NATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla specjalnych obszarów ochrony (OSO), proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (pozw), obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz specjalnych obszarów ochrony (SOO) OBSZAR NAZWA OBSZARU PLH120096 Białowodzka Góra nad Dunajcem ZAWARTOŚĆ 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU 2. POŁOŻENIE OBSZARU 3. INFORMACJE PRZYRODNICZE 4. OPIS OBSZARU 5. STATUS OCHRONY OBSZARU 6. POWIĄZANIA OBSZARU 7. MAPA OBSZARU 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU 1.1. Typ 1.2. Kod obszaru B PLH120096 1.3. Nazwa obszaru Białowodzka Góra nad Dunajcem 1.4. Data opracowania 1.5. Data aktualizacji 2012-04 2013-10 1.6. Instytucja lub osoba przygotowująca wniosek: Nazwisko/Organizacja: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Adres: Polska Wawelska 52/54 Warszawa 00-922 Adres e-mail: kancelaria@gdos.gov.pl Data zaproponowania obszaru jako OZW: 2012-12 Data zatwierdzenia obszaru jako OZW(*): Brak danych Data objęcia obszaru ochroną SOO: Brak danych
Krajowe odniesienie prawne dla formy ochrony SOO: Nie wydano rozporządzenia 2. POŁOŻENIE OBSZARU 2.1. Położenie centralnego punktu [wartości dziesiętne stopni]: Długość geograficzna 20.633 Szerokość geograficzna 49.6897 2.2. Powierzchnia [ha]: 2.3. Obszar morski [%] 67.65 0.0 2.5. Kod i nazwa regionu administracyjnego Kod poziomu NUTS 2 PL21 Nazwa regionu Małopolskie 2.6. Region biogeograficzny Kontynentalny (10.09 %) Alpejski (89.91 %) 3. INFORMACJE PRZYRODNICZE 3.1. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie obszaru i ocena znaczenia obszaru dla tych siedlisk: Typy siedlisk wymienione w załączniku I Ocena obszaru Kod PF NP Pokrycie [ha] Jaskinie [liczba] Jakość danych A B C D A B C Reprezentatywność Powierzchnia względna Stan zachowania 9130 64.35 G B A B B 9170 2.71 G C C C C Ocena ogólna PF: dla typów siedlisk, do których mogą odnosić się zarówno formy priorytetowe, jak i niepriorytetowe (6210, 7130, 9430) należy wpisać x" w kolumnie PF celem wskazania formy priorytetowej. NP: jeśli dany typ siedliska nie istnieje już na danym terenie, należy wpisać x" (opcjonalnie). Pokrycie: można wpisywać z dokładnością do wartości dziesiętnych. Jaskinie: w przypadku siedlisk typu 8310 i 8330 (jaskinie) należy podać liczbę jaskiń, jeśli nie są dostępne szacunkowe dane na temat powierzchni. Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe). 3.2. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunków
Gatunki Populacja na obszarze Ocena obszaru Grupa Kod Nazwa naukowa S NP Typ Wielkość Jednostka Kategoria Jakość danych A B C D A B C Min Maks C R V P Populacja Stan Izolacja Ogólnie zachowania P 1381 Dicranum viride p 1 1 stones G C A B B I 6199 Euplagia quadripunctaria p P M D Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady. S: jeśli dane o gatunku są szczególnie chronione i nie mogą być udostępnione publicznie, należy wpisać tak". NP: jeśli dany gatunek nie występuje już na danym terenie, należy wpisać x (opcjonalnie). Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące (w przypadku roślin i gatunków niemigrujących należy użyć terminu osiadłe"). Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki według standardowego wykazu jednostek i kodów zgodnego ze sprawozdawczością na podstawie art. 12 i 17 (zob. portal referencyjny). Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne - wypełnić, jeżeli brak jest danych (DD), lub jako uzupełnienie informacji o wielkości populacji. Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych (kategorię tę należy stosować wyłącznie, jeśli nie da się dokonać nawet zgrubnej oceny wielkości populacji - w takiej sytuacji można pozostawić puste pole dotyczące wielkości populacji, jednak pole Kategorie liczebności" musi być wypełnione). 4. OPIS OBSZARU 4.1. Ogólna charakterystyka obszaru Klasa siedliska przyrodniczego Pokrycie [%] N19 97.99 Ogółem pokrycia siedliska przyrodniczego 98 Dodatkowa charakterystyka obszaru: Klasy siedlisk: Lasy liściaste (żyzna buczyna karpacka i grąd), ciepłolubne zarośla z roślinnością szczelin na skalnych zboczach o podłożu krzemianowym. Obszar położony jest w miejscowości Biała Woda w gminie Łososina Dolna w województwie małopolskim. Zwarty kompleks leśny otoczony od wschodu, zachodu i północy agrocenozami i niewielkimi płatami lasu a od południa przylegający do lasu jodłowego. Pokrywa się w całości z istniejącym rezerwatem "Białowodzka Góra nad Dunajcem". Obszar położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie Dunajca. 4.2. Jakość i znaczenie Na terenie rezerwatu występuje mech widłoząb zielony Dicranum viride, który wymieniony jest w II załączniku Dyrektywy Siedliskowej i I załączniku Konwencji Berneńskiej. W Polsce od 2001 roku (Rozporządzenie 2001) objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczony został na "Czerwonej liście mchów zagrożonych Europy" w
kategorii V (Schumacker, Martiny 1995), w Polsce uznawany jest za gatunek zagrożony w kategorii R (Żarnowiec, Stebel, Ochyra 2004). Jest to jedyne stanowisko omawianego gatunku w Beskidzie Wyspowym i jedno z nielicznych jego stanowisk w zachodniej części polskiej części Karpat. Populacja jest niewielka i zasiedla tylko część dostępnych siedlisk. Jest to sytuacja typowa dla zdecydowanej większości stanowisk widłozębu zielonego w Polsce. Stanowiska Dicranum viride na terenie rezerwatu nie są bezpośrednio zagrożone. Na obrzeżach rezerwatu obserwowano kilkanaście osobników Callimorpha quadripunctaria - krasopani hera. Obsiadały kwiatostany Cirsium arvense, liczne na porolnych łąkach. Poniżej rezerwatu (mark 436) rośnie Eupatorium cannabinum, uważany za rośliną żywicielską motyla. Uważana jest za gatunek leśny występujący na obrzeżach leśnych. Dla ochrony gatunku nie jest konieczne obejmowanie niewielkich i często efemerycznych stanowisk formalną ochroną obszarową. Należy natomiast utrzymywać ekstensywną gospodarkę leśną na obszarach, gdzie znajdują się stanowiska motyla. Ważne jest też zapobieganie zmianom w środowisku, które mogłyby wpłynąć negatywnie na gatunek, takim jak: osuszanie, dewastacja, wylesianie, przeznaczanie gruntów pod inwestycje. Aktualnie nie ma konieczności podejmowania szczególnych działań ochronnych w stosunku do gatunku (http://www.iop.krakow.pl/karpaty/krasopani_hera_,70,2,gatunek.html). Przeważającą część obszaru porasta las bukowy w zespole Dentario glandulosae-fagetum - żyzna buczyna karpacka, w różnych podzespołach. Na zboczach południowych lasy te nawiązują do ciepłolubnej buczyny małopolskiej Carici-Fagetum convallarietosum, opisanej przez Stefana Michalika z siedlisk nawapiennych. Występuje tu również na niewielkich płatach Tilio-Carpinetum - grąd subkontynentalny oraz niezwykle rzadkie w Karpatach ciepłe zarośla na zboczach skalnych zaliczane do zespołu Peucedano cervarie-coryletum, wśród których znajduje się roślinność szczelin na skalnych zboczach o podłożu krzemianowym. Z tego obszaru opisano szereg gatunków rzadkich we florze Polski, które wymieniono poniżej. Atypus piceus (Sulzer, 1776) - gatunek pająka mającego 10 stanowisk w Polsce. Cotoneaster niger (THUNB.) FR. - gatunek z Czerwonej Księgi Karpat Polski, gatunek objęty ścisłą ochroną. Sorbus torminalis (L.) CRANTZ - gatunek z Czerwonej Księgi Karpat Polski, gatunek objęty ścisłą ochroną, bardzo rzadko występujący w Karpatach. Allium montanum F. W. SCHMIDT - gatunek bardzo rzadko występujący w Karpatach. Bupleurum falcatum L. - gatunek bardzo rzadko występujący w Polsce, jedynie w Sudetach, i w środkowej części Karpat Zachodnich. Polygonatum odoratum (MILL.) DRUCE - gatunek bardzo rzadko występujący w Karpatach. 4.3. Zagrożenia, presje i działania mające wpływ na obszar Najważniejsze oddziaływania i działalność mające duży wpływ na obszar Oddziaływania negatywne Poziom Zagrożenia i presje Oddziaływania pozytywne Działania, Poziom zarządzanie Zanieczyszczenie (opcjonalnie) L A08 o M A07 o M G01.02 i L H04 o Wewnętrzne Zanieczyszczenie / (opcjonalnie) zewnętrzne [i o b] L X b Poziom: H = wysoki, M = sredni, L = niski. Wewnętrzne / zewnętrzne [i o b]
Zanieczyszczenie: N = stosowanie azotu, P = stosowanie fosforu/fosforanów, A = stosowanie kwasów/zakwaszanie, T = toksyczne chemikalia nieorganiczne, O = toksyczne chemikalia organiczne, X = zanieczyszczenia mieszane. i = wewnętrzne, o = zewnętrzne, b = jednoczesne. 4.4. Własność (opcjonalnie) Typ [%] Krajowa/federalna 0 Kraj Publiczna związkowy/województwo 0 Lokalna/gminna 0 Własność łączna lub współwłasność Inna publiczna 0 Prywatna 0 Nieznana 0 Suma 100 0 4.5. Dokumentacja (opcjonalnie) 1. Guzikowa M., Kornaś J. 1969. Materiały do atlasu rozmieszczenia roślin naczyniowych w Karpatach polskich. 2. Melica uniflora Retz. Fragm. Flor. Geobot. 15(2): 131 145. 2. Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 1957. Zapiski florystyczne z Sądeczyzny. Fragm. Florist. Geobot. 3(1): 1-9. 3. Marzec Z. 1973. Wpływ zbiornika rożnowskiego na klimat doliny Dunajca. Prace i Studia Inst.Geogr. UW 11, Klimatologia 6: 31-38. 4. Matuszkiewicz W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN. Warszawa. 5. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Polska a chekcklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences. Kraków. 6. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa. 1992. Contemporary threat to the vascular flora of the Polish Carpathians (S. Polska). Veröff. Geobot. Inst. ETH, Stiftung Rübel, Zürich, 107: 151 162. 7. Pawłowski B. 1925. Geobotaniczne stosunki Sądeczyzny. Prace Monogr. Komis. Fizjogr. PAU 1: 1-336. 8. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. 2008. Czerwona Księga Karpat Poskich rośliny naczyniowe. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences. Kraków. 9. Pawłowski B. 1962. Dodatki do flory Sądeczyzny. Cz.II. ). Fragm. Flor. Geobot. 8(2): 97-104. 10. Reszkiewicz W. 1991. Flora Chełmieckiej Góry w Beskidzie Wyspowym. IB UJ Kraków (msk). 11. Rozwałka R., Szewczyk M. 2010. Nowe stanowisko Atypus piceus (Sulzer, 1776) (Araneae: Atypidae) oraz uwagi o jego rozmieszczeniu. Przegląd Zoologiczny LII-LIV, 1-4(20082010): 153-157 12. Staszkiewicz J. 1964a. Rezerwat Białowodzka Góra koło Nowego Sącza. Chrońmy Przyr.Ojcz. 20(3): 18-26. 13. Staszkiewicz J. 1964b. Zespoły leśne pasma Jaworza (Beskid Wyspowy). Fragm. Flor. Geobot. 10(3): 319-397. 14. Staszkiewicz J. 1995. Sądecczyzna. [w:] Szata roślinna Parków Narodowych i rezerwatów Polski południowej. Mirek Z., Wójcicki J (red.) Kraków. 15. Staszkiewicz J., Witkowski Z. 1976. Ziemia Sądecka. Wiedza Powszechna. Warszawa. 16. Szewczyk M. 1979. Rośliny naczyniowe zbiorowisk łąkowych Pasma Jaworza w Beskidzie Wyspowym. IB UJ. Kraków, (msk). 17. Schumacker R., Martiny P. 1995. Red Data Book of European Bryophytes. Part. 2: Threatened bryophytes in Europe including Macaronesia. The European Committee for Conservation of Bryophytes, Trondheim. 18. Stebel A., Cykowska B. & Żarnowiec J. 2011. Current distribution of the European threatened moss Dicranum viride (Bryophyta, Dicranaceae) in the Polish Carpathians. In: A. Stebel & Ochyra (red.), Chorologica
Studies on Polish Carpathians Bryophytes. Sorus, Poznań: 99 110. 19. Stebel A., Żarnowiec J., Cykowska B. & Szczepański M. 2008. Another localities of European threatened moss Dicranum viride (Bryophyta, Dicranaceae) from Polska. W: A. Stebel, R. Ochyra (red.), Bryophytes of the Polish Carpathians. Sorus, Poznań: 271-274. 20. Tomasiewicz J. 1996. Plan ochrony rezerwatu Białowodzka Góra na lata 1996 2015. Lubomierz (msk). 21. Zarzycki K., Kazimierczakowa R. 1993. Polska czerwona księga roślin. Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN. Kraków. 22. Żarnowiec J., Stebel A., Ochyra R. 2004. Threatened moss species in the Polish Carpathians in the light of a new Red-list of mosses in Polska. W: Stebel A., Ochyra R. (red.), Bryological studies in the Western Carpathians. Sorus, Poznań: 9-28. 5. STATUS OCHRONY OBSZARU (OPCJONALNIE) 5.1. Istniejące formy ochrony na poziomie krajowym i regionalnym: Kod Pokrycie [%] Kod Pokrycie [%] Kod Pokrycie [%] PL02 100.0 PL04 100.0 5.2. Powiązanie opisanego obszaru z innymi formami ochrony: na poziomie krajowym lub regionalnym: Kod rodzaju Nazwa terenu Rodzaj Pokrycie [%] PL02 Białowodzka Góra nad Dunajcem * 100.0 PL04 Południowomałopolski Obszar Chronionego Krajobrazu - 100.0 6. ZARZĄDZANIE OBSZAREM 6.1. Organ lub organy odpowiedzialne za zarządzanie obszarem: Organizacja: Adres: Adres e-mail: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie Polska Plac Na Stawach 3 30-107 Kraków sekretariat@rdos.krakow.pl 6.2. Plan(-y) zarządzania: Aktualny plan zarządzania istnieje: Tak Nie, ale jest w przygotowaniu X Nie
7. MAPA OBSZARU Nr ID INSPIRE: PL.ZIPOP.1393.N2K.PLH120096 Mapa załączona jako plik PDF w formacie elektronicznym (opcjonalnie) X Tak Nie Odniesienie lub odniesienia do oryginalnej mapy wykorzystanej przy digitalizacji granic elektronicznych (opcjonalnie)