KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 11.3.2016 r. COM(2016) 138 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY na temat wykonania uprawnień przekazanych Komisji na mocy rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności PL PL
SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY na temat wykonania uprawnień przekazanych Komisji na mocy rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności 1. Wprowadzenie i podstawa prawna Celem niniejszego sprawozdania jest spełnienie obowiązku nałożonego na Komisję na mocy art. 51 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie informacji na temat żywności ) 1. Art. 51 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności zawiera wymóg, aby Komisja przedstawiała Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat wykonania uprawnień przekazanych Komisji na mocy tego rozporządzenia. Sprawozdanie to należy sporządzić nie później niż 9 miesięcy przed upływem 5-letniego okresu przekazania biegnącego od dnia 12 grudnia 2011 r. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż 3 miesiące przed końcem danego okresu. 2. Wykonywanie przekazanych uprawnień Na mocy art. 51 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 9 ust. 3, art. 10 ust. 2, art. 12 ust. 3, art. 13 ust. 4, art. 18 ust. 5, art. 19 ust. 2, art. 21 ust. 2, art. 23 ust. 2, art. 30 ust. 6, art. 31 ust. 2, art. 36 ust. 4 i art. 46 tego rozporządzenia. Od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności Komisja przyjęła trzy akty delegowane: a) rozporządzenie delegowane Komisji 2 zmieniające rozporządzenie w sprawie informacji na temat żywności zgodnie z art. 36 ust. 4 w odniesieniu do informacji dotyczących braku lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności: Celem tego aktu prawnego było stworzenie podstaw do ujęcia w ramy przekazywanych dobrowolnie informacji na temat żywności dotyczących braku lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności. Zgodnie z wcześniejszą dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/39/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego 3 przekazywanie takich informacji, a w szczególności oświadczeń dotyczących produktów bezglutenowych lub produktów o bardzo niskiej zawartości glutenu, zostało uregulowane rozporządzeniem Komisji (WE) nr 41/2009 z dnia 20 stycznia 2009 r. dotyczącym składu i etykietowania środków spożywczych odpowiednich dla osób nietolerujących glutenu 4. Jak przewidziano w motywie 41 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i 1 Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 18. 2 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1155/2013 z dnia 21 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do informacji dotyczących braku lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności, Dz.U. L 306 z 16.11.2013, s. 7 por. również uzasadnienie w celu uzyskania dodatkowych informacji. 3 3 Dz.U. L 124 z 20.5.2009, s. 21. 4 4 Dz.U. L 16 z 21.1.2009, s. 3. 2
Rady (UE) nr 609/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci oraz żywności specjalnego przeznaczenia medycznego i środków spożywczych zastępujących całodzienną dietę, do kontroli masy ciała 5, wraz z uchyleniem dyrektywy 2009/39/WE i rozporządzenia Komisji (WE) nr 41/2009 z dniem 20 lipca 2016 r. przepisy w sprawie informacji dotyczących braku lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności powinny zostać przeniesione do rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności. Rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 1155/2013 zezwolono na to przeniesienie, natomiast faktyczne szczegółowe rozwiązania dotyczące stosowania oświadczeń, o których mowa powyżej, były wówczas określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 828/2014 6 ; b) rozporządzenie delegowane Komisji 7 zmieniające załączniki II i III do rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności w odniesieniu do niektórych zbóż powodujących alergie lub reakcje nietolerancji oraz żywności z dodatkiem fitosteroli, estrów fitosteroli, fitostanoli lub estrów fitostanoli: Ten akt prawny został przyjęty na podstawie art. 10 ust. 2 i art. 21 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności z myślą o dwóch celach: po pierwsze, na podstawie art. 21 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności zobowiązującego Komisję do analizowania w celu zapewnienia konsumentom lepszej informacji wykazu substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, uaktualniony został wykaz tychże substancji lub produktów w załączniku II do tego rozporządzenia, a odniesienie do zbóż zawierających gluten, mianowicie do pszenicy, zostało zmodyfikowane, tak by objąć nim orkisz jako odmianę pszenicy i zastąpić oznaczenie kamut, które odnosi się do zarejestrowanego znaku towarowego, faktyczną nazwą specjalnej odmiany khorasan. Po drugie, na podstawie art. 10 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności dopuszczającego wprowadzanie zmian w wykazie obowiązkowych danych szczegółowych dotyczących poszczególnych rodzajów żywności w interesie ochrony zdrowia konsumentów lub bezpiecznego stosowania danego środka spożywczego, zmieniono załącznik III do rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności w celu zapewnienia, by żywność z dodatkiem fitosteroli, estrów fitosteroli, fitostanoli lub estrów fitostanoli docierała do grupy docelowej konsumentów, którzy muszą kontrolować poziom cholesterolu we krwi, wprowadzono stosowne oznaczenie, które należy umieszczać na etykietach takiej żywności; c) rozporządzenie delegowane Komisji w sprawie definicji wytworzonych nanomateriałów: W art. 18 ust. 5 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności zobowiązano Komisję do dopasowania i dostosowania definicji wytworzonych nanomateriałów, która została pierwotnie określona w art. 2 ust. 2 lit. t) tego rozporządzenia, do postępu technicznego i naukowego lub do definicji uzgodnionych na szczeblu 5 6 7 Dz.U. L 181 z 29.6.2013, s. 35. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat nieobecności lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności, Dz.U. L 228 z 31.7.2014, s. 5. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 78/2014 z dnia 22 listopada 2013 r. zmieniające załączniki II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do niektórych zbóż powodujących alergie lub reakcje nietolerancji oraz żywności z dodatkiem fitosteroli, estrów fitosteroli, fitostanoli lub estrów fitostanoli, Dz.U. L 27 z 30.1.2014, s. 7 por. również uzasadnienie w celu uzyskania dodatkowych informacji. 3
międzynarodowym. Na tej podstawie Komisja przyjęła w dniu 12 grudnia 2013 r. rozporządzenie delegowane Komisji zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności w odniesieniu do definicji wytworzonych nanomateriałów i tego samego dnia notyfikowała ten akt prawny Parlamentowi Europejskiemu i Radzie 8. W dniu 12 marca 2014 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję sprzeciwiającą się wspomnianemu rozporządzeniu delegowanemu, uznając, że Komisja, poprzez wyłączenie niektórych dodatków do żywności z zakresu definicji, przekroczyła przekazane jej uprawnienia 9. W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 10, które zacznie obowiązywać od dnia 1 stycznia 2018 r., przejęto definicję wytworzonych nanomateriałów w brzmieniu obecnie ustanowionym w rozporządzeniu w sprawie informacji na temat żywności. W związku z tym definicja wytworzonego nanomateriału wraz z odnoszącym się do niej powierzeniem Komisji przekazanych uprawnień ma zostać skreślona z rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności i zastąpiona odesłaniem do definicji zawartej we wspomnianym powyżej rozporządzeniu 11. W rozporządzeniu w sprawie informacji na temat żywności przewidziano przekazanie kolejnych uprawnień. Komisja nie powoływała się jednak dotychczas na inne podstawy prawne 12 w celu przyjęcia aktów delegowanych na podstawie rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności. Należy zauważyć, że rozporządzenie to stosuje się dopiero od dnia 13 grudnia 2014 r., a niektóre jego przepisy dopiero od dnia 13 grudnia 2016 r. W szczególności: a) na podstawie art. 13 ust. 4 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności Komisja ma ustanawiać kryteria dotyczące czytelności obowiązkowych danych szczegółowych, które muszą zostać podane, zazwyczaj na etykiecie, w odniesieniu do danego środka spożywczego. Jeżeli chodzi o tę kwestię, należy zgromadzić dodatkowe doświadczenia związane z praktycznym stosowaniem nowych przepisów przed przystąpieniem do opracowywania aktu delegowanego odnoszącego się do czytelności; b) w art. 21 ust. 2 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności zobowiązuje się Komisję do systematycznego analizowania i, w stosownych przypadkach, uaktualniania wykazu substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji ustanowionego w załączniku II do tego rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem Komisja stale ocenia potrzebę ewentualnych kolejnych modyfikacji wykazu znajdującego się w załączniku II; c) art. 9 ust. 3, art. 12 ust. 3, art. 19 ust. 2, art. 23 ust. 2, art. 30 ust. 6, art. 31 ust. 2 i art. 46 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności umożliwiają Komisji 8 9 10 11 12 C(2013) 8887 final. B7-0185/2014 C(2013) 8887 2013/2997(DEA). Dz.U. L 327 z 11.12.2015, s. 1. Zob. motyw 10, art. 3 ust. 2 lit. f) i art. 31 rozporządzenia (UE) 2015/2283. Art. 9 ust. 3, art. 12 ust. 3, art. 13 ust. 4, art. 19 ust. 2, art. 21 ust. 2 w odniesieniu do innych substancji lub produktów, art. 23 ust. 2, art. 30 ust. 6, art. 31 ust. 2 i art. 46 rozporządzenia w sprawie informacji na temat żywności. 4
określenie dodatkowych szczegółowych warunków dotyczących różnych aspektów technicznych związanych z tym rozporządzeniem. Ponieważ całe rozporządzenie będzie stosowane dopiero od dnia 13 grudnia 2016 r., zachodzi potrzeba dodatkowego zbadania postrzegania przez konsumentów, zanim zostaną podjęte decyzje o odpowiednim wykorzystaniu powyższych przekazanych uprawnień. 3. Podsumowanie Rozporządzenie w sprawie informacji na temat żywności stosuje się dopiero od ponad roku i nie jest ono jeszcze stosowane w całości. Komisja przyjęła dotychczas akty delegowane dotyczące braku lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności i odnoszące się do niektórych zbóż powodujących alergie lub reakcje nietolerancji oraz do żywności z dodatkiem fitosteroli i fitostanoli lub ich estrów. Akt delegowany w sprawie definicji wytworzonych nanomateriałów został odrzucony przez Parlament Europejski. 5