Projekt Bioróżnorodność Opolszczyzny skarbem dziedzictwa przyrodniczego (nr decyzji RPOP.05.01.00-16-0001/15-00) współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014-2020, Oś priorytetowa 5 Ochrona środowiska, dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Działanie 5.1- Ochrona różnorodności biologicznej Uprawa drzew owocowych Marta Jańczak-Pieniążek
Plan prezentacji 1. Zasady właściwej pielęgnacji 2. Ochrona przed szkodnikami i chorobami 3. Pielęgnacja murawy 4. Nawożenie 5. Cięcie drzew owocowych
Zasady właściwej uprawy 1. Ochrona przed chorobami i szkodnikami 2. Koszenie i pielęgnacja murawy 3. Odpowiednie nawożenia 4. Cięcie formujące 5. Cięcie prześwietlające i odmładzające
Myszy i nornice mysz domowa nornica ruda
Zające i sarny sarna europejska zając szarak
Owady ogrodnica niszczylistka mszyca jabłoniowo-babkowa
Parch parch na owocach najczęstsza grzybowa choroba drzew owocowych rozwojowi choroby sprzyja wilgotna wiosna istnieją odmiany mniej wrażliwe na parcha
Mączniak jabłoni porażone pędy najlepiej wycinać młode liście i pędy opanowane przez mączniaka na wiosnę, porażone przyrosty wyglądają jak obsypane mąką mączniak na kwiatach i zawiązkach owoców, porażone części zasychają i opadają mączniak na owocach, osłabione drzewa wydają niski plon
Drobna plamistość drzew pestkowych najczęściej poraża czereśnie i wiśnie na liściach pojawiają się drobne, brunatnoczerwone, okrągłe plamy jeśli plam jest dużo liście opadają często porażone wiśnie już w połowie VIII są bezlistne zainfekowane drzewa nie kwitną i są podatne na przemarzanie
Ochrona przed szkodnikami i chorobami Dobre zaplanowanie miejsca Odpowiednie nawożenie i koszenie Regularna lustracja sadu Wycinanie chorych i porażonych pędów Wykonywanie oprysków (w ostateczności) Właściwe przechowywanie owoców
Ekologiczne metody walki z chorobami i szkodnikami domowe sposoby (wyciągi, wywary, gnojówki, roztwory) naturalne preparaty (mydło potasowe, Bioczos, Biosept, Biochikol) odstraszacze i pułapki na szkodniki (pułapki mechaniczne i elektryczne, tabliczki lepowe, pułapki feromonowe) ptaki i owady (biedronki, złotooki), dobroczynki inne rośliny (np. korona cesarska, wilczomlecz czy bez czarny na nornice) pożyteczne mikroorganizmy (ProBio Emy)
Koszenie i pielęgnacja murawy regularne nie powinno się dopuszczać do kwitnięcia roślin jednorocznych utrzymywanie czarnego ugoru w rzędach lub wokół drzew
Odpowiednie nawożenie Nawozy organiczne Obornik najlepiej stosować jesienią Kompost: zrobiony z odpadków organicznych chwastów, liści, darni, skoszonej trawy etc Torf tylko dla roślin jagodowych Zielony nawóz: facelia (0,2kg/100m 2 ) gorczyca (0,2kg/100m 2 ) seradela (0,3kg/100m 2 ) Nawozy mineralne Nawozy mineralne powinny być stosowane jako uzupełniające dla nawozów organicznych Rodzaje nawozów mineralnych nawozy azotowe potasowe fosforowe nawozy mineralne wieloskładnikowe nawozy o przedłużonym działaniu
Cięcie drzew owocowych rodzaje: cięcie formujące cięcie prześwietlające ciecie odmładzające warunki atmosferyczne sucho i słonecznie bez opadów przygotowanie narzędzi ostre czyste (możliwość przenoszenia patogenów)
Sekatory jednoręczne sekatory jednoręczne służą do ciecia gałęzi o średnicy do 15 mm ostrze stalnica
Sekator dwuręczny sekatory jednoręczne służą do ciecia gałęzi o średnicy pow. 15 mm
lisi ogon ręczna piła służy przede wszystkim do obcinania grubych kanarów i starych gałęzi
Sekator na wysięgniku sekator na wysięgniku jest przeznaczony do cięcia cienkich gałęzi w górnych partiach korony starych drzew
Maść ogrodnicza maść ogrodnicza zabezpiecza miejsce ciecia i/lub szczepienia przed wysychaniem oraz uniemożliwia wnikanie patogenów
Terminy cięcia wycinanie odrostów drzew owocowych cięcie formujące młodych drzew ciecie drzew pestkowych: śliwy czereśnie wiśnie cięcie drzew ziarnkowych: jabłoń grusza cięcie prześwietlające starych drzew
Podstawowe zasady cięcia ciecie należy wykonywać nad oczkiem (pąkiem) skierowanym na zewnątrz; stalnica sekatora powinna znajdować się od strony części rośliny przeznaczonej do usunięcia; sok roślinny powoduje rdzewienie narzędzi, dlatego po każdym cięciu należy je wyczyścić oczko
Cięcia formujące korona stożkowa 1 rok po posadzeniu cięcie zimowe 1 rok po posadzeniu cięcie letnie zostawiamy 3 lub 4 silne gałęzie skracamy przewodnik gałęzie możemy odginać wycinamy krzyżujące się gałęzie
Cięcia formujące korona stożkowa powtarzamy cięcie z 1 roku, usuwając pionowe gałęzie 2 rok po posadzeniu cięcie letnie wycinamy krzyżujące się, wysoko położone gałęzie cięcie prześwietlające cięcie zimowe wycinamy słabe i suche gałęzie
Ciecia formujące korona kulista 1 rok po posadzeniu cięcie zimowe 2 rok po posadzeniu cięcie zimowe wycinamy przewodnik, zostawiając 2 lub 3 silne gałęzie poniżej pozostałe gałęzie skracamy w 2/3 skracamy nowo wyrośnięte gałęzie w połowie
Cięcia formujące korona kulista cięcie pobudzające cięcie zimowe cięcie prześwietlające cięcie zimowe skracamy zeszłoroczne przyrosty w połowie długości wycinamy stare gałęzie ze środka korony usuwamy stare, nieowocujące gałęzie
Cięcia prześwietlające i odmładzające starych drzew przed cięciem po cięciu
Cięcia prześwietlające i odmładzające starych drzew wierzchołek liczne, krzyżujące się, gałęzie i konary suche i połamane gałęzie
Cięcia prześwietlające i odmładzające starych drzew ścięty wierzchołek przerzedzone drobne gałązki nie krzyżują się drugie piętro gałęzi 3-4 konary pierwsze piętro gałęzi 3-4 konary
Literatura Pieniążek S. A., 1989, SAD PRZY DOMU, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa; Jermaczek A., Jermaczek M., 2003, OCALMY STARE SADY, Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin; Brickell C. (red.), 2002, ENCYCLOPEDIA OF GARDENING, Dorling Kindersley Limited, London; Prat J-Y., Retournard D., ABC CIĘCIA DRZEW I KRZEWÓW. CZYNNOŚĆ PO CZYNNOŚCI, Wydawnictwo Delta, Warszawa
Dziękuję za uwagę