Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju na lata 2008-2013

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXXIII/239/09 Rady Miejskiej w Krynicy-Zdroju z dnia 14.01.2009r. Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju na lata 2008-2013 Urząd Miejski w Krynicy-Zdroju ulica Kraszewskiego 7 33-380 Krynica-Zdrój Telefon (18) 472 55 55 Fax (18) 471 56 53 Krynica-Zdrój - grudzień, 2008 1

Spis treści WSTĘP... 4 1. STRESZCZENIE... 8 1.1 TYTUŁ DOKUMENTU... 8 1.2 LOKALIZACJA PROJEKTU... 8 1.3 OBSZAR PROJEKTU... 8 1.4 UZASADNIENIE WYBORU OBSZARU WRAZ Z MAPĄ SYTUACYJNĄ... 9 1.4.1 Obszar Centrum... 9 1.4.2 Osiedle Źródlana... 10 1.4.3 Osiedle Czarny Potok... 11 1.5 OPERATOR PROGRAMU... 13 1.6 PARTNERZY... 13 1.7 LICZBA MIESZKAŃCÓW OBSZARU... 13 1.8 CELE PROGRAMU I ŚRODKI ICH REALIZACJI... 13 2. CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ SYTUACJI NA OBSZARZE.... 15 2.1 WARUNKI MIESZKANIOWE I JAKOŚĆ ŻYCIA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PROGRAMEM REWITALIZACJI... 20 2.2 STAN INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ NA OBSZARZE PRZEWIDZIANYM DO REWITALIZACJI... 21 2.3 SFERA SPOŁECZNA... 23 2.3.1 Sytuacja demograficzna i społeczna trendy... 23 2.3.2 Grupy społeczne wymagające wsparcia... 25 2.3.3 Stan i zróżnicowanie dochodowości gospodarstw domowych w 2002 roku.... 27 2.3.4 Struktura organizacji pozarządowych.... 27 2.3.5 Instytucje i organizacje działające w sferze społecznej.... 29 2.3.6 Identyfikacja problemów... 31 2.4 GOSPODARKA... 35 2.4.1 Pracodawcy struktura, trendy... 35 2.4.2 Struktura podstawowych branż... 37 2.4.3 Zatrudnienie sektorowe... 40 2.4.4 Identyfikacja problemów... 41 2.5 ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE... 41 2.5.1 Granice stref ochrony konserwatorskiej... 42 2.5.2 Środowisko naturalne... 42 2.5.3 Własność gruntów i budynków, przekształcenia własnościowe... 47 2.5.4 Komunikacja... 47 2.5.5 Projekty w sferze przestrzeni publicznej... 48 2.5.6 Określenie funkcji stref na rewitalizowanym obszarze (mieszkania, przemysł, rekreacja, usługi)... 49 2.5.7 Identyfikacja problemów na obszarze rewitalizacji... 50 2.6 ANALIZA SWOT... 53 2.7 PODSUMOWANIE... 54 3. NAWIĄZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW DOTYCZĄCYCH ROZWOJU PRZESTRZENNO- SPOŁECZNO- GOSPODARCZEGO MIASTA I REGIONU.... 56 4. ZAŁOŻENIA PROGRAMU REWITALIZACJI KRYNICY-ZDROJU.... 69 4.1 ZADANIA PRZESTRZENNE (TECHNICZNO-MATERIALNE)... 69 4.2 ZADANIA GOSPODARCZE... 70 4.3 ZADANIA SPOŁECZNE... 70 4.4 ZARZĄDZANIE PROCESEM REALIZACJI DZIAŁAŃ REWITALIZACYJNYCH... 70 5. PLANOWANE ZADANIA NA OBSZARZE REWITALIZOWANYM.... 71 5.1 PLAN DZIAŁAŃ PRZESTRZENNO- MATERIALNYCH... 72 5.2 PLAN DZIAŁAŃ GOSPODARCZYCH... 73 5.3 PLAN DZIAŁAŃ SPOŁECZNYCH... 74 6. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OCENY REALIZACJI PROJEKTU... 75 6.1 WSKAŹNIKI PRODUKTU... 75 6.2 WSKAŹNIKI REZULTATU... 75 2

6.3 WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA... 76 7. PLAN FINANSOWY REALIZACJI PROGRAMU REWITALIZACJI... 76 8. INSTRUMENTY WDRAŻANIA PROGRAMU I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ.... 79 8.1 SYSTEM WDRAŻANIA POWIĄZANIE INSTYTUCJI Z ZADANIAMI REALIZOWANYMI W PROGRAMIE REWITALIZACJI... 79 8.2 SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ.... 79 8.2.1 Monitoring realizacji Programu Rewitalizacji (PR)... 80 8.2.2 Komunikacja społeczna.... 81 8.2.3 Public relations programu rewitalizacji... 82 9. PODSUMOWANIE... 83 10. WYKAZ MAP, TABEL, WYKRESÓW I FOTOGRAFII... 85 3

Wstęp Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju (zwany dalej również Programem) opracowano na podstawie Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 (Uchwała Nr 780/07 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 4.10.2007) wraz z Uszczegółowieniem Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 938/07 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 27.11.2007) oraz zgodnie z Metodyką przygotowania i oceny programu rewitalizacji w ramach MRPO na lata 2007-2013 Zarządu Województwa Małopolskiego z listopada 2007 r. Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju stanowi kompleksowy, wieloletni i interdyscyplinarny program zrównoważonego rozwoju miasta w określonych obszarach, w celu wyprowadzenia tych obszarów ze stanu kryzysowego poprzez realizację procesów przemian przestrzennych, technicznych, społecznych i ekonomicznych. Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju opracowano w celu sprecyzowania zadań, których realizacja podniesie konkurencyjność miasta, co powinno zaowocować długofalowym rozwojem objętych tym Programem obszarów. Jednocześnie właściwe określenie w Programie kierunków działań umożliwi władzom miasta i gminy ubieganie się o dofinansowanie określonych w nim zadań ze środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Działania niezbędne dla osiągnięcia określonych w planie rewitalizacji celów zostały określone w wyniku dogłębnej diagnozy stanu istniejącego na terenie nim objętym. Określone dzięki diagnozie potrzeby stanowią podstawę do określenia kierunków rewitalizacji. Narzędziem podstawowym służącym realizacji przyjętych działań w ramach Programu Rewitalizacji Krynicy-Zdroju są środki z Funduszy UE rozdysponowywane w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MRPO), który powstał w oparciu o Uchwałę Nr XLI/527/06 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 30 stycznia 2006 r. w sprawie przyjęcia Strategii Województwa Małopolskiego na lata 2007 2013. Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju wychodzi naprzeciw celowi głównemu określonemu w MRPO, który zakłada tworzenie warunków dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Cel ten ma być osiągnięty przez inwestycje w infrastrukturze, które mają podnieść na wyższy poziom konkurencyjność oraz przyczynić się do wzrostu innowacyjności i tworzenia się społeczeństwa informacyjnego, a także poprawę stanu środowiska naturalnego i kulturowego. Zadania realizowane w ramach MRPO mogą być współfinansowane przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, natomiast interwencje komplementarne będą współfinansowane przez Europejski Fundusz Społeczny w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W przypadku Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju zastosowanie mają następujące cele szczegółowe i cele operacyjne poszczególnych osi priorytetowych MRPO: 1. Cele szczegółowe: Podnoszenie konkurencyjności i innowacyjności gospodarki Małopolski. Poprawa spójności wewnętrznej regionu osiągana przez zasadę zrównoważonego rozwoju. 2. Cele operacyjne: Poprawa dostępności do edukacji i rozwój społeczeństwa informacyjnego. Wzmacnianie konkurencyjności przedsiębiorstw. Podniesienie konkurencyjności turystycznej regionu. Rozwój infrastruktury sprzyjającej wzrostowi społeczno-gospodarczemu. Zmniejszenie infrastrukturalnych barier w dostępie do usług społecznych. Likwidowanie zaniedbań w ochronie środowiska i racjonalne gospodarowanie zasobami. Zapewnienie efektywnej realizacji MRPO 2007-2013. 4

W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na wsparcie mogą liczyć te zadania, przyjęte w Programie Rewitalizacji Krynicy-Zdroju, które mają na celu: 3.2.1. Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudniania osób bezrobotnych lub biernych zawodowo. 3.2.2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego. 3.2.3. Poprawę zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce. 3.2.4. Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia oraz poprawę poziomu usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy. 3.2.6. Podniesienie poziomu integracji społecznej wśród lokalnej społeczności. Efektem realizacji Programu realizowanego w oparciu o środki pochodzące z Funduszy Europejskich będzie pobudzenie gospodarcze miasta, poprawa bezpieczeństwa ludności, stworzenie nowych miejsc pracy, ograniczenie występowania zjawisk destrukcyjnych w społeczeństwie, czyli rewitalizacja zidentyfikowanych obszarów zdegradowanych. Pod pojęciem obszary zdegradowane należy rozumieć, że są to te obszary położone na terenie miasta, na których występują zaległości w działalności remontowo-modernizacyjnej obiektów kubaturowych, zły stan infrastruktury komunalnej i niedostatki w zakresie usług publicznych. O występowaniu obszarów zdegradowanych świadczy między innymi to, że występuje tam wysokie bezrobocie i towarzyszące temu zjawiska: alkoholizmu, narkomanii i wysokiej przestępczości. W tej sytuacji projekt objęty programem powinien uwzględniać: a) Tworzenie warunków lokalnych i infrastruktury dla rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, działalności kulturalnej i edukacyjnej, w tym dla podniesienia kwalifikacji ludności na terenach zagrożonych. Szczególne znaczenie będą miały działania zmierzające do przyspieszenia rozwoju gospodarczego na tych obszarach. b) Zagospodarowanie pustych obecnie przestrzeni w harmonii z otoczeniem. c) Renowację budynków, zwłaszcza obiektów infrastruktury społecznej. d) Renowację budynków o dużej wartości architektonicznej i budynków o dużym znaczeniu historycznym. e) Poprawę płynności ruchu kołowego, pieszego i estetyki przestrzeni publicznej. f) Przebudowę lub remonty publicznej infrastruktury mającej wpływ na prawidłowe działanie jej funkcji turystycznych, rekreacyjnych, kulturalnych i sportowych. g) Tworzenie stref bezpieczeństwa i zapobieganie przestępczości. Województwo Małopolskie na realizację 16. Regionalnych Programów Operacyjnych otrzyma kwotę 1.290.274.402 euro. Sposób w jaki wymieniona kwota została podzielona na poszczególne osie priorytetowe MRPO, oraz źródła finansowania tych priorytetów przedstawia zamieszczona poniżej tabela. 5

Tabela 1. Całkowita kwota przeznaczona na realizację MRPO w podziale na poszczególne osie priorytetowe oraz źródła finansowania w euro. Oś priorytet. 1. warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy Oś priorytet. 2 Gospodarka regionalnej szansy Oś priorytet. 3 turystyka i przemysł kulturowy Oś priorytet. 4. infrastruktura dla rozwoju gospodarczego Oś priorytet. 5 Krakowski obszar metropolitarny Wkład wspólnoty Wkład krajowy Indykatywny podział wkładu krajowego Krajowe środki publiczne Krajowe środki prywatne Finansowanie ogółem Poziom współfinansowania Dla celów informacyjnych Wkład EBI Inne źródła finansowania 162.841.230 028.736.668 28.736.688 191.557.918 85% 019.157.792 160.708.698 028.360.358 28.360.358 189.069.056 85% 189.069.056 101.004.036 O17.824.242 17.824.242 118.828.278 85% 011.882.828 390.836.457 O68.971.140 68.971.140 459.807.597 85% 022.990.380 171.897053 O30.334.744 30.334.744 202.231.827 85% 5.000.000. 010.111.591 6

Wkład wspólnoty Wkład krajowy Indykatywny podział wkładu krajowego Krajowe środki publiczne Krajowe środki prywatne Finansowanie ogółem Poziom współfinansowania Dla celów informacyjnych Wkład EBI Inne źródła finansowania Oś priorytet. 6 Spójność 155.981.854 027.526.210 27.526.210 183.508.064 85% 009.175.403 międzyregionalna Oś priorytet. 7 Infrastruktura 093.003.561 O16.412.385 16.412.385 109.415.901 85% 005.470.795 ochrony środowiska Oś priorytet. 8 Współpraca 010.000.399 001.764.776 01.764.776 011.765.175 85% 0 międzyregionalna Oś priorytet. 9 Pomoc techniczna 044.001.159 007.764.910 07.764.910 051.766.o69 85% 0 Ogółem 1.290.274.402 227.695.483 227.695.483 0 1.517.969.885 85% 5.000.000 7

Zgodnie z artykułem 65 lit. b rozporządzenia Komisji Nr 1083/2006 wybór projektu będzie uzależniony od spełnienia kryteriów zatwierdzonych przez Komitet Monitorujący MRPO oraz od zatwierdzenia projektu do dofinansowania przez Instytucję Zarządzającą IZ (Zarząd Województwa Małopolskiego) lub Instytucję Pośredniczącą IP drugiego stopnia, która będzie zajmowała się wdrażaniem 2. osi priorytetowej Gospodarka Regionalnej Szansy, na podstawie porozumienia z IZ. Wszystkie projekty będą rozpatrywane według tych samych kryteriów strategicznych, formalnych i merytorycznych przy zastosowaniu następujących trybów: indywidualnego, konkursowego, systemowego, pomocy technicznej. Szczegółowe informacje na temat zastosowania poszczególnych trybów w przypadku konkretnych osi priorytetowych i instytucji uczestniczących w procedurze wyboru projektu zostaną przedstawione w broszurze zatytułowanej Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego, zaś szczegółowy opis procesów wyboru projektów zostanie zamieszczony w podręczniku przygotowanym przez IZ p. t. Podręcznik Instytucji Zarządzającej MRPO. Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju stanowi kompleksowy dokument, w którego skład wchodzi część analityczna i część projektowo-finansowa, która będzie stanowić podstawy do aplikacji o fundusze pomocowe ze środków Unii Europejskiej. Projekty zawarte w Programie Rewitalizacji Krynicy-Zdroju odzwierciedlają najpotrzebniejsze inwestycje, które należy zrealizować w celu poprawienia warunków życia i pracy w mieście i zapewnienia mu pozycji konkurencyjnej w stosunku do podobnych ośrodków miejskich w innych krajach Unii Europejskiej. Wszelkie działania przy tworzeniu Programu Rewitalizacji Krynicy-Zdroju koordynował Pełnomocnik do spraw rewitalizacji oraz Zespół Zadaniowy powołany zarządzeniem Burmistrza Krynicy-Zdroju. Pomocny w tworzeniu Programu Rewitalizacji był Zespół Doradczy, w skład którego wchodziły organizacje społeczne i gospodarcze, duchowieństwo, przedstawiciele społeczeństwa krynickiego. Liczne konsultacje z wyżej wymienionymi organami i społeczeństwem Krynicy-Zdroju pozwoliły stworzyć Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju w formie i treści odpowiadający potrzebom miasta Krynica-Zdrój. 1. Streszczenie 1.1 Tytuł dokumentu Dokument nosi tytuł Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju na lata 2008-2013. 1.2 Lokalizacja projektu Projekt jest zlokalizowany na terenie Krynicy-Zdroju. 1.3 Obszar projektu Gmina Krynica-Zdrój zajmuje obszar o powierzchni 14 518 ha (w tym miasto Krynica Zdrój około 4000 ha). Projekt obejmuje swoim działaniem wyodrębnione w ramach miasta Krynica obszary, tj.: obszar Centrum o powierzchni 140 ha, osiedle Źródlana o powierzchni 80 ha osiedle Czarny Potok o powierzchni 90 ha 8

1.4 Uzasadnienie wyboru obszaru wraz z mapą sytuacyjną 1.4.1 Obszar Centrum Obszar rewitalizacji określany jako Centrum Krynicy-Zdrój rozciąga się od Urzędu Miasta w kierunku Deptaka i dalej wzdłuż ulicy Piłsudskiego. Obszar ten wyróżnia się koncentracją funkcji o charakterze publicznym skupiają się tutaj najważniejsze dziedziny życia publicznego. Jest to również główny szlak komunikacyjny miasta. Perełką Centrum jest Deptak usytuowany w samym środku tego obszaru. Stanowi on miejsce szczególnie upodobane przez turystów jak i samych mieszkańców. Deptak jest miejscem handlowo-turystycznym. Wzdłuż tego szlaku spacerowego, po obu jego stronach, ulokowane są najstarsze domy wczasowe i sanatoria. Jest to miejsce, które skupia największą liczbę turystów. Na obszarze tym występują zjawiska kryzysowe w sferach środowiskowej, gospodarczej, społecznej i funkcjonalno-przestrzennej, które w perspektywie mogą prowadzić do zaburzenia centralnej roli w skali miasta. Jednocześnie obszar ten posiada duży potencjał, który stanowi gwarancję osiągnięcia dobrych rezultatów działań rewitalizacyjnych. Potencjał centrum miasta to głównie zaplecze gospodarcze i kulturalne, zespoły zabytkowych kamienic oraz obiektów uzdrowiskowych tworzących niepowtarzalny klimat tego miejsca, istniejące instytucje kultury i administracji, możliwość rozwoju usług, turystyki i kultury, atrakcyjna lokalizacja dla inwestycji. Zagrożenia występujące na tym obszarze to wzrastające zanieczyszczenie środowiska, nadmierny ruch kołowy, wysoki stopień dekapitalizacji starej zabudowy oraz infrastruktury, niski standard przestrzeni publicznych, wysoki wskaźnik przestępczości - 22,75% przestępstw w 2007 r. Mapa 1. Teren obszaru Centrum. 9

1.4.2 Osiedle Źródlana Osiedle Źródlana zostało zakwalifikowane do Programu Rewitalizacji z uwagi na to, że jest to jedno z najstarszych krynickich osiedli. Powstało w latach 1974-1975, wybudowane przez Krynicką Spółdzielnię Mieszkaniową i oddane do użytku mieszkańców członków spółdzielni. Na osiedlu jest 7 budynków mieszkalnych. Każdy z budynków mieści 35 lokali mieszkalnych. Ponadto na osiedlu znajduje się 17 budynków wybudowanych przez Gminę i Zakłady Pracy. W wymienionych 17 budynkach jest 385 lokali mieszkalnych. Około 50% mieszkań na osiedlu stanowi własność hipoteczną, około 47-48% mieszkań, to lokale lokatorskowłasnościowe, a 2-3% mieszkań ma status mieszkań spółdzielczych. Na terenie osiedla Źródlana są również posadowione domy jednorodzinne. Z kolei, na obrzeżach osiedla znajdują się ogródki działkowe, które w przeszłości były wyłącznie w użytkowaniu mieszkańców osiedla. Obecnie część tych ogródków jest w użytkowaniu mieszkańców innych części miasta. Osiedle Źródlana do czerwca 2008 posiadała szkołę podstawową z klasami I-III. Szkoła ta mieściła się w budynku, który nie był przystosowany do takiej działalności i ze względu na rozmiar uniemożliwiało prowadzenie nauczania w pozostałych trzech klasach szkoły podstawowej. Była to sytuacja wielce niedogodna dla rodziców i dzieci, które musiały uczęszczać do szkoły położonej na innym osiedlu. W czerwcu 2008r po zakończeniu się roku szkolnego z uwagi na zły stan techniczny postanowiono zamknąć budynek a klasy I-III i dzieci z tych klas przeniesiono do szkół podstawowych działających w innych częściach miasta. Na osiedlu Źródlana znajduje się również przedszkole w formie ochronki, którą prowadzą siostry zakonne. Przedszkole to zapewnia opiekę nad dziećmi w wieku 3-5 lat. Poważnym problemem stanowi opieka nad dziećmi starszymi i młodzieżą szkolną, gdyż na tym osiedlu nie ma świetlicy. Funkcje świetlicy ma pełnić położona na skraju osiedla harcówka, jednak wymaga ona gruntownego remontu. Obecnie w harcówce mieści się siłownia i świetlica środowiskowa. Nie spełnia ona jednak pożądanej funkcji, gdyż jest otwarta tylko w niektóre dni tygodnia. Remont harcówki i przystosowanie jej do użytkowania przez dzieci i młodzież rozwiązałoby wiele problemów rodzin zamieszkujących to osiedle. W harcówce mogłyby odbywać się różnego rodzaju zajęcia dla dzieci i młodzieży. Dane dostarczone przez policję wykazują, że osiedle Źródlana to jeden z niebezpiecznych terenów w Krynicy-Zdroju 6,87% przestępstw w 2007 r. Fakt, że na osiedlu jest wysoka przestępczość można wytłumaczyć tym, iż zamieszkująca tam młodzież nie ma ani miejsca, możliwości, ani pomysłu na spędzanie wolnego czasu i znajduje sobie rozrywki, niekoniecznie zgodne z prawem (w tym rozboje i napady). Zarówno władze gminy jak i jej mieszkańcy są przekonani, że zagospodarowanie wyremontowanej harcówki, tak by mogła ona pełnić rolę świetlicy dla dzieci i młodzieży, pozwoli ograniczyć liczbę przestępstw, które popełniane są przez nieletnich z powodu nudy. Jeśli idzie o ograniczenie liczby przestępstw popełnianych przez ludzi niezainteresowanych zajęciami świetlicowymi, to cel ten można by osiągnąć przez zainstalowanie tam policyjnych kamer. Monitoring zapewniałby stałą kontrolę nad tym zagrożonym przestępczością osiedlem. Osiedle Źródlana jest nieco oddalone od centrum miasta. Jest to powodem zjawiska, które przejawia się tym, że właściciele sklepów i zakładów usługowych nie lokują swoich firm na tym terenie. Inną przyczyną jest brak odpowiednich lokali nadających się do prowadzenia działalności gospodarczej. Osiedle posiada kilka sklepów spożywczych i jeden przemysłowy. To w niewielkim tylko stopniu zaspokaja potrzeby mieszkańców i większość swoich spraw załatwiają oni w centrum. Osiedle Źródlana zostało wytypowane jako jeden z trzech obszarów miasta, który powinien być poddany rewitalizacji. Zabiegi rewitalizacyjne mają na celu przywrócenie atrakcyjnego wyglądu osiedla i podniesienie bezpieczeństwa jego mieszkańców oraz przebywających tam gości. 10

Mapa 2. Teren osiedla Źródlana 1.4.3 Osiedle Czarny Potok Osiedle Czarny Potok jest najmłodszym osiedlem Krynicy-Zdroju. Jego budowę rozpoczęto w 1980 roku i do 1983 roku oddano do użytku mieszkańców 7 budynków mieszkalnych. W kolejnych latach przybywały nowe budynki. Obecnie na osiedlu stoi 15 budynków mieszkalnych, które mieszczą 690 lokali mieszkalnych. Budynki te zostały wybudowane przez Spółdzielnię Mieszkaniową. Własność tych lokali kształtuje się następująco: 50% własność hipoteczna, 48% to mieszkania lokatorskie własnościowe, a 2-3% spółdzielcze. W roku 2000 Wspólnota Mieszkaniowa wybudowała kolejne 5 budynków mieszkalnych, w których znajduje się około 100 lokali mieszkalnych. Większość tych lokali została nabyta przez mieszkańców Krynicy-Zdroju, jednakże część z nich weszła w posiadanie osób zamieszkujących na stałe poza Krynicą-Zdrój. Mieszkania, które zostały zakupione przez te osoby są zamieszkane głównie w sezonie letnim i zimowym, a pozostałą część roku stoją puste. Na osiedlu są również domki jednorodzinne, pensjonaty i domy wczasowe. Osiedle położone jest w bliskim sąsiedztwie Jaworzyny Krynickiej, co czyni je bardzo atrakcyjnym dla turystów. Na osiedlu jest przedszkole, które oferuje opiekę nad dziećmi w wieku 3-6 lat. Na skraju osiedla znajduje się Szkoła Podstawowa, która została wyremontowana i docelowo ma być jedną z dwóch szkół dla miasta Krynica-Zdrój. Szkoła ta posiada nową, dużą salę gimnastyczną jak również wiele pracowni, które ułatwiają dzieciom i młodzieży zdobywanie nowych umiejętności. Na osiedlu znajduje się kilkanaście sklepów i zakładów usługowych. Osiedle to posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę, ale jej stan techniczny jest niezadowalający. Drogi i place wymagają wymiany nawierzchni ze względu na powstałe tam dziury i liczne pofalowania. Pod względem bezpieczeństwa osiedle nie jest atrakcyjne. Jak wynika z policyjnych statystyk należy ono do najbardziej niebezpiecznych osiedli Krynicy-Zdroju. Dane jakie posiada Policja to tylko niewielki odsetek zdarzeń, które rzeczywiście mają miejsce na osiedlu. Policja szacuje, ze zdarzenia zanotowane to 16,31% wszystkich zdarzeń na terenie Krynicy-Zdroju w 2007 r. Fakt ten jest istotnym argumentem przemawiającym, za tym aby Osiedle Czarny Potok zostało objęte monitoringiem. Ze względu na to, iż na osiedlu często przebywają turyści, są oni atrakcyjnym łupem dla kieszonkowców, a ich samochody i mieszkania dla drobnych włamywaczy. 11

Fakt ten obniża atrakcyjność tego terenu jak również stanowi zagrożenie dla jego mieszkańców. Monitoring osiedla przyczyniłby się do większej wykrywalności przestępstw i w konsekwencji do większego poczucia bezpieczeństwa dla jego mieszkańców jak i dla turystów licznie odwiedzających ten zakątek Krynicy-Zdroju. Kolejnym ważnym działaniem na tym obszarze będzie budowa placu zabaw i parku rekreacyjno-sportowego. Są to konieczne przedsięwzięcie z uwagi na fakt, iż na osiedlu mieszka wiele rodzin z małymi dziećmi, którym brakuje odpowiedniego miejsca do prawidłowego rozwoju. Dzieci potrzebują miejsca, gdzie mogą rozwijać swoje umiejętności, sprawność fizyczna, bawić się. Miejsce to musi być bezpieczne i spełniać podstawowe wymogi przepisów Unii Europejskiej. Na tak dużym terenie, jakim jest Osiedle Czarny Potok brakuje takiego miejsca. Każde większe osiedle powinno być wyposażone w plac zabaw oraz boiska do gier zespołowych, na którym dzieci znajdą rozrywkę, a rodzice nie będę się martwić o ich bezpieczeństwo. Mapa 3. Teren osiedla Czarny Potok 12

1.5 Operator programu Zadania przewidziane do realizacji okresie 2007-2013 będą koordynowane i zarządzane przez operatora, którym jest Gmina Krynica-Zdrój. 1.6 Partnerzy Partnerami Operatora w realizacji Programu Rewitalizacji będą: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Centrum Kultury w Krynicy-Zdroju Szkoły Podstawowe i Gimnazja Wspólnoty Mieszkaniowe z terenu miasta Komenda Małopolska Policji Komisariat w Krynicy-Zdroju Stowarzyszenia inne podmioty. 1.7 Liczba mieszkańców obszaru Według stanu na 31 grudnia 2007 r. obszar Gminy zamieszkiwało (wg stałego miejsca zameldowania) 17066 mieszkańców, w tym: 8862 kobiet oraz 8204 mężczyzn. Na obszarze miejskim zamieszkiwało 11381 osób, a na obszarze wiejskim 5685 osób. Najmniej ludności liczy sołectwo Czyrna (ok. 1,6% ogółu), natomiast najwięcej Tylicz (ponad 10 %). Średnia gęstość zaludnienia wynosi ok. 125 os/km 2, przy średniej dla woj. małopolskiego 212 os./km 2. W samej Krynicy-Zdroju gęstość zaludnienia wynosi 326 osób/km 2. Liczba osób zamieszkujących tereny podlegające rewitalizacji to: Obszar Centrum 1067 os. Osiedle Źródlana 1951 os. Osiedle Czarny Potok 2743 os. O pozycji i potencjale miasta decyduje w znacznym stopniu czynnik ludzki i jego kondycja. To właśnie mieszkańcy obszaru, członkowie lokalnej społeczności, tworzą podstawy do jego rozwoju, przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych zasobów naturalnych i technicznych. 1.8 Cele programu i środki ich realizacji Cele Programu Rewitalizacji zawarte są szczegółowo w przedstawionych dalej Założeniach Program Rewitalizacji Krynicy-Zdroju. Zarówno cele jak i działania nie mają charakteru planistycznego lecz strategiczny, służący wyznaczeniu kierunku rozwoju danego obszaru. Zgodnie z okresami programowania przyjętymi w Unii Europejskiej na potrzeby lokalnego planu rewitalizacji przyjmujemy okres obejmujący lata 2007 2013. W tym okresie zakłada się całkowitą przebudowę istniejących sieci infrastruktury technicznej, modernizację obiektów do celów ogólnospołecznych, kulturowych i turystycznych. Podjęte działania mają spowodować wzrost znaczenia miasta Krynicy-Zdrój na tle całego województwa małopolskiego. Realizacja założonych działań podniesie atrakcyjność miasta zarówno dla regionalnej i lokalnej społeczności, jak i dla potencjalnego turysty lub kuracjusza. Ponadto działania te powinny stać się impulsem do dalszych pozytywnych przemian w obszarze, do kontynuowania procesu rewitalizacji, tak aby stymulować trwały rozwój tego obszaru. Przyjęte zadania i kolejność ich realizacji. Zadania w Programie Rewitalizacji Krynicy-Zdroju zostały wybrane w wyniku licznych konsultacji z Zespołem Zadaniowym i Zespołem Doradczym, a także przez społeczeństwo krynickie. Założenia harmonogramu Programu Rewitalizacji są oparte przede wszystkim na możliwościach budżetowych Miasta Krynica-Zdrój. Istotnym kryterium przy lokalizacji zadania w czasie było posiadanie aktualnej dokumentacji projektowej. Założenia Małopolskiego 13

Regionalnego Programu Operacyjnego określają, że w momencie składania wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie projektów, jako jeden z załączników, powinno być załączone pozwolenie na budowę lub kompletny projekt techniczny i kosztorys. Zadania przestrzenne w latach 2007-2013 1. Budowa Parku Sportowo-Rekreacyjnego na Czarnym Potoku 2. Rewitalizacja Deptaku w Krynicy-Zdroju 3. Budowa Parku Jordanowskiego w Parku Zdrojowym 4. Remont i rozbudowa alejek Parku Zdrojowego wraz z odnową altan parkowych 5. Rewitalizacja Parku Słotwińskiego remont i rozbudowa istniejących alejek Parku Słotwińskiego wraz z urządzeniem zieleni i wymianą oświetlenia 6. Ocieplenie, odnowa elewacji ścian, remont muru oporowego i budowa ogrodzenia w budynku przy ul. Piłsudskiego 40 7. Podniesienie walorów turystycznych poprzez wytyczenie szlaków turystycznych i organizację Święta Wód Mineralnych 8. Program wodno-ściekowy Gminy Krynica-Zdrój 9. Budowa Punktu Informacji Turystycznej 10. Iluminacja najatrakcyjniejszych obiektów na terenie miasta 11. Modernizacja budynku Urzędu Miejskiego 12. Budowa budynku Centrum Kultury 13. Budowa ścieżki rowerowej na kierunku północ-południe w Krynicy-Zdroju 14. Budowa wielopoziomowych parkingów dla Krynicy-Zdroju 15. Budowa budynku socjalnego w Krynicy-Zdroju 16. Chodnik na ulicy Słonecznej w Krynicy-Zdroju Zadania gospodarcze w latach 2007-2013 1. Budowa sztucznego toru saneczkowo-bobslejowo-skeletonowego w Krynicy-Zdroju 2. Regionalne Centrum Rozrywki etap II Park Wodny" 3. Realizacja wielofunkcyjnego obiektu na bazie istniejącego kina Jaworzyna w Krynicy-Zdroju Zadania społeczne w latach 2007-2013 1. Budowa budynku o funkcji oświatowo-społecznej na ulicy Źródlanej 2. Budowa boiska wielofunkcyjnego o sztucznej nawierzchni w Parku Słotwińskim 3. Budowa Parku Rekreacyjnego na ulicy Nadbrzeżnej (boisko, plac zabaw, ścieżka spaceroworowerowa) 4. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego w Krynicy-Zdroju - Remont i adaptacja istniejącego budynku biurowo-administracyjnego oraz adaptacja nie użytkowej części warsztatowej Komisariatu Policji w Krynicy, obiektu usytuowanego przy ul. Polnej 4 oraz zakup i montaż systemu monitoringu na osiedlu Czarny Potok, Źródlane, Deptak, ul. Piłsudskiego 5. Budowa placu zabaw przy ulicach Źródlana i Kościuszki 6. Budowa boiska sportowego na ulicy Zieleniewskiego 7. Budowa boiska sportowego w Krynicy-Zdroju Cele określone w Programie Rewitalizacji Krynicy-Zdroju zostaną osiągnięte przy pomocy środków, które są szczegółowo określone w planie finansowym realizacji planu rewitalizacji przedstawionym w rozdziale 7. Zakłada się, że źródłami finansowania zadań objętych Programie Rewitalizacji Krynicy- Zdroju będą: środki własne budżetu miasta Krynicy-Zdroju, środki innych podmiotów współpracujących z Urzędem Miasta, środki z budżetu państwa, fundusze strukturalne Unii Europejskiej. 14

Funduszem strukturalnym, którego środki mogą być wykorzystane na zadania z zakresu rewitalizacji jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF), a w jego ramach Małopolski Regionalny Program Operacyjny, oraz Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Środki finansowe, które są przeznaczone na realizację projektów w ramach tego działania mogą zostać również wykorzystane do realizacji projektu rewitalizacji miasta Krynica-Zdrój. 2. Charakterystyka obecnej sytuacji na obszarze. Gmina Krynica-Zdrój leży w woj. małopolskim, w powiecie nowosądeckim, we wschodniej części Beskidu Sądeckiego, 32 km na południowy-wschód od Nowego Sącza, u podnóża Góry Parkowej (741 m). Krynica-Zdrój leży w dolinie Kryniczanki i jej dopływów. Zajmuje obszar o powierzchni 14 518 ha (w tym miasto Krynica-Zdrój około 4000 ha). W jej skład wchodzą następujące sołectwa: Berest, Czyrna, Mochnaczka Niżna, Mochnaczka Wyżna, Muszynka, Piorunka, Polany i Tylicz. Siedzibą władz gminy jest Krynica-Zdrój. Gmina Krynica-Zdrój jest jedną z 4 gmin miejsko-wiejskich powiatu nowosądeckiego. Granicę południowo-wschodnią gminy stanowi odcinek granicy państwowej Polski i Słowacji. Od wschodu gmina graniczy z gminą Uście Gorlickie (powiat gorlicki), a od północy z gminą Grybów, od zachodu styka się z gminą Piwniczna i graniczy z gminą Łabowa, od południowego zachodu z Muszyną. Dostępność komunikacyjną gminy zapewnia układ dróg krajowych i wojewódzkich. Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 75 Brzesko Krynica i droga Tarnów Grybów Krzyżówka, która łączy się z ważnym traktem karpackim biegnącym na linii Żywiec Ustrzyki Dolne. Do dróg wojewódzkich na terenie gminy należą: droga Polany Kotów, droga Berest Czyrna Mochnaczka, droga Krzyżówka Tylicz granica państwa, droga Krynica Tylicz, droga Powroźnik Tylicz. Obszar Gminy jest drugim co do wielkości w powiecie nowosądeckim po gminie Grybów. Według stanu na 31 grudnia 2006 r. powierzchnia gruntów skomunalizowanych tworzących gminny zasób nieruchomości wynosiła 1073,8 ha. Powierzchnia gruntów skomunalizowanych przekazanych w trwały zarząd gminnym jednostkom organizacyjnym wynosiła 4,29 ha, powierzchnia gruntów skomunalizowanych przekazanych w użytkowanie wieczyste osobom prawnym 18,89 ha, a powierzchnia gruntów skomunalizowanych przekazanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym 10,84 ha. Wykres 1. Procentowy udział powierzchni gmin w powierzchni powiatu nowosądeckiego. Krynica - Zdrój Łącko Łabowa Korzenna Gródek nad Dunajcem Podegrodzie Nawojowa Miasto Grybów 1,1 9,9 9,4 9,2 8,6 8,1 7,7 7,3 6,9 6,6 5,7 5,3 4,1 4,1 3,3 2,7 0 5 10 15 Źródło: Raport o stanie Powiatu Nowosądeckiego, Nowy Sącz 2002 r. 15