Spis treúci WstÍp...7 Uk ad ksiπøki...8 Stosowane oznaczenia...8 Has a...9 Budowa widocznej strony internetowej...10 Analizowane pole...11 Ma e i wielkie litery w zapytaniach...11 Ograniczenie liczby odsy aczy...11 Przygotowanie strony do rejestracji...12 Serwery lustrzane...14 Wyraøenia wymagane i niepoøπdane...14 Wyszukiwanie programûw...15 Wyszukiwanie w Internecie...15 Znaki globalne...17 Znaki narodowe...17 HTML...18 </>...19 <A HREF="">...19 <ADDRESS>...19 <B>...19 <BIG>...19 <BLINK>...19 <BLOCKQUOTE>...19 <BODY>...19 <br>...19 <CENTER>...19 <CITE>...19 <CODE>...20 <FONT COLOR="">...20 <H1>...20 <HEAD>...20 <hr>...20 <HTML>...20 <I>...20 <IMG SRC="">...20 <LI>...20 <OL>...20 <p>...20
4 Sklepik internetowy. Od A do Z <PRE>...20 <SMALL>...20 <STRIKE>...21 <STRONG>...21 <SUB>...21 <SUP>...21 <U>...21 Budowa dokumentu HTML...21 Cytat...23 Domyúlny rozmiar czcionki...23 Formatowanie tekstu...24 Indeks dolny...25 Indeks gûrny...25 Kolor czcionki...25 Kolor i rozmiar czcionki, πczenie...26 Koniec linii...26 Linia pozioma...27 Link...27 Link graficzny...27 Link tekstowy...28 Link tekstowy jako czíúê akapitu...29 Lista...29 Lista numerowana...30 Ma a czcionka...31 Nag Ûwek...31 Napis kursywπ...32 Napis wycentrowany...32 Nowy akapit...33 Odsy acz...34 Odsy acz tekstowy...34 Paragraf wstípny i komentarz...34 Poczπtek i koniec znacznika...34 Przejúcie do nowego wiersza...35 Rozmiar czcionki...35 Tekst migajπcy...36 Tekst pochy y...36 Tekst podkreúlony...36 Tekst pogrubiony...36 Tekst preformatowany...37 Tekst przekreúlony...37 Twardy koniec linii...37 Java...37 JavaScript...38 Dwie strony WWW ze skryptami...38 Data i czas...39 Zegarek...40
Sklepik internetowy. Od A do Z 5 Komercyjne zastosowanie Internetu...41 Adresy firm poszukujπcych poúrednikûw...42 Systemy wynagrodzeò...46 Systemy wymiany banerûw...47 BAN4U...47 Baner za Baner...47 Banner Mania...48 Banner Power...48 Banner Show...48 Darmowa Reklama...48 Gay Banner...49 Magic Banner...49 Motoring Banner Exchange...49 Net On's...49 Podaj Dalej...50 Q-System...50 SEX Banners...50 Smart Links...51 Sponsoring...51 Trzy sposoby na przygotowanie odwiedzanej strony WWW...52 1. Tytu strony...52 2. Znaczniki <META>...53 3. Komentarz...54 Za darmo...54 Zak adanie darmowego konta e-mail...54 Zasoby dla twûrcûw stron...55 AdaURL...55 Meta Medic...56 Pollinks...56 Rejestracja domeny...57 Submit Wolf...58 WebPosition Gold...59 Wyszukiwarki i katalogi...59
6 Sklepik internetowy. Od A do Z
Ññ A czym najtrudniej handlowaê? ñ Zapa kami. To wyjπtkowo trudna sztuka, ale jeúli jπ sobie przyswoisz, milion moøesz zbiê w ciπgu jednego rokuî. Wiktor Suworow ÑAkwariumî WstÍp World Wide Web jest jednπ z najszybciej rozwijajπcych sií us ug w Internecie. Przyczynπ jej popularnoúci jest dostípnoúê Internetu dla twûrcûw stron oraz moøliwoúê zaprezentowania dokumentu szerokiemu gronu odbiorcûw rozsianych po ca- ym úwiecie. Chcπc upowszechniaê swoje poglπdy za pomocπ druku naleøy po przygotowaniu materia u zgromadziê fundusze na wydanie odpowiedniej liczby egzemplarzy, a nastípnie zorganizowaê dystrybucjí publikacji. Korzystajπc z Internetu trzeba przygotowaê materia, umieúciê go na serwerze i przekazaê informacjí pod jakim adresem mogπ go znaleüê grupy zainteresowanych osûb. Strony WWW moøna tworzyê za pomocπ specjalizowanych narzídzi w rodzaju MS Publisher, MS FrontPage, Netscape Composer. Moøna do tego celu wykorzystaê rûwnieø edytory tekstowe, ktûre zapisujπ dokumenty w formacie HTML (naleøy do nich np. MS Word 97 i nowsze wersje). Wiele programûw do profesjonalnego sk adu tekstu (np. PageMaker 6.5 PL) ma rûwnieø moøliwoúê zapisu pracy w formacie HTML. Niezaprzeczalnπ zaletπ powyøszych aplikacji jest to, øe oferujπ moøliwoúê korzystania z kreatorûw, bez potrzeby poznawania jízyka HTML czy Java, czy pamiítania o niezbídnych sk adnikach publikacji. Tworzenie dokumentu polega jedynie na wybieraniu jednej z moøliwych opcji i przechodzeniu do kolejnego etapu. Programy te pozwalajπ rûwnieø na wkomponowanie w publikacjí wielu elementûw graficznych. Mogπ to z atwoúciπ zrobiê osoby, ktûre nie majπ zmys u estetycznego, bowiem program sam zaproponuje paletí barw i rozmieúci grafiki na stronie. Naleøy jednak pamiítaê, øe nawet piíkna witryna rzadko jest odwiedzana. Dlaczego tak sií dzieje? Przede wszystkim dlatego, øe πcza wykorzystywane do przesy- ania plikûw sπ silnie obciπøone. Spowolnienie transmisji nasila sií wraz ze wzrostem odleg oúci pomiídzy serwerem a komputerem za pomocπ ktûrego sπ one odczytywane. Praktyka wskazuje, øe w wiíkszoúci przypadkûw, jeúli strona nie pojawi sií po up ywie 30 sekund od rozpoczícia wczytywania, oglπdajπcy rezygnuje z jej odwiedzenia. Jeøeli na stronie umieúcimy maksymalnπ liczbí wiadomoúci w najmniejszym moøliwie pliku, wûwczas czas wczytywania strony znacznie zmaleje. Moøe to rûwnieø spowodowaê, øe zacznπ jπ odwiedzaê osoby z odleglejszych zakπtkûw úwiata.
8 Sklepik internetowy. Od A do Z Przy wyborze materia u do tej ksiπøki przyjíto nastípujπce za oøenia: x Witryny WWW tworzone sπ nie tylko dla satysfakcji autora, lecz takøe po to, aby zaprezentowaê je jak najszerszemu gronu odwiedzajπcych. x Brak funduszy na zakup drogiego oprogramowania graficznego lub powierzenie wykonania projektu specjaliúcie, nie jest dostatecznym powodem niemoønoúci publikowania w Internecie. W ksiπøce opisano sposûb tworzenia publikacji internetowych przy minimalnych kosztach. Do ich wykonania wystarczy: x komputer z systemem Windows 3.X, x instalowany razem z nim Notatnik, x przeglπdarka stron WWW, x opcjonalnie, do wykonania grafik moøna uøyê programu PaintShop Pro w wersji 3, 4, 5 lub 6. Ilustracje do ksiπøki zosta y wykonane na komputerze z systemem operacyjnym Windows NT 4.0 PL. Do edycji plikûw HTML wykorzystano Notatnik. Jako przeglπdarki uøyto programu Netscape Communicator 4.X. W przypadku zastosowania innego oprogramowania szczegû y ekranu mogπ wyglπdaê nieco inaczej, lecz zasady tworzenia stron WWW pozostanπ niezmienione. Autorka Uk ad ksiπøki Ksiπøka zawiera u oøone w kolejnoúci alfabetycznej: x wskazûwki, jak utworzyê najprostszπ stroní za pomocπ jízyka HTML, x adresy serwerûw, gdzie moøna za darmo umieúciê stroní WWW, x wskazûwki, w jaki sposûb zwiíkszyê oglπdalnoúê strony WWW, x informacje, jak moøna osiπgnπ zyski za pomocπ strony WWW. Stosowane oznaczenia Dla unikniícia pomy ek w ksiπøce zastosowano wyrûønienia tekstu. Czcionkπ pogrubionπ zapisano nazwy: poleceò, narzídzi, okien, menu, ikon oraz opcji wybieranych lub wpisywanych przez uøytkownika programu. &]FLRQN&RXULHU podano wyúwietlanπ na ekranie komputera treúê komunikatûw, wydruki programûw.
ÑA na ca ym globie nie ma takiego miejsca, nie ma takiego cz owieka, do ktûrego milion sam by sií nie prosi. To prawda, øe ludzie tych moøliwoúci po prostu nie zauwaøajπ i nie wykorzystujπî. Wiktor Suworow ÑAkwariumî Has a
10 Budowa widocznej strony internetowej Ññ Przyuwaø gospodynie z pobliøa, te, ktûre codziennie u ciebie kupujπ. Im w aúnie dawaj co lepsze arbuzy, po minimalnej cenie. Jest ich niewiele, ale bídπ cií wychwalaê, reklamí ci zrobiπ, øe niby ten w aúnie najuczciwszy, skrupulatny i s odkie arbuzy sprzedajeî. Wiktor Suworow ÑAkwariumî Budowa widocznej strony internetowej Naturalnπ kolejnoúciπ rozwoju internauty jest w pierwszej kolejnoúci korzystanie z zasobûw sieci, przeglπdanie tego, co utworzyli inni. NastÍpnie przychodzi etap tworzenia w asnej strony. W wiíkszoúci przypadkûw po nim nastípuje rozczarowanie, gdyø okazuje sií, øe wysi ek twûrcy zostaje prawie niedostrzeøony. Okazuje sií, øe utworzenie publikacji internetowej to dopiero poczπtek d ugiej drogi. Jest to niezaleøne od tematyki serwisu. PowÛd jest prozaiczny: strona ginie w morzu innych. DostÍp do sieci Internet posiada obecnie kilkadziesiπt milionûw ludzi. W zaleønoúci od ürûd a informacji, ocenia sií, øe oko o po owa z nich utworzy a przynajmniej jednπ stroní internetowπ. Nie trzeba zatem wylewaê ez, lecz rozpoczπê skutecznπ promocjí w asnej strony. Praktyka pokazuje, øe: x przed tworzeniem strony naleøy zobaczyê, jak wyglπdajπ strony konkurencji ñ nie naleøy oczekiwaê, iø ktokolwiek wrûci na naszπ stroní po jej jednorazowym odwiedzeniu jeúli bídzie ona na s abym poziomie, x internauci najczíúciej trafiajπ na strony WWW korzystajπc z odnoúnikûw hipertekstowych znajdujπcych sií na innych stronach. Dobre rezultaty przynosi popularyzacja w asnego serwisu wúrûd serwisûw o podobnej tematyce oraz wzajemna wymiana odnoúnikûw, x nieco mniejsze znaczenia ma reklama na innych stronach WWW lub wymiana banerûw, x kolejnym narzídziem pod wzglídem skutecznoúci kierowania ruchu na nowe strony sπ wyszukiwarki i katalogi. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku w aúciwe przygotowanie stron WWW, tak aby by y one atwo i skutecznie rozpoznawalne przez programy indeksujπce zasoby sieciowe, x spory wp yw na popularyzacjí serwisu majπ sygnatury stosowane w korespondencji elektronicznej, umieszczenie adresu internetowego na papierach firmowych, wizytûwkach, w og oszeniach prasowych, x jeúli chce sií osiπgnπê pozytywne rezultaty, w promocji w asnej strony trzeba korzystaê z wszystkich dostípnych narzídzi,. Skuteczniejsze od metod sprawdzonych sπ zawsze metody oryginalne.
Analizowane pole 11 Analizowane pole Niezaleønie od tego czy korzystamy z wyszukiwarki Altavista, czy Infoseek, jeøeli chcemy znaleüê strony, ktûre zawierajπ choê jeden odsy acz do strony o danym adresie naleøy sformu owaê zapytanie w nastípujπcy sposûb: link:adres_strony. Przyk ad: Chcπc znaleüê strony zawierajπce odsy acz do strony o adresie www.motorola.com piszemy w oknie wyszukiwarki link:www.motorola.com i naciskamy klawisz Enter. Poszukujπc stron o okreúlonym tytule naleøy sformu owaê zapytanie w nastípujπcy sposûb: title:"szukany_tytu ". Przyk ad: Chcπc znaleüê strony zawierajπcej w tytule optoelektronika, piszemy w oknie wyszukiwarki title:"optoelektronika" i naciskamy klawisz Enter. Chcπc znaleüê strony majπce w swoim adresie s owo kluczowe, naleøy sformu owaê zapytanie w nastípujπcy sposûb: url:s owo_kluczowe. Przyk ad: Chcπc znaleüê strony majπce w swoim adresie s owo software piszemy w oknie wyszukiwarki url:software i naciskamy klawisz Enter. Ma e i wielkie litery w zapytaniach Uøycie w zapytaniu ma ych liter powoduje, øe wyszukiwane sπ zarûwno dokumenty zawierajπce ma e, jak i wielkie litery. Napisanie zapytania przy uøyciu wielkich liter powoduje, øe wyszukiwane dokumenty muszπ byê zgodne z zapytaniem pod wzglídem wielkoúci liter. Zastosowanie w zapytaniu frazy ÑIntel Pentiumî powoduje, øe jako spe niajπce kryterium bídπ wyúwietlone dokumenty zawierajπce frazí ÑIntel Pentiumî, zaú pominiíte zostanπ teksty z frazπ Ñintel pentiumî, ÑINTEL PENTIUMî itp. Ograniczenie liczby odsy aczy Za Ûømy, øe chcemy znaleüê informacje o procesorze Intel Pentium. Po wpisaniu w oknie wyszukiwarki s owa processor uzyskamy ponad 3 miliony odsy aczy. Podobnie sprawa przedstawia sií po wpisaniu hase Intel (2 miliony odsy aczy) oraz Pentium (1,5 miliona odsy aczy). Przejrzenie takiej liczby stron nie wchodzi w rachubí. Prowadzπ one do dokumentûw, ktûre nie sπ technicznym opisem procesora, a na przyk ad. cennikiem sprzedawcy komputerûw. Wyszukiwarki umoøliwiajπ uøycie jako kryterium wyszukiwania frazy ñ aòcucha sπsiadujπcych ze sobπ s Ûw, np.: ÑProcessor Intelî. We frazie mogπ wystípowaê dwa lub wiícej wyrazûw. Uøycie ich znacznie zawíøπ liczbí stron spe niajπcych podane wymaganie.
12 Budowa widocznej strony internetowej Tabela 1 Fraza IloúÊ trafieò ÑIntel Pentiumî 21813 ÑProcessor Pentiumî 1767 ÑProcessor Intelî 1309 ÑProcessor Intel Pentiumî 388 ÑProcessor Intel PentiumII MMXî 0 Jak widaê z tabeli 1, uøywanie w zapytaniu coraz bardziej z oøonej frazy powoduje zmniejszenie liczby trafieò. W kraòcowym przypadku moøe okazaê sií, øe poszukiwanej frazy nie znajdziemy. Nie oznacza to jednak, øe taki termin nie istnieje. Brak odsy acza moøe byê spowodowany nie wystípowaniem obok siebie tylu s Ûw kluczowych lub... b Ídnπ pisowniπ (zamiast PentiumII naleøy napisaê Pentium II). Obowiπzuje nastípujπca zasada: im wiícej warunkûw do spe nienia, tym mniej stron spe nia kryterium. Wynik rzídu kilkuset odsy aczy nie powinien nas zniechícaê, bowiem dokumenty zawierajπce najwiícej poszukiwanych s Ûw wyúwietlane sπ na poczπtku listy. Przygotowanie strony do rejestracji Aby atwiej moøna by o odnaleüê informacje na wybrany temat, wymyúlono systemy wyszukujπce majπce za zadanie gromadzenie adresûw WWW w postaci bazy danych. Dzielπ sií one na dwie zasadnicze kategorie: x wyszukiwarki ñ informacje zawarte w wyszukiwarkach zbierane sπ automatycznie za pomocπ programûw przeszukujπcych sieê (zwanych szperaczami, pajπkami, robotami). Przeglπdajπ one kolejne strony WWW podπøajπc za wystípujπcymi na nich odnoúnikami hipertekstowymi oraz zapamiítujπ s owa, jakie zosta y w nich uøyte (sposûb zbierania informacji moøe byê rûøny dla poszczegûlnych wyszukiwarek). Informacje te gromadzone sπ w postaci bazy danych, z ktûrej korzysta pûüniej uøytkownik. Wpisujπc s owo kluczowe, otrzymuje on spis stron zwiπzanych z danym tematem. Przyk adami wyszukiwarek sπ: Altavista, Infoseek. x katalogi ñ sπ spisami stron WWW opracowywanymi przez ludzi na podstawie zg oszeò wys anych do autorûw katalogu. Dane uporzπdkowanymi wed ug systemu kategorii i podkategorii. Zwykle odnoúniki do stron posortowane sπ alfabetycznie wed ug tytu Ûw. Spis nie musi zawieraê wszystkich stron, ale tylko te, ktûre zdaniem autorûw katalogu spe niajπ okreúlone wymogi (np. jakoúciowe lub tematyczne). Uøytkownik porusza sií po katalogu, wybierajπc kolejne dzia y obejmujπce coraz wíøszy zakres tematyczny lub przeszukuje go wpisujπc has o do znalezienia. Przyk adami katalogûw sπ: Onet, Yahoo!. Wyszukiwarki i katalogi sπ czísto odwiedzanymi miejscami. Jeøeli uda nam sií dostosowaê do ich sposobu dzia ania i zarejestrowaê stroní tak, aby znajdowa a sií na wysokiej pozycji w ich rankingu, moøemy uzyskaê duøπ liczbí odwiedzin. Programy zdobywajπce dane dla wyszukiwarek, dokonujπ okresowej aktualizacji informacji o stronach znajdujπcych sií w bazie danych. Jeúli chodzi o s owo klu-
Przygotowanie strony do rejestracji 13 czowe, pozycja czísto modyfikowanej strony moøe zmieniaê sií w Ñrankinguî odnoúnie s owa kluczowego. Rejestracja strony w katalogu jest czynnoúciπ jednorazowπ i modyfikacje jej zawartoúci nie zmieniajπ samoczynnie jej po oøenia. Zmiana moøliwa jest po modyfikacji strony i zg oszeniu tego faktu osobie prowadzπcej katalog. Do dzia aò zmierzajπcych do pozyskania klienta w Internecie wspaniale pasuje japoòskie przys owie: Ñto co produkuje sií w pocie czo a, sprzedaje sií we zachî. Wykonanie strony WWW, znalezienie dla niej miejsca w sieci to jeszcze nie wszystko. Teraz przychodzi etap skierowania do niej nieustannie wídrujπcych po sieci internautûw. W przysz oúci, po pojawieniu sií nowego katalogu czy wyszukiwarki, trzeba bídzie powtûrzyê procedurí rejestracyjnπ. Przed rozpoczíciem popularyzacji serwisu naleøy: przeprowadziê dok adnπ analizí miejsc, gdzie najczíúciej zaglπdajπ osoby, do ktûrych kierowana jest strona, sprawdziê, w jaki sposûb prezentowane sπ strony, z ilu i jakich kategorii sií sk adajπ. W tym celu naleøy wyszukaê strony o podobnej tematyce lub s owie kluczowym sprawdziê, do jakich kategorii zosta y zaliczone. Naleøy pamiítaê o tym, øe poszukujπcy informacji najpierw natrafi na kategorie g Ûwne (np. Rozrywka), a dopiero pûüniej podkategorie (Rozrywka \ Erotyka), wykorzystaê moøliwoúê zg oszenia strony do wiícej niø jednej kategorii, przygotowaê wykaz katalogûw oraz wyszukiwarek, do ktûrych planowane jest dodanie adresu strony (wygodnie jest w takiej liúcie umieúciê adresy stron, na ktûrych dokonuje sií rejestracji, gdyø nie zawsze sπ one identyczne ze stronπ tytu owπ), przygotowaê informacje niezbídne do rejestracji strony (imií, nazwisko oraz adres poczty elektronicznej osoby zg aszajπcej; nazwí i adres firmy, numer telefonu i faksu, adres e-mail; URL kaødej rejestrowanej strony, nazwí oraz krûtki opis serwisu, sk adajπcy sií z 25 oraz 250 s Ûw. Opis powinien sk adaê sií z jednego zdania z oøonego; 8 do 10 s Ûw kluczowych, uporzπdkowanych wed ug waønoúci; nazwy kategorii tematycznych, do ktûrych mûg by byê zaliczany serwis) i zapisanie ich w pliku tekstowym, skπd moøna je kopiowaê do odpowiednich pûl formularzy. DziÍki temu nie musimy za kaødym razem sprawdzaê, czy nie pope niliúmy literûwek i przypominaê sobie s Ûw kluczowych, przeprowadziê rejestracjí. W trakcie rejestracji naleøy zapisywaê w pliku tekstowym: nazwí wyszukiwarki lub katalogu; adres URL; datí rejestracji; nazwy kategorii tematycznych, do ktûrych zg oszona zosta a strona. Notatki te pos uøπ do sprawdzenia czy rejestracja zosta a dokonana i czy znajduje sií w odpowiedniej kategorii. Jeúli rejestrowana strona naleøy do wiícej niø jednej kategorii trzeba wykorzystaê tí szansí ñ zwiíkszy to moøliwoúê trafienia do naszego serwisu, sprawdzaê skutecznoúê dzia aò. W przypadku nie zarejestrowania adresu, ca π procedurí trzeba powtûrzyê.
14 Budowa widocznej strony internetowej Serwery lustrzane WiÍkszoúÊ serwerûw z oprogramowaniem znajduje sií za granicπ. Ze wzglídu na wπskie gard o jakim sπ πcza kablowe, úciπgniície pliku liczπcego kilka MB przestaje byê wykonalne. Tego typu ürûd a oprogramowania dostípne sπ tylko dla internautûw majπcych konta u dostawcûw dysponujπcych πczami satelitarnymi. Na szczíúcie pod adresem: ftp://ftp.icm.edu.pl/mirrors/ znajdujπ sií kopie najwartoúciowszych serwerûw. πczπc sií z serwerem lustrzanym úciπgamy oprogramowanie znajdujπce sií w Polsce. Pozwala to na osiπgniície kilka razy wiíkszej prídkoúci transmisji niø w przypadku úciπgania tego samego pliku z USA. A oto wybrane adresy serwerûw dostípnych pod powyøszym adresem: alpha.gnu.org ftp.uk.pgp.net ftp.aud.alcatel.com ftp.w3.org ftp.axene.com ftp.winsite.com ftp.cdrom.com linux.wauug.org ftp.cs.arizona.edu mac.archive.umich.edu ftp.cs.berkeley.edu parcftp.xerox.com ftp.cs.ucla.edu prep.ai.mit.edu ftp.freebsd.org samba.anu.edu.au ftp.javasoft.com simtel.coast.net ftp.mozilla.org sunsite.smc.univie.ac.at ftp.netcache.com sunsite.uio.no ftp.netscape.com sunsite.unc.edu ftp.openbsd.org venus.ci.uw.edu.pl ftp.simtel.net www.apache.org ftp.statslab.cam.ac.uk www.slcc.edu ftp.sunlabs.com www.tcx.se ftp.tex.ac.uk www.video.ja.net ftp.uk.linux.org Serwery lustrzane moøemy przeglπdaê chcπc zorientowaê sií w ich zasobach i nowoúciach. Zwykle w kaødym folderze znajduje sií plik o nazwie index. Zawiera on spis programûw umieszczonych w danym folderze. OprÛcz nazwy pliku podana jest jego wielkoúê, data utworzenia i krûtki opis. Udanych owûw! Wyraøenia wymagane i niepoøπdane Jeøeli chcemy, aby wúrûd wynikûw wyszukiwania nie znajdowa y sií odsy acze do stron zawierajπcych okreúlone s owo, naleøy poprzedziê je znakiem ñ (minus).
Wyszukiwanie programûw 15 Na przyk ad wypisanie w polu zapytania frazy ÑIntel Pentiumî ñ486 spowoduje, øe wúrûd odsy aczy do dokumentûw zawierajπcych zwrot Intel Pentium nie bídzie takich, ktûre majπ w treúci uøyte s owo 486. Moøemy rûwnieø øπdaê, aby jakieú s owo koniecznie wystípowa o w wyszukanych dokumentach. W takim wypadku naleøy poprzedziê je znakiem +. Na przyk ad wypisanie w polu zapytania frazy ÑIntel Pentiumî +MMX spowoduje, øe wúrûd odsy aczy do dokumentûw zawierajπcych zwrot Intel Pentium bídπ tylko takie, ktûre majπ w treúci uøyte s owo MMX. Wyszukiwanie programûw OprÛcz artyku Ûw czy karat katalogowych w Internecie moøna znaleüê rûwnieø bogate zasoby oprogramowania. Sπ to zarûwno programy freeware (moøna ich uøywaê bez op aty), shareware (jeøeli po up yniíciu okresu prûbnego chcemy nadal korzystaê z programu, naleøy za niego zap aciê twûrcy) jak i wersje prûbne komercyjnych produktûw. Program moøemy odnaleüê korzystajπc z serwera specjalizujπcego sií w udostípnianiu oprogramowania lub za pomocπ wyszukiwarki FAST FTP serach: http://ftpsearch.ntnu.no/ Chcπc znaleüê archiwum z interesujπcym nas programem, naleøy za adowaê wyszukiwarkí FAST FTP. NastÍpnie naleøy wpisaê w pola: Search for ñ nazwí szukanego pliku Max hits ñ maksymalnπ liczbí odsy aczy (domyúlnie jest to 15) Limit do domain ñ ograniczenie co do domeny. Jeúli zaleøy nam na znalezieniu archiwûw znajdujπcych sií w Polsce, wpisujemy pl. Po wpisaniu danych naleøy nacisnπê klawisz Enter. Po chwili na ekranie wyúwietlone zostanπ rezultaty wyszukiwania (adresy serwisûw ftp). Wyszukiwanie w Internecie åwiatowa baza danych Internet jest sieciπ komputerowπ o zasiígu ogûlnoúwiatowym. Tworzπ go serwery wymieniajπce pomiídzy sobπ dane za poúrednictwem πczy telefonicznych. Najpopularniejszymi us ugami dostípnymi za pomocπ sieci sπ: x poczta elektroniczna (e-mail), x prezentacja stron WWW, x przesy anie plikûw (FTP). Na stronach WWW moøna znaleüê rûønorodnπ tematykí. W zaleønoúci od tego, czy autorem jest firma, czy osoba prywatna, serwis internetowy moøe dotyczyê: informacji o przedsiíbiorstwie lub produktach, oferty miejscowoúci wypoczynkowej, kursûw walut, notowaò gie dowych, rodziny, ulubionego zwierzπtka, kolekcji znaczkûw itp. Chaos informacyjny Z duøym prawdopodobieòstwem moøna za oøyê, øe w Internecie znajdujπ sií informacje na kaødy temat. Wystarczy do πczyê sií do sieci, wpisaê w oknie wyszu-
16 Budowa widocznej strony internetowej kiwarki s owo kluczowe i po chwili na ekranie komputera wyúwietlone zostajπ dane. Z drugiej strony to, øe w jednej bazie danych zgromadzona jest wiedza ze wszystkich dziedzin ludzkiej dzia alnoúci, przenosi na uøytkownika trud odfiltrowania potrzebnych danych. Ze skali problemu moøemy sobie zdaê sprawí po pierwszych prûbach korzystania z wyszukiwarek. Internet jest jedynπ na úwiecie bazπ danych, w ktûrej znajdujπ sií przepisy kulinarne i dokumentacja techniczna. Poszukujπc na przyk ad informacji o KBN (Komitet BadaÒ Naukowych) moøemy znaleüê odsy acze do dokumentûw poúwiíconych... Korean Business Network, rzeczywiúcie w skrûcie to teø KBN. Cztery przykazania owcy danych 1. Ani komputer, ani Internet nie majπ intuicji. Zadane wyszukiwanie wykonajπ niezwykle szybko. Chociaø w ciπgu kilkudziesiíciu sekund mogπ przejrzeê wszystkie serwery znajdujπce sií na kuli ziemskiej, nie sπ jednak w stanie po wpisaniu s owa kluczowego samodzielnie zawíziê kryteriûw wyszukiwania. 2. Korzystajπc z Internetu naleøy pamiítaê o tym, øe wiele stron zosta o przygotowanych przez osoby, ktûre kierujπc sií s omianym zapa em utworzy y serwis, a nastípnie... zapomnia y o nim. Moøe on wûwczas wprowadzaê w b πd. 3. Dane umieszczane na serwerach sπ duøo bardziej aktualne niø w prasie czy ksiπøkach. Przy publikowaniu w Internecie zbídne sπ etapy druku i dystrybucji publikacji. Wystarczy umieúciê sformatowane dane na serwerze. 4. Ze wzglídu na ciπg e zmiany, w Internecie nie jest moøliwe skatalogowanie jego zasobûw. Jak temu wszystkiemu sprostaê? W Internecie znajdujπ sií strony utworzone specjalnie w celu wskazywania ürûde informacji. Z punktu widzenia sposobu wyszukiwania moøna je podzieliê na dwie grupy: x Strony zawierajπce pogrupowane tematycznie odnoúniki do innych stron ñ katalogi. Tworzenie ich i sta a aktualizacja wymaga ciπg ej pracy wielu ludzi. Do tej grupy naleøπ na przyk ad: Netoskop, Onet, WOW!, Yahoo! x Strony stanowiπce formularz do wprowadzania danych dla programu wyszukujπcego. Informacje o stronach WWW zbierane sπ w tym wypadku przez oprogramowanie wyszukiwarki, ktûre analizuje i odnotowuje zmiany w sieci. Do tej grupy naleøπ na przyk ad: Altavista, Infoseek, FTP Search. Pos ugiwanie sií tym systemem jest bardziej efektywne niø stronami z odnoúnikami, ale wymaga wiedzy. Stosujπc jako kryterium jízyk, w jakim zosta a napisana strona WWW, moøemy wyszukiwarki podzieliê na polskojízyczne i anglojízyczne. Wyszukiwarki anglojízyczne Infoseek http://www.infoseek.com/ AltaVista http://altavista.digital.com/ Lycos http://www.lycos.com/ Yahoo! http://www.yahoo.com/ Excite http://www.excite.com/
Znaki globalne 17 CNET Search FAST FTP OpenText DejaNews Bigfoot Wyszukiwarki polskojízyczne Infoseek PL Altavista PL Wirtualna Polska CNT WOW! NetOskop Onet.pl Polska Strona G Ûwna Polska Strona Domowa PolishWorld Poland.Net Znaki globalne http://www.search.com/ http://ftpsearch.ntnu.no/ http://index.opentext.net/indexb.html http://www.dejanews.com/ http://www.bigfoot.com/ http://infoseek.icm.edu.pl/ http://www.altavista.pl/ http://www.wp.cnt.pl/ http://www.wow.pl/ http://www.chip.pl/ http://www.onet.pl/ http://www.polska.pl/ http://plwww.fuw.edu.pl/pl/polskahome.html http://www.polishworld.com/ http://www.poland.net/ Jeøeli chcemy w jednym zapytaniu uzyskaê odsy acze do dokumentûw zawierajπcych has o wystípujπce w dowolnej liczbie lub formie, wûwczas moøemy uøyê znaku * zamiast litery. Jeúli interesujπ nas na przyk ad dokumenty zawierajπce s owa: interaktywna, interaktywne, interaktywnoúê, interaktywny, moøemy w zapytaniu uøyê s owa interaktywn*. Niew aúciwie uøyta notacja z gwiazdkπ moøe znacznie utrudniê wyszukiwanie. Jeøeli chcπc uzyskaê odsy acze do stron zawierajπcych s owo ca ka, ca ki, ca kowanie itp., uøyjemy zapisu ca k*, wûwczas odsy acze bídπ rûwnieø wskazywa y dokumenty, w ktûrych uøyto s owa ca kiem. Znaki narodowe JÍzykiem uøywanym w Internecie jest jízyk angielski. Jeúli chcemy znaleüê odsy acze do stron zawierajπcych s owo kluczowe, sprawa jest prosta. Wybieramy wyszukiwarkí, wpisujemy s owo lub frazí i rozpoczynamy wyszukiwanie. W przypadku s Ûw polskojízycznych, w ktûrych wystípujπ znaki narodowe (π, Ê, Í itd.) pojawia sií dodatkowy problem. Nie istnieje jednoznacznie okreúlony sposûb uøywania znakûw. Rozwaømy to na przyk adzie informacji o mieúcie odzi. TwÛrca strony moøe stosowaê zarûwno: x s owo Lodz bez polskich znakûw, x s owo Ûdü kodowane w standardzie ISO-8859-2 (zalecany), x s owo Ûdü kodowane w standardzie Windows ñ1250 (dopuszczalny), x s owo Ûdü kodowane w standardzie ISO-8859ñ1 (nie powinien byê stosowany). W zaleønoúci od wyszukiwarki i uøytego sposobu wpisywania s owa kluczowego uzyskamy roøne wyniki.
18 HTML Tabela 2 Wyszukiwarka S owo kluczowe Lodz Ûdü (ISO-8859-2) Infoseek 4389 4389 Infoseek PL 9901 29057 Altavista 41540 0 Altavista PL Oko o 20000 Oko o 10000 Jak widaê z tabeli 2, niektûre wyszukiwarki dajπ identycznπ liczbí trafieò niezaleønie od sposobu wpisania has a (Infoseek), inne zdecydowanie preferujπ jeden sposûb kodowania (Altavista PL, Infoseek PL), a jeszcze inne nie rozpoznajπ polskich znakûw. Wniosek z tego jest niestety taki, øe dla kaødego s owa polskojízycznego naleøy wykonaê wyszukiwanie trzykrotnie (bez polskich znakûw, ze znakami kodowanymi w standardzie ISO-8859-2, ze znakami kodowanymi w standardzie Windows ñ 1250). HTML Kaøda strona WWW sk ada sií z jednej lub wiíkszej liczby stron napisanych najczíúciej za pomocπ jízyka HTML (Hypertext Markup Languages). Mimo swej prostoty HTML pozwala miídzy innymi na: x przesy anie informacji za pomocπ poczty elektronicznej, x tworzenie dokumentacji, x wyúwietlanie wynikûw zapytaò stawianych bazom danych, x tworzenie menu, x tworzenie elementûw graficznych. Za pomocπ jízyka HTML nie moøna natomiast utworzyê ca ego dokumentu wraz z grafikπ. Pozwala on natomiast na definiowanie struktury dokumentu oraz innych atrybutûw opisujπcych wyglπd strony w przeglπdarce. Wczytujπc dokument HTML przeglπdarka powoduje interpretowanie tagûw zamieszczonych w dokumencie oraz wyúwietlanie sformatowanych informacji. èrûd em dokumentûw HTML mogπ byê teksty sporzπdzone w edytorach tekstûw i przekonwertowane na format HTML. Uwaga! Pliki w formacie HTML majπ rozszerzenie *.htm. W programie Notatnik domyúlnie ustawione jest wczytywanie dokumentûw tekstowych. Chcπc ujrzeê dokumenty w formacie innym niø *.txt naleøy w polu Pliki typu wybraê Wszystkie pliki. Korzystajπc z programu Notatnik moøna dokonaê zmian w dokumencie, a nastípnie zapisaê go. Chcπc zobaczyê efekt swojej pracy naleøy wczytaê do przeglπdarki internetowej znajdujπcy sií na dysku dokument. Jeøeli wprowadzimy za pomocπ Notatnika zmiany w pliku, naleøy zapisaê go, a nastípnie uaktywniê okno wczeúniej otwartej przeglπdarki (naciskajπc kombinacjí klawiszy Ctrl+Tab). Zmiany te nie bídπ widoczne w przeglπdarce. Ujrzymy je
</> 19 dopiero po powtûrnym za adowaniu wyúwietlanej strony. W przeglπdarce Netscape nastπpi to po wybraniu poleceò: View, Refresh lub klikniíciu ikony Reload. </> Patrz: Budowa dokumentu HTML, Poczπtek i koniec tagu <A HREF=""> Patrz: Link <ADDRESS> Patrz: Napis kursywπ <B> Patrz: Formatowanie tekstu <BIG> Patrz: Formatowanie tekstu <BLINK> Patrz: Formatowanie tekstu <BLOCKQUOTE> Patrz: Cytat <BODY> Patrz: Budowa dokumentu HTML <br> Patrz: Przejúcie do nowego wiersza <CENTER> Patrz: Napis wycentrowany <CITE> Patrz: Formatowanie tekstu
20 HTML <CODE> Patrz: Formatowanie tekstu <FONT COLOR=""> Patrz: Kolor czcionki <H1> Patrz: Nag Ûwek <HEAD> Patrz: Budowa dokumentu HTML <hr> Patrz: Linia pozioma <HTML> Patrz: Budowa dokumentu HTML <I> Patrz: Formatowanie tekstu <IMG SRC=""> Patrz: Link graficzny <LI> Patrz: Lista <OL> Patrz: Lista numerowana <p> Patrz: Nowy akapit <PRE> Patrz: Tekst preformatowany <SMALL> Patrz: Formatowanie tekstu
<STRIKE> 21 <STRIKE> Patrz: Formatowanie tekstu <STRONG> Patrz: Formatowanie tekstu <SUB> Patrz: Formatowanie tekstu <SUP> Patrz: Formatowanie tekstu <U> Patrz: Formatowanie tekstu Budowa dokumentu HTML Dokument HTML musi zaczynaê sií od znacznika i koòczyê znacznikiem. Informacja ta jest potrzebna przeglπdarce do prawid owej interpretacji kodu. PomiÍdzy znacznikami i znajduje sií nag Ûwek dokumentu. MiÍdzy znacznikami oraz powinna znajdowaê sií ca a treúê przeznaczona do wyúwietlenia w oknie przeglπdarki (tekst, grafika oraz inne elementy sk adajπce sií na dokument). 7,7/(!7\WXOVWURQ\7,7/(! 7XWDMZSLV]WUHVF Jeøeli dokument zapiszemy w postaci pliku o rozszerzeniu *.htm, bídziemy mogli wczytaê go do przeglπdarki internetowej. W przypadku programu Netscape Communicator, naleøy wybraê polecenia: File, Open Page. Po pojawieniu sií okna Open Page kliknπê przycisk Choose File... Spowoduje to wyúwietlenie okna Open pozwalajπcego na wídrûwkí po napídach i folderach.
22 HTML Po znalezieniu w aúciwego pliku naleøy wczytaê go do przeglπdarki (w oknie Open Page zaznaczona opcja Navigator) klikniíciem w przycisk Open. Po wczytaniu pliku Home001.htm, zawierajπcego powyøsze linie w przeglπdarce ujrzymy poniøszy widok: