Regulamin ogólny i musztry kadeta w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Żukowie Żukowo luty 2011r.
Spis treści ZARZĄDZENIE nr... 3 Wstęp... 4 1. Zasady zachowania się kadeta.... 5 I. ODDAWANIE HONORÓW PRZEZ KADETA... 5 II. ODDAWANIE HONORÓW PRZEZ ODDZIAŁY I PODODDZIAŁY... 6 III. WZAJEMNE ZWRACANIE SIĘ KADETÓW... 7 IV. SKŁADANIE MELDUNKU I SŁUŻBOWE PRZEDSTAWIENIE SIĘ... 8 V. ZACHOWANIE SIĘ KADETÓW W RÓŻNYCH SYTUACJACH... 8 2. Musztra.... 10 3. Musztra indywidualna.... 13 I. POSTAWA ZASADNICZA I SWOBODNA... 13 II. ZWROTY... 14 III. MARSZ, BIEG I ZATRZYMANIE... 14 IV. CHWYTY SZTANDAREM... 15 V. ZACHOWANIE SIĘ KADETA W SZYKU... 18 VI. ODDAWANIE HONORÓW... 19 4. MUSZTRA ZESPOŁOWA... 20 I. PLUTON... 20 II. KLASA... 23 III. MARSZ I ZATRZYMANIE... 25 IV. PRZYPROWADZENIE I ODPROWADZENIE FLAGI PAOSTWOWEJ ORAZ SZTANDARU... 26 Spis ilustracji:... 29 Załącznik nr 1.... 30 2
ZARZĄDZENIE nr 3/2010/2011 Dyrektora Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących z dnia 3.03.2011r. w sprawie wprowadzenia do użytku służbowego w Szkole Regulaminu ogólnego i musztry kadeta Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Żukowie 3
Wstęp Jednym z najbardziej potrzebnych przepisów służbowych dla kadeta ZSZiO w Żukowie jest regulamin normujący indywidualne i zbiorowe zachowanie się kadeta podczas wystąpieo służbowych. Obok Honorowego Kodeksu Postępowania Kadeta ZSZiO w Żukowie zawartego w Szkolnych dobrych obyczajach niniejszy regulamin jest podstawowym aktem normującym postępowanie, a także zasady zależności służbowych w aspekcie przełożony i podwładny oraz starszy stopniem. Z uwagi na utrzymanie jednolitych zasad kształtujących dyscyplinę służbową wśród kadetów wprowadza się do użytku służbowego regulamin ogólny i musztry oparty na niektórych postanowieniach regulaminów wojskowych a przede wszystkim Regulaminu ogólnego i musztry policji 1, uznając za celowe skorzystanie ze sprawdzonych wzorów. Pozwoli to na unormowanie sfery życia kadeta przede wszystkim w szkole, ale i poza nią, a także wyrobienie poczucia odpowiedzialności za powierzone obowiązki, pewności i odporności psychicznej oraz nawyków kształtujących wytrwałośd, systematycznośd i obowiązkowośd. 1 REGULAMIN OGÓLNY I MUSZTRY POLICJI Komenda Główna Policji, Wyd. Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, Zam. Nr 70/98, Warszawa 1998. 4
1. Zasady zachowania się kadeta. 1. Wobec siebie i w stosunku do osób cywilnych kadeci są zobowiązani przestrzegad zasad etyczno-moralnych zawartych między innymi w Honorowym Kodeksie Postępowania Kadeta Szkolne dobre obyczaje, czyli co kadet Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Żukowie robić może, a czego mu nie wolno czynić, norm współżycia społecznego oraz zachowywad się z godnością, uprzejmie i taktownie. 2. Poszanowanie języka ojczystego wyraża poczucie tożsamości i dumy narodowej. Używanie słów nieprzyzwoitych świadczy o braku kultury osobistej. I. ODDAWANIE HONORÓW PRZEZ KADETA 1. Oddawanie honorów jest oznaką szacunku dla tradycji, symboli (barw i znaków) narodowych, policyjnych, wojskowych i szkolnych oraz przełożonych i starszych, a także przejawem koleżeostwa, dobrego wychowania i dyscypliny. 2. Kadeci są obowiązani oddawad honory: a) prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej; b) marszałkom Sejmu i Senatu; c) prezesowi Rady Ministrów; d) ministrowi edukacji, nauki i sportu oraz spraw wewnętrznych i administracji; e) komendantowi głównemu Policji oraz władzom Szkoły; f) przełożonym, starszym i równym stopniem; g) fladze paostwowej oraz banderze wojennej podczas wchodzenia na okręt i schodzenia z okrętu; h) przed Grobem Nieznanego Żołnierza; i) symbolom i miejscom upamiętniającym bohaterską walkę i męczeostwo narodu polskiego i innych narodów, jeśli są tam wystawione posterunki honorowe; j) w czasie uroczystości pogrzebowych z policyjną, wojskową lub strażacką asystą honorową. 3. Kadetów obowiązuje wzajemne oddawanie honorów zarówno w czasie służby, nauki jak i poza nią w sposób ustalony w przepisach służbowych. 4. Podwładni i młodsi oddają honory pierwsi, a kadeci równi stopniem jednocześnie. 5. W czasie oficjalnego odtwarzania polskiego hymnu narodowego i hymnów innych paostw, hasła Wojska Polskiego lub sygnału Służba Wartownicza kadeci występujący indywidualnie przyjmują postawę zasadniczą, a jeśli są w nakryciu głowy salutują. 6. W miejscach pracy i nauki (w pomieszczeniach służbowych) honory oddaje się przełożonym (starszym) przez powstanie, przyjęci postawy zasadniczej i skłon głowy tylko podczas ich pierwszego przybycia. 7. W miejscach, w których tę samą osobę spotyka się kilkakrotnie w krótkich odstępach czasu, np. w czasie przerw, zajęciach szkoleniowych, na dworcach, w parkach oraz miejscach pełnienia służb dyżurnych, honory oddaje się tylko podczas pierwszego spotkania przy każdym następnym przybyciu przełożonego należy wstad. 8. Kadeci nie mają obowiązku oddawania honorów w czasie: a) przechodzenia przez jezdnię oraz mijania się w odległości większej niż (około) 15 kroków; b) obsługiwania maszyn i urządzeo; 5
c) bezpośredniego udziału w akcjach ratowniczych, udzielania pomocy poszkodowanym oraz zabezpieczania (ochrony) miejsc wypadków; d) uczestniczenia w interwencjach porządkowych; e) przebywania w stołówkach, czytelniach, sali gimnastycznej, poczekalniach, umywalniach (sanitariatach) i toaletach; f) wykonywania prac porządkowo-gospodarczych; g) wykonywania czynności służbowych wymagających koncentracji uwagi na innych osobach lub obiektach. 9. Jeżeli kadet zna przełożonego (starszego) występującego w ubiorze cywilnym, oddaje mu honor zgodnie z przepisami. Podwładny (młodszy) będący w ubiorze cywilnym, pozdrawia przełożonych (starszych, znajomych) w sposób przyjęty w środowisku cywilnym. 10. W przypadkach nieprzewidzianych w regulaminie kadet zachowuje się stosownie do sytuacji, kierując się poczuciem karności, godności i taktu. II. ODDAWANIE HONORÓW PRZEZ ODDZIAŁY I PODODDZIAŁY 1. Oddziały (pododdziały) oddają honory w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym: a) Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej; b) Marszałkom Sejmu i Senatu; c) Prezesowi Rady Ministrów; d) ministrowi edukacji, nauki i sportu oraz spraw wewnętrznych i administracji; e) komendantowi głównemu Policji oraz władzom Szkoły; f) sztandarom policyjnym, wojskowym oraz strażackim; g) przed Grobem Nieznanego Żołnierza; h) w czasie oficjalnego wykonywania hymnu paostwowego, hymnów innych paostw, hasła Wojska Polskiego i sygnału Służba Wartownicza oraz podnoszenia (opuszczania) flagi paostwowej, jak również w czasie pogrzebów z asystą policji, wojska lub straży; 2. Kompanię honorową wystawia się na specjalny rozkaz. 3. W czasie zajęd, odpraw, itp. z udziałem kadetów honory oddaje się na komendę (KADECI) WSTAD, BACZNOŚD. Komendę to wydaje najwyższy funkcją (przełożony wychowawca) lub stopniem kadet obecny na zajęciach, odprawie, itp. Na komendę (zapowiedź) obecni wstają frontem do przełożonego (starszego) i przyjmują postawę zasadniczą. 4. Bezpośrednio po wykonaniu odpowiedniej komendy, wymienionej w pkt. 15, składa się meldunek zgodnie z zasadami zależności służbowych (przełożony, starszy stopniem). 5. Przełożony po przyjęciu meldunku słowem DZIĘKUJĘ zezwala przyjąd postawę swobodną (siedzącą). Zgromadzeni kadeci siadają równocześnie z przełożonymi lub na polecenie (komendę) meldującego PROSZĘ SIADAD (SPOCZNIJ). 6. Jeśli w trakcie prowadzenia zajęd, pododdział kadetów nawiedzi przełożony, najstarszy funkcją lub stopniem kadet wydaje komendę KADECI WSTAD. Kadeci na komendę (zapowiedź) wstają frontem do przełożonego (starszego) i przyjmują postawę zasadniczą. Przełożony lub prowadzący zajęcia zezwala przyjąd postawę swobodną (siedzącą). Zgromadzeni kadeci siadają równocześnie z przełożonymi lub na polecenie (komendę) meldującego PROSZĘ SIADAD (SPOCZNIJ). 7. Jeżeli zajęcia prowadzi osoba cywilna (inny nauczyciel), to w chwili jej przybycia (ewentualnie jeśli nie ma ku temu warunków na korytarzu w ugrupowaniu dwuszereg to w sali 6
lekcyjnej w ławkach na swoich miejscach) najstarszy funkcją lub stopniem kadet podaje komendę KADECI. Podanie komendy jest równoznaczne z przyjęciem postawy zasadniczej w ugrupowaniu dwuszereg lub wstaniem wszystkich obecnych w sali lekcyjnej i przyjęciem postawy zasadniczej. Meldunku nie składa się. 8. Jeżeli kadeci występują w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym, to podaje się komendy jak dla pododdziałów. 9. Stosowne komendy do oddania honorów podaje się również wtedy, gdy przełożony (osoba cywilna) opuszcza pomieszczenie lub zajęcia (odprawę, konferencję itp.). 10. Komendy do oddania honorów nie podaje się: a) po ogłoszeniu alarmu; b) podczas dwiczeo taktycznych, sportowych; c) na stanowiskach ogniowych w czasie strzelao; d) w czasie prowadzenia akcji ratowniczych, na stanowiskach dowodzenia, w obiektach łączności, a także w czasie wykonywania prac gospodarczych, warsztatowych, pobierania i spożywania posiłków; e) w czasie odpoczynku; f) w obiektach sportowych na terenie szkoły macierzystej. 11. Meldowanie nie obowiązuje w czasie akademii 2, zebrao, przedstawieo teatralnych, koncertów, seansów filmowych i telewizyjnych oraz w czasie ładowania i rozładowywania broni, a także w świetlicach, klubach w czasie wolnym. III. WZAJEMNE ZWRACANIE SIĘ KADETÓW 1. W czasie rozmów służbowych kadeci zwracają się do siebie, wymieniając przed stopniem słowo KOLEŻANKO, KOLEGO. 2. Kadet zwracając się do innych kadetów służbowo wymienia ich stopieo. 3. Meldując się lub przedstawiając, kadet wymienia swój stopieo w pełnym brzmieniu. 4. Poza służbą i w sytuacjach nieoficjalnych dopuszczone są inne formy zwracania się bezpośrednie zależne od wzajemnych kontaktów, lecz z zachowaniem godności. 5. Kadet zwracający się do kapelanów, używa form tytularnych religijno-kościelnych, np. księże kapelania, księże biskupie, księże Prymasie, itp. 6. Kadeci zwracając się do przełożonych i starszych przyjmują postawę zasadniczą i oddają honory. Stosownie do miejsc, w których przebywają, przełożeni (starsi) zezwalają na przyjęcie postawy swobodnej. W czasie dwiczeo (szkolenia, obsługi urządzeo) kadet, zwracając się do przełożonego nie zmienia pozycji lub przyjmuje taką, jak przełożony. 7. Podczas witania lub żegnania przełożony (starszy), podając rękę może użyd zwrotu Czołem LUB Czołem kadecie, wówczas podwładny (młodszy) odpowiada także Czołem lub Czołem, panie profesorze (dyrektorze, komendancie, sierżancie stosownie do stanowiska lub stopnia), następnie salutuje. 8. Kadet, chcąc zwrócid się do innego kadeta przebywającego w obecności przełożonego (starszego), używa zwrotu np. PANIE PROFESORZE proszę o pozwolenie zwrócenia się do starszego kadeta Kowalskiego. 2 Zasady meldowania ustala w takim przypadku ceremoniał szkolny lub osobna instrukcja wydana przez prowadzącego akademię. 7
9. Zasada stosowana w punkcie 31 nie obowiązuje w miejscach, okolicznościach i wypadkach uzasadnionych specyfikacją wykonywania czynności wymagających koncentracji uwagi lub natychmiastowego działania. 10. W odpowiedzi na polecenie przełożonego lub starszego, kadet odpowiada twierdząco, np. Tak jest, Zrozumiałem, przystępuje do wykonania polecenia, zadania lub przecząco Nie zrozumiałem. W przypadku, kiedy polecenie dla przyjmującego nie jest jasne, kadet przyjmujący polecenie prosi o jego powtórzenie. IV. SKŁADANIE MELDUNKU I SŁUŻBOWE PRZEDSTAWIENIE SIĘ 1. Meldunek jest to zwięzła informacja, którą składa podwładny przełożonemu. W informacji tej podaje się kolejno: tytuł (pan, pani), stopieo przełożonego lub urząd stanowisko osoby cywilnej, stanowisko, stopieo, nazwisko i czynnośd wykonywaną przez jednostkę organizacyjną (pododdział) lub meldującego albo cel przybycia, np. PANI DYREKTOR szef klasy II LOP nadkadet Kowalski melduje klasę do uroczystego apelu z okazji ślubowania lub PANIE PROFESORZE plutonowy drugiego plutonu klasy III LOP brygadier Kowalski melduje (przedstawiam) pluton podczas dwiczeo taktycznych na temat. 2. Meldunek składa się przede wszystkim w następujących sytuacjach: a) w wypadku przybycia przełożonego do jednostki lub pododdziału (na zajęcia, odprawę, itp.); b) podczas pełnienia służby dyżurnej w czasie pierwszego przybycia przełożonego w danym dniu oraz dodatkowo w sprawach określonych w instrukcji służby dyżurnej; c) na zbiórce jednostki (pododdziału) oraz w czasie witania osób przez kompanię honorową; d) po przybyciu do przełożonego (starszego) o celu przybycia; e) podczas obejmowania i zdawania służby; f) po wykonaniu polecenia (rozkazu) lub decyzji. 3. Kadeci przedstawiają się gdy zwraca się do nich przełożony (starszy), na terenie szkoły zawsze nosi w widocznym miejscu identyfikator (z wyłączeniem zajęd w których mógłby stanowid zagrożenie, np. zajęd strzeleckich, w-f). 4. Przedstawienie nie obowiązuje kadetów obecnych podczas składania przez ich bezpośredniego przełożonego meldunku lub przedstawiania się, chyba że odbierający meldunek lub przedstawienie podchodzi do nich kolejno z wyraźnym zamiarem przywitania się. Wówczas każdy z kadetów przedstawia się stopniem, nazwiskiem oraz stanowiskiem. 5. W służbowych rozmowach telefonicznych obowiązuje kadetów obustronne przedstawienie się. Kadet, który otrzymał telefoniczny sygnał wywoławczy, przedstawia się podając swój stopieo i nazwisko, a w razie powiadomienia lub stwierdzenia, że będzie rozmawiał z przełożonym, mówi: Melduję się, panie profesorze i po zakooczeniu rozmowy używa sformułowania dziękuję, zrozumiałem, wykonuję, odmeldowuję się. Przy przedstawieniu się można podad także stanowisko służbowe, np. plutonowy drugiego plutonu klasy I LOP. V. ZACHOWANIE SIĘ KADETÓW W RÓŻNYCH SYTUACJACH 1. Szczegółowe kanony zachowania się kadeta w różnych sytuacjach normuje dokument: Szkolne dobre obyczaje, czyli co kadet Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Żukowie robić może, a czego mu nie wolno czynić. 8
2. Kadeci są zobowiązani do taktownego i kulturalnego zachowania się w każdej sytuacji. W obecności przełożonego, bez jego zgody, nie powinien siadad. Kadetowi w każdych okolicznościach zabronione jest spożywanie napojów alkoholowych, palenia tytoniu, itp. Kadet nie powinien przebywad wśród osób palących lub spożywających napoje alkoholowe. 3. Kadet wchodzi do pomieszczenia przełożonego po uzyskaniu jego zgody. Przed wejściem pozostawia wierzchnie okrycie (kurtkę, czapkę). Po wejściu oddaje honory i zgłasza cel swojego przybycia. Po załatwieniu sprawy lub otrzymaniu polecenia oddaje honory, wykonuje zwrot w kierunku wyjścia i wychodzi. 4. W grupie kadetów znajdujących się w wąskim przejściu pierwszy, który zauważy zbliżającego się przełożonego (starszego), podaje komendę PRZEJŚCIE. Kadeci zatrzymują się, przepuszczając przechodzącego, oddają honory przez sfrontowanie. Sfrontowanie jest równoznaczne z przyjęciem postawy zasadniczej. 5. W warunkach uniemożliwiających swobodne mijanie się kadeci dopasowują swoje zachowanie do zasad poszanowania przełożonych (starszeostwa), ogólnych reguł ruchu i okoliczności (sytuacji). 6. Droga służbowa to obowiązujący sposób załatwiania spraw służbowych i osobistych. Polega on na ustnym lub pisemnym przekazywaniu poleceo, rozkazów, decyzji, zarządzeo i wytycznych od wyższego przełożonego (zwierzchnika), przez niższych, do wykonawcy oraz przyjmowaniu meldunków (raportów), skarg, wniosków i zażaleo od podwładnych (zainteresowanych) przez wszystkich kolejnych przełożonych (zwierzchników) aż do tego, który sprawę rozstrzyga. 7. Drogę służbową można pominąd: a) w sprawach nie cierpiących zwłoki, o czym należy poinformowad pominiętych przełożonych; b) wnosząc zażalenie o naruszenie zasad poszanowania godności osobistej; c) w skargach dotyczących pozbawienia lub ograniczenia przysługujących uprawnieo i nieregulaminowego traktowania oraz nadużycia przez przełożonych uprawnieo służbowych. 8. Kadet, który zwróci się do przełożonego wyższego szczebla z pominięciem drogi służbowej w sprawie, którą mógł załatwid bezpośredni przełożony ponosi za to odpowiedzialnośd dyscyplinarną. 9. W celu rozpatrzenia spraw służbowych lub osobistych kadetów wyżsi przełożeni przyjmują podwładnych indywidualnie, w określonym czasie. W sprawach pilnych kadet powinien mied możliwośd przedstawienia swojej sprawy niezwłocznie (tego samego dnia). 10. Do przedstawienia swojej sprawy u przełożonego wyższego szczebla doprowadza podwładnego bezpośredni przełożony (za zgodą i wiedzą kolejnych wyższych przełożonych). Przedstawienie zainteresowanego przełożonemu wyższego szczebla i jego spraw odbywa się poprzez zameldowanie. 11. W uzasadnionych wypadkach kadet może byd przyjęty i wysłuchany bez udziału przedstawiającego. 9
2. Musztra. 1. Musztra to dwiczenia, które uczą, jak przyjmowad postawę zasadniczą i swobodną, oddawad honory, poruszad się, formowad szyki oraz zachowywad się w szyku i poza nim. Rozróżnia się musztrę indywidualną i zespołową. Musztra indywidualna przygotowuje kadeta do wystąpieo służbowych oraz działao w zespole. Musztra zespołowa przygotowuje pododdziały i oddziały do wystąpieo służbowych oraz działania w szyku pieszym. 2. Pododdziały i oddziały występują i działają w odpowiednim ugrupowaniu i szyku. Ugrupowanie w musztrze to ustawienie kadetów pododdziałów i oddziałów pieszych w szyku odpowiednim do wykonywania określonych czynności, frontem w wyznaczonym kierunku, w ustalonych odstępach i odległościach. Rozróżnia się ugrupowania rozwinięte i marszowe. Ugrupowanie rozwinięte- to ustawienie oddziału, pododdziału lub pododdziałów w linii prostej, frontem w jednym kierunku, w nakazanym szyku, w odstępach określonych w regulaminie lub w rozkazie dowódcy. Pododdziały przyjmują je w czasie wystąpieo służbowych oraz uroczystościach. Ugrupowanie marszowe to ustawienie oddziału, pododdziału lub pododdziałów w kolumnach (kolumnie) do marszu. W ugrupowaniu mogą byd stosowane różne szyki. 3. Szyk to określone w regulaminie ustawienie kadetów lub pododdziałów do wspólnego wykonania czynności w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym. Kadeci ustawiają się w szyku zgodnie z podziałem organizacyjnym lub w sposób nakazany przez dowódcę. Niektóre szyki może już tworzyd dwóch kadetów, np. szereg, rząd. Na szyk składają się następujące elementy: (rys. 1 i 2): a) skrzydło prawe i lewe zakooczenie szyku; b) front kierunek ustawienia kadetów; c) odstęp oddalenie między kadetami, pododdziałami lub oddziałami, mierzone wzdłuż frontu szyku; d) odległośd oddalenie między kadetami, szeregami i pododdziałami, mierzone w głębi szyku; e) szerokośd odstęp między skrzydłami szyku; f) głębokośd odległośd od czoła do ogona szyku; g) czoło kolumny przód kolumny; h) ogon kolumny tył kolumny; i) kierunkowy to poruszający się w nakazanym kierunku kadet, do którego dostosowują swój ruch inni kadeci. W kolumnie dwójkowej, trójkowej, czwórkowej itd. to kadet na prawym skrzydle czoła kolumny (pierwszego szeregu). Podczas oddawania honorów w marszu na komendę na lewo PATRZ kierunkowym jest kadet lewoskrzydłowy; zamykający kadet lub pododdział znajdujący się w ostatnim szeregu kolumny na lewym skrzydle. Czynności kadetów w szyku: j) krycie ustawienie się kadetów lub pododdziałów w rzędzie, w linii prostej; k) równanie ustawienie się kadetów lub pododdziałów w szeregu, w linii prostej; l) odstępowanie zwiększanie odstępów między kadetami w szyku o określoną liczbę kroków; m) łączenie powrót do szyku poprzedniego (przed odstępowaniem). 10
Rysunek 1 Elementy szyku ugrupowanie rozwinięte. Rysunek 2 Elementy szyku ugrupowanie marszowe. 4. Szereg to szyk, w którym kadeci stoją obok siebie w odstępie równym szerokości dłoni (mierzonym na wysokości łokci), frontem w jednym kierunku, w linii prostej. 5. Dwuszereg to szyk, w którym dwa szeregi kadetów stoją jeden za drugim, frontem w jednym kierunku, w odległości równej półtora długości wyciągniętej ręki z wyprostowanymi palcami (około 1,2 m). Kadeci drugiego szeregu kryją swoich poprzedników. Dwuszereg jest pełny, jeśli kadeta lewoskrzydłowego pierwszego szeregu kryje kadet drugiego szeregu; niepełny jeżeli nie kryje. W razie potrzeby do wykonania określonych zadao można formowad również inne szyki, np. trójszereg itp. 6. Kolumna to szyk, w którym kadet stojąc frontem w jednym kierunku, jeden za drugim, w odległości około 1,2 m tworzą (kolumnę pojedynczą) lub dwa i więcej rzędów (kolumnę dwójkową, trójkową, itp.) ustawionych w odstępach równych szerokości dłoni. Głębokośd kolumny pieszej nie może byd mniejsza niż jej szerokośd. 7. Rozkazy i komendy w musztrze przekazuje się ustnie, sygnałami lub przez środki łączności. W marszu komendy i rozkazy przekazują wzdłuż kolumny dowódcy pododdziałów. 11
8. W szyku dowódca ugrupowania zajmuje miejsce, z którego może najdogodniej dowodzid. Dowódcy niższych szczebli znajdują się w miejscach przewidzianych dla nich w regulaminie i mogą występowad z szyku tylko na komendę lub za zezwoleniem dowódcy ugrupowania. Dowódca, podając komendę kadetom w ugrupowaniu rozwiniętym, stoi na środku przed frontem szyku w odległości umożliwiającej obserwowanie skrzydeł lub większej części szyku bez konieczności odwracania głowy. Dowódca maszerujący na czele pododdziału podaje komendy bez zatrzymywania się, zwracając głowę w lewo. W czasie marszu mogą wychodzid z szyku aby podad komendę i sprawdzid sposób ich wykonania tylko dowódcy od szczebla klasy wzwyż. Dowódcy niższych szczebli (plutonowi) podają komendy ze swoich miejsc. Mogą je opuścid, jeśli zezwoli na to dowódca klasy. Podczas samodzielnego marszu plutonu ich dowódca może wychodzid z szyku, oby podad komendy i sprawdzid ich wykonanie. Jeśli dowodzenie pododdziałem (kadetem) przejmuje inny dowódca, poprzedza to zapowiedzią zawierającą nazwę tego pododdziału (stopieo i nazwisko kadeta) oraz zwrotem Na moją komendę. 9. Komenda to krótki rozkaz podany słownie lub przez środki łączności do natychmiastowego wykonania, a gdy dotyczy grupy kadetów lub pododdziału również jednoczesnego i jednolitego. Komenda składa się z zapowiedzi i hasła. Jest kilka komend zawierający tylko hasło, np. BACZNOŚD, SPOCZNIJ. Zapowiedź komendy podaje się wyraźnie, głosem donośnym, przeciągając ostatnią zgłoskę. Hasło komendy (wydrukowane w regulaminie dużymi literami) podaje się po krótkiej przerwie, głośno, wyraźnie, krótko i dobitnie. Po haśle należy komendę wykonad. 10. Aby przerwad niewłaściwie wykonywaną czynnośd, powrócid do poprzedniego położenia oraz umożliwid poprawne jej wykonanie, podaje się komendę WRÓD. 12
3. Musztra indywidualna. I. POSTAWA ZASADNICZA I SWOBODNA 1. Postawa zasadnicza to pozycja przyjmowana przez kadetów do wykonania nakazany czynności lub wystąpieo służbowych. W postawie zasadniczej kadet stoi nieruchomo. Ciężar ciała spoczywa równomiernie na obu stopach. Pięty są złączone, stopy zaś rozwarte na szerokośd środkowej części podeszwy buta. Nogi w kolanach wyprostowane, mięśnie nóg lekko naprężone. Tułów wyprostowany. Brzuch lekko wciągnięty, ramiona cofnięte do tyłu na jednakowej wysokości i równolegle do linii frontu. Ręce opuszczone i wyprostowane w łokciach. Palce zwarte i wyprostowane, palec środkowy ułożony wzdłuż szwu spodni (spódnicy). Głowa podniesiona, wzrok skierowany na wprost, usta zamknięte. Kadet przyjmuje postawę zasadniczą na komendę BACZNOŚD oraz bez tej komendy w następujących przypadkach: a) na zapowiedź komendy nie poprzedzonej komendą BACZNOŚD ; b) po wykonaniu komendy ZBIÓRKA i podczas: c) wydawania i przyjmowania rozkazów; d) składania meldunku i przedstawiania się; e) oddawania honorów w miejscu; f) podawania komend w miejscu. Rysunek 3 Postawa zasadnicza widok: z przodu, z boku, ułożenie dłoni z boku, ułożenie dłoni z przodu. 2. Postawa swobodna to pozycja umożliwiająca kadetowi częściowy odpoczynek podczas wykonywania regulaminowych czynności i wystąpieo służbowych. Przyjmuje się ją na komendę 13
SPOCZNIJ oraz samoczynnie w sytuacjach określonych w regulaminie, np. po odliczeniu. Na komendę SPOCZNIJ kadet energicznie wysuwa lewą nogę w lewo skos na odległośd równą połowie długości stopy. Ciężar ciała spoczywa na prawej nodze. Ręce są opuszczone swobodnie, palce ułożone dowolnie. Kadet ma swobodę ruchów, lecz nie wolno mu rozmawiad w szyku. W razie potrzeby kadet poprawia umundurowanie i oprzędzenie, a także równanie i krycie. Jeżeli przez dłuższy czas pozostaje w postawie swobodnej, może zmienid położenie nóg w ten sposób, że cofa lewą do prawej, a następnie wysuwa prawą i odwrotnie. Ponadto w wystąpieniach indywidualnych oraz podczas zajęd kadet może wykonawszy komendę SPOCZNIJ w sposób opisany wyżej przyjmowad postawę swobodną w rozkroku oraz krzyżowad ręce z tyłu tułowia. Za zezwoleniem dowódcy może także chwilowo opuścid szyk. Rysunek 4 Postawa swobodna z wysuniętą lewą nogą i w rozkroku. II. ZWROTY 1. Zwroty w miejscu wykonuje się na komendę W lewo (w prawo, w tył) ZWROT. Zwroty w lewo i w tył wykonuje się w stronę lewej ręki, na obcasie buta lewej nogi i czubku prawego buta, energicznie dostawiając najkrótszą drogą pozostawioną w tyle nogę. Zwrot w prawo odwrotnie. W czasie zwrotu górna częśd ciała pozostaje jak w postawie zasadniczej, nóg w kolanach nie zgina się. III. MARSZ, BIEG I ZATRZYMANIE 1. Marsz rozpoczyna się z postawy zasadniczej lewą nogą. Wykonuje się go krokiem defiladowym lub zwykłym. Marsz poprzedza komenda, np.: Kadet Kowalski, kierunek na wprost (w lewo, w prawo, w tył na prawo, w tył na lewo, w lewo skos, w prawo skos) MARSZ lub Kadet Kowalski, za mną MARSZ. Po każdej komendzie pierwsze trzy kroki wykonuje się krokiem defiladowym na wprost (z wyjątkiem marszu w miejscu). 2. Krok defiladowy stosuje się: a) rozpoczynając marsz (pierwsze trzy kroki); b) w marszu po komendzie BACZNOŚD ; 14
c) w marszu po zapowiedzi komendy dotyczącej zatrzymania się; d) w czasie występowania z (wstępowania do) szyku. Kadet rozpoczynając marsz krokiem defiladowym, podnosi stopę na wysokośd ok. 10 cm i stawia ją sprężyście z lekkim przybiciem. Tułów ma wyprostowany, pierś podaną do przodu wzrok skierowany na wprost. Ruchy rąk wykonuje na przemian w następujący sposób: robiąc wymach ręką do przodu, zgina ją w łokciu i płynnie przenosi tak, aby mały palec dłoni znalazł się na wysokości górnej krawędzi sprzączki pasa. Dłoo ułożona skośnie, palce złączone i wyprostowane, a krawędź kciuka skierowana w stronę tułowia w odległości ok. 5 cm od piersi. Rękę przenosi do tyłu (nie skręcając dłoni) najkrótszą drogą, do oporu w stawie łokciowym i barkowym. Długośd kroku 60 80 cm, tempo marszu 112 116 kroków na minutę. 3. Krok zwykły obowiązuje podczas marszu pododdziałów w rejonie skoszarowania, koncentracji, zajęd, itp. Kadeci, występujący indywidualnie, stosują go również podczas oddawania honorów w marszu, a także w czasie podchodzenia do (odchodzenia od) przełożonego. Maszerując krokiem zwykłym kadet ma głowę uniesioną, tułów wyprostowany. Wymach rąk swobodny w takt marszu. Długośd kroku: 60 70 cm, tempo: 112 116 kroków na minutę. Podczas uroczystości, w czasie marszu krokiem zwykłym, obowiązuje taki sam wymach ręki, jak w marszu krokiem defiladowym. Z kroku defiladowego do zwykłego przechodzi się na komendę SPOCZNIJ. Kadet stawia jeszcze jeden krok defiladowy i rozpoczyna marsz krokiem zwykłym. Zmienia krok na zwykły również bez komendy, po pierwszych trzech krokach rozpoczynających marsz. Komendy podaje się na lewą nogę. 4. Bieg z miejsca i z marszu wykonuje się na komendę BIEGIEM MARSZ. Na zapowiedź komendy kadet ugina ręce w łokciach, a na hasło rozpoczyna bieg lewą nogą, pochylając tułów lekko do przodu i poruszając rękami w takt biegu. Długośd kroku: 80 100 cm, tempo biegu: 160 180 kroków na minutę. Hasło komendy do przejścia z kroku zwykłego do biegu podaje się na lewą nogę. Kadet robi wówczas jeszcze jeden krok i rozpoczyna bieg. Na hasło komendy Zwykły KROK, podane na dowolną nogę, kadet zwalnia bieg, stawiając w tym tempie jeszcze trzy kroki i rozpoczyna marsz nakazanym krokiem. 5. Zatrzymanie następuje na komendę, np. Kadet Malinowski STÓJ. Po zapowiedzi kadet zaczyna maszerowad krokiem defiladowym, a po haśle daje jeszcze jeden krok, przestawiając energicznie do drugiej nogi nogę, na którą padło hasło, po czym przyjmuje postawę zasadniczą. Aby zatrzymad biegnącego kadeta, podaje się komendę Zwykły KROK, a następnie komendę, np.: Kadet Nowak STÓJ. 6. Kierunek marszu zmienia się na komendę: Kierunek W LEWO (W PRAWO, W TYŁ NA PRAWO, W TYŁ NA LEWO, W LEWO SKOS, W PRAWO SKOS) lub według wskazanego przedmiotu w terenie. Na hasło komendy kadet robi trzy kroki na wprost, a następnie zmienia kierunek marszu na nakazany i maszeruje dalej. IV. CHWYTY SZTANDAREM 1. W postawie zasadniczej ze sztandarem u nogi sztandarowy trzyma sztandar postawiony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na linii czubka buta. Drzewce przytrzymuje prawą ręką powyżej pasa, łokied prawej ręki lekko przyciska do ciała. W postawie swobodnej również trzyma sztandar przy prawej nodze. 2. Sztandarem wykonuje się następujące chwyty: na ramię, prezentuj i do nogi. 15
Rysunek 5 Sztandarowy w postawie zasadniczej ze sztandarem. Wykonując chwyt na ramię sztandarowy kładzie drzewce prawą ręką pomagając sobie lewą na prawym ramieniu i trzyma je pod kątem 45 0. Płat sztandaru musi byd oddalony od barku na szerokośd około 30 cm. Rysunek 6 Sztandarowy po wykonaniu chwytu na ramię. Wykonując chwyt prezentuj z położenia do nogi, podnosi sztandar prawą ręką i ustawia w położeniu pionowym przy prawym ramieniu (dłoo prawej ręki znajduje się na wysokości barku), następnie lewą ręką chwyta drzewce sztandaru tuż pod prawą, po czym opuszcza prawą rękę na całą długośd, obejmując nią dolną częśd drzewca. 16
Rysunek 7 Sztandarowy po wykonaniu chwytu prezentuj. Wykonując chwyt do nogi z położenia prezentuj lub z położenia na ramię, przenosi sztandar prawą ręką (pomagając sobie lewą) do nogi. 3. Na podaną kompanii honorowej komendę Na prawo (na lewo) PATRZ sztandarowy wykonuje chwyt prezentuj. Przeniesienie sztandaru do nogi następuje na komendę BACZNOŚD. 4. Salutowanie sztandarem w miejscu wykonuje się z postawy prezentuj. Gdy odbierający honory zbliży się na 5 kroków, sztandarowy robi zwrot w prawo w skos, z jednoczesnym wysunięciem lewej nogi w przód na odległośd jednej stopy (30 cm) i pochyla sztandar w przód pod kątem do 45 0. W tej postawie pozostaje dopóty, dopóki odbierający honory nie znajduje się w odległości kroku za sztandarem. Wówczas przenosi sztandar do postawy prezentuj. W marszu salutuje się, opuszczając sztandar z położenia na ramię w taki sposób jak w miejscu. Sztandarowy pochyla sztandar na komendę Na prawo PATRZ, natomiast bierze na ramię na komendę BACZNOŚD. Rysunek 8 Sztandarowy salutuje sztandarem w miejscu przez pochylenie. 17
V. ZACHOWANIE SIĘ KADETA W SZYKU 1. Kadet, przed którym przechodzi przełożony 3 (starszy) oraz jego sąsiedzi (jeden z prawej i jeden z lewej strony) przejmują postawę zasadniczą. Powracają do postawy swobodnej, gdy *przełożony minie prawego (lewego) sąsiada. 2. a) Kadet wywołany z pierwszego szeregu, np.: Kadet Piątek, przyjmuje postawę zasadniczą i odpowiada głośno: Jestem. Na komendę WYSTĄP występuje trzy kroki na wprost i staje w postawie zasadniczej. Na jego miejsce występuje natychmiast stojący za nim kadet z drugiego szeregu (stawiając dwa kroki). Kadet wskazany bez podania nazwiska wymienia swój stopieo i nazwisko. b) Kadet wywołany z drugiego szeregu (również skrzydłowy) występuje pięd kroków, dwa kroki krokiem zwykłym, trzy następne zaś krokiem defiladowym w następujący sposób: robi wykrok lewą nogą, lewą ręką dotyka lewego ramienia swego poprzednika, po czym cofa lewą nogę do prawej. Na ten znak kadet pierwszego szeregu robi prawą nogą krok w prawo w skos do przodu. Po przejściu wywołanego kadeta, wraca na swoje miejsce, dając lewą nogą krok w lewo w skos do tyłu. Postępuje podobnie, gdy wywołany kadet wraca na swoje miejsce. Uważa przy tym, aby krok w prawo w skos zrobid równocześnie z wykonaniem zwrotu w tył przez powracającego kadeta. c) Na komendę WSTĄP wywołany kadet robi w tył zwrot, wraca na swoje miejsce w taki sposób, jak podczas występowania i przyjmuje taką postawę, jak pododdział. Natomiast kadet, który zajmował jego miejsce, wraca do drugiego szeregu, robiąc dwa kroki do tyłu (bez zwrotu i wymachu rąk). d) Komendy WYSTĄP i WSTĄP podaje się również grupie kadetów. Jeżeli komenda WYSTĄP dotyczy kilku kadetów stojący w pierwszym szeregu, występują oni jednocześnie. Stojący obok siebie w drugim szeregu występują kolejno, zaczynając od prawego, natomiast kadeci, którzy nie stoją w tym samym szeregu obok siebie jednocześnie. Na komendę WSTĄP wywołani kadeci robią w tył zwrot i wracają na swoje miejsce jednocześnie lub w kolejności występowania z szyku. e) W przypadku ustawienia pododdziału w wąskim miejscu, np. na korytarzu, wywołany kadet (grupa) występuje krok przed szyk. 3. a) Kadet wywołany z trzeciego szeregu lub z kolumny w miejscu, na komendę WYSTĄP przechodzi za plecami kadetów swojego szeregu na prawą stronę kolumny lub na stronę wskazaną przez dowódcę. Następnie maszeruje wzdłuż kolumny występuje trzy kroki przed front szyku. Kadet wywołany z czoła kolumny występuje trzy kroki przed front szyku, a na jego miejsce wstępuje kadet kryjący go. Natomiast kadet wywołany z drugiego szeregu kolumny występuje w sposób podany dla dwuszeregu. Na komendę WSTĄP kadet postępuje zgodnie ze sposobem opisanym w pkt. 74, ust. C. b) Kadet wywołany z kolumny w marszu przechodzi za plecami kadetów swojego szeregu na prawą stronę kolumny i maszeruje na wysokości swojego szeregu w odstępie jednego kroku od prawoskrzydłowego. Wywołany w marszu do przełożonego podchodzi do niego z lewej strony. Jeżeli przełożony nie zatrzyma się, maszeruje obok niego (na tej samej wysokości) i po oddaniu honoru 3 W dalszej części regulaminu termin przełożony oznacza także starszy. 18
melduje się w marszu. Na komendę WSTĄP oddaje honory, zatrzymuje się i po zwrocie w miejscu w odpowiednim kierunku wraca na swoje miejsce w szyku. 4. Na komendę DO MNIE lub np. Do profesor Morawskiej kadet nie znajdujący się w szyku idzie krokiem zwykłym najkrótszą drogą do wzywającego, zatrzymuje się trzy kroki przed nim w postawie zasadniczej, oddaje honory i melduje się, np. Pani profesor, melduje się na rozkaz. Kadet wywołany z szyku w miejscu opuszcza go jak przy występowaniu. Dalsze czynności wykonuje jak kadet wywołany spoza szyku. Na komendę WSTĄP oddaje honory, robi zwrot w miejscu we właściwym kierunku i krokiem zwykłym wraca najkrótszą drogą na swoje miejsce. 5. Na komendę Czapkę ZDEJMIJ kadet zdejmuje nakrycie głowy prawą ręką i przekłada ją do lewej, swobodnie opuszczonej ręki. Trzyma ją stroną wewnętrzną do siebie, orzełkiem do przodu. Na komendę Czapkę WŁÓŻ kadet chwyta prawą ręką za daszek czapki i dwiema rękami nakłada ją na głowę. Komendy tych nie podaje się, gdy kadet ma zajętą rękę (lub obie ręce). Wyjątek stanowi komenda Do ŚLUBOWANIA. VI. ODDAWANIE HONORÓW 1. Kadeci oddają sobie honory w różnych sytuacjach w nakryciu głowy lub bez nakrycia głowy zarówno w miejscu jak i w marszu. 2. a) W miejscu, w nakryciu głowy kadet salutuje w postawie zasadniczej. Z chwilą zbliżenia się przełożonego na trzy kroki zwraca głowę w jego stronę ( frontuje oraz wykonuje zwrot głowy) i podnosi szybkim ruchem do daszka czapki prawą rękę tak ułożoną, aby przedramię oraz złączone palce wskazujący i środkowy tworzyły linię prostą. Pozostałe palce dłoni są złożone i przyciśnięte kciukiem. Wystająca częśd palca środkowego do brzegu daszka czapki nad kątem prawego oka, dłoo jest zwrócona ku przodowi, łokied zaś skierowany ku dołowi i na prawo w skos. Gdy przełożony minie kadeta, kooczy on salutowanie, opuszczając szybkim ruchem rękę do położenia w postawie zasadniczej, z jednoczesnym zwrotem głowy na wprost, po czym przyjmuje postawę swobodną. Salutując w miejscu (np. Przy meldowaniu się) przytrzymuje rękę przy nakryciu głowy przez sekundę. b) W miejscu, bez nakrycia głowy kadet przyjmuje postawę zasadniczą, frontuje i wykonuje skłon głowy. 3. a) W marszu, w nakryciu głowy kadet salutuje z jednoczesnym zwróceniem głowy w stronę przełożonego, po czym lewa ręka przyłożona lekko dłonią do uda pozostaje nieruchoma. Palce ręki są złączone i wyprostowane. Salutowanie rozpoczyna trzy kroki przed przełożonym, a kooczy po minięciu do. Podczas wyprzedzania rozpoczyna salutowanie w momencie zrównania się z przełożonym, a kooczy po przejściu trzech kroków. Jeżeli przełożony wyprzedza kadeta, ten zaczyna salutowad w chwili zrównania się z nim, a kooczy po przejściu trzech kroków. b) W marszu, bez nakrycia głowy kadet wykonuje skłon głowy w kierunku przełożonego w odległości trzech kroków. Lewą rękę (lub obie ręce) ma opuszczoną (opuszczone) jak w postawie zasadniczej. 4. Jeżeli kadet jest w nakryciu głowy, a ma niesprawną prawą rękę lub zajęte obie ręce, w celu oddania honorów w miejscu przyjmuje postawę zasadniczą, frontuje i wykonuje skłon głowy. W marszu wykonuje skłon głowy w stronę przełożonego w odległości trzech kroków. Kadet 19
podtrzymujący lewą ręką inną osobę nie uwalnia tej ręki w czasie oddawania honorów. Jeżeli kadet biegnie, to przy oddawaniu honorów przechodzi do zwykłego kroku. 5. Przełożony (kadet) przyjmujący honory ma obowiązek odpowiedzied na nie w sposób podany w regulaminie. 4. MUSZTRA ZESPOŁOWA I. PLUTON 1. W ugrupowaniu rozwiniętym pluton występuje w następujących szykach: a) w szeregu; b) w dwuszeregu. Rysunek 9 Ustawienie plutonu: a) w szeregu; b) w dwuszeregu. 2. W ugrupowaniu marszowym pluton występuje w następujących szykach: a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej. Rysunek 10 Ustawienie plutonu: a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej. 3. Aby ustawid kadetów w szyku, dowódca zarządza zbiórkę. Na zapowiedź komendy, np. Pierwszy pluton lub na komendę BACZNOŚD kadeci zwracają się frontem do dowódcy i przyjmują postawę zasadniczą. Następnie dowódca podaje zapowiedź, np. W dwuszeregu i staje w postawie zadziczej w miejscu, w którym chce ustawid pododdział. Na hasło ZBIÓRKA kadeci biegną 20
do dowódcy i stają w nakazanym szyku, w postawie zasadniczej i w tym samym co on kierunku (jeżeli nie nakazał inaczej). Kadet prawoskrzydłowy staje z lewej strony dowódcy, a na zbiórce w kolumnie (rzędzie) za nim. Rozpoczynając formowanie szyku, dowódca wychodzi przed front pododdziału na taką odległośd, aby mógł objąd go wzrokiem lub wykonuje wykrok prawą nogą z jednoczesnym zwrotem w lewo. Aby wyrównad i pokryd w szyku, dowódca podaje komendę SPOCZNIJ. Dowódca może również nakazad zbiórkę w innym miejscu lub kierunku. Określa to w komendzie np. Pierwszy pluton, w dwuszeregu (w kolumnie dwójkowej) na drodze, prawe skrzydło (czoło) na wysokości wejścia, frontem do budynku szkoły ZBIÓRKA. Jeżeli zbiórkę nakazuje się ponownie, można podad komendę Pierwszy pluton, w dwuszeregu, na poprzednim miejscu ZBIÓRKA. Aby sformowad kolumnę w marszu na komendę np. Drugi pluton, w kolumnie dwójkowej, za mną w marszu ZBIÓRKA dwójka czołowa maszeruje za dowódcą plutonu w odległości trzech kroków, reszta kadetów dołącza do niej. Dowódca może również nakazad zbiórkę w wyznaczonym miejscu i kierunku marszu, podając komendę np. Drugi pluton, w kolumnie dwójowej, na drodze w kierunku wsi, w marszu ZBIÓRKA. 4. Na komendę ROZEJŚD SIĘ kadeci natychmiast rozchodzą się w dowolnym kierunkach. Dowódca może w komendzie określid miejsce w którym mają przebywad, np. Na boisko ROZEJŚD SIĘ, lub kierunek rozejścia się, np. Od czoła, w prawo ROZEJŚD SIĘ. Komendę ROZEJŚD SIĘ można podad w każdym szyku w miejscu lub w marszu. 5. Równanie i krycie w szyku kadeci wykonują samoczynnie po komendzie SPOCZNIJ albo na komendę RÓWNAJ W PRAWO (W LEWO). Na komendę RÓWNAJ W PRAWO (W LEWO) wszyscy kadeci równocześnie i energicznie zwracają głowy w prawo (w lewo) z wyjątkiem prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego) i stają tak, aby prawym (lewym) okiem widzied tylko swego sąsiada, a lewym (prawym) pierś czwartego od siebie. Po wyrównaniu, na komendę BACZNOŚD jednocześnie zwracają głowy na wprost. 6. Odliczanie stosuje się w celu ustalenia stanu liczbowego kadetów lub sformowania nowego szyku. Wykonuje się je na komendę np. Kolejno ODLICZ, Do dwóch ODLICZ można także nakazad odliczanie do jakiejkolwiek liczby, np. Do trzech (pięciu, dziesięciu) ODLICZ. Na hasło ODLICZ kadeci pierwszego szeregu zwracają jednocześnie głowy w prawo z wyjątkiem prawoskrzydłowego. Kadet prawoskrzydłowy pierwszego szeregu zwraca głowę w lewo i zaczyna odliczanie. Pozostali kadeci pierwszego szeregu zwracają głowy z prawej na lewą stronę, podając kolejno liczby, po czym zwracają głowy na wprost i przyjmują postawę swobodną. Natomiast kadeci drugiego szeregu zwracają uwagę na podaną przez ich poprzedników liczbę, która także ich dotyczy i wraz z nimi przyjmują postawę swobodną. Jeżeli dwuszereg jest niepełny, to lewoskrzydłowy drugiego szeregu po odliczeniu zwraca głowę w kierunku dowódcy i melduje głośno Niepełny. Aby sprawdzid kolejnośd ustawienia plutonów, można stosowad odliczanie funkcjami na komendę Funkcjami OZNAJMIJ. Na hasło komendy kadeci jednocześnie zwracają głowy i wymieniają pełnione funkcje (np. dowódca plutonu pierwszego klasy pierwszej, dowódca trzeciego plutonu klasy drugiej), po czym przyjmuj postawę swobodną. 21
Aby sformowad kolumnę dwójkową z kadetów maszerujących w rzędzie, stosuje się odliczanie w marszu na komendę Do dwóch ODLICZ. Kadeci odliczają wówczas, nie zmieniając tempa marszu i kolejno odwracają głowy w lewo. W podobny sposób wykonuje się w marszu komendę Kolejno ODLICZ. 7. Odstępowanie nakazuje się, aby ułatwid przegląd kadetów lub zapewnid im większą swobodę ruchów w czasie dwiczeo. Polega ono na zwiększeniu odstępów między kadetami o liczbę kroków podaną w komendzie, np. Od prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego) pięd (dziesięd) kroków ODSTĄP (biegiem ODSTĄP). Na hasło komendy kadeci z wyjątkiem prawoskrzydłowego (lewoskrzydłowego) od którego zaczyna się odstępowanie robią w lewo (prawo zwrot) i maszerują (biegną) w nakazanym kierunku, oglądając się przez lewe ramię każdy na bezpośrednio za nim maszerującego (biegnącego) kadeta. Po jego zatrzymaniu się następny kadet robi tyle kroków, ile podano w komendzie. Następnie zatrzymuje się, robi w prawo (lewo) zwrot, wyrównuje i samorzutnie przyjmuje postawę swobodną. Podczas odstępowania od środka wskazuje się kadeta, od którego należy rozpocząd wykonywanie tej czynności. Na komendę, np. Od starszego kadeta Malinowskiego w prawo (w lewo) krok ODSTĄP, wyznaczony kadet mówi: Jestem i na sekundę podnosi lewą rękę do poziomu z dłonią ułożoną w płaszczyźnie pionowej. Jeżeli pododdział jest ustawiony w dwuszeregu, lewą rękę podnosi do poziomu również kadet kryjący wskazanego z pierwszego szeregu. Łączenie odbywa się w odwrotnym kierunku niż odstępowanie na komendę, np. Do kadeta Malinowskiego ŁĄCZ (biegiem ŁĄCZ) lub Do kadeta Stępnia w lewo (w prawo) ŁĄCZ (biegiem ŁĄCZ). 8. Przesunięcie szyku o krok w przód lub w tył odbywa się na komendę, np. Pierwszy pluton, krok na wprost (tył) MARSZ. Kadeci robią krok w nakazanym kierunku, nie zmieniając frontu. Aby przesunąd szyk do przodu na odległośd większą niż krok podaje się komendę, np. Pluton sześd kroków na wprost MARSZ lub jeśli nie podaje się liczby kroków: Pluton, na wprost MARSZ. Aby przesunąd szyk w tył na odległośd większą niż krok, najpierw należy podad komendę do wykonania zwrotu w tył, a następnie dotyczącą przesunięcia. Przesunięcie szyku w prawo (lewo) wykonuje się po zmianie frontu szyku. 9. Zmiany frontu ugrupowania dokonuje się na komendę, np. Pluton, w prawo (w lewo) zachodź MARSZ. Kadet skrzydłowy nieruchomego skrzydła zachodzi w miejscu w prawo (w lewo) w takim tempie, aby maszerujący po okręgu mogli zachowad równanie. Po dojściu plutonu do odpowiedniego miejsca dowódca podaje komendę: Pluton STÓJ. Zachodzenie odbywa się krokiem zwykłym. 10. Zmianę ugrupowania w miejscu nakazuje się, gdy kadeci stoją w postawie zasadniczej. Z szeregu w rzędu przechodzi się na komendę: W prawo ZWROT, natomiast z rzędu do szeregu: W lewo ZWROT. Z szeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę: W dwójki, w prawo ZWROT. Kadeci, na których podczas odliczania wypadła liczba jeden, robią w prawo zwrot w miejscu, a oznaczeni liczbą dwa wykonują na obcasie buta prawej nogi i czubku lewego buta częśd 22
zwrotu w prawo, po czym lewą nogą robią energiczny wykrok w lewo w skos i dostawiają prawą nogę do lewej stają na lewo od swoich sąsiadów. Z dwuszeregu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę: W prawo ZWROT, z kolumny dwójowej do dwuszeregu natomiast na komendę W lewo ZWROT. Kolumnę dwójową (rząd) z dwuszeregu (szeregu) formuje się zawsze w prawo, dwuszereg i szereg z kolumny dwójkowej (rzędu) w lewo. 11. W marszu z kolumny dwójkowej w rząd przechodzi się na komendę: W rząd W TYŁ. Kadeci z lewego rzędu przesuwają się w takt marszu za swych prawych sąsiadów, zachowując regulaminowe odległości. Z rzędu w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę: W dwójki W PRZÓD. Kadeci, na których podczas odliczania wypadła liczba dwa, przesuwają się w przód na lewo od swych poprzedników. Ustawione w ten sposób dwójki dołączają i kryją dwójkę czołową, która skraca krok bez komendy. Po przyjęciu regulaminowych odstępów i odległości podaje się komendę Zwykły KROK. II. KLASA 1. W ugrupowaniu rozwiniętym klasa występuje w następujących szykach: a) w szeregu (rys. 11a); b) w dwuszeregu (rys. 11b); c) W trójszeregu (rys. 11c). Rysunek 11 Klasa w ugrupowaniu rozwiniętym: a) w szeregu; b) w dwuszeregu; c) w trójszeregu. 2. W ugrupowaniu marszowym klasa występuje w następujących szykach: a) w rzędzie (rys 12a); b) w kolumnie dwójkowej (rys. 12b); c) w kolumnie trójkowej (rys. 12c); d) w kolumnie czwórkowej (rys. 12d). 23
Rysunek 12 Klasa w ugrupowaniu marszowym: a) w rzędzie; b) w kolumnie dwójkowej; c) w kolumnie trójkowej; d) w kolumnie czwórkowej. 3. Skrzydła ugrupowania rozwiniętego zagina się na komendę, np. Drugi pluton zagiąd skrzydło MARSZ. Od kadeta Tomczyka zagiąd lewe (prawe) skrzydło MARSZ lub Od starszego kadeta Malinowskiego i kadeta Tomala zagiąd skrzydło MARSZ. Jeżeli zaginanie następuje od wyznaczonego kadet, mówi on wówczas Jestem i podnosi na sekundę lewą rękę do poziomu. Stojący za nim w następnych szeregach również podnoszą lewe ręce do poziomu. Na komendę dotyczącą zagięcia skrzydeł pododdział lub kadeci skrzydłowi wraz z wymienionymi w zapowiedzi zaginają skrzydło (skrzydła), przesuwając się do przodu krokiem zwykłym. Wymieniony kadet zachodzi w miejscu w prawo (w lewo) w takim tempie, aby maszerujący po okręgu mogli zachowad równanie. Kadeci ci zatrzymują się po dojściu do miejsca, w którym są ustawieni p*od kątem 90 0 w stosunku do frontu pododdziału. Po zagięciu skrzydeł podaję się komendę SPOCZNIJ. Skrzydła odgina się na komendy, np.: Pierwszy i trzeci pluton (do kadeta Kalinowskiego i kadeta Kowalskiego) w tył ZWROT, Odgiąd skrzydła MARSZ. Kadeci zaginający poprzednio skrzydła robią w tył zwrot, wracają na poprzednie miejsce w taki sam sposób, jak podczas zaginania skrzydeł i zatrzymują się na linii pododdziału. Na komendę: W tył ZWROT robią w tył zwrot, po czym na komendę: SPOCZNIJ przyjmują postawę swobodną. 24
4. Z dwuszeregu w kolumnę czwórkową przechodzi się z postawy zasadniczej na komendę: w czwórki, w prawo ZWROT. Kadeci, na których podczas odliczania wypadła liczba jeden, robią w prawo zwrot, oznaczeni zaś liczbą dwa wykonują na obcasie buta prawej nogi i czubku lewego buta częśd zwrotu w prawo. Następnie lewą nogą robią energiczny wykrok w lewo w skos i dostawiając prawą nogę do lewej stają na lewo od swych sąsiadów. Z kolumny czwórkowej do dwuszeregu powraca się z postawy zasadniczej na komendę: W dwuszereg, w lewo FRONT. Kadeci, którzy podczas formowania kolumny czwórkowej robili zwrot w miejscu (oznaczeni liczbą jeden), wykonują na obcasie buta lewej nogi i czubku prawego buta częśd zwrotu w lewo. Następnie prawą nogą robią energiczny wykrok w prawo i w skos i dostawiając lewą nogę do prawej stają na prawo od swych sąsiadów. Pozostali robią w lewo zwrot. 5. W marszu z kolumny czwórkowej w kolumnę dwójkową przechodzi się na komendę: W dwójki W TYŁ. Kadeci oznaczeni podczas odliczania liczbą dwa przechodzą w takt marszu za swych sąsiadów z prawej strony i kryją ich, zachowując przepisową odległośd. Lewy rząd w tym czasie dołącza do prawego. Kadeci idący w pierwszej dwójce nie zmniejszają długości kroku. Z kolumny dwójkowej w czwórkową przechodzi się na komendę: W czwórki W PRZÓD. Kadeci lewego rzędu oznaczeni podczas odliczania liczbą jeden (jedynki) odstępują w lewo. Ci natomiast, którzy poprzednio przeszli w tył (oznaczeni liczbą dwa dwójki), wstępują na dawne miejsca (na wysokości jedynek). Czoło skraca krok bez komendy. Kadeci maszerują dalej krokiem zwykłym na komendę: ZWYKŁY KROK. 6. Przejście z trójszeregu w kolumnę trójkową wykonuje się na komendę: W prawo ZWROT. Natomiast powrót z kolumny trójkowej do trójszeregu na komendę: W lewo ZWROT. 7. Aby ustawid klasę do prowadzenia musztry plutonami i do innych wystąpieo służbowych podaje się komendę, np.: Klasa pierwsza LOP, w szeregu (w dwuszeregu), na placu, pierwszy pluton na wysokości masztu (na poprzednim miejscu), pozostałe plutony w odstępach (odległościach) trzech kroków, frontem do budynku szkoły ZBIÓRKA. 8. Inne zmiany szyków, zbiórki, rozejścia się, równanie i krycie, odliczanie, odstępowanie, przesuwanie oraz zmianę frontu ugrupowania rozwiniętego i przejścia z szyku rozwiniętego w marszowy i odwrotnie wykonuje się według zasad podanych dla plutonu. III. MARSZ I ZATRZYMANIE 1. Marsz rozpoczyna się na komendę np.: Pierwszy pluton, kierunek na wprost (w prawo, w lewo, w tył na prawo, w tył na lewo) MARSZ lub Pierwszy pluton, za mną MARSZ. Zatrzymanie następuje na komendę, np.: Pluton (klasa) STÓJ. Czynności te wykonuje się według zasad podany w części dotyczącej indywidualnej musztry. Aby jednocześnie zatrzymad maszerującą kolumnę, podaję się komendę: Czoło STÓJ albo Stawaj W LEWO (W PRAWO). Na komendę Czoło STÓJ maszerujący na czele kadet (dwójka, czwórka) zatrzymuje się, następni zaś kadeci dochodząc do poprzedników zatrzymują się z zachowaniem przepisowej odległości i przyjmują postawę swobodną. Na komendę Stawaj W LEWO (W PRAWO) czołowy kadet (dwójka, czwórka) zatrzymuje się, robi zwrot w lewo (prawo) i przyjmuje postawę swobodną. Następni kadeci 25