Wydział: Górnictwa i GeoinŜynierii Kierunek studiów: Górnictwo Odkrywkowe Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Przedmiot kierunkowy: Technologia urabiania i zwałowanie w górnictwie odkrywkowym I. Technologia urabiania i zwałowanie w górnictwie odkrywkowym II. Rekultywacja i ochrona terenów górniczych III. Technika strzelnicza IV. Odwadnianie kopalń i zagroŝenia wodne V. Transport w górnictwie odkrywkowym VI. Projektowanie kopalń odkrywkowych VII. Prawo geologiczne i górnicze z elementami bezpieczeństwa i higieny pracy VIII. Geologia złóŝ IX. Technologia eksploatacji złóŝ węgla brunatnego X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych
I. Technologia urabiania i zwałowanie w górnictwie odkrywkowym 1. Przedstaw klasyfikację systemów eksploatacji oraz podaj czynniki wpływające na ich wybór. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. 2. Omów typowe modele układów technologicznych pracujących w sposób ciągły oraz podaj zasady doboru poszczególnych zespołów technologicznych. 3. Omów typowe modele układów technologicznych pracujących w sposób cykliczny oraz podaj zasady doboru poszczególnych zespołów technologicznych. 4. Opisz układy technologiczne do mechanicznego urabiania skał zwięzłych. Przedstaw zalety i wady kaŝdego z nich. 5. Scharakteryzuj systemy i sposoby technologii pracy wielonaczyniowych koparek kołowych i łańcuchowych. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. 6. Scharakteryzuj systemy i sposoby technologii pracy jednonaczyniowych koparek łyŝkowych i zgarniakowych. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. 7. Przedstaw podstawowe rodzaje zwałowisk i zasady wyboru ich lokalizacji. 8. Opisz układy technologiczne do urabiania podwodnego. Przedstaw zalety i wady kaŝdego z nich. 9. Przedstaw zasadę stosowania zwałowania na przedpolu frontów eksploatacyjnych i w jakich przypadkach ten rodzaj zwałowania jest optymalny. 10. Opisz systemy i sposoby pracy zwałowarek taśmowych. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. II. Rekultywacja i ochrona terenów górniczych 1. Wymień i scharakteryzuj kierunki rekultywacji terenów pogórniczych. 2. Wymień czynniki decydujące o wyborze kierunku rekultywacji. 3. Omów podstawowe czynności w trzech głównych fazach rekultywacji 4. Przedstaw klasyfikację terenów przemysłowych pod kątem rekultywacji. 5. Przestaw klasyfikację przydatności utworów geologicznych do rekultywacji. 6. Omów zasady kształtowania zwałowisk dla potrzeb rekultywacji. 7. Omów zasady kształtowania wyrobisk końcowych dla potrzeb rekultywacji. 8. Przedstaw sposoby neutralizacji gruntów toksycznie kwaśnych. 9. Wymień i omów funkcje roślinności w rekultywacji. 10. Przedstaw metody rekultywacji gruntów zasolonych.
III. Technika strzelnicza 1. Procedury formalno prawne nabywania i uŝywania MW przeznaczonych dla uŝytku w górnictwie. 2. Milisekundowe odpalanie ładunków MW cel i zakres opóźnień stosowanych w górnictwie odkrywkowym. 3. Systemy milisekundowego odpalania ładunków MW 4. Ocena efektów robót strzałowych analiza jakości urobku i ochrona otoczenia 5. Geometryczne parametry robót strzałowych omówić sposób obliczania i wzajemne powiązania między parametrami 6. Strefy zagroŝenia występujące przy robotach strzałowych uwarunkowania prawne 7. Warunki bezpiecznego dla otoczenia wykonywania robót strzałowych 8. Ocena oddziaływania drgań parasejsmicznych na zabudowania w otoczeniu wyrobiska górniczego 9. Kontrola i monitoring oddziaływania robót strzałowych na otoczenie zakładu górniczego 10. Charakterystyka robót strzałowych pomocniczych wykonywanych w górnictwie odkrywkowym. IV. Odwadnianie kopalń i zagroŝenia wodne 1. Wymień i scharakteryzuj podstawowe metody szacowania dopływu wódpodziemnych do kopalń odkrywkowych, 2. Opisz sposób szacowanie dopływu wód opadowych do kopalni odkrywkowej w świetle obowiązujących regulacji prawnych, 3. Wymień wszystkie rodzaje zagroŝeń wodnych w górnictwie odkrywkowym oraz scharakteryzuj ich skutki dla działalności przedsiębiorstwa górniczego 4. Omów czynniki decydujące o wyborze sposobu odwadniania kopalni odkrywkowej, 5. Objaśnij pojęcie lej depresji oraz omów etapy jego formowania, 6. Wymień i scharakteryzuj stopnie zagroŝeń wodnych w kopalniach odkrywkowych oraz opisz ich wpływ na wymiarowanie elementów odwadniania, 7. Wymień i opisz stosowane sposoby odwadniania w górnictwie odkrywkowym 8. Podaj przyczyny kolmatacji filtrów studziennych oraz sposoby oceny ich stanu technicznego 9. Wymień rodzaje filtrów studziennych i opisz ich budowę 10. Opisz wpływ odbudowy stosunków wodnych na warunki wodne na powierzchni. V. Transport w górnictwie odkrywkowym 1. Omów zasady wyboru oraz warunki stosowania róŝnych systemów transportowych w górnictwie odkrywkowym. 2. Narysuj i opisz moŝliwe kierunki transportu nadkładu i kopaliny w układzie technologicznym kopalni odkrywkowej. Przedstaw zalety i wady kaŝdego z nich. 3. Wymień rodzaje taśm przenośnikowych oraz ich oznaczenia. Scharakteryzuj sposoby łączenia taśm wraz z określeniem zalet i wad kaŝdego z nich. 4. Wyjaśnij budowę i zasadę działania przenośnika taśmowego. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi rysunkami. 5. Wyjaśnij od czego zaleŝy wydajność i niezawodność transportu przenośnikowego. Wymień i scharakteryzuj urządzenia mające wpływ na trwałość i niezawodność przenośnika. 6. Scharakteryzuj sposoby rozruchu i zatrzymywania układu przenośników taśmowych. 7. Wymień układy technologiczne moŝliwe do zastosowania z transportem oponowym w górnictwie odkrywkowych. Narysuj podstawowe sposoby podjazdu wozidła pod załadunek w tych układach. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi rysunkami.
8. Wyjaśnij od jakich czynników związanych z elementami układu technologicznego oraz jego otoczeniem zaleŝy wydajność transportu oponowego. 9. Wyjaśnij pojęcie dróg wewnątrzzakładowych, zasady ruchu na tych drogach oraz wymień cechy jakimi powinna charakteryzować się droga dla transportu oponowego. 10. Scharakteryzuj wady i zalety transportu linowego oraz wyjaśnij od czego zaleŝy jego wydajność.
VI. Projektowanie kopalń odkrywkowych 1. Wyjaśnij zasady klasyfikacji zasobów w procesie projektowania kopalni odkrywkowej. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi rysunkami. 2. Wymień i opisz czynniki wpływające na ustalenie granic eksploatacji złoŝa. 3. Wymień i opisz rodzaje dokumentacji niezbędnej w procesie projektowania kopalni odkrywkowej. 4. Wyjaśnij pojęcie obszaru i terenu górniczego oraz podaj czynniki wpływające na ich wyznaczanie. 5. Wymień i opisz kryteria doboru metod urabiania do zadanych warunków geologicznogórniczych. 6. Wymień i opisz zasady ustalania wysokości pięter oraz liczby poziomów roboczych. 7. Narysuj i opisz budowę wyrobiska odkrywkowego. Wymień czynniki mające wpływ na wielkość poszczególnych elementów zboczy wyrobiska. Rysunek wykonaj zgodnie z zasadami przedstawiania skarp wg PN. 8. Narysuj i opisz rodzaje wkopów udostępniających oraz wymień czynniki mające wpływ na wybór miejsca udostępnienia złoŝa. 9. Narysuj i wyjaśnij algorytm postępowania do uzyskania koncesji na wydobywanie kopalin ze złóŝ związanych z własnością nieruchomości gruntowej. 10. Opisz poszczególne etapy tworzenia cyfrowego modelu złoŝa oraz wyrobiska odkrywkowego. Wyjaśnij do czego te modele są wykorzystywane w procesie projektowania kopalni odkrywkowej. VII Bezpieczeństwo i higiena pracy z elementami prawa geologicznego i górniczego 1. Podać definicję wypadku przy pracy, omówić rodzaje wypadków oraz wskaźniki wypadkowości. 2. Obowiązki pracodawcy wynikające z likwidacji zakładu górniczego. 3. Czynniki szkodliwe i uciąŝliwe na stanowiskach pracy w aspekcie norm higienicznych 4. Omów procedurę postępowania dla uzyskania koncesji na wydobywanie kopalin. 5. Organy nadzoru państwowego oraz górniczego w systemie ochrony pracy w Polsce. 6. Zdefiniować własność górniczą i uŝytkowanie górnicze oraz wymagania dla przedsiębiorcy w celu uzyskania koncesji na wydobywanie kopalin. 7. Podać definicję choroby zawodowej oraz omówić procedurę postępowania w celu jej stwierdzenia. 8. Metody oraz zasady przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego. 9. Cel tworzenia funduszu likwidacyjnego zakładu górniczego oraz sposób jego wykorzystania. 10. Ergonomia definicja, cel, zastosowanie oraz kierunki działania. VIII Geologia złóŝ 1. Wymień i scharakteryzuj podstawowe surowce udokumentowane na terenie Polski, przedstaw rejony ich występowania. 2. Przedstaw genetyczną klasyfikację skał, podaj przykłady polskich złóŝ kopalin towarzyszących podstawowym typom. 3. Przedstaw i scharakteryzuj formy występowania skał magmowych i ich złoŝowe znaczenie. 4. Omów procesy kontaktowego oddziaływania magmy, a takŝe zjawisk pomagmowych. Jakie posiadają znaczenie złoŝowe? 5. Omów wpływ warunków sedymentacji i rozwoju procesów diagenetycznych piaskowców na moŝliwości ich surowcowego wykorzystania. 6. Przedstaw wpływ zróŝnicowania środowiska płytkowodnej sedymentacji węglanowej na struktury i tekstury skał na przykładach krajowych surowców węglanowych. 7. Przedstaw polskie złoŝa skał metamorficznych mających zastosowanie w budownictwie i drogownictwie.
8. Wymień i scharakteryzuj rejony występowania złóŝ kruszyw naturalnych na terenie Polski, omów jak ich zróŝnicowanie genetyczne wpływa na jakość kopaliny. 9. Scharakteryzuj podstawowe minerały Cu, Pb, Zn. Wymień i omów rejony występowania oraz przemysłowej eksploatacji w Polsce złóŝ rud tych metali. 10. Przedstaw charakterystykę i podział węgli. Wymień i omów rejony występowania oraz przemysłowej eksploatacji w Polsce złóŝ węgli. IX. Technologia eksploatacji złóŝ węgla brunatnego 1. Scharakteryzuj poszczególne kopalnie węgla brunatnego w Polsce (m.in. ich lokalizację, wielkość wydobycia, zdejmowania nadkładu, warunki geologiczne, wskaźniki N:W, perspektywy rozwoju). 2. Wymień i opisz stosowane układy technologiczne w kopalniach węgla brunatnego na świecie. 3. Narysuj i wyjaśnij algorytm postępowania do uzyskania koncesji na wydobywanie węgla brunatnego. 4. Narysuj i opisz elementy wyrobiska odkrywkowego i zwałowiska zewnętrznego w kopalni węgla brunatnego z zastosowaniem układu KTZ. 5. Wyjaśnij zasady określania zasobów bilansowych, przemysłowych i operatywnych w kopalniach węgla brunatnego. 6. Opisz czynniki determinujące lokalizację wkopu udostępniającego złoŝe węgla brunatnego oraz moŝliwe usytuowanie wkopu udostępniającego względem zarysu złoŝa. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. 7. Opisz moŝliwe sposoby zwałowania zewnętrznego w kopalniach węgla brunatnego. Przedstaw zalety i wady kaŝdego z nich. Odpowiedź poprzyj odpowiednimi rysunkami. 8. Opisz zasady doboru poszczególnych elementów w układzie KTZ. 9. Wyjaśnij zasady ustalania zdolności wydobywczej kopalni węgla brunatnego. 10. Wyjaśnij wpływ selektywnej eksploatacji węgla brunatnego na geometrię wyrobiska odkrywkowego, technologię eksploatacji oraz efektywność układów KTZ. X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych 1. Podaj podstawowe technologie eksploatacji spod wody i kryteria ich wyboru. 2. Omów cykliczne układy technologiczne eksploatacji spod wody, podaj zalety i wady poszczególnych technologii. 3. Omów ciągłe układy technologiczne eksploatacji spod wody, podaj zalety i wady poszczególnych technologii. 4. Podaj czynniki wpływające na wydajność jednonaczyniowych pogłębiarek chwytakowych oraz pogłębiarek wieloczerpakowych. 5. Podaj technikę i technologię pracy pogłębiarek ssących. 6. Omów cechy charakterystyczne otworowych metod eksploatacji surowców stałych. 7. Podaj klasyfikację otworowych metod eksploatacji surowców stałych. 8. Omów metody ługowania soli. 9. Omów istotę metody podziemnego wytapiania siarki oraz własności siarki oraz rudy siarki istotne w tej metodzie. 10. Omów istotę metody podziemnego zgazowania węgla oraz warunki stosowania metody otworowej.