I SA/Op 538/10 Opole, 13 października 2010 WYROK Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Wójcik (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Gerard Czech Sędzia WSA Marzena Łozowska Protokolant sekretarz sądowy Maria Żymańczyk po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 13 października 2010 r. sprawy ze skargi "A" Spółka z o.o. w K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia [...]., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych oddala skargę UZASADNIENIE W dniu 19 lutego 2008 r. ""A"" spółka z o.o. w K. zwróciła się do Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych wniesienia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do zamkniętego funduszu inwestycyjnego. Przedstawiając stan faktyczny dotyczący zdarzenia przyszłego wnioskodawca podał, że jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Polski w rozumieniu przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) dalej jako: [p.d.o.p.]. posiada udziały w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, które zamierza wnieść do zamkniętego funduszu inwestycyjnego i w ten sposób pokryć cenę obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych w tym funduszu. Po osiągnięciu założonego poziomu wzrostu wartości certyfikatów inwestycyjnych, zamierza zbyć te certyfikaty albo je umorzyć. W związku z powyższym Spółka zwróciła się z m.in. pytaniem (była to pierwsza część pytania ujętego we wniosku, objęta przedmiotową interpretacją), w którym momencie powstaje obowiązek w podatku dochodowym z tytułu uczestnictwa w zamkniętym funduszu inwestycyjnym na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. W zakresie kosztów uzyskania przychodów udzielono odrębnej interpretacji (sprawa I SA/Op 539/10 tut. Sądu). Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 7 ust. 2 oraz art. 128 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych wpłaty do funduszu inwestycyjnego mogą być wniesione (oprócz formy pieniężnej) papierami wartościowymi (w tym zdematerializowanymi) lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Poprzez wniesienie akcji albo udziałów do funduszu inwestycyjnego ich własność w wyniku tej czynności "przejdzie" na fundusz inwestycyjny, w zamian za wydanie certyfikatów inwestycyjnych (za wpłaty lub udziały uczestnicy nabywają certyfikaty inwestycyjne). Wątpliwości budzi jednak kwalifikacja prawna tej czynności, co wymaga ustalenia, czy poprzez wniesienie akcji lub udziałów do funduszu dochodzi do zawarcia:
1) umowy sprzedaży (własność akcji lub udziałów przeszłaby na fundusz w zamian za świadczenie wyrażone w innej formie niż pieniężna - czyli wydanie certyfikatów inwestycyjnych), albo 2) umowy zamiany (własność akcji lub udziałów w zamian za certyfikaty inwestycyjne), albo 3) wniesienia aportu do funduszu (którego przedmiotem byłyby akcje lub udziały), albo dochodzi do innej, specyficznej i nieuregulowanej w przepisach czynności prawnej, której nie można przyporządkować do żadnego typu umowy nazwanej, określonej przepisami kodeksu cywilnego lub przepisami innych ustaw. Zdaniem Spółki należy wykluczyć przypadek pierwszy i drugi, gdyż wniesienie udziałów w zamian za wydanie certyfikatów inwestycyjnych nie jest ani umową sprzedaży ani zamiany wskutek braku ekwiwalentnego charakteru "świadczenia" funduszu inwestycyjnego polegającego na wydaniu certyfikatów inwestycyjnych, gdyż nie jest ono "ceną" za udziały albo akcje. Omawiana czynność nie stanowi również rodzaju aportu jako swoistej konstrukcji prawa handlowego: aport (wkład niepieniężny) wnoszony jest na pokrycie kapitału zakładowego spółki kapitałowej, podlega ściśle określonej procedurze, a wnoszący aport nabywa szereg uprawnień przewidzianych w przepisach kodeksu spółek handlowych, z których tylko część ma charakter majątkowy (np. prawo do udziału w zysku), a inna część wiąże się z prawem do udziału w zgromadzeniu wspólników, jak również prawem do wyboru władz spółki. Tymczasem posiadanie certyfikatów inwestycyjnych nie daje uczestnikowi funduszu uprawnień podobnych do tych wynikających z aportu do spółki kapitałowej, a wobec tego przyjmuje swoistą dla ustawy o funduszach inwestycyjnych formę wpłaty do funduszu, nieuregulowaną bezpośrednio w przepisach innych ustaw. Ze względu na brak przepisów określających wprost moment i sposób ustalenia dochodu dla tej specyficznej czynności należy w ocenie Spółki uznać, że wniesienie akcji lub udziałów do funduszu inwestycyjnego nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Oznacza to, że nie powstaje przychód (i obowiązek podatkowy) w dacie opłacenia akcjami lub udziałami certyfikatów w funduszu inwestycyjnym. Wniosek taki zdaniem Spółki wynika z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., zgodnie z którym przychodem są faktycznie uzyskane pieniądze i wartości pieniężne oraz z jej art. 16 ust. 1 pkt 8, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych (...). Certyfikat inwestycyjny wydany przez zamknięty fundusz inwestycyjny stanowi tytuł uczestnictwa w funduszu kapitałowym (zgodnie z przepisem art. 16 ust. 7f ustawy za fundusz kapitałowy uważa się m.in. fundusz inwestycyjny, o którym mowa w ustawie o funduszach inwestycyjnych). Certyfikat inwestycyjny jest również papierem wartościowym (za papiery wartościowe uważa się papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, gdzie znajduje się zapis, iż certyfikat inwestycyjny zalicza się do papierów wartościowych). W świetle powyższego, przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. ma także zastosowanie do certyfikatów inwestycyjnych, a to oznacza, iż przychód powstaje, a jednocześnie wydatki na nabycie certyfikatów inwestycyjnych zalicza są do kosztów uzyskania przychodów dopiero w momencie ustalenia dochodu z odpłatnego ich zbycia albo umorzenia.
Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka powołała dwa postanowienia: Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 22 września 2005 r. o sygn. 1471/DPD1/423/57/05/MK oraz Urzędu Skarbowego w Wołominie z dnia 23 grudnia 2005 r. o sygn. US/42/DP-II/4111-822/05, w których wskazano, że podatnik nie wykazuje przychodu w dacie opłacenia certyfikatów inwestycyjnych wniesionymi akcjami lub udziałami i nie określa w tej dacie dochodu podlegającego opodatkowaniu w ramach tej czynności. W konkluzji Spółka stwierdziła, że dopiero na dzień zbycia albo umorzenia certyfikatów inwestycyjnych objętych za udziały należy określić przychód podatkowy oraz ustalić koszt nabycia certyfikatów inwestycyjnych w wysokości historycznego kosztu nabycia akcji lub udziałów wniesionych do tego funduszu (w celu określenia ewentualnego dochodu z tego tytułu). Odnosząc się do przedstawionego we wniosku stanowiska podatnika Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 19 maja 2008 r. na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) dalej jako: [O.p.] oraz 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) stwierdził, że jest ono nieprawidłowe. W uzasadnieniu tej interpretacji wskazał, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 ze zm.) dalej jako: [ustawa o funduszach] fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. W myśl art. 7 ust. 1 i 2 tej ustawy wpłaty do funduszu inwestycyjnego są dokonywane w formie pieniężnej i mogą być wniesione m.in. jako inne niż zdematerializowane papiery wartościowe, lub udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością - jeżeli ustawa oraz statut funduszu tak stanowią. Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 4, ilekroć w ustawie jest mowa o wpłatach, rozumie się przez to również wniesienie do funduszu papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, o których mowa w ust. 2. Oznacza to zdaniem Dyrektora, że wniesienie papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego jest równoznaczne z wpłatą do funduszu, gdyż ich własność przenoszona jest na fundusz inwestycyjny. Dowodzi tego jednoznacznie treść art. 28 ust. 2 ustawy o funduszach, w myśl którego w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego, dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub w udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo oraz składa u depozytariusza kopię tej umowy, a w przypadku papierów wartościowych, także te papiery lub, jeżeli papiery wartościowe nie mają formy dokumentu, dokument potwierdzający ich posiadanie wydany na podstawie właściwych przepisów. Z kolei zgodnie z art. 128 ust. 1 tej ustawy statut funduszu inwestycyjnego zamkniętego może przewidywać dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. W tym przypadku papiery wartościowe i udziały w spółkach z o.o. będą wyceniane według metody przyjętej przez fundusz dla wyceny aktywów netto (art. 128 ust. 2). Tak więc w momencie wniesienia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. do funduszu ustalana jest ich wartość pieniężna, która stanowi de facto cenę, po której owe papiery (udziały) są zbywane.
Powołane regulacje w ocenie Dyrektora wskazują, iż wpłata do funduszu inwestycyjnego w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi szczególną formę ich zbycia, na co dodatkowo wskazuje konieczność zachowania wymogów przewidzianych przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), regulującymi m.in. kwestię formy prawnej zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 180 Ksh), jak również zawiadomienia spółki o fakcie zbycia udziałów (art. 187 1 Ksh). Reasumując Dyrektor stwierdził, że poprzez wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do funduszu inwestycyjnego, w zamian za jednostki uczestnictwa, dochodzi do ich zbycia na rzecz funduszu oraz do jednoczesnego nabycia innych papierów wartościowych w tym przypadku certyfikatów inwestycyjnych. Stosownie do tego należy ocenić skutki podatkowe tej transakcji w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Zatem wbrew stanowisku Spółki wartość pieniężna nabywanych certyfikatów inwestycyjnych stanowi przychód podmiotu wnoszącego do funduszu inwestycyjnego udziały w spółce z o.o. lub inne niż zdematerializowane papiery wartościowe. Odnosząc się do przytoczonych przez Spółkę interpretacji organów podatkowych organ interpretacyjny stwierdził, że nie stanowią one powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego, ponieważ wydawane są w indywidualnych sprawach i wiążą tylko strony postępowania. W wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa Spółka, wnosząc o zmianę udzielonej jej interpretacji, podtrzymała swoje stanowisko zarzucając naruszenie przez organ w wydanej interpretacji art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. Skoro bowiem brak jest przepisów określających moment i sposób ustalenia dochodu dla tego rodzaju specyficznej transakcji, jaką jest nabycie certyfikatów inwestycyjnych, to wniesienie udziałów w spółce z o.o. w zamian za te certyfikaty nie powoduje powstania przychodu. A podatnik nie ma obowiązku rozpoznania dochodu/straty z tej transakcji. Zarzuciła też naruszenie art. 121 1 O.p. wskutek braku ustosunkowania się przez organ do wszystkich argumentów strony, w szczególności lakoniczne odniesienie się do przywołanych przez podatnika interpretacji indywidualnych wydanych przez inne urzędy skarbowe. Powołała się też na poglądy wyrażane w piśmiennictwie. W odpowiedzi na to wezwanie organ podtrzymał zajęte stanowisko wskazując, że w opisanej we wniosku sytuacji powstaje dochód nie z uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, lecz z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o jakim mowa w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.p. Zaś co do przywoływanych interpretacji podatkowych wydanych przez inne urzędy nie jest władny korygować zajętego przez nie stanowiska, lecz zarazem nie ma obowiązku go powielać. Natomiast przywołane przez Spółkę stanowisko prof. W. Bienia i dr hab. A. Bienia w pracy "Dochody z kapitałów i ich opodatkowanie w 2005 r." potwierdza słuszność poglądu organu. W skardze na powyższą interpretację skarżąca Spółka - wnosząc o jej uchylenie w całości i zasądzenie kosztów postępowania podtrzymała wszystkie dotychczasowe zarzuty oraz całość argumentacji prezentowanej przed organem, w szczególności co do tego, że z uwagi na brak przepisów określających jednoznacznie moment i sposób ustalania dochodu dla takiej specyficznej transakcji, jaką jest wniesienie udziałów do funduszu w zamian za certyfikaty, czynność taka jest neutralna podatkowo. Oznacza to zdaniem skarżącej, że w dacie wnoszenia udziałów w zamian za certyfikaty podatnik nie ma obowiązku rozpoznania przychodu.
W piśmie procesowym z dnia 8.12.2008 r. zarzuciła nadto, że interpretacja została wydana po upływie trzymiesięcznego terminu do jej wydania, zgodnie z rozumieniem art. 14 d O.p. przyjętym w uchwale NSA z dnia 4.11.2008 r. sygn. akt I FPS 2/08, co uzasadnia wniosek o uchylenie zaskarżonego aktu. W odpowiedzi na skargę, wnosząc o jej oddalenie, Dyrektor Izby zaprezentował stanowisko jak w udzielonej interpretacji i w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Nie zgodził się też z zarzutem wydania interpretacji po upływie trzymiesięcznego terminu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, powołując się na w/w uchwałę NSA z dnia 4.11.2008 r. I FPS 2/08, wyrokiem z dnia 11 lutego 2009 r. sygn. akt I SA/Op 361/08 zaskarżoną interpretację uchylił z uwagi na niedotrzymanie przez organ trzymiesięcznego terminu do jej wydania (w znaczeniu tożsamym z doręczeniem), co w myśl art. 14o O.p. winno wywołać skutek tzw. milczącej interpretacji. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 11 sierpnia 2010 r. w sprawie sygn. akt II FSK 722/09 wyrok powyższy uchylił w całości, przekazując sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Opolu do ponownego rozpoznania z powołaniem się na treść uchwały NSA z dnia 14.12.2009 r. podjętej w składzie całej Izby Finansowej, sygn. akt FPS 7/09, myśl której " w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 lipca 2007 r. pojęcie "niewydanie interpretacji" użyte w art. 14o 1 O.p. nie oznacza braku jej doręczenia w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 14d powołanej ustawy". W ocenie tego Sądu przeciwne stanowisko przyjęte przez WSA w Opolu i skutkujące uchyleniem omawianej interpretacji nie mogło zostać zaakceptowane w świetle postanowień w/w uchwały. W wyniku ponownego rozpoznania sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Skarga jest nieuzasadniona, gdyż przeprowadzona stosownie do art. 3 2 pkt 4a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) dalej jako: [p.p.s.a.] sądowa kontrola działalności administracji publicznej obejmująca m.in. orzekanie w sprawach skarg na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach nie wykazała, aby skarżona interpretacja naruszała przepisy prawa. Zakres tej kontroli, jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 08.01.2007 r. I FPS 1/06 (ONSAiWSA 2007/2/27) obejmuje poprawność procesową, ustrojową i merytoryczną udzielonych interpretacji. Zgodnie z treścią art. 14b 3 O.p. składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W myśl art. 14c 1 i 2 O.p. interpretacja indywidualna powinna zawierać ocenę stanowiska wnioskodawcy, a w razie jego negatywnej oceny wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. W ocenie Sądu zaskarżona interpretacja tym wymaganiom odpowiada. W kontrolowanej sprawie wobec wiążącego dla sądu pierwszej instancji w myśl art. 190 p.p.s.a. - stanowiska zajętego przez NSA w powołanym wyżej wyroku z dnia 11 sierpnia 2010 r. sygn. akt II FSK 722/09 przyjąć należy, iż opisany w art. 14d O.p. trzymiesięczny termin do wydania interpretacji nie został naruszony, skoro wniosek o jej udzielenie wpłynął do organu dnia 19 lutego 2009 r., a interpretacja została wydana dnia 19 maja 2008 r. Z przyjętego za podstawę udzielenia interpretacji stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę (zdarzenie przyszłe) wynikało, że posiadane udziały w innej spółce z o.o. zamierza
ona wnieść do zamkniętego funduszu inwestycyjnego, pokrywając w ten sposób cenę obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych. Istota sporu między stronami sprowadza się więc do odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku nabycia certyfikatów inwestycyjnych w zamkniętym funduszu inwestycyjnym w drodze wniesienia udziałów posiadanych w innej spółce z o.o., po stronie spółki wnoszącej te udziały powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem dla rozstrzygnięcia sprawy istotna staje się kwalifikacja - na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - skutków podatkowych w/w czynności prawnej polegającej na wniesieniu udziałów w spółce z o.o. do zamkniętego funduszu inwestycyjnego, w następstwie czego podmiot wnoszący te udziały obejmuje certyfikaty inwestycyjne tego funduszu. Zdaniem strony czynność taka, jako mająca charakter specyficzny, nieregulowany przepisami prawa cywilnego i niemieszcząca się w katalogu źródeł przychodów wymienionych wyraźnie w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p., nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym (jest neutralna podatkowo). Obowiązek ten powstanie dopiero w momencie zbycia lub umorzenia certyfikatów inwestycyjnych. Natomiast według organu interpretacyjnego tego rodzaju czynność stanowi taki przychód w dacie wniesienia tych udziałów do funduszu inwestycyjnego. Zgodnie z art. 7 ustawy o funduszach, wpłaty do funduszu inwestycyjnego mają postać pieniężną bądź niepieniężną. W tej ostatniej postaci, w myśl art. 7 ust. 2, mogą być wnoszone do funduszu zdematerializowane papiery wartościowe (jeżeli statut funduszu tak stanowi), jak również inne niż zdematerializowane papiery wartościowe lub udziały w spółkach z o.o. (jeżeli ustawa oraz statut funduszu tak stanowią). Ustawa o funduszach w art. 128 dopuszcza możliwość wprowadzenia do statutu zamkniętego funduszu inwestycyjnego postanowień o dokonywaniu wpłat na certyfikaty inwestycyjne m.in. udziałami w spółkach z o.o. Czynność wniesienia udziałów w spółce z o.o. w zamian za objęcie certyfikatów została scharakteryzowana w art. 28 ust. 2 ustawy o funduszach stanowiącym, że w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego, dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub w udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo oraz składa u depozytariusza kopię tej umowy, a w przypadku papierów wartościowych, także te papiery lub, jeżeli papiery wartościowe nie mają formy dokumentu, dokument potwierdzający ich posiadanie wydany na podstawie właściwych przepisów. Istotne jest także, iż w takim przypadku art. 128 ust. 2 tego przepisu określa sposób wyceny nabywanych tą drogą przez fundusz udziałów w spółkach i papierów wartościowych stanowiąc, że udziały takie będą wyceniane według metody przyjętej przez fundusz dla wyceny aktywów netto. Oznacza to zatem, iż w momencie wniesienia udziałów w spółce z o.o. do zamkniętego funduszu ustalana jest ich wartość pieniężna; stanowi ona w istocie cenę, po jakiej te udziały są zbywane przez podmiot zapisujący się na certyfikaty. Jak bowiem stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19.11.2009 r., sygn. akt II FSK 973/08, cena to nie tylko wskazanie ceny akcji, ale również określenie tej ceny poprzez wskazanie wartości ekwiwalentu uzyskanego przez zbywcę za te akcje. Oczywiste jest przy tym, że dla skutecznego wniesienia udziałów w spółce z o.o. w zamian za objęcie certyfikatów muszą być dopełnione wymogi opisane w Kodeksie spółek handlowych, m.in. co do formy prawnej zbycia udziałów w spółce z o.o. (art. 180 Ksh) czy zawiadomienia spółki o fakcie zbycia tych udziałów (art. 187 1 K.s.h.). Nie zmienia to
jednak istoty tej czynności, która polega na dokonaniu wpłaty do funduszu poprzez wniesienie udziałów w spółce z o.o. (tak wyraźnie art. 28 ust. 2 ustawy o funduszach). W wyniku umowy w tym przepisie opisanej dochodzi do przeniesienie na fundusz praw wynikających z posiadania udziałów w spółce z o.o. Ekonomiczny sens transakcji sprowadza się do tego, iż osoba obejmująca certyfikaty inwestycyjne wykorzystuje posiadane akcje (udziały) jako rodzaj środka płatniczego (por. wyrok z dnia 14.09.2010 r. III SA/Wa 1575/10). Jest to więc niewątpliwie umowa odpłatna, gdyż podmiot wnoszący udziały uzyskuje w zamian swojego świadczenia ze strony funduszu certyfikaty inwestycyjne, które dają ich posiadaczowi określone uprawnienia; certyfikaty inwestycyjne mają bowiem przymiot papierów wartościowych, zgodnie z art. 121 ust. 1 ustawy o funduszach i z art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. nr 183, poz. 1538 ze zm.). Przytoczone unormowania wskazują, że wraz ze zbyciem udziałów w spółce z o.o., co stanowi dopuszczalną prawnie formę wpłaty, własność tych udziałów przechodzi na fundusz. Jest to umowa odpłatna i charakteryzująca się ekwiwalentnością świadczeń. W jej wyniku powstaje po stronie Spółki przychód ze zbycia udziałów w spółce z o.o., a momentem jego powstania staje się przeniesienie własności udziałów lub papierów wartościowych na nabywcę (por. wyrok NSA z dnia 7 lipca 1999 roku, sygn. akt I SA/Ka 2213/97), a nie chwila otrzymania pieniędzy przez podatnika. Stosownie do art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p. za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego (...), nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Przychód powstaje więc na dzień zbycia prawa majątkowego, a więc przeniesienia praw z tych papierów lub udziałów na fundusz. Podkreślić natomiast należy na co prawidłowo zwrócił uwagę organ interpretacyjny - że przychód z tytułu certyfikatów nastąpi w przyszłości, w dacie ich zbywania przez skarżącą (lub umorzenia). Kwestia ta, jak też i zagadnienie kosztów uzyskania przychodów, stała się przedmiotem odrębnej interpretacji. Pomimo że przychód, obok kosztów uzyskania przychodu stanowi jeden z dwóch zasadniczych elementów konstrukcyjnych opodatkowania podatkiem dochodowym, omawiana ustawa podatkowa nie zawiera definicji przychodu, poprzestając na wyliczeniu w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. kategorii przychodów, które to wyliczenie ma charakter przykładowy, o czym świadczy jego treść ab initio: "Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności...". W art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. wskazano, że przychodami (z w/w zastrzeżeniami) są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Na brak ścisłego zdefiniowania przychodu wskazuje piśmiennictwo (por. L. Błystak i inni [w]: Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, Komentarz, 2004 r., str. 212). W orzecznictwie przyjmuje się, że ustawodawca nie wymaga, aby przychodem były tylko wymienione w powołanym wyżej art. 12 u.p.d.o.p. pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności gospodarczej osoby prawnej (por. wyrok z dnia 18 sierpnia 2000 r. sygn. akt I SA/Łd 775/99). W związku z tym zgodzić się należy z organem interpretacyjnym, że także inne zdarzenia niż te, które expressis verbis zostały wymienione w art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., mogą skutkować uzyskaniem przychodu, w tym m.in. zaliczyć do nich należy zbycie posiadanych udziałów w spółkach kapitałowych w ramach wpłaty na certyfikaty inwestycyjne. Na szerokie rozumienie pojęcia przychodu w omawianej ustawie podatkowej wskazuje też treść jej art. 7 ust. 1, w myśl którego przedmiotem opodatkowania tym podatkiem jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z których został on osiągnięty (w wypadkach o których mowa w art. 21 i 22 przedmiotem opodatkowania jest przychód). Odmiennie natomiast, właśnie jako wyczerpujące uznać należy wskazane w ust. 4 art. 12 u.p.d.o.p. wyłączenia z przychodu podatkowego, wśród których nie znajduje się jednak czynność polegająca na zbyciu udziałów w spółce z o.o. w ramach wpłat na certyfikaty inwestycyjne. Rozważając więc powstanie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy uwzględnić szeroki zakres tego pojęcia, przy równoczesnym ścisłym określeniu opisanych w art. 12 ust. 4 u.p.d.o.p. wyłączeń z
kategorii przychodów podatkowych. Nie budzi wątpliwości Sądu, że umowa opisana w art. 28 ust. 2 ustawy o funduszach ma charakter odpłatny, co oznacza, że zbycie udziałów przez Spółkę rodzi po stronie podatnika prawo do ekwiwalentu (świadczenia wzajemnego). Udziały te muszą być odpowiednio wycenione, mają więc określoną wartość pieniężną. Z chwilą wniesienia przez Spółkę własności udziałów w spółce z o.o. i całości związanych z nimi praw do funduszu inwestycyjnego następuje ich zbycie o charakterze odpłatnym, co wyraża się w tym, że w zamian otrzymuje ona certyfikaty inwestycyjne o określonej wartości. Jak wyżej wskazano, konieczność i sposób wyceny wartości wnoszonych udziałów wynika z art. 128 ust. 2 ustawy o funduszach. Za nieuzasadnione uznać należy zarzuty skargi sprowadzające się do twierdzenia, że tylko przychód z transakcji wymienionych w ustawie podatkowej może być uznany za przychód podatkowy. Takiego zastrzeżenia przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają. Proponowanemu przez skarżącą rozumieniu przychodu sprzeciwia się także opisana powyżej wykładnia art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p., prawidłowo przyjęta przez organ interpretacyjny jako podstawa prawna rozstrzygnięcia. Organ ten, na bazie przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego, prawidłowo go ocenił poprzez stwierdzenie, że zbycie udziałów w ramach wpłaty do funduszu inwestycyjnego zamkniętego celem uzyskania certyfikatów inwestycyjnych powoduje po stronie spółki osiągnięcie przychodu w rozumieniu art. 12 ust 1 u.p.d.o.p., podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem nie w momencie zbycia tych certyfikatów (gdyż wówczas będzie to odrębna podatkowo czynność), lecz w momencie zbycia (wniesienia) udziałów do funduszu tytułem wpłaty na certyfikaty. Przychód z odpłatnego zbycia powstaje już w momencie przeniesienia własności udziałów na nabywcę, gdyż wniesienie udziałów do funduszu jest równoznaczne z ich odpłatnym zbyciem. W zamian za przeniesienie przez Spółkę własności tych udziałów otrzyma ona certyfikaty inwestycyjne określonej wartości stanowiącej łącznie równowartość odpowiednio (zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy o funduszach) wycenionych udziałów. Podzielić należy w związku z tym stanowisko organu, że czynność wniesienia udziałów w spółce z o.o. stanowiących aktywa majątkowe podatnika w ramach wpłaty na certyfikaty inwestycyjne mieści się w dyspozycji art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., gdyż generuje powstanie przychodu. Bez znaczenia w tym zakresie pozostaje eksponowana przez spółkę okoliczność, że w omawianej ustawie podatkowej nie nazwano tego rodzaju przychodów. Jak już wyżej wskazano, pojęcie przychodu na gruncie opodatkowania dochodu osób prawnych jest szerokie. Tak więc wartość otrzymanych certyfikatów inwestycyjnych odpowiadająca wartości wnoszonych papierów wartościowych, stanowi podlegający opodatkowaniu przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. Sąd wskazuje, iż ten kierunek wykładni ukształtował się w ostatnim czasie jako dominujący w orzecznictwie sądów administracyjnych, zarówno w odniesieniu do podatku dochodowego od osób prawnych jak i podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z tą linią orzeczniczą wniesienie udziałów i akcji do zamkniętego funduszu inwestycyjnego i otrzymanie (objęcie) w zamian certyfikatów inwestycyjnych stanowi przychód podatkowy w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. oraz art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. Dochodzi tu bowiem do odpłatnego zbycia, przeniesienia prawa własności tych udziałów na fundusz, w zamian za co spółka otrzymuje wartości pieniężne w postaci certyfikatów inwestycyjnych. Pojęcie "zbycie" oznacza nie tylko sprzedaż lub zamianę, ale wszelkie przewidziane prawem formy przeniesienia własności udziałów w spółce z o.o. przy założeniu odpłatnego charakteru tej czynności (w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych por. wyroki: z dnia 10.12. 2007 r., sygn. akt I SA/Wr 995/07 i z dnia 19.06.2008 r., sygn. akt I SA/Wr 323/08, oraz wyrok z dnia 3.03.2008 r., sygn. akt I SA/Bd 843/07, z dnia 13.01.2010 r. sygn. akt I SA/GL 264/09, a także wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25.11.2009 r., sygn. akt II FSK 958/08, z dnia 1.12.2009 r., sygn. akt II FSK 939/08, sygn. akt II FSK 959/08).
Tym samym za bezzasadny Sąd uznaje zarzut skargi o naruszeniu przez organ interpretacyjny przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.. Nie podziela także zarzutu o naruszeniu art. 121 1 O.p. sformułowanego jako zarzut lakonicznego odniesienia się przez organ do przywoływanych przez skarżącą korzystnych dla niej postanowień interpretacyjnych z 2005 r. wydanych przez inne urzędy skarbowe. Niewątpliwie rację ma Minister Finansów stwierdzając, że interpretacje nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Sąd wskazuje, że przepisy rozdziału 1a dzialu II Ordynacji podatkowej określają jedynie zakres ochrony wnioskodawcy, a zatem podmiotu, do którego interpretacja została skierowana (np. art. 14k O.p.). Zakres mocy wiążącej interpretacji nie rozciąga się z całą pewnością na rozstrzygnięcia w innych sprawach. Z tego powodu dokonanie przez właściwy organ poprawnej merytorycznie interpretacji, aczkolwiek niekorzystnej dla strony, i odmiennej od interpretacji udzielanych przez inne organy nie stanowi naruszenia powołanego wyżej przepisu Ordynacji podatkowej. Minister Finansów odniósł się także do wskazywanego w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa stanowiska przedstawicieli doktryny, przez co nie zaniedbał ustosunkowania się do argumentacji przestawionej przez stronę. Mając na względzie przedstawione rozważania skargę jako nieuzasadnioną należało oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a.