Stipulatio. Forma i przesłanki. Rytuał. Skarga. Abstrakcyjność i kauzalność (względna). Zastosowania. Praktyka prawna

Podobne dokumenty
Zobowiązania kontraktowe I Stypulacja

Prawo osobowe II. Niewolnicy Udział osób pod władzą w obrocie

Locatio Conductio. Mandatum

Locatio Conductio. Mandatum

Osoba jako podmiot prawa i nawiązywanie stosunków prawnych III

Zobowiązania kontraktowe VI ku swobodzie umów

Locatio Conductio. Mandatum

Ex Contractu... re-verbis-litteris-consensu. Materiały do ćwiczeń z prawa rzymskiego:. Temat II

Quasi-kontrakty i rozszerzenie rzymskiego systemu kontraktowego

a) Jaką kontrakt zawarto w A? Jakie są obowiązki stron i standard odpowiedzialności w tej sytuacji? b) jak możesz wyjaśnić decyzję cesarską w A?

prawo dotyczące osób opieka i jej funkcja curatela pozycja prawna kobiet Jakub Urbanik Katedra Prawa Rzymskiego i Antycznego WPiA UW

Zobowiązania kontraktowe II Kontrakty realne

4 L I S T O PA D A , K R A K Ó W

PRAWO RZYMSKIE POWTÓRZENIE JAKUB URBANIK, KATEDRA PRAWA RZYMSKIEGO I ANTYCZNEGO UW

Własność/Posiadanie. Nabycie. Monday, 21 February 2011

OCHRONA WŁASNOŚCI OCHRONA POSIADANIA

Ochrona władania rzeczami

Tutela. Tutela impuberum Tutela mulierum

Monday, 21 February Tutela

Czynność prawna kulejąca. Kraków, 20 listopada 2013 r.

dr Bożena Czech-Jezierska ZOBOWIĄZANIA CZĘŚĆ WSTĘPNA

prawo rzeczowe własność posiadanie o c h r o n a Jakub Urbanik Katedra Prawa Rzymskiego i Antycznego WPiA UW

animus Nabycie posiadania

Damnum. Odpowiedzialność za szkodę majątkową w prawie rzymskim

prawo rzeczowe własność posiadanie n a b y c i e Jakub Urbanik Katedra Prawa Rzymskiego i Antycznego WPiA UW

TŁUMACZENIA MONUMENTA AERE PERENNIORA. Anna Tarwacka

Wednesday, 23 February 2011 OBLIGATIONES

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska

Prawo justyniańskie. Prawo procesowe

Damnum. Odpowiedzialność za szkodę majątkową w prawie rzymskim

5) Przelew wierzytelności :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka

Prawa na rzeczy cudzej

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

prawo spadkowe bonorum possessio modele i pojęcia Jakub Urbanik Katedra Prawa Rzymskiego i Antycznego WPiA UW

POSTANOWIENIE. SSN Helena Ciepła (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

Wyrok z dnia 8 kwietnia 2009 r., V CSK 423/08

Uchwała z dnia 29 kwietnia 2008 r., III CZP 28/08

Postępowanie cywilne. Czynności decyzyjne sądu. Wyrok Orzeczenia sądowe I Zagadnienia ogólne Wyrokowanie. Czynności w których sąd.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Delikty. Furtum/Iniuria. Materiały do ćwiczeń z prawa rzymskiego:. Temat VI. Jakub Urbanik: Katedra Prawa Rzymskiego Antycznego WPiA UW,

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Wojciech Katner (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Karol Weitz

Wyrok z dnia 2 grudnia 2003 r., III CK 167/02

Prawo osobowe III. Niewolnicy Udział osób pod władzą w obrocie, odp. noksalna

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 28 marca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Wojciech Katner (sprawozdawca) SSN Marta Romańska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) SSN Barbara Myszka

Tytuł IV STRONY W SPRAWIE. Rozdział I POWÓD I STRONA POZWANA

Postępowanie cywilne. Interwencja główna. Interwencja główna - skutki Interwencja Następstwo prawne Pełnomocnicy procesowi

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 403/06. Dnia 21 lutego 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II PK 6/18. Dnia 6 lutego 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Halina Kiryło

Wyrok z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CKN 1201/00

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Niewykonany kontrakt może zrealizować ktoś inny

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Dariusz Dończyk

Postępowanie cywilne. Prokurator. Prokurator II Podmioty na prawach strony Powództwo

Wyrok z dnia 9 listopada 2001 r., I CKN 489/99

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 29 stycznia 2008 r. II PK 147/07

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIE. Dnia 27 marca 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Helena Ciepła (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Maria Grzelka

Stosowanie prawa cywilnego

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTĘPOWANIE W SPRAWACH ZE STOSUNKÓW MIĘDZY RODZICAMI A DZIEĆMI

STOPNIE ODPOWIEDZIALNOŚCI (PRAESTARE!) Dolus Culpa lata Culpa levis (in abstracto, concreto) Custodia Vis maior

Prawo osobowe II. Niewolnicy Udział osób pod władzą w obrocie

Wyrok z dnia 9 lutego 2000 r. I PKN 474/99

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski

Wyrok z dnia 26 września 2007 r., IV CSK 133/07

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 24 stycznia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POWÓDZTWO O ŚWIADCZENIE

Wyrok z dnia 6 stycznia 2009 r. I BP 12/08

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Wojciech Katner

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster

Zobowiązania z czynów zabronionych II: szkoda majątkowa I

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) SSN Jan Górowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

STOPNIE ODPOWIEDZIALNOŚCI. Dolus Culpa lata Culpa levis (in abstracto, concreto) Custodia Vis maior

Własność/Posiadanie. Nabycie

Zobowiązania z czynów zabronionych II: szkoda majątkowa I

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

USTAWA. z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego CZĘŚĆ PIERWSZA POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE KSIĘGA PIERWSZA PROCES

Transkrypt:

Stipulatio Forma i przesłanki. Rytuał. Skarga. Abstrakcyjność i kauzalność (względna). Zastosowania. Praktyka prawna

EX CONTRACTU... G. 3.89-90: Lecz najpierw rozważmy te, które powstają z kontraktu. Tych zaś są cztery rodzaje: zaciąga się bowiem zobowiązanie albo rzeczą, albo słowami, albo pismem, albo [tylko] zgodą.

Forma: G. 3.92: Zobowiązanie ze słów powstaje z zapytania i odpowiedzi, na przykład: DARI SPONDES? SPONDEO!; DABIS? DABO!; PROMITTIS? PROMITTO!; FIDEPROMITTIS? FIDE PROMITTO!; FIDEIUBES? FIDEIUBEO!; FACIES? FACIAM! Ale to zobowiązanie za słów DARI SPONDES? SPONDEO! jest właściwie dla obywateli rzymskich, pozostałe zaś należą do prawa narodów; przeto są skuteczne pomiędzy wszystkimi ludźmi, czy to obywatelami rzymskimi, czy peregrynami. I choćby zostały wypowiedziane po grecku, na przykład tak: )ΣΕΙΣ, )Σ). ΟΜΟΛΟΓΕΙΣ; ΟΜΟΛΟΓ), ΠΙΣΤΕΙ ΚΕΛΕΥΙΣ, ΠΙΣΤΕΙ ΚΕΛΕΥ), ΠΟΙΗΣΕΙΣ; ΠΟΙΗΣ), są skuteczne także między obywatelami rzymskimi, jeśli tylko posiadają zrozumienie mowy greckiej.

Rytuał Jego wady I zalety

Rytuał Jego wady I zalety Czy proste porozumienie wystarczy do zawarcia umowy? Jaką rolę ma pismo?

Rytuał Jego wady I zalety Czy proste porozumienie wystarczy do zawarcia umowy? Jaką rolę ma pismo? Tylko wtedy jeśli treść porozumienia odpowiada jednemu z typowych kontraktów konsensualnych (sprzedaż, najem, zlecenie, spółka);

Rytuał Jego wady I zalety Czy proste porozumienie wystarczy do zawarcia umowy? Jaką rolę ma pismo? Tylko wtedy jeśli treść porozumienia odpowiada jednemu z typowych kontraktów konsensualnych (sprzedaż, najem, zlecenie, spółka); w innych przypadkach nudum pactum obligationem non parit (gołe porozumienie nie rodzi zobowiązania), zatem potrzebny jest rytuał:

Rytuał Jego wady I zalety Czy proste porozumienie wystarczy do zawarcia umowy? Jaką rolę ma pismo? Tylko wtedy jeśli treść porozumienia odpowiada jednemu z typowych kontraktów konsensualnych (sprzedaż, najem, zlecenie, spółka); w innych przypadkach nudum pactum obligationem non parit (gołe porozumienie nie rodzi zobowiązania), zatem potrzebny jest rytuał: 'Decem mihi dari spondes?' spondeo

Rytuał Jego wady I zalety Czy proste porozumienie wystarczy do zawarcia umowy? Jaką rolę ma pismo? Tylko wtedy jeśli treść porozumienia odpowiada jednemu z typowych kontraktów konsensualnych (sprzedaż, najem, zlecenie, spółka); w innych przypadkach nudum pactum obligationem non parit (gołe porozumienie nie rodzi zobowiązania), zatem potrzebny jest rytuał: 'Decem mihi dari spondes?' spondeo jakie są możliwe wady tego rozwiązania?

Rytuał I jego wady

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie?

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore Co jeśli strony pozostają w oddaleniu?

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore Co jeśli strony pozostają w oddaleniu? Jak zawrzeć stypulację inter absentes?

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore Co jeśli strony pozostają w oddaleniu? Jak zawrzeć stypulację inter absentes? Osoby pod władzą

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore Co jeśli strony pozostają w oddaleniu? Jak zawrzeć stypulację inter absentes? Osoby pod władzą Można utrwalić na piśmie fakt dokonania stypulacji, to jednak nie zastępuje samego rytuału.

Rytuał I jego wady Charakter abstrakcyjny Co, jeśli chcemy zawrzeć bardziej skomplikowane porozumienie? cautio usufructuaria, cautio rem pupilli salvam fore Co jeśli strony pozostają w oddaleniu? Jak zawrzeć stypulację inter absentes? Osoby pod władzą Można utrwalić na piśmie fakt dokonania stypulacji, to jednak nie zastępuje samego rytuału. Pismo nie jest konstytutywne

Rytuał I jego uzadnienie

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji?

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji? porozumienie staje niewątpliwe

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji? porozumienie staje niewątpliwe Czy można podnosić, że zawarliśmy stypulację, mając nadzieję na jakieś kontrświadczenie?

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji? porozumienie staje niewątpliwe Czy można podnosić, że zawarliśmy stypulację, mając nadzieję na jakieś kontrświadczenie? Treść zobowiązania ustalona bez wątpliwości

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji? porozumienie staje niewątpliwe Czy można podnosić, że zawarliśmy stypulację, mając nadzieję na jakieś kontrświadczenie? Treść zobowiązania ustalona bez wątpliwości A jak to jest dziś?

Rytuał I jego uzadnienie Czy jedna ze stron może podnieść, że wcale nie zachciała zawrzeć umowy? Że brak było jej intencji? porozumienie staje niewątpliwe Czy można podnosić, że zawarliśmy stypulację, mając nadzieję na jakieś kontrświadczenie? Treść zobowiązania ustalona bez wątpliwości A jak to jest dziś? Dlaczego nie forma jednostronna? ( Obiecuję, że. )

Acceptilatio (Debitor): Quod ego tibi promisi, habesne acceptum? (Czy to, to tobie obiecałem, uważasz za przyjęte?) (Creditor): Habeo! (Tak, uważam)

Stypulacja: Zastosowainie powstanie abstrakcyjnego zobowiązania zwłaszcza w sytuacji, gdy treść świadczenia nie znajduje innej ochrony (stypulacja posagowa, cautio usufructuaria, stypulacje penalne) gwarancja (osobowe umocnienie zobowiązania)

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja SPONSIO FIDEPROMISSIO FIDEIUSSIO

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja SPONSIO FIDEPROMISSIO FIDEIUSSIO item spondes? spodeo! item fide promittis? fide promitto! item fide iubes? fideiubeo!

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja SPONSIO FIDEPROMISSIO FIDEIUSSIO item spondes? spodeo! item fide promittis? fide promitto! item fide iubes? fideiubeo! obywatele wszyscy

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja SPONSIO FIDEPROMISSIO FIDEIUSSIO item spondes? spodeo! item fide promittis? fide promitto! item fide iubes? fideiubeo! obywatele tylko kontrakty werbalne wszyscy każde zobowiązanie (także naturalne)

Sponsio, fidepromissio, fideiussio jako Gwarancja SPONSIO FIDEPROMISSIO FIDEIUSSIO item spondes? spodeo! item fide promittis? fide promitto! item fide iubes? fideiubeo! obywatele tylko kontrakty werbalne wszyscy każde zobowiązanie (także naturalne) wygasa po śmierci (albo po dwóch latch na mocy Lex Furia) dziedziczne

Stipulatio: skargi Actio ex stipulatu condictio Certae creditae pecuniae Certae creditae rei triticaria

CAIUS AQUILIUS IUDEX ESTO. SI PARET NUMERIUM NEGIDIUM AULO AGERIO DECEM MILIA SESTERTIUM DARE OPORTERE, QUO DE RE AGITUR, CAIUS AQUILIUS IUDEX NUMERIUM NEGIDIUM AULO AGERIO DECEM MILIA SESTERIUM CONDAMNATO, SI NON PARET ABSOLVITO. CAIUS AQUILIUS NIECH BĘDZIE SĘDZIĄ. JEŚLI SIĘ OKAŻE, ŻE NUMERIUS NEGIDIUS, POWINIEN DAĆ NA PODSTAWIE IUS CIVILE 1 0 T Y S I Ę C Y S E S T E R C Ó W A U L U S O W I AGERIUSOWI, O CO TOCZY SIĘ TEN SPÓR, TO NIECH SĘDZIA CAIUS AQUILIUS ZASĄDZI 10 TYSIĘCY OD NUMERIUSA NEGIDIUSA DLA AULUSA AGERIUSA; JEŚLI SIĘ NIE OKAŻE, NIECH UWOLNI.

Condictio... [certae rei] jeśli się okaże, że N.s. N.s powinien wedle prawa cywilnego dać A.owi A.owi niewolnika Stichusa, niech sędzia zasądzi od N.a. N.a dla A.a A.a, tyle ile ten spór byłby wart, jeśli się nie okaże... [triticaria] jeśli się okaże, że N.s. N.s powinien wedle prawa cywilnego dać A.owi A.owi 100 miar pszenicy, niech sędzia zasądzi od N.a. N.a dla A.a A.a, tyle ile ten spór byłby wart, jeśli się nie okaże...

Actio ex stipulatu Sędzią niech będzie Caius Aquilius. Ponieważ Numerius Negidius obiecał incertum Aulusowi Ageriusowi, cokolwiek z tej przyczyny Numerius Negius powinien dać lub uczynić Aulusowi Ageriusowi według prawa cywilnego, o co toczy się ten spór, niech sędzia zasądzi...

Certum / Incertum Rola sędziego: wyrok na Incertum: litis aestimatio uwzględniająca korzyści. Certum: suma uwzględniona w intentio, albo wedle wartości rynkowej albo pluris petitio: wprowadzenie

Certum / Incertum

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję.

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję. Różnice:

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję. Różnice: (a) dare certum (b) dare incertum (c) facere

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję. Różnice: podzielność (a) dare certum (b) dare incertum (c) facere

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję. Różnice: podzielność (a) dare certum (b) dare incertum (c) facere a-b, podzielna, c niepodzielna. Konsekwencje?

Certum / Incertum (a) czy obiecujesz, że 10.000 HS będzie mi dane? Obiecuję. (b) czy obiecujesz zapłacić mi odszkodowanie, jeśli twój mur upadając, zniszczy moją posiadłość? Obiecuję. (c) Czy obiecujesz, że wybudujesz mi dom? Obiecuję. Różnice: podzielność (a) dare certum (b) dare incertum (c) facere a-b, podzielna, c niepodzielna. Konsekwencje? a: actio certi. b-c b actio (incerta) ex stipulatu.

Stipulacja I jej przyczyna

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję.

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna?

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius Caius ma skargę przeciwko nie ufając swym własnym niewolnikom, Titiusowi wg prawa cywilnego. powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Co może zrobić Titius? Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna?

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna? Caius ma skargę przeciwko Titiusowi wg prawa cywilnego. Co może zrobić Titius? Pretor wspomoże Titiusowi exceptio doli. Jak to działa?

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna? Caius ma skargę przeciwko Titiusowi wg prawa cywilnego. Co może zrobić Titius? Pretor wspomoże Titiusowi exceptio doli. Jak to działa? Pozwany zostanie uwolniony, jeśli udowodni bezprawność przyczyny.

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna? Caius ma skargę przeciwko Titiusowi wg prawa cywilnego. Co może zrobić Titius? Pretor wspomoże Titiusowi exceptio doli. Jak to działa? Pozwany zostanie uwolniony, jeśli udowodni bezprawność przyczyny. Stypulacja staje się bezskuteczna iure praetorio.

Stipulacja I jej przyczyna Przed wyjazdem w długą podróż Titius nie ufając swym własnym niewolnikom, powierzył większość swych majętności sąsiadowi Caiusowi Niesnaski domowe końca Republiki umieściły dawnych przyjaciół po przeciwnych stronach barykady. Wobec tego, że posiadłości Caiusa zostały skonfiskowane przez wroga, odmówił on oddania majętności Titiusowi, o ile nie obieca on dużej sumy pieniędzy. Caius: "Czy obiecujesz zapłacić mi 200.000 HS? Titius Tak obiecuję. Czy ta stypulacja jest ważna?

Condictio certae creditae pecuniae cum exceptione doli

CAIUS AQUILIUS IUDEX ESTO. SI PARET NUMERIUM NEGIDIUM AULO AGERIO DIES MILIA SESTERTIUM DARE OPORTERE, SI IN EA RE NIHILI DOLO MALO AULII AGERII FACTUM SIT NEQUE FIAT, QUA DE RE AGITUR, CAIUS AQUILIUS IUDEX NUMERIUM NEGIDIUM AULO AGERIO DIES MILIA SESTERIUM CONDAMNATO, SI NON PARET ABSOLVITO. NIECH CAIUS AQUILIUS BĘDZIE SĘDZIĄ. JEŚLI SIĘ OKAŻE, ŻE POZWANY POWIENIEN DAĆ POWODOWI NA PODSTAWIE PRAWA CYWILNEGO 200,000 HS, O CO TO CZY SIĘ TEN SPÓR, JEŚLI NIC W TEJ SPRAWIE NIE STAŁO SIĘ, ANI NIE DZIEJE ZA PRZYCZYNĄ ZŁEGO PODSTĘPU POWODA, NIECH SĘDZIA ZASĄDZI OD POZWANEGO NA RZECZ POWODA 200,000 HS, JEŚLI SIĘ NIE OKAŻE, NIECH UWOLNI!

Causa wewnętrzna CZY OBIECUJESZ DAĆ MI 1000, JEŚLI MÓJ NIEWOLNIK ZROBI DLA CIEBIE STÓŁ? TAK OBIECUJĘ.

Causa I określonośc świadczenia D.45.1.94 Marcellus 3 ks. digestów Ktoś odebrał przyrzeczenie, ze zostanie mu dana pszenica. Jest to kwestia faktów a nie prawa. Jeśli myślał o jakiejś określonej pszenicy, tj. o określonym rodzaju i określonej ilości, uznaje się to za dodane (postanowienie). Inaczej jeśli dopiero miał określić rodzaj i ilość, ale tego nie uczynił, uważa się że nic mu nie przyrzeczono, nawet jednej miary.

Causa domyślna? D. 45.1.22 (Paulus, ks. 9 komentarza do dzieł Sabinusa) Gdybym przyjął od ciebie przyrzeczenie stypulacyjne jakiejś rzeczy, o której sądziłbym, że jest ze złota, a [w rzeczywistości] byłaby brązowa, powinieneś mi z tej przyczyny świadczyć brązową, bowiem zgadzamy się co do corpus [postaci]. Lecz jeśli świadomie mnie wprowadziłeś w błąd, będę mógł prowadzić postępowanie z tobą ex doli mali clausula.

Causa domyślna? D. 45.1.83.1 (Paulus, ks. 72 komentarza do Edytku) Nie dojdzie zawarcia czynności prawnej, jeśli przyrzekniesz mi stypulacyjnie Stichusa, w sytuacji gdy ja myślę o jednym, a ty o innym Stichusie.

Causa domyślna D. 23.3.21 (Ulpian ks. 35 komentarza do dzieł Sabinusa) Jest jasne, że stypulacja, którą składa się dla ustanowienia posagu, zawiera w sobie warunek jeśli małżeństwo zostanie zawarte i dlatego można na jej podstawie żądać tylko jeśli małżeństwo zostało zawarte (nawet gdyby warunek nie został wprost doń dodany). A zatem jeśli posłaniec został zawrócony, uważa się, że warunek stypulacji się nie ziścił.

Czynności Proces kauzalne konieczny dowód przyczyny słabo abstrakcyjne praesumptio iuris tantum (domniemanie wzruszalne) ściśle abstrakcyjnie praesumptio iuris ac de iure (domniemanie niewzruszalne)

Czynności Proces kauzalne traditio konieczny dowód przyczyny słabo abstrakcyjne praesumptio iuris tantum (domniemanie wzruszalne) ściśle abstrakcyjnie praesumptio iuris ac de iure (domniemanie niewzruszalne)

Czynności Proces kauzalne traditio konieczny dowód przyczyny słabo abstrakcyjne stipulati praesumptio iuris tantum (domniemanie wzruszalne) ściśle abstrakcyjnie praesumptio iuris ac de iure (domniemanie niewzruszalne)

Czynności Proces kauzalne traditio konieczny dowód przyczyny słabo abstrakcyjne stipulati praesumptio iuris tantum (domniemanie wzruszalne) ściśle abstrakcyjnie mancipatio praesumptio iuris ac de iure (domniemanie niewzruszalne)

Transactio TPSULP 27 Za konsulatu Luciusa Vitelliusa syna i Messalli Vipstanusa Gallusa, w dzień przed nonami września (4.09.48). Ja, Lucius Faenius Eumenes napisałem że zgodziłem się z Gaiusem Sulpiciusem Faustusem w kwesti sporu, który z nim prowadzę, dla której to kwesti zostali ustanowieni cognitores przez obie strony, że: ja (L.F.E) cofam to vadimonium, które cognitor Sulpiciusa ma z moim cognitorem w Rzymie, i które ów Gaius Sulpicius Faustus zabezpieczył na wypadek (niepomyślnego dla siebie) wyroku, a także, że uznaję za wykonaną jego stipulatio. Dlatego:

Jeżeli Tiberius Iulius Sporus zaniedba vadimonium, które uczynił z Luciusem Faeniusem Thallusem, moim cognitorem, w wysokości sesterców 50,000 pieniędzy (a które zabezpieczało jego stawienie się) w Rzymie, w kalendy listopada (1.11) na Forum Augusta przed posągiem triumfalnym Gneiusa Sentiusa Saturninusa, o godzinie trzeciej, nie zostanie z tego powodu wytoczone powództwo co do tej sumy (ani) z Tiberiusem Iuliusem Sporusem, ani jego gwarantem. Jeżeli tak się nie stanie (tj.: zostanie wytoczone powództwo) jaką sumę dochodzono by, tyle pieniędzy dać obiecałem ja Lucius Faenius Eumenes. Zapytał Gaius Sulpicius Faustus. Cokolwiek Gaius Sulpicius Faustus z tej przyczyny, o którą się toczy spór, obiecał zabezpieczyć, po jego zapytaniu, ja uznałem za (spełnione) wykonaną jego stipulatio. Sporządzono w Puteoli.

W czternastym roku panowania Imperatora Trajana Hadriana Cezara Augusta, za konsulatu Marka Flawiusza Apra i Kwintusa Fabiusza Katullinusa, trzeciego dnia przed idami wrześniowymi, wedle rachuby nowej prowincji Arabii roku dwudziestego piątego, dwudziestego czwartego (dnia) miesiąca Gorpiaios, w Maoza koło Zoara. Szymon, syn Jezusa, syna Ananiasza (?), Babathcie, córce Szymona, oboje zamieszkali w Maoza, pozdrowienie. Oświadczam, że kupiłem od ciebie zbiór daktyli z gajów Judy, syna Chtusiona, twojego zmarłego męża, (które znajdują się) w Maoza, zwanych gajem Pherora, gajem Nikarkos i trzeciego zwanego (gajem) Molchaiosa, które ty zajmujesz, jak twierdzisz, tytułem swojego posagu i wierzytelności. Za wyżej wzmiankowany rok zapłacę ci za te gaje czterdzieści dwa talenty pierwszych i drugich daktyli patetae ( pękających od soku ) oraz dwa koroi i trzy sata [daktyli] syryjskich i naareńskich (?) ważąc dla ciebie, w twoim domu, według wagi maozeńskiej i podobnie mierząc, dla ciebie, w twoim domu, według miary maozeńskiej.

(Wszystko zostanie dokonane) za pośrednictwem mojego gwaranta i poręczyciela, Sammuosa, syna Menachema, z tejże Maoza. Cokolwiek byłoby ponad (to) w wyżej wzmiankowanych gajach, wezmę (to) dla siebie w zamian za swoje prace i wydatki. Jeśli zaś nie zapewnię ci wyżej wzmiankowanych daktyli w czasie suszenia, dam ci za każdy jeden talent (daktyli patatae (pękających od soku)) dwa denary i za syryjskie, i za naareńskie (daktyle) jedną melaine. Twoje prawo egzekucji, na mnie i z moich majętności lub od mojego gwaranta, z czegokolwiek by zechciał ktoś działający przez ciebie lub dla ciebie, będzie ważne wszędzie. Zapytano o dobrą wiarę (stron) i uzyskano (jej) potwierdzenie. [podpis po aramejsku]: Shim on syn Yeshu a: Kupiłem od Babathy... [podpisy świadków w alfabecie hebrajskim (brakuje 1-3 imion)]: Yeshu a syn Yeshu a świadek; Yohsef syn Hananiah, świadek; [ ];[greka]: Zostało napisane przez Germanosa, librariusa.[ponownie w alfabecie hebrajskim]: Yehohanan syn Menahema, świadek [z tyłu dokumentu, po aramejsku]: Shammu a syn Menahema napisał: czterdzieści <dwa> talenty i... koroi dwa, pięć sata.