Program Gdańskiej Konferencji Ekonomii Społecznej Czwartek, 26 czerwca 2008 Polska Filharmonia Bałtycka, ul. Ołowianka 1, Gdańsk 8.30 9.30 Rejestracja uczestników 9.30 11.30 Otwarcie konferencji Ekonomia Solidarności sesja plenarna Prowadzenie: Jerzy Boczoń Regionalne Centrum Informacji i Wspierania Organizacji Pozarządowych, Anna Sienicka Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Otwarcie konferencji. Wystąpienia gospodarzy i organizatorów Jan Kozłowski - Marszałek Województwa Pomorskiego Paweł Adamowicz Prezydent Gdańska Dorota Bortnowska Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Paweł Gołębiowski Prezes Fundacji Fundusz Współpracy Henryk Wujec Przewodniczący Stałej Konferencji Ekonomii Społecznej Ekonomia społeczna w Polsce. Podstawowe fakty, wyzwania i oczekiwania dotyczące rozwoju ekonomii społecznej w Polsce Piotr Frączak Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Jan Jakub Wygnański Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych UŜyteczność ekonomii społecznej w polityce publicznej. Stanowisko rządu Michał Boni Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Jarosław Pawłowski Wiceminister Rozwoju Regionalnego Podsumowanie IW EQUAL w Polsce. Prezentacja najwaŝniejszych rezultatów programu Urszula Budzich-Szukała i Wojciech Kempisty Fundacja Fundusz Współpracy 11.45 12.15 Otwarcie wystawy infrastruktury ekonomii społecznej 12.15 13.30 Europejski wymiar ekonomii społecznej sesja plenarna / panel Panel dyskusyjny na temat roli i wymiaru ekonomii społecznej w Europie w perspektywie nowego okresu programowania, innych europejskich programów wsparcia ekonomii społecznej oraz zbliŝającego się zakończenia Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Prowadzenie: Toby Johnson DIESIS Uczestnicy panelu: Gerhard Braeunling Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Równości Szans; Janusz Gałęziak Caritas Europa; Apostolos Ioakimidis Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu; Andrey Ivanov UNDP; Luigi Martignetti Social Economy Europe/sieć REVES; Gianluca Pastorelli DIESIS; Louis Vervloet Flamandzkie Ministerstwo Pracy 13.30 14.30 Obiad 14.30-18.30 RÓWNOLEGŁE SESJE TEMATYCZNE (przerwa kawowa około godziny 16.00)
Sesja A Aktualne regulacje dotyczące funkcjonowania ekonomii społecznej w Polsce i postulaty ich zmian (Sala Dębowa) Prezentacja Białej Księgi Prawa Przedsiębiorczości Społecznej w Polsce przygotowanej w ramach IW EQUAL. Biała Księga zawiera zbiór najczęściej występujących barier prawnych związanych z funkcjonowaniem ekonomii społecznej w Polsce wraz z najwaŝniejszymi rekomendacjami dotyczącymi ich usuwania. W trakcie sesji omawiane będą wybrane zagadnienia opisane w Białej Księdze tj. aktywizacja zawodowa i zatrudnienie grup defaworyzowanych; prowadzenie działalności ekonomicznej przez podmioty nienastawione na zysk (w tym organizacje pozarządowe, spółki). Sesja będzie okazją do dyskusji na temat postulowanych zmian prawnych i uzupełnienia ich listy w oparciu o wkład uczestników sesji. Reakcje ze strony przedstawicieli parlamentu, rządu oraz ekspertów zagranicznych. Prowadzenie: Anna Sienicka Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Uczestnicy sesji: Agnieszka Lewonowska-Banach Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej; prof. Paola Iamiceli Uniwersytet w Trydencie; Piotr Kontkiewicz Departament PoŜytku Publicznego; Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; Beata Juraszek-Kopacz Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego; Ewa Szymczak Wspólnota Chleb śycia Sesja B Miejsce ekonomii społecznej w okresie programowania 2007-2013 (Sala Koncertowa) Ekonomia społeczna obecna jest w szeregu krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych i programów operacyjnych nowego okresu programowania. Celem sesji będzie pomoc w poruszaniu się w skomplikowanej strukturze programów (regionalnych, krajowych, w tym równieŝ systemowych oraz europejskich). Zaprezentowane zostaną doświadczenia związane z dotychczasowym korzystaniem z funduszy jak równieŝ postulaty zmierzające do usprawnienia procedur dostępu do funduszy. Omówiona zostanie rola i zadania róŝnego rodzaju ciał kolegialnych (w szczególności Komitetów Monitorujących) z punktu widzenia dostępności środków na działania z zakresu ekonomii społecznej. Przedstawione zostaną programy wsparcia ekonomii społecznej dostępne na poziomie ponadnarodowym. Prowadzenie: Joanna Brzozowska Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy, Cezary MiŜejewski Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Uczestnicy sesji: Wiesław Byczkowski Pomorski Urząd Marszałkowski; Łukasz Domagała reprezentant Ogólnopolskiego Forum Organizacji Pozarządowych w Komitecie Monitorującym PO KL / Sieć SPLOT; Ilona Gosk Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych; Eva Johansson Program NUTEK; Zofia Komorowska i Ewa Kolankiewicz Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych; Rafał Kunaszyk Eurokreator; Jarosław Pawłowski Wiceminister Rozwoju Regionalnego; Gianluca Pastorelli DIESIS Sesja C Infrastruktura ekonomii społecznej. Wsparcie techniczne i mechanizmy reprezentacji interesów środowiska ekonomii społecznej (Sala Zielona) Sesja finansowana w ramach projektu PROMES Promocja Ekonomii Społecznej realizowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach IW EQUAL. Jakiego wsparcia potrzebują przedsiębiorstwa ekonomii społecznej? Kto powinien je organizować? Na ile wspieranie ekonomii społecznej powinno mieć charakter oddolny, a na ile powinno być budowane i wspierane przez sektor publiczny? Jakie instytucje powinny tworzyć infrastrukturę? Jak zapewnić skuteczne mechanizmy reprezentowania środowiska ekonomii społecznej? Jak integrować środowisko ekonomii społecznej? Prezentacja krajowych i zagranicznych przykładów wspierania, integrowania i reprezentowania podmiotów ekonomii społecznej. Prowadzenie: Katarzyna Sadło Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Uczestnicy sesji: Jonathan Bland Social Economy Coalition (UK); Dorotea Daniele DIESIS; Jan Forslund Coompanion(S); Piotr Frączak Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych; Andrzej Górak Wirtualny Inkubator; Arkadiusz Jachimowicz Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych; Wojciech Jagielski RoEFS/sieć KSU; Dorota Kwiecińska Regionalne Centrum Ekonomii Społecznej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; Krzysztof Leończuk sieć SPLOT; Janusz Paszkowski Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy; Jan Jakub Wygnański przedstawiciel Stałej Konferencji Ekonomii Społecznej, Fundacja
Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych; Flaviano Zandonai CGM (IT) Sesja D Relacje z administracją publiczną na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim (Sala Jazzowa) W czasie sesji omówiony zostanie aktualny stan współpracy podmiotów ekonomii społecznej z administracją publiczną i poŝądane zmiany, jakim relacje te powinny podlegać. RozwaŜany będzie lokalny (gminny oraz powiatowy) wymiar relacji wzbogacony o zagraniczne przykłady współpracy na poziomie lokalnym. Zaprezentowane zostaną ciekawe rozwiązania wdraŝane na poziomie regionalnym (Małopolski Pakt na rzecz Ekonomii Społecznej) oraz międzynarodowe doświadczenia zmierzające do wypracowania narzędzi oceny regionalnych warunków dla działania przedsiębiorstw społecznych. Przedstawione teŝ zostaną przykłady polityk krajowych, których celem jest wspieranie ekonomii społecznej (na przykładzie brytyjskiej strategii promocji przedsiębiorczości społecznej). Uczestnicy dyskutować będą o szansach na stworzenie zintegrowanego planu działań (strategii) na rzecz rozwoju ekonomii społecznej w Polsce. Prowadzenie: Michał Guć Wiceprezydent Gdyni, prof. Jerzy Hausner Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Uczestnicy sesji: Luigi Martignetti sieć REVES; Jadwiga Pauli Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej; Kraków; Beata Płaczek Powiatowy Urząd Pracy w Rudzie Śląskiej; Steven Wallace Departament Rządu ds. Trzeciego Sektora (Office for the Third Sector, UK); Krzysztof Więckiewicz Departament PoŜytku Publicznego, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; Ian Wiliox Departament Współpracy i Innowacyjności Przedsiębiorstw, (Department of Enterprise Innovation and Networks, UK) 19.00-22.00 Kolacja w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej Piątek, 27 czerwca 2008 Polska Filharmonia Bałtycka, ul. Ołowianka 1, Gdańsk 9.30-12.30 RÓWNOLEGŁE SESJE TEMATYCZNE (przerwa kawowa około godziny 11.00) Sesja E Czy i jak regulować przedsiębiorczość społeczną w Polsce? (Sala Zielona) Przedsiębiorczość społeczna moŝe być realizowana w róŝnych formach prawnych. W niektórych krajach (np. Włochy, Finlandia) przedsiębiorstwa społeczne doczekały się odrębnych regulacji prawnych. W Polsce trwa dyskusja czy regulacja taka jest potrzebna i jaki powinna mieć kształt. Pojawiają się konkretne propozycje rozwiązań legislacyjnych. W trakcie sesji zaprezentowany zostanie katalog podstawowych rozstrzygnięć, jakie towarzyszyć muszą tego rodzaju decyzji. Zaprezentowany zostanie przegląd rozwiązań międzynarodowych (ilustrowany konkretnymi przykładami). Uczestnicy sesji dyskutować będą na temat oczekiwań dotyczących regulowania przedsiębiorczości społecznej formułowanych przez róŝne środowiska szerokiej grupy podmiotów ekonomii społecznej. Prowadzenie: Tomasz Schimanek Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Anna Sienicka Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Uczestnicy sesji: prof. Jerzy Hausner Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; prof. Paola Iamiceli Uniwersytet w Trydencie (IT); Cezary MiŜejewski Ministerstwo Rozwoju Regionalnego; dr Pekka Pattiniemi Stowarzyszenie Edukacji Dorosłych KSL (FIN); Jarosław Wasiak Towarzystwo Przyjaciół Niepełnosprawnych Sesja F Infrastruktura finansowa ekonomii społecznej. Szanse na rozwój finansów solidarnych w Polsce (Sala Jazzowa) Jakiej infrastruktury finansowej potrzebują podmioty ekonomii społecznej? Czy i w jakim stopniu powinna być ona specyficzna? W czasie sesji zaprezentowana zostanie diagnoza obecnego stanu polskiej infrastruktury finansowej ekonomii społecznej. Omówione zostaną bariery współpracy podmiotów ekonomii społecznej z sektorem bankowym i pomysły na ich przekraczanie. Zaprezentowane zostaną wybrane zagraniczne przykłady
praktyk w zakresie finansowania zwrotnego i tzw. finansów solidarnych. Omówione zostaną wybrane propozycje w dziedzinie nowych instrumentów finansowych dedykowanych ekonomii społecznej w Polsce m.in. Fundusz COOPEST, Regionalny Fundusz Ekonomii Społecznej (Małopolska) oraz dwie propozycje uruchomienia funduszy poŝyczkowo-poręczeniowych ekonomii społecznej, które byłyby wspierane ze środków publicznych. Prowadzenie: Halina Bińczak, Gazeta Prawna Uczestnicy sesji: Michał Bitner UNDP; Jakub Głowacki Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; Włodzimierz Grudziński Związek Banków Polskich; Marta Gumowska Stowarzyszenie Klon/Jawor; Irena Herbst PKPP Lewiatan; Anna Królikowska Bank DnB Nord Polska S.A.; Krzysztof Margol Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA; Krzysztof Pietraszkiewicz Związek Banków Polskich Sesja G Mapa ekonomii społecznej w Europie (Sala Dębowa) W trakcie sesji zaprezentowana zostanie specjalnie przygotowana na potzeby polskiego środowiska ekonomii społecznej publikacja Mapa instytucji i organizacji ekonomii społecznej w Europie. Opisano w niej sieci działające na poziomie europejskim oraz w poszczególnych krajach UE, róŝnorodne definicje ekonomii społecznej, rozmiary sektora oraz kluczowe instytucje działające w jego ramach. W trakcie sesji przedstawiciele wybranych instytucji europejskich (takŝe spoza UE) i krajowych zaprezentują swoje działania. Dla uczestników z Polski będzie to unikalna okazja do zaczerpnięcia inspiracji dla własnych działań oraz poszukiwania partnerów dla przyszłych wspólnych przedsięwzięć. Prowadzenie: Dorotea Daniele DIESIS Uczestnicy sesji: Sabina Bellione Legacoop (IT); Ilona Gosk Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych; Sergio Michelini RREUSE (IT); Karine Pflüger Social Economy Europe (D) Sesja H Relacje ze środowiskiem biznesu. Partnerzy czy konkurenci? (sala Centralnego Muzeum Morskiego, Ołowianka 9-13) Jak konstruować wzajemne relacje? Kiedy moŝna mówić o partnestwie, a kiedy o konkurencji? Jak przekonać środowisko biznesu do zaangaŝowania w działania w zakresie ekonomii społecznej? W jakiej roli powinnien on wystąpić zleceniodawcy, sponsora, mentora, partnera? Czego od siebie mogą nauczyć się obydwa środowiska? Jakie mechanizmy biznesowe mogą być uŝyteczne są do realizacji celów o charakterze społecznym? Jakie wartości repreznetowane przez środowisko organizacji społecznych mogą przeniknąć do kultury organizacyjnej przedsiebiorstw? Na ile tradycyjny biznes moŝe być społeczny i jak z tej perspektywy wygląda popularny koncept CSR? W trakcie sesji przedyskutowane zostaną ciekawe krajowe i zagrniaczne przykłady współpracy międzysektorowej oraz mechanizmy uzgadniania wzajemnych relacji. Prowadzenie: Kamil Wyszkowski Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) Uczestnicy sesji: Jacek Dymowski VALUES; Beata Juraszek-Kopacz Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego; Marek Krawczyk Orlen S.A; Iwona Kuraszko Forum Odpowiedzialnego Biznesu; Anna Rok Stowarzyszenie Grupa EFTA Warszawa; Jakub Sieradzki ENERGA S.A Sesja I Ekonomia społeczna jako mechanizm rozwoju wspólnot lokalnych (Sala Koncertowa) Ekonomia społeczna moŝe być czymś więcej niŝ pojedynczym przedsięwzięciem, to równieŝ specyficzny sposób myślenia o rozwoju lokalnym. Łączy się z odpowiedzialnością za wspólnotę i terytorium, na którym ona Ŝyje. Ma wymiar indywidualny i zbiorowy. Opiera się na poczuciu przynaleŝności do grupy, ale i do terytorium, niekoniecznie wyznaczonego przez ścisłe granice administracyjne. Ekonomia społeczna stanowi swego rodzaju wektor rozwoju obszarów, bazując na ich zasobach ekonomicznych i społecznych. Takie podejście do rozwoju lokalnego jest szczególnie istotne dla programów rewitalizacyjnych, w których naleŝy harmonizować działania inwestycyjne z działaniami i aspiracjami mieszkańców. W trakcie sesji panelowej podejmiemy próbę odpowiedzi na pytania, jaka jest rola ekonomii społecznej w zrównowaŝonym rozwoju terytorium? Czy procesy budowania aglomeracji sprzyjają integracji społecznej i rozwojowi ekonomii społecznej? Jak ekonomia społeczna wspiera budowanie aglomeracji? Zaprezentowane zostaną równieŝ ciekawe doświadczenia krajowe i zagraniczne obrazujące takie podejście.
Prowadzenie: Jerzy Boczoń Fundacja Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych, Piotr Wołkowiński Uczestnicy sesji: Mariusz Białecki Akademia Sztuk Pięknych, Wydz. Rzeźby; Magdalena Forc-Cherek Lokalna Grupa Działania Chata Kociewia ; Chris Ford niezaleŝny ekspert; Zbigniew Markowski OM Finance Sp. z o.o.; BoŜena Niewulis Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Rodowo; Magdalena Skiba Urząd Miasta Gdańska; Marianna Sitek i Piotr Wróblewski Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych Orunia 12.45-15.00 Przejazd do Stoczni Gdańskiej. Zwiedzanie wystawy Droga do wolności. Lunch w Stoczni Gdańskiej Centrum Stocznia Gdańska ul. Doki 1, Gdańsk 15.00-17.00 Podsumowanie najwaŝniejszych rezultatów konferencji, wyników prac poszczególnych sesji oraz rekomendacji dotyczących rozwoju ekonomii społecznej. 17.00 17.30 Przerwa Uczestnicy sesji: Organizatorzy konferencji oraz osoby raportujące poszczególne sesje tematyczne. O komentarze poproszeni zostaną m.in Janina Ochojska Polska Akacja Humanitarna, Minister Michał Boni Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Prof. Jerzy Hausner Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Tomasz Sadowski Fundacja Pomocy Wzajemnej BARKA 17.30 18.00 Prezentacja Manifestu Ekonomii Społecznej 18.00-20.00 Debata w Stoczni Gdańskiej (debata otwarta dla publiczności), Debata z udziałem najwaŝniejszych architektów przemian w ciągu ostatnich 20 lat w Polsce. Z jednej strony jest to próba bilansu transformacji inspirowanej przez obóz Solidarności od ekonomii realnego socjalizmu do nowoczesnej gospodarki. Z drugiej strony refleksja nad wyzwaniami i zmianami potrzebnymi do urzeczywistniania ekonomii solidarności w dzisiejszej Polsce i szerzej w świecie współczesnym. Prowadzenie: Maciej Zięba OP Europejskie Centrum Solidarności W debacie wezmą udział: Prezydent Lech Wałęsa, Premier Tadeusz Mazowiecki, Premier Jerzy Buzek, Wicepremier prof. Leszek Balcerowicz, prof. Jeffery Sachs* (*odtworzenie wypowiedzi przygotowanej z okazji debaty) 21.00 Kolacja w Sopocie (po debacie zapewniamy uczestnikom konferencji transport na kolację) Sobota, 28 czerwca 2008 9.30 10.00 Uroczyste otwarcie trzeciego dnia konferencji (Dwór Artusa, ul. Długi Targ) Otwarcie Targów Ekonomii Społecznej, Kalejdoskopu Przedsięwzięć Ekonomii Społecznej oraz spotkań sieci grup tematycznych ekonomii społecznej. Uczestnicy: Maciej Zięba OP Europejskie Centrum Solidarności, Jarosław Duda Wiceminister Pracy i Polityki Społecznej 10.00 17.00 Targi Ekonomii Społecznej na Długim Targu Prezentacja wybranych produktów i usług ekonomii społecznej w formie targów. WzdłuŜ historycznego Długiego Targu zostanie ustawionych 15 stoisk handlowych i promocyjnych. Wystawcy zaprezentują zwiedzającym
produkty i usługi oferowane przez prowadzone przez nich przedsięwzięcia ekonomii społecznej wyroby rękodzieła, Ŝywność ekologiczną i wiele innych. 10.00 17.30 Kalejdoskop przedsięwzięć ekonomii społecznej (Dwór Artusa, ul. Długi Targ) We wnętrzach Dworu Artusa odbędzie się przegląd najciekawszych przedsięwzięć z zakresu ekonomii społecznej, w tym prezentacja rezultatów Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Przedsięwzięcie będzie miało charakter przeglądu, w którym kaŝdej z inicjatyw poświęcone zostanie 15 min. Szczegółowy harmonogram prezentacji pozwoli zainteresowanym odwiedzać Dwór Artusa i uczestniczyć w innych imprezach towarzyszących. 10.00 14.00 Spotkania Tematyczne: budowanie europejskich sieci współpracy ekonomii społecznej: 1. Społecznie odpowiedzialna turystyka (Social Responsible Tourism) Sala Departamentu Współpracy Zagranicznej, ul. Długi Targ 8-10 2. Recykling/utylizacja odpadów (Recycling/reuse) Hotel Wolne Miasto, ul. Św. Ducha 2 3. Przedsiębiorstwa integracyjne (Work Integration Social Enterprises) Pomorska Izba Rzemieślnicza, ul. Piwna 1 4. Usługi opiekuńcze/zdrowie (Social care services/health) Pomorska Izba Rzemieślnicza, ul. Piwna 1 5. Inkubatory ekonomii społecznej (SE Incubators) Dom Uphagena, ul. Długa 12 W spotkaniach uczestniczyć będą osoby reprezentujące wybrane przedsięwzięcia z Polski i zagranicy. Celem warsztatów jest zapoznanie się z doświadczeniami poszczególnych organizacji i stworzenie szansy na zawiązanie współpracy o charakterze ponadnarodowym. Uczestnictwo za zaproszeniami. Spotkania prowadzone w języku angielskim. Spotkania tematyczne zostały sfinansowane w ramach projektu PROMES Promocja Ekonomii Społecznej realizowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach IW EQUAL. 11.00 15.15 Przegląd Reklamy Społecznej (Dom Harcerza, ul. Za Murami 2/10) Zapraszamy do Domu Harcerza w godzinach 11.00 15.15 na przegląd najciekawszych spotów reklamy społecznej. Trzonem Przeglądu będzie prezentacja bloków reklamowych - tematycznie pogrupowanych spotów i plakatów z kampanii społecznych prowadzonych w Polsce i za granicą. Do dyskusji zostaną zaproszeni specjaliści z dziedziny reklamy społecznej, reklamy komercyjnej oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych. Przegląd poprowadzi Dariusz Bugalski (Program 3 Polskiego Radia). 15.30 17.00 Premiera filmu dokumentalnego o tradycjach polskiej ekonomii społecznej (Dom Harcerza, ul. Za Murami 2/10) Zapraszamy na premierę filmu dokumentalnego Społeczna przedsiębiorczość w Polsce zrealizowanego w ramach projektu PROMES Promocja Ekonomii Społecznej. Film ten opowiada o tradycjach i korzeniach ekonomii społecznej, jak równieŝ opisuje wyzwania stojące przed tym sektorem obecnie. W filmie wypowiadają się m.in. Premier Tadeusz Mazowiecki, prof. Piotr Sztompka, Henryk Wujec, Stefan Bratkowski, Stefan Wilkanowicz, prof. Jerzy Hausner, Henryka Bochniarz, Michał Boni, Andrzej Wojdyło.