Obiekty wodociągowe w Sopocie Ujęcia wody i stacje uzdatniania Obecnie system wodociągowy w Sopocie zaopatruje mieszkańców w wodę za pomocą trzech ujęć: Bitwy pod Płowcami, Brodwino i Nowe Sarnie Wzgórze oraz jednej przepompowni wody. Poniżej przedstawiono ich charakterystykę. Ujęcie "BRODWINO Wraz z rozwojem Osiedla Brodwiono oraz Kamiennego Potoku w latach 80-tych ujęcie drenażowe Brodwinowo wyłączono z eksploatacji, a w jego miejsce zbudowano ujęcie Brodwino oparte na studniach wierconych, ujmujących wody trzeciorzędowe (miocen i górny oligocen), z których woda jest uzdatniana w stacji uzdatniania. Obecnie w skład ujęcia wody wchodzą cztery studnie trzeciorzędowe zlokalizowane na terenie doliny brodwinowskiej (głębokości studni około 150 m) o następujących wydajnościach B-1 (Q = 96 m 3 /h), B-3 (Q = 54 m 3 /h) i B-4 (Q = 84 m 3 /h) i B-5 (Q = 75 m 3 /h). Woda z ujęcia przetłaczana jest do Stacji Uzdatniana Wody Brodwino w której poddawana jest następującym procesom: 1. Mieszanie wody z powietrzem (napowietrzanie) w mieszaczu statycznym; 2. Natlenianie - kontakt wody z powietrzem w zbiorniku kontaktowym; 3. Odgazowanie i odprowadzenie nadmiaru powietrza ze zbiornika kontaktowego poprzez odpowietrzniki automatyczne; 4. Filtracja przepływ wody przez filtr redukcja żelaza i manganu do normatywnych wartości. Woda ze Stacji Uzdatniania zasila sieć wodociągową, współpracując ze zbiornikiem wody Brodwino o pojemności 1000 m 3, który został wybudowany w latach 1980-82.
Rysunek 1. Budynek stacji uzdatniania wody "Brodwino" przy ul. Kolberga 22A Rysunek 2. Filtry w budynku stacji uzdatniania wody "Brodwino"
Ujęcie "NOWE SARNIE WZGÓRZE Ujęcie powstało w 1900r i przeszło dwie poważne rozbudowy w 1908r i 1911r. Ujęcie położone jest na wysokości 40 m n.p.m., a jego maksymalna wydajność wynosi 92 m 3 /h. Teren ujęcia o powierzchni 29 350 m 2 posiada sieć drenażową w której skład wchodzi 17 studni rewizyjnych o głębokości od 1,60m do 2,25 m. Wody drenażowe grawitacyjnie spływają do zbiornika żelbetonowego o pojemności V=500 m 3 (wybudowanego w latach 1908-1912). W 1993 roku zamontowano lampę UV, której zadaniem jest dezynfekcja wody spływającej do Przepompowni wody Armii Krajowej. Lampa UV emituje promieniowanie ultrafioletowe, zabijając bakterie i wirusy. Podczas emisji promieniowania następuje reakcja fotochemiczna powodująca trwałe uszkodzenie struktury genetycznej DNA mikroorganizmów. Zaletą tego rodzaju dezynfekcji wody jest brak jakiegokolwiek wpływu na jej smak i zapach. Druga część ujęcia wody Nowe Sarnie Wzgórze posiada dwie studnie głębinowe ujmujące wodę z pokładów czwartorzędowych. Studnie pracują wymiennie z wydajnością 84 m 3 /h, a woda podawana jest bezpośrednio do sieci wodociągowej ul. Smolnej, Świemirowskiej i Al. Niepodległości oraz dalej w Gdańsku (wzdłuż ul. Czyżewskiego). Rysunek 3. Nadziemna część zbiornika wody na Ujęciu Nowe Sarnie Wzgórze
Ujęcie oraz STACJA POMP I UZDATNIANIA BITWY POD PŁOWCAMI Prace nad budową ujęcia rozpoczęto w roku 1957, kiedy to odwiercono pierwsze studnie głębinowe. Woda ujmowana była poprzez studnie głębinowe z trzech warstw geologicznych: kredy, trzeciorzędu i czwartorzędu. Obecnie ujęcie wody posiada trzy pracujące studnie trzeciorzędowe o głębokości około 100 m M-2a (Q = 75 m 3 /h), M-3b (Q = 65 m 3 /h), M-4 (Q = 65 m 3 /h), pięć studni czwartorzędowych Nr1a (Q = 100 m 3 /h), Nr2a (Q = 30 m 3 /h), Nr3b (Q = 85 m 3 /h), Nr4b (Q = 115 m 3 /h), Nr5b (Q = 85 m 3 /h), oraz jedną studnię kredową K-1 (Q = 80 m 3 /h), która jest zlokalizowana poza terenem ujęcia - przy ul. Bitwy pod Płowcami 51. Rysunek 4. Ujęcie wody Bitwy pod Płowcami - studnia kredowa K-1 Woda ze studni wierconych ze względu na zawartość żelaza i manganu poddawana jest uzdatnianiu poprzez napowietrzenie oraz filtrację, a dezynfekcja wody za pomocą podchlorynu sodu odbywa się tylko w przypadku wystąpienia takiej konieczności. Woda ze studni K-1 na kierowana jest bezpośrednio do zbiorników ruchowo czerpalnych na terenie stacji Uzdatniania Wody z pominięciem urządzeń uzdatniających. Woda ze stacji pomp przesyłana jest do Sopotu w kierunku ul. Polnej magistralami DN500mm i dalej DN400mm i DN300mm, a do Gdańska niezależną magistralą DN400mm w kierunku Gdańska Żabianki.
Rysunek 5. Stary budynek stacji uzdatniania ujęcia wody "Bitwy pod Płowcami" W 2010 r. rozpoczęto modernizację ujęcia i stacji uzdatniania wody "Bitwy pod Płowcami" w ramach Kontaktu Unijnego prowadzonego przez Spółkę. Zakończenie modernizacji ujęcia i stacji uzdatniania wody "Bitwy pod Płowcami" planowane jest w 2014 roku. Rysunek 6 Panorama stacji uzdatniania ujęcia wody "Bitwy pod Płowcami"
Nieczynne ujęcia wody a. Aleja Niepodległości 840 drenażowe; b. Stare Sarnie Wzgórze drenażowe; c. Szpital Specjalistyczny drenażowe; d. Brodwinowo drenażowe; e. Zacisze drenażowe; f. Wzgórze Zamkowe studnie głębinowe; g. Haffnera studnie głębinowe; h. Zacisze studnie głębinowe. Opis w/w nieczynnych ujęć znajduje się w Historii systemu wodociągowego w Sopocie
Przepompownie wody Przepompownia wody "ARMII KRAJOWEJ" Przepompownię wody zlokalizowaną przy ul. Armii Krajowej 15 oddano do eksploatacji w 1965 r. W 1996 roku przepompownia została wyremontowana i stała się obiektem bezobsługowym. Woda do przepompowni dopływa głównie ujęcia "Nowe Sarnie Wzgórze" oraz uzupełniająco z ujęcia wody "Bitwy Pod Płowcami". Przepompownia tłoczy wodę do górnej części miasta współpracując ze zbiornikiem wyrównawczym Wzgórze Trzech Gracji o pojemności 1000 m 3. Wymienione zestawy pompowe w 2010r. umożliwiły elastyczną pracę przepompowni w wydajności od 50 do 200 m 3 /godz. Rysunek 7. Przepompownia wody przy Armii Krajowej 15 w Sopocie
Zbiorniki wody Zbiorniki wody są obiektami technicznymi gromadzącymi wodę pitną. W Sopocie zamknięte i szczelnie izolowane, pracujące na potrzeby sieci wodociągowej. Zbiornik wody czystej ma za zadanie przechowywać wodę na wypadek nagłego poboru. W zależności od wielkości mieszczą od 500 do 3000 m 3 wody pitnej, co wystarcza na kilka godzin braku wody. Zapas zgromadzony umożliwia dokonywanie napraw na Ujęciach i Stacjach Uzdatniania np. płukanie filtrów, bez przerw w dostawie wody oraz bez zakłóceń w pracy sieci wodociągowej. W Sopocie znajdują się trzy zbiorniki wody, których zadaniem jest również wyrównywanie ciśnienia w sieci miejskiej. Każdy ze zbiorników znajduje się w odrębnej strefie zasilania jak to przedstawia rysunek 1. Rysunek 8. Strefy zasilania w wodę sieci wodociągowej Sopotu Zbiornik wody BRODWINO
Zbiornik wyrównuje ciśnienie w sieci oznaczonej kolorem niebieskim (rys 1.). Wybudowany w latach 1980-82 o pojemności 1000 m 3, współpracuje z ujęciem wody Brodwino przy Kolberga. Znajduje się w lesie na północ od bloku przy Kolberga 12. Rysunek 9. Nadziemna część zbiornika wody "Brodwino"
Zbiornik wody WZGÓRZE TRZECH GRACJI Pierwszy Zbiornik Wody wybudowany został w 1923 r. (na rysunku 3 w głębi) obecnie wyłączony z eksploatacji. W 1971r. wybudowano o pojemności 1000 m 3 (na rysunku 3 do wejścia prowadzą schody). Zbiornik wyrównuje ciśnienie w sieci oznaczonej kolorem zielonym (rys 1.)., współpracuje z ujęciem wody Nowe Sarnie Wzgórze poprzez przepompownie wody. Znajduje się w lesie pomiędzy ulicami Herberta i Moniuszki. Rysunek 10. Nadziemna część zbiornika wody "Wzgórze Trzech Gracji" w lesie pomiędzy ulicami Herberta i Moniuszki
Zbiornik wody PIASKOWA Zbiornik wyrównuje ciśnienie w sieci oznaczonej kolorem różowym (rys 1.). Wybudowany w latach 1960-64 o całkowitej pojemności 3000 m 3, współpracuje z ujęciem wody Bitwy pod Płowcami poprzez przepompownię wody. Zbiornik znajduje się przy ul. Piaskowej 4-6. Rysunek 11. Nadziemna część zbiornika wody Piaskowa Zgodnie z ustawą Prawo wodne (Dz. U z 2005r., Nr 239, poz. 2019 ze zm.) nie jest wymagane ustanawianie strefy ochronnej dla takich obiektów. Nie ma możliwości zanieczyszczenia wody w zbiorniku ze strony wód gruntowych, opadowych lub z powierzchni terenu.