KONFERENCJA EKOLOGICZNA Urząd Miasta Kalwarii Zebrzydowskiej, 4 lutego 2016 r. Opłacalność stosowanych systemów grzewczych budynków jednorodzinnych i użyteczności publicznej Błękitny węgiel szansa ograniczenia niskiej emisji Aleksander Sobolewski
Ogrzewnictwo indywidualne a Niska emisja Teoria Zjawisko zidentyfikowane i znane od wielu lat. Opracowane koncepcje działań ograniczających niską emisję (wymiana pieców, poprawa stanu jakości powietrza). Liczne inicjatywy wspierające. Praktyka Brak zauważalnej poprawy jakości powietrza w ostatnich latach. Cel działań: Opracowanie koncepcji szybkiego sposobu istotnego ograniczenia niskiej emisji w kraju.
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń z ogrzewnictwa indywidualnego Filozofia systemu Warianty (koncepcje technologiczne) koszty wdrożenia i funkcjonowania systemu - CO, gaz ziemny - automatyczne piece - węglowe paliwo niskoemisyjne - pelety biomasowe poprawa stanu środowiska akceptacja społeczeństwa
Czynniki determinujące obniżenie niskiej emisji w ogrzewnictwie indywidualnym - węgiel kwalifikowany / eliminacja mułów węglowych - paliwo bezdymne / niskoemisyjne - biomasa / pelety drzewne - nowe kotły c.o. automatyczne - modernizacja instalacji - termomodernizacja budynków - czujka kominowa i popiołowa - e-monitoring - edukacja dla pracowników gmin i instalatorów - edukacja społeczeństwa
Urządzenia grzewcze w Polsce (o mocy do 500kW) 75% 20% 5% kocioł z automatycznym ciągłym podawaniem paliwa silnik sterowany elektronicznie kotły sterowane automatycznie (retortowe, kotły rusztowe i inne) kotły szybowe (rozpalane od góry) kotły komorowe z ręcznym zasypem paliwa kocioł z ręcznym okresowym podawaniem paliwa silnik bez elektroniki
Rynek paliw dla ogrzewnictwa indywidualnego w Polsce 11 12 mln t węgla kamiennego (dane Spółek Węglowych) 6 8 mln t biomasy (dane Głównego Urzędu Statystycznego) 0,5 1 mln t węgla brunatnego (dane szacunkowe) 0,5 1 mln t odpadów (dane szacunkowe)
SO2, mg/m3n B(a)P, ug/m3n pył, mg/m3n CO, mg/m3n Stałe paliwa kwalifikowane dla ogrzewnictwa indywidualnego Poziom emisji do powietrza wybranych zanieczyszczeń z typowych kotłów c.o. stosowanych w ogrzewnictwie indywidualnym Pył całkowity CO 120 100 80 60 40 20 0 4000 3000 2000 1000 0 SO2 B(a)P 1200 1000 800 600 400 200 0 40 30 20 10 0
Koszt 1GJ ciepła wyprodukowanego w ogrzewnictwie indywidualnym zł/gj wyprodukowanego ciepła 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Kluczowe pytanie: Kto i dlaczego korzysta z ogrzewania węglowego?
Biedna część społeczeństwa Polski! Korzystamy z węgla bo jest najtaniej Nie stać nas na zmianę sposobu ogrzewania
Podejmowane w ostatnich latach działania są mało skuteczne ponieważ nie uwzględniają istoty problemu: Głównym źródłem niskiej emisji są przestarzałe i źle eksploatowane piece opalane niskojakościowymi paliwami węglowymi. Nie wymienimy wszystkich starych pieców węglowych w ciągu najbliższych 10 lat. Paliwo niskoemisyjne musi być dostosowane do istniejącej infrastruktury (piece, kotły, piecokuchnie) oraz stanu świadomości społeczeństwa.
GEKON Cel projektu: Finansowe wsparcie projektów obejmujących badania naukowe, prace rozwojowe i wdrożeniowe w obszarze innowacyjnych technologii proekologicznych Finansowanie: NCBiR oraz NFOŚiGW Tytuł Projektu: Badania nad innowacyjnym, niskoemisyjnym paliwem bezdymnym Realizator: Konsorcjum naukowe Polchar Sp. z o.o. i IChPW Przewaga: - Zastosowanie istniejącej POLSKIEJ TECHNOLOGII - Paliwo niskoemisyjne z POLSKIEGO WĘGLA Realne wdrożenie w krótkim czasie!
Produkt programu GEKON Błękitny węgiel = Bluecoal węgiel kamienny Cechy paliwa bezdymnego: - Łatwy zapłon - Dobre, stabilne spalanie - Bezproblemowy odbiór popiołu - Niska emisja CENA!!! paliwo bezdymne Parametr Symb. Jedn. węgiel kamienny Błękitny węgiel analiza techniczna popiół A r % 5 15 5-10 części lotne V daf % 31 34 5 siarka całkowita S r t % 0,6 1,2 0,2 wartość opałowa Q r i MJ/kg 19 25 28 max. zawartość podziarna < 0,1mm - % 25 5 zapach - - bezwonne bezwonne
Idea uszlachetniania paliwa węgiel przygotowanie paliwa spalanie PALIWA NISKOEMISYJNEGO kompaktowanie dodatki energia użytkowa uszlachetnianie termiczne w temp. powyżej 450 o C
Bluecoal zakres prac w ramach projektu GEKON 2013-2014 2014-2015 2015-2016
całkowite zan. organiczne, mg/m 3 n (ref. 10% O 2 ) pył, mg/m 3 n (ref. 10% O 2 ) Badania półtechniczne w IChPW Emisja zanieczyszczeń ze spalania węgla i paliwa bezdymnego w komorowym kotle c.o. 1500 1000 PYŁ 500 0 węgiel kamienny paliwo bezdymne 8x 1400 1200 TOC 1000 800 6x 600 400 200 0 węgiel kamienny paliwo bezdymne
Wstępny program pilotażowy 2014/15 Cel: sprawdzenie skuteczności nowego paliwa w warunkach rzeczywistych, zebranie opinii użytkowników. Badane urządzenia grzewcze Realizacja: lokalizacja: Zabrze, I/II 2015, 2 kotły > 50 kw, 10 kotłów < 50 kw, porównawcze pomiary emisji w kominach, ankietyzacja uczestników.
Bluecoal zbieramy doświadczenia w warunkach rzeczywistych Dostarczenie paliwa do lokalizacji testowych w Zabrzu
Wstępny program pilotażowy 2014-15 1600 100 1400 1200 75 1000 800 50 600 400 25 200 0 kocioł c.o. piec kaflowy piecokuchnia węgiel kamienny paliwo bezdymne 0 Zan. org. BaP Zan. org. BaP Węgiel kamienny vs Błękitny węgiel
Program pilotażowy 2015/16 Lokalizacja Ilość paliwa, Mg Stan prac Roszków 200 zakończone Jedlina-Zdrój 600 zakończone Kraków 400 w trakcie Zabrze 500 w trakcie Żywiec 300 w trakcie
Ciepło w gospodarce komunalnej DZISIAJ Muły węglowe Kotły komorowe i piece Miały Sortyment (groszek +) Kotły automatyczne (III klasy) Biomasa
Ciepło w gospodarce komunalnej STAN ZA 5 LAT Kotły komorowe i piece Sortyment (groszek +) Kotły automatyczne (III V klasy) Pelety biomasowe
Ciepło w gospodarce komunalnej STAN ZA 20 LAT System oparty na: cieple systemowym gazie Sortyment (groszek +) Kotły automatyczne (V klasy) Pelety biomasowe
Scenariusze ograniczania niskiej emisji (2016-2025): Czynniki oceny: koszty operacyjne / zakup paliwa koszty inwestycyjne / piec + instalacja poziom emisji zanieczyszczeń komfort cieplny, wygoda, bezpieczeństwo Założenie bazowe: Państwo wspiera ograniczenie niskiej emisji
Rozwiązanie 10-cio letnie STAN OBECNY Pył = 100% SO 2 = 100% B(a)P = 100% PRZYSZŁOŚĆ Dopłata: 26 000 zł Pył = 0% SO 2 = 0% B(a)P = 0% Pył = 30% SO 2 = 90% B(a)P = 30% Dopłata: 17 000 zł Dopłata: 32 500 zł Pył = 30% SO 2 = 0% B(a)P = 30% Dopłata: 13 000 zł Pył = 20% SO 2 = 50% B(a)P = 15%
Polskie grzechy główne : hierarchizacja celów / nasze priorytety wskaźniki monitorujące efekty działań
Polskie grzechy główne : hierarchizacja celów / nasze priorytety wskaźniki monitorujące efekty działań ------------------------------------------------------------------------------------- Każda gmina winna posiadać indywidualny i realistyczny Program Ochrony Powietrza
Polskie grzechy główne : Może zacząć od gmin uzdrowiskowych?
Miejscowości Uzdrowiskowe w Polsce Liczba miejscowości uzdrowiskowych w Polsce: 45 Liczba mieszkańców: 541 tyś. zachodniopomorskie 5 lubuskie 0 wielkopolskie 0 dolnośląskie 11 pomorskie 2 kujawskopomorskie 3 opolskie 0 Liczba uzdrowisk górskich: 8 Liczba mieszkańców: 53 tyś. Liczba uzdrowisk podgórskich: 14 Liczba mieszkańców: 112 tyś. łódzkie 1 śląskie 2 Ilość miejscowości uzdrowiskowych w poszczególnych województwach warmińsko-mazurskie 1 małopolskie 9 mazowieckie 1 świętokrzyskie 2 podlaskie 2 lubelskie 2 podkarpackie 4
Podsumowanie (1) Podejmowane w kraju działania dla ograniczenia niskiej emisji są zbyt wolne i nieskuteczne! Znaczna część społeczeństwa ma dość takiego stanu rzeczy powstaje wiele inicjatyw społecznych o zasięgu ogólnopolskim. Dla obecnego stanu infrastruktury ogrzewnictwa komunalnego skutecznym i szybkim rozwiązaniem może być wprowadzenie do użytkowania uszlachetnionych, niskoemisyjnych paliw węglowych. Technologie wytwarzania niskoemisyjnych paliw węglowych ( w tym Błękitnego węgla ) są gotowe do przemysłowego wdrożenia. Wyniki badań technologicznych i przeprowadzonych testów pilotażowych (2015) wskazują, że stosowanie błękitnego węgla pozwoli na wielokrotne obniżenie emisji pyłu i zanieczyszczeń organicznych (>4x) i SO2 (> 2x) w stosunku do węgla. Ankietyzacja użytkowników potwierdza, że nowe paliwo może uzyskać pełną akceptacje społeczną.
Podsumowanie (2) Aktualnie prowadzimy pełny test pilotażowy (2000 ton paliwa) w wybranych 5 lokalizacjach w kraju. Testy te winny jednoznacznie potwierdzić ekologiczny charakter nowego paliwa oraz jego pozytywny odbiór społeczny. Dla zastosowania niskoemisyjnych paliw węglowych w ogrzewnictwie indywidualnym konieczne jest wprowadzenie systemu wsparcia finansowego producenta/odbiorcy (?) paliwa (dla odbiorcy : cena węgla cena niskoemisyjnego paliwa węglowego). Należy opracować i wdrożyć systemową edukację społeczeństwa w zakresie świadomego użytkowania urządzeń grzewczych i jakości paliw poczynając od szkół podstawowych poprzez gminy i organy administracyjne odpowiedzialne za ekologię włącznie Od ponad 25 lat IChPW służy pomocą, kompetencjami i doświadczeniem w zakresie rozwiązań dla ograniczenia niskiej emisji.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ INSTYTUT CHEMICZNEJ PRZERÓBKI WĘGLA ul. Zamkowa 1; 41-803 Zabrze Telefon: 32 271 00 41 Fax: 32 271 08 09 E-mail: office@ichpw.pl Internet: www.ichpw.pl NIP: 648-000-87-65 Regon: 000025945