URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWCACH ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Kontakt: e-mail:sekretariatuskce@stat.gov.pl tel. 32 77 91 200 fax:32 77 91 300, 25 85 155 nternet: www.stat.gov.pl/katow KOMUNKAT O SYTUACJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKEGO W LPCU 2012 R. Nr 7/2012 opublikowany 29.08.2012 r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyło się zarówno w ujęciu rocznym, jak i w odniesieniu do poprzedniego miesiąca odpowiednio po 0,1%. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się w ujęciu rocznym, spadła natomiast w relacji do czerwca br. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 10,1% i była wyższa niż w lipcu ub. roku, ale zmniejszyła się w porównaniu z czerwcem br. Do urzędów pracy zgłoszono więcej ofert pracy niż przed rokiem. W końcu lipca br. na 1 ofertę pracy przypadało mniej bezrobotnych niż w końcu lipca ub. roku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło w ujęciu rocznym o 1,0%, natomiast obniżyło się w porównaniu z poprzednim miesiącem o 4,4%. W większości sekcji odnotowano wyższe niż przed rokiem przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto. Na rynku rolnym w lipcu br. odnotowano znaczny wzrost skupu ziarna zbóż podstawowych w skali roku i miesiąca. Skup żywca rzeźnego wzrósł zarówno w porównaniu z lipcem ub. roku, jak i w odniesieniu do czerwca br. Przeciętne ceny skupu produktów zwierzęcych oraz ziarna pszenicy były wyższe niż przed rokiem. Obniżyła się natomiast średnia cena ziemniaków i ziarna żyta. W odniesieniu do czerwca br. obniżyły się ceny skupu większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna pszenicy) i zwierzęcych (z wyjątkiem żywca drobiowego). Produkcja sprzedana przemysłu ukształtowała się w lipcu br. na poziomie niższym niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 3,5% i 2,7%. Produkcja sprzedana budownictwa ukształtowała się na poziomie wyższym niż w lipcu ub. roku o 8,9%. Podobne tendencje odnotowano w przypadku produkcji budowlano-montażowej, która była wyższa niż przed rokiem o 5,8%. W lipcu br. oddano do użytkowania o 13,7% więcej mieszkań niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wydano mniej pozwoleń na budowę mieszkań, spadła również liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto. Utrzymał się w skali roku spadek sprzedaży detalicznej i hurtowej. W odniesieniu do lipca ub. roku sprzedaż detaliczna zmniejszyła się o 0,8%, a hurtowa o 10,6%. W okresie styczeń czerwiec br. wyniki finansowe badanych przedsiębiorstw (z wyjątkiem wyniku na operacjach finansowych oraz wyniku zdarzeń nadzwyczajnych) oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe pogorszyły się w odniesieniu do notowanych w analogicznym okresie ub. roku. Nakłady inwestycyjne badanych przedsiębiorstw na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących poniesione w półroczu 2012 r. były wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku. Najwięcej środków przeznaczono na maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia. nwestorzy rozpoczęli realizację mniejszej ilości nowych inwestycji o niższej wartości kosztorysowej niż w okresie styczeń czerwiec 2011 r.
SPS TREŚC Strona Rynek pracy... 4 Wynagrodzenia... 7 Ceny detaliczne... 9 Rolnictwo... 10 Przemysł i budownictwo... 13 Budownictwo mieszkaniowe... 16 Rynek wewnętrzny... 18 Wyniki finansowe przedsiębiorstw... 19 Nakłady inwestycyjne... 20 Wybrane dane o województwie śląskim... 22 UWAG OGÓLNE Prezentowane w Komunikacie dane: o zatrudnieniu, wynagrodzeniach oraz o produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa, produkcji budowlano-montażowej a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, o sektorze przedsiębiorstw, dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej działalności usługowej, o cenach detalicznych dotyczą towarów żywnościowych i nieżywnościowych oraz usług, które pochodzą z notowań cen prowadzonych przez ankieterów w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowanych rejonach badania cen; ceny żywności notowane są raz w miesiącu z wyjątkiem owoców i warzyw, w zakresie których notowania cen prowadzone są dwa razy w miesiącu, o skupie produktów rolnych obejmują skup od producentów z terenu województwa; ceny podano bez podatku AT, o wynikach finansowych przedsiębiorstw oraz nakładach inwestycyjnych dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Liczby względne (wskaźniki, odsetki) wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tekście i tablicach. Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007. 2
POLSKA KLASYFKACJA DZAŁALNOŚC 2007 (PKD 2007) Zestawienie stosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: skrót Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Handel; naprawa pojazdów samochodowych Zakwaterowanie i gastronomia Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Budowa budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej sekcje działy pełna nazwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej ZNAK UMOWNE Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło Kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji Znak * oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych nne dane charakteryzujące województwo śląskie można znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Katowicach oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/katow Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła. 3
118 116 114 112 110 108 106 104 102 100 X X X X X X X X X X RYNEK PRACY Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w lipcu br. wyniosła 745,1 tys. osób i zmniejszyła się zarówno w ujęciu rocznym, jak i w odniesieniu do poprzedniego miesiąca odpowiednio po 0,1% (w lipcu 2011 r. w relacji do lipca 2010 r. wzrost o 2,0%). W kraju przeciętne zatrudnienie zarówno w skali roku, jak i w porównaniu z czerwcem br. pozostało na niezmienionym poziomie. W lipcu br. w sektorze publicznym przeciętne zatrudnienie ukształtowało się na poziomie 163,5 tys. osób, a w sektorze prywatnym wyniosło 581,6 tys. osób. W ujęciu rocznym w sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych o 1,4%, natomiast w sektorze prywatnym wzrost o 0,3%. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się następująco: 2012 2012 WYSZCZEGÓLNENE w tys. 2011=100 w tys. 2011=100 O G Ó Ł E M... 745,1 99,9 746,8 100,0 w tym: Przemysł... 442,9 99,4 443,3 99,6 górnictwo i wydobywanie... 118,8 102,2 118,9 102,1 przetwórstwo przemysłowe... 287,9 98,4 287,9 98,7 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 17,6 97,4 17,8 97,9 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 18,6 100,1 18,6 100,2 Budownictwo... 67,9 102,5 67,5 102,6 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 95,4 101,8 96,2 102,4 Transport i gospodarka magazynowa... 37,4 102,7 37,3 102,1 Obsługa rynku nieruchomości... 14,8 101,5 14,8 101,3 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 21,3 101,9 21,6 103,5 Administrowanie i działalność wspierająca... 31,1 95,0 31,7 94,2 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Niższe niż w lipcu ub. roku przeciętne zatrudnienie odnotowano m.in. w: zakwaterowaniu i gastronomii (o 8,6%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 5,0%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz parę wodną i gorącą wodę (o 2,6%) oraz w przetwórstwie przemysłowym (o 1,6%). Wyższa niż przed rokiem przeciętna liczba zatrudnionych wystąpiła m.in. w: informacji i komunikacji (o 9,1%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 2,7%), budownictwie (o 2,5%), górnictwie i wydobywaniu (o 2,2%). Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 4
W okresie styczeń lipiec br. przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 746,8 tys. osób i pozostała na niezmienionym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. W końcu lipca br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 187,1 tys. i zwiększyła się w porównaniu z końcem lipca ub. roku o 10,7 tys. (o 6,1%), ale zmniejszyła się w relacji do końca czerwca br. o 1,5 tys. (o 0,8%). Kobiety stanowiły 56,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (56,5% przed rokiem). Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2011 2012 Bezrobotni zarejestrowani (stan w końcu miesiąca) w tys.... 176,4 188,6 187,1 Bezrobotni nowo zarejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 21,8 18,7 23,5 Bezrobotni wyrejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 23,7 23,6 25,0 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w końcu miesiąca) w %... 9,6 10,2 10,1 % 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 X X X X Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca X X X X X X 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W końcu lipca br. stopa bezrobocia wyniosła 10,1% (12,3% w kraju) i była o 0,5 p.proc. wyższa niż w końcu lipca ub. roku, ale o 0,1 p.proc. niższa niż w końcu czerwca br. Województwo śląskie należy do grupy województw o niskiej stopie bezrobocia. W rankingu województw, województwo śląskie pod względem wysokości stopy bezrobocia wraz z województwem mazowieckim znajduje się na 2 miejscu. Niższą stopę bezrobocia odnotowano jedynie w województwie wielkopolskim (9,1%). Biorąc pod uwagę przekrój terytorialny według powiatów odnotowuje się znaczne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano w powiecie myszkowskim (19,2% wobec 19,1% w końcu lipca ub. roku) oraz w Bytomiu (18,6% wobec 18,5%), natomiast najniższą w Katowicach (4,8% wobec 4,0%). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku w 32 powiatach stopa bezrobocia wzrosła, w największym stopniu w Świętochłowicach (o 1,9 p.proc.) oraz w powiecie kłobuckim (o 1,7 p.proc.). W Zabrzu stopa bezrobocia pozostała na niezmienionym poziomie. Zmniejszenie stopy bezrobocia wystąpiło w 3 powiatach, w największym stopniu w Żorach (o 1,4 p.proc.). W lipcu br. liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 23,5 tys. i zwiększyła się w skali roku jak i miesiąca (odpowiednio o: 7,8% i 26,1%). Zwiększył się odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (o 1,3 p.proc. do 3,9%) oraz osób zamieszkałych na wsi (o 0,7 p.proc. do 18,8%). Liczną grupę stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział wśród nowo zarejestrowanych zmniejszył się w relacji do lipca ub. roku (o 0,5 p.proc. do 75,4%). 5
Obniżył się również udział osób dotychczas niepracujących (o 1,7 p.proc. do 21,4%) i absolwentów (o 0,4 p.proc. do 11,5%). Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w lipcu 2012 r. Stan w końcu miesiąca Polska 12,3 w % 4,8 7,3 (8) woj. śląskie 7,4 10,9 (10) 11,0 12,4 (6) 12,5 15,1 (7) 15,2 19,2 (5) 10,1 W nawiasach podano liczbę powiatów. W lipcu br. z ewidencji urzędów pracy wyrejestrowano 25,0 tys. osób, tj. więcej niż w lipcu ub. roku jaki i w czerwcu br. (odpowiednio o: 5,4% i 5,9%). Zwiększył się odsetek osób wyrejestrowanych, które: utraciły status bezrobotnego w związku z rozpoczęciem szkolenia lub stażu u pracodawcy (o 3,8 p.proc. do 9,6%) oraz na skutek niepotwierdzenia gotowości do pracy (o 0,3 p.proc. do 40,7%). Z tytułu podjęcia pracy wyłączono z ewidencji 9,0 tys. osób. Udział tej kategorii osób w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zmniejszył się o 1,7 p.proc. w skali roku (do 36,0%). Zmniejszył się również odsetek osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,3 p.proc. do 4,3%) oraz osób, które rozpoczęły prace społecznie użyteczne (o 0,4 p.proc. do 1,0%). W końcu lipca br. bez prawa do zasiłku pozostawało 158,6 tys. bezrobotnych, a ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł 84,7% i zmniejszył się w porównaniu z końcem lipca ub. roku o 0,9 p.proc. Wybrane kategorie bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kształtowały się następująco: BEZROBOTN a 2011 w tysiącach 2012 Do 25 roku życia... 32,5 31,3 31,0 Długotrwale bezrobotni b... 78,3 87,1 86,6 Powyżej 50 roku życia... 41,8 46,7 46,2 Bez wykształcenia średniego... 97,7 105,6 103,3 Niepełnosprawni... 10,8 11,8 11,7 Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka... 17,9 20,0 19,9 a Stan w końcu miesiąca. b Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy. 6
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 X X X X X X X X X X Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu lipca br. liczyli 166,4 tys. i stanowili 88,9% ogółu bezrobotnych (89,3% przed rokiem). Do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zaliczane są m.in. osoby bez wykształcenia średniego, których udział w liczbie zarejestrowanych ogółem obniżył się w skali roku o 0,2 p.proc. i wyniósł 55,2%. Obniżył się również udział osób bezrobotnych które nie posiadały kwalifikacji zawodowych (o 0,3 p.proc. do 29,4%), osób bez doświadczenia zawodowego (o 2,4 p.proc. do 23,6%) oraz osób bezrobotnych do 25 roku życia (o 1,9 p.proc. do 16,5%). Zwiększył się odsetek osób: długotrwale bezrobotnych (o 1,9 p.proc. do 46,3%), bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 1,0 p.proc. do 24,7%), samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 0,4 p.proc. do 10,0%) oraz osób niepełnosprawnych (o 0,1 p.proc. do 6,2%). W lipcu br. do urzędów pracy wpłynęło 8,5 tys. ofert pracy, tj. więcej niż przed rokiem o 11,6%, ale mniej niż przed miesiącem o 3,0%. Większość z nich pochodziła z jednostek sektora prywatnego (93,7%). Wśród ofert pracy 7,5 tys. dotyczyło zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 1,0 tys. miejsc aktywizacji zawodowej. Bezrobotni na 1 ofertę pracy Stan w końcu miesiąca 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W końcu lipca br. zanotowano 8,0 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Liczba ofert pracy zwiększyła się w porównaniu z końcem lipca ub. roku o 17,4%, natomiast spadła w relacji do czerwca br. o 0,7%. Ponad 32% oferowanych miejsc pracy było niewykorzystanych dłużej niż 30 dni. Na 1 ofertę pracy przypadało 23 bezrobotnych (26 przed rokiem). Z danych urzędów pracy wynika, że według stanu w końcu lipca br. 60 zakładów pracy zadeklarowało zwolnienie w najbliższym czasie 10365 pracowników (54 zakłady i 5618 pracowników przed rokiem). WYNAGRODZENA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w lipcu br. wyniosło 4006,42 zł i było wyższe niż przed rokiem o 1,0% (w lipcu 2011 r. w relacji do lipca 2010 r. wzrost o 10,8%), natomiast niższe niż w poprzednim miesiącu o 4,4%. W kraju przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ukształtowało się na poziomie 3700,01 zł i wzrosło w odniesieniu do lipca ub. roku o 2,4%, ale spadło w porównaniu z czerwcem br. o 1,5%. W sektorze publicznym przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osiągnęło wartość 5657,72 zł, a w sektorze prywatnym wyniosło 3542,26 zł. W ujęciu rocznym wzrosło ono w sektorze prywatnym o 4,4%, natomiast obniżyło się w sektorze publicznym o 5,1%. 7
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 w zł 2011=100 w zł 2011=100 O G Ó Ł E M... 4006,42 101,0 3956,97 104,3 w tym: Przemysł... 4497,31 100,1 4453,57 104,7 górnictwo i wydobywanie... 6193,32 91,9 6174,59 103,5 przetwórstwo przemysłowe... 3724,75 106,4 3700,62 105,2 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę 6459,34 92,5 5900,07 103,0 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3764,12 102,1 3719,99 101,6 Budownictwo... 3541,08 101,7 3470,53 102,9 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 3125,99 103,7 3078,89 104,7 Transport i gospodarka magazynowa... 3274,48 107,3 3214,34 104,1 Obsługa rynku nieruchomości... 3616,98 105,1 3482,85 105,6 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a 4473,75 99,1 4527,62 99,2 Administrowanie i działalność wspierająca... 2216,69 105,4 2118,35 103,5 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. W lipcu br. w odniesieniu do lipca ub. roku wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto odnotowano w większości sekcji sektora przedsiębiorstw, w tym m.in. w: transporcie i gospodarce magazynowej (o 7,3%), przetwórstwie przemysłowym (o 6,4%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 5,4%) oraz w obsłudze rynku nieruchomości (o 5,1%). Spadek przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto wystąpił m.in. w górnictwie i wydobywaniu (o 8,1%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 7,5%) oraz w informacji i komunikacji (o 4,0%). Odchylenia względne przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto od średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie w lipcu 2012 r. Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz,parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Budownictwo Handel; naprawa pojazdów samochodowych Transport i gospodarka magazynowa Obsługa rynku nieruchomości Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Administrowanie i działalność wspierająca %-60-40 -20 0 20 40 60 80 % Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto kształtujące się powyżej średniej wojewódzkiej w lipcu br. odnotowano m.in. w: wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 61,2%), górnictwie i wydobywaniu (o 54,6%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 11,7%). Poniżej średniej wojewódzkiej przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto wystąpiły m.in. w: administrowaniu i działalności wspierającej (o 44,7%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 22,0%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 18,3%). W okresie styczeń lipiec br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3956,97 zł i było wyższe o 4,3% niż w analogicznym okresie ub. roku. W większości sekcji sektora przedsiębiorstw odnotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto. 8
190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) X X X X X X X X X X 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska CENY DETALCZNE W lipcu br. ceny większości artykułów żywnościowych objętych badaniem były wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrosły ceny towarów z grupy pieczywo i produkty zbożowe. Największy wzrost dotyczył ceny makaronu Lubella (o 23,3%). W badanej grupie towarów wzrosła również cena chleba żytniego razowego (o 9,6%) i ryżu łuskanego białego (o 7,6%), natomiast spadła cena bułki pszennej małej (o 8,1%). Więcej niż w lipcu ub. roku konsumenci płacili m.in. za mięso drobiowe. Podrożały porcje rosołowe z kurcząt (o 25,0%), kurczę patroszone (o 15,3%), piersi z kurczęcia filet (o 4,9%). Droższe były także filety mrożone z morszczuka (o 11,6%). W grupie oleje i pozostałe tłuszcze więcej płaciliśmy za słoninę (o 43,6%) i smalec (o 28,1%), mniej m.in. za masło świeże o zawartości tłuszczu 82,5% (o 9,3%). Wzrost cen większości towarów odnotowano w grupie owoce i warzywa. Wyższe niż w lipcu ub. roku były ceny m.in. arbuza (o 41,2%) i cytryn (o 32,8%). Więcej konsumenci płacili również za warzywa m.in. kapustę pekińską (o 54,7% za 1 kg i o 16,1% za 1 szt.), marchew (o 51,2%), główkę sałaty (o 33,3%), paprykę (o 32,0%), ogórki gruntowe (o 2,9%). Potaniały natomiast selery korzeniowe (o 37,6%), ziemniaki (o 34,8%), ogórki szklarniowe (o 19,6%), buraki (o 19,0%). Wśród pozostałych artykułów żywnościowych odnotowano wzrost cen m.in. kakao naturalnego (o 22,4%), soli białej warzonej (o 18,5%), lodów mrożonych (o 14,4%), kawy naturalnej mielonej Tchibo Family Classic (o 7,7%), natomiast tańszy niż przed rokiem był cukier biały kryształ (o 1,5%). Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów żywnościowych w lipcu 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) cebula obcinana mąka ziemniaczana jabłka -19,0-15,6-12,1 mąka pszenna Poznańska ser dojrzewający Gouda kiełbasa Myśliwska sucha śmietana o zawartości tłuszczu 18% mięso wołowe z kością szponder pomidory płaty lub filety śledziowe a la Matias 3,1 11,4 12,0 15,7 17,6 20,4 32,6 jaja kurze świeże 57,5 % -60,0-40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 % 9
Wśród artykułów nieżywnościowych w skali roku odnotowano wzrost cen m.in. podręczników i artykułów szkolnych. Droższy był komplet podręczników do nauki matematyki dla klasy gimnazjum (o 14,0%) oraz artykuły takie jak: kredki w oprawie drewnianej (o 17,4%), zeszyt 16-kartkowy (o 16,9%), akwarele (o 10,6%). Ceny większości usług konsumpcyjnych w lipcu br. były wyższe niż przed rokiem. Więcej płaciliśmy za 1 miesiąc pobytu dziecka (bez wyżywienia) w żłobku (o 27,0%), a także w przedszkolu publicznym (o 15,8%). Wzrósł również koszt pobytu dziecka na kolonii (o 8,5%). Korzystający z przejazdów komunikacji autobusowej płacili więcej za bilet miesięczny lub 30-dniowy normalny imienny (na miejskie autobusy i tramwaje w granicach miasta) o 14,0%, tańszy natomiast był przejazd taksówką osobową (taryfa dzienna za 5 km) o 5,3%. W badanym okresie zanotowano wzrost cen opłat związanych z użytkowaniem mieszkania, w tym za odprowadzanie ścieków do kanalizacji miejskiej (o 4,6%) i wywóz śmieci opłata za pojemnik (o 4,4%). Wzrost dotyczył również cen usług remontowych, bez wartości zużytych materiałów. Więcej płaciliśmy za położenie 1 m 2 : paneli podłogowych (o 7,3%), glazury (o 5,0%), gładzi gipsowej (o 3,8%). Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych w lipcu 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) opłata abonamentowa za korzystanie z szerokopasmowego stałego łącza internetowego odkurzacz elektryczny -19,0-7,6 odtwarzacz DD zimna woda z miejskiej sieci wodociągowej mydło toaletowe -6,3 3,4 4,0 węgiel kamienny ciepła woda usunięcie zęba ze znieczuleniem 7,3 8,0 8,3 wizyta u lekarza specjalisty 9,4 benzyna silnikowa bezołowiowa 95-oktanowa 10,2 bilet normalny na przejazd jednorazowy autobusem miejskim 12,4 % -20,0-15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 % ROLNCTWO Na rynku rolnym w lipcu br. przeciętne ceny skupu produktów zwierzęcych oraz ziarna pszenicy były wyższe niż przed rokiem. Niższa niż w lipcu ub. roku była cena ziemniaków i ziarna żyta. W odniesieniu do czerwca br. obniżyły się ceny skupu większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna pszenicy) i zwierzęcych (z wyjątkiem żywca drobiowego). W kraju odnotowano wyższe niż przed rokiem ceny skupu produktów zwierzęcych (z wyjątkiem mleka krowiego) oraz większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna owsa i kukurydzy oraz ziemniaków). W porównaniu z czerwcem br. wzrosły ceny skupu bydła i drobiu, ziemniaków oraz ziarna pszenicy, jęczmienia i kukurydzy. W lipcu br. średnia temperatura powietrza na obszarze województwa śląskiego ukształtowała się na poziomie 20,0 C i była wyższa od średniej z lat 1971 2000 o 2,5 C, przy czym maksymalna temperatura wyniosła 33,8 C (Bielsko-Biała i Katowice), a minimalna 7,2 C (Katowice). Średnia suma opadów atmosferycznych (89,0 mm) stanowiła 91% normy z okresu 1971 2000 1. Liczba dni z opadami, w zależności od regionu, wyniosła od 14 do 18. 1 Przeciętne wartości temperatur i opadów obliczono jako średnie arytmetyczne przeciętnych miesięcznych wartości z czterech stacji hydrologiczno-meteorologicznych nstytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej zlokalizowanych w Bielsku-Białej, Częstochowie, Katowicach i Raciborzu. 10
Wilgotność gleby, jak i ilość ciepła potrzebna dla wegetacji roślin w lipcu br. była dostateczna. Pierwsza połowa miesiąca była umiarkowanie ciepła z temperaturami nie przekraczającymi 20 C. Druga połowa miesiąca, a szczególnie ostatnia dekada, była upalna z temperaturami około 30 C. Obfite opady deszczu o charakterze burzowym i gradobicia występowały głównie w pierwszej połowie miesiąca. Zaawansowanie prac żniwnych było dużo większe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Wilgotność ziarna zbóż i rzepaku była niska, a zatem ziarno nie wymagało dosuszania. Plony zbóż ozimych były bardzo zróżnicowane w zależności od stanu przezimowania, od 25 do 55 dt/ha, plony rzepaku średnie od 21 do 24 dt/ha. W końcu miesiąca na polach było bardzo sucho, co utrudniało wykonywanie podorywek i siew poplonów. Skup zbóż a podstawowych kształtował się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 w tys. t 2011 = 100 2012 = 100 O G Ó Ł E M b... 6,9 152,7 176,7 w tym: pszenica... 4,4 294,4 139,7 żyto... 0,3 805,2 498,4 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje: pszenicę, żyto, jęczmień, owies i pszenżyto; łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. Skup ziarna zbóż podstawowych (łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) w lipcu br. wyniósł 6,9 tys. ton (więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 52,7% i 76,7%), przy czym skup ziarna pszenicy ukształtował się na poziomie 4,4 tys. ton (prawie 3-krotnie wyższym niż w lipcu ub. roku i o 39,7% wyższym w porównaniu z czerwcem br.). Skup podstawowych produktów zwierzęcych a kształtował się następująco: 2012 2012 WYSZCZEGÓLNENE w tys. t analogiczny okres roku poprzedniego= =100 w tys. t 2011 = 100 2012 = 100 Żywiec rzeźny b... 69,2 96,4 9,2 111,0 103,5 w tym: bydło (bez cieląt)... 5,1 86,1 0,7 104,3 89,7 trzoda chlewna... 19,6 73,1 2,2 68,1 88,1 drób... 44,2 114,4 6,2 145,3 112,3 Mleko c... 115,9 109,8 16,9 104,1 98,4 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w wadze żywej. c W milionach litrów. Skup żywca rzeźnego (w wadze żywej) według siedziby producenta w okresie styczeń lipiec br. ukształtował się na poziomie 69,2 tys. ton, tj. o 3,6% niższym w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. Skup żywca wieprzowego obniżył się o 26,9%, a wołowego bez cieląt o 13,9%, wzrósł natomiast skup żywca drobiowego (o 14,4%). W lipcu br. producenci z województwa śląskiego dostarczyli do skupu 9,2 tys. ton żywca rzeźnego, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 11,0% i 3,5%. W porównaniu z lipcem ub. roku do skupu dostarczono więcej żywca drobiowego (o 45,3%) oraz wołowego bez cieląt (o 4,3%), mniej natomiast żywca wieprzowego (o 31,9%). W odniesieniu do poprzedniego miesiąca odnotowano wzrost skupu żywca drobiowego (o 12,3%), przy jednoczesnym spadku skupu żywca wieprzowego (o 11,9%) i wołowego bez cieląt (o 10,3%). 11
Przeciętne ceny wybranych produktów rolnych kształtowały się następująco: Ceny w skupie Ceny na targowiskach WYSZCZEGÓLNENE w zł 2012 2012 2012 2012 2011= =100 2012= =100 w zł 2011= =100 w zł 2011= =100 2012= =100 w zł 2011= =100 Ziarno zbóż a za 1 dt: pszenica... 90,18 102,8 104,6 82,85 92,9 99,03 88,3 99,6 95,80 92,6 żyto... 76,21 94,6 81,1 87,59 113,0 91,92 95,9 99,0 90,76 101,1 Ziemniaki b za 1 dt... 31,98 72,1 53,8 37,22 51,7 69,45 71,1 106,4 62,67 39,4 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło (bez cieląt)... 6,44 117,4 99,3 6,51 122,8. x x. x trzoda chlewna... 5,17 107,8 99,5 5,03 120,7. x x. x drób... 4,16 110,2 100,4 3,82 107,0. x x. x Zwierzęta gospodarskie za 1 szt.: prosię na chów.... x x. x 197,27 118,9 84,3 215,47 146,6 Mleko za 1 hl... 114,27 100,7 100,0 117,91 103,7. x x. x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne. Przeciętna cena skupu 1 dt ziarna pszenicy w lipcu br. wyniosła 90,18 zł i w ujęciu rocznym wzrosła o 2,8%, a w odniesieniu do czerwca br. o 4,6%. W kraju za 1 dt ziarna pszenicy w skupie w lipcu br. płacono średnio 90,83 zł, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 5,4% i 0,2%. Średnia cena skupu 1 dt ziarna żyta w lipcu br. ukształtowała się na poziomie 76,21 zł, tj. niższym zarówno w porównaniu z lipcem ub. roku (o 5,4%), jak i w odniesieniu do czerwca br. (o 18,9%). W kraju przeciętna cena 1 dt ziarna żyta w skupie wyniosła 77,98 zł, tj. o 6,0% więcej niż przed rokiem, ale o 8,3% mniej niż przed miesiącem. zł za 1 dt Przeciętne ceny skupu zbóż i targowiskowe ceny ziemniaków 190,00 160,00 130,00 100,00 70,00 40,00 10,00 X X X X X X X X X X 2007 2008 2009 2010 2011 2012 pszenica żyto ziemniaki Przeciętna cena 1 dt ziarna pszenicy na targowiskach w lipcu br. wyniosła 99,03 zł, tj. mniej niż w lipcu ub. roku (o 11,7%) i w czerwcu br. (o 0,4%). W kraju średnia cena targowiskowa ziarna pszenicy w lipcu br. osiągnęła poziom 94,73 zł za 1 dt, tj. niższy niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 9,0% i 2,0%. Przeciętna cena targowiskowa ziarna żyta wyniosła 91,92 zł za 1 dt, tj. o 4,1% mniej niż w lipcu ub. roku i o 1,0% mniej niż w czerwcu br. W kraju średnia cena 1 dt ziarna żyta na targowiskach wyniosła 79,77 zł, tj. mniej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 0,7% i 4,4%. Przeciętna cena ziemniaków jadalnych na targowiskach w lipcu br. ukształtowała się na poziomie 69,45 zł za 1 dt i była niższa w odniesieniu do ceny uzyskanej w lipcu ub. roku (o 28,9%), ale wyższa niż w czerwcu br. (o 6,4%). W kraju średnia targowiskowa cena wczesnych ziemniaków jadalnych w lipcu br. wyniosła 76,84 zł za 1 dt i była niższa w porównaniu z ceną uzyskaną w lipcu ub. roku o 32,1%. 12
14 12 10 8 6 4 2 X X X X X X X X X X Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg żyta na targowiskach w lipcu br. wyniosła 5,6 wobec 5,0 przed rokiem i 5,6 przed miesiącem, co świadczy o poprawie opłacalności chowu trzody chlewnej w skali roku. Relacja przeciętnych cen skupu żywca wieprzowego do przeciętnych cen żyta na targowiskach 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska Skup mleka krowiego w okresie styczeń lipiec br. ukształtował się na poziomie 115,9 mln litrów i był o 9,8% wyższy niż w analogicznym okresie ub. roku. W lipcu br. dostawy mleka krowiego do skupu wyniosły 16,9 mln litrów, tj. więcej niż w lipcu ub. roku (o 4,1%), ale mniej niż w czerwcu br. (o 1,6%). Przeciętna cena mleka krowiego w skupie w lipcu br. osiągnęła poziom 114,27 zł za 100 litrów, tj. o 0,7% wyższy niż przed rokiem. Przeciętne ceny skupu żywca i mleka zł za 1 kg 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 zł za 1 l mleka 1,50 1,31 1,13 0,94 0,75 0,56 0,38 0,19 0,00 X X X X X X X X X X 2007 2008 2009 2010 2011 2012 0,00 bydło trzoda chlewna drób mleko PRZEMYSŁ BUDOWNCTWO Produkcja sprzedana przemysłu w lipcu br. osiągnęła wartość (w cenach bieżących) 16105,1 mln zł i była (w cenach stałych) o 3,5% niższa niż przed rokiem (w lipcu 2011 r. w relacji do lipca 2010 r. wzrost o 5,5%), a w odniesieniu do czerwca br. obniżyła się o 2,7%. 13
180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 X X X X X X X X X X W ujęciu rocznym spadek produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano w 3 sekcjach. W dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji produkcja obniżyła się o 6,3%, w górnictwie i wydobywaniu o 5,9% (12,5% udziału) oraz w przetwórstwie przemysłowym o 3,5% (78,9% udziału). W sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę produkcja sprzedana przemysłu wzrosła o 0,5%. Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (przeciętna miesięczna 2005 = 100; ceny stałe) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W lipcu br. spadek produkcji sprzedanej, w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, odnotowano w 9 działach przemysłu (spośród 32 badanych w województwie). Niższy niż przed rokiem poziom produkcji sprzedanej odnotowano m.in. w produkcji: pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 19,5%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,1%), metali (o 1,0%) oraz w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) (o 7,6%). Wzrost produkcji natomiast wystąpił m.in. w produkcji: maszyn i urządzeń (o 20,5%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 12,0%), koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 11,6%) oraz urządzeń elektrycznych (o 5,1%). W porównaniu z czerwcem br. spadek produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 3,3%) oraz górnictwo i wydobywanie (o 0,4%). W sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę oraz dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja produkcja sprzedana wzrosła odpowiednio o: 3,9% i 1,6%. Wydajność pracy, mierzona produkcją sprzedaną na 1 zatrudnionego, w czerwcu br. wyniosła (w cenach bieżących) 36,4 tys. zł i była niższa (w cenach stałych) o: 3,0% w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, przy niższym przeciętnym zatrudnieniu o 0,6%, ale wyższym przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu brutto o 0,1%. 14
Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 96,5 96,6 100,0 Górnictwo i wydobywanie... 94,1 89,4 12,4 w tym: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) 92,4 87,4 11,8 Przetwórstwo przemysłowe... 96,5 97,3 78,4 w tym produkcja: artykułów spożywczych... 100,5 101,5 6,2 koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 111,6 85,5 2,3 wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 112,0 108,9 4,2 wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych 98,9 102,2 3,3 metali... 99,0 100,5 14,8 wyrobów z metali... 99,4 109,9 8,2 urządzeń elektrycznych... 105,1 110,5 3,4 maszyn i urządzeń... 120,5 122,2 2,7 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 80,5 81,8 23,3 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 100,5 97,8 6,5 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 93,7 94,7 2,7 W okresie styczeń lipiec br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 115653,4 mln zł i była o 3,4% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Jej spadek odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, w największym stopniu w górnictwie i wydobywaniu (o 10,6%). Produkcja sprzedana budownictwa (w cenach bieżących) w lipcu br. wyniosła 1616,4 mln zł i była o 8,9% wyższa niż w lipcu ub. roku, natomiast o 9,5% niższa w porównaniu z czerwcem br. W okresie styczeń lipiec br. produkcja sprzedana przedsiębiorstw budowlanych osiągnęła wartość 10675,7 mln zł i była o 14,3% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Wydajność pracy w budownictwie, mierzona wartością przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług na 1 zatrudnionego, w lipcu br. ukształtowała się na poziomie 23,8 tys. zł i była o 6,3% wyższa niż przed rokiem, przy jednoczesnym wzroście przeciętnej liczby zatrudnionych o 2,5% i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 1,7%. Produkcja budowlano-montażowa (stanowiąca 61,2% produkcji sprzedanej budownictwa) zrealizowana w lipcu br. ukształtowała się na poziomie 989,4 mln zł i była o 5,8% wyższa od uzyskanej w lipcu ub. roku. Wzrost produkcji odnotowano w przedsiębiorstwach, których podstawowym rodzajem działalności jest budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej oraz wykonywanie robót budowlanych specjalistycznych. Spadek produkcji wystąpił natomiast w przedsiębiorstwach zajmujących się głównie budową budynków. Dynamika i struktura (w cenach bieżących) produkcji budowlano-montażowej kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 105,8 109,0 100,0 Budowa budynków... 96,2 100,8 28,8 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 104,6 113,2 39,9 Roboty budowlane specjalistyczne... 118,3 112,0 31,3 W porównaniu z czerwcem br. sprzedaż produkcji budowlano-montażowej była niższa o 4,1%. Spadek sprzedaży wystąpił we wszystkich działach budownictwa, i tak w przedsiębiorstwach: zajmujących się budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 6,7%), budową budynków (o 3,1%) oraz wykonujących roboty budowlane specjalistyczne (o 1,1%). 15
W okresie styczeń lipiec br. produkcja budowlano-montażowa wyniosła 5962,2 mln zł i była wyższa (o 9,0%) w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. BUDOWNCTWO MESZKANOWE Według wstępnych danych 2, w lipcu br. oddano do użytkowania 691 mieszkań, tj. o 83 więcej niż przed rokiem (o 13,7%) i o 37 więcej niż przed miesiącem (o 5,7%). W kraju liczba oddanych mieszkań wyniosła 11409 i była większa w porównaniu z lipcem ub. roku (o 8,7%) i mniejsza w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 1,7%). Najwięcej mieszkań przekazali do użytkowania w lipcu br. inwestorzy indywidualni 575 (o 5,7% więcej niż przed rokiem). W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem oddano 115 mieszkań (o 121,2% więcej). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku zmniejszył się udział mieszkań przekazanych do użytkowania przez inwestorów indywidualnych (o 6,3 p.proc. do 83,2%), a zwiększył się udział mieszkań oddanych w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 8,0 p.proc. do 16,6%). Mieszkania oddane do użytkowania w województwie śląskim w lipcu br. stanowiły 6,1% ogółu mieszkań oddanych w kraju. Liczba mieszkań oddanych do użytkowania w okresie styczeń lipiec br. kształtowała się następująco: WYSZCZEGÓLNENE w liczbach bezwzględnych Mieszkania oddane do użytkowania w odsetkach 2011=100 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m 2 O G Ó Ł E M... 5034 100,0 105,3 130,7 ndywidualne... 3922 77,9 100,3 146,0 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 919 18,3 143,1 80,4 Komunalne... 86 1,7 50,3 60,6 Społeczne czynszowe... 107 2,1 218,4 60,6 W okresie styczeń lipiec br. oddano do użytkowania 5034 mieszkania, tj. o 254 więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrost liczby oddanych mieszkań odnotowano w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 277), w budownictwie społecznym czynszowym (o 58) i w budownictwie indywidualnym (o 11). W budownictwie komunalnym oddano o 85 mieszkań mniej. Dynamika mieszkań oddanych do użytkowania (analogiczny okres 2005 = 100) 210 190 170 150 130 110 90 70 - -X -X - - - -X -X - - - -X -X - - - -X -X - - - -X -X - - - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 2 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych. 16
Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania oddanego do użytkowania w okresie styczeń lipiec br. wyniosła 130,7 m 2 (w analogicznym okresie ub. roku 134,3 m 2 ). Spadek przeciętnej powierzchni zrealizowanego mieszkania odnotowano w budownictwie indywidualnym (z 148,6 m 2 do 146,0 m 2 ), natomiast wzrost w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (z 78,7 m 2 do 80,4 m 2 ), społecznym czynszowym (z 58,8 m 2 do 60,6 m 2 ) i komunalnym (z 40,9 m 2 do 60,6 m 2 ). Mieszkania oddane do użytkowania według powiatów w okresie styczeń lipiec 2012 r. Polska 79538 8 43 (4) woj. śląskie 44 85 (8) 86 115 (8) 116 217 (9) 218 418 (7) 5034 W nawiasach podano liczbę powiatów. W okresie styczeń lipiec br. najwięcej mieszkań przekazano do użytkowania w Bielsku-Białej (418) i powiecie cieszyńskim (302), a najmniej w Piekarach Śląskich (8), Świętochłowicach i Siemianowicach Śląskich (po 23). Mieszkania o największej przeciętnej powierzchni użytkowej wybudowano w Jaworznie (187,7 m 2 ) i Jastrzębiu-Zdroju (183,8 m 2 ), natomiast o najmniejszej powierzchni użytkowej w Zabrzu (93,1 m 2 ) i Bielsku-Białej (95,7 m 2 ). Największą przeciętną powierzchnią charakteryzowały się mieszkania oddane do użytkowania przez inwestorów indywidualnych w Jaworznie (187,7m 2 ) i Jastrzębiu-Zdroju (184,1 m 2 ), a najmniejszą w Rybniku (110,4 m 2 ) i Tychach (112,7 m 2 ). W lipcu br. starostwa powiatowe wydały pozwolenia na budowę 1030 mieszkań, tj. o 701 mniej niż w analogicznym miesiącu ub. roku. Najwięcej pozwoleń dotyczyło mieszkań budowanych przez inwestorów indywidualnych (88,8%). W lipcu br. rozpoczęto budowę 884 mieszkań (o 175 mniej niż w lipcu ub. roku), w tym 93,8% w budownictwie indywidualnym. 17
Liczba mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia i mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń lipiec br. kształtowała się następująco: WYSZCZEGÓLNENE w liczbach bezwzględnych Mieszkania, na budowę których wydano pozwolenia w odsetkach 2011 = = 100 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych w odsetkach 2011 = = 100 O G Ó Ł E M... 7623 100,0 82,1 6816 100,0 99,6 ndywidualne... 5326 69,9 84,9 5255 77,1 92,0 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 2048 26,9 72,6 1492 21,9 147,4 Spółdzielcze... 35 0,5 1167 x Komunalne... 214 2,8 163,4 69 1,0 61,1 RYNEK WEWNĘTRZNY W lipcu br. sprzedaż detaliczna (w cenach bieżących) zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe była niższa niż w lipcu ub. roku o 0,8% (w lipcu 2011 r. w relacji do lipca 2010 r. wzrost o 1,1%), oraz niższa niż w czerwcu br. o 1,1%. W lipcu br. w porównaniu z lipcem ub. roku spadek sprzedaży detalicznej wystąpił m.in. w grupach: pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 23,0%), prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 6,5%) oraz włókno, odzież, obuwie (o 3,3%). Wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano m.in. w grupach: pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 48,4%), farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 40,4%), paliwa stałe, ciekłe i gazowe (o 24,0%). W okresie styczeń lipiec br. sprzedaż detaliczna była o 0,7% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Największy spadek odnotowano w grupie pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 19,3%), natomiast największy wzrost w grupie farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 29,8%). Dynamika i struktura (w cenach bieżących) sprzedaży detalicznej kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M a... 99,2 99,3 100,0 w tym: Pojazdy samochodowe, motocykle, części... 77,0 80,7 18,7 Paliwa stałe, ciekłe i gazowe... 124,0 118,8 11,3 Żywność, napoje i wyroby tytoniowe... 100,8 102,8 30,7 Pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach... 148,4 127,3 1,9 Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny... 140,4 129,8 5,0 Włókno, odzież, obuwie... 96,7 95,3 3,3 Meble, RT, AGD... 99,3 109,2 5,9 Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach... 93,5 92,8 5,1 Pozostałe... 101,0 98,5 17,7 a Grupowania przedsiębiorstw dokonano na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007, zaliczając przedsiębiorstwo do określonej kategorii według przeważającego rodzaju działalności, zgodnie z aktualnym w omawianym okresie stanem organizacyjnym. Odnotowane zmiany (wzrost/spadek) sprzedaży detalicznej w poszczególnych grupach rodzajów działalności przedsiębiorstw mogą zatem również wynikać ze zmiany przeważającego rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz zmian organizacyjnych. Nie ma to wpływu na dynamikę sprzedaży detalicznej ogółem. Sprzedaż hurtowa (w cenach bieżących) w przedsiębiorstwach handlowych w lipcu br. była mniejsza o 10,6% niż przed rokiem, a w przedsiębiorstwach hurtowych niższa o 13,9%. W okresie styczeń lipiec br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych zmniejszyła się o 13,0%, a w przedsiębiorstwach hurtowych o 15,6%. 18
WYNK FNANSOWE PRZEDSĘBORSTW W okresie styczeń czerwiec br. wyniki finansowe badanych przedsiębiorstw (z wyjątkiem wyniku na operacjach finansowych oraz wyniku zdarzeń nadzwyczajnych) oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczno- -finansowe pogorszyły się w odniesieniu do notowanych w analogicznym okresie ub. roku. Przychody, koszty oraz wyniki finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2011 2012 w mln zł Przychody z całokształtu działalności... 140123,1 145171,4 w tym przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 135605,9 139355,9 Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności... 130056,9 137108,9 w tym koszt własny sprzedanych produktów oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów... 126671,0 132841,3 Wynik na sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 8934,9 6514,6 Wynik na pozostałej działalności operacyjnej... 196,0 101,0 Wynik na operacjach finansowych... 935,3 1447,0 Wynik na działalności gospodarczej... 10066,3 8062,6 Wynik zdarzeń nadzwyczajnych... -1,6 0,9 Wynik finansowy brutto... 10064,6 8063,4 Wynik finansowy netto... 8575,4 6875,6 zysk netto... 9444,8 8115,2 strata netto... 869,3 1239,6 Przychody z całokształtu działalności w okresie styczeń czerwiec br. były o 3,6% wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku, a koszty uzyskania tych przychodów zwiększyły się o 5,4%, co znalazło odzwierciedlenie w pogorszeniu wskaźnika poziomu kosztów. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz koszty tej działalności były wyższe niż przed rokiem odpowiednio o: 2,8% i 4,9%. W ujęciu wartościowym wzrost przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów odnotowano m.in. w: informacji i komunikacji (o 21,9%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 11,5%), zakwaterowaniu i gastronomii (o 11,3%), budownictwie (o 10,2%), spadek natomiast wystąpił m.in. w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 13,0%) oraz w górnictwie i wydobywaniu (o 5,9%). Wynik finansowy na działalności gospodarczej w okresie styczeń czerwiec br. ukształtował się na poziomie 8062,6 mln zł i był o 19,9% niższy niż przed rokiem. Po uwzględnieniu wyniku zdarzeń nadzwyczajnych w kwocie 0,9 mln zł wynik finansowy brutto osiągnął wartość 8063,4 mln zł i był niższy o 19,9% od uzyskanego w okresie styczeń czerwiec ub. roku. Obciążenia wyniku finansowego brutto podatkiem dochodowym zmniejszyły się w skali roku o 20,2%. Wynik finansowy netto ukształtował się na poziomie 6875,6 mln zł i był niższy o 19,8% w porównaniu z uzyskanym rok wcześniej. W omawianym okresie zysk netto wykazało 71,8% badanych przedsiębiorstw wobec 71,7% przed rokiem. Udział przychodów przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej kwocie przychodów z całokształtu działalności zmniejszył się z 90,6% do 80,0%. Podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2011 2012 w % Wskaźnik poziomu kosztów... 92,8 94,4 Wskaźnik rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 6,6 4,7 Wskaźnik rentowności obrotu brutto... 7,2 5,6 Wskaźnik rentowności obrotu netto... 6,1 4,7 Wskaźnik płynności finansowej stopnia... 37,5 30,2 Wskaźnik płynności finansowej stopnia... 107,5 97,3 19
W półroczu br. w badanych przedsiębiorstwach odnotowano pogorszenie podstawowych wskaźników ekonomiczno-finansowych w stosunku do uzyskanych w półroczu 2011 r. Pogorszeniu uległ wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności (z 92,8% do 94,4%). Obniżyły się wskaźniki rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (o 1,9 p.proc.), rentowności obrotu brutto (o 1,6 p.proc.) i netto (o 1,4 p.proc.). % 7,0 Wskaźnik rentowności obrotu netto 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 - -X -X - - -X -X - - -X -X - - 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska Wartość aktywów obrotowych badanych przedsiębiorstw w końcu czerwca br. wyniosła 9699,3 mln zł i była o 0,9% niższa niż przed rokiem, w tym inwestycje krótkoterminowe zmniejszyły się o 15,2%, natomiast zapasy oraz należności krótkoterminowe wzrosły odpowiednio o: 12,5% i 0,6%. W rzeczowej strukturze aktywów obrotowych zmniejszył się udział inwestycji krótkoterminowych (z 25,4% do 21,7%) i krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych (z 4,2% do 4,0%), zwiększył się natomiast udział zapasów (z 23,1% do 26,2%) i należności krótkoterminowych (z 47,4% do 48,1%). Zobowiązania długo- i krótkoterminowe (bez funduszy specjalnych) w końcu czerwca br. wyniosły 92779,0 mln zł i były o 11,0% wyższe niż przed rokiem. Zobowiązania długoterminowe stanowiły 25,0% ogółu zobowiązań (wobec 20,8% w końcu czerwca ub. roku), a ich wartość wyniosła 23161,4 mln zł i była o 33,4% większa niż przed rokiem. Zobowiązania krótkoterminowe badanych przedsiębiorstw wyniosły 69617,6 mln zł i w skali roku były wyższe o 5,2%, w tym wzrosły zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek o 58,4%, z tytułu dostaw i usług o 4,2%, natomiast obniżyły się zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń o 0,8%. NAKŁADY NWESTYCYJNE Nakłady inwestycyjne na nowe obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących w przedsiębiorstwach mających siedzibę na terenie województwa śląskiego w półroczu 2012 r. ukształtowały się na poziomie 6141,3 mln zł (w cenach bieżących) i w porównaniu z analogicznym okresem 2011 r. wzrosły o 25,9%. Z ogółu nakładów najwięcej środków przeznaczono na maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia, tj. 3686,5 mln zł (60,0%). Nakłady poniesione na budynki i budowle wyniosły 2119,0 mln zł (34,5%), a na środki transportu 296,1 mln zł (4,8%). % 80,0 Nakłady inwestycyjne ( ceny bieżące) wzrost / spadek w stosunku do roku poprzedniego 60,0 40,0 20,0 0,0-20,0-40,0-60,0-2010 - 2011-2012 20 ogółem w tym: budynki i budowle maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia środki transportu