Załącznik nr. 1 Do Uchwały Rady Powiatu Nr VI/046/2011 Z dnia 31.03.2011 r. POWIAT MIKOŁOWSKI POWIATOWY PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI ORAZ PORZĄDKU PUBLICZNEGO I BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI na lata 2011 2014
ROZDZIAŁ I ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE 2
Wejście powiatu mikołowskiego w kolejny, dwunasty rok funkcjonowania od jego powstania w 1998 r. w wyniku reformy administracyjnej kraju, zbiega się z upływem harmonogramu działań na bazie Powiatowego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego przyjętego Uchwałą Nr VI/047/2007 z dnia 29 marca 2007 roku na lata 2007 2010. Potrzeba i przekonanie do kontynuowania przedsięwzięć w zakresie ograniczenia skali zjawisk i zachowań, które budzą powszechny sprzeciw i poczucie zagrożenia obywateli na terenie powiatu mikołowskiego, legły u podstaw wypracowania schematu takich działań, które wychodzą naprzeciw podstawowej potrzebie każdego człowieka, jaką jest poczucie własnego bezpieczeństwa oraz osób najbliższych. Modelem skupiającym w sobie dostępne narzędzia instytucjonalne, prawne, materialne a przede wszystkim zasoby osobowe do budowy i dalszego kształtowania bezpieczeństwa i jego poczucia wśród społeczności naszego powiatu, jest niniejsze opracowanie przyjmowane pod nazwą Powiatowego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Porządku Publicznego i Bezpieczeństwa Obywateli. Cel, jaki pierwotnie przyświecał Radzie Powiatu, podejmującej w tym zakresie działania, obecnie znajduje swe umocowanie w założeniach programu, jako tożsamego z przyjętym na lata 2007 2015 Uchwałą Rady Ministrów, Rządowym programem Razem bezpieczniej. Uzasadnieniem działań dla tego programu jest osiągnięcie wzrostu realnego bezpieczeństwa i jego poczucia wśród mieszkańców, zapobieganie przestępczości i społecznym zachowaniom poprzez zaktywizowanie i zdynamizowanie działań administracji rządowej na rzecz współpracy z administracją samorządową, organizacjami pozarządowymi i społecznością lokalną. Poprawa wizerunku i wzrost zaufania społecznego do Policji i innych służb działających na rzecz poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wyrażając wolę w podejmowaniu analogicznych działań mających na celu realizację tych założeń o wymiarze powiatowym, Starosta Mikołowski Zarządzeniem Wewnętrznym Nr 09/2010 z dnia 2 kwietnia 2010 roku powołał Komisję Bezpieczeństwa i Porządku. W skład Komisji, zgodnie z art. 38a ust. 1 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz uchwałą Rady Powiatu Nr IV/024/2011 z dnia 27 stycznia 2011r. wchodzą: 1. Henryk Jaroszek Przewodniczący Komisji, 2. Joanna Ziobroń, 3. Henryk Zawiszowski, 4. Jacek Firla, 5. Piotr Sikorski, 6. Dariusz Witkowicz, 3
7. Krzysztof Zacharyasz, 8. Wiesław Kawala. Bazując na pkt. 3 Rządowego programu Razem Bezpieczniej, osobą odpowiedzialną za powodzenie i pełną realizację programu powiatowego jest Starosta Mikołowski, który koordynować będzie pracę wskazanych w programie liderów (koordynatorów) ze struktur samorządowych i służb publicznych. Liderzy ci pozyskają do współpracy wszelkie, niezbędne instytucje publiczne, społeczne i przedstawicieli mieszkańców a następnie wspólnie przygotują harmonogramy realizacji zadań, jakie muszą wykonać dla osiągnięcia przyjętych programem celów. W ramach tych prac partnerzy ci dokonają analizy swoich możliwości organizacyjnych, technicznych i finansowych, określając mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia swojej działalności w danym przedsięwzięciu. Na tej podstawie liderzy zdefiniują zadania, określają zasady współpracy i komunikacji oraz dobiorą system monitorowania efektów zaprojektowanych działań, w tym narzędzia badawcze i niezbędne mierniki. Przygotowywać również będą odpowiednie dokumenty sprawozdawcze. Przystępując w tej sytuacji do wypracowania kompleksowego mechanizmu bezpieczeństwa w powiecie zauważono, iż na ostateczny jego wynik wpływ mieć będzie szereg czynników, z których najistotniejsze to: postawy i zachowania mieszkańców, poziom ich zaangażowania w sprawy publiczne, panujące w społeczności trendy kulturowe, prawo lokalne, kontrola przestrzegania przepisów, właściwe stawianie zadań służbom publicznym, wsparcie socjalne i psychologiczne najuboższych i potrzebujących, w tym dzieci i młodzieży, rozwiązania techniczno organizacyjne. Rozległość i wielopłaszczyznowość zdefiniowanych tu czynników, w konsekwencji wymuszają szeroki krąg podmiotów zaangażowanych w dążeniu do osiągnięcia zamierzonego na wstępie celu, łącząc działania Policji, administracji rządowej i samorządowej oraz partnerów społecznych, zainteresowanych poprawą bezpieczeństwa i porządku publicznego. Jednak podstawowym założeniem programu jest przekonanie obywateli do nawiązania trwałego, stałego, naturalnego partnerstwa z Policją oraz innymi instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i porządek publiczny. Na podstawie aktualnej wiedzy o stanie i poczuciu bezpieczeństwa, określono obszary działania i kierunki aktywności zaangażowanych podmiotów. 4
Każde przedsięwzięcie wymaga, więc: 1. zdiagnozowania problemu, 2. ustalenia przyczyn jego powstania, 3. możliwości przeciwdziałania, 4. realizacji zadań w celu zapobiegania bądź wyeliminowania zagrożenia. Wszystkie zaangażowane w programie służby i podmioty samodzielnie nie są w stanie osiągnąć zamierzonego celu zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców. Stąd też ideą tego programu jest skonsolidowanie ich działań oraz włączenie w jego realizację mieszkańca społeczności jako rodzica, pracownika, społecznika czy zwykłego obywatela. Tylko wspólne racjonalne działanie daje szansę przyśpieszenia procesu budowy i przeprowadzenia przedsięwzięć wpływających na dobro ogólne bezpieczeństwa i wyraźnie wpłynąć na indywidualne odczucie każdego mieszkańca. 5
ROZDZIAŁ II CHARAKTERYSTYKA DOTYCHCZASOWYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ 6
Demograficzno geograficzne ramy działania odnoszą się do powiatu mikołowskiego, którego powierzchnia wynosi 235 km 2. Obejmuje miasta Mikołów, Łaziska Górne, Orzesze i gminy wiejskie Ornontowice i Wyry. Liczba ludności wynosi około 91000 mieszkańców, z czego na miasta przypada około 79 000 osób, a na wieś około 12 000 osób. Średnia gęstość zaludnienia to około 392,00 osób na km 2. Analiza efektów dotychczasowego działania wykazała, że nadal nie zdołano zahamować eskalacji zjawisk patologicznych w powiecie, takich jak: narkomania, alkoholizm, demoralizacja i przestępczość nieletnich, przemoc w rodzinie. W dalszym ciągu mamy do czynienia z wysokim współczynnikiem zagrożeń komunikacyjnych dla ruchu kołowego i pieszego, nasilają się przypadki naruszania ładu i porządku publicznego o znamionach wykroczeń i przestępstw poprzez niszczenie elewacji budynków przez graficiarzy, dewastację urządzeń użytku publicznego, ławek, wiat koszy na śmieci, dworców, środków komunikacji, placów zabaw, obrzucanie kamieniami pociągów z kibicami drużyn piłkarskich, cykliczne wypalanie traw itp. W celu poprawy warunków możliwie najkrótszego czasu reakcji na informacje o zdarzeniach, niezbędnym jest rozpatrzenie możliwości rozbudowy pionu prewencji jednostek policji na terenie powiatu z jednoczesnym zacieśnieniem współpracy ze Strażami Miejskimi w płaszczyźnie wspólnych patroli, zwłaszcza pieszych. W Powiecie Mikołowskim lokalne samorządy wspierają w tej kwestii komórki prewencji poprzez finansowanie dodatkowych godzin służby funkcjonariuszy i dzielnicowych kontraktowych. Jako za sukces należy uznać wdrożenie i kontynuowanie na terenie powiatu programów profilaktycznych, w których tworzeniu uczestniczyła Komenda Powiatowa Policji w Mikołowie wspólnie z koordynatorem Zespołu Interdyscyplinarnego powiatu mikołowskiego panią Jolantą Zwyrtek pracownikiem Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Mikołowie. Do programów tych należy Bezpieczny świat dziecka - jest to program profilaktyczny realizowany w przedszkolach Powiatu Mikołowskiego z udziałem maskotki mikołowskiej policji Sierżanta Hektora. Celem programu jest kształtowanie czynnych postaw i nawyków dzieci wobec bezpieczeństwa i zdrowia własnego oraz innych, a także wyposażenie ich w niezbędne wiadomości i umiejętności warunkujące bezpieczeństwo. Program posiada stronę internetową - www.mikolow.slaska.policja.gov.pl/bezpieczny-swiat-dziecka oraz następujące programy: Potrafię Kibicować Euro 2012 - program ten skierowany jest do młodzieży uczącej się w celu właściwego zachowania podczas imprez sportowych. Do udziału w tym przedsięwzięciu włączyły się gminy Powiatu oraz kluby sportowe Górnika Zabrze i Ruchu Chorzów. Posiada stronę internetową - www.potrafiekibicowac.eu 7
Taktyka i technika działania policyjnego zawarte zostało porozumienie KP Policji z II Liceum Ogólnokształcącym w Mikołowie. W ramach porozumienia prowadzone są zajęcia lekcyjne przez funkcjonariuszy Policji mające na celu przybliżyć uczniom aspekty związane z pracą w Policji. Bezpieczne zachowanie - akcja prewencyjna prowadzona przez Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej. Jej celem jest: promowanie bezpiecznych zachowań w czasie zdarzeń pożarowych i innych, w budynkach mieszkalnych, propagowanie wyposażenia mieszkań w autonomiczne systemy wykrywania dymu akcja promująca właściwe użytkowanie urządzeń i aparatury domowej zgodnie z przepisami i instrukcjami obsługi oraz pokazy umiejętności posługiwania się podręcznym sprzętem gaśniczym. Elektroniczny Strażnik - w celu zapobiegania zagrożeniom na terenie Powiatu Mikołowskiego od 2010r. wdrożony został System Monitoringu Wizyjnego Elektroniczny Strażnik. System ten umożliwia obserwację, nagrywanie oraz powiadamianie o zdarzeniach w celu podjęcia natychmiastowej interwencji służb ratowniczych. System składa się z trzydziestu kamer umiejscowionych w newralgicznych miejscach powiatu oraz centrali w siedzibie PCZK. Uzyskany materiał z zapisu służy m.in. Straży Pożarnej i Powiatowemu Centrum Zarządzania Kryzysowego do analizy zagrożeń występujących w miejscach objętych monitoringiem. Wnioski służą pomocą w eliminowaniu zjawisk niepożądanych. Zdobyte informacje są wykorzystanie w lokalnych systemach powiadamiania o zagrożeniach. Nieocenione jest również oddziaływanie prewencyjne systemu. Działający na terenie powiatu monitoring w znacznym stopniu przyczynił się już do zmniejszenia liczby incydentów i wybryków chuligańskich. Daje wymierne efekty w postaci ujęcia sprawców zdarzeń na gorącym uczynku, zwiększenia poczucia bezpieczeństwa w świadomości mieszkańców i realny wzrost bezpieczeństwa. Dodatkowo w Powiecie Mikołowskim realizowanych jest szereg akcji oraz programów profilaktycznych mających w założeniach szeroko rozumianą poprawę bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. 8
ROZDZIAŁ III CELE DO OSIĄGNIĘCIA I SPOSOBY ICH REALIZACJI 9
ZAKŁADANE CELE DO OSIĄGNIĘCIA W RAMACH PROGRAMU: I. Ograniczenie zagrożeń w miejscach publicznych. a. Ograniczenie zagrożeń i porządkowanie zachowań w centrum miasta i gminy, b. Ograniczenie zagrożeń na osiedlach i w dzielnicach szczególnie zagrożonych a także w innych miejscach (np. centra handlowe i rozrywki, obiekty sportowe, parki itp.), c. Ograniczenie zagrożeń w środkach komunikacji publicznej. II. Ograniczenie zagrożeń w ruchu drogowym. a. Modernizacja infrastruktury drogowej, b. Promocja prawidłowych postaw i zachowań na drodze kierujących, jak i pieszych. III. Ograniczenie dewastacji i kradzieży mienia komunalnego, wykonanego z metali kolorowych. a. Doskonalenie systemu zabezpieczenia technicznego, organizacyjnego mienia komunalnego i szczególnie zagrożonego, b. Przestrzeganie przepisów prawa w zakresie obrotu surowcami wtórnymi. IV. Ograniczenie szczególnie istotnych zjawisk patologicznych, jak: przemoc domowa, rówieśnicza, alkoholizm, narkomania. a. Monitorowanie rodzin patologicznych i dysfunkcyjnych celem ograniczenia przemocy domowej. b. Promocja aktywnego spędzania wolnego czasu wśród dzieci i młodzieży. c. Ograniczenie zjawisk patologicznych na terenie placówek oświatowych. V. Propagowanie bezpiecznych zachowań podczas pożarów i innych zagrożeń w budynkach mieszkalnych. a. Ograniczenie ilości zdarzeń i osób poszkodowanych w tego typu zdarzeniach. 10
I. Ograniczenie zagrożeń w miejscach publicznych. a. Ograniczenie zagrożeń i porządkowanie zachowań w centrum miasta. Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Naczelnik Wydziału Zarządzania Bezpieczeństwem, Główne kierunki działania: 1. Nasycenie służbami porządkowymi. 2. Wsparcie prowadzonych działań systemami monitoringu. 3. Aktywizacja osób mieszkających i pracujących w centrum do podejmowania wspólnych przedsięwzięć w zakresie bezpieczeństwa i zwiększenia jego poczucia. 4. Modernizacja infrastruktury centrum miast dla polepszenia bezpieczeństwa i porządku. 5. Nowelizacja przepisów prawa miejscowego odnoszących się do sfery bezpieczeństwa i porządku. 6. Prowadzenie interdyscyplinarnych działań kontrolnych w zakresie przestrzegania przepisów porządkowych, w tym prawa miejscowego podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz innych osób przebywających w centrum miasta. 7. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 8. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 9. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 10. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 11. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty 11
Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 12. Promowanie zasad zabezpieczenia mienia (znakowanie etc.). 13. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 14. Inicjowanie działań mających na celu ochronę zabytków oraz promowanie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń (wraz z monitoringiem), zarówno na wypadek klęsk żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka. b. Ograniczenie zagrożeń na osiedlach i w dzielnicach szczególnie zagrożonych, a także w innych miejscach (np. centra handlowe i rozrywki, obiekty sportowe, parki itp.) Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Naczelnik Wydziału Zarządzania Bezpieczeństwem, Główne kierunki działania: 1. Nasycenie służbami porządkowymi. 2. Wsparcie prowadzonych działań systemami monitoringu. 3. Aktywizacja osób mieszkających i pracujących w centrum do podejmowania wspólnych przedsięwzięć w zakresie bezpieczeństwa i zwiększenia jego poczucia. 4. Modernizacja infrastruktury centrum miast dla polepszenia bezpieczeństwa i porządku. 5. Nowelizacja przepisów prawa miejscowego odnoszących się do sfery bezpieczeństwa i porządku. 6. Prowadzenie interdyscyplinarnych działań kontrolnych w zakresie przestrzegania przepisów porządkowych, w tym prawa miejscowego podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz innych osób przebywających w centrum miasta. 7. Kształtowanie postaw i zachowań oraz poczucia bezpieczeństwa poprzez działania medialne, spotkania, apele, szkolenia, wytworzenie i kolportaż materiałów edukacyjnych. 8. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 9. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 12
10. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 11. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 12. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 13. Promowanie zasad zabezpieczenia mienia (znakowanie etc.). 14. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 15. Inicjowanie działań mających na celu ochronę zabytków oraz promowanie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń (wraz z monitoringiem), zarówno na wypadek klęsk żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka. c. Ograniczenie zagrożeń w środkach komunikacji publicznej. Koordynator Działań: Naczelnik Wydziału Komunikacji i Transportu Starostwa Główne kierunki działania: 1. Promocja bezpiecznych zachowań osób korzystających z komunikacji publicznej. 2. Aktywizacja podmiotów związanych z komunikacją publiczną do podejmowania interdyscyplinarnych przedsięwzięć w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa w środkach komunikacji. 3. Upowszechnienie stosowania systemów zabezpieczeń technicznych i organizacyjnych poprawiających bezpieczeństwo pasażerów. 4. Podniesienie efektywności pracy i wykorzystania systemu monitoringu miejskiego w rejonach przystanków, w środkach komunikacji. 5. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 6. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 7. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 13
8. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 9. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 10. Promowanie zasad zabezpieczenia mienia (znakowanie etc.). 11. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 12. Inicjowanie działań mających na celu ochronę zabytków oraz promowanie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń (wraz z monitoringiem), zarówno na wypadek klęsk żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka. II. Ograniczenie zagrożeń w ruchu drogowym a. Modernizacja infrastruktury drogowej. Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Dyrektor Powiatowego Zarządu Dróg. Główne kierunki działania: 1. Modyfikacja organizacji ruchu drogowego (w tym oznakowania i infrastruktury drogowej) w miejscach szczególnego zagrożenia. 2. Weryfikacja oznakowania i parkowania pojazdów na terenie osiedli i dzielnic z problemami komunikacyjnymi. 3. Modernizacja infrastruktury drogowej (oznakowania ulic, nazw ulic) mająca na celu usprawnienie szybszego dojazdu służb ratunkowych na ewentualne miejsce zdarzenia. 4. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 5. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 6. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 14
7. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 8. Promowanie technicznych środków wspierających bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej. 9. Edukacja w celu kształtowania świadomego i kulturalnego uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu, w tym upowszechnianie zasad ratownictwa drogowego. b. Promocja prawidłowych postaw i zachowań na drodze kierujących, jak i pieszych. Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Naczelnik Wydziału Komunikacji i Transportu Starostwa. Główne kierunki działania: 1. Organizacja kampanii medialnych kształtujących pożądane postawy i zachowania w ruchu drogowym z wykorzystaniem lokalnych mass mediów, formy plakatowej oraz roznoszenia ulotek. 2. Kolportaż i rozmieszczenie odpowiednich plakatów, ulotek oraz niezbędnych tablic informacyjnych w miejscach objętych określonym przedsięwzięciem. 3. Edukacja dzieci i młodzieży z zakresu prawa o ruchu drogowym w ramach programów szkolnych oraz turniejów, konkursów i zawodów. 4. Uświadamianie następstw zdarzeń drogowych związanych z alkoholem, narkotykami, brawurą, stanem technicznym pojazdów, itp. 5. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 6. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 7. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 8. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 9. Promowanie technicznych środków wspierających bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej. 15
10. Edukacja w celu kształtowania świadomego i kulturalnego uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu, w tym upowszechnianie zasad ratownictwa drogowego. III. Ograniczenie dewastacji i kradzieży mienia komunalnego, wykonanego z metali kolorowych. a. Doskonalenie systemu zabezpieczenia technicznego, organizacyjnego mienia komunalnego i szczególnie zagrożonego. Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Naczelnik Wydziału Zarządzania Bezpieczeństwem, Główne kierunki działania: 1. Wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie stosowania zamienników elementów zagrożonych dewastacją kradzieżami. 2. Modernizacja infrastruktury komunalnej z wykorzystaniem wiedzy z zakresu bezpiecznych przestrzeni. 3. Rozbudowa i modernizacja systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik. 4. Korzystanie z pozostałych systemów monitoringu wizyjnego na terenie powiatu (monitoring wewnętrzny zakłady pracy). 5. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 6. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 7. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 8. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 9. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa 16
i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 10. Promowanie zasad zabezpieczenia mienia (znakowanie etc.). 11. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 12. Działania mające na celu promowanie przejrzystości zasad prowadzenia działalności gospodarczej. b. Przestrzeganie przepisów prawa w zakresie obrotu surowcami wtórnymi. Koordynator Działań: Naczelnik Wydziału Zarządzania Bezpieczeństwem, Główne kierunki działania: 1. Egzekwowanie przestrzegania przepisów przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą związaną z obrotem surowcami wtórnymi. 2. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za spowodowanie zagrożenia w następstwie dewastacji lub kradzieży mienia komunalnego, czy też wykonanego z metali kolorowych. Promowanie w tym zakresie postaw i zachowań prospołecznych. 3. Prowadzenie kampanii informacyjno edukacyjnych w lokalnych mediach. 4. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 5. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 6. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 7. Promowanie wykorzystania możliwości technicznych (m.in. systemu monitoringu wizyjnego Elektroniczny Strażnik ), mających na celu poprawę bezpieczeństwa w miejscach publicznych. 8. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 9. Promowanie zasad zabezpieczenia mienia (znakowanie etc.). 10. Działania mające na celu promowanie przejrzystości zasad prowadzenia działalności gospodarczej. 17
IV. Ograniczenie szczególnie istotnych zjawisk patologicznych, jak przemoc domowa, rówieśnicza, alkoholizm, narkomania. a. Monitorowanie rodzin patologicznych i dysfunkcyjnych celem ograniczenia przemocy domowej. Koordynator Działań: Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Dyrektorzy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej. Główne kierunki działania: 1. Prowadzenie działań interdyscyplinarnych w rodzinach, gdzie może wystąpić problem przemocy domowej. 2. Usprawnienie międzyinstytucjonalnego systemu wspierania i udzielania pomocy rodzinom dotkniętym przemocą domową poprzez powstanie Powiatowego Zespołu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. 3. Prowadzenie kampanii medialnych, społecznych promujących wartości partnerstwa, właściwej opieki i troski o bezpieczeństwo swoje i innych. 4. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 5. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 6. Inicjowanie przedsięwzięć z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz działania na rzecz zwiększania świadomości społecznej w tym zakresie (w tym m.in. edukowanie ofiar/świadków przemocy w zakresie przysługujących praw i procedury prawne, poradnictwo, szkolenia dla osób pracujących z ofiarami przemocy etc.). 7. Inicjowanie przedsięwzięć mających na celu przeciwdziałanie i ograniczenie przestępczości dzieci i młodzieży w szczególności w szkołach, w tym przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej oraz edukacja w zakresie negatywnych skutków sięgania po alkohol, narkotyki i środki odurzające. 18
8. Działania mające na celu promowanie właściwych wzorców zachowań, jednoznacznie negujących wszelkie przejawy przemocy oraz patologii. 9. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. b. Promocja aktywnego spędzania wolnego czasu wśród dzieci i młodzieży. Koordynator Działań: Naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Starostwa. Główne kierunki działania: 1. Propagowanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu środowiskom dzieci i młodzieży zagrożonym zjawiskami patologicznymi. 2. Organizowanie imprez kulturalno rozrywkowych promujących zdrowy styl życia, bezpieczeństwo osobiste. 3. Budowa unowocześnianie infrastruktury sportowo - rekreacyjnej na terenie osiedli mieszkaniowych np. boiska, place zabaw. 4. Kampanie medialne promujące zdrowy styl życia przeciwstawny wszelkim zjawiskom patologicznym. 5. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 6. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 7. Inicjowanie przedsięwzięć z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz działania na rzecz zwiększania świadomości społecznej w tym zakresie (w tym m.in. edukowanie ofiar/świadków przemocy w zakresie przysługujących praw i procedury prawne, poradnictwo, szkolenia dla osób pracujących z ofiarami przemocy etc.). 8. Inicjowanie przedsięwzięć mających na celu przeciwdziałanie i ograniczenie przestępczości dzieci i młodzieży w szczególności w szkołach, w tym przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej oraz edukacja w zakresie negatywnych skutków sięgania po alkohol, narkotyki i środki odurzające. 9. Działania mające na celu promowanie właściwych wzorców zachowań, jednoznacznie negujących wszelkie przejawy przemocy oraz patologii. 10. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 19
c. Ograniczenie zjawisk patologicznych na terenie placówek oświatowych. Koordynator Działań: Komendant Powiatowy Policji w Mikołowie, Naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Starostwa. Główne kierunki działania: 1. Projektowanie przedsięwzięć profilaktycznych ukierunkowanych na zahamowanie i zniwelowanie występujących zagrożeń. 2. Zintegrowanie działań na rzecz bezpieczeństwa w placówkach oświatowych. Uaktywnianie opiekunów dzieci i młodzieży do uczestnictwa i prowadzenia działań na rzecz ograniczenia negatywnych zachowań na terenie placówek oświatowych i poza nimi. 3. Kampanie medialne promujące bezpieczne postawy i negujące niepożądane zachowania. 4. Reagowanie na wszelkie przejawy demoralizacji wśród dzieci i młodzieży na terenie placówek oświatowych jak i poza nimi. 5. Usprawnienie systemu wsparcie dzieci, młodzieży i ich opiekunów w trudnych sytuacjach. 6. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 7. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 8. Inicjowanie przedsięwzięć z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz działania na rzecz zwiększania świadomości społecznej w tym zakresie (w tym m.in. edukowanie ofiar/świadków przemocy w zakresie przysługujących praw i procedury prawne, poradnictwo, szkolenia dla osób pracujących z ofiarami przemocy etc.). 9. Inicjowanie przedsięwzięć mających na celu przeciwdziałanie i ograniczenie przestępczości dzieci i młodzieży w szczególności w szkołach, w tym przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej oraz edukacja w zakresie negatywnych skutków sięgania po alkohol, narkotyki i środki odurzające. 10. Działania mające na celu promowanie właściwych wzorców zachowań, jednoznacznie negujących wszelkie przejawy przemocy oraz patologii. 11. Przedsięwzięcia mające na celu promowanie bezpieczeństwa podczas imprez masowych. 20
V. Propagowanie bezpiecznych zachowań podczas pożarów i innych zagrożeń w budynkach mieszkalnych. a. Ograniczenie ilości zdarzeń i osób poszkodowanych w tego typu zdarzeniach. Koordynator Działań: Dowódca Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Mikołowie Główne kierunki działania: 1. Pogadanki i prezentacje bezpiecznych zachowań w czasie zdarzeń pożarowych i innych, w budynkach mieszkalnych. 2. Propagowanie wyposażenia mieszkań w autonomiczne systemy wykrywania dymu. 3. Akcja promująca właściwe użytkowanie urządzeń i aparatury domowej zgodnie z przepisami i instrukcjami obsługi. 4. Pokazy umiejętności posługiwania się podręcznym sprzętem gaśniczym. 5. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i diagnoza potrzeb społeczności w zakresie bezpieczeństwa. 6. Realizacja przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej edukacji dla bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży (w tym edukacja medyczna oraz problematyka udzielania pomocy). 7. Promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo w zakresie planowania przestrzeni publicznej, promowanie tzw. bezpiecznej architektury, właściwego oświetlenia, oznakowania, zwiększanie bezpieczeństwa w okolicach szkół etc.. 8. Budowa i rozbudowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach i patologiach społecznych (m.in. lokalna sieć łączności Starosty Mikołowskiego w skład, której wchodzą: komórki organizacyjne Starostwa i jednostki organizacyjne Powiatu: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Komenda Powiatowa Policji, Pogotowie Ratunkowe, szpitale oraz urzędy miast i gmin. 9. Inicjowanie działań mających na celu ochronę zabytków oraz promowanie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń (wraz z monitoringiem), zarówno na wypadek klęsk żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka. 21
Podmioty zaproszone do współpracy w realizacji zakładanych celów programu: - Komenda Powiatowa Policji, - Straże Miejskie, - Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Samodzielne stanowisko ds. kontrolno-rozpoznawczych, - Ochotnicze Straże Pożarne, - Naczelnicy, Kierownicy Komórek Zarządzania Kryzysowego (Urzędów Miast i Gmin). - Miejskie, Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej, - Miejskie, Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Właściwe Wydziały ds. Działalności Gospodarczej, Infrastruktury Zagospodarowania Przestrzennego, Architektury i Budownictwa (Starostwa, Urzędów Miast i Gmin), - Właściwe Wydziały Urzędów Miast, Gmin, ds., komunikacji, - Właściwe Wydziały Urzędów Miast, Gmin ds. działalności gospodarczej, gospodarki komunalnej, ochrony środowiska, - Inspekcja Transportu Drogowego, - zarządcy dróg gminnych, powiatowych, wojewódzkich i krajowych, - służby ratownictwa drogowego, - sąd, prokuratura i służba kuratorska, - Powiatowy Urząd Pracy, - Ośrodek Interwencji Kryzysowej, - ZHP, ZHR, OHP, - punkty pomocy ofiarom przestępstw, - organizacje społeczne i pozarządowe, - zespoły interdyscyplinarne, - dyrektorzy, kierownicy odpowiedzialni za oświatę w gminach, - placówki oświatowe, rady rodziców, - ośrodki akademickie, - centra integracji społecznej. - organizacje społeczne zajmujące się problemami niedostosowania społecznego wśród dzieci i młodzieży, - kluby sportowe, - związki wyznaniowe, - spółdzielnie mieszkaniowe, - rady dzielnic, osiedli, - zarządcy budynków, - zakłady energetyczne, 22
- zakłady telekomunikacyjne, - zakłady ubezpieczeń, - MZK Tychy, - spółki PKP S.A., - prywatny transport zbiorowy, - PZMot, - firmy ochrony, - przedsiębiorcy, - właściciele punktów skupu złomu, - lokalne media. Terminy: Roczne oceny stopnia osiągnięcia celów głównych i cząstkowych. Narzędzia Badawcze: 1. Dane statystyczne będące w posiadaniu poszczególnych podmiotów, 2. Postulaty, wnioski mieszkańców miast i gmin, 3. Sondaże, 4. Badania opinii publicznej, 5. Badania naukowe. Sposoby realizacji poszczególnych celów w ramach programu: 1. Koordynatorzy działań opracują do każdego zadania zakres: - przedsięwzięć do realizacji w tym: a. koszty realizacji b. termin realizacji - sposobów współdziałania podmiotów współpracujących, - sposobów wymiany informacji pomiędzy podmiotami. 2. Każdy z podmiotów zaangażowanych w realizację zadań w ramach celu cząstkowego: - dokonuje analizy mocnych i słabych stron swojego zadania, - określa zakres oczekiwanej współpracy ze wskazanymi poszczególnymi partnerami, - określa koszty przedsięwzięcia. 23
ROZDZIAŁ IV POSTANOWIENIA KOŃCOWE 24
DZIAŁANIA NA RZECZ PROPAGOWANIA PROGRAMU Dla realizacji programu niezmiernie ważna jest właściwie dobrana i przygotowana kampania promująca jego założenia i cele. Zasadnym jest wyłonić zespół osób odpowiedzialnych za zbudowanie i wdrożenie kampanii promocyjnej programu. Kampania promująca winna być czytelna, jasna, motywująca do właściwych zachowań w sferze bezpieczeństwa własnego i otoczenia. Społeczeństwu należy pokazywać, że warto nie tylko współpracować ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo, ale także samemu zadbać o bezpieczeństwo w swoim otoczeniu. Najlepszym sposobem dotarcia do odbiorcy są środki masowego przekazu, regionalne i lokalne. Program należałoby promować też przez wykorzystanie możliwości reklamy zewnętrznej. W działania te, prowadzone w ramach kampanii społecznej, należy zaangażować organizacje pozarządowe i różne grupy społeczne oraz szkoły wszystkich szczebli. W ramach realizacji programu zasadnym jest stworzenie strony internetowej aktywnej, często aktualizowanej, ciekawej graficznie, bogatej w treści przygotowane dla poszczególnych grup odbiorców. Na tej stronie winna być umieszczona informacja o Banku Dobrych Praktyk. Podmioty uczestniczące w realizacji programu powinny na swoich stronach internetowych zamieszczać materiały edukacyjne i promocyjne dotyczące poszczególnych obszarów programu. 25