Modernizacja obiektów w celu podwyŝszenia klasy energetycznej a moŝliwości pozyskania środków na jej realizację Poznań, BUDMA 2009
TERMOMODENIZACJA
CERTYFIKACJA ENERGETYCZNA, AUDYT, TERMOMODERNIZACJA Świadectwa charakterystyki energetycznej budynków Określenie ilości energii potrzebnej do zaspokojenia potrzeb związanych z uŝytkowaniem budynku (ogrzaniem, wentylacją, klimatyzacją, przygotowaniem ciepłej wody, oświetleniem) Audyt energetyczny analiza techniczno-ekonomiczna przedsięwzięć termomodernizacyjnych Ocena istniejącego budynku pod kątem zuŝycia energii Przedstawienie moŝliwych zmian i ulepszeń Wybór optymalnego wariantu Termomodernizacja ogół działań zmierzających do zmniejszenia zuŝycia energii ObniŜenie kosztów ogrzewania Podniesienie komfortu uŝytkowania
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 1. Zwiększenie szczelności przegród zewnętrznych uszczelnienie/remont okien i drzwi zewnętrznych załoŝenie zasłon drzwi zewnętrznych zainstalowanie automatycznego zamykania drzwi wykonanie przedsionka wykonanie ekranów przeciwwiatrowych przed wejściem do budynku
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 2. Zwiększenie izolacyjności cieplnej przegród ocieplenie ścian zewnętrznych ocieplenie stropodachu, dachu, stropu pod nieogrzewanym dachem ocieplenie stropu nad nieogrzewaną piwnicą wymiana okien i drzwi balkonowych obudowa balkonów załoŝenie Ŝaluzji zewnętrznych lub okiennic wymiana drzwi zewnętrznych zainstalowanie ekranów zagrzejnikowych
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 3. Modernizacja źródła ciepła automatyka, dodatkowa izolacja wymiana źródła ciepła o niskiej sprawności przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej 4. Modernizacja węzła ciepłowniczego wymiana wymienników o niskiej sprawności zainstalowanie automatycznej regulacji zainstalowanie urządzeń pomiarowych zaizolowanie armatury
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 5. Instalacja grzewcza płukanie chemiczne instalacji uszczelnienie instalacji hermetyzacja, zmiana naczynia wzbiorczego zastosowanie indywidualnych odpowietrzników zaizolowanie przewodów zainstalowanie zaworów termostatycznych regulacja instalacji nie osłanianie grzejników kompleksowa wymiana zuŝytej instalacji
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 6. Instalacja wentylacyjna wprowadzenie nawiewników powietrza zmiana systemu wentylacji wprowadzenie urządzeń odzysku ciepła 7. Instalacja ciepłej wody uŝytkowej uszczelnienie i zaizolowanie instalacji wymiana niesprawnych urządzeń wprowadzenie automatycznej regulacji temperatury oraz pracy pomp zainstalowanie armatury oszczędzającej zuŝycie wody
LISTA STANDARDOWYCH USPRAWNIEŃ 8. Inne usprawnienia wprowadzenie systemu pomiaru i indywidualnego rozliczania kosztów uŝytkowania ciepła oraz c.w.u. zmiany w sposobie eksploatacji, konserwacji i nadzoru zmiany w umowie z dostawcą (zmiana wielkości mocy szczytowej)
ZMIANA NAWYKÓW UśYTKOWNIKÓW MIESZKAŃ odsłonięcie grzejników ekrany zagrzejnikowe racjonalne wietrzenie wykorzystanie moŝliwości regulacji oszczędne oświetlenie oszczędne uŝytkowanie domowych urządzeń elektrycznych i gazowych oszczędne uŝytkowanie ciepłej wody
FINANSOWANIE PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODENIZACYJNYCH
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO INWESTYCJI Środki pomocowe Unii Europejskiej Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Regionalne Programy Operacyjne Środki krajowe System wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych System finansowania ochrony środowiska Środki komercyjne
ŚRODKI POMOCOWE UNII EUROPEJSKIEJ
PODZIAŁ ŚRODKÓW UE NA PROGRAMY OPERACYJNE W RAMACH NSS 2007-2013 PO Infrastruktura i Środowisko 42% Regionalne Programy Operacyjne 25% PO Rozwój Polski Wschodniej 3% PO Innowacyjna gospodarka 13% PO Pomoc Techniczna 1% Programy operacyjne europejskiej współpracy terytorialnej 1% PO Kapitał ludzki 15%
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO - BUDśET Cały budŝet programu: 37,6 mld euro Dofinansowanie z UE: 27,9 mld euro Środki krajowe: 9,7 mld euro Na inwestycje w ochronę środowiska ze środków unijnych: 4,8 mld euro
PODZIAŁ ŚRODKÓW DOSTĘPNYCH W RAMACH POIiŚ (w mld euro) Energetyka 1,7 Kultura 0,49 Zdrowie 0,35 Infrastruktura Szkolnictwa WyŜszego 0,5 Środowisko 4,8 Transport 19,4
POIiŚ ŚRODOWISKOWE OSIE PRIORYTETOWE I. Gospodarka wodno-ściekowa II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi III. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagroŝeniom środowiska IV. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna
OŚ PRORYTETOWA IX. INFRASTRUKTURA ENERGETYCZNA PRZYJAZNA ŚRODOWISKU I EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA Finansowanie: 1 403,0 mln euro, z tego 748 mln euro z Funduszu Spójności Instytucja zarządzająca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych Instytucja pośrednicząca: Ministerstwo Gospodarki, Departament Funduszy Europejskich Działania w ramach priorytetu: 1. Wysokosprawne wytwarzanie energii 2. Efektywna dystrybucja energii 3. Termomodernizacja obiektów uŝyteczności publicznej 4. Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych 5. Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych 6. Rozwój przemysłu dla OZE 7. Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych działania wdraŝane przez NFOŚiGW działania wdraŝane przez IPiEO
DZIAŁANIE 9.3 TERMOMODERNIZACJA OBIEKTÓW UśYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Typ beneficjentów: Jednostki sektora finansów publicznych, tj.: Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia Organy władzy publicznej, w tym organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały Państwowe szkoły wyŝsze Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej Organizacje pozarządowe, kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe Beneficjentem działania moŝe być jeden podmiot odpowiedzialny za prawidłowość rzeczowej i finansowej realizacji projektu przed instytucją, z którą podpisał umowę o dofinansowanie za prawidłowość całości wydatków kwalifikowanych, będącym jedynym podmiotem właściwym do kontaktów z instytucjami, odpowiedzialnym za trwałość projektu.
DZIAŁANIE 9.3 TERMOMODERNIZACJA OBIEKTÓW UśYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Minimalna wartość projektu 10 mln PLN Maksymalna kwota wsparcia 50 mln PLN Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu 50 %
DZIAŁANIE 9.3 TERMOMODERNIZACJA OBIEKTÓW UśYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W zakres wydatków kwalifikowanych wchodzą wydatki poniesione w związku z: Ociepleniem obiektu Wymianą okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia na energooszczędne Przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji Przygotowaniem dokumentacji technicznej dla projektu Do wsparcia nie kwalifikują się projekty realizowane w budynkach uŝyteczności publicznej, w których ponad 15% powierzchni całkowitej budynku słuŝy prowadzeniu działalności gospodarczej lub celom mieszkaniowym
OŚ PRORYTETOWA IX DZIAŁANIA 9.1 do 9.3 Zgodnie ze Szczegółowym opisem priorytetów POIiŚ wybór projektów odbywa się w trybie konkursowym Konkursy mają charakter zamknięty, z określoną datą rozpoczęcia i zakończenia naboru Ocena zgłoszonych projektów odbywa się w oparciu o: Kryteria formalne (podstawowe i dodatkowe) Kryteria merytoryczne I stopnia Kryteria merytoryczne II stopnia Konkurs na działanie 9.3 02 lutego do 06 marca 2009r.
OŚ PRORYTETOWA IX DZIAŁANIE 9.4 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych W ramach tego działania wspierane będą inwestycje w zakresie budowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej albo ciepła ze źródeł odnawialnych Rodzaje projektów: Budowa farmy wiatrowej Budowa elektrowni wodnej o mocy do 10 MW Budowa elektrowni na biomasę lub biogaz Budowa ciepłowni geotermalnej Instalacja kolektorów słonecznych Wykluczenie: Technologii współspalania paliw kopalnych i biomasy lub biogazu Budowy lub przebudowy obiektów energetycznych spalających odpady komunalne Inwestycje w zakresie wytwarzania energii w kogeneracji ze źródeł odnawialnych Projekty poniŝej 20 mln zł (dla energetyki wiatrowej, geotermalnej i słonecznej)
OŚ PRORYTETOWA IX DZIAŁANIE 9.4 Typ beneficjentów: Przedsiębiorcy Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, stowarzyszenia, porozumienia Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych JST Kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu: Zgodnie z maksymalnym pułapem pomocy publicznej określonym w programie pomocowym
REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE 16 Regionalnych Programów Operacyjnych Łączne środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO 16,6 mld euro Przykłady działań środowiskowych w Regionalnych Programach Operacyjnych: Odnowa zdegradowanych obszarów miejskich Rozwój infrastruktury w zakresie ochrony powietrza Energia przyjazna środowisku Poprawa jakości powietrza, efektywności energetycznej oraz rozwój i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii Ochrona powietrza Renowacja substancji mieszkaniowej Infrastruktura energetyczna Rewitalizacja obszarów zdegradowanych Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska Infrastruktura energetyczna i poszanowanie energii Czyste powietrze i odnawialne źródła energii Efektywność energetyczna, kogeneracja i zarządzanie energią
USTAWA O WSPIERANIU PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODENIZACYJNYCH /18 grudnia 2008r./ USTAWA O WSPIERANIU TERMOMODERNIZACJI I REMONTÓW /21 listopada 2008r./
UPRAWNIENI DO UBIEGANIA SIĘ O KREDYT Kredyt na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego udzielany jest: Właścicielom i zarządcom budynku, lokalnej sieci ciepłowniczej lub lokalnego źródła ciepła, realizującym przedsięwzięcie termomodernizacyjne, z wyłączeniem jednostek budŝetowych i zakładów budŝetowych Jednostkom samorządu terytorialnego realizującym przedsięwzięcia w budynku, słuŝącym do wykonywania zadań publicznych, stanowiącym ich własność
KREDYTY TERMOMODERNIZACYJNE - WARUNKI Ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów Wysokość premii - 20% kwoty kredytu - 16% kosztów zadania - dwukrotność rocznych oszczędności kosztów energii (w ustawie z 1998r. 25% kwoty kredytu) Maksymalna kwota kredytu bez ograniczeń (w ustawie z 1998r. 80% kosztów zadania) Okres spłaty kredytu bez ograniczeń (w ustawie z 1998r. 10 lat)
PROCEDURA Ustawa termomodernizacyjna INWESTOR BANK KREDYTUJĄCY BGK Wniosek o kredyt Audyt energetyczny Wniosek o premię Oświadczenie Umowa kredytowa /warunkowa/ Audyt energetyczny Wniosek o premię Weryfikacja audytu Decyzja pozytywna Realizacja zadania Zakończenie Realizacja kredytu Zaświadczenie o zakończeniu zadania i nabyciu prawa do premii Wypłata premii
WNIOSEK O KREDYT Kredytobiorca występuje do Banku z wnioskiem o udzielenie kredytu na druku udostępnionym przez Bank. Do wniosku Kredytobiorca dołącza wymagane przez Bank dokumenty i informacje potwierdzające stan prawny, sytuację ekonomicznofinansową i majątkową Kredytobiorcy, dokumenty dotyczące proponowanego zabezpieczenia spłaty kredytu oraz dokumenty dotyczące inwestycji będącej przedmiotem kredytowania. Kredytobiorca dołącza do wniosku o kredyt 1 egzemplarz audytu energetycznego Zawartość merytoryczna audytu musi być zgodna z algorytmem określonym w aktach wykonawczych do ustawy, a forma audytu musi uniemoŝliwiać usunięcie lub wymianę jego zawartości Wariant, określony w audycie jako optymalny, precyzuje przyjęty do realizacji zakres wykonywanych prac i jest podstawą do rozliczenia zadania
UMOWA KREDYTOWA Uruchomienie środków kredytu następuje po: podpisaniu umowy kredytowej, przekazaniu przez BGK zawiadomienia o przyznaniu premii termomodernizacyjnej, przedłoŝeniu oświadczenia projektanta o sporządzeniu projektu budowlanego przedsięwzięcia zgodnie z audytem energetycznym, pobraniu prowizji przygotowawczej, ustanowieniu przewidzianych w umowie zabezpieczeń, złoŝeniu oświadczenia o poddaniu się egzekucji. W przypadku negatywnej weryfikacji audytu energetycznego umowa kredytu ulega rozwiązaniu Zmiany umowy kredytu dotyczące zakresu przedsięwzięcia, kwoty kredytu, terminów jego spłaty wymagają zgody BGK w trybie jak w przypadku ubiegania się o premię termomodernizacyjną Wykorzystanie środków kredytu następuje w drodze realizacji przez Bank zleceń płatniczych Kredytobiorcy (udokumentowanych i zgodnych z audytem energetycznym) w cięŝar rachunku kredytowego
ROZLICZENIE ZADANIA Rozliczenie zadania musi być udokumentowane: Potwierdzeniem zakończenia zadania w terminie określonym w umowie kredytu: Oświadczeniem inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski, posiadającego uprawnienia budowlane, o zrealizowaniu przedsięwzięcia temomodernizacyjnego zgodnie z projektem budowlanym Oświadczeniem projektanta o sporządzeniu projektu budowlanego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego zgodnie z audytem energetycznym Niespełnienie przez Kredytobiorcę warunków związanych z rozliczeniem inwestycji powoduje utratę prawa do premii termomodernizacyjnej. W przypadku niespełnienia warunków niezbędnych do przekazania przez BGK premii termomodernizacyjnej, Kredytobiorca zobowiązany jest do całkowitej spłaty kredytu, zgodnie z harmonogramem spłat, stanowiącym załącznik do umowy kredytu.
FUNDUSZE OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ
INSTYTUCJE FINANSUJĄCE Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej powiaty i gminy (powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej)
NFOŚiGW, WFOŚiGW FINANSOWANIE Formy dofinansowania: PoŜyczki preferencyjne (z moŝliwością częściowego umorzenia) Kredyty udzielane ze środków Funduszu przez banki w ramach linii kredytowych Dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów i poŝyczek Dotacje O formie i wysokości dofinansowania decyduje Zarząd Funduszu, zgodnie z obowiązującymi zasadami, uwzględniając plan działalności oraz biorąc pod uwagę wykorzystanie środków zgodnie z przeznaczeniem i zabezpieczenie ich zwrotu
NFOŚiGW, WFOŚiGW FINANSOWANIE Kryteria: Zgodności z polityką ekologiczną państwa oraz krajowymi, wojewódzkim, powiatowymi i gminnymi programami ochrony środowiska Zgodności z listą przedsięwzięć priorytetowych Osiągnięcia standardów Unii Europejskiej Efektywności ekologicznej Zasięgu oddziaływania Oceny ekonomicznej Uwarunkowań technicznych i jakości Spełnienia wymogów formalnych
KREDYTY BANKOWE
FORMY KREDYTOWANIA EKOLOGII Kredyty preferencyjne Udzielane w ramach współpracy z donatorami środków Kredyty ze środków Banku z dopłatami do odsetek Kredyty ze środków donatorów Kredyty w ramach wspólnego finansowania Kredyty komercyjne Gdy nie ma moŝliwości skorzystania z kredytu preferencyjnego
NASI PARTNERZY Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Counterpart Fund Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Bank Gospodarstwa Krajowego Zagraniczne instytucje finansowe Producenci i dystrybutorzy urządzeń i wyrobów słuŝących ochronie środowiska
KREDYTY BOŚ / WFOŚiGW Zadania z zakresu efektywności energetycznej modernizacja źródeł ciepła budowa i modernizacja systemów c.o. i c.w.u. termomodernizacja budynków mieszkalnych i uŝyteczności publicznej racjonalizacja zuŝycia energii w tym termomodernizacja odnawialne źródła ciepła (kotły opalane biomasą, kolektory słoneczne, pompy ciepła) Warunki udzielania kredytów są preferencyjne, a stopień preferencji jest zróŝnicowany w zaleŝności od regionu W kaŝdym województwie określone są: przedmiot kredytowania, uprawniony podmiot, wysokość kredytu i jego udział w kosztach zadania, długość okresu kredytowania, moŝliwość uzyskania i długość okresu karencji w spłacie kapitału, oprocentowanie
KREDYTY NA ZAKUP I MONTAś URZĄDZEŃ SŁUśĄCYCH OCHRONIE ŚRODOWISKA Warunki udzielania kredytów: maksymalna kwota kredytu do 100% kosztów zakupu i montaŝu okres kredytowania do 5 lat oprocentowanie zmienne ustalane uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR W przypadku zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a sprzedawcą bądź producentem urządzeń lub wyrobów albo wykonawcą montaŝu oprocentowanie kredytu nabiera preferencyjnego charakteru
KREDYTY DLA WSI I MIAST DO 20 TYS. MIESZKAŃCÓW ZE ŚRODKÓW EFRWP AGROTURYSTYKA Uruchomienie lub rozwój przedsięwzięć z zakresu agroturystyki w zakresie bazy noclegowej, gastronomicznej, rekreacyjno-sportowej i kulturowej oraz zakup niezbędnego, pierwszego wyposaŝenia inwestycyjnego budowanych obiektów Kwota kredytu: plafon A: 50.000 zł lecz nie więcej niŝ 100% wartości kosztorysowej zadania brutto plafon B: 300.000 zł lecz nie więcej niŝ 80% wartości kosztorysowej zadania brutto Okres kredytowania: do 5 lat, w tym karencja do 1 roku Oprocentowanie: plafon A: 0,80 s.r.w. lecz nie mniej niŝ 4% w skali roku plafon B: 1,39 s.r.w. lecz nie mniej niŝ 4% w skali roku W przypadku zadań objętych dofinansowaniem UE maksymalna kwota kredytu do 100% kosztów zadania
KREDYTY Z LINII ZAGRANICZNYCH Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW5) Inwestycje małych i średnich przedsiębiorstw Przedmiot kredytowania: termomodernizacja budynków usługowych i przemysłowych, odnawialne źródła energii Kwota kredytu: max 250 tys. EUR lub jej równowartość (max. 85% wartości inwestycji) Okres kredytowania min. 5 lat, max. do 10.09.2017r. Karencja w spłacie kapitału: do 2 lat Oprocentowanie: zmienne, zgodne z uchwałą Zarządu Banku, oparte o WIBOR 3M/EURIBOR 3M + marŝa
ZAPRASZAMY PRZYWRACAMY RÓWNOWAGĘ W PRZYRODZIE http:/www.bosbank.pl GraŜyna Kasprzak Ekspert ds. InŜynierii Środowiska Departament Projektów Ekologicznych tel. 0/22-850-88-59, kom. 0515-111-141 grazyna.kasprzak@bosbank.pl