Opinia nr 8 Komisji Obrony Narodowej dla Komisji Finansów Publicznych przyjęta na posiedzeniu w dniu 20 października 2016 r. dotycząca projektu ustawy budżetowej na 2017 rok w części dotyczącej resortu Obrony Narodowej 1. Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 20 października 2016 roku rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 2017 rok w zakresie: 1) części budżetowej 29 - Obrona Narodowa: a) dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2, b) wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych z zał. nr 6, c) dotacji podmiotowych i celowych z zał. nr 8; 2) części budżetowej 83 Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 84 i 86; 3) części budżetowej 85 Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 752 Obrona narodowa: - dochody i wydatki z zał. nr 1 i 2; 4) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 budżety wojewodów z zał. nr 7; 5) dotacje podmiotowe z zał. nr 9; 6) programy wieloletnie w układzie zadaniowym z zał. nr 10; 7) plan finansowy agencji wykonawczej z zał. nr 11 Agencji Mienia Wojskowego; 8) plan finansowy instytucji gospodarki budżetowej z zał. nr 12 Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego; 9) plan finansowy państwowego funduszu celowego z zał. nr 13 Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych. 2. Komisja stwierdza, że limit wydatków obronnych na 2017 rok został określony zgodnie z formułą kształtowania tych wydatków, określoną w art. 7 ustawy z dnia 25 maja 2001 r.
o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP, czyli w wysokości 2 % przewidywanego wykonania Produktu Krajowego Brutto roku 2016 w wysokości 37.152.00 tys. zł, z tego: 1) wydatki w części 29 budżetu państwa Obrona narodowa zostały zaplanowane w kwocie 36.854.856 tys. zł, 2) w pozostałych częściach budżetu (wojewodowie oraz pozostałe resorty) w dziale 752 Obrona Narodowa ujęto kwotę 297.144 tys. zł, co zabezpieczy wykonanie zadań obronnych w tych częściach. Ponadto w części 83 budżetu państwa Rezerwy celowe ujęto: 1) 200.000 tys. zł z przeznaczeniem na realizację programu wieloletniego Zabezpieczenie transportu powietrznego najważniejszych osób w państwie (VIP), 2) 370 tys. zł na wydatki dla przedsiębiorców realizujących zadania na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa w związku z likwidacją Ministerstwa Skarbu Państwa. Na wydatki majątkowe o charakterze obronnym we wszystkich częściach budżetu państwa (bez uwzględnienia wydatków na realizację programu wieloletniego Zabezpieczenie transportu powietrznego najważniejszych osób w państwie ) planuje się przeznaczyć kwotę w wysokości 10.238.381 tys. zł. Ich udział w wydatkach obronnych wyniesie 27 %, gwarantując realizację postanowień art. 7 ust. 3 ww. ustawy, tj. udział na poziomie nie niższym, niż 20 % wydatków obronnych. 3) na realizację zadań w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie obronności państwa przeznaczono kwotę 928.825 tys. zł, gwarantując realizację postanowień art. 7 ust. 3b ww. ustawy (tj. udział tych wydatków na poziomie nie niższym niż 2,5 % wydatków obronnych). 3. Komisja pozytywnie ocenia strukturę budżetu MON. Zaplanowane w projekcie budżetu MON wydatki pozwalają na: - utrzymanie i rozwój zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP do przeciwstawienia się zagrożeniom militarnym oraz do odstraszania potencjalnego przeciwnika; - realizację zadań sojuszniczych wynikających z decyzji podjętych na Szczycie NATO w Warszawie;
- zintensyfikowanie współpracy sojuszniczej w zakresie przygotowania i prowadzenia wspólnych ćwiczeń w układzie wielonarodowym i koalicyjnym; - rozbudowę infrastruktury wojskowej w celu sprawnego przyjęcia Sojuszniczych Sił Wzmocnienia NATO na terytorium Polski; - rozbudowę potencjału wojskowego jednostek dyslokowanych na wschodzie kraju; - formowanie Wojsk Obrony Terytorialnej; - modernizację techniczną Sił Zbrojnych RP; - stworzenie warunków do rozwinięcia i funkcjonowania na terytorium Polski systemu obrony przeciwrakietowej. *** W konkluzji Komisja pozytywnie opiniuje projekt ustawy budżetowej w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej i innych resortów realizujących wydatki w ramach Programu Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych oraz Programu Mobilizacji Gospodarki. Jednocześnie Komisja wnosi o dokonanie zmian w projekcie ustawy budżetowej w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej zgodnie z załączoną poprawką dotyczącą: - podwyższenia poziomu wynagrodzeń pracowników o 5% tj. o kwotę 99.635 tys. zł w ramach posiadanego przez MON limitu wydatków w części 29 Obrona narodowa. Do prezentowania powyższej opinii przed Komisją Finansów Publicznych, Komisja upoważnia posła Leszka Dobrzyńskiego. Przewodniczący Komisji /-/ Michał JACH
Załącznik nr 1 POPRAWKA DO PROJEKTU USTAWY BUDŻETOWEJ NA ROK 2017 w zakresie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej Potrzeba dokonania poprawki wynika z podjętych decyzji przez Ministra Obrony Narodowej w sprawie wzrostu wynagrodzeń pracowników wojska. W wyniku negocjacji resortu ON ze stroną związkową przyjęto trzyletni program poprawy poziomu wynagrodzeń zakładający coroczne zwiększenie funduszu wynagrodzeń pracowników o 5% realnego wzrostu. Obecnie poziom wynagrodzeń pracowników wojska jest jednym z najniższych w państwowej sferze budżetowej. W projekcie budżetu na 2017 rok Ministerstwo Finansów nie zaakceptowało propozycji resortu ON dotyczącej dokonania zwiększenia funduszu wynagrodzeń kosztem innych wydatków bieżących. Uznając problem za niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania jednostek wojskowych, wnioskuje o dokonanie poniższych zmian: I. W załączniku nr 2 Wydatki budżetu państwa na rok 2017 zestawienie zbiorcze według działów w części 29 Obrona narodowa w: rozdziale 75204 Centralne Wsparcie zmniejszyć wydatki bieżące o kwotę 99.635 tys. zł, rozdziale 75201 Wojska Lądowe zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 5.408 tys. zł, rozdziale 75202 Siły Powietrzne zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 10.996 tys. zł, rozdziale 75203 Marynarka Wojenna zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 3.244 tys. zł, rozdziale 75207 Żandarmeria Wojskowa zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 1.287 tys. zł, rozdziale 75213 Dowodzenie i kierowanie Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 3.503 tys. zł, rozdziale 75216 Wojskowe Misje Pokojowe zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 60 tys. zł, rozdziale 75219 Wojska Specjalne zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 908 tys. zł, rozdziale 75220 Zabezpieczenie Wojsk zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 53.839 tys. zł,
rozdziale 75295 Pozostała działalność zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 19.311 tys. zł, rozdziale 75301 Świadczenia pieniężne z zaopatrzenia emerytalnego zwiększyć wydatki bieżące o kwotę 1.079 tys. zł, II. W załączniku nr 6 Wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w 2017 r. w części 29 Obrona narodowa w: dziale 752 Obrona narodowa zwiększyć wynagrodzenia ogółem o kwotę 85.136 tys. zł, z tego wynagrodzenia o kwotę 85.136 tys. zł, w dziale 753 Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne zwiększyć wynagrodzenia ogółem o kwotę 902 tys. zł, z tego wynagrodzenia o kwotę 902 tys. zł, III. w załączniku nr 6 Wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w 2017 r. wyszczególnienie : 1) osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń w części 29 Obrona narodowa w: dziale 752 Obrona narodowa zwiększyć wynagrodzenia ogółem o kwotę 81.088 tys. zł, z tego wynagrodzenia o kwotę 81.088 tys. zł, dziale 753 Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne zwiększyć wynagrodzenia ogółem o kwotę 902 tys. zł, z tego wynagrodzenia o kwotę 902 tys. zł, 2) członkowie korpusu służby cywilnej w części 29 Obrona narodowa w: dziale 752 Obrona narodowa zwiększyć wynagrodzenia ogółem o kwotę 4.048 tys. zł, z tego wynagrodzenia o kwotę 4.048 tys. zł. Uzasadnienie Postępująca deprecjacja wynagrodzeń pracowników wojska spowodowana brakiem na przestrzeni ostatnich kilku lat ustawowego wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej doprowadziła do spadku relacji przeciętnego wynagrodzenia tych pracowników w odniesieniu do innych sektorów gospodarki. Dla przykładu przeciętne wynagrodzenie pracowników resortu w 2012 r. stanowiło w porównaniu do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej 91,37%, a w 2015 r. już tylko 87,89%. Analogicznie: w sektorze przedsiębiorstw 86,30% i 83,16%, w sferze budżetowej 83,55% i 81,45%. Obecnie poziom wynagrodzeń pracowników wojska jest jednym z najniższych w państwowej sferze budżetowej. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w związku z podjęciem decyzji o uzawodowieniu sił zbrojnych, duża część zadań związanych z zabezpieczeniem funkcjonowania wojska
w newralgicznych obszarach została powierzona pracownikom wojska (dotyczy to m.in. obsługi technicznej bojowych statków powietrznych oraz sprzętu ciężkiego, wojskowych systemów teleinformatycznych, budowy zdolności kryptograficznych państwa, oraz obsługi inżynierskiej czy inspektorskiej). W obecnej sytuacji konkurencyjności rynku pracy niezbędna jest poprawa poziomu wynagrodzeń pracowników dla zapewnienia wymaganej gotowości oraz planowanego zwiększonego obciążenia jednostek wojskowych (w efekcie intensyfikacji działalności szkoleniowej wojsk oraz konieczności zabezpieczenia sił sojuszniczych przebywających na terenie naszego kraju). Brak podwyżki spowoduje pogłębiającą się pauperyzację grup pracowniczych, szczególnie pracowników zatrudnionych w jednostkach terenowych i liniowych, gdzie średnie wynagrodzenie nie przekracza poziomu 2,6 tys. zł, a wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na stanowiskach specjalistycznych są znacząco niższe w odniesieniu do analogicznych stanowisk na rynku cywilnym. Proces ten może doprowadzić do utraty wielu wykwalifikowanych pracowników i w konsekwencji zagrozić destabilizacją funkcjonowania poszczególnych komponentów Sił Zbrojnych RP. Zaproponowane zmiany nie mają wpływu na dochody i wydatki budżetu państwa określone w projekcie ustawy budżetowej na 2017 r.