TOM LIV 2008 ZESZYT 4 WIADOMOŚCI EKOLOGICZNE WIADOMOŚCI HYDRO- BIOLOGICZNE* XXVII Międzynarodowa Konferencja Fykologiczna (Łódź Spała, 12 15 czerwca 2008 r.) Organizatorem tegorocznej konferencji był Zakład Algologii Uniwersytetu Łódzkiego, kierowany przez prof. Barbarę Rakowską. Ogromne zaangażowanie zespołu łódzkich fykologów w organizację tego spotkania zasługuje na szczególne podkreślenie, ze względu na trudności lokalowe związane z remontem budynku Wydziału Biologii UŁ. Hasło konferencji brzmiało: Renaturyzacja ekosystemów wodnych a zbiorowiska glonów. Hasło ciekawe i bardzo aktualne, bowiem dyskusja na temat co?, jak i czy? renaturyzować toczy się zarówno w świecie nauki, jak i poza nim. Konferencja dedykowana była prof. Joannie Z. Kadłubowskiej, która zainicjowała badania fykologiczne na Uniwersytecie Łódzkim. Patronat honorowy nad konferencją objęli: rektor Uniwersytetu Łódzkiego prof. Wiesław Puś, dziekan Wydziału Biologii i Ochrony Przyrody prof. Antoni Różalski oraz prezydent miasta Łodzi Jerzy Kropiwnicki. Sponsorami byli wymienieni powyżej: rektor UŁ i dziekan Wydziału Biologii i Ochrony Przyrody, ponadto firma Precoptic Co. (Michał Wojciechowski) specjalizująca się w sprzedaży oprzyrządowania optycznego do prac laboratoryjnych firmy Nikon, Dan-Poltherm, Spalski Park Krajobrazowy Park Wzniesień Łódzkich oraz Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne. Pomimo tego, że fykologia jest dość wąską dziedziną, z roku na rok przybywa uczestników i początkowe małe 40 50-osobowe spotkania przerodziły się w całkiem spore konferencje, które jednak nie zatracają sympatycznej atmosfery i stwarzają możliwość kameralnych dyskusji. W tym roku obecnych było ok. 100 uczestników. Zagraniczni goście zawitali do nas z Czech, Finlandii, Holandii, Rosji, Słowacji i W. Brytanii. Cieszy fakt, że corocznie pojawia się duża grupa młodzieży złożona z magistrantów i doktorantów. W trakcie tegorocznej konferencji odbyło się Walne Zebranie Delegatów Polskiego Towarzystwa Fykologicznego. Wybrano nowy Zarząd, który będzie kierował * Biuletyn Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego nr 184; redagują: Eligiusz Pieczyński i Jan Igor Rybak. wiadomosci 16_01.indd 225 2009-01-13 11:07:25
226 WIADOMOŚCI HYDROBIOLOGICZNE Towarzystwem przez najbliższe trzy lata. Przewodniczącą została prof. Lubomira Burchardt (UAM, Poznań), a jej zastępcą prof. Marcin Pliński (Uniwersytet Gdański). Obrady toczyły się od czwartku do niedzielnego poranka. Ogółem wygłoszono 36 referatów i komunikatów oraz zaprezentowano 50 plakatów. W sesji plenarnej wygłoszono trzy referaty: Ekohydrologia a renaturyzacja ekosystemów wodnych przykłady zlewni rzek Pilica i Sokołówka (I. Wagner, M. Zalewski), Łódź miasto 29 strumieni (A. Kruk) oraz Zygnematophyceae torfowisk Europy Środkowej. 1. Zygnematales, 2. Desmidiales (W.W.A. Kowalski, F. Hindak, G. Tomaszewicz). Piątkowa sesja poświęcona była problemom związanym z renaturalizacją różnych typów wód i stosowaniu okrzemek jako wskaźników stanu ekologicznego rzek. Szereg wystąpień związanych było z wpływem ocieplenia klimatu oraz zmian wywołanych związkami siarki i azotu na funkcjonowanie zbiorowisk okrzemek. Dużą oryginalnością charakteryzowała się prezentacja wyników renaturalizacji wód w jeziorach fińskich. Prof. Eloranta Pertti przedstawił wyniki analiz osadów dennych, na podstawie których stwierdził, że zastosowanie różnych zabiegów nie przyniosło oczekiwanych efektów. Być może dlatego, że zostały zbyt wcześnie zaniechane. Następna sesja poświęcona była różnym aspektom badań nad poszczególnymi grupami systematycznymi glonów. Szerokie spektrum tematyczne tej sesji obejmowało również zagadnienia praktycznego wykorzystania okrzemek ( Nanotechnologia i okrzemki ), użycia glonów jako pokarmu przez niektóre populacje ludzkie oraz analizę zbiorowisk glonów żyjących w torfowiskach, źródliskach, zbiornikach astatycznych i w zbiorniku powstałym w kopalni po eksploatacji pirytu. Sobotnie prezentacje dotyczyły dynamiki populacji okrzemek, dinofitów i zielenic z rodzaju Chara. Zagadnienia odnoszące się do oryginalnych struktur i zbiorowisk fitoplanktonu w zbiornikach odległych od Polski, np. w jeziorze Lough Derg w Irlandii, były przedmiotem szerokiej dyskusji. Konkurs na najlepszy plakat młodego naukowca wygrały: R. Majewska, A. Zgrundo i P. Lemke z Uniwersytetu Gdańskiego za pracę pt. Wykorzystanie okrzemek bentonicznych do oceny zanieczyszczeń rzeki Wisły w jej ujściu. Gratulujemy nagrodzonym i życzymy dalszych sukcesów! Dzięki inicjatywie Organizatorów oraz wsparciu przez Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne i firmę Precoptic Co. (sponsor nagród) po raz pierwszy na naszej konferencji odbył się konkurs fotograficzny zatytułowany: Glony: mikro- i makroświat. Wybór był trudny, bowiem większość z nadesłanych prac była interesująca i piękna. I miejsce otrzymał F. Hindak (Slovak Academy of Sciences, Bratysława), II I. Łaźniewska (UWM, Olsztyn), a III E. Wilk-Woźniak (IOP PAN, Kraków). wiadomosci 16_01.indd 226 2009-01-13 11:07:25
WIADOMOŚCI HYDROBIOLOGICZNE 227 Rys. 1. Jan Zieliński akwarela Życie w stawie Organizatorzy zadbali również o sprawy turystyczno-estetyczne. Umożliwili nam mianowicie zapoznanie się z nowymi rozwiązaniami urbanistycznymi miasta Łodzi oraz cennymi pamiątkami starannie zachowanymi i wyeksponowanymi w przepięknie odnowionym Pałacu Poznańskich. Wnętrza pałacu spowodowały, że atmosfera wykraczała poza granice rzeczywistości, bowiem znaleźliśmy się w minionym świecie uwiecznionym w filmie Andrzeja Wajdy Ziemia obiecana. Obiad w Manufakturze był następną urbanistyczną niespodzianką. Pomysł wykorzystania dawnych pomieszczeń fabrycznych na kompleks sklepów, restauracji, miejsc rozrywek okazał się świetny. Prezentacja tych obiektów i wspaniała atmosfera jaką stworzyli Organizatorzy pozwoliła nam na dalszą integrację. W czasie pobytu w Spale, gdzie toczyły się obrady przez następne trzy dni, mieliśmy okazję obejrzenia poniemieckich bunkrów w Konewce. Niezapomniane wrażenia mieli zwłaszcza ci uczestnicy wycieczki, którzy odważyli się wędrować korytarzami na głębokości 4 m pod ziemią. Miejscowość Spała, zlokalizowana na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego, okazała się być pięknym i pełnym uroku miejscem, pozwalającym zarówno na wypoczynek jak i twórczą pracę. wiadomosci 16_01.indd 227 2009-01-13 11:07:25
228 WIADOMOŚCI HYDROBIOLOGICZNE Aktywność fykologów w czasie sesji plenarnych i plakatowych była wysoka. Nie obniżyły jej ani bankiet z atrakcjami, ani ognisko z tańcami na trawie, ani uroczystość urodzinowa kolegi Wojtka, krzyżująca się z emocjami oglądanego w miejscowym pubie meczu piłki nożnej (Polska Austria). Chcemy w tym miejscu podziękować innemu naszemu koledze, Waldkowi z Gdańska, który dysponując mocnym głosem i wyglądem przypominającym Rudiego Schuberta bawił nas swoim śpiewem. Tradycyjne przekazanie zapałek przy ognisku dr. Wojciechowi Kowalskiemu wskazuje, że przyszłoroczna konferencja fykologiczna będzie organizowana przez ośrodek szczeciński. Zapraszamy wszystkich fykologów interesujących się sinicami i glonami występującymi zwłaszcza na terenach objętych różną formą ochrony. Zapraszamy również wielbicieli glonów artystycznie wyrażających swoje zainteresowania. Pewną inspiracją może być rysunek 1. Niech nam będzie wolno zadedykować tę akwarelę Organizatorom konferencji w składzie: prof. B. Rakowska, dr M. Sitkowska, dr J. Żelazna-Wieczorek, mgr E. Szczepocka, mgr B. Szulc, mgr K. Bobrukiewicz i podziękować za trud włożony w przygotowanie jej programu, a także za niezapomniane chwile, możliwość wymiany doświadczeń, zaprezentowania swoich badań oraz nawiązania nowych kontaktów i znajomości. Elżbieta Wilk-Woźniak i Beata Messyasz wiadomosci 16_01.indd 228 2009-01-13 11:07:25
Spis treści Krzysztof W. Opaliński Bioenergetyka, czyli to, co robię ja, a nie ty... 181 Recenzje Kaczmarek S. (red.) 2008 Krajobraz i bioróżnorodność Gabriela Bujalska... 203 Burchardt L. (red.) 2008 Jezioro Lednica. Historyczne i współczesne funkcjonowanie ekosystemu wodnego Ewa Pieczyńska... 207 Kronika naukowa Giuseppe w Warszawie, czyli włosko-polska konferencja Biologia na Antarktydzie. Zestawienie dwóch doświadczeń (Warszawa, 23 czerwca 2008 r.) Krzysztof W. Opaliński... 211 11. Międzynarodowa Konferencja Biologii Gryzoni Rodens et Spatium (Myshkin, Rosja, 24 28 lipca 2008 r.) Gabriela Bujalska, Leszek Grűm... 214 XV Międzynarodowe Kolokwium Zoologii Gleby (Kurytyba, Brazylia, 25 29 sierpnia 2008 r.) Grzegorz Gryziak... 219 XLIV Warsztaty Biologii Ewolucyjnej (Warszawa, 15 marca 2008 r.) Anna Ekner, Marta Krawczyk... 221 Wiadomości hydrobiologiczne XXVII Międzynarodowa Konferencja Fykologiczna (Łódź Spała, 12 15 czerwca 2008 r.) Elżbieta Wilk-Woźniak, Beata Messyasz... 225 wiadomosci 16_01.indd 229 2009-01-13 11:07:25
Contents Krzysztof W. Opaliński Bioenergetics is that which I do and you don t... 181 Reviews Kaczmarek S. (ed.) 2008 Krajobraz i bioróżnorodność [Landscape and biodiversity] Gabriela Bujalska... 203 Burchardt L. (ed.) 2008 Jezioro Lednica. Historyczne i współczesne funkcjonowanie ekosystemu wodnego [Historical and contemporary functioning of the Lednica Lake water ecosystem] Ewa Pieczyńska... 207 Scientific chronicle Giuseppe in Warsaw, or bilateral conference Biology of Antarctic (Warsaw, 23 June 2008) Krzysztof W. Opaliński... 211 11 th International Conference Rodens et Spatium on Rodent Biology (Myshkin, Russia, 24 28 July 2008) Gabriela Bujalska, Leszek Grűm... 214 15 th International Colloquium on Soil Zoology (Curitiba, Brazil, 25 29 August 2008) Grzegorz Gryziak... 219 XLIV Workshop on Evolutionary Biology (Warsaw, 15 March 2008) Anna Ekner, Marta Krawczyk... 221 Hydrobiological news XXVII International Phycological Conference (Łódź Spała, Poland, 12 15 June 2008) Elżbieta Wilk-Woźniak, Beata Messyasz... 225 wiadomosci 16_01.indd 230 2009-01-13 11:07:25