ST ROBOTY CIESIELSKIE I MONTAŻ STOLARKI I ŚLUSARKI BUDOWLANEJ

ST-01.1. ROBOTY CIESIELSKIE I MONTAŻ STOLARKI I ŚLUSARKI BUDOWLANEJ 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot specyfikacji Przedmiotem niniejszej ST są wymagania związane z wykonaniem i odbiorem stolarki okiennej i drzwiowej w związku z planowaną wymianą stolarki w budynku B szpitala nr 2 w Głuchołazach ul. Lompy 3 1.2. Zakres stosowania Specyfikacji Specyfikacja jest stosowana jako dokument kontraktowy przy zlecaniu i realizacji Robót wymienionych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres robót objętych Specyfikacją Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą prowadzenia robót związanych z wykonaniem i odbiorem stolarki okiennej i drzwiowej i obejmują : Montaż okien i drzwi balkonowych. W 2 sztukach okien O2 znajdują się zabytkowe witraże które trzeba przełożyć do nowych ram PCV. wg zestawienia stolarki Montaż parapetów zewnętrznych i wewnętrznych, Parapety zewnętrzne stalowe gr. 0,5 mm w kolorze szarym o szerokości przystosowanej do planowanego ocieplenia więc ich grubość będzie wynosiła : 14 cm + 3, 0 cm + odległość od ściany zewnętrznej do linii montażu stolarki ( ok. 15 cm ), parapety wewnętrzne - PCV w kolorze białym. Parapety powinny być wykonane razem z profilem odprowadzającym (otoczonym profilem uszczelniającym). Blachę należy bezwzględnie osadzić w profilach okiennych od spodu, a nie mocować na styk z ościeżem. Przestrzeń podparapetową uszczelnić masą trwale elastyczną oraz taśmą uszczelniającą, które zapewnią szczelność połączenia oraz zapobiegnie wnikaniu wody pod okno. Parapety zewnętrzne podeprzeć podpórkami do czasu wykonania ocieplenia ścian. Należy utrzymać 1 płaszczyznę parapetów zewnętrznych na elewacji. Montaż ościeżnic stalowych do drzwi zewnętrznych Montaż skrzydeł drzwiowych aluminiowych zewnętrznych w kolorze szarym przeszklone i nieprzeszklone do apteki.. Drzwi zewnętrzne aluminiowe winny posiadać samozamykacz, klamkę antypaniczną, 2 zamki z wkładem patentowym, stopkę wg zestawienia stolarki Montaż krat stalowych na okna i drzwi w kolorze szarym zgodnie z planowaną kolorystyką elewacji. Kraty na oknach z pionowych profili zamkniętych 12x12 mm co 15 cm, w ramie stalowej montowanej do ościeży w płaszczyźnie ściany zewnętrznej,, wszystkie nowe, stal ocynkowana w kolorze elewacji projektowanej jasno szara. Krata na drzwiach do apteki zamykana na zamek., pozostałe kraty montowane z możliwością demontażu bez niszczenia elewacji. Zestawienie krat przy zestawieniu stolarki. Montaż bramy wjazdowej dla karetek pogotowia zastosować bramę aluminiową w kolorze szarym, rolowaną lub przesuwną, ocieploną, doświetloną naświetlami. wg zestawienia stolarki. Izolacyjność cieplna U max= 1,5 W/m2K. Montaż krat stalowych na balkonach.. Kraty na balkonach z pionowych profili zamkniętych 12x12 mm co 15 cm, w poziomie co 30 cm w ramie stalowej montowanej do filarów murowanych oraz belki nadprożowej, kolorystyka jak krat okiennych w kolorze elewacji. 14 sztuk krat o wymiarach 3,4 x 2,35 m 3 sztuki krat o wymiarach 2,1x2,4 m ( wymiary w świetle otworu. Alternatywnie proponuje się kraty rolowane / składane lub przesuwne. Demontaż istniejącej stolarki okiennej i drzwiowej, krat stalowych, bramy wjazdowej. 1.4. Określenia podstawowe Otwór oświetleniowy otwór w zewnętrznej lub wewnętrznej, pełnej przegrodzie, który umożliwia przenikanie światła przez tę przegrodę i tym samym czyni ją przegrodą oświetleniową. Otwór okienny otwór oświetleniowy umieszczony w ścianie budowli, a na poddaszu w ściance wbudowanej w więźbę dachową. Otwór drzwiowy - otwór komunikacyjny umieszczony w ścianie budowli przeznaczony do ruchu pieszego i o wymiarach do tego dostosowanych. Okno otwór okienny, ze stałą lub ruchomą, zazwyczaj pionową, przezroczystą przegrodą oraz z konstrukcją niezbędną do umocowania tej przegrody, która izoluje wnętrze od czynników zewnętrznych lub od sąsiedniego pomieszczenia. Skrzydło okienne - ruchoma część składowa okna, będąca ramą oszkloną osadzoną w obokniu, np. na stojaku ościeżnicy, na ślemieniu lub na słupku okiennym. 1

Skrzydło prawe (okienne, drzwiowe, bramowe) skrzydło okienne, drzwiowe lub bramowe o pionowej osi obrotu, które w widoku od strony, na którą się otwiera, ma zawiasy z prawej strony patrzącego. Skrzydło lewe (okienne, drzwiowe, bramowe) - skrzydło okienne, drzwiowe lub bramowe o pionowej osi obrotu, które w widoku od strony, na którą się otwiera, ma zawiasy z lewej strony patrzącego. Skrzydło rozwierane skrzydło okienne, drzwiowe, lub bramowe, którego obrót następuje dookoła osi pionowej, przechodzącej przez jego boczną krawędź. Skrzydło uchylne skrzydło okienne, którego obrót następuje dookoła osi poziomej, przechodzącej przez jego dolną krawędź. Okna rozwierane okno o skrzydłach rozwieranych Okno uchylne okno o skrzydłach uchylnych Okno prawe okno rozwierane, w którym skrzydło prawe otwiera się w pierwszej kolejności. Okno lewe okno rozwierane, w którym skrzydło lewe otwiera się w pierwszej kolejności. Drzwi otwór drzwiowy z zamykającą go ruchomą przegrodą, zazwyczaj pionową oraz z konstrukcją niezbędną do umocowania tej przegrody. Skrzydło drzwiowe ruchoma część składowa drzwi będąca pionową przegrodą zamykającą otwór, zawieszona bezpośrednio w ościeżu, w odrzwiach lub też na innym skrzydle drzwiowym. Drzwi zewnętrzne drzwi stanowiące wejście do budowli, albo wyjście na balkon lub taras. Drzwi płycinowe drzwi o ramowej konstrukcji skrzydeł drzwiowych, w których pola ramy wypełnione są elementami płytowymi, tzw. płycinami. Drzwi płycinowe mogą być drzwiami pełnymi lub szklonymi. Drzwi pełne drzwi ze skrzydłami nie przepuszczającymi światła. Drzwi szklone drzwi, które przepuszczają światło wskutek oszklenia całości lub części skrzydeł drzwiowych. Płycina drzwiowa płyta wpuszczana w żłobki ramiaków skrzydła drzwiowego w sposób umożliwiający jej swobodne kurczenie się i rozszerzanie bez naruszenia szczelności tego skrzydła. Wrota podnoszone wrota, których skrzydło przy użyciu przeciwwagi lub za pomocą zespołu dźwigni sprężynowych może przesuwać się z pozycji pionowej (zamykającej) do pozycji poziomej, przy której następuje całkowite otwarcie bramy. Wrota podnoszone łamane wrota podnoszone, w których skrzydło składa się z części połączonych przegubowo, tak że przy podnoszeniu skrzydło to przełamuje się. Brama otwór komunikacyjny o wymiarach umożliwiających zarówno ruch pieszy, jak i komunikację kołową. Wrota pionowa ruchoma przegroda wraz z konstrukcją, niezbędną do umocowania tej przegrody stanowiąca zamknięcie bramy. Skrzydło bramowe, skrzydło wrót Ruchoma część składowa wrót, będąca pionową przegrodą zamykającą bramę, która może być zawieszona bezpośrednio w ościeżu, w obramieniu lub na innym skrzydle bramowym. Zamek drzwiowy przyrząd służący do zamykania drzwi przez wysunięcie zasuwki lub zapadki bądź przez unieruchomienie zapadki za pomocą klucza. Samozamykacz przyrząd służący do samoczynnego zamykania drzwi. Klamka uchwyt osadzony na trzpieniu kwadratowym, stosowany z dwóch lu jednej strony skrzydła drzwiowego do zamków lub zatrzasków. Naświetle oszklona część skrzydła drzwiowego w drzwiach szklonych np. płycinowych Świetlik otwór świetlikowy wraz ze stałą lub ruchomą, pionową lub pochyłą, a niekiedy poziomą, przezroczystą przegrodą zamykającą ten otwór i izolującą wnętrze od czynników atmosferycznych. Świetlik dachowy świetlik umieszczony w połaci dachowej lub w stropodachu. Wyłaz otwór komunikacyjny w stropie, w dachu lub stropodachu zamykany poziomą lub nachyloną do poziomu płaską ruchomą przegrodą (klapą), umożliwiający wyjście po drabinie na poddasze lub na dach. Pozostałe pojęcia i definicje zgodne są z zamieszczonymi w ST Wymagania ogólne oraz w Polskich Normach. 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót Ogólne wymagania dotyczące robót podano w ST "Wymagania ogólne". 2. MATERIAŁY UWAGA: Wszystkie materiały wykazane w niniejszej ST, dokumentacji projektowej oraz jej części kosztowej mogą zostać zastąpione równoważnymi o ile nie wpłynie to niekorzystnie na jakość wykonywanych robót. 2.1. STOLARKA OKIENNA silikon, pianka poliuretanowa, kołki rozporowe lub kotwy elastyczne, okna 2

2.2. STOLARKA DRZWIOWA skrzydła drzwiowe, ościeżnice, materiały pomocnicze, kotwy stalowe lub dyble, silikon, pianka poliuretanowa, kołki rozporowe, podkładki pod szyby, szyby zespolone wg opisu, listwy maskujące, 2.3. Warunki dostawy: Każdy materiał dostarczony na plac budowy powinny pochodzić z jednego źródła. Pochodzenie materiału i jego jakość określona w pełnej charakterystyce technicznej wykonanej przez producenta podlega zatwierdzeniu przez Inżyniera. Wykonawca powinien: - dokonać uzgodnień z producentem dotyczących gwarancji i jakości całej zamawianej partii materiału, - dokonać uzgodnień dotyczących rytmiczności dostaw wynikającej z harmonogramu robót, - zapewnić sobie od producenta atest (zaświadczenie o jakości) dla każdej jednorazowo wysyłanej partii materiału, zawierający następujące dane: - nazwę i adres producenta, - datę i numer kolejny badania, - oznaczenie wg PN, - pieczęć i podpis osoby odpowiedzialnej za badanie. 3. SPRZĘT Sprzęt używany do realizacji stolarki i ślusarki okiennej i drzwiowej musi być zaakceptowany przez Inżyniera. Do realizacji stolarki okiennej i drzwiowej służą : - wyciąg, - środek transportowy 4. TRANSPORT Załadunek, transport, rozładunek i składowanie materiałów powinny odbywać się tak aby zachować ich dobry stan techniczny. Do przewozu stolarki może być stosowany transport kolejowy lub samochodowy. Środki transportu powinny zabezpieczać załadowane wyroby przed wpływami atmosferycznymi. Przestrzenie ładunkowe powinny być czyste, pozbawione wystających gwoździ i innych ostrych elementów mogących uszkodzić stolarkę. Ustawianie wyroby stolarki okiennej i drzwiowej : - skrzydła drzwiowe - w jednostki kontenerowe przy użyciu kontenerów uniwersalnych; skrzydła należy ustawić pionowo w rzędach na wąskiej dolnej powierzchni, tak aby płaszczyzny skrzydeł były równoległe do podłużnej osi kontenera; jeżeli długość kontenera jest większa od wielokrotnej szerokości ustawionych pionowo skrzydeł, należy przestrzeń wypełnić skrzydłami pełnymi, ułożonymi pionowo na dłuższych bocznych powierzchniach tak, aby płaszczyzny skrzydeł były prostopadłe do podłużnej osi kontenera, - skrzydła drzwiowe transportowane przy użyciu palet słupkowych należy układać w palecie pionowo, na bocznych wąskich powierzchniach zawiasami do góry, - okna i drzwi balkonowe - powinny być grupowane w jednostki pakietowe, połączone ze sobą w zwartą całość za pomocą elementów mocujących; w pakiecie mogą występować tylko wyroby jednego rodzaju i wymiaru; okna w pakiecie powinny być ustawione na progu ościeżnicy, a drzwi balkonowe na stojaku ościeżnicy; dopuszcza się ustawienie okien jednodzielnych na stojaku ościeżnicy, jeżeli wysokość ościeżnicy jest większa od szerokości ok. 50 mm, mocowane przy pomocy zszywek, - pojedyncze wyroby lub pakiety okien i drzwi balkonowych należy uformować w jednostki kontenerowe, ustawiając pakiety lub pojedyncze okna (na progu ościeżnicy) tak, aby płaszczyzny skrzydeł były równoległe do podłużnej osi kontenera, - dopuszcza się ustawianie okien i drzwi balkonowych pojedynczo lub w pakietach w dwóch lub trzech warstwach do wysokości 2,0 m, w przypadku gdy wysokość pakietu lub ościeżnicy nie przekracza 1,0 m, a także wtedy, gdy wysokość ościeżnicy drzwi balkonowych jest większa od wysokości bocznych ścian kontenera, co wymaga ułożenia drzwi balkonowych na stojakach ościeżnicy. Wyroby gruntowane i nieszklone, w których okucia zamykające wystają poza powierzchnię skrzydła, należy przesunąć względem siebie o szerokość ramiaka skrzydła. Przewożone bramy powinny być ustawione pionowo na dolnych powierzchniach. Przy transporcie ościeżnic okiennych (bez skrzydeł) należy układać je na stojakach bocznych, tak aby przestrzeń światła ościeżnicy wypełnić krzyżowo drugą partią ościeżnic. Wyroby ustawione w środkach transportu należy łączyć w bloki zapewniające stabilność i zwartość ładunku. Generalnie stolarka okienna, drzwiowa i bramy powinny być przewożone zgodnie z wytycznymi producenta. 3

5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Zalecenia ogólne 1. Zaleca się wbudowywać stolarkę okienną i drzwiową kompletnie wykończoną powłoką malarską. 2. Każdy wyrób stolarki budowlanej powinien być wyposażony w okucia zamykające, łączące, zabezpieczające i uchwytowo-osłonowe. 3. Okucia powinny odpowiadać wymaganiom norm państwowych, a w przypadku braku takich norm - wymaganiom określonym w świadectwie ITB dopuszczającym do stosowania wyroby stolarki budowlanej wyposażone w okucie, na które nie została ustanowiona norma. 4. Okucia stalowe powinny być zabezpieczone fabrycznie trwałymi powłokami w kolorze stolarki Montaż stolarki należy przeprowadzić według instrukcji przedstawionej przez producenta, należy również prace naprawcze po zamontowaniu okien miedzy innymi wykończeniowe od wewnątrz czyli odnowienie glifów oraz uszczelnienie powstałych luk pomiędzy stolarką i murem pianką po montażu. 5.2. Zasady wbudowywania stolarki budowlanej 5.2.1. WBUDOWYWANIE STOLARKI OKIENNEJ Stolarka okienna powinna być wykonana z kształtowników min. 5 komorowych z nieplastyfikowanego PCV w kolorze białym Kształtowniki PCV powinny posiadać pozytywną opinię (atest) pod względem zdrowotnym, wydany przez Państwowy Zakład Higieny. Stolarka powinna być dopuszczona do stosowania w obiektach budownictwa mieszkaniowego i użyteczności publicznej na podstawie dokumentów zgodnego z przepisami ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r o wyrobach budowlanych (Dz. U. 04.92.881). Stolarka okienna powinna spełniać następujące wymagania minimalne: Parametry techniczne Wymagania jednostka Lp minimalne miary 1 Max współczynnik przenikania ciepła dla okna k=1,1 W/m 2 xk 2 Wskaźnik infiltracji powietrza A= 0,5-1 m 3 /mxhx (dapa)2/3 3 Wskaźnik izolacyjności akustycznej Rw > 36 db 4 Współczynnik przenikania ciepła przez konstrukcję okna U=1,8+/-2 W/m 2 xk Każdy wyrób stolarki budowlanej powinien być wyposażony w okucia zamykające, łączące, zabezpieczające i uchwytowoosłonowe. Okucia powinny odpowiadać wymaganiom norm państwowych a w przypadku braku wymaganiom określonym w świadectwie ITB dopuszczającym do stosowania. Szyby zespolone, ciepłochronne 4/16/4 mm z ramką dystansową o współczynniku przenikania ciepła K= 1,1 W/m 2 xk, dopuszczane do stosowania w budownictwie. Profil minimum 5-cio komorowy dopuszczony do stosowania w budownictwie. Do uszczelniania szyb należy stosować uszczelki z kauczuku etylenowo-propylenowego spełniającego wymagania norm DIN 7863 Drzwi balkonowo - tarasowe bez progu - próg automatyczny to rozwiązanie całkowicie eliminujące wystające elementy z podłogi, ułatwiające bezproblemowe wchodzenie i wychodzenie. Zewnętrzna i wewnętrzna podłoga na tym samym poziomie zapewnia komfort przy utrzymywaniu czystości. Próg automatyczny to specjalna listwa stalowa z wysuwaną uszczelką silikonową którego automatyczny system dopasowania się do podłoża umożliwia równomierne uszczelnienie na całej szerokości drzwi. Okna nie wychodząca na taras na oddziale psychiatrycznym muszą posiadać wewnętrzną szybę bezpieczną w klasie P2, okna i drzwi balkonowe muszą posiadać obustronne szyby bezpieczne w klasie P2. Okna i drzwi 4

muszą być zaopatrzone w zamek okienny, który po przekręceniu klucza blokuje rozwarcie okna przez osoby nieupoważnione, jednocześnie umożliwia swobodne korzystanie z funkcji uchyłu. Na oddziale psychosomatycznym okna nie wychodzące na taras oraz okna i i drzwi balkonowe muszą być wyposażone w wewnętrzną szybę bezpieczną w klasie P2. Jeżeli w oknach występuje podział na kwatery górne i dolne to kwatery dolne mają być uchylne za pomocą klamki a kwatery górne mają być uchylne za pomocą mechanizmu uchyłu z poziomu podłogi. Jeżeli w oknach nie występuje taki podział to kwatery mają być uchylne za pomocą klamki. 5.2.1.1. Przygotowanie ościeży 1. Stolarka okienna może być osadzana w ościeżu z węgarkami lub ościeżu bez węgarków. 2. Przed osadzeniem stolarki należy sprawdzić dokładność wykonania ościeża i stan powierzchni węgarków, do których ma przylegać ościeżnica, w przypadku występujących w wykonaniu ościeża lub zabrudzenia powierzchni ościeża, ościeże należy naprawić Dla głębokości osadzenia okna i jego progu w otworze istotne jest aby izoterma punktu rosy dla muru przechodziła przez okno. Tylko wówczas uniknie te zostanie zjawisko skraplania pary wodnej na wewnętrznej stronie okna. W ościeżach tynkowanych wskazane jest przerwanie ciągłości pomiędzy tynkiem zewnętrznym i wewnętrznym za pomocą warstwy izolacyjnej. 5.2.1.2. Rozmieszczenie punktów zamocowania stolarki okiennej 1. Stolarkę okienną należy zamocowywać w punktach rozmieszczonych w ościeżu zgodnie z wymaganiami podanymi przez producenta. Mocowanie okna w murze Zaleca się mocowanie okien za pomocą kotew dołączonych przez producenta dla każdego o kna. Liczba, rozmieszczenie oraz przekrój kotew zgodnie z wytycznymi producenta okien Regulacja okuć obwiedniowych Okna wyposażone są w okucia obwiedniowe ryglujące skrzydła okienne w kilku miejscach na całym ich obwodzie i umożliwiające sterowanie jedną klamką funkcji otwierania, uchylania i mikrowentylacji okna. Okucie obwiedniowe jest mechanizmem precyzyjnym, posiadającym jednak tolerancję kilku milimetrów na ich regulację w kilku kierunkach. Regulacja ta dokonuje się za pomocą kluczyka. Także po założeniu skrzydeł w zamontowaną ościeżnicę montażysta powinien sprawdzić prawidłowość funkcjonowania okna, nasmarować elementy okucia w miejscach wskazanych w instrukcji, a w razie potrzeby dokonać regulacji. Skrzydła okna powinny się otwierać i uchylać lekko, bez jakichkolwiek tarć i oporów, a docisk skrzydła do ościeżnicy powinien być jednakowy na całym obwodzie. Wykonanie izolacji okna Okna charakteryzują się wysoką izolacyjnością cieplną i całkowitą szczelnością na przenikanie wody i wiatru. Chcąc te parametry zachować dla całego otworu, należy tak uszczelnić szczelinę pomiędzy ościeżnicą a murem, aby była ona odporna na przenikanie zimna i wody. W tym celu należy wykorzystywać pianki montażowe (np. poliuretanowe), które po nałożeniu do szczeliny pęcznieją, całkowicie ją uszczelniając. Istnieje niebezpieczeństwo, że niewprawnie dozując ilość pianki w szczelinie można spowodować, że jej nadmiar nie znajdując ujścia na zewnątrz może odepchnąć ościeżnicę od muru, co objawia się wybrzuszeniem. Warstwa izolacyjna wokół ościeżnicy powinna być jednolita, bez przerw, o jednakowej grubości. Po zewnętrznej stronie wzdłuż szczeliny powinna być również wykonana warstwa izolacji przeciwwodnej, szczególnie starannie wykonana wzdłuż dolnej ramy, naroży i styku z obróbką blacharską. Materiałem do wykonania tej izolacji są kity trwałe plastyczne np. silikonowe. Natomiast pomiędzy ościeżnicą a murem od strony zewnętrznej należy zastosować taśmę izolacyjną rozprężną lub taśmy paroizolacyjne. Zabezpieczy to przed wnikaniem wilgoci oraz przed oddzieleniem się ościeżnicy od tynku na zewnątrz. Takie pęknięcia powodują, że do szczeliny pomiędzy tynkiem a ościeżnicą dostaje się woda. 5.2.2. WBUDOWYWANIE STOLARKI DRZWIOWEJ Alu 5

Planuje się wymienić drzwi zewnętrzne zgodnie z zastawieniem stolarki. drzwi w ramach Alu. Współczynnik przenikania ciepła dla drzwi Alu. U max = 1,5 W/m2K. Drzwi zewnętrzne aluminiowe winny posiadać samozamykacz, klamkę antypaniczną, 2 zamki z wkładem patentowym, stopkę. W drzwiach przeszklonych szyba o klasie zgodnie z zestawieniem. 5.2.2.1. Wbudowywanie ościeżnic drzwi 1. Dokładność wykonania ościeża powinna być zgodna z wymaganiami wykonywania robót murowych. Odległości między punktami mocowania ościeżnicy nie powinny być większe niż 75 cm, a maksymalne odległości od naroży ościeżnicy - nie większe niż 30 cm. 2.. Ościężnicę po ustawieniu do poziomu i pionu należy mocować za pomocą kotew lub haków osadzanych w murze. Ościeżnice powinny mieć również zabezpieczone przed korozją biologiczną powierzchnie od strony muru. 3. Szczeliny powstałe pomiędzy ościeżem i ościeżnicą po osadzeniu ościeżnicy w ściany zewnętrzne należy wypełnić na obwodzie materiałem izolacyjnym, dopuszczonym do wykonywania tego rodzaju robót odpornym lub zabezpieczonym przed korozją biologiczną. 5.4.2. SKŁADOWANIE I PRZECHOWYWANIE MATERIAŁÓW METALOWYCH 1. Warunki przechowywania elementów, materiałów pomocniczych oraz materiałów do łączenia i spawania powinny zapewniać stałą gotowość użycia ich do produkcji. 2. Materiały powinny być przechowywane w pomieszczeniach krytych zamkniętych o wilgotności do 70%, lub w magazynach półotwartych (wiaty, zadaszenia) z bocznymi osłonami przeciwdeszczowymi. Dopuszcza się przejściowe magazynowanie w magazynach otwartych po uprzednim zabezpieczeniu przed korozją i wpływami atmosferycznymi. 3. Wszystkie oczyszczone materiały i elementy należy składować suche w taki sposób, aby nie działały na nie żadne szkodliwe wpływy. Szczególne należy trzymać z dala od tych materiałów: wapno, zaprawy budowlane, kwasy i inne substancje działające szkodliwie na metale. 4. Składanie i przechowywanie powinno być zgodne z wymaganiami norm przedmiotowych na elementy budowlane i materiały. REGULACJA ZAMYKANIA SKRZYDEŁ DRZWIOWYCH ZE SZKŁA 1. Zamykacz powinien umożliwiać obrót skrzydła drzwiowego o kąt maksimum 115 (w obu kierunkach), pozwalając jednocześnie na unieruchomienie skrzydła przy kącie 90. Zamykacz można ustawić na zamykanie: jednofazowe lub dwufazowe. 2. Przy ustawieniu jednofazowym zamykanie skrzydła drzwiowego od 90 do 0 powinno być jednostajnie płynne. 3. Przy ustawieniu dwufazowym powinny występować następujące fazy zamykania skrzydeł drzwiowych: - pierwsza od 90 do 10 - zamykanie szybkie, - druga od 10 do 0 - zamykanie wolne. 4. Do regulacji szybkości zamykania skrzydła drzwiowego służą dwa zaworki - zielony i czarny: - zielony zaworek reguluje szybkość zamykania drzwi w zakresie od 115 do 10 ; dla wolniejszego zamykania zaworek wkręcamy; dla szybszego zamykania zaworek odkręcamy, - czarny zaworek reguluje szybkość zamykania drzwi w zakresie od 10 do 0 ; dla wolniejszego zamykania zaworek wkręcamy; dla szybszego zamykania zaworek odkręcamy. 5. W przypadku drzwi dwuskrzydłowych wyregulowanie szybkości zamykania skrzydła lewego i prawego powinno być jednakowe. 5.2.2.2. Okuwanie OKUWANIE - ZASADY OGÓLNE 1.Dobór okuć powinien zapewniać właściwe funkcjonowanie i wytrzymałość okuwanego wyrobu (okna, drzwi, wrót itp.). 2. Dobrane okucia powinny spełniać warunki bezpieczeństwa pracy i użytkowania. 3. Dobrane okucia powinny spełniać wymagania zawarte w przepisach Państwowego Zakładu Ubezpieczeń. 4. Wykonawca robót powinien sprawdzić, czy wskazane przez zleceniodawcę okucia budowlane nadają się pod względem jakości i wymiarów do ich osadzania w przeznaczonych elementach lub segmentach, oraz czy spełniają wymagania dotyczące spodziewanych obciążeń eksploatacyjnych. 6

5. Wykonawca robót powinien sprawdzić prawidłowość danych dotyczących wymiarów zawartych w opisie wykonywanych robót albo podanych na przynależnych rysunkach i tych, które mają szczególne znaczenie dla wykonywanego okuwania. 6. W przypadku okuć, do których istnieją instrukcje okuwania i obsługi opracowane przez producentów, instrukcje te w wymaganej liczbie powinny być przekazane wykonawcy robót, np. instrukcje dotyczące obsługi okuć uchylnorozwieranych. 7. Okucia wymagające okresowego smarowania powinny być tak skonstruowane, aby było możliwie łatwe smarowanie po ich wbudowaniu. 8. Okucia, które posiadają przynależne różne oddzielne części, powinny być dostarczone kompletami, w tym z odpowiednimi wkrętami, jeżeli w opisie robót do wykonania nie podano inaczej. 9. Okucia stosowane w elementach i segmentach metalowych ostatecznie wykończonych powinny być zabezpieczone powłokami ochronno-dekoracyjnymi. 10. Okucia o masie ponad 15 kg powinny być wyposażone w uchwyty ułatwiające transport, np. śruby oczkowe, haki do lin. OKUWANIE I MONTAŻ OKUĆ 1. W przypadku okuć, do których istnieją instrukcje okuwania i montażu opracowane przez producenta, należy postępować zgodnie z tymi instrukcjami. 2. W elementach i segmentach budowlanych, które mają być wyposażone w okucia, należy wykonać gniazda i wyżłobienia, otwory itp. potrzebne do umieszczenia tych okuć, jeżeli w opisie robót do wykonania nie podano żadnych informacji. 3. Osadzanie okuć w elementach lub segmentach budowlanych nie powinno osłabiać konstrukcji więcej, aniżeli jest to bezwarunkowo konieczne. 4. Do przymocowania okuć na i w elementach budowlanych należy stosować części złączne, jak śruby, wkręty, nakrętki itp. 5. Okucia powinny być tak przymocowane, aby zapewniły skrzydłom należyte działanie, zgodne z ich przeznaczeniem. 6. Zamki, zasuwnice, zatrzaski, zakrętki, zamykacze i inne zamknięcia okienne i drzwiowe powinny dociskać skrzydła do ościeżnic. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT Ogólne zasady kontroli jakości robot podano w ST Wymagania ogólne, reszta jak poniżej. Należy sprawdzić zgodność wykonywanych robót z dokumentacją projektową. 6.1. Zasady kontroli jakości robót Należy sprawdzić zgodność rzeczywistych warunków wykonania robót z warunkami określonymi w Specyfikacji z potwierdzeniem ich w formie wpisu do dziennika budowy. Przy każdym odbiorze robót zanikających należy stwierdzić ich jakość w formie protokołów odbioru robót lub wpisów do dziennika budowy. 6.1.1. KONTROLA JAKOŚCI I OCENA ROBÓT SZKLARSKICH 1. Przy odbiorze robót szklarskich należy przeprowadzać następujące badania będące podstawą do oceny jakości tych robót: - badanie konstrukcji, w której osadzone będą szyby, - badanie okuć, - badanie materiałów, - badanie jakości wykonania. 2. Badanie konstrukcji i okuć należy przeprowadzać przed wykonaniem montażu wyrobów ze szkła. 3. Badanie materiałów należy przeprowadzać zarówno przed rozpoczęciem robót, jak i po zakończeniu robót szklarskich, w zależności od rodzaju szklenia. 4. Badanie jakości wykonania robót należy przeprowadzać w czasie i po zakończeniu robót szklarskich. 5. Badania konstrukcji, w której osadzone są szyby, okuć i materiałów należy przeprowadzać na zgodność z dokumentacją projektową, odpowiednimi normami oraz innymi dokumentami określającymi cechy materiału, o ile stanowią one integralną część dokumentacji technicznej. 6. Po przeprowadzeniu kontroli jakości materiałów i robót szklarskich należy sporządzić protokół, w którym powinna być zawarta ocena ich wykonania. 7

6.1.2. Badania przy wykonywaniu i przy odbiorze Przeprowadzenie wszystkich badań materiałów i jakości robót związanych z wykonaniem i realizacją stolarki i ślusarki okiennej i drzwiowej należy do Wykonawcy. Do obowiązków Wykonawcy należy porównanie uzyskanych wyników badań z wymaganiami zawartymi w niniejszej specyfikacji. Gdy jakość zastosowanego materiału lub wykonanej roboty budzi wątpliwości, Inżynier może poddać je kontrolnemu badaniu w pełnym zakresie. W przypadku negatywnego wyniku tego badania, koszty z tym związane obciążają Wykonawcę. 6.1.3. BADANIA ELEMENTÓW METALOWYCH PRZY ODBIORZE ROBÓT 6.1.3.1. WYMAGANE BADANIA Do oceny wartości technicznej danego elementu metalowego powinny być przedłożone wyniki badań: - materiałów użytych do wykonania wyrobu (ewentualnie zaświadczenia o jakości materiałów wystawione przez producenta), - gotowego wyrobu, - prawidłowości osadzenia i zamocowania wyrobów. 6.1.3.1.1. Badanie materiałów 1. Badanie materiałów zastosowanych do wykonania elementów należy przeprowadzić pośrednio na podstawie załączonych "zaświadczeń o jakości" wystawionych przez producenta oraz zaświadczeń wykonawcy z kontroli jakości elementów, stwierdzających zgodność użytych materiałów z wymaganiami dokumentacji technicznej oraz normalni państwowymi. 2. W przypadku gdy producent elementów przeprowadzał badania jakości materiałów we własnym zakresie, wyniki tych badań powinny być dołączone do dokumentacji odbiorczej. 6.1.3.1.2. Badanie gotowych elementów 1. Badanie elementów (wyrobów) metalowych powinno co najmniej obejmować sprawdzenie: - wymiarów, - wykończenia powierzchni, - zabezpieczenia antykorozyjnego, - rodzajów, liczby i wielkości okuć oraz ich zamocowania i działania, - połączeń-konstrukcyjnych, - prawidłowego działania części ruchomych. Wymienione badania należy przeprowadzać przy odbiorze każdej partii elementów. 2. W skład partii elementów przeznaczonych do badań powinny wchodzić. elementy ślusarsko-kowalskie jednego rodzaju i jednego typu. 3. Sprawdzenie powinno dotyczyć: -wymiarów - taśmą stalową z dokładności do 1 mm, suwmiarką i szczelinomierzem, - wykończenia powierzchni - za pomocą liniału metalowego mierniczego i szczelinomierza, - zabezpieczenia antykorozyjnego - makroskopowo, przez pomiar grubości powłoki i jej szczelności; powłoki nie powinny wykazywać pęcherzy, odprysków, łuszczenia lub pęknięć, - rodzajów, liczby i wielkości okuć - na zgodność z dokumentacją techniczną oraz ich zamocowania i działania przez oględziny i skontrolowanie ruchu elementów ruchomych, - połączeń konstrukcyjnych - na zgodność z niniejszymi warunkami technicznymi i wymaganiami norm państwowych lub świadectw dopuszczenia do stosowania w budownictwie. Z przeprowadzonych sprawdzeń należy sporządzić protokół odbioru, w którym powinna być również podana ocena jakości wykonanego elementu. 6.1.3.1.3. Badanie jakości wbudowania 1. Do odbioru powinna być przedłożona powykonawcza dokumentacja techniczna danego rodzaju robót, wyniki sprawdzeń gotowych elementów oraz dziennik robót, o ile taki był prowadzony (ew. wyciągi z zapisów w dzienniku budowy). 2. Przed przystąpieniem do badań należy sprawdzić zgodność sposobu wbudowania z dokumentacją techniczną i zapoznać się z ewentualnymi zmianami dokonanymi w trakcie wykonywania robót. 8

3. W trakcie odbioru robót należy sprawdzić: - stan i wygląd ościeży pod względem równości, pionowości i spoziomowania, - rozmieszczenie miejsc zamocowania i sposób osadzenia elementów, - uszczelnienie przestrzeni między ościeżami (ścianą) i wbudowanym elementem pod względem cieplnym i przed przenikaniem wody opadowej, -stan i wygląd wykończenia wbudowanych elementów na zgodność z dokumentacją i niniejszymi warunkami, - prawidłowość działania części ruchomych elementu, - szczelność wbudowanego elementu na infiltrację powietrza i przenikanie wody opadowej przez element. 4. Z dokonanego odbioru robót należy sporządzić protokół; w którym powinny być wymienione zauważone usterki. 6.1.3.1.4. Ocena wyników badań 1. Jeżeli wszystkie badania dadzą wynik dodatni, wykonane roboty metalowe należy uznać za zgodne z dokumentacją techniczną i niniejszymi warunkami technicznymi. 2. W przypadku gdy chociaż jedno ze sprawdzeń da wynik ujemny, należy albo całość robót albo tylko ich część uznać za niezgodną z niniejszymi warunkami technicznymi. 3. W razie uznania całości lub części robót metalowych za niezgodną z wymaganiami technicznymi, komisja przeprowadzająca odbiór robót powinna ustalić, czy należy całkowicie lub częściowo odrzucić roboty, czy też dokonać poprawek w celu doprowadzenia robót do zgodności z ustalonymi w projekcie wymaganiami technicznymi i niniejszymi warunkami. 6.4. Kontrola materiałów Wykonawca obowiązany jest przedstawić Inżynierowi do akceptacji Aprobaty Technicznej IBDiM i atesty materiałów. Wykonawca obowiązany jest do sprawdzenia daty produkcji, daty przydatności do stosowania, stanu opakowań oraz właściwego przechowywania materiałów. 6.4.1. KONTROLA JAKOŚCI I ODBIÓR WYROBÓW STOLARSKICH 1. Zasady prowadzenia kontroli jakości powinny być zgodne z postanowieniami PN-88/B-l0085 dla stolarki okiennej i drzwiowej. 6.4.2. KONTROLA JAKOŚCI I ODBIÓR WYROBÓW SZKLARSKICH 1. Kontrola jakości wyrobów ze szkła i wyrobów stosowanych przy szkleniu ram powinna być przeprowadzona zgodnie z wymaganiami norm państwowych. 2. Kontrola jakości robót szklarskich powinna być przeprowadzona zgodnie z wymaganiami podanymi w PN-72/B- 10180. 6.5. BHP i ochrona środowiska W miejscach roboczych, jak również w miejscach składowania, muszą być umieszczone napisy ostrzegawcze p.poż. Robotnicy powinni być poinstruowani o niebezpieczeństwie palenia ognia i papierosów w pobliżu wykonywanych prac. W czasie robót szklarskich nie wolno wykonywać innych prac budowlanych na niższych poziomach ze względu na możliwość poranień spadającymi odłamkami szkła. W przypadku konieczności równoczesnego prowadzenia prac należy przewidzieć zabezpieczenie w postaci daszków lub pomostów ochronnych. 7. ODBIÓR ROBÓT Odbiorom podlegają następujące prace: 7.1. ODBIÓR ROBÓT SZKLARSKICH 1. Przy odbiorze robót szklarskich należy przeprowadzać następujące badania będące podstawą do oceny jakości tych robót: - badanie konstrukcji, w której osadzone będą szyby, - badanie okuć, 9

- badanie materiałów, - badanie jakości wykonania. 2. Badanie konstrukcji i okuć należy przeprowadzać przed wykonaniem montażu wyrobów ze szkła. 3. Badanie materiałów należy przeprowadzać zarówno przed rozpoczęciem robót, jak i po zakończeniu robót szklarskich, w zależności od rodzaju szklenia. 4. Badanie jakości wykonania robót należy przeprowadzać w czasie i po zakończeniu robót szklarskich. 5. Badania konstrukcji, w której osadzone są szyby, okuć i materiałów należy przeprowadzać na zgodność z dokumentacją projektową, odpowiednimi normami oraz innymi dokumentami określającymi cechy materiału, o ile stanowią one integralną część dokumentacji technicznej. 6. Po przeprowadzeniu kontroli jakości materiałów i robót szklarskich należy sporządzić protokół, w którym powinna być zawarta ocena ich wykonania. 7.2. ODBIÓR I OCENA ELEMENTÓW METALOWYCH 7.2.1. Odbiór elementów metalowych przed wbudowaniem. Przy odbiorze elementów metalowych przed ich wbudowaniem powinny być sprawdzone następujące cechy: - wymiary elementów i ich części składowych, - wymiary gotowego elementu i jego kształt, - prawidłowość wykonanych połączeń (przekroje, długość i rozmieszczenie spawów, nitów, śrub itp.) oraz rozstaw otworów na nity i śruby, średnice otworów oraz sprawność działania części ruchomych, - wielkość luzów między ruchomymi elementami składowymi, - dotrzymanie dopuszczalnych odchyłek w wymiarach, kątach i płaszczyznach, - oczyszczenie wyrobu ze rdzy, brudu, zaoliwień i innych, zanieczyszczeń, - zabezpieczenie wyrobu przed korozją, - zgodność z dokumentacją techniczną. 7.2.2. Odbiór elementów po wbudowaniu i wykończeniu Przy odbiorze elementów metalowych wbudowanych powinny być sprawdzone: - prawidłowość osadzenia elementu w konstrukcji budowlanej, - dokładność uszczelnienia ościeżnic elementu z ościeżami otworów lub ścianami, - prawidłowość działania elementów ruchomych i urządzeń zamykających, - zgodność wbudowanego elementu z projektem, - inne, których sprawdzenie komisja odbioru uzna za niezbędne dla jakości wykonanych robót. 7.3. ODBIÓR I OCENA OKIEN l. Odbiór i ocena okien dostarczonych na budowę powinny być dokonywane wg zasad podanych w rozdz. Odbiór i ocena elementów metalowych dostosowanych do rodzaju tworzywa, z którego elementy są wykonane. 2. Przy odbiorze wbudowanych okien należy postępować wg zasad podanych w rozdz. Odbiór i ocena elementów metalowych dostosowanych do rodzaju tworzywa, z którego elementy są wykonane. Odbiór każdego etapu powinien być potwierdzony wpisem do dziennika budowy. Odbioru dokonuje Inżynier na podstawie zgłoszenia Wykonawcy. 8. PRZEPISY ZWIĄZANE - Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych wydane przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, 1977, wyd. II, - Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych, część I. Roboty ogólnobudowlane, MGPiB, ITB Warszawa 1989 - PN-72/B-10180 - Roboty szklarskie. Wymagania badania przy odbiorze. - PN-83/10085 Stolarka budowlana, wymagania i badania, - Instrukcja wbudowania okien i drzwi balkonowych drewnianych zewnętrznych w ściany o różnej konstrukcji B-1/PR-5/85 Centralny Ośrodek Badawczo-Projektowy Budownictwa Ogólnego, Warszawa 1988 r. Instrukcja wbudowywania okien i drzwi balkonowych drewnianych zewnętrznych w ściany o różnej konstrukcji B-1 (PR 5)85. COBP Budownictwa Ogólnego, Warszawa 1985. Wytyczne projektowania i wykonywania przeszkleń z szyb zespolonych - Instrukcja nr 214. ITB, Warszawa 1975. Wytyczne stosowania kopułek ze szkła hartowanego - Instrukcja nr 214. ITB, Warszawa 1978. 10

PN-88/B-10085 Stolarka budowlana. Okna i drzwi. Wymagania i badania PN-72IB-10180 Roboty szklarskie. Warunki i badania techniczne przy odbiorze PN-78/B-13050 Szkło płaskie walcowane PN-79/B-13951 Szkło płaskie zbrojone PN-86/B-13052 Szkło budowlane. Szkło płaskie okienne ciągnione PN-75/B-94000 Okucia budowlane. Podział BN-70/5028-22 Gwoździe stolarskie. Wymiary BN-80/6112-28 Kit miniowy BN-75/6753-02 Kit budowlany trwale plastyczny BN-78/6753-05 Kit tiokolowy BN-83/6821-01 Szkło płaskie okienne pochłaniające promienie podczerwone BN-75/6821-02 Szkło budowlane. Szyby zespolone BN-79/6821-03 Szkło budowlane. Szyby bezpieczne hartowane płaskie BN-84/6824-01 Szkło budowlane BN-76/6825-01 Szkło budowlane. Kopułki hartowane BN-82/6825-02 Szkło budowlane profilowe Vitrolit PN-88/B-l0085 Stolarka budowlana. Pakowanie, przechowywanie i transport PN-EN 1158:1999 /AC:2006 Okucia budowlane PN-EN 12608:2004 kształtowniki do produkcji okien i drzwi z PCV BN-82/7150-04 Stolarka budowlana. Drzwi i okna. Terminologia PN-79/M-83102 Wkręty samogwintujące do blach ze łbem stożkowym PN-79/M-8310-1 Wkręty samogwintujące do blach ze łbem stożkowym soczewkowym BN-80/6613-0-1 Uszczelnienia gumowe wytłaczane. Sznury PN-75/M-O2046 Średnice otworów przejściowych dla śrub i wkrętów PN-82/M-66136 Obróbka plastyczna. Otwory z wywiniętym obrzeżem pod gwint w blachach. Wymiary PN-82/M-82054 Śruby, wkręty i nakrętki PN-62/M-82068 Nawiercenia pod łby stożkowe wkrętów Instrukcje producentów 11