Warszawa dn. 21.04.2010 r. INFORMACJA ODW 1/2010 Obecnie kwestie związane ze spożywaniem, sprzedażą, podawaniem i posiadaniem alkoholu na szeroko rozumianym terenie pod zarządem wojskowym regulują: - ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2007r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.) (art. 12 ust. 3, art. 14 ust. 1 pkt 6, art. 16, art. 18 ust. 1 i 4 oraz art. 43 i 43 1 ), - rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie postępowania w razie wnoszenia napojów alkoholowych na teren obiektów wojskowych oraz wysokości opłaty za przechowywanie napojów alkoholowych w depozycie (Dz. U. z 2003 r. Nr 135, poz.1271), - zarządzenie nr 3/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 lutego 2003 r. w sprawie określenia organów wojskowych właściwych do wyrażania zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym (Dz. Urz. MON. z 2003 r. Nr 4, poz. 25), - Regulamin Ogólny SZ RP stanowiący załącznik do decyzji Nr 188/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 czerwca 2009 r. (pkt 35), - rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 29 listopada 2004 r. w sprawie wypadków i okoliczności, w których ze względu na zwyczaje międzynarodowe dopuszczalne jest podawanie i spożywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych (Dz. U. 2004 r. Nr 262, poz. 2617). Zgodnie z ww. przepisami żadna osoba (cywilna lub żołnierz) nie może (legalnie) spożywać, sprzedawać, podawać i posiadać napojów alkoholowych na szeroko rozumianym terenie pod zarządem wojskowym z wyjątkiem tej części terenu, która jednocześnie spełnia następujące warunki: 1) nie jest częścią obiektów zajmowanych przez organy wojskowe 1, jak również nie znajduje się w rejonie 2 obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych; 2) na sprzedaż w miejscu, o którym mowa w pkt 1, należy uzyskać: a) uchwałę właściwej terytorialnie rady gminy lub miasta wydaną w sprawie liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz usytuowanie miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych. Uchwałę tę w miejscowościach gdzie stacjonuje jednostka wojskowa wydaje się po zasięgnięciu opinii właściwych dowódców garnizonów, 1 W opinii płk. dr. Wojciecha MARCINKOWSKIEGO z Naczelnej Prokuratury Wojskowej «organ» to wyodrębniona jednostka organizacyjna większej struktury aparatu państwowego lub samorządowego, o powszechnym lub regionalnym zasięgu, pełniąca określone funkcje w dziedzinie życia społecznego. Każda (także wojskowa ) «jednostka organizacyjna» może mieć zarówno strukturę kolegialną (np. urząd, instytucja), jak również konstrukcję indywidualną (wojewoda, wójt). Dokonując interpretacji pojęcia «organ wojskowy» należy stwierdzić, że organami wojskowymi są: - Minister Obrony Narodowej oraz Ministerstwo Obrony Narodowej jako urząd, - Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, - Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, - podsekretarze stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, - Dyrektor Generalny MON, - szefowie (dyrektorzy) instytucji wojskowych, w tym również jednostek organizacyjnych nie wchodzących w skład Ministerstwa, podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, w tym przedsiębiorstw państwowych, dla których jest on organem założycielskim, - dowódcy okręgów wojskowych i rodzajów sił zbrojnych, - dowódcy związków taktycznych, - dowódcy oddziałów i pododdziałów wojskowych. 2 Kwestia zakresu terytorialnego, jaki obejmuje pojęcie rejon nie jest obecnie unormowana! Do 20 czerwca 1993 r. odległość ta była określona w 2 rozporządzenia Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie szczegółowych zasad usytuowania punktów sprzedaży napojów alkoholowych oraz trybu wydawania zezwoleń na sprzedaż tych napojów (Dz.U.1983.25.119), a wynosiła 100 metrów od granicy obiektów i miejsc zabronionych do sprzedaży alkoholu albo wg orzeczeń sądowych odległość mierzoną osią drogi publicznej biegnącą pomiędzy tymi obiektami i miejscami.
2 b) zezwolenie wydane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, c) zgodę organów wojskowych określonych przez Ministra Obrony Narodowej, zgodnie z zarządzeniem nr 3/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 lutego 2003 r. Jedyne wyjątki od obowiązujących w przedmiotowych zakresach zakazów, stanowią zwyczaje międzynarodowe w czasie: a) przyjęć oficjalnych i innych uroczystości organizowanych z udziałem cudzoziemców, w tym w szczególności przedstawicieli państw obcych, funkcjonariuszy organizacji międzynarodowych lub członków delegacji zagranicznych; b) w wypadkach i okolicznościach innych niż określone w lit. a spotkań z udziałem cudzoziemców, jeżeli przemawiają za tym względy kurtuazji dyplomatycznej. Wyjątki te dotyczą jednak wyłącznie podawania i spożywania napojów alkoholowych, a nie jego sprzedaży i posiadania. W tym miejscu należy wskazać, że z przyczyn formalnoprawnych legalnie wnosić, podawać, spożywać, sprzedawać i posiadać alkoholu nie można na terenie pod zarządem wojskowym: a) w Polskich Kontyngentach Wojskowych (Polskich Jednostkach Wojskowych), b) na okrętach wojennych i pomocniczych jednostkach pływających Marynarki Wojennej 3, c) na pokładach wojskowych samolotów transportowych i pasażerskich 4. z wyjątkiem sytuacji określonych w ww. rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 29 listopada 2004 r.: Do najważniejszych przyczyn uniemożliwiających legalnie wnoszenie, podawanie, spożywanie, sprzedaż i posiadanie alkoholu w ww. jednostkach wojskowych poza granicami państwa oraz statkach i jednostkach (pływających oraz latających), należy brak unormowania takich możliwości oraz określenia odrębnych warunków i procedur w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W ustawie tej nie przewidziano dla ww. sytuacji innego niż w kraju trybu uzyskiwania zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. Karalność za naruszenia zakazów, związanych z alkoholem, zawartych w ustawach, rozporządzeniach i Regulaminie Ogólnym SZ RP przedstawia się następująco: 1) za wnoszenie, w tym za próbę (usiłowanie) wniesienia napoju alkoholowego na teren obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również w rejon obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych żołnierz lub pracownik wojska mogą odpowiadać dyscyplinarnie (w związku z wniesieniem i nie złożeniem tego napoju w depozycie alkoholowym jednostki wojskowej), natomiast inne osoby cywilne nie poniosą z tego tytułu żadnych konsekwencji prawnych. Natomiast osoby odmawiające złożenia napoju alkoholowego do depozytu mogą zostać nie wpuszczone na ten teren lub rejon (art. 16 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi); 2) za posiadanie napoju alkoholowego na terenie obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych żołnierz może odpowiadać dyscyplinarnie (pkt 35 RO SZ RP); 3) zarówno za podawanie, jak i sprzedaż napojów alkoholowych na terenie obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych lub dokonywanie tych czynności bez wymaganej zgody (zezwolenia) lub wbrew postanowieniom zgody (zezwolenia) grozi grzywna w ramach odpowiedzialności karnej za popełnienie przestępstwa (art. 43 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi). Zakaz ten dotyczy również imprez (uroczystości, spotkania, itp.), podczas których podawane lub sprzedawane byłyby napoje alkoholowe. I to niezależnie od tego kim jest sprawca tego przestępstwa. Tej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa. 3 W przeciwieństwie do możliwości sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach morskich uwzględnionej w rozporządzeniu Ministra - Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej z dnia 7 maja 1983 r. (Dz.U.83.25.121). 4 W przeciwieństwie do możliwości sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych uwzględnionej w rozporządzeniu Ministra Komunikacji z dnia 7 maja 1983 r. (Dz.U.83.25.120).
3 Ponadto, w razie popełnienia jednego z tych przestępstw można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy, można także orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży lub podawaniu napojów alkoholowych; 4) za spożywanie napojów alkoholowych w miejscach zabronionych (objętych zakazami) albo ich nabywanie lub spożywanie w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywanie własnych napojów alkoholowych przyniesionych przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania grozi grzywna w ramach odpowiedzialności karnej za popełnienie wykroczenia (art. 43 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi). Ponadto w razie popełnienia tego wykroczenia można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy. I to niezależnie od tego kim jest sprawca tego wykroczenia. Usiłowanie popełnienia tych wykroczeń jest również karalne; 5) za pozostawanie na terenie obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostki wojskowej w stanie po użyciu alkoholu lub nietrzeźwości żołnierz może odpowiadać dyscyplinarnie (pkt 35 RO SZ RP); 6) za znajdowanie się, wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji lub środka i podejmowanie w tym stanie czynności zawodowych lub służbowych zarówno żołnierz, jak i pracownik cywilny podlegają karze aresztu albo grzywny w ramach odpowiedzialności karnej za popełnienie wykroczenia. W razie popełnienia tego wykroczenia, można orzec podanie orzeczenia do publicznej wiadomości w szczególny sposób. Przy czym, w przypadku żołnierza ściganie tego wykroczenia następuje na żądanie dowódcy jednostki wojskowej. Jeżeli dowódca nie złoży żądania o ściganie karne musi tego żołnierza rozpatrzeć za popełnienie wykroczenia w trybie dyscyplinarnym albo polecić jego rozpatrzenie innemu przełożonemu dyscyplinarnemu (art. 70 2 Kodeksu wykroczeń); 7) za wprawienie się w stan nietrzeźwości lub odurzenia innym środkiem - po wyznaczeniu do służby lub będąc w służbie (w znaczeniu służby specjalnej/dyżurnej) żołnierz podlega karze ograniczenia wolności, aresztu wojskowego albo pozbawienia wolności do lat 2 w ramach odpowiedzialności karnej za popełnienie przestępstwa. Przy czym ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek dowódcy jednostki wojskowej. Jeżeli dowódca nie złoży wniosku o ściganie karne musi go rozpatrzeć za popełnienie przestępstwa w trybie dyscyplinarnym albo polecić jego rozpatrzenie innemu przełożonemu dyscyplinarnemu (art. 357 Kodeksu karnego). Opracowali: płk Stanisław PIWOWAR Szef ODW Departamentu Wychowania i Promocji Obronności mgr Mariusz Lewandowski- gł. spec. ODW DWiPO
4 WYCIĄG Z PRZEPISÓW (stan prawny na 1.04.2010 r.) Dz.U.2007.70.473 j.t. USTAWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Art. 14. 1. Zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych: 1) na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich; 2) na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników; 3) w miejscach i czasie masowych zgromadzeń; 4) w środkach i obiektach komunikacji publicznej; 5) (uchylony); 6) w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych. 1a. (uchylony). 2. (uchylony). 2a. Zabrania się spożywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. 3. Zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów zawierających więcej niż 18 % alkoholu w ośrodkach szkoleniowych. 4. Zabrania się sprzedaży i podawania napojów zawierających więcej niż 18 % alkoholu w domach wypoczynkowych. 5. Sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów zawierających więcej niż 4,5 % alkoholu może się odbywać na imprezach na otwartym powietrzu tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych. 6. W innych niewymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy może wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych. 7. Minister właściwy do spraw transportu oraz minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, określą zasady i warunki sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej, w pociągach i samolotach komunikacji międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach morskich i lotniczych. 8. Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, wypadki i okoliczności, w których, uwzględniając zwyczaje międzynarodowe, dopuszczalne jest podawanie i spożywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych. Art. 16. 1. Zabrania się wnoszenia napojów alkoholowych na teren zakładów pracy, obiektów wymienionych w art. 14 ust. 1 pkt 6, jak również stadionów i innych obiektów, w których odbywają się masowe imprezy sportowe i rozrywkowe, a także obiektów lub miejsc objętych zakazem wnoszenia napojów alkoholowych. 2. Osoby posiadające przy sobie napoje alkoholowe mają obowiązek przekazania ich do depozytu pod rygorem niewpuszczenia bądź usunięcia z terenu obiektów lub miejsc, o których mowa w ust. 1. 3. Napoje alkoholowe wnoszone przez żołnierzy na teren obiektów wymienionych w art. 14 ust. 1 pkt 6 ulegają odebraniu i przekazaniu do depozytu. 4. Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z właściwymi ministrami, każdy w swoim zakresie działania, w drodze rozporządzeń, określają
5 szczegółowe zasady i tryb postępowania w wypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, oraz wysokość opłaty za przechowanie napojów alkoholowych w depozycie. Art. 18. 1. Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, zwanego dalej "organem zezwalającym". 1a. (uchylony). 2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy. 3. Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje napojów alkoholowych: 1) do 4,5 % zawartości alkoholu oraz na piwo; 2) powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa); 3) powyżej 18 % zawartości alkoholu. 3a. Zezwolenia, o których mowa w ust. 3, organ zezwalający wydaje po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 2. 4. Sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym lub jednostek organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych - położonych poza obiektami wymienionymi w art. 14 ust. 1 pkt 6 - może być prowadzona jedynie za zezwoleniem, o którym mowa w ust. 1, a ponadto za zgodą organów wojskowych określonych przez Ministra Obrony Narodowej lub resortu spraw wewnętrznych określonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. 5. Wniosek o wydanie zezwolenia zawiera: 1) oznaczenie rodzaju zezwolenia; 2) oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania; 3) numer w rejestrze przedsiębiorców lub ewidencji działalności gospodarczej; 4) przedmiot działalności gospodarczej; 5) adres punktu sprzedaży; 6) adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego). 6. Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące dokumenty: 1) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z rejestru przedsiębiorców; 2) dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych; 3) pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym; 4) decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu, o której mowa w art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225). 7. Warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest: 1) posiadanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1; 2) wniesienie opłaty, o której mowa w art. 11 1 ; 3) zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych; 4) w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem, okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego zaświadczenia potwierdzającego dokonanie opłaty, o której mowa w art. 11 1, wydanego przez gminę; 5) posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży; 6) wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu; 7) zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany; 8) prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy, na podstawie art. 12 ust. 1 i 2; 9) przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa.
6 7a. (uchylony). 8. Organ zezwalający lub, na podstawie jego upoważnienia, straż gminna lub członkowie gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych dokonują kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia. 9. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4 lata, a w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży - nie krótszy niż 2 lata. 10. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, organ zezwalający cofa w przypadku: 1) nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności: a) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw; b) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych z naruszeniem zakazów określonych w art. 14 ust. 3 i 4; 2) nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych; 3) powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego; 4) wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł; 5) przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 11 1 ust. 4; 6) popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie; 7) orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem. 11. Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu. 12. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wygasa w przypadku: 1) likwidacji punktu sprzedaży; 2) upływu terminu ważności zezwolenia; 3) zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży; 4) zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej; 5) niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 11 1 ust. 4, lub niedokonania opłaty w wysokości określonej w art. 11 1 ust. 2 i 5 w terminach, o których mowa w art. 11 1 ust. 7. 13. Przedsiębiorca, którego zezwolenie wygasło z przyczyn określonych w ust. 12 pkt 5, może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia. 14. Przedsiębiorcy podający lub sprzedający różne mieszaniny napojów alkoholowych na podstawie posiadanych receptur, z wykorzystaniem napojów zawierających powyżej 18 % alkoholu, są obowiązani do posiadania zezwoleń, o których mowa w ust. 3 pkt 3. Art. 43. 1. Kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, podlega grzywnie. 2. Tej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa określonego w ust. 1. 3. W razie popełnienia przestępstwa określonego w ust. 1 albo 2 można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy, można także orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży lub podawaniu napojów alkoholowych. 4. Orzekanie w sprawach o przestępstwa określone w ust. 1 i 2 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. Art. 43 1. 1. Kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w art. 14 ust. 1 i 2a-6 albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, podlega karze grzywny.
7 2. Usiłowanie wykroczenia określonego w ust. 1 jest karalne. 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w ust. 1 można orzec przepadek napojów alkoholowych, chociażby nie były własnością sprawcy. Dz.U.1997.88.553 USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. Art. 357. 1. Żołnierz, który, po wyznaczeniu do służby lub będąc w służbie, wprawia się w stan nietrzeźwości lub odurzenia innym środkiem, podlega karze ograniczenia wolności, aresztu wojskowego albo pozbawienia wolności do lat 2. 2. Ściganie następuje na wniosek dowódcy jednostki. Dz.U.2007.109.756 j.t. USTAWA z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń Art. 70. 1. Kto, będąc niezdolny do czynności, której nieumiejętne wykonanie może wywołać niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, taką czynność przedsiębierze albo kto porucza ją osobie do jej wykonania niezdolnej lub wbrew obowiązkowi nadzoru dopuszcza do wykonania takiej czynności przez osobę niezdolną, podlega karze aresztu albo grzywny. 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości znajduje się w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie działającej substancji lub środka i podejmuje w tym stanie czynności zawodowe lub służbowe. 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w 1 lub 2, można orzec podanie orzeczenia do publicznej wiadomości w szczególny sposób. Dz.U.2008.133.848 j.t. USTAWA z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia Art. 10. 1. W sprawach o wykroczenia popełnione przez: 1) żołnierzy w czynnej służbie wojskowej: a) przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi, b) podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie obiektu wojskowego lub wyznaczonego miejsca przebywania, na szkodę wojska lub z naruszeniem obowiązku wynikającego ze służby wojskowej, c) za granicą, podczas użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. Nr 162, poz. 1117 oraz z 2004 r. Nr 210, poz. 2135), 2) żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich personelu cywilnego, jeżeli pozostają w związku z pełnieniem obowiązków
8 służbowych, o ile ustawa lub umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, nie stanowi inaczej - orzekają w pierwszej instancji wojskowe sądy garnizonowe. 2. Przepis art. 9 2 stosuje się odpowiednio do sądów wojskowych. Art. 86a. 1. Ściganie wykroczenia popełnionego przez żołnierza, o którym mowa w art. 10 1 pkt 1, następuje na żądanie dowódcy jednostki wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej, w której żołnierz pełni służbę wojskową, z zastrzeżeniem 3 i 4. 2. W razie odstąpienia od żądania ścigania wykroczenia dowódca jednostki wojskowej lub kierownik instytucji cywilnej, wszczyna wobec sprawcy tego czynu postępowanie dyscyplinarne albo wydaje polecenie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, bądź występuje z wnioskiem w tej sprawie do innego przełożonego dyscyplinarnego. 3. W przypadku popełnienia przez żołnierza wykroczenia, za które można orzec albo orzeka się środki karne zakazu prowadzenia pojazdów, przepadku przedmiotów lub nawiązki, nie wszczyna się postępowania dyscyplinarnego, a stosuje się przepis art. 86 1. 4. W czasie pełnienia służby wojskowej po ogłoszeniu mobilizacji, w stanach nadzwyczajnych, w czasie wojny, a także podczas wykonywania zadań służbowych w strefie działań wojennych oraz w przypadku użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, udziału w akcjach humanitarnych, poszukiwawczych lub ratowniczych, jak również w warunkach, o których mowa w art. 10 1 pkt 1 lit. c, w stosunku do żołnierza, który popełnił wykroczenie, stosuje się wyłącznie 2. Dz.U.2009.190.1474 USTAWA z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej 1) Art. 17. 1. Żołnierz ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego, posiadającego jednocześnie znamiona innego czynu zabronionego, jeżeli to naruszenie prawa miało związek ze służbą wojskową, niezależnie od odpowiedzialności ponoszonej na podstawie innych przepisów. 2. Żołnierz ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną również za: 1) czyny, za które właściwe organy są uprawnione do nakładania kar porządkowych lub wymierzania kar pieniężnych, jeżeli właściwy organ wystąpił z wnioskiem o ukaranie dyscyplinarne do dowódcy jednostki wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej; 2) czyny o znamionach przestępstwa ściganego na wniosek dowódcy jednostki wojskowej albo wykroczenia ściganego na żądanie dowódcy jednostki wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej, jeżeli uprawniony dowódca lub kierownik instytucji cywilnej odstąpił od złożenia wniosku albo żądania; 3) czyny o znamionach przestępstwa lub wykroczenia albo przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, jeżeli sąd lub prokurator albo inny organ uprawniony do orzekania w tych sprawach wystąpił do dowódcy jednostki wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej z wnioskiem o ukaranie dyscyplinarne. 3. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o przewinieniu dyscyplinarnym, przepisy te stosuje się również do czynów, o których mowa w ust. 1 i 2. 4. Żołnierz za popełnienie czynu będącego naruszeniem wyłącznie zasad etyki oraz godności i honoru żołnierza nie ponosi odpowiedzialności dyscyplinarnej.
9 Dz.Urz.MON.2009.12.132 zał. DECYZJA NR 188 / MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 10 czerwca 2009 roku w sprawie wprowadzenia do użytku Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej 35. 5 1. Żołnierz przebywający na terenie obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostki wojskowej, nie może: 1) posiadać alkoholu lub środków odurzających, substancji psychotropowych i środków zastępczych lub innych podobnie działających środków i substancji, o których mowa w odrębnych przepisach; 2) używać alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych i środków zastępczych lub innych podobnie działających środków i substancji, o których mowa w odrębnych przepisach; 3) pozostawać w stanie po użyciu alkoholu albo nietrzeźwości lub odurzenia. Dotyczy to również żołnierza przybywającego do miejsca pełnienia służby lub zakwaterowania po powrocie z urlopu, przepustki, podróży służbowej, leczenia, itp. 2. Wobec żołnierza będącego w stanie nietrzeźwości lub odurzenia stosuje się dyscyplinarne środki zapobiegawcze zgodnie z przepisami dyscyplinarnymi. Dz.U.2003.135.1271 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie postępowania w razie wnoszenia napojów alkoholowych na teren obiektów wojskowych oraz wysokości opłaty za przechowywanie napojów alkoholowych w depozycie Na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 i Nr 167, poz. 1372 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 719 i Nr 122, poz. 1143) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa: 1) szczegółowe zasady i tryb postępowania z napojami alkoholowymi wnoszonymi na teren obiektów zajmowanych przez organy wojskowe, jak również obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych, zwanych dalej "jednostkami wojskowymi"; 2) wysokość opłat za przechowywanie napojów alkoholowych w depozycie. 2. Do depozytu napojów alkoholowych przyjmuje się napoje alkoholowe tylko w oryginalnych naczyniach zamkniętych. 5 Tekst po zmianach z 2010 r.
10 3. 1. W biurze przepustek (w razie potrzeby również w innym widocznym miejscu) należy umieścić informację o zakazie wnoszenia napojów alkoholowych oraz o rygorach w razie niezastosowania się do tego zakazu. 2. Dyżurny biura przepustek lub oficer dyżurny (inspekcyjny) albo inna osoba pełniąca służbę dyżurną, wyznaczona przez dowódcę jednostki wojskowej, może odmówić wpuszczenia na teren jednostki wojskowej osoby, w stosunku do której powziął podejrzenie, że wbrew zakazowi wnosi napoje alkoholowe, chyba że przeprowadzona na żądanie tej osoby kontrola nie potwierdzi podejrzenia. 3. Osobę, o której mowa w ust. 2, należy pouczyć o prawie żądania przeprowadzenia kontroli. 4. 1. Osobie, która przekazała napoje alkoholowe do depozytu, wydaje się pokwitowanie przyjęcia alkoholu do depozytu, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia. 2. Jeżeli alkohol został przekazany do depozytu przez dyżurnego biura przepustek, oficera dyżurnego (inspekcyjnego) albo inną osobę pełniącą służbę dyżurną, dowódcę pododdziału lub patrol Żandarmerii Wojskowej, pokwitowanie wydaje się osobie, której został on odebrany. 5. Napoje alkoholowe przyjęte do depozytu odnotowuje się w ewidencji depozytów napojów alkoholowych, której wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia. 6. Za każdą dobę przechowywania jednego opakowania (pojemnika) napoju alkoholowego w depozycie pobiera się opłatę w wysokości 0,5 % minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". 7. 1. Wydanie napoju alkoholowego z depozytu, z zastrzeżeniem 9, następuje za zwrotem pokwitowania, o którym mowa w 4 ust. 1, po wniesieniu opłaty wyliczonej zgodnie z 6. 2. Zwrócone pokwitowanie przechowuje się w jednostce wojskowej przez okres roku. 3. Dowodem wniesienia opłaty za przechowanie alkoholu w depozycie jest pokwitowanie, którego wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia. 8. 1. Napój alkoholowy odebrany żołnierzowi zakwaterowanemu na terenie jednostki wojskowej może być zwrócony odpowiednio, z zastrzeżeniem 9 ust. 1: 1) żołnierzom rezerwy odbywającym ćwiczenia wojskowe - po zakończeniu ćwiczeń; 2) żołnierzom służby zasadniczej - po zwolnieniu ze służby wojskowej; 3) kandydatom na żołnierzy zawodowych - przed wyjazdem na urlop wypoczynkowy lub inny urlop. 2. W przypadku przeniesienia żołnierza do innej jednostki wojskowej odebrany mu alkohol pozostaje w depozycie, do którego został złożony. 9. 1. Jeżeli wskutek nieodebrania napoju alkoholowego z depozytu wysokość opłaty przekracza jego wartość, depozyt podlega likwidacji na podstawie przepisów o likwidacji niepodjętych depozytów. 2. Przepisy 3 i 4 oraz 11 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 2002 r. w sprawie rozciągnięcia stosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 50, poz. 449) stosuje się odpowiednio. 10. 1. W przypadku, o którym mowa w 9, dowódca jednostki wojskowej, co najmniej raz w roku, zwraca się o wszczęcie postępowania likwidacyjnego do naczelnika właściwego miejscowo urzędu skarbowego, będącego organem likwidacyjnym. 2. Przekazanie napojów alkoholowych z depozytu do organu likwidacyjnego następuje na podstawie protokołu. 11. Wpływy z tytułu opłat określonych w 6 podlegają odprowadzeniu na rachunek dochodów budżetu państwa. 12. Dowódca jednostki wojskowej jest obowiązany: 1) zapewnić odpowiednie przechowywanie napojów alkoholowych w depozycie, a także właściwe prowadzenie ewidencji depozytów; 2) wyznaczyć osobę odpowiedzialną za: a) przyjmowanie i wydawanie napojów alkoholowych z depozytu, a także prowadzenie ewidencji depozytów alkoholowych,
11 b) przygotowywanie raz na kwartał zestawienia depozytów, co do których ustalono, że wysokość opłaty, o której mowa w 6, przekracza wartość depozytu. 13. Traci moc rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 maja 1983 r. w sprawie zasad i trybu postępowania w razie wnoszenia napojów alkoholowych na teren obiektów wojskowych (Dz. U. Nr 25, poz. 104 oraz z 1994 r. Nr 130, poz. 653). 14. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. ZAŁĄCZNIKI ZAŁĄCZNIK Nr 1......, dnia... (pieczęć nagłówkowa jednostki wojskowej) WZÓR POKWITOWANIE Nr.../20... przyjęcia alkoholu do depozytu W dniu... przyjęto do depozytu od... (stopień wojskowy, imię i nazwisko oraz adres zamieszkania)... alkohol... (rodzaj i ilość opakowań lub pojemników oraz gatunek alkoholu)... Pokwitowanie otrzymałem...... (data i podpis osoby (stanowisko, st. wojskowy, składającej depozyt) imię i nazwisko oraz podpis osoby przyjmującej depozyt) POUCZENIE 1. Za każdy dzień przechowywania napojów alkoholowych w depozycie pobiera się opłatę za jedno opakowanie (pojemnik) w wysokości 0,5 % minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". 2. Jeżeli wskutek nieodebrania napoju alkoholowego z depozytu wysokość opłaty przekracza jego wartość, depozyt podlega likwidacji na podstawie przepisów o likwidacji niepodjętych depozytów. ZAŁĄCZNIK Nr 2 Lewa strona WZÓR EWIDENCJA DEPOZYTÓW ALKOHOLOWYCH W JEDNOSTCE WOJSKOWEJ... Lp. Data i godzina przyjęcia depozytu Stopień wojskowy, imię i nazwisko oraz adres zamieszkania składającego depozyt Ilość, rodzaj i szacunkowa wartość alkoholu złożonego do depozytu Numer pokwitowania wydanego składającemu depozyt Stan wojsk podpi depoz
12 1 2 3 4 5 Prawa strona Data i godzina wydania depozytu Liczba dni przechowy wania depozytu Kwota przyjętej opłaty za przechowywanie depozytu Stopień wojskowy, imię i nazwisko, podpis oraz adres zamieszkania osoby odbierającej depozyt Stanowisko, stopień wojskowy, imię i nazwisko oraz podpis osoby wydającej depozyt Data pr depozyt organow likwidac 7 8 9 10 11
13 ZAŁĄCZNIK Nr 3 WZÓR......, dnia... (pieczęć nagłówkowa jednostki wojskowej) POKWITOWANIE Nr.../20... przyjęcia opłaty za przechowanie alkoholu w depozycie W dniu... przyjęto od... (stopień wojskowy, imię i nazwisko oraz adres zamieszkania)... opłatę za przechowanie alkoholu w depozycie w kwocie..., słownie....... (st. wojskowy, imię i nazwisko oraz podpis osoby przyjmującej opłatę)
14 Dz.Urz.MON.2003.4.25 ZARZĄDZENIE Nr 3/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 21 lutego 2003 r. w sprawie określenia organów wojskowych właściwych do wyrażania zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym. Na podstawie art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 oraz Nr 167, poz. 1372) zarządza się, co następuje: 1. 1. Organami wojskowymi uprawnionymi do wyrażania zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym, położonych poza obiektami zajmowanymi przez organy wojskowe oraz poza rejonami obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych, objętymi zakazem sprzedaży, podawania i spożywania takich napojów, z zastrzeżeniem ust. 2, są: 1) dowódca garnizonu; 2) etatowy komendant garnizonu w garnizonach stanowiących siedzibę dowództwa rodzaju Sił Zbrojnych albo okręgu wojskowego. 2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, w Garnizonie Warszawa przysługują: 1) Dowódcy Wojsk Lądowych; 2) (1) Dowódcy Sił Powietrznych; 3) Dowódcy Garnizonu Warszawa; 4) Szefowi Wojskowych Służb Informacyjnych; 5) Komendantowi Głównemu Żandarmerii Wojskowej - w zależności od podporządkowania miejsca znajdującego się pod zarządem wojskowym, w którym mają być prowadzone sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. 2. Ustala się wzór wniosku o wyrażenie zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach, o których mowa w 1 ust. 1, stanowiący załącznik do zarządzenia. 3. Traci moc zarządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 stycznia 1995 r. w sprawie określenia organów wojskowych do wyrażania zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym (M. P. Nr 5, poz. 76). 4. Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
15 ZAŁĄCZNIK...... (pieczęć wnioskodawcy) (miejscowość, data) Dowódca (szef, komendant)... WNIOSEK o wyrażenie zgody na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w miejscach znajdujących się pod zarządem wojskowym 1. Oznaczenie wnioskodawcy...... 2. Siedziba i adres wnioskodawcy: 1) miejscowość, kod... 2) ulica, nr domu, nr lokalu... 3) województwo... 4) nr telefonu, nr faksu... 3. Numer w rejestrze przedsiębiorców... 4. Miejsce prowadzenia działalności gospodarczej... (dokładny adres miejsca sprzedaży i podawania napojów alkoholowych)... 5. Wnioskowany okres prowadzenia sprzedaży i podawania napojów alkoholowych od dnia... roku do dnia... roku.... (podpis)
16 Dz.U.2004.262.2617 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH 1) z dnia 29 listopada 2004 r. w sprawie wypadków i okoliczności, w których ze względu na zwyczaje międzynarodowe dopuszczalne jest podawanie i spożywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych Na podstawie art. 14 ust. 8 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: 1. Podawanie i spożywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych jest dopuszczalne ze względu na zwyczaje międzynarodowe w następujących wypadkach i okolicznościach: 1) przyjęć oficjalnych i innych uroczystości organizowanych z udziałem cudzoziemców, w tym w szczególności przedstawicieli państw obcych, funkcjonariuszy organizacji międzynarodowych lub członków delegacji zagranicznych; 2) innych niż określone w pkt 1 spotkań z udziałem cudzoziemców, jeżeli przemawiają za tym względy kurtuazji dyplomatycznej. 2. Traci moc zarządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie okoliczności, w których ze względu na zwyczaje międzynarodowe dopuszczalne jest podawanie i spożywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych (M. P. Nr 17, poz. 98). 3. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.