Sygn. akt XVII AmE 62/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 15 maja 2014r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie: Przewodniczący: Protokolant: SSO Maria Witkowska sekretarz sądowy Patrycja Żuk po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2014r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania G. G. i T. K. prowadzących wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o udzielenie koncesji na skutek odwołania G. G. i T. K. prowadzących wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S. od Decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 26 marca 2012r. Nr (...) uchyla zaskarżoną Decyzję. 1
UZASADNIENIE Decyzją z dnia 26 marca 2012 roku Nr (...) pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmówił udzielenia G. G. oraz T. K. (1) prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S. koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej określonej w art. 32 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo energetyczne, polegającej na obrocie paliwami ciekłymi. Za podstawę swojego rozstrzygnięcia Prezes URE przyjął fakt, iż T. K. (1) - wspólnik spółki cywilnej (...) s.c. z siedzibą w S. ubiegającej się o udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi dopuścił się przestępstwa skarbowego przeciwko obowiązkom podatkowym, za co został skazany na podstawie stosownych przepisów Kodeksu karnego skarbowego. Mając na uwadze powyższe, Prezes URE stwierdził, że w szczególności z uwagi na charakter popełnionych przez jednego z Przedsiębiorców przestępstw, w świetle przepisu art. 50 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, Przedsiębiorcy nie dają rękojmi prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, wobec czego stosownie do przepisów art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne w zw. z art. 50 pkt 2 oraz w zw. z art. 56 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej odmówił Przedsiębiorcom udzielenia koncesji na obrót paliwami ciekłymi. Od niniejszej Decyzji odwołanie złożyli G. G. oraz T. K. (1) prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S., wnosząc w nim o zmianę Decyzji poprzez uwzględnienie wniosku powodów z dnia 20 listopada 2011r. i przyznanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej określonej w art. 32 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo energetyczne, polegającej na obrocie paliwami ciekłymi. Zaskarżonej Decyzji powodowie zarzucili naruszenie prawa materialnego, mianowicie art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne polegające na niewłaściwym jego zastosowaniu i uznaniu, że skazanie za przestępstwo z art. 56 2 kks mieści się w definicji przestępstwa mającego związek z przedmiotem działalności gospodarczej określonej ustawą Prawo energetyczne. Powodowie podnieśli także, iż pojawiły się nowe fakty i dowody, których nie mogli powołać przed Prezesem URE, polegające na zatarciu skazania T. K. (1) za przestępstwo nie mające związku z przedmiotem działalności gospodarczej określonej ustawą, czego dowodem jest, jak podali informacja z Krajowego Rejestru Karnego wydana w dniu 03 kwietnia 2012r. Powodowie załączyli do odwołania przedmiotowe zapytanie o udzielenie informacji o T. K. (1). Powodowie wskazali, iż do zatarcia skazania doszło z mocy prawa jeszcze przed uprawomocnieniem się Decyzji, a prawdopodobnie także przed jej wydaniem. Przy tym wywiedli, że zmiany zaszłe w okolicznościach faktycznych sprawy administracyjnej po wszczęciu postępowania muszą zostać uwzględnione przez organ administracji publicznej, bowiem w przeciwnym razie decyzja byłaby rażąco sprzeczna z zasadą prawdy materialnej. Zaznaczyli, że skazanie T. K. (1) za przestępstwo z art. 56 1 kks wobec jego zatarcia z mocy prawa i uznania skazania za niebyłe, nie może stanowić aktualnie podstawy do odmowy udzielenia Przedsiębiorcom koncesji. Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny: G. G. oraz T. K. (1) prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej 2
pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S. wnieśli w piśmie z dnia 20 listopada 2011r. (k. 1-3 akt adm.) o udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi, w szczególności gazem LPG na okres lat 10. Wraz z wnioskiem Przedsiębiorcy przedstawili dokumenty (k. 4-89 akt adm.) mające potwierdzać, że spełniają warunki uzyskania koncesji na obrót paliwami ciekłymi, w tym Informacje o osobie z Krajowego Rejestru Karnego, z tym, że w odniesieniu do jednego ze wspólników ww. spółki - (...) przedstawiona w powyższym zakresie informacja nie obejmowała pełnego zakresu danych o jego niekaralności (k. 11 akt adm.). Z uwagi na powyższe pismem z dnia 05 stycznia 2012 r. (k. 91-94 akt adm.), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wezwał Przedsiębiorców m.in. do przedstawienia Informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego, obejmującej pełny zakres danych o T. K. (1). Przy piśmie z dnia 23 stycznia 2012 r. (k. 98-165 akt adm.) Przedsiębiorcy przedstawili żądany dokument, z którego wynikało, iż T. K. (1) został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 21 czerwca 2005 r. sygn. akt VII Ks 109/05 za czyn z art. 56 2 w zbiegu z art. 61 l w związku z art. 7 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 930) na karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych po 50 zł jedna stawka. Jak wynika z informacji wydanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości Krajowy Rejestr Karny w W. w dniu 23 stycznia 2012 r., karę grzywny orzeczoną wyrokiem z dnia 21 czerwca 2005 r, sygn. akt VII Ks 109/05 wykonano 14 marca 2007r. (k. 106 akt adm.). Pismem dnia 03 lutego 2012 r. (k. 167-168 akt adm.) Prezes URE wezwał Przedsiębiorców do przedstawienia odpisu prawomocnego wyroku wskazanego w przedłożonej Informacji o osobie. W załączeniu do pisma z dnia 10 lutego 2012r. (k. 170-178 akt adm.) Przedsiębiorcy nadesłali wskazany wyrok (k. 174 akt adm.). Pismem z dnia 28 lutego 2012 r. (k.180 akt adm.) Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorców o zakończeniu postępowania dowodowego oraz o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym w celu ewentualnego wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłaszanych żądań w terminie do dnia 12 marca 2012 r. Pismem z dnia 2 marca 2012 r. (k. 182 akt adm.) Przedsiębiorcy poinformowali, że nie zamierzają zapoznawać się z zebranym materiałem. W dniu 3 kwietnia 2012 r. T. K. (1) nie figurował w kartotece karnej Krajowego Rejestru Karnego, co wynika z informacji udzielonej przez Ministerstwo Sprawiedliwości ( k. 11 akt sąd.). Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności powołanych odpisów dokumentów, których autentyczności ani treści strony nie kwestionowały, zaś Sąd nie miał wątpliwości co do ich wartości dowodowej, stąd były przydatne dla ustalenia stanu faktycznego. W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje: W ocenie Sądu, podniesione przez powodów w odwołaniu argumenty są słuszne. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne w związku z art. 50 pkt 2 oraz w zw. z art. 56 ust. 1 ustawy o swobodzie 3
działalności gospodarczej odmówił zaskarżoną Decyzją udzielenia koncesji G. G. oraz T. K. (1) prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w S., uznając, iż Przedsiębiorcy nie dają rękojmi prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, ze względu na popełnienie przez jednego z nich tj. T. K. (1) przestępstwa skarbowego. Tymczasem Prezes URE nie mógł powoływać się na ów fakt decydując o udzieleniu koncesji Przedsiębiorcom, gdyż przed wydaniem zaskarżonej Decyzji doszło do zatarcia skazania. Jak wynika bowiem z Kartoteki Karnej T. K. (1), przedstawionej w toku postępowania administracyjnego, został on skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 21 czerwca 2005 r. sygn. akt VII Ks 109/05 za czyn z art. 56 2 w zbiegu z art. 61 l w związku z art. 53 2 w związku z art. 7 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, czyli za przestępstwo skarbowe na karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych po 50 zł jedna stawka. Przy czym, jak wynika z przedmiotowej karty Kartoteki Karnej karę grzywny wykonano 14 marca 2007r. Natomiast zatarcie skazania odnośnie przestępstw skarbowych następuje w taki sposób jak analogiczny jak w przypadku przestępstw stypizowanych w Kodeksie karnym. W Kodeksie karnym skarbowym nie uregulowano bowiem instytucji zatarcia skazania, a w myśl art. 20 2 kks przepis art. 107 Kodeksu karnego dotyczący zatarcia skazania stosuje się odpowiednio do przestępstw skarbowych. Zgodnie z art. 107 4 ustawy z dnia 06 czerwca I997r. kodeks karny w razie skazania na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat. Skoro więc grzywnę wykonano w dniu 14 marca 2007r., w dniu 14 marca 2012r. doszło do zatarcia tego skazania. Zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 106 kk z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe. Zatarte skazanie nie może więc rodzić żadnych konsekwencji prawnych, nikt też nie może ograniczać praw osoby, której skazanie uległo zatarciu. Osoba taka w świetle prawa jest niekarana, a wszystkie adnotacje o jej karalności powinny zostać usunięte z dokumentów w których je umieszczono, czego można się skutecznie domagać. Przy czym podkreślić trzeba, że usunięcie wpisu z Krajowego Rejestru Karnego ma charakter deklaratoryjny i stanowi jedynie techniczną konsekwencję zatarcia skazania. Biorąc zatem pod uwagę, iż w aktach administracyjnych znajdowały się dane o karalności T. K. (1) oraz informacja o wykonaniu nałożonej na niego kary wydana przez Ministerstwo Sprawiedliwości Krajowy Rejestr Karny w dniu 23 stycznia 2012 r., należało przyjąć, iż pozwany w trakcie postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawie udzielenia G. G. i T. K. (1) koncesji zebrał materiał dowodowy, z którego wynikało, iż doszło do zatarcia skazania Przedsiębiorcy T. K. (2) ex lege. Fakt zatarcia skazania T. K. (1) z mocy prawa Prezes URE powinien wziąć pod uwagę, albowiem nastąpił on jeszcze przed wydaniem zaskarżonej Decyzji, a zatem był Prezesowi URE znany w dacie jej wydania, co potwierdzają dowody znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy. Jednocześnie, skoro skutkiem zatarcia skazania jest to, że popełnione przestępstwo uważa się za niebyłe, co oznacza wprowadzenie fikcji prawnej (a nie tylko wzruszalnego domniemania), że do popełnienia przestępstwa w ogóle nie doszło, Prezes URE nie mógł powoływać się w Decyzji na fakt skazania Przedsiębiorcy powodujący 4
brak rękojmi prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi. Nadto wobec tego, że jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonej Decyzji jedyną przesłanką odmowy udzielenia powodom koncesji był fakt skazania T. K. (1) za przestępstwo skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym, co pozwany zaznaczył w uzasadnieniu wskazując, że oparł się na art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne, stosownie do którego nie może być wydana koncesja wnioskodawcy skazanemu prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo mające związek z przedmiotem działalności gospodarczej określonej ustawą, z czego z kolei wywiódł brak rękojmi prawidłowego wykonywania działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, o której mowa w art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, Sąd stwierdził, że doszło do naruszenia prawa materialnego w tym zakresie, albowiem T. K. (1) w dacie wydania Decyzji nie mógł być w świetle powołanych przepisów kodeksu karnego potraktowany jako skazany. Wprawdzie Prezes URE jako podstawę prawną Decyzji podał również art. 35 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne, stanowiący, że Prezes URE odmawia udzielenia koncesji, gdy wnioskodawca nie spełnia wymaganych przepisami warunków, jednakże treść uzasadnienia Decyzji wskazuje, że chodzi właśnie o warunki określone w art. 33 ust. 3 pkt. 3 prawa energetycznego, bowiem pozwany nie wskazywał żadnych innych warunków, których wnioskodawca nie spełniał. Biorąc powyższe względy pod uwagę i znajdując oparcie w stanie faktycznym sprawy istniejącym w dacie wydania Decyzji oraz w chwili orzekania przez Sąd, należało uznać, że zaskarżona Decyzja jako wadliwa podlega uchyleniu na podstawie art. 479 53 2 kpc, albowiem wbrew temu co twierdzi Prezes URE w dniu jej wydania nie istniała negatywna przesłanka uniemożliwiająca wydanie koncesji określona w art. 33 ust. 3 pkt. 3 ustawy Praw energetyczne. Dodania wymaga, iż Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie jest władny udzielić koncesji powodom, stąd nie mógł zmienić zaskarżonej Decyzji i orzec o przyznaniu koncesji zgodnie z wnioskiem powodów zgłoszonym w odwołaniu. 5