Podlaski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Białymstoku 15-264 Białystok, ul. Ciołkowskiego 2/3 tel./fax (0 prefix 85) 742-53-78, e-mail: sekret@wios.bialystok.pl Białystok, dnia 2015.09. Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa WI.7021.1.90.2015.ACIWWI.7021.1.90.2015I.7021.1.90.2015.7021.1.90.2015 W odpowiedzi na pismo z dnia 26.08.2015 r., znak: DP-0230-36/30203/15/OJ w sprawie uwag do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wzorów sprawozdań o odebranych i zebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczystościach ciekłych oraz realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku zgłasza poniższe uwagi. Zgodnie z ustawą o odpadach poprzez zbieranie odpadów rozumie się gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, definicja odbierania odpadów niestety nie została określona. W związku z powyższym zasadnym wydaje się doprecyzowanie w rozporządzeniu jakich odpadów dotyczy sprawozdanie czy zebranych i magazynowanych czy też dotyczy wyłącznie odpadów już odebranych i przekazanych do instalacji, ponieważ sprawozdający się mają z tym znaczny problem. W projekcie rozporządzenia w poszczególnych sprawozdaniach zostały pomieszane procesy postępowania z odpadami: raz jest mowa o odpadach zebranych, raz o odpadach odebranych, a to nie jest to samo np. albo odpady są odbierane z terenu gminy albo zbierane na PSZOK-u w konkretnych ilościach, a potem odbierane z PSZOk-u i przekazywane do instalacji. Należy zaznaczyć, że część odpadów ma prawo być magazynowana (nawet do 3 lat), a więc ilość zebranych odpadów nie zawsze będzie taka sama jak ilość odpadów odebranych i przekazanych do instalacji celem ich przetworzenia. Jeżeli jednak należy traktować, iż w sprawozdaniu mowa wyłącznie o odpadach odebranych i przekazanych do instalacji z pominięciem ilości odpadów magazynowanych (co wiąże się z pojęciem zbierania odpadów) to właściwym wydaje się doprecyzowanie jakich właścicieli nieruchomości dotyczy sprawozdanie tj. od kogo właściwie są odbierane odpady czy wyłącznie od właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych z terenu gminy czy też należy tu ujmować również odpady odebrane z instalacji (wykazując do jakich instalacji zostały dalej przekazane celem ich przetworzenia). Dotychczas to właśnie stanowiło kluczowy problem. Nie wiadomo było jakie odpady należy ujmować w sprawozdaniu czy wyłącznie te odebrane od właścicieli nieruchomości z terenu gminy czy również odpady odebrane z RIPOK-ów, instalacji do sortowania eksploatowanych przez
podmioty odbierające odpady np. na terenie baz magazynowo-transportowych, itp. Sprawozdający się mieli problem w jaki sposób (w jakich rubrykach) wykazać poszczególne ilości odpadów. Uwagi do Załącznika nr 1 WZÓR SPRAWOZDANIA PÓŁROCZNEGO SPORZĄDZANEGO PRZEZ PODMIOT ODBIERAJĄCY ODPADY KOMUNALNE OD WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOSCI Pkt II Informacja o selektywnie zebranych odpadach komunalnych ulegających biodegradacji. Jeżeli jest tu mowa o odpadach zebranych to aby mieć pogląd na rzeczywistą ilość odpadów, zasadnym wydaje się rozszerzenie rubryki o odpady magazynowane (taka możliwość istnieje np. na terenie nieruchomości niezamieszkałych). Możliwość magazynowania zebranych odpadów (do 3 lat) skutkuje tym, że nie muszą być one odebrane z terenu gminy w danym roku sprawozdawczym i przekazane do zagospodarowania w instalacji. W związku z powyższym już na początku tabeli nie ma możliwości wypełnienia sprawozdania tj. nie ma możliwości wskazania nazwy i adresu instalacji, do której zostały przekazane odpady komunalne ulegające biodegradacji. W efekcie w sprawozdaniu może zostać wykazana wyłącznie ilość odebranych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji z pominięciem ilości odpadów magazynowanych czyli nie będzie to rzeczywista ilość zebranych w danym roku rozliczeniowym odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. W związku z wcześniejszymi wątpliwościami podmiotów składających sprawozdania, zasadnym wydaje się ujęcie w określeniach, że rubrykę tą uzupełnia się na podstawie wcześniejszych danych wykazanych w pkt II sprawozdania. Dotychczas dane ilościowe nie były spójne. W przeciwnym wypadku nie będzie pełnej informacji w jakiej instalacji odpad został poddany recyklingowi i jaki był sposób zagospodarowania tego odpadu. Brak możliwości weryfikacji nazwy i adresu instalacji, w której odpady zostały poddane recyklingowi, może spowodować lukę w nadzorze nad prawidłowym sposobem postępowania z odpadami. Uwagi do Załącznika nr 2 WZÓR SPRAWOZDANIA ROCZNEGO SPORZĄDZANEGO PRZEZ PODMIOT PROWADZĄCY PUNKT SELEKTYWNEGO ZBIERANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH Pkt II Informacja o poszczególnych rodzajach zebranych odpadów komunalnych Zgodnie z projektem rozporządzenia w punkcie II należy przedstawić informację o zebranych odpadach komunalnych, natomiast w objaśnieniach wskazuje się, że należy uwzględnić wszystkie rodzaje odebranych odpadów. 2
Wypełniający sprawozdanie ponownie nie będzie wiedział jakie odpady ma w nim ująć. Czy te, które zostały przekazane przez właścicieli nieruchomości do PSZOK-u, czy te które zostały odebrane z PSZOK-u i przekazane do zagospodarowania w innej instalacji. Pkt III Informacja o masie pozostałości z sortowania przeznaczonych do składowania, powstałych z zebranych przez podmiot odpadów komunalnych Czy w związku z tym do PSZOK będą mogły być przekazywane pozostałości z sortowania czy też na terenie PSZOK będzie możliwe wstępne przetwarzanie odpadów?! Niejasne jest jakich pozostałości z sortowania dotyczy sprawozdanie. Jeżeli, według wzoru sprawozdania zinterpretuje się, że na terenie PSZOK przewiduje się wytwarzanie pozostałości z sortowania to w takim wypadku należałoby wcześniej wykazać (obok znaku zezwolenia na zbieranie odpadów) również znak zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Ponadto zapis w takiej formie w jakiej jest obecnie we wzorze rozporządzenia może doprowadzić do tego, że na PSZOK-ach dojdzie do zbierania (i magazynowania) odpadów w postaci pozostałości z sortowania. Pozostawienie zapisu bez uściślenia z jakich konkretnie odpadów mają to być pozostałości i w jakich instalacjach mogły zostać wytworzone, stwarza realne ryzyko nieprawidłowego zagospodarowania odpadów kodowanych jako 19 12 12. Możliwe, że punkty III i IV należy rozumieć jako informacje dotyczące dalszego sposobu postępowania z odpadami, które zostały zebrane na PSZOK-u, a następnie z niego odebrane i przetworzone w instalacji spełniającej określone wymagania ale z objaśnień to nie wynika. W związku z tym, prawidłowe wypełnienie sprawozdania przysporzy ponownie mnóstwo problemów, a weryfikującym nie da pełnego i prawidłowego obrazu gospodarki odpadami w gminie. Informacja o masie odpadów papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła zebranych przez podmiot Z powyższego wynika, że sprawozdanie dotyczy rodzaju i ilości odpadów, które trafiły na PSZOK. Kod odpadów poddanych recyklingowi i przygotowanych do ponownego użycia Gdzie? Na PSZOK-u? Możliwe, że powyższe dotyczy odpadów odebranych z PSZOK i przekazanych do innej instalacji celem poddania ich recyklingowi ale jest to niejasne. Ponownie przysporzy problemów wypełniającym sprawozdanie. Uwagi do Załącznika nr 4 WZÓR SPRAWOZDANIA ROCZNEGO SPORZĄDZANEGO PRZEZ WÓJTA, BURMISTRZA, PREZYDENTA MIASTA 3
Pkt II Informacja o poszczególnych rodzajach odpadów komunalnych odebranych z obszaru gminy Gminy sporządzające dotychczasowe sprawozdania miały największy problem z tym co ustawodawca rozumie pod pojęciem odpady komunalne odebrane z obszaru gminy. Czy w pkt II sprawozdania należało ująć wyłącznie ilość odpadów odebranych przez przedsiębiorców odbierających odpady bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych? Czy też należało w tym punkcie ująć również ilość odpadów odebranych z PSZOK i przekazanych do zagospodarowania w konkretnej instalacji? Czy też należało wykazać tu również ilość odpadów odebranych z innych instalacji i przekazanych do przetworzenia? Najczęściej zadawanym pytaniem było, że jeżeli w pkt II należy wykazać wyłącznie odpady odebrane bezpośrednio od właścicieli nieruchomości, to w którym punkcie należy wykazać resztę? Czy w pkt IV czy może w pkt V, a może tylko w uwagach? Dotychczas jeżeli do ilości odpadów poddanych recyklingowi gminy miały prawo wliczyć każdą ilość odpadów jaką udało jej się zweryfikować i ujmowały tą informację poza punktem II sprawozdania to w takim wypadku niemożliwa była weryfikacja i prawidłowy nadzór nad rzeczywistym sposobem zagospodarowania odpadów, gdyż brakowało informacji do jakiego recyklera trafiły odpady pochodzące z danej gminy. Informacja o selektywnie zebranych odpadach komunalnych ulegających biodegradacji Uwagi j.w. Pkt III Informacja o działających na terenie gminy punktach selektywnego zbierania odpadów komunalnych Jeżeli mowa tu o odpadach zebranych w instalacji przeznaczonej do zbierania odpadów komunalnych tzn. tych które zostały przekazane do PSZOK przez mieszkańców to należy pamiętać, że nie wszystkie zebrane w roku sprawozdawczym odpady zostaną przekazane do innej instalacji. W takim wypadku w sprawozdaniu będzie brakowało informacji o ilości odpadów, które zostały zebrane w PSZOK i są tam magazynowane, bo nie zostały jeszcze z niego odebrane. Ponownie do końca nie wiadomo, o które ilości odpadów chodzi: czy o te które trafiły na PSZOK czy też o te które z niego wyjechały. Informacja o masie pozostałości z sortowania przeznaczonych do składowania, powstałych z odebranych i zebranych (?) z terenu gminy odpadów komunalnych Celowym wydaje się doprecyzowanie o jakie pozostałości z sortowania chodzi. W objaśnieniach można np. dodać, iż należy uwzględnić odpady o kodzie 19 12 12 powstałe w wyniku mechanicznego lub mechaniczno-biologicznego przetworzenia zmieszanych odpadów komunalnych przekazanych z terenu gminy do instalacji celem ich przetworzenia, a niespełniające wymagań rozporządzenia Ministra Środowiska wydanego na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. 4
Pkt V Informacja o osiągniętych poziomach recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania. Zasadnym wydaje aby rubryka ta została uzupełnione na podstawie danych zwartych wcześniej w pkt II i III sprawozdania. W przeciwnym wypadku nie będzie możliwości weryfikacji nazwy i adresu instalacji, w której odpady pochodzące z terenu gminy zostały poddane recyklingowi lub przygotowane do ponownego użycia. Należy pamiętać, że fakt samego wysegregowania odpadów w instalacjach do mechanicznego lub mechanicznobiologicznego przetwarzania odpadów komunalnych nie zawsze jest tożsamy z tym, że odpady rzeczywiście trafiają do instalacji, w której zostają poddane recyklingowi. Sposób prezentacji danych w sposób jaki jest proponowany w projekcie rozporządzenia może spowodować lukę w nadzorze nad prawidłowym sposobem postępowania z odpadami. Z wyrazami szacunku w.z. Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska inż. Lech Januszko Zastępca Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska 5