Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Grudza

Podobne dokumenty
WSI KIEŁCZYN NA LATA

Gmina Trzebnica PAŹDZIERNIK W opracowaniu dokumentu udział wzięli: 1. Członkowie Grupy Odnowy Wsi Rzepotowice.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI OSIECZÓW W GMINIE OSIECZNICA

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI TOMISŁAW W GMINIE OSIECZNICA

Załącznik do Uchwały Nr XX/174/11 Rady Miejskiej w Trzebnicy z dnia 29 grudnia 2011 r. Gmina Trzebnica

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Kamienica w Gminie Stronie Śląskie 2

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI OŁOBOK W GMINIE OSIECZNICA

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. W opracowaniu dokumentu udział wzięli: 1. Członkowie Grupy Odnowy Wsi Brzezie

Załącznik do Uchwały Nr XX/172/11 Rady Miejskiej w Trzebnicy z dnia 29 grudnia 2011 r. SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI SKOROSZÓW

Gmina Trzebnica Listopad 2010

STRATEGIA ROZWOJU WSI

Wzór planu odnowy miejscowości zgodny z zaleceniami Ministerstwa Rolnictwa oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI WESOŁÓWKA W GMINIE SIEKIERCZYN

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Pyskowice

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Nowa Wieś

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI RUDZICA W GMINIE SIEKIERCZYN

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI NOWA KARCZMA W GMINIE SIEKIERCZYN

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI MAŁUSZYN

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Bzinica Stara - Bzinica Nowa NA LATA

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Sępów

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Jaworek

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Gierałtowiec

UCHWAŁA NR XXII/127/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEMODLINIE. z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Góra na lata

KOBYLICE SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

UCHWAŁA NR XLII-287/2018 RADY GMINY DOBROSZYCE. z dnia 30 maja 2018 r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI MAŁA WIEŚ GÓRNA W GMINIE SULIKÓW

PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI DORĘGOWICE

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI NOWE DWORY

Załącznik do Uchwały Nr X/88/11 Gmina Trzebnica Rady Miejskiej w Trzebnicy z dnia r.

UCHWAŁA NR XXI/107/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEMODLINIE. z dnia 28 stycznia 2016 r.

UCHWAŁA NR XIX/213/12 RADY GMINY KOBIERZYCE. z dnia 25 maja 2012 r.

Sołecka Strategia Rozwoju Wyskoku

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Wojciechów

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI FURMANY

Gmina Nowa Sarzyna czerwiec 2013

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

Załącznik do Uchwały Nr XX/170/11 Rady Miejskiej w Trzebnicy z dnia 29 grudnia 2011 r. Gmina Trzebnica

UCHWAŁA NR XXI/106/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEMODLINIE. z dnia 28 stycznia 2016 r.

UCHWAŁA NR LVII/356/2014 RADY GMINY WIŃSKO. z dnia 24 lutego 2014 r.

Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w

STRATEGIA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI NOWY DWÓR. na lata

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI GIECZYNEK

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr. Rady Miejskiej Gminy Mirsk z dnia r. Sołecka Strategia Rozwoju Wsi BRZEZINIEC

Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje. Przyrodniczy

Sołecka Strategia Rozwoju Długopole Górne 2009

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI BIEDASZKÓW MAŁY

UCHWAŁA NR XII/89/2015 RADY GMINY WIŃSKO. z dnia 31 sierpnia 2015 r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI MÓRKOWO

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI MARIANOWO

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Rokitnica

UCHWAŁA NR XXVI-167/2016 RADY GMINY DOBROSZYCE. z dnia 29 grudnia 2016 r.

STRATEGIA ROZWOJU WSI

Gmina Ostróda. Załącznik Nr 4 do Uchwały Nr XXXVII/180/05 Rady Gminy Ostróda z dnia 27 października 2005r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI ŚWIĘTOSZÓW W GMINIE OSIECZNICA

UCHWAŁA NR XXI/103/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEMODLINIE. z dnia 28 stycznia 2016 r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI ŚWINIEC

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI STARA BIAŁKA

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. W opracowaniu dokumentu udział wzięli:

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Pławna

STRATEGIA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŚWINIEC

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI HERBURTOWO

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI Biskupice Zabaryczne na lata

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi SMARDZÓW. Gmina Jerzmanowa

Gmina Ostróda. Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr XXXVII/180/05 Rady Gminy Ostróda z dnia 27 października 2005r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI Kaliszkowice Kaliskie na lata

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Pastwiska Gmina Zarszyn

STRATEGIA ROZWOJU WSI BARTNICA

Plan Odnowy Miejscowości KUJAWY

UCHWAŁA Nr XXXVI/237/14 RADY GMINY PIELGRZYMKA z dnia 29 kwietnia 2014 r.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WIEŚ: TŁUMACZÓW GMINA: RADKÓW

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI MIKUŁOWA W GMINIE SULIKÓW

Podsumowanie sytuacji rozwojowej sołectwa

Załącznik do Uchwały Nr XX/167/11 Rady Miejskiej w Trzebnicy z dnia 29 grudnia 2011 r. Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Jaźwiny

UCHWAŁA NR 227/XIV/12 RADY MIEJSKIEJ WĘGLIŃCA. z dnia 24 kwietnia 2012 r. w sprawie przyjęcia "Sołeckiej Strategii Rozwoju Wsi Jagodzin"

Plan Odnowy Miejscowości RADWAN

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI KRAJANÓW

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi

ZAŁĄCZNIK NR 1 Do Uchwały Nr XXI/153/2012 Rady Miejskiej w Przecławiu z dnia 30 sierpnia 2012r SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI ŁĄCZKI BRZESKIE

Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. 2. Gminny Koordynator Podkarpackiego Programu Odnowy Wsi na lata

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

potrzeb, które zostaną uwzględnione przy opracowywaniu Strategii w zakresie

UCHWAŁA NR XXXIV/229/12 RADY MIEJSKIEJ W RADKOWIE. z dnia 30 października 2012 r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI TACZÓW WIELKI

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI LUCHOWO

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Budziszów Mały

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi PROSZOWA

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI STARY WOŁÓW w gminie Wołów

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZIMOWISKA

Uchwała Nr XV/89/2016 Rady Gminy Kraszewice z dnia 16 marca 2016 r.

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI STRZYŻEWO PACZKOWE

GMINA CHOJNICE CHOJNICZKI PLAN ODNOWY SOŁECTWA

Podsumowanie badań ankietowych przeprowadzonych w ramach konsultacji społecznych

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI GRODZANÓW NA LATA

SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI KROBICA W GMINIE MIRSK

ANKIETA. Konsultacje społeczne prowadzone w ramach opracowywania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Goleniowskiego do roku 2020.

UCHWAŁA NR XXII/130/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEMODLINIE. z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Lipno na lata

Przede wszystkiej liczy się pomysł

UCHWAŁA NR XXXI/343/13 RADY MIEJSKIEJ W TRZEBNICY. z dnia 28 stycznia 2013 r.

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

Transkrypt:

Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Grudza Gmina Mirsk

Spis treści 1. Analiza zasobów 3 2. Analiza SWOT 6 3. Analiza potencjału rozwojowego wsi 8 4. Wizja 9 5. Program krótkoterminowy 10 6. Program długoterminowy 11 7. Fotografie 13 2

1. Analiza zasobów Przyrodniczy ANALIZA ZASOBÓW CZ I Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróżniające 1 2 3 4 5 -walory krajobrazu, rzeźby terenu... Położona na przedgórzu izerskim 506 m n.p.m. -stan środowiska... -walory klimatu... -walory szaty roślinnej... -cenne przyrodniczo obszary lub obiekty... Dużo zadrzewień, lasy x -świat zwierzęcy (ostoje, siedliska)... Zające, czarny bocian x -wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy)... Potok Grudna x -wody podziemne... -gleby... Średnie kl. IV,V,VI x -kopaliny... Kamień bazaltowy x -walory geotechniczne...... Kulturowy -walory architektury... Mur pruski, domy przysłupowe x -walory przestrzeni wiejskiej publicznej... Kościół barokowy, x -walory przestrzeni wiejskiej prywatnej... -zabytki i pamiątki historyczne... Ruiny wiatraka XV w, kapliczki x przydomowe -osobliwości kulturowe... -miejsca, osoby i przedmioty kultu... Kościół barokowy x -święta, odpusty, pielgrzymki... Odpust parafialny x -tradycje, obrzędy, gwara... -legendy, podania i fakty historyczne... -przekazy literackie... -ważne postacie i przekazy historyczne... -specyficzne nazwy... -specyficzne potrawy... - dawne zawody...... - zespoły artystyczne, twórcy... x 3

ANALIZA ZASOBÓW CZ II Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróżniające 1 2 3 4 5 Obiekty i tereny -działki pod zabudowę mieszkaniową... Dużo działek pod zabudowę x -działki pod domy letniskowe... -działki pod zakłady usługowe i przemysł... -pustostany mieszkaniowe... 4 domy opuszczone x -pustostany poprzemysłowe... -tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.)...... Infrastruktura społeczna -place publicznych spotkań, festynów... Teren wokół świetlicy x -sale spotkań, świetlice, kluby... Świetlica wiejska do remontu x -miejsca uprawiania sportu... Boisko LZS x -miejsca rekreacji... Spacery drogami śródpolnymi x -ścieżki rowerowe, szlaki turyst.... Żółty i niebieski szlak x -szkoły... -przedszkola... -biblioteki... -placówki opieki społecznej... -placówki służby zdrowia...... Infrastruktura techniczna -wodociąg, kanalizacja...... -drogi(nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie)...... chodniki, parkingi, przystanki...... Miejscowość oświetlona, drogi do Nowej Kamienicy i Kłoptonicy nowe pozostałe do remontu x sieć telefoniczna.i dostępność internetu... Sieć TP napowietrzna, brak internetu x telefonia komórkowa... Średni zasięg x 4

Rodzaj zasobu ANALIZA ZASOBÓW CZ III Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu ( odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróżn iające 1 2 3 4 5 Gospodarka, rolnictwo - Miejsca pracy (gdzie, ile? )... -znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe... i ich produkty... -gastronomia... -miejsca noclegowe... Kopalnia bazaltu -gospodarstwa rolne... Dwa duże gospodarstwa rolne x -uprawy hodowle,... Hodowla bydła mięsnego x -możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne -zasoby odnawialnych energii...... Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy -środki udostępniane przez gminę... Środki funduszu sołeckiego x - środki wypracowywane... Środki pozyskane na remont kościoła x Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) -Autorytety i znane postacie we wsi... Członek zarządu powiatu x -Krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą... Maculewicz Henryk - piłkarz x -Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci... -Przedsiębiorcy, sponsorzy... -Osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych... -Pracownicy nauki... Kilka osób posiada dostęp do internetu -Związki i stowarzyszenia... LZS, OSP x -Kontakty zewnętrzne (np. z mediami)... Częste publikacje w prasie o x działaniach w sołectwie -Współpraca zagraniczna i krajowa......... Informacje dostępne o wsi -Publikatory, lokalna Na stronie gminy x prasa... -Książki, przewodniki... Sudety, W dolinie Kwisy x -Strony www... x x 5

2. Analiza SWOT SILNE SŁABE (ATUTY WEWNETRZNE) (SŁABOSCI WEWNĘTRZNE) (CZYNNIKI WEWNĘTRZNE) 1.Możliwość remontu świetlicy wiejskiej wraz z terenem rekreacyjnym zgodnie z potrzebami mieszkańców, 2.atrakcyjne położenie przy szlakach turystycznych, 3. zabytkowy kościół, ruiny wiatraka oraz stara zabudowa mieszkaniowa, 4. powstanie stowarzyszenia, 5. przydomowe kapliczki, 6. możliwość wybudowania wieży widokowej, 7. umiejętności organizacji cyklicznych imprez /dożynki, odpust, 8. kościół parafialny, 9. pomysłowość mieszkańców /budowa drogi w czynie społecznym, 10. pozytywne wzorce, 11. zasobność mieszkańców, 12.wiedza lidera grupy odnowy wsi w pozyskiwaniu środków /praktyczna i teoretyczna. 1.Brak wodociągów i kanalizacji, 2. zły stan techniczny świetlicy oraz placu festynowego, 3. slaby dostęp do Internetu, 4. brak miejsc pracy, 5. wiek społeczności, 6. mała liczebność wsi, 7. brak środków własnych /piniężnych/, 8. brak obiektu noclegowego i gastronomicznego, 9. brak szkoły, biblioteki, przedszkola, punku medycznego, 10.brak młodzieży chcącej uprawiać spory 11. patologie społeczne, 12. brak środków komunikacji publicznej PKS, PKP, 13. brak chodników, 14. słaba integracja mieszkańców. 6

SZANSE ZAGROŻENIA (OKAZJE ZEWNETRZNE PŁYNACE Z OTOCZENIA) (ZAGROŻENIA PŁYNĄCE Z OTOCZENIA) (CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE) 1. Docenienie walorów przyrodniczokrajobrazowych, kopalnia bazaltu zaprzestaje działalności na ok 8 ha powstaje zalew, szanse na rozwój, 2. możliwość pozyskania funduszy europejskich, 3. na wsi osiedlają się ludzie chcący inwestować w agroturystykę, 4. stworzenie produktu regionalnego. 1. Możliwość wybudowania elektrowni wiatrowych, działalność kopalni bazaltu, 2. zbyt małe środki będące w dyspozycji samorządu które mogą być skierowane na wieś, 3. brak terenów komunalnych pod rozwój potrzeb społecznych, 4. utrata chęć działania z powodu nieumiejętności pozyskiwania środków dla realizacji swoich zamierzeń. 7

3. Analiza potencjału rozwojowego wsi SILNE STRONY SZANSE SŁABE STRONY ZAGROŻENIA Obszar słaby, otoczenie zewnętrzne nie będzie sprzyjać 4 6 0 2 ( + ) 5 4 1 0 ( + ) + Standard życia (warunki materialne) 1,3,12,2,1, 6,2,3,8,1 Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 5,12 Jakość życia (warunki niematerialne) 4,5,6,8,9,10,1,4,9, 10,4,7 2 0 ( -) - Obszar silny Otoczenie zewnętrzne będzie sprzyjać 0 0 ( +)= Byt (warunki ekonomiczne) Obszar silny otoczenie zewnętrzne będzie obojętne 1 4 3 2 4,3,11,7,2,3,11,2,3,4 (- )+ Obszar słaby Otoczenie zewnętrzne będzie sprzyjać 8

4. Wizja miejscowości Wizja hasłowa Grudza izerskie widoki od tradycji aż po nowoczesność Wizja opisowa Grudza jest to wieś malowniczo położona na Przedgórzu Izerskim z przepięknymi widokami i charakterem wsi letniskowej. Drogi dojazdowe obsadzone różnymi gatunkami drzew zwiększają atrakcyjności wsi. Odwiedzający nas turyści mogą zobaczyć zabytkowy barokowy kościół, wieżę widokową, a w wyremontowanej świetlicy wiejskiej napić się kawy, herbaty, zobaczyć pamiątki ukazujące piękno naszej miejscowości i jej dzieje.ci którzy chcą się zatrzymać u nas na dłużej mogą skorzystać z miejsc noclegowych oferowanych w świetlicy a także przez gospodarstwa agroturystyczne Zintegrowani mieszkańcy organizują plenerowe spotkania i tradycyjne święta. Aktywne stowarzyszenia i organizacje działają dla dobra miejscowości i jej mieszkańców. 9

5. Program krótkoterminowy odnowy wsi na okres 04.2010-04.2011 Kluczowy problem Co nas najbardziej zintegruje? Wspólna zabawa Odpowi edź Propozycja projektu (nazwa) Organizacja dożynek 08.2010 Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Punktacj a Organiz Finanso acyjnie wo Tak tak 2 IV Hierarchi a Na czy nam najbardziej zależy? Co nam najbardziej przeszkadza? Co najbardziej zmieni nasze życie? Co nam przyjdzie najłatwiej?.poprawa standardu infrastruktury społecznej Słaba integracja miejscowej społeczności Wspólne działanie organizacji działających na terenie wsi Zwiększenie wiedzy na temat Odnowy Wsi wśród mieszkańców Opracowanie projektu remontu świetlicy 06.2010 Uporządkowanie terenu rekreacyjnego 07-09.2010 Organizacja wspólnego festynu 07.2010 Organizacja spotkania, przyjęcie strategii 05.2010 tak tak 5 I tak tak 3 III tak nie 1 V tak tak 4 II 10

6. Plan i program odnowy wsi 1. Cele Co trzeba osiągnąć by urzeczywistnić wizję wsi? A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO 1.Zachowanie krajobrazu kulturowego i przyrodniczego 2Ochrona obiektów zabytkowych 3.Kultywowanie tradycji 4.Kultywowanie i rozwijanie poczucia wspólnoty B. STANDARD ŻYCIA 1.Poprawa dostępności do infrastruktury społecznej 3.Polepszenie warunków komunikacyjnych we wsi 4. Polepszenie dostępu do i Internetu C. JAKOŚĆ ŻYCIA 1.Zwiększenie integracji mieszkańców wsi 2.Zwiększenie oferty edukacyjnej i sportowej 3.Podniesienie poziomu I. Plan rozwoju II. Program odnowy wsi na lata 2010-2025 2. Co pomoże osiągnąć cele? 3. Co może przeszkodzić? BARIERY ATUTY Słabe Projekty Zasoby Silne strony strony Co wykonamy? Czego użyjemy? i Szanse Co wyeliminujemy? Co wykorzystamy? Zagrożenia Czego unikniemy? Kapliczki przydomowe Kościół barokowy ruiny wiatraka.świetlica, teren wokół świetlicy, kościół Świetlica wiejska boisko sportowe teren rekreacyjny Stowarzyszenie, LZS, OSP, Rada Zaangażowanie mieszkańców i inwestor zewnętrzny Dotychczasowe zaangażowanie mieszkańców sponsoring Powstanie stowarzyszenia. Pomysłowość, liderzy działających organizacji.ochrona terenu przed wybudowaniem wiatraków, brak współpracy,działalność kopalni.brak wsparcia finansowego doprowadzi do zaniechania inicjatyw wśród mieszkańców Brak środków finansowych 1. Rewitalizacja kapliczek przydomowych 2. Rewitalizacja zabytkowego kościoła barokowego 3. Cykliczna organizacja dożynek parafialnych 4. Cykliczna organizacja Święta ludowego 5. Odbudowa wieży widokowej 1. Remont świetlicy 2. Urządzenie miejsc parkingowych koło świetlicy 3. Rozbudowa i doposażenie centrum rekreacyjnego 4. Wymiana łącz TP 1. Organizacja świąt okolicznościowych i integracyjnych (Dzień Dziecka, festyn, Sylwester) 2. Stworzenie kół zainteresowań dla młodzieży 3. Budowa chodników przez całą wieś 11

współpracy mieszkańców 4. Zwiększenie atrakcyjności wsi 5. Poprawa stanu bezpieczeństwa Sołecka poprawiająca bezpieczeństwo mieszkańców 4. Obsadzenie 4 dróg dojazdowych do miejscowości różnymi gatunkami drzew 5. Wymiana grup młodzieżowych, dziecięcych z innymi miejscowościami D. BYT 1.Wypromowanie miejscowości 2.Stworzenie możliwości uzyskania dodatkowych dochodów przez mieszkańców wsi 3.Zachowanie tradycyjnych upraw Zorganizowanie w świetlicy miejsc noclegowych Malownicze położenie gospodarstwa agroturystyczne Własne środki. Doświadczenie Zmiany w PROW 1. Opracowanie folderu, pocztówki miejscowości 2. Akcja promująca tworzenie i prowadzenie gospodarstw agroturystycznych 3. Realizacja programów rolno środowiskowych 4. Zorganizowanie w świetlicy miejsc noclegowych 5. Organizacja i uczestnictwo w szkoleniach i kursach w pozyskania środków zewnętrznych 12

6. Fotografie Grudza. Świetlica wiejska Grudza. Kościół 13

Grudza. Krzyż przydrożny Grudza. Wnętrze kościoła. 14