PROTOKÓŁ z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim w dniu 4 marca 2016 r. przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Kontrolę przeprowadzili: 1. Ewa Sobczyk starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie Nr 50/2016 z dnia 22 lutego 2016 roku przewodnicząca zespołu, 2. Agnieszka Depka starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie Nr 51/2016 z dnia 22 lutego 2016 roku. Zasady i warunki organizacji kontroli Celem kontroli była ocena organizacji, skuteczności pracy i poprawności realizacji zadań z zakresu ustawy o pomocy społecznej zleconych powiatowi przez administrację rządową oraz zadań własnych powiatu w 2014 r. Całokształt przedmiotu kontroli badano na podstawie: Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz.163 z późn. zm.) Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1445 z późn. zm.) Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1202 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 sierpnia 2012 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz. U. 2012 poz. 954). Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli: Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu kontroli pismem z dnia 22 lutego 2016 r., znak PS-II.431.2.5.2016.SE (zał. Nr 1) Podstawa przeprowadzenia kontroli: 1
Upoważnienia; nr 50/2016, nr 51/2016 z dnia 22 lutego 2016 r. (zał. Nr 2, 3) Ustalenia ogólne: Ilekroć w protokole jest mowa o: Centrum należy przez to rozumieć: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim, Dyrektorze należy przez to rozumieć: Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim, ustawie o pomocy społecznej należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163 z późn. zm.) Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia: I. Ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim, II. Zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116 ust.1 i art. 156 ustawy o pomocy społecznej i szkolenie kadr, III. Realizację zadań własnych i zadań zleconych powiatu wynikających z art. 19 i art. 20 ustawy o pomocy społecznej w tym: 1) Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych (art. 19 pkt 1); 2) poradnictwo specjalistyczne (art. 19 pkt 2); 3) pomoc pieniężną na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki (art. 19 pkt 6); 4) pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia (art. 19 pkt. 7); 5) pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą (art. 19 pkt 8, art. 20 pkt 1 i pkt. 4); 6) prowadzenie mieszkań chronionych oraz powiatowych ośrodków wsparcia (art.19 pkt 11); 7) prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej (art.19 pkt 12); 8) udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach (art. 19 pkt 13); 9) szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu (art.19 pkt 14); 10) doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu (art. 19 pkt 15); 11) podejmowanie działań wynikających z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych (art.19 pkt 16); 2
12) sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej wojewodzie, również w formie dokumentu elektronicznego (art.19 pkt 17); 13) sporządzanie, zgodnie z art. 16a, oceny w zakresie pomocy społecznej (art. 19 pkt 18); 14) prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art.20 pkt 2); W toku kontroli wyjaśnień udzielały: Tatiana Neumann Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim. Ustalenia kontrolne I. Ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim zostało utworzone na mocy uchwały Nr V/21/99 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 25 lutego 1999 roku. Statut Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim wprowadzony został Uchwałą Nr XLI/301/2006 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 31 sierpnia 2006 r. (zał. Nr 5) W związku ze zmianami zachodzącymi w przepisach o pomocy społecznej statut wymagał dostosowania do obowiązującego stanu prawnego. Na dzień kontroli aktualnie obowiązujący Statut był wprowadzony w życie Uchwałą Nr XIII/96/2012 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 17 lutego 2012 roku w sprawie uchwalenia statutu Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim. (zał. Nr 6) Wprowadzone zmiany do statutu obejmowały wszystkie zmiany ustawowe, wpływające w decydujący sposób na bieżącą działalność Centrum. Strukturę organizacyjną Centrum, szczegółowy zakres zadań i działalności oraz obowiązki i zakres działania pracowników określał Regulamin Organizacyjny wprowadzony Uchwałą Nr 46/292/2012 Zarządu Powiatu Starogardzkiego z dnia 17 lutego 2012 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim, do którego wprowadzono zmiany Uchwałą Nr 140/851/2014 r.(zał. Nr 7 i 8) W oparciu o art. 112 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej Starosta Powiatu Starogardzkiego Zarządzeniem Nr 14/2013 z dnia 22 kwietnia 2013 r. udzielił upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach 3
z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości powiatu Dyrektorowi Centrum Pani Tatianie Neumann. (zał. Nr 9) W oparciu o dane pozyskane od Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim wg stanu na dzień 31 grudnia 2015 r. na terenie Powiatu zamieszkiwało 127.297 osób. W skład powiatu wchodzą następujące jednostki administracyjne: Miasto Starogard Gdański, Gmina Starogard Gdański, Miasto Czarna Woda, Miasto Skórcz, Gmina Skórcz, Miasto i Gmina Skarszewy, Gmina Bobowo, Gmina Kaliska, Gmina Lubichowo, Gmina Osieczna, Gmina Osiek, Gmina Smętowo Graniczne, Gmina Zblewo. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Starogardzie Gdańskim stopa bezrobocia w powiecie starogardzkim na dzień 31 grudnia 2015 r. kształtowała się na poziomie 11,7 % Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie mieści się w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Paderewskiego 11. W budynku znajduje się 10 pomieszczeń biurowych z 2 węzłami sanitarnymi i pomieszczeniem gospodarczym. Obiekt dostosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Natomiast funkcjonujący w strukturze organizacyjnej Centrum Powiatowy Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności ma swoją siedzibę na parterze budynku administracji Szpitala w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Balewskiego 1 i zajmuje 3 pomieszczenia biurowe. Warunki lokalowe są dobre, pracownicy mają zapewnione odpowiednie warunki do pracy. Stanowiska pracy są dobrze wyposażone w podstawowy sprzęt techniczno-biurowy i komputerowy. Centrum czynne jest codziennie od 7 30 do 15 30 4
Załatwianie indywidualnych spraw klientów odbywa się w godzinach urzędowania. Dyrektor Centrum przyjmuje interesantów w sprawie skarg i wniosków w każdą środę od godz. 12 00 do 13 30 Korespondencja wychodząca z Centrum podpisywana była przez Dyrektora zgodnie z upoważnieniem Starosty Powiatu Starogardzkiego. II. Zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116 ustawy o pomocy społeczne i szkolenie kadr. W trakcie kontroli ustalono, że Centrum na koniec 2015 roku zatrudniało 16 pracowników, w tym: 1) Dyrektor Tatiana Neumann pełni tę funkcje od 31 grudnia 2010 r. w oparciu o Uchwałę Nr 4/7/2010 Zarządu Powiatu Starogardzkiego z dnia 30 grudnia 2010 r. w sprawie zatrudnienia na stanowisku dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim. (zał. Nr 10) Posiada wykształcenie wyższe magisterskie (ukończyła w 1988 roku Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Społecznych w zakresie nauczania początkowego) oraz od 2009 roku posiada specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej, zatem spełnia kwalifikacje określone w art. 122 i 123 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.) (zał. Nr 11 i 12) 2) 1 pracownika socjalnego, który posiada wykształcenie uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego zgodne z zapisami art. 116 ust. 1 i art. 156 ustawy o pomocy społecznej. (zał. Nr 13). Ponadto od 2005 r. posiada on I stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny i od 2010 r. specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. (zał. Nr 14 i 15) 3) 1 starszego specjalistę pracy z rodziną, 4) pozostali pracownicy 13 osób W Centrum na umowę zlecenie zatrudnieni są; prawnik i informatyk. W trakcie kontroli sprawdzono zakres czynności pracownika socjalnego, który był adekwatny do wykonywanych przez niego zadań, a jego treść dostosowana do obowiązujących przepisów prawa. (zał. Nr 16) III. Realizacja zadań własnych i zadań zleconych powiatu wynikających z art. 19 i art. 20 ustawy o pomocy społecznej w tym: 5
1) Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych (art. 19 pkt 1). Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych została opracowana na lata 2014-2020 i zatwierdzona Uchwałą Nr XVL/337/2014 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 26 września 2014 roku w sprawie zatwierdzenia Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Starogardzkiego na lata 2014-2020. Strategia jest nastawiona na rozwiązywanie problemów społecznych, a jej głównym założeniem jest wyznaczenie kierunków działań w tym zakresie poprawy sytuacji osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Określa ona politykę społeczną powiatu starogardzkiego i umożliwia wdrażanie rozwiązań mających na celu poprawę sytuacji życiowej osób i grup społecznych, wymagających wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu problemów społecznych. (zał. Nr 17) Z ustaleń poczynionych w trakcie kontroli z Dyrektorem Centrum wynika, że Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest realizowana zgodnie z założeniami. W celu zebrania informacji oraz dokonania oceny efektów działań przeprowadzono badanie ankietowe zawierające pytania dotyczące stopnia realizacji założeń zawartych w Strategii, ocenę współpracy z innymi podmiotami odpowiedzialnymi za realizację zadań, ocenę trafności doboru sposobów rozwiązywania problemów społecznych oraz ocenę skuteczności i efektywności zrealizowanych działań. Szczegółowe sprawozdanie zostało zawarte w dokumencie Raport z realizacji założeń strategii integracji i rozwiązywania problemów społecznych powiatu starogardzkiego. 2) Poradnictwo specjalistyczne (art. 19 pkt 2). Poradnictwo specjalistyczne świadczone jest osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu problemów życiowych. Poradnictwo prawne realizowane powinno być między innymi poprzez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów. Poradnictwo psychologiczne między innymi powinno obejmować procesy diagnozy, profilaktyki i terapii. Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną. W trakcie kontroli ustalono, że poradnictwo specjalistyczne świadczone było w ramach działającego w strukturach Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim - Punktu Interwencji Kryzysowej oraz w oparciu o kadrę zatrudnioną 6
w jednostce. Porad i wsparcia osobom zgłaszającym się po pomoc w roku 2015 udzielali: psycholog, pedagog specjalny, doradcy ds. osób niepełnosprawnych, prawnik i pracownik socjalny. W okresie objętym kontrolą w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim specjaliści Punktu Interwencji Kryzysowej udzielili: 66 porad psychologicznych, 25 porad pedagogicznych, 66 porad w zakresie pomocy osobom niepełnosprawnym, 173 porady socjalne, 202 konsultacje prawne, Ponadto wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców powiatu oraz rodzinom zastępczym w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie udzielał bezpłatnych porad specjalista w dziedzinie psychologii, seksuologii oraz psychoterapii. 3) Pomoc pieniężna na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki (z art. 19 pkt 6) Podczas kontroli dokonano oceny zasadności przyznawania świadczeń oraz prawidłowości prowadzenia dokumentacji w zakresie ustalania uprawnień do pomocy na usamodzielnienie i pomocy w integracji ze środowiskiem dla osób opuszczających domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze. W okresie objętym kontrolą Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim przyznało pomoc w następujących formach: pomoc pieniężną na usamodzielnienie uzyskały 2 osoby na łączną kwotę 6.588 zł, pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki uzyskało 5 osób na łączną kwotę - 26.983 zł, pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej otrzymała 1 osoba na kwotę 1.500 zł W 2015 roku Centrum udzieliło w drodze decyzji pomocy 5 osobom (powyższe nie stanowi sumy ze względu na fakt otrzymywania przez wychowanka jednocześnie różnych form pomocy). Z pomocy we wskazanej powyżej formie korzystali wychowankowie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego. 7
Kontrolą objęto; Decyzje przyznające pomoc pieniężną na usamodzielnienie; 1. Nr 77/us-mow/15 MT z dnia 27 lipca 2015 r. 2. Nr 105/us-mow/15 MT z dnia 6 października 2015 r. Decyzje przyznające pomoc finansową na kontynuowanie nauki: 1. Wywiad kontrolny z dnia 26 czerwca 2015 r. do decyzji nr 196/kn/12/MT z dnia 10 grudnia 2012 r. oraz decyzję zmieniającą nr 110/zm-kn/15 MT z dnia 26 października 2015 r. 2. Wywiad kontrolny z dnia 27 lipca 2015 r. do decyzji nr 90/kn/14/MT z dnia 3 września 2014 r. oraz decyzję zmieniającą nr 111/zm-kn/15 MT z dnia 26 października 2015 r. 3. Wywiad kontrolny z dnia 10 września 2015 r. do decyzji nr 92/kn/14/MT z dnia 22 września 2014 r. oraz decyzję zmieniającą nr 109/zm-kn/15 MT z dnia 26 października 2015 r. 4. Wywiad kontrolny z dnia 15 stycznia 2015 r. do decyzji nr 121/kn/11/MT z dnia 24 listopada 2011 r. zmienionej decyzję nr 27/zw św-kn/13 MT z dnia 5 kwietnia 2013 r. września 2014 r. 5. Wywiad kontrolny z dnia 8 września 2015 r. do decyzji nr 172/kn/12/MT z dnia 12 listopada 2012 r. oraz decyzję zmieniającą nr 112/zm-kn/15 MT z dnia 26 października 2015 r. Decyzję przyznającą pomoc finansową na zagospodarowanie: 1. Nr 106/j-mow/15 MT z dnia 12 października 2015 r. Dokumentacja wychowanków otrzymujących świadczenia pieniężne na kontynuowanie nauki i pomoc finansową na zagospodarowanie zgromadzona była w teczkach. Pomoc ustalana była w oparciu o: Indywidualny Program Usamodzielnienia, zatwierdzony przez Dyrektora Centrum. pisemny wniosek wychowanka o przyznanie pomocy, poparty przez opiekuna usamodzielnienia, W poddanych kontroli aktach wpływające od klientów wnioski w sprawach o przyznanie świadczeń opieczętowane były pieczątką wpływu. Uprawnienia do świadczenia ustalano na podstawie rodzinnych wywiadów środowiskowych oraz wymaganych zgodnie z art. 107 ust. 5b ustawy o pomocy społecznej dokumentów potwierdzających sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osób, które wystąpiły z wnioskiem o pomoc. Znajdował się w nich opis sytuacji socjalno-bytowej 8
i zdrowotnej rodziny oraz ustalony plan pomocy przez pracownika socjalnego i wnioskującego, jak również zatwierdzony przez Dyrektora Centrum plan pomocy w oparciu, o który podjęte były decyzje dotyczące przyznania świadczeń na kontynuowanie nauki. Pod uwagę brano kryterium dochodowe rodziny: dla osoby samotnie gospodarującej- 200% x 542 zł = 1.084 zł (w okresie do 30.09. 2015 r.) i 200% x 634 zł = 1.268 zł (od 01.10.2015 r.) dla osoby w rodzinie- 200% x 456 zł = 912 zł.(w okresie do 30.09.2015 r. i 200% x 514 zł = 1.028 zł (od 01.10.2015 r.) Pomoc przyznawano; na czas trwania nauki, do czasu jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 roku życia, po przedłożeniu na początku każdego semestru zaświadczenia stwierdzającego kontynuowanie nauki. Świadczenia przyznawane były w drodze decyzji administracyjnych wydanych w terminie nieprzekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania. Zawierały one aktualną podstawę prawną, pouczenie o możliwości wniesienia odwołania do organu II instancji oraz zapis mówiący o obowiązku informowania Centrum o każdej zmianie sytuacji osobistej i majątkowej klienta. Uzasadnienie decyzji było pełne pod względem formalno prawnym. Decyzje podpisywane były przez Dyrektora Centrum z upoważnienia Starosty Starogardzkiego. Decyzje administracyjne w sprawie przyznania pomocy doręczano świadczeniobiorcom za pośrednictwem poczty za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub klient osobiście kwitował ich odbiór. (zał. Nr 18) Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie zasadności przyznawania świadczeń. 4) Pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia (art. 19 pkt 7) Osoby opuszczające placówki wskazane w art. 19 pkt 7 ustawy o pomocy społecznej poza pomocą pieniężną objęte zostały doradztwem, pomocą i wsparciem w procesie usamodzielniania. W tym celu opracowane zostały indywidualne programy usamodzielniania, określające sposób i formę pomocy, jak i współpracy z Centrum. Ponadto w przezwyciężaniu 9
trudności pełnoletni wychowankowie mieli możliwość otrzymania wsparcia ze strony kadry Centrum tj. psychologa, prawnika i pracowników socjalnych. Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim na bieżąco udzielają pomocy osobom, które mają trudności w integracji ze środowiskiem. W 2015 roku Centrum realizowało 5 Indywidualnych Programów Usamodzielnienia. 5) Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy (art. 19 pkt 8, art. 20 pkt 1 i pkt 4) W lutym 2015 r. do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim zgłosił się cudzoziemiec posiadający status uchodźcy z wnioskiem o objęcie pomocą w ramach Indywidualnego Programu Integracji. W trakcie trwania postępowania administracyjnego w tej sprawie tj. 16 marca 2015 r. złożył pisemną rezygnację z kontynuacji działań w tym zakresie. Powyższe uzasadnił podjęciem zatrudnienia i ustabilizowaniem swojej sytuacji życiowej. 6) Prowadzenie mieszkań chronionych oraz powiatowych ośrodków wsparcia (z art. 19 pkt 11). Do zadań własnych powiatu należy prowadzenie mieszkań chronionych, w tym dla wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych, które nie mają możliwości uzyskania mieszkania, a powrót do rodziny, zwykle patologicznej lub pozostanie w rodzinie zastępczej jest niemożliwe. Mieszkanie chronione pozwala na zapewnienie schronienia i podjęcie przy wsparciu opiekuna usamodzielnienia działań zmierzających do samodzielnego funkcjonowania w środowisku. Podczas prowadzonych czynności kontrolnych ustalono, że Powiat Starogardzki w ramach otwartego konkursu ofert zlecił ich prowadzenie Stowarzyszeniu Amor Omnia Vincit ze Starogardu Gdańskiego. Stowarzyszenie prowadzi 10 mieszkań chronionych przeznaczonych dla wychowanków objętych Indywidualnymi Programami Usamodzielnienia. W 2015 roku z tej formy wsparcia skorzystało 16 wychowanków. Pobyt w mieszkaniu chronionym jest odpłatny, a jego zasady reguluje Uchwała Nr X/75/2011 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 28 października 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym przez usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo wychowawczych i rodzin zastępczych prowadzonych przez Powiat Starogardzki. (zał. nr 19) 7) Prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej (art. 19 pkt 12) 10
Interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie. Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód. W ramach interwencji kryzysowej udziela się natychmiastowej specjalistycznej pomocy psychologicznej, a w zależności od potrzeb poradnictwa socjalnego lub prawnego, w sytuacjach uzasadnionych schronienia do 3 miesięcy. W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że w strukturze Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie funkcjonuje Punkt Interwencji Kryzysowej. W ramach interwencji kryzysowej osoby pochodzące z terenu powiatu starogardzkiego mogą skorzystać z pomocy : psychologa, pracownika socjalnego, radcy prawnego. Podstawowym zadaniem Punktu Interwencji Kryzysowej było udzielanie pomocy psychologicznej i prawnej rodzinom poszkodowanym w wyniku zdarzeń traumatycznych oraz doznającym: przemocy w rodzinie, uzależnienia i współuzależnienia, problemów opiekuńczo-wychowawczych. Nadzór nad pracą Punktu sprawuje Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. 8) Udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach (art. 19 pkt 13) Wszystkie osoby zainteresowane uzyskaniem informacji odnośnie swoich praw, uprawnień i obowiązków są obsługiwane przez pracowników w ramach działalności Centrum. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim prowadzi i na bieżąco aktualizuje stronę internetową (www.pcprstarogard.pl), na której można odnaleźć informacje o działaniach jednostki, zmianach w prawie, przydatnych linkach, możliwościach uzyskania pomocy ze strony Centrum itp. Ważne dla mieszkańców powiatu informacje umieszczane są również w Biuletynie Samorządowym Powiatu Starogardzkiego. Część informacji zamieszczanych jest również na tablicy ogłoszeń w pomieszczeniach Centrum. (zał. Nr 20) 11
9)Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej oraz doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu (art. 19 pkt 14, art. 19 pkt 15) W 2015 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim prowadziło szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej oraz doradztwo metodyczne. Tematykę i rodzaj wsparcia merytorycznego kadr pomocy społecznej przedstawia poniższa tabela; Lp. Tematyka Termin Rodzaj wsparcia/liczba uczestników 1 Jak rozmawiać o alkoholu z kobietą w ciąży. maj.2015 r. 2 Rozpoznawanie krzywdzenia dziecka i organizacja pomocy dziecku krzywdzonemu wrzesień 2015 r. 3 Sytuacje trudne wychowawczo, skuteczna profilaktyka i metody postępowania grudzień 2015 r. W ramach doradztwa metodycznego udzielane były; Pracownicy ops, pedagodzy, psychologowie, pielęgniarki, kuratorzy sądowi, przedstawiciele stowarzyszeń/30 osób Pracownicy ops, pedagodzy, psychologowie, pielęgniarki, kuratorzy sądowi, przedstawiciele stowarzyszeń/30 osób Pracownicy ops, psychologowie, pedagodzy/ 20 osób.. porady dotyczące zagadnień w zakresie zasad, trybu i sposobu udzielania świadczeń z pomocy społecznej, porad o charakterze formalnoprawnym w zakresie prowadzonych spraw. Na uwagę zasługuje również fakt stałego podnoszenia wiedzy i wzbogacania warsztatu pracy przez osoby zatrudnione w Centrum poprzez udział w szkoleniach i konferencjach. (zał. Nr 21) 10)Podejmowanie innych działań wynikających z rozeznania potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych (art. 19 pkt 16). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie na bieżąco realizowało poniższe programy: 1. Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w powiecie starogardzkim na lata 2012-2016 wprowadzony Uchwałą Nr XVI/117/2012 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 18 maja 2012 r. Realizacja programu wynika z zapisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.). Celem Programu jest 12
zmniejszenie skali zjawiska poprzez tworzenie warunków do bardziej skutecznego przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy. (zał. Nr 22) 2. Program Działań Profilaktycznych w Zakresie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinach Objętych Wsparciem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim na lata 2013 2016 wprowadzony Zarządzeniem Nr 5/2013 Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim z dnia 26 listopada 2013 r. (zał. Nr 23) 3. Program Korekcyjno-Edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie w warunkach wolnościowych na lata 2015 2016. wprowadzony Zarządzeniem Nr 5/2015 Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim z dnia 30 września 2015 r. Program ten skierowany był do sprawców przemocy w rodzinie. (zał. Nr 24) 4. Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Starogardzkim na lata 2012 2020 wprowadzony uchwałą Nr XIII/93/2012 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 17 lutego 2012 r. Celem Programu było tworzenie warunków do rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych oraz przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych. (zał. Nr 25) 5. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2012-2015 wprowadzony Uchwałą nr XXIII/180/2012 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 21 grudnia 2012 r. Celem programu jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym oraz zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnej dostępności do opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. (zał. Nr 26) 6. Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Starogardzkim na lata 2015-2017 wprowadzony Uchwałą Nr XIV/98/2016 Rady Powiatu Starogardzkiego z dnia 28 stycznia 2016 r. Celem programu było stworzenie warunków do rozwoju pieczy zastępczej ukierunkowanej na rodzinne formy. (zał. Nr 27) Ponadto Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim w okresie od sierpnia do grudnia 2015 roku realizowało projekt ODWAŻNI W DZIAŁANIU skierowany do grupy 30 dzieci i młodzieży pochodzących z rodzin zagrożonych i dotkniętych przemocą w rodzinie. 11)Sporządzanie sprawozdawczości (art. 19 pkt 17). 13
W okresie objętym kontrolą Centrum sporządzało w obowiązujących terminach wymagane sprawozdania i przesyłało je Wojewodzie Pomorskiemu (również w wersji elektronicznej przy pomocy modułu aplikacji statystycznej CAS). 12)Sporządzanie oceny w zakresie pomocy społecznej (art. 19 pkt 18) W oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej, a w szczególności infrastrukturę, kadrę, organizacje pozarządowe i nakłady finansowe na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je finansujący i realizujący przygotowano ocenę zasobów pomocy społecznej za rok 2014, która została przyjęta na posiedzeniu Rady Powiatu Starogardzkiego w dniu 5 maja 2015 roku. (zał. Nr 27) Ocena zasobów pomocy za rok 2015 jest w trakcie przygotowania. 13)Prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art. 20 pkt 2) Powiat Starogardzki nie prowadzi żadnych ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Współpraca z podmiotami uczestniczącymi w rozwiązywaniu problemów społecznych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim ściśle współpracuje z władzami samorządowymi na polu szeroko rozumianej pomocy społecznej. Dyrektor zapraszany jest na sesje Rady Powiatu Starogardzkiego, gdy poruszane są problemy z obszaru pomocy społecznej. Ponadto Centrum współpracuje z: 1) Ośrodkami pomocy społecznej z terenu powiatu, 2) Placówkami oświatowymi z terenu powiatu, 3) Powiatowym Urzędem Pracy w Starogardzie Gdańskim 4) Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną w Starogardzie Gdańskim 5) Warsztatami Terapii Zajęciowej prowadzonymi przez Caritas Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, 6) Warsztatami Terapii Zajęciowej prowadzonymi przez Caritas Diecezji Pelplińskiej, 7) Warsztatami Terapii Zajęciowej ze Skarszew, 8) Warsztatami Terapii Zajęciowej w Lalkowych prowadzonymi przez Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych i Potrzebujących Wsparcia, 9) Stowarzyszeniem Amor Omnia Vincit ze Starogardu Gdańskiego, 14
10) Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym - Koło w Skarszewach i Koło w Starogardzie Gdańskim, 11) Polskim Związkiem Niewidomych, Okręg Pomorski, Koło w Starogardzie Gdańskim, 12) Klubem Kobiet Amazonka przy Starogardzkim Centrum Rehabilitacji, 13) Polskim Stowarzyszeniem Stwardnienia Rozsianego Koło w Starogardzie Gdańskim, 14) Polskim Związkiem Głuchych Koło Terenowe w Starogardzie Gdańskim, 15) Stowarzyszeniem na Rzecz Osób niepełnosprawnych Pinokio przy Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w Starogardzie Gdańskim, 16) Stowarzyszeniem Rodziców Wychowujących Dzieci Niepełnosprawne Dziecko Miłości w Kaliskach, 17) Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Starogardzie Gdańskim. 18) Domem Pomocy Społecznej dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie w Rokocinie, 19) Domem Pomocy Społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych w Szpęgawsku, 20) Domem Pomocy Społecznej dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie w Starogardzie Gdańskim przy Alei Wojska Polskiego 12B. Uwagi i wnioski z przeprowadzonej kontroli: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starogardzie Gdańskim jako jednostka organizacyjna Powiatu Starogardzkiego realizowała zadania wynikające z zapisów ustawy o pomocy społecznej w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi przepisami. W związku z powyższym zaleceń pokontrolnych nie wydano. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu jej przeprowadzenia pod pozycją nr 6/2016. Na tym protokół zakończono, sporządzając go w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej. Kierownik kontrolowanej jednostki zgodnie z 16 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu ma prawo zgłoszenia zastrzeżeń, co do ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od daty otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli, z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych wyjaśnień, co do odmowy. 15
Starogard Gdański, dnia 22.03.2016 r. Kontrolujący: (-) Ewa Sobczyk Kierownik jednostki kontrolowanej: (-) Tatiana Neumann Kontrolujący (-) Agnieszka Depka Sporządzono: Gdańsk, dnia 16 marca 2016 r. 16