Sygnatura IBPB-1-1/4510-305/15/BK Data 2016.03.11 Autor Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 30 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych nieprzedawnionych wierzytelności, udokumentowanych wskazanymi we wniosku wydrukami postanowień sądu ogłoszonych w Monitorze Sądowym i Gospodarczym jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 30 grudnia 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie możliwości zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych nieprzedawnionych wierzytelności, udokumentowanych wskazanymi we wniosku wydrukami postanowień sądu ogłoszonych w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe: Wnioskodawca (Bank) jest instytucją finansową, prowadzącą działalność bankową w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Przedmiotem działalności Banku jest m.in. udzielanie kredytów i pożyczek, z których część, na skutek niewypłacalności klientów, staje się wierzytelnością nieściągalną, podlegającą odpisaniu. Ponadto, z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej Bank uzyskuje przychody w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT ), które zalicza do przychodów podatkowych w momencie wskazanym w art. 12 ust. 3a ustawy o CIT. W stosunku do udzielonych kredytów i pożyczek oraz pozostałych, powyższych należności, Bank podejmuje działania windykacyjne oraz dochodzi ich na drodze sądowej. W odniesieniu do dłużników, co do których została ogłoszona upadłość, Bank dokonuje zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, stosownie do art. 236 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze. W myśl art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT, nieściągalne wierzytelności, mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania nieściągalności m.in. postanowieniem sądu o:
a. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub b. umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit a, lub c. ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku. Zgodnie z art. 362 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego ogłasza się przez obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu lokalnym. Postanowienia te nie są doręczane wierzycielom, którzy zgłosili wierzytelność w postępowaniu upadłościowym (art. 220 Prawa upadłościowego i naprawczego). W związku z powyższym wierzyciel w postępowaniu upadłościowym, które często trwa kilka lat, nie posiada bieżącej wiedzy o stanie postępowania upadłościowego. Bank, okresowo kontroluje bieżące stany wpisów upadłego w rejestrze Przedsiębiorców KRS oraz ogłoszenia ukazujące się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Na podstawie uzyskanych dokumentów zamierza dokonać odpisania w koszty podatkowe nieściągalnych wierzytelności powstałych w następstwie udzielenia kredytów i pożyczek, jak również wierzytelności, które uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, zostały zarachowane jako przychody należne. Nieściągalność tychże wierzytelności jest udokumentowana poprzez ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym postanowienia sądu upadłościowego w przedmiocie zakończenia postępowania upadłościowego. Czynności odpisania wierzytelności, Bank zamierza dokonać w roku podatkowym, w którym uzyskał dokumenty wskazane powyżej, poświadczające nieściągalność wierzytelności, które nie były przedawnione. W związku z powyższym zadano następujące pytanie: Czy na podstawie wydruku ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w przedmiocie zakończenia postępowania upadłościowego postanowieniem sądu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a, b, c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Bank może dokonać odpisania nieprzedawnionych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu... Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym), na podstawie wydruku ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w przedmiocie zakończenia postępowania upadłościowego postanowieniem sądu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. a, b, c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: ustawa o CIT ), Bank może dokonać odpisania nieprzedawnionej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu. Uzasadniając powyższe twierdzenie, Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem: a. wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2,
b. udzielonych przez jednostki organizacyjne uprawnione, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, do udzielania kredytów (pożyczek) - wymagalnych, a nieściągalnych kredytów (pożyczek), pomniejszonych o kwotę niespłaconych odsetek i równowartość rezerw na te kredyty (pożyczki), zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, c. strat poniesionych przez bank z tytułu udzielonych po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji albo poręczeń spłaty kredytów i pożyczek, obliczonych zgodnie z pkt 25 lit. b. Zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem sądu o: a. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub b. umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a, lub c. ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku. Powyższy przepis wskazuje co prawda, że nieściągalność wierzytelności winna być udokumentowana postanowieniem sądu, nie wymaga jednak by podatnik dla dokonania odpisania wierzytelności w koszty był zobowiązany fizycznie posiadać odpis tegoż postanowienia. Powyższe udokumentowanie nieściągalności odpowiednim postanowieniem winno być, w ocenie Banku, rozumiane w ten sposób, że podatnik winien móc wykazać, że takie postanowienie zostało w postępowaniu upadłościowym wydane. Zwracamy uwagę na fakt, że na gruncie art. 220 Prawa upadłościowego i naprawczego, postanowienia sądu w przedmiocie ukończenia postępowania upadłościowego nie są doręczane wierzycielom. Równocześnie systemowym przeznaczeniem wydawnictwa Monitor Sądowy i Gospodarczy jest publikacja informacji o prawnie relewantnych zdarzeniach określonych w przepisach prawa. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 22 grudnia 1995 r. o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego (Dz.U. z 2014 r., poz. 125 z późn. zm.), tworzy się Monitor Sądowy i Gospodarczy, który jest ogólnokrajowym dziennikiem urzędowym przeznaczonym do zamieszczania obwieszczeń lub ogłoszeń. W naszej ocenie, skoro wydawnictwo to jest ogólnopolskim dziennikiem urzędowym, to dokonane w nim ogłoszenia mają walor dokumentu urzędowego. Prawną podstawę publikacji ogłoszeń o ukończeniu postępowania upadłościowego stanowi art. 1 ust. 3 ustawy o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz art. 368 3 w zw. z art. 362 Prawa upadłościowego i naprawczego. W świetle powyższych okoliczności, w ocenie Banku, ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, jako dokument urzędowy, stanowi wystarczające udokumentowanie ukończenia postępowania upadłościowego, stanowiąc równocześnie dowód w prowadzonych postępowaniach podatkowych, w rozumieniu art. 194 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym dokumenty urzędowe sporządzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.
W obliczu powszechnej dostępności Monitora Sądowego i Gospodarczego nakładanie na podatników wymogów fizycznego uzyskiwania odpisów postanowień o ukończeniu postępowania upadłościowego, stanowiłoby, zdaniem Wnioskodawcy, nieuzasadnione rzeczową potrzebą obciążenie. Bank zwraca ponadto uwagę na fakt, że w wydawanych indywidualnych interpretacjach podatkowych Minister Finansów uznawał za prawidłowe stanowiska podatników uznających posiadanie przez podatnika ogłoszenia o ukończeniu postępowania upadłościowego, jako wypełnienie wymogu udokumentowania nieściągalności wierzytelności. Dla przykładu Wnioskodawca wskazał następujące interpretacje indywidualne wydane przez: Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi 15 lipca 2013 r. Znak: IPTPB3/423-153/13-3/IR Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 18 marca 2014 r. Znak: IBPBI/2/423-1757/13/BG oraz 16 grudnia 2014 r. Znak: IBPBI/2/423-11/14/AP. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Jednocześnie zauważyć należy, że od 1 stycznia 2016 r. zmianie uległo brzmienie art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.). Zgodnie z obowiązującym brzmieniem tego przepisu, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem sądu o: a. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub b. umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w lit. a, lub c. zakończeniu postępowania upadłościowego. Powyższa zmiana nie ma jednakże wpływu na istotę wyrażonego w niniejszej interpretacji indywidualnej rozstrzygnięcia. Nadmienić także należy, że stosownie do zadanego pytania wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku, przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej nie była kwestia dot. momentu zaliczenia wierzytelności, o których mowa we wniosku do kosztów podatkowych. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa
(art. 52 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.