NR 1/2015 (145) STYCZEŃ 2015 CENA 15,75 ZŁ (W TYM 5% VAT) magazyn Akwarium mi es i ęc z n i k p as jona tów ak w ar ys tyk i PRÓBK A PRODU KTU DO KA. ZDEGO EGZEM PLARZ A W PREN UMERA CIE PREZENTY dla Prenumeratorów patrz s. 72
EDYTORIAL STYCZEŃ 2015 Heraklit z Efezu grecki filozof żyjący na przełomie szóstego i piątego wieku przed naszą erą rzekł kiedyś, iż niepodobna wstąpić dwukrotnie do tej samej rzeki. Słynnemu myślicielowi chodziło najprawdopodobniej o to, że rzeka płynie, a więc, jeśli wejdziemy do niej w tym samym miejscu ponownie, to zastaniemy tam już zupełnie inną wodę. Jednak potomność zrozumiała jego słowa nieco opacznie słynną sentencję sparafrazowano na nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki i uczyniono z niej przestrogę dla osób, które po raz wtóry zamierzają podjąć się tego samego zadania Szanowni Państwo, właśnie ta niefortunnie zrozumiana myśl greckiego filozofa przypomniała mi się, gdy otrzymałem od Hani Stepnowskiej Wydawcy Magazynu Akwarium propozycję ponownego objęcia teki Redaktora Naczelnego tego periodyku. Po chwili zdałem sobie jednak sprawę, że ja z tej rzeki akwarystycznej wiedzy, tak naprawdę, nigdy na dobre nie wyszedłem i postanowiłem nadal w niej pozostać w nowej/starej roli. Funkcję naczelnego MA pełniłem poprzednio od czerwca 2011 r. do końca roku 2012 (numery 107 124). Moja praca na tym stanowisku i wynikająca z niej wizja czasopisma wywoływała liczne komentarze i refleksje Czytelników. W ogromnej większości były one bardzo sympatyczne i pozytywne (za co dziękuję), jednak najbardziej ceniłem sobie owe mniej liczne uwagi krytyki. To dzięki nim bowiem zdajemy sobie sprawę, jak wiele rzeczy można poprawić, zmienić, przedstawić w inny, lepszy i ciekawszy sposób. Dlatego ponownie bardzo proszę o nadsyłanie do mnie wszelkich uwag, opinii i pomysłów na temat kształtu i treści naszego miesięcznika. Obiecuję, że wszystkie wezmę pod uwagę i postaram się wykorzystać je dla lepszego funkcjonowania pisma. Bieżący numer to wydanie karnawałowe i stąd owa tylko po części akwarystyczna okładka. Wraz z moim powrotem w treści MA zaszły (i zajdą) pewne zmiany. Na początek jako Autor powrócił Heiko Bleher z listów do Redakcji wiemy bowiem, że bardzo cenili sobie Państwo jego bogato ilustrowane relacje z podróży do najdzikszych miejsc naszej planety. Postaram się, aby były one publikowane w co drugim numerze MA. Proponuję również kolorowy, iście karnawałowy przegląd najbardziej efektownych odmian złotych rybek, jakich próżno szukać w standardowych europejskich sklepach zoologicznych. Polecam także materiał naszego stałego Autora niezawodnego dra Huberta Zientka o oryginalnym szczupieńczyku z Madagaskaru (napisany jak zwykle na podstawie osobistych doświadczeń tego wytrawnego hodowcy), akwarystyczną podróż w czasie w tematyce oświetlania akwarium oraz profesjonalną prezentację skał i gatunków drewna najczęściej stosowanych w akwarystyce japońskiej. Szanowni Państwo, obejmując na powrót tekę Redaktora Naczelnego Magazynu Akwarium, solennie przyrzekam, że zrobię wszystko, by nie zawieść Państwa zaufania (o którego niewielki kredyt na nowy początek bardzo proszę ). Jednocześnie zapraszam zarówno starych, jak i nowych Autorów do współpracy z nami i nadsyłania bezpośrednio do mnie propozycji tekstów ze wszystkich dziedzin naszego pięknego hobby. Życząc wspaniałego Nowego, Akwarystycznego Roku pozostaję z poważaniem, dr inż. Paweł Zarzyński Redaktor Naczelny pzarzynski@magazynakwarium.pl Redaktor Naczelny Adiustacja i korekta Projekt graficzny i skład Fotografia na okładce Wydawca / Redakcja / Obsługa prenumeraty i wysyłek egz. archiwalnych Paweł Zarzyński pzarzynski@magazynakwarium.pl Joanna Kubera Jakub Kowalczyk Pet Publications Anna Stepnowska 08-400 Garwolin Miętne, ul. Piękna 14/3 tel. +48 25 683 09 14 mobile +48 694 001 914 www.petpublications.pl www.magazynakwarium.pl redakcja@magazynakwarium.pl Stali współpracownicy A. Bielski H. Bleher K. Kelman M. Kielan J. Klonowicz A. Konings A. Kociołkowski J. Kozikowski Ł. Kur Ch. Lukhaup L. Łątka M. Maciejewicz M. Malejko A. Malinowska K. Mączka K. Palarska M. Posim M. Prusińska W. Sierakowski Ł. Skomorucha Z. Strzelecki P. Szewczak W. Tomanik K. Tomaszewski W. Urynowicz M. Wnuk K. Wnyk J. Zarzyńska H. Zientek Nakład 4000 egz. Redakcja korzysta z fotografii publikowanych w internecie na podstawie wolnej licencji lub za zgodą ich autorów. Repozytorium IFP (Ichtyo Firlej Photo) oznacza natomiast zbiór fotografii redakcyjnych w przeważającej części autorstwa Darka Firleja. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo adiustacji tekstu, doboru tytułów i fotografii oraz dokonywania skrótów. Wydawnictwo nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do odmowy ich przyjęcia, jeśli ich treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem pisma lub są niezgodne z interesem wydawcy.
STYCZEŃ 2015 SPIS TREŚCI artykuły stałe rubryki 10 HEIKO BLEHER Kolumbia u podnóża Andów 6 W obiektywie Kocana 8 Encyklopedia Reportaż z kolejnej podróży niestrudzonego badacza i odkrywcy nowych gatunków ryb Heiko Blehera. Tym razem udał się do Kolumbii w niedostępne rejony południowych stoków Andów. Zobaczcie, co złowił w tamtejszych rzekach i strumieniach! 58 Listy do redakcji 67 Produkty na rynku 22 Trzy życzenia do złotej rybki Złote rybki zna każdy miłośnik akwarystyki. Ale to, co pływa w naszych sklepach, w niczym nie przypomina prawdziwie rasowych okazów. Zapraszamy do zapoznania się z prawdziwą arystokracją tego gatunku i docenienia kunsztu jego azjatyckich hodowców. 74 Zapowiedzi 22 30 MARCIN WNUK Drewno i skały w akwarystyce naturalnej Podwodne aranżacje mistrzów akwarystyki amano przyprawiają obserwatorów ich dzieł o szybsze bicie serca. Aby jednak osiągnąć taki efekt, potrzebne są odpowiednie materiały, w tym właściwie dobrane skały i drewno. Zapraszamy do zapoznania się z krótkim przewodnikiem po najczęściej stosowanych w tego typu zbiornikach rodzajach dekoracji. 38 PAWEŁ ZARZYŃSKI Historia światła w akwarystyce Czym oświetlano akwaria przed stu laty? Co stosuje się obecnie, 44 a co będzie w użyciu za kilka lat? Zapraszamy w małą podróż w czasie dotyczącą oświetlenia stosowanego wczoraj, dziś, a także planów na przyszłość w tej dziedzinie. DR HUBERT ZIENTEK Pachypanchax sakaramyi łagodny szczupieńczyk z Madagaskaru 48 30 Zapraszamy na spotkanie z mało znanym, arcyciekawym gatunkiem ryby karpieńcowatej pochodzącej z jednej z największych wysp świata. 48 KAROL WNYK Otocinklus glonojad w miniaturze Większość zbrojników bywa bezkrytycznie traktowanych jako glonojady, choć wcale nie żywi się glonami. Prawdziwym glonojadem, i to bardzo skutecznym, jest natomiast popularny otosek, czyli Otocinclus vittatus. 54 54 ŁUKASZ KUR, PAWEŁ ZARZYŃSKI Labroides dimidiatus pożyteczny, ale... nie zawsze Przedstawiamy oryginalną rybę-czyściciela, zwaną wargatkiem sanitarnikiem. Choć z pozoru bardzo pożyteczna, to jednak w akwarium morskim może narobić sporo kłopotów.
AKTUALNOŚCI W obiektywie Kocana WIGILIJNE SPOTKANIE WARSZAWSKIEGO ZRZESZENIA AKWARYSTÓW 18 grudnia 2014 r. w budynku słoniarni Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie odbyło się spotkanie członków oraz sympatyków Warszawskiego Zrzeszenia Akwarystów organizacji będącej spadkobiercą ponad półwiecznej tradycji zrzeszania się stołecznych miłośników hodowli ryb i roślin wodnych. Wszystkich przybyłych przywitał prezes WZA, jeden z nestorów polskiej akwarystyki, Waldemar Jastrzębski. Na uroczystości nie zabrakło również przedstawicieli Ogrodu Zoologicznego, których reprezentowali dyrektor Ewa Zbonikowska oraz były dyrektor, Maciej Rembiszewski. Za pośrednictwem MA członkowie i sympatycy przesyłają Świąteczne i Noworoczne Życzenia dla wszystkich akwarystów kochających to wspaniałe hobby. Do siego 2015 roku! Więcej materiałów z wigilii WZA znaleźć można na stronie Autora: www.akwa mania.mud.pl. Zapraszamy! Wszyscy zebrani złożyli sobie tradycyjne świąteczne życzenia, łamiąc się przy tym wigilijnym opłatkiem, po czym zasiedli do stołów. Wieczór umilony był kolędami w wykonaniu właścicielki wydawnictwa PET PUBLICATIONS, Hani Stepnowskiej, oraz prezes firmy AQUAEL Bogumiły Jankiewicz. Wszyscy zebrani goście otrzymali upominki od firm AQUAEL i TROPICAL, wydawnictwa PET PUBLICATIONS i fundacji PANDA.
Więcej na akwa-mania.mud.pl STAŁA WYSTAWA AKWARYSTYCZNA ZOO MOŘSKÝ SVÉT W PRADZE Stała wystawa akwarystyczna Mořský svět została założona w Pradze w 2002 r. Od tego czasu stale się rozwija, wzbogacając się o nowe gatunki zwierząt i kolejne zbiorniki. W 2007 r. zyskała statut Ogrodu Zoologicznego nadany przez czeskie Ministerstwo Środowiska. Do największych atrakcji Wystawy należy obecnie unikalnych zbiornik o pojemności około 27 000 l, oddany dla zwiedzających w październiku 2008 r. Stał się on domem dla zwierząt występujących w Ameryce Południowej oraz Azji. Możemy w nim podziwiać pielęgnice, sumy, arowany czy też piranie. W akwarium żyją także trzy gatunki żółwi wodnych. Zbiornik jest oświetlony lampami LED, które zostały umieszczone na konstrukcji w kształcie ważki zawieszonej nad lustrem wody. Wnętrze zdobią ręcznie malowane ściany. Obrazy przedstawiają różne sceny z życia morskiego. Blisko sufitu zwisa makieta potężnej manty o rozpiętości 8 metrów i masie 300 kg. Uczucie pobytu w morzu uzupełniają zainstalowane efekty świetlne i muzyka w tle. We wrześniu 2005 r. został otwarty gigantyczny zbiornik morski, chyba największy w Republice Czeskiej. Jest to akwarium o pojemności około 100 000 l i wysokości szyb dochodzącej do 8 metrów. W zbiorniku zastosowano zaawansowaną filtrację, która zapewnia przepływ 60 tys. litrów w ciągu jednej godziny. Pompy wodne są kontrolowane przez mikroprocesory, które tworzą doskonałą symulację prądów oceanicznych. Specjalne oświetlenie doskonale zastępuje naturalne światło słoneczne oraz nocne symulując światło księżyca. W zbiorniku mieszkają m.in. rekiny: żarłacz srebrnopłetwy i żarłacz czarnopłetwy. Akwarium przypomina australijską Wielką Rafę Koralową z ławicami kolorowych ryb. Po drugiej stronie korytarza, naprzeciwko zbiorników słodkowodnych, umieszczone są trzy długie zbiorniki morskie. Pod każdym zbiornikiem znajdują się opisy ryb, a na górze umieszczone są monitory, na których możemy zobaczyć ryby nie zawsze chcące się pokazywać w danym momencie na żywo. Zbiornik o nazwie Mityczna Atlantyda posiada przeszkloną powierzchnię 3x1 m. Oprócz wyjątkowych dekoracji ceramicznych, które zostały stworzone specjalnie dla tego akwarium, jest domem dla bardzo ciekawych i niezwykłych zwierząt, takich jak szysznik japoński (Monocentris japonica) i skrzypłocz (Limulus polyphemus). W górnej kondygnacji budynku znajduje się miejsce odpoczynku i relaksu. Pod ekranem, na którym można zobaczyć filmy z głębin morza, umieszczono symbol połączenia wszechświata, morza i ludzkiej duszy. Symbol ten składa się z kamieni szlachetnych ametystu, kwarcu dymnego i kryształu, którym jest wysadzona cała kompozycja. Dominującym jest odłam kwarcu dymnego ważący aż 250 kg. Więcej materiałów z wystawy w Pradze znaleźć można na stronie Autora: www.akwa mania.mud.pl. Zapraszamy! WWW.MAGAZYNAKWARIUM.PL