WOJEWODA POMORSKI WK-I.431.17.2016.BS Gdańsk, dnia 4 czerwca 2016r. WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Nazwa i adres jednostki kontrolowanej Data rozpoczęcia i zakończenia kontroli Starostwo Powiatowe w Wejherowie 1, ul. Maja 4, 82-200 Wejherowo 8 kwietnia 2016r. data rozpoczęcia kontroli, 12 kwietnia 2016r. data zakończenia kontroli Okres objęty kontrolą od 31 sierpnia 2015r. do 1 stycznia 2016r. Kierownik jednostki kontrolowanej Skład zespołu kontrolującego Gabriela Lisius - starosta wejherowski 2 1. Bożena Szczepaniuk - starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Kontroli Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, 2. Marta Kaczmarek inspektor wojewódzki w Wydziale Kontroli Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku Informacje wstępne: Realizacja obowiązku przygotowania przez starostów systemu nieodpłatnej pomocy prawnej została uregulowana w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015r. o nieodpłatnej pomocy prawnej i edukacji prawnej 3 (dalej: u.n.p.p). Ustawodawca przewidział konkretne terminy do zawarcia stosownych porozumień oraz umów, a także wskazał sposób wyłonienia organizacji pozarządowych. Harmonogram poszczególnych terminów określa art. 26 u.n.p.p. W związku, z czym: porozumienia z gminami należało zawrzeć do dnia 15 października 2015r.; porozumienia z okręgowymi radami adwokackimi (dalej: ORA) i radami okręgowych izb radców prawnych (dalej: OIRP) do dnia 31 października 2015r.; wybór organizacji pozarządowych powinien nastąpić do dnia 15 grudnia 2015r. podpisanie wszelkich stosownych umów (z organizacją pozarządową, a także z wskazanymi adwokatami i radcami prawnymi) powinno nastąpić do dnia 31 grudnia 2015r. W celu realizacji obowiązku przygotowania systemu nieodpłatnej pomocy prawnej zarząd powiatu wejherowskiego podjął w dniu 9 grudnia 2015r. Uchwałę Nr V/158/15 w sprawie powołania komisji konkursowej 1 dalej: starostwo 2 zgodnie z uchwałą V/I/4/14 Rady Powiatu Wejherowskiego z dnia 1 grudnia 2014r. w sprawie wyboru Starosty Wejherowskiego, od dnia 1 grudnia 2014r. pani Gabriela Lisius pełni funkcję Starosty Wejherowskiego 3 Dz. U. z 2015r., poz. 1255
Ocena kontrolowanej działalności pozytywna z nieprawidłowościami Ocenę uzasadniają poniżej opisane ustalenia oraz stwierdzone nieprawidłowości polegające na tym, że: w umowach z organizacjami pozarządowymi nie zawarto elementów określonych w art. 6 ust. 2 pkt 4-6 u.n.p.p., w porozumieniach z gminami nie zawarto harmonogramu wskazującego konkretne dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna, co narusza przepis art. 9 ust. 1 pkt 2 u.n.p.p., zmieniono lokalizację punktu nieodpłatnej pomocy prawnej po ogłoszeniu otwartego konkursu ofert. Ponadto w lokalu znajdującym się w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej 13 nie zapewniono wyposażenia umożliwiającego bezpieczne przechowywanie dokumentów, co narusza 5 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 grudnia 2015r. w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej 4 (dalej: rozporządzenie); brak jest także oznaczenia wskazującego, że w lokalu jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna, co narusza 5 ust. 4 rozporządzenia; nie wskazano, w których punktach nieodpłatnej pomocy prawnej jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna przez adwokata lub radcę prawnego oraz które z punktów prowadzone są przez organizacje pozarządowe, ze wskazaniem danych tych organizacji oraz czy udzielana w tych punktach nieodpłatna pomoc prawna jest świadczona przez adwokata, radcę prawnego albo osobę wymienioną w art. 11 ust.3 u.n.p.p, co narusza 5 ust. 5 rozporządzenia. Ustalenia: Na podstawie dokumentacji przedłożonej podczas kontroli dokonano sprawdzenia prawidłowości podjętych przygotowań przez starostę wejherowskiego w celu realizacji świadczenia systemu nieodpłatnej pomocy prawnej na terenie powiatu wejherowskiego. Liczba punktów przypadająca na dany powiat określona została przez mnożnik zdefiniowany w art. 20 ust. 4 u.n.p.p. 5. Zgodnie z powyższym powiat wejherowski zobowiązany był uruchomić 8 punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, z czego 4 prowadzone samodzielnie, w których pomoc prawną świadczyć będą adwokaci lub radcowie prawni. Natomiast kolejne 4 punkty, stosownie do art. 11 u.n.p.p., powiat powinien powierzyć wyłonionym w otwartym konkursie ofert organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność pożytku publicznego. Ustalenia dokonane podczas kontroli wykazały, że zarząd powiatu wejherowskiego, zgodnie z art. 9 ust. 1 w związku z art. 26 ust. 1 u.n.p.p., w dniu 15 października 2015r. zawarł porozumienia 6 z 10 gminami, tj. gminą miasta Rumii, gminą miasta Wejherowa, gminą miasta Redy, gminą Wejherowo, gminą Gniewino, gminą Choczewo, gminą Luzino, gminą Szemud, gminą Linia oraz gminą Łęczyce. W porozumieniach wskazano lokale, w których zorganizowane zostaną punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast czterem organizacjom, wyłonionym w otwartym konkursie ofert, powiat powierzył, stosownie do art. 11 u.n.p.p., prowadzenie czterech punktów nieodpłatnej pomocy prawnej. 4 (Dz. U. z 2015r. poz. 2186). 5 liczbę mieszkańców powiatu, przyjętą według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy o dwa lata, ustaloną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, dzieli się przez 25 000, z tym, że mnożnik nie może być mniejszy niż 2 i większy niż 35. Liczbę niecałkowitą zaokrągla się do liczby całkowitej w górę, jeżeli pierwsza cyfra po przecinku jest równa lub wyższa niż 5, albo w dół jeżeli pierwsza cyfra po przecinku jest niższa niż 5 6 akta kontroli str. 61-88 Strona 2 z 10
Procedura podejmowania czynności w przypadku punktów prowadzonych przez adwokatów i radców prawnych: Ustalono, że powiat wejherowski, zgodnie z art. 26 ust. 2 u.n.p.p. w sprawie punktów, w których nieodpłatnej pomocy prawnej będą udzielać adwokaci i radcowie prawni, zawarł w dniu 29 października 2015r. porozumienia w sprawie udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze powiatu wejherowskiego z Radą Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku oraz Okręgową Radą Adwokacką w Gdańsku 7. Szczegółowa analiza porozumień wykazała, że zgodnie z art. 10 ust. 1 u.n.p.p. określono w nich liczbę adwokatów i radców prawnych, którzy będą udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze powiatu wejherowskiego z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia równomiernego udziału adwokatów i radców prawnych w wykonywaniu tego zadania. Ponadto w porozumieniu zobowiązano Radę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku oraz Okręgową Radę Adwokacką w Gdańsku do imiennego wskazywania odpowiednio adwokatów i radców prawnych oraz ich zastępców wyznaczonych do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, wypełniając tym samym postanowienia zawarte w art. 10 ust. 1 pkt 2 u.n.p.p. W wyniku czynności kontrolnych ustalono, że Okręgowa Izba Radców Prawnych w Gdańsku zgodnie z art. 26 ust. 3 u.n.p.p. wskazała 8 imiennie radców prawnych, mających udzielać darmowej pomocy prawnej, natomiast Pomorska Izba Adwokacka wskazała 9 listę adwokatów, mających udzielać rzeczonej pomocy po upływie terminu wskazanego w ww. przepisie, co jednak nie miało wpływu na terminowe otwarcie punktów nieodpłatnej pomocy prawnej na terenie powiatu. Dalsza analiza porozumienia wykazała, że zawiera ono również pozostałe elementy określone w art. 10 ust. 1 u.n.p.p., tj. zasady wynagradzania adwokatów i radców prawnych udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zasady wykorzystania urządzeń technicznych w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej. Ponadto ustalono, że realizując postanowienia ww. porozumienia oraz zgodnie z art. 26 ust. 5 u.n.p.p., powiat wejherowski zawarł w dniu 22 grudnia 2015r. umowy 10 ze wskazanymi adwokatami oraz radcami prawnymi. Kontrola ww. umów wykazała, że zostały one sporządzone z uwzględnieniem elementów określonych w art. 6 u.n.p.p., tj. zawierają w szczególności: wskazanie miejsca i czasu udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej, określenie wynagrodzenia za udzielenie nieodpłatnej pomocy prawnej, określenie sposobu korzystania z lokalu, w którym będzie usytułowany punkt nieodpłatnej pomocy prawnej, zapewnienie dostępu do sieci telefonicznej i teleinformatycznej, w tym Internetu, informacje dot. właściwych warunków dla osób oczekujących na uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz wyodrębnione pomieszczenia w celu umożliwienia zachowania dyskrecji przy udzielaniu przedmiotowej pomocy prawnej, zasady zapewnienia przez adwokata lub radcę prawnego zastępstwa w przypadku, gdy nie będzie on w stanie osobiście udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zasady rozwiązania umowy. W zakresie sprawozdawczości ustalono, że starosta wejherowski wypełnił obowiązek określony w art. 10 ust. 3 u.n.p.p. poinformowania wojewody pomorskiego o zawartym porozumieniu z Radą Okręgową Izby Radców Prawnych w Gdańsku oraz Okręgową Radą Adwokacką w Gdańsku. 7 akta kontroli str. 89-92 8 pismo z dnia OIRP z dnia 12.11.2015r. - akta kontroli str. 223 9 pismo PIA z dnia 20.11.201r. akta kontroli str. 224-225 10 akta kontroli str. 94-105 Strona 3 z 10
Procedura podejmowania czynności w przypadku prowadzenia punktów przez organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego: Ustalenia dokonane podczas kontroli wykazały, że w celu wykonania obowiązku powierzenia prowadzenia punktów nieodpłatnej pomocy prawnej organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność pożytku publicznego zarząd powiatu wejherowskiego w dniu 11 października 2015r. 11 ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację zadania publicznego dotyczącego prowadzenia punktu nieodpłatnej pomocy prawnej 12. W treści ogłoszenia wskazano, że nieodpłatna pomoc prawna będzie udzielana w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej w następujący sposób: 1) w punkcie A w Bolszewie przy ul. Szkolnej 52 13 czynny przez 5 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie, 2) w punkcie B w Gniewinie, w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej przy ul. Pomorskiej 40/1 czynny przez 3 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie oraz w Luzinie, w siedzibie Urzędu Gminy Luzino przy ul. 10 Marca 11 czynny przez 2 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie, 3) w punkcie C w Choczewie, siedzibie Urzędu Gminy Choczewo przy ul. Pierwszych Osadników 17 czynny przez 2 dni w tygodniu po 4 godzinny dziennie oraz w Łęczycach przy Gminie Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy ul. Długiej 42B czynny przez 3 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie, 4) w punkcie D w Szemudzie, w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej 13 czynny przez 2 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie oraz w Linii, w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystyczna 15 czynny przez 3 dni w tygodniu po 4 godziny dziennie. Szczegółowa analiza ogłoszenia wykazała, że zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r. 14 o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (dalej u.d.p.p.) zawiera ono informacje o rodzaju zadania, wysokości środków publicznych przeznaczonych na jego realizację, zasadach przyznawania dotacji, terminach i warunkach realizacji zadania, terminie składania ofert, trybie i kryteriach stosowanych przy wyborze ofert oraz terminie dokonania wyboru ofert. Ponadto stwierdzono prawidłowość ogłoszenia konkursu w Biuletynie Informacji Publicznej, stronie internetowej Starostwa Powiatu Wejherowskiego 15 oraz na tablicy ogłoszeń starostwa. Ustalono, że termin na składanie ofert odpowiada wymogom zawartym w art. 13 ust. 1 u.d.p.p. W celu zaopiniowania złożonych ofert zarząd powiatu wejherowskiego podjął w dniu 9 grudnia 2015r. uchwałę Nr V/158/15 w sprawie powołania komisji konkursowej 16. Konkurs rozstrzygnięty został w dniu 15 grudnia 2015r. przez zarząd powiatu wejherowski 17. W wyniku konkursu wyłoniono następujące organizacje pozarządowe: 1. Stowarzyszenie OVUM, które prowadzić będzie punkt nieodpłatnej pomocy prawnej zlokalizowany w Bolszewie. 11 wydruk z BIP - akta kontroli str. 143-147 12 akta kontroli str. 148-152 13 zgodnie 1 pkt 1 aneksu nr 1 do porozumienia nr 26/2015 z dnia 15 października 2015r., zawartym w dniu 8 stycznia 2016r., gmina Wejherowo udostępniła powiatowi wejherowskiemu lokal położony w Bolszewie przy ul. Reja 9 na zorganizowanie 1 punktu nieodpłatnej pomocy prawnej akta kontroli str. 68-70 14 Dz. U. z 2014r. poz. 1118 j.t. z późn. zm. 15 akta kontroli str. 143-147 16 akta kontroli str. 48-49 17 protokół Nr 58/15 z posiedzenia zarządu powiatu wejherowskiego - akta kontroli str.156-159 Strona 4 z 10
2. Stowarzyszenie POMORSKIE CENTRUM TERAPEUTYCZNO-PRAWNE, które prowadzić będzie dwa punkty nieodpłatnej pomocy prawnej w Szemudzie i Linii, 3. Fundacja FORUM AKTYWNOŚCI OBUWATELSKIJ, która prowadzić będzie dwa punkty nieodpłatnej pomocy prawnej w Choczewie i Łęczycach, 4. Fundacja INSTYTUT AKTYWIZACJI REGIONÓW, która prowadzić będzie dwa punkty nieodpłatnej pomocy prawnej w Gniewinie i Luzinie. Odnosząc się do przeprowadzenia ww. konkursu, należy wskazać, że sposób wyboru ofert nie został wyczerpująco udokumentowany. Protokół z posiedzenia Komisji do spraw opiniowania wniosków o przyznanie dotacji na prowadzenie punktu nieodpłatnej pomocy prawnej dla organizacji pozarządowych w dniu 10 grudnia 2015r. 18 zawiera jedynie informację o tym, ile ofert wpłynęło w ramach konkursu oraz że oferty zostały poddane analizie formalnej. Dalej w ww. protokole czytamy, że na posiedzeniu omówiono kolejno poszczególne oferty i poddano je głosowaniu. W protokole z posiedzenia komisji brak jest informacji o ofertach odrzuconych z przyczyn formalnych a także, jaka była opinia komisji konkursowej o ofertach poddanych głosowaniu. Również arkusz oceny merytorycznej, który stanowi załącznik do Protokołu Nr 58/15 z posiedzenia Zarządu Powiatu Wejherowskiego z dnia 15 grudnia 2015r. 19 nie zawiera informacji o powodach wyboru wskazanych w nim ofert. Zawarte w ww. arkuszu adnotacje świadczą ponadto o tym, że 19 ofert zostało odrzuconych, podczas gdy z wyjaśnień jednostki kontrolowanej 20 wynika, że w postępowaniu konkursowym ze względów formalno prawnych odrzucono 1 ofertę. Należy więc uznać, że sposób wyboru ofert nie był udokumentowany w sposób rzetelny. Mając na uwadze brzmienie art. 15 ust. 2i u.d.p.p.: każdy, w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia wyników konkursu, może żądać uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty należy stwierdzić, że organ powinien dysponować stosowaną dokumentacją, aby mógł ją w razie potrzeby udostępnić. Powyższa nieprawidłowość nie miała wpływu na ocenę skontrolowanej działalności, jednakże zespół kontrolujący wskazuje na potrzebę pełniejszego udokumentowania powyższych kwestii w przyszłości. W celu udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej przez ww. organizacje pozarządowe zarząd powiatu, zgodnie z art. 11 ust. 7 u.n.p.p., zawarł w dniu 29 grudnia 2015r. umowy 21 z wybranymi organizacjami. Ustalono, że przedmiotowe umowy nie zawierają wszystkich wymaganych elementów określonych w art. 6 ust.2 pkt 1 i 3-6. W umowach zawarto tylko wymogi określone w art. 6 ust. 2 pkt 1 i 3, tj.: wskazano miejsce i czas udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz ustalono sposób korzystania z lokalu, w którym usytuowany będzie punkt nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast nie zawarto elementów określonych w art. 6 ust. 2 pkt 4-6, tj.: nie wskazano niezbędnych urządzeń technicznych i nie uregulowano kwestii zapewnienia dostępu do bazy aktów prawnych oraz zapewnienia przez adwokata lub radcę prawnego zastępstwa w przypadku, gdy nie będzie on w stanie osobiście udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej. Z wyjaśnień złożonych przez pana Jacka Thaila etatowego członka zarządu powiatu - wynika, że ( ) w związku z art. 6 ust. 2 pkt. 4 - nie wskazano w umowach urządzeń technicznych, gdyż wszystkie lokale winny być wyposażone w niezbędne urządzenia techniczne. W związku z art. 6 ust.2 pkt 5 organizacje wskazały w ofertach, że dysponują własnym dostępem do bazy aktów, w związku z tym nie uregulowano tej kwestii w umowie z organizacjami pozarządowymi. W związku z art. 6 ust. 2 pkt 6 w przypadku zawarcia umów z organizacjami pozarządowymi Powiat nie był w stanie ustalić kwestii zastępstw, gdyż to organizacja pozarządowa zgodnie z zawartą umową jest zobligowana do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie. Na organizacji spoczywa obowiązek zapewnienia zastępstw do prowadzenia punktu. 18 akta kontroli str. 150-154 19 akta kontroli str. 161-162, 170-171, 20 akta kontroli str. 236 21 umowy nr: 230/2015, 231/2015, 232/2015, 233/2015 akta kontroli str. 106-142 Strona 5 z 10
Zespół kontrolujący przyjmuje do wiadomości złożone wyjaśnienia, lecz nie może ich uznać. Należy wskazać, że w art. 11 ust. 7 u.n.p.p ustawodawca wyraźnie stwierdził, że organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej na podstawie umowy zawartej z powiatem, do której stosuje się przepisy art. 6 ust. 2 pkt 1 i 3-6 u.n.p.p. Określenie punktów, w których będzie prowadzona nieodpłatna pomoc prawna, harmonogram wskazujący dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna oraz udostępnienie ww. informacji w Biuletynie Informacji Publicznej: Przed przystąpieniem do samodzielnego ustalenia usytuowania punktów, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna powiat podjął działania zmierzające do zawarcia porozumień z gminami w myśl art. 8 ust. 1 u.n.p.p. W związku z powyższym zarząd powiatu wejherowskiego 22 w dniu 15 października 2015r. zawarł porozumienia 23 z 10 gminami: 1) gminą miasta Rumii 24, 2) gminą miasta Wejherowa 25, 3) gminą miasta Redy 26, 4) gminą Wejherowo 27, 5) gminą Gniewino 28, 6) gminą Choczewo 29, 7) gminą Luzino 30, 8) gminą Szemud 31, 9) gminą Linia 32, 10) gminą Łęczyce 33 W przedmiotowych porozumieniach określono punkty (lokale) nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zasady współpracy w zakresie zapewnienia warunków lokalowych udzielającym nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast nie określono harmonogramu wskazującego konkretne dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna. W treści porozumień 34 zapisano tylko, że lokale będą 22 reprezentowany przez panią Gabrielę Lisius starostę wejherowskiego oraz pana Jacka Thiel etatowego członka zarządu 23 akta kontroli str. 61-88 24 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 23/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Miasta Rumii przy ul. Sobieskiego 7 akta kontroli str. 61-62 25 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 24/2015, udostępnia lokal położony w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Wejherowie przy ul. Kusocińskiego 17 akta kontroli str. 63-64 26 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 25/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Miasta Redy przy ul. Pucka 9 akta kontroli str. 65-67 27 która, zgodnie z 1 aneksu nr 1 do porozumienia nr 26/2015, udostępnia lokal położony w Bolszewie przy ul. Reja 9 akta kontroli str. 68-70 28 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 27/2015, udostępnia lokal położony w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej i Ośrodku Zdrowia przy ul. Pomorskiej 40/1 akta kontroli str. 71-73 29 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 28/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Gminy Choczewo przy ul. Pierwszych Osadników 17 akta kontroli str. 74-76 30 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 29/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Gminy Luzino przy ul. 10 Marca 11 akta kontroli str. 77-80 31 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 30/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej akta kontroli str. 81-82 32 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 31/2015, udostępnia lokal położony w Urzędzie Gminy Linia przy ul. Turystycznej 15 akta kontroli str. 83-84 33 która, zgodnie z 2 porozumienia nr 32/2015, udostępnia lokal położony przy Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy ul. Długa 42B akta kontroli str. 85-88 34 porozumienia nr: 23/2015, 24/2015, 25/2015, 26/2015 wraz z aneksem nr 1, 27/2015, 28/2015, 29/2015, 30/2015. 31/2015, Strona 6 z 10
dostępne na cele funkcjonowania punktów nieodpłatnej pomocy prawnej przez określoną liczbę dni w tygodniu i określoną liczbę godzin 35 dziennie, za wyjątkiem dni ustawowo wolnych od pracy. Z wyjaśnień złożonych przez pana Jacka Thiel etatowego członka zarządu powiatu 36 - wynika, że powiat nie zawarł w treści porozumień z gminami informacji nt. dokładnego harmonogramu wskazującego dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna, gdyż na dzień podpisywania ww. porozumień, tj. 15 października 2015r. Powiat był w trakcie ustalania dokładnego harmonogramu z wszystkimi gminami. Zespół kontrolujący przyjmuje do wiadomości złożone wyjaśnienia, lecz nie może ich uznać. Nieopracowanie przez powiat harmonogramu wskazującego konkretne dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna narusza przepis art. 9 ust. 1 pkt 2 u.n.p.p. Ponadto ustalono, że po rozstrzygnięciu konkursu zmieniono 37 miejsce usytuowania lokalu mieszczącego się w Bolszewie przy ulicy Szkolnej 52 na ulicę Reja 9. Zgodnie z u.n.p.p. wyznaczenie lokali, w których znajdować się będą punkty nieodpłatnej pomocy prawnej, powinno nastąpić przed ogłoszeniem otwartego konkursu ofert. Od lokalizacji punktu nieodpłatnej pomocy prawnej zależy, bowiem zainteresowanie organizacji pozarządowej udziałem w takim konkursie. W związku z powyższym nie powinno się dokonywać zmiany ww. ustaleń w terminie późniejszym. Ustalono, że na terenie powiatu wejherowskiego nieodpłatna pomoc prawna udzielana jest w następujących miejscach: Punkty świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej przez adwokatów i radców prawnych prowadzone przez powiat: 1. Siedziba Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wejherowie przy ul. Kusocińskiego 17; pomoc prawna udzielana jest w poniedziałek i wtorek w godz. od 8.30 do 12.30, w środę i czwartek w godz. od 11.30 do 15.30 oraz w piątek w godz. od 10.00 do 14.00, 2. Siedziba Urzędu Miasta Redy przy ul. Puckiej 9; pomoc prawna udzielana jest w poniedziałek, wtorek i środę w godz. od 11.30. do 15.30, w czwartek w godz. od 13.00 do 17.00 oraz w piątek w godz. od. 11.15 do 15.15, 3. Siedziba Urzędu Miasta Rumii przy ul. Sobieskiego 7; pomoc prawna udzielana jest w poniedziałek w godz. od 13.00 do 17.00, 4. Siedziba Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie przy ul. Sobieskiego 279A, pomoc prawna udzielana jest od poniedziałku do piątku w godz. od 15.00 do 19.00. 32/2015 - akta kontroli str. 61-88 35 np. w 4 porozumienia nr 23/2015 z gminą miasta Rumia, zapisano, że lokale będą dostępne na cele funkcjonowania punktów nieodpłatnej pomocy prawnej przez 5 dni w tygodniu przez 4 godziny dziennie, za wyjątkiem dni ustawowo wolnych od pracy akta kontroli str. 61 36 upoważnienie udzielone panu Jackowi Thiel przez starostę wejherowskiego do składania wyjaśnień organom kontroli - akt kontroli str. 44-45 37 aneksem nr 1 do porozumienia nr 26/2015 z dnia 15 października 2015r., zawartym w dniu 8 stycznia 2016r. akta kontroli str. 68-70 Strona 7 z 10
Punkty świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej prowadzony przez organizacje pozarządowe: 1. Stowarzyszenie OVUM z siedzibą w Gdyni przy ul. Traugutta 2 punkt zlokalizowany w Bolszewie przy ul. Reja 9 38 ; pomoc prawna udzielana jest w poniedziałek, wtorek, środę i czwartek w godz. od 10.00 do 14.00 oraz w piątek w godz. od 12.00.16.00, 2. Fundacja FORUM AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ z siedzibą we Władysławowie przy ulicy 8 Marca 13; pomoc prawna udzielana jest: w siedzibie Urzędu Gminy Choczewo w poniedziałek i piątek w godz. od 11.00 do 15.00 oraz w Łęczycach przy Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy ul. Długiej 42B w poniedziałek i czwartek w godz. od 8.00 do 12.00, środę w godz. od 11.00 do 15.00, 3. Stowarzyszenie POMORSKIE CENTRUM TERAPEUTYCZNO-PRAWNE z siedzibą w Sierakowicach przy ul. Kościerskiej 16; pomoc prawna udzielana jest: w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kościerskiej 13 we wtorek w godz. od 11.30 do 15.30, w czwartek w godz. od 8.00 do 12.00 oraz w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystyczna 15 w poniedziałek i piątek w godz. od 7.30 do 11.30, w środę w godz. od 11.30 do 15.30, 4. Fundacja INSTYTUT AKTYWIZACJI REGIONÓW z siedzibą w Gdyni przy ul. Kopernika 20/3; pomoc prawna udzielana jest: w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gniewinie przy ul. Pomorskiej 40/1 we wtorek w godz. od 10.00 do 14.00, w środę i piątek w godz. 14.00 do 18.00 oraz w siedzibie Urzędu Gminy Luzino przy ul. 10 Marca 11 w poniedziałek w godz. od 14.00 do 18.00, w czwartek w godz. od 10.00 do 14.00 Oględzinom 39 poddano wszystkich lokale, w których prowadzone są punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. W czasie trwania czynności kontrolnych ustalono, że lokale nie spełniają wszystkich wymogów zawartych w 5 rozporządzenia. Stwierdzono bowiem następujące nieprawidłowości: 1) w lokalu znajdującym się w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystycznej 15 brak jest dostępu do sieci telekomunikacyjnej, co narusza 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, 2) w lokalach znajdujących się w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie przy ul. Sobieskiego 279A oraz w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej 13 nie zapewniono wyposażenia umożliwiającego bezpieczne przechowywanie dokumentów, co narusza 5 ust. 2 rozporządzenia, 3) w lokalach znajdujących się w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Wejherowie przy ul. Kusocińskiego 17 nie dostosowano lokalu dla osób niepełnosprawnych, co narusza 5 ust. 3 rozporządzenia, 4) w lokalach znajdujących się w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Wejherowie przy ul. Kusocińskiego 17, w siedzibie Urzędu Miasta Redy przy ul. Puckiej 9, w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie przy ul. Sobieskiego 279A, przy Gminnej Komisji 38 zgodnie 1 pkt 1 aneksu nr 1 do porozumienia nr 26/2015 z dnia 15 października 2015r., zawartym w dniu 8 stycznia 2016r., gmina Wejherowo udostępniła powiatowi wejherowskiemu lokal położony w Bolszewie przy ul. Reja 9 na zorganizowanie 1 punktu nieodpłatnej pomocy prawnej akta kontroli str. 68-70 39 protokoły oględzin akta kontroli str. 19-43 Strona 8 z 10
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Łęczycach przy ul. Długiej 42B, w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystycznej 15, w siedzibie Urzędu Gminy Choczewo przy ul. Pierwszych Osadników 17, w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Gniewinie przy ul. Pomorskiej 40/1, w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej 13 brak jest oznaczenia lokalu wskazującego, że jest w nim udzielana nieodpłatna pomoc prawna, co narusza 5 ust. 4 rozporządzenia, 5) tylko w jednym ze skontrolowanych lokali wskazano, w których punktach nieodpłatnej pomocy prawnej jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna przez adwokata lub radcę prawnego oraz które z punktów prowadzone są przez organizacje pozarządowe, ze wskazaniem danych tych organizacji oraz czy udzielana w tych punktach nieodpłatna pomoc prawna jest świadczona przez adwokata, radcę prawnego albo osobę wymienioną w art. 11 ust.3 u.n.p.p. W pozostałych lokalach brakowało ww. informacji, co narusza 5 ust. 5 rozporządzenia. W piśmie z dnia 21 kwietnia 2016r. 40 pan Jacek Thiel - członek zarządu powiatu wejherowskiego 41 - poinformował o skorygowaniu wskazanych powyżej nieprawidłowości. Na dowód powyższego załączył dokumentację zdjęciową, stanowiącą akta sprawy. W związku z powyższym zespół kontrolujący przyjął powyższe wyjaśnienia i uznał, że powiat wejherowski usunął nieprawidłowości stwierdzone w lokach Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Wejherowie przy ul. Kusocińskiego 17, w siedzibie Urzędu Miasta Redy przy ul. Puckiej 9, w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie przy ul. Sobieskiego 279A, przy Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Łęczycach przy ul. Długiej 42B, w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystycznej 15, w siedzibie Urzędu Gminy Choczewo przy ul. Pierwszych Osadników 17, w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Gniewinie przy ul. Pomorskiej 40/1, w siedzibie Urzędu Gminy Linia przy ul. Turystycznej 15. Natomiast zgodnie z informacją udzieloną przez pana Jacka Thiel - członka zarządu powiatu wejherowskiego - w piśmie z dnia 21 kwietnia 2016r., wynika, że starosta wejherowski zwrócił się pisemnie do wójta gminy Szemud o wyjaśnienie nieprawidłowości stwierdzonych w lokalu usytuowanym w urzędzie gminy Szemud. Starosta wejherowski do 25 kwietnia 2016r. wyznaczył wójtowi gminy Szemud termin na złożenie wyjaśnień. W związku z tym, że na dzień sporządzenia niniejszego projektu wystąpienia pokontrolnego nie były znane zespołowi kontrolującemu wyjaśnienia złożone przez wójta gminy Szemud stwierdza się, że w lokalu znajdującym się w siedzibie Urzędu Gminy Szemud przy ul. Kartuskiej 13 nie zapewniono wyposażenia umożliwiającego bezpieczne przechowywanie dokumentów, co narusza 5 ust. 2 rozporządzenia, brak jest oznaczenia wskazującego, że jest w lokalu udzielana nieodpłatna pomoc prawna, co narusza 5 ust. 4 rozporządzenia, nie wskazano, w których punktach nieodpłatnej pomocy prawnej jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna przez adwokata lub radcę prawnego oraz które z punktów prowadzone są przez organizacje pozarządowe ze wskazaniem danych tych organizacji oraz czy udzielana w tych punktach nieodpłatna pomoc prawna jest świadczona przez adwokata, radcę prawnego albo osobę wymienioną w art. 11 ust.3 u.n.p.p, co narusza 5 ust. 5 rozporządzenia. Dokonano również analizy informacji udostępnionych na stronach BIP Starostwa Powiatu Wejherowskiego i stwierdzono, że zawierają wszystkie dane określone w 5 ust. 5 rozporządzenia. 40 akta kontroli str. 237-266 41 działający z upoważnienia starosty wejherowskiego akta kontroli str. 44-45 Strona 9 z 10
Zalecenia: Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, na podstawie art. 46 ust.3 ustawy o kontroli, zalecam: 1. usunąć nieprawidłowości stwierdzone w lokalu usytuowanym w urzędzie gminy Szemud poprzez: zapewnienie wyposażenia umożliwiającego bezpieczne przechowywanie dokumentów, dokonanie oznaczenia wskazującego, że w lokalu udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna, wskazanie (np. na tablicy ogłoszeń) informacji, w których punktach nieodpłatnej pomocy prawnej jest udzielana nieodpłatna pomoc prawna przez adwokata lub radcę prawnego oraz, które z punktów prowadzone są przez organizacje pozarządowe ze wskazaniem danych tych organizacji oraz czy udzielana w tych punktach nieodpłatna pomoc prawna jest świadczona przez adwokata, radcę prawnego albo osobę wymienioną w art. 11 ust.3 u.n.p.p. Proszę o przesłanie w terminie do dnia 11 lipca 2016r. informacji wraz z dokumentacją zdjęciową potwierdzającą usunięcie ww. wskazanych nieprawidłowości; 2. wprowadzić zmiany do umów zawartych z organizacjami pozarządowymi na udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej poprzez dodanie elementów określonych w przepisie art. 6 ust. 2 pkt 4-6 42 u.n.p.p. Uwierzytelnione 43 kserokopie aneksów do umów proszę przesłać do dnia 30 lipca 2016r.; 3. wprowadzić zmiany do porozumień z gminami poprzez dodanie elementów określonych w art. 9 ust. 1 pkt 2 44 u.n.p.p. Uwierzytelnione 45 kserokopie aneksów do porozumień proszę przesłać do dnia 30 lipca 2016r. Na podstawie art. 49 w zw. z art. 46 ust.3 pkt 3 ustawy o kontroli proszę o przedstawienie w powyżej wskazanych terminach informacji o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystania uwag i wniosków lub o przyczynach ich niewykorzystania. WOJEWODA POMORSKI Dariusz Drelich 42 tj. wskazać niezbędne urządzenia technicznych, uregulować kwestię zapewnienia dostępu do bazy aktów prawnych oraz zapewnienia przez adwokata lub radcę prawnego zastępstwa w przypadku, gdy nie będzie on w stanie osobiście udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej 43 potwierdzone za zgodność z oryginałem przez upoważnionego do tego pracownika 44 określić harmonogramy wskazujące konkretne dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc prawna 45 potwierdzone za zgodność z oryginałem przez upoważnionego do tego pracownika Strona 10 z 10