ws. uprawnień do nauczania przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa.

Rada w dniu 23 września 2010 roku realizując uchwałę WZD SKOiW z dnia 22maja br. rozpatrzyła projekty uchwał, stanowisk i apeli, które wpłynęły do komisji Uchwał i wniosków WZD Uchwała nr 1 z dnia 23 września 2010 Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność ws. uprawnień do nauczania przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa. Rada zobowiązuje Prezydium Sekcji do zgłoszenia postulatu do MEN dotyczącego nauczycieli posiadających dotychczasowe uprawnienia do nauczania Przysposobienia Obronnego, aby zachowali dotychczasowe kwalifikacje do nauczania przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa na zasadzie praw nabytych. Stanowisko nr 1 w sprawie obrony Karty Nauczyciela 1 / 14

Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność protestuje wobec wypowiedzi i planów niektórych polityków oraz ugrupowań politycznych, a także osób pełniących odpowiedzialne funkcje państwowe w sprawie likwidacji Karty Nauczyciela. Odrębne regulacje praw i obowiązków nauczycieli istnieją w Polsce już od 1926 r. Po Sierpniu 80 i rozmowach ówczesnych władz ze związkami zawodowymi w sprawie statusu zawodowego nauczycieli uchwalono w 1982 roku Kartę Nauczyciela, będącą swoistym układem zbiorowym pracy dla nauczycieli. Ustawa ta była wielokrotnie nowelizowana, ale cały czas gwarantuje stabilność w zawodzie nauczyciela i zabezpiecza prawa już nabyte, w tym emerytalne. Karta Nauczyciela to akt prawny o charakterze układu zbiorowego pracy gwarantującego bezpieczeństwo wykonywania zawodu nauczyciela. Na całym świecie kwestie zawodu nauczycielskiego regulują odrębne dokumenty układy zbiorowe pracy lub ustawy. Ze względu na specyfikę zawodu nauczyciela, jego statusu nie mogą regulować przepisy ogólne. Karty Nauczyciela nie może zastąpić również kodeks pracy. Delegaci WZD zwracają się z apelem do ugrupowań politycznych, pracujących nad przedwyborczymi programami edukacyjnymi, aby zmierzali do poprawiania sytuacji materialnej nauczycieli, a nie głosili hasła o zbędności Karty Nauczyciela. Z uwagi na fakt, że Karta Nauczyciela jest najważniejszym zbiorem praw pracowniczych nauczycieli, Walne Zebranie Delegatów, w przypadku zagrożenia istnienia Karty Nauczyciela, wzywa nauczycieli do udziału w akcjach protestacyjnych podejmowanych w obronie słusznych praw i interesów pracowniczych nauczycieli. Zwracamy się do wszystkich nauczycieli, również niezrzeszonych, o poparcie naszych działań w celu obrony nabytych uprawnień pracowniczych. 2 / 14

Stanowisko nr 2 w sprawie obowiązkowych dodatkowych godzin w szkole Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność po raz kolejny zwraca się o podjęcie niezwłocznych działań, mających na celu likwidację bubla prawnego, jakim jest uchwalony 21 listopada 2008 roku, w nowym brzmieniu, art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela (wykreślenie zapisu o realizacji przez nauczycieli dodatkowych godzin, o co wnioskowała do Parlamentu RP Komisja Krajowa NSZZ Solidarność ). Wprowadzeniu w życie tych rozwiązań towarzyszy chaos prawny i organizacyjny: 1/ brak spójności zapisów w Karcie Nauczyciela, brak jednoznacznej interpretacji przepisów. Do dnia dzisiejszego Ministerstwo Edukacji Narodowej nie odpowiedziało na wiele szczegółowych pytań, które skierowały struktury Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność. 2/ brak w wielu szkołach wolnych sal do realizacji dodatkowych godzin. 3/ brak uczniów chętnych do udziału w dodatkowych zajęciach, ponieważ mają wypełniony tygodniowy plan zajęć i nie można, przy takim przeciążeniu godzinowym, zmuszać ich do nadmiernego wydłużania pobytu w szkole (np. w szkołach zawodowych). 4/ trudności z organizacją tego typu dodatkowych zajęć szczególnie na terenach wiejskich w 3 / 14

szkołach, gdzie uczniowie są dowożeni. 5/ coraz bardziej realne obawy nauczycieli, że będzie to kolejny instrument prowadzący do nierównego traktowania nauczycieli. Ta sytuacja powoduje bezpodstawne zróżnicowanie nauczycieli wykonujących zajęcia dydaktyczne w ramach godzin do dyspozycji dyrektora, o których mowa w 2 ust. 5 rozporządzenia MEN ws. ramowych planów nauczania, które to godziny są płatne i realizujących zajęcia tego samego typu, określone w art.42 ust.2 pkt 2 Karty Nauczyciela, co oznacza wykonywanie zajęć bez wynagrodzenia. Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność stanowczo protestuje przeciwko: a/ praktyce likwidacji etatów nauczycielskich w świetlicach szkolnych i zastępowania ich nauczycielami realizującymi opiekę świetlicową w ramach tzw. 19-ej i 20-ej godziny. Takie postępowanie może doprowadzić do obniżenia bezpieczeństwa dzieci oraz wypaczenia roli świetlicy szkolnej. Nauczyciele mogą wspomagać pracę świetlicy, a nie ją zastępować, b/ wykorzystywaniu dodatkowej godziny na doraźne zastępstwa, c/ administracyjnemu określaniu minimalnej liczy uczniów uczestniczących w zajęciach, gdy zgodnie z ustawą można realizować dodatkową godzinę z 1 uczniem, d/ zmuszaniu do realizacji dodatkowej godziny w soboty, e/ rozliczaniu przez dyrektorów realizacji dodatkowej godziny w czasie krótszym niż przewidziane ustawą 6 miesięcy. Przypominamy, że Komisja Krajowa NSZZ Solidarność na wniosek Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania zawnioskowała do Prezydenta RP, Rządu i Parlamentu o likwidację zapisu art. 42 ust. 2 pkt 2 KN, który jako prawnie wadliwy wprowadza w szkołach chaos organizacyjny. Sprawa jest tym bardziej pilna, gdyż występujące już nieprawidłowości nasiliły się po 4 / 14

wprowadzeniu od 1 września 2010 roku, drugiej dodatkowej godziny do realizacji. Stanowisko nr 3 z dnia 23.09. 2010 roku ws. równego traktowania wszystkich polskich nauczycieli Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność zwraca się do Parlamentu RP, Rządu RP, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych organów prowadzących o zagwarantowanie tych samych praw wszystkim nauczycielom -wychowawcom zatrudnionym w szkołach i placówkach publicznych i niepublicznych Nie godzimy się na sytuację, gdy próbuje się prawnie różnicować nauczycieli -wychowawców, mimo że wszyscy realizują takie same zadania dydaktyczno opiekuńczo -wychowawcze. Żądamy przywrócenia wychowawców placówek opiekuńczo wychowawczych pod jurysdykcję Karty Nauczyciela. Stanowisko nr 4 z dnia 23.09. 2010 roku 5 / 14

w sprawie funkcjonowania bibliotek szkolnych Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność sprzeciwia się propozycjom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dotyczących zmian w ustawie o bibliotekach, które przewidują zniesienie zakazu łączenia bibliotek, w tym także bibliotek szkolnych i pedagogicznych. Stanowisko nr 5 w sprawie założeń projektowanych zmian w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność wyraża swoją dezaprobatę wobec propozycji zmian w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi przedstawionymi w założeniach MEN. Uważamy, że nierealne do zrealizowania są zapisy nakładające na nauczycieli stworzenie ogromnej liczby programów indywidualnych dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (w dużych szkołach może to być kilkadziesiąt, a nawet kilkaset programów). Nie do przyjęcia jest sytuacja, że konieczność napisania programu może wyprzedzać diagnozę. 6 / 14

MEN odracza diagnozę wstępną, a nakazuje nauczycielom działania wspierające ucznia. Również zakładanych 12 zadań dla szkolnego zespołu do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów nie jest możliwych do zrealizowania w wielkich szkołach masowych (spotkanie przynajmniej raz w roku przy udziale rodziców ucznia). Niemożliwe będzie diagnozowanie rozpoznawania potencjalnych możliwości uczniów z uwagi na brak stosownych narzędzi do tego typu badań. Karta Potrzeb i Świadczeń nie spełni swojej roli, gdyż jej przekazywanie na wyższy etap edukacyjny w świetle Ustawy o Ochronie Danych Osobowych nie będzie możliwe, a wielu rodziców nie zechce ujawniania tych danych. Określenie przez MEN proponowanych zapisów jako znaczących zmian w funkcjonowaniu poradni psychologiczno - pedagogicznych jest na wyrost, gdyż nie wykracza poza obecne zadania PPP. WZD uważa, że proponowane przez MEN zmiany spowodują nadmierne obciążenie nauczycieli, zwiększenie biurokracji w szkołach, a na pewno nie wpłyną znacząco na wspieranie uczniów, co można by osiągnąć poprzez zatrudnienie w placówkach doradców zawodowych i stworzenie odrębnego etatu dla wychowawcy w klasie. Stanowisko nr 6 ws. emerytur dla nauczycieli 7 / 14

Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność domaga się od Premiera RP ponownego zaliczenia zawodu nauczyciela do pracy o szczególnym charakterze, co umożliwi nauczycielom skorzystanie z prawa do przejścia na wcześniejszą emeryturę - zgodnie z dotychczasowym zapisem art. 88 ustawy Karta Nauczyciela. Uważamy, że jest to jeden z najtrudniejszych zawodów, wymagający specyficznych predyspozycji psycho - fizycznych, co zostało potwierdzone w 2006 roku przez Zespół Ekspertów Medycyny Pracy do Spraw Zweryfikowania Wykazu Prac w Szczególnych Warunkach i Wykazu Prac w Szczególnym Charakterze. Nie godzimy się na instrumentalne traktowanie nauczycieli, na których nakłada się coraz to nowe obowiązki, formułuje się coraz to wyższe wymagania i oczekiwania społeczne. Sprzeciw iamy się, aby kolejny raz nauczyciele stali się ofiarami oszczędności budżetowych! Apel nr 1 do Komisji Krajowej Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność do Komisji Krajowej NSZZ Solidarność 8 / 14

ws. realizacji uchwały o przywróceniu nauczycieli - wychowawców placówek opiekuńczo - wychowawczych pod ustawę o systemie oświaty i Kartę Nauczyciela. Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność apeluje do Komisji Krajowej NSZZ Solidarność o pilną realizację uchwały nr 9 XX Krajowego Zjazdu Delegatów o przywrócenie wychowawców placówek opiekuńczo - wychowawczych pod działanie ustawy o systemie oświaty i Karty Nauczyciela. Apel nr 2 ws. realizacji ustawowych średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność, w związku z analizą sprawozdań dotyczących realizacji ustawowych średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w 2009 roku, sprzeciwia się obecnie stosowanym praktykom lub zapowiadanym przez samorządy rozwiązaniom w celu sztucznego osiągania średnich. Za niedopuszczalne uważamy osiąganie wymaganych ustawą średnich wynagrodzeń nauczycieli poprzez: 1/ zmniejszanie liczby zatrudnianych nauczycieli, 2/ zwiększanie ilości godzin ponadwymiarowych wynikających z redukcji zatrudnienia, 9 / 14

3/ przydzielanie w niektórych miesiącach dodatkowych godzin ponadwymiarowych wybranym grupom nauczycieli, które nie zostały ujęte w planach organizacyjnych szkół i placówek. Apelujemy do Samorządów o realizację średnich wynagrodzeń dla nauczycieli poprzez: 1/ zwiększenie puli środków na dodatki motywacyjne, co pozwoli na wzrost symbolicznych kwot, otrzymywanych przez nauczycieli w ramach tego dodatku w wielu gminach, 2/ zwiększenie puli środków na dodatek funkcyjny wychowawcy klasy, zwłaszcza w obliczu ciągle narastającego zakresu obowiązków i odpowiedzialności nauczycieli pełniących tę funkcję. Apel nr 3 o wsparcie gimnazjów i tworzenie klas uzawodowionych Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność po raz kolejny apeluje o powoływanie klas uzawodowionych dla uczniów w wieku gimnazjalnym. Działanie to byłoby ważnym krokiem na rzecz dostosowywania oferty gimnazjalnej do konkretnych sytuacji, w jakich znajdują się uczniowie. Część z nich nie realizuje obowiązku 10 / 14

nauki w gimnazjum, część nie kontynuuje nauki po gimnazjum (corocznie prawie 50 tys. młodych ludzi w Polsce nie realizuje obowiązku szkolnego lub nauki do 18 roku życia), część stwarza duże problemy wychowawcze. Taka możliwość byłaby szansą, aby te grupy młodzieży nie stanęły przed problemem wykluczenia społecznego. Apel nr 4 w sprawie dzienników elektronicznych Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność apeluje o rozważne wprowadzanie dzienników elektronicznych w szkołach. W związku z tym, iż obligatoryjne ich wprowadzenie ma nastąpić od roku szkolnego 2012/2013, apelujemy, aby: a/ decyzje o wprowadzeniu dzienników przed tym terminem podejmować w ścisłej współpracy z Radą Pedagogiczna w danej szkole, b/ zapewnić nauczycielom możliwość swobodnego dostępu do komputerów w szkole, c/ zagwarantować nauczycielom odpowiednie bezpłatne szkolenia w tym zakresie. 11 / 14

Apel nr 5 z dnia 23.09. 2010 roku ws. zatrudnienia pedagogów i psychologów szkolnych Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność apeluje o zatrudnianie w placówkach oświatowych pedagogów i psychologów szkolnych. Zwracamy uwagę, że obecnie szkoła staje wobec nowych, coraz trudniejszych wyzwań w związku z kryzysem wartości i pogłębiającym się kryzysem rodziny. Ciężar odpowiedzialności za kształcenie i wychowanie młodzieży w coraz większym stopniu ponosi szkoła, często bez należytego wsparcia rodziców. Obniża się także granica wieku młodzieży wchodzącej w konflikt z prawem, co rodzi nowe, niełatwe wyzwania dla nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych. Pedagog musi udzielić pomocy i wsparcia nie tylko uczniom, ich rodzicom, ale także coraz bardziej przeciążonym pracą nauczycielom. Wnioskujemy, aby znieść limity liczby uczniów, od których uzależnia się zatrudnienie pedagoga i psychologa szkolnego. W każdym typie szkół powinien być zatrudniony pedagog, a każde gimnazjum powinno otrzymać dodatkowy przydział godzin dla psychologa. Apel nr 6 12 / 14

w sprawie przyznawania stopnia awansu profesora oświaty Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność sprzeciwia się utrzymywaniu ograniczenia przez MEN dostępności nauczycieli do uzyskania tytułu profesora oświaty. Podobnie jak w roku ubiegłym w 2010 r. zaplanowano przyznanie jedynie 10 takich nominacji. W przekonaniu SKOiW NSZZ Solidarność, czynniki ekonomiczne nie mogą decydować o liczbie przyznanych tytułów profesora, gdyż wiążące są kryteria określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji z dnia 4 września 2008 roku w sprawie Kapituły do Spraw Profesorów Oświaty. Według oficjalnych danych nauczycieli dyplomowanych jest prawie 250 tysięcy w tym na pewno corocznie jest więcej niż 10 osób godnych tytułu profesora oświaty. Żądamy od MEN zwiększenia środków przeznaczonych na wypłaty jednorazowych gratyfikacji pieniężnych związanych z nadaniem tytułu profesora oświaty, aby możliwe było uhonorowanie znacznie większej liczby zasłużonych nauczycieli. Apel nr 7 13 / 14

ws. ograniczenia maksymalnej liczby uczniów w klasach Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność zwraca się do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego z apelem o podjęcie niezbędnych działań, w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi, zmierzających do określenia i wdrożenia standardów dotyczących maksymalnej liczby uczniów w klasach i grupach na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. Apel nr 8 ws. negocjacji regulaminów określających wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność zwraca się do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego o przyjęcie zasady corocznego uzgadniania wzorem lat ubiegłych - regulaminów określających wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego, szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz wysokość i warunki wypłacania nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy nauczycieli. Negocjacje są doskonałą okazją do wymiany uwag i kontynuacji tak bardzo potrzebnego dialogu pomiędzy przedstawicielami samorządów terytorialnych i członkami związków zawodowych. // 14 / 14