BIURO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

Podobne dokumenty
- o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach

1. Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 20 października 2016 roku rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 2017 rok w zakresie:

Ministerstwo Obrony Narodowej Podstawowe informacje o budżecie resortu obrony narodowej na 2014 r.

Ministerstwo Obrony Narodowej Podstawowe informacje o budżecie resortu obrony narodowej na 2015 r.

Finanse publiczne Procedura budżetowa

DECYZJA Nr 13/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 13 stycznia 2010 r.

Druk nr 244 Warszawa, 10 stycznia 2006 r.

Ministerstwo Obrony Narodowej. Warszawa, luty 2016 r.

DECYZJA Nr 262/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 24 czerwca 2014 r.

DECYZJA Nr 179/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 16 maja 2011 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2011

USTAWA. z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać

USTAWA. z dnia 25 maja 2001 r.

DECYZJA Nr 379/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 13 listopada 2009 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2009

1) etap przygotowania pakietów inwestycyjnych (CP) Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego;

Warszawa, dnia 27 października 2015 r. Poz. 1716

Inwestycje wieloletnie i programy wieloletnie

DECYZJA Nr 275/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 21 lipca 2011 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2011

Czynności unormowane przepisami prawa, odnoszące się do

MODERNIZACJA POŁĄCZONYCH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH RP W NOWYCH WARUNKOWANIACH GEOPOLITYCZNYCH.

Warszawa, dnia 4 lutego 2015 r. Poz. 33. DECYZJA Nr 35/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 4 lutego 2015 r.

MINISTER FINANSÓW Warszawa,

DECYZJA Nr 304/MON. z dnia 12 sierpnia 2011 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2011

RZECZPOSPOLITA POLSKA ST4/4820/70/08. Zarząd Województwa. Wszystkie

Finanse publiczne Procedura budżetowa

Zarząd Województwa wszystkie

DECYZJA Nr 92/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 21 marca 2014 r.

Warszawa, dnia 25 marca 2014 r. Poz DECYZJA Nr 92/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 21 marca 2014 r.

Czynności unormowane przepisami prawa, odnoszące się do:

U S T AWA. z dnia r. o zmianie ustawy o drogach publicznych

1. Opracowanie budżetu JST, 2. Uchwalenie budżetu JST, 3. Wykonanie budżetu JST, 4. Sprawozdawczość i kontrola budżetu JST

CHARAKTERYSTYKA OPISOWA PROJEKTU BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA - INFORMACJE OGÓLNE I. REGULACJE PRAWNE

PLAN ZASADNICZYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ W ZAKRESIE POZAMILITARNYCH PRZYGOTOWAŃ OBRONNYCH W GMINIE LUBRZA W 2016 ROKU

POSTANOWIENIE z dnia 16 listopada 2015 r. Przewodniczący:

Finansowanie potrzeb obronnych Polski

Warszawa, dnia 8 grudnia 2016 r. Poz z dnia 2 grudnia 2016 r.

DECYZJA Nr 292/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 1 października 2004 r.

UZASADNIENIE. w oświadczeniu lustracyjnym informacji o pracy lub służbie w organach

Informacja w zakresie realizacji dochodów budżetu miasta według źródeł za I półrocze 2014 roku

MINISTER FINANSÓW Warszawa,

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia r.

DECYZJA Nr 442/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 24 listopada 2011 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2011

Aktualnie realizowane prace rozwojowe i wdrożeniowe w obszarze C4ISR oraz perspektywa podjęcia nowych prac

DECYZJA Nr 411/MON. z dnia 22 grudnia 2005 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2005

MINISTER FINANSÓW Warszawa,

w sprawie niektórych przepisów tzw. ustawy dezubekizacyjnej

3.3. Wydatki według grup ekonomicznych

Drugi taki program w ostatniej dekadzie

Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu Wszystkie

DECYZJA Nr 252/MON. z dnia 29 czerwca 2011 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2011

MINISTER FINANSÓW Warszawa,

Warszawa, dnia 19 października 2012 r. Poz DECYZJA Nr 332/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 19 października 2012 r.

Wielkość zmian dokonywanych w budżecie w I półroczu 2017 r., w trybie uchwał Rady i zarządzeń Prezydenta, na dzień 30 czerwca 2017 roku wyniosła:

DECYZJA Nr 101/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 3 kwietnia 2009 r.

UCHWAŁA NR... RADY GMINY WIĄZOWNA. z dnia r.

Opinia dotycząca sprawozdania z wykonania budżetu państwa w roku 2001 w części 22 - Gospodarka wodna

art UFP art UFP art Konstytucja RP

Druk nr 2061 Warszawa, 5 czerwca 2009 r.

Burmistrz Miasta Gorlice SPRAWOZDANIA FINANSOWE MIASTA GORLICE ZA 2015 ROK GORLICE, 23 CZERWCA 2016

Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu Wszystkie

Opinia na temat wykonania budżetu państwa w roku 2001 w części 41 Środowisko

DECYZJA Nr 363/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 27 września 2010 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2010

DECYZJA Nr 47/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 22 lutego 2017 r. zmieniająca decyzję w sprawie zasad opracowywania i realizacji

MINISTER FINANSÓW Warszawa, dnia 10 października 2007r.

USTAWA z dnia 2013 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Art. 1

Warszawa, dnia 11 stycznia 2016 r. Poz. 7

W Y T Y C Z N E R A D Y M I N I S T R Ó W

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. (druk nr 751)

w sprawie określenia trybu prac nad projektem uchwały budżetowej Procedura uchwalania projektu budżetu

CHARAKTERYSTYKA OPISOWA PROJEKTU BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA - INFORMACJE OGÓLNE

Uchwała Nr I /192/2018 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 2018 roku

Zarządzenie Nr 508 / 2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 9 września 2016 r.

r. Pełnomocnik Ministra Obrony Narodowej ds. współpracy ze Związkami Zawodowymi

Warszawa, dnia 31 stycznia 2019 r. Poz. 196

Wszystko, co warto wiedzieć o samorządowych pieniądzach. Wpisany przez

DECYZJA Nr 404/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 19 grudnia 2013 r.

DECYZJA Nr 7/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 14 stycznia 2008 r. w sprawie zasad opracowywania i realizacji centralnych planów rzeczowych

Regulamin Udzielania Zamówień Publicznych w Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim w Gorzowie Wielkopolskim

Warszawa, dnia 8 grudnia 2016 r. Poz. 76

UCHWAŁA NR 396/I KRF KRAJOWEJ RADY FIZJOTERAPEUTÓW. z dnia 13 czerwca 2019 r. w sprawie zasad gospodarki finansowej Krajowej Izby Fizjoterapeutów

NORMALIZACJA W OBSZARZE

DECYZJA Nr 297/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 lipca 2014 r.

Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r.

CHARAKTERYSTYKA OPISOWA PROJEKTU BUDŻETU MIASTA SŁUPSKA - INFORMACJE OGÓLNE I. REGULACJE PRAWNE

KIEROWANIE OBRONĄ PAŃSTWA

DECYZJA Nr 415/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 10 listopada 2010 r. zmieniająca decyzję budżetową na rok 2010

MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. Warszawa, dnia 10 maja 2011 r.

ZARZĄDZENIE Nr 27/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 4 października 2016 r.

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW

DECYZJA Nr 138/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 maja 2013 r.

ZARZĄDZENIE NR 296/14 WÓJTA GMINY SUWAŁKI z dnia 29 sierpnia 2014 roku

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Zarząd Województwa wszystkie

Uchwała Nr XVII/3773/ 2014 z dnia 29 lipca 2014 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w

Panie Marszałku, Wysoka Izbo,

1. Założenia makroekonomiczne

DECYZJA Nr 317/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 3 lipca 2008 r. w sprawie oceny sytuacji kadrowej w resorcie obrony narodowej

DECYZJA Nr 289/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 25 października 2002 r. zmieniająca decyzję budżetową na 2002 r.

Pan Marek Jurek Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Uchwała Nr 10/S/2019 Składu Orzekającego Nr 14 Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 16 kwietnia 2019 roku

Warszawa, dnia 29 października 2015 r. RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER FINANSÓW FS Według rozdzielnika

Transkrypt:

BIURO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Zagrożenia dla procesu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP Warszawa, luty 2010 r.

Wstęp Polska przystąpiła do procesu modernizacji armii w celu dostosowania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do obowiązujących w nowoczesnych państwach standardów oraz wykonując zobowiązania sojusznicze związane z członkostwem w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Celem tego procesu jest uzyskanie przez Siły Zbrojne RP pełnej interoperacyjności w ramach NATO, czyli uzyskania uśrednionych standardów pozostałych państw wchodzących w skład tej organizacji, w zakresie m.in. uzbrojenia, wyposażenia, mobilności i możliwości prowadzenia działań wojskowych w każdych warunkach. Skuteczne przeprowadzenie procesu modernizacji zależne jest przede wszystkim od zapewnienia stabilnego finansowania sił zbrojnych, przy zachowaniu właściwej struktury wydatków budżetowych. Jednocześnie niezbędne jest strategiczne zarządzanie programami modernizacyjnymi, umożliwiające optymalne przygotowanie i wdrożenie tego procesu. Zaniechanie modernizacji sił zbrojnych, w tym także nieosiągnięcie wysokiego poziomu interoperacyjności w ramach NATO, może doprowadzić m.in.: do ograniczenia liczby jednostek SZ RP zdolnych do wypełniania zadań bojowych, ograniczenia możliwości efektywnego funkcjonowania w ramach operacji międzynarodowych, braku skutecznego współdziałania w obszarach dowodzenia, łączności, logistyki, rozpoznania. W konsekwencji może nie tylko podważyć naszą wiarygodność na forum Sojuszu, ale przyczynić się do utraty zdolności bojowej w celu zapewnienia bezpieczeństwa Polski. Należy wskazać, że nie osiągnięto podstawowego celu modernizacji SZ RP wyznaczonego w art. 1. ust. 2 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu SZ RP 1, tj. osiągnięcia w terminie do 31 grudnia 2008 r. przez co najmniej 1/3 sił zbrojnych pełnej interoperacyjności w ramach NATO, w zakresie uzbrojenia, wyposażenia, mobilności i możliwości 1 Ustawa z dn. 25 maja 2001 r. o przebudowie, modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 570; z późn. zm.). 2

prowadzenia działań wojskowych w każdych warunkach 2. Pod względem rzeczowym nie zrealizowano m.in. dostaw śmigłowców Mi-24, śmigłowców Mi-17, lekkich opancerzonych pojazdów patrolowych, 30 kpl. opancerzenia do KTO Rosomak oraz bezpilotowych samolotów rozpoznawczych. Definicja modernizacji Modernizacja techniczna obejmuje 3 m.in.: zakupy, unowocześnienie (doposażenie) oraz remonty uzbrojenia i sprzętu wojskowego, jak również pozostałego sprzętu, zakupy środków bojowych, prace rozwojowe i wdrożeniowe, zakupy części zamiennych do uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz udział w finansowaniu z budżetu resortu ON wspólnych inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, związanych m.in. z sojuszniczym programem obserwacji obiektów naziemnych z powietrza (Alliance Ground Surveillance), Powietrznym Systemem Wczesnego Ostrzegania i Kontroli (NATO Airborne Early Warning & Control), a także sojuszniczym programem transportu strategicznego, realizowanym w oparciu o flotę samolotów C-17. Źródła prawa w obszarze modernizacji technicznej Ustawa z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.09.67.570 j.t.; z późn zm.); Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.99.83.932; z późn zm.); 2 Wpłynęło to na opóźnienie w osiągnięciu gotowości interoperacyjnej 12. BZ w Szczecinie i 17. BZ w Międzyrzeczu (na podstawie Raportu Najwyższej Izby Kontroli w zakresie Część budżetowa 29 - Obrona narodowa za okres od 1 stycznia 2008 do 31 grudnia 2008 r.). 3 Zgodnie z 2 Decyzji Nr 7/MON Ministra Obrony Narodowej z dn. 14 stycznia 2008 r. w sprawie zasad opracowywania i realizacji centralnych planów rzeczowych (Dz. Urz. MON. 08. 1.6). 3

Decyzja Nr 7/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 stycznia 2008 r. w sprawie zasad opracowywania i realizacji centralnych planów rzeczowych (Dz.Urz.MON.08.1.6); Decyzja Ministra Obrony Narodowej nr 291 z dnia 26 lipca 2006 r. w sprawie zasad i trybu zawierania w resorcie obrony narodowej umów, których przedmiotem jest uzbrojenie lub sprzęt wojskowy. (Dz.Urz.MON.06.14.179). Zagrożenia w obszarze finansowania modernizacji Stabilne finansowanie jest niezbędnym warunkiem utrzymania, rozwoju i doskonalenia sił zbrojnych. Dlatego też koniecznym stało się wypracowanie mechanizmów pozwalających na jego zapewnienie. W tym celu wprowadzona została ustawowa formuła kształtowania wydatków na potrzeby obronne na poziomie nie niższym niż 1,95% PKB z roku poprzedniego. Jednocześnie mając na uwadze konieczność realizacji planów modernizacji SZ RP wprowadzono regulację zapewniającą nie mniejszy niż 20 procentowy udział wydatków majątkowych, przeznaczonych przede wszystkim na modernizację uzbrojenia i sprzętu wojskowego, w wydatkach na potrzeby obronne Polski. W tabeli na stronie nr 5 zaprezentowano zestawienie porównujące zrealizowane lub planowane budżety resortu ON w okresie 2008 2010. 4

Porównanie budżetów resortu ON w latach 2008 2010 Rok PKB z roku poprzedniego [mln zł] Wykonanie budżetu państwa w części dotyczącej wydatków obronnych Procentowo [%] Wydatki w cz. 29 Obrona Narodowa Wykonanie budżetu w cz. 29 Obrona Narodowa [mln zł] Wydatki majątkowe w cz. 29 Obrona Narodowa [mln zł] Procentowo 4 [%] 2008 1.167.800,0 5 1,67 23.070,000 19.672,300 6 3.400,2 7 17,3 2009 1.271.700,0 8 1,7914 9 24.497,625 10 22.781,808 11 4.764,2 12 20,8 2010 13 1.322.300,0 1,945 14 25.448,289 15 ------- Opracowanie własne 17 5.720,2 16 ------ 4 Jest to procentowy udział wydatków majątkowych, o których mowa w art. 7 ust. 3 ustawy z dn. 25 maja 2001 r. o przebudowie, modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 5 Wartość PKB w 2007 r. Obwieszczenie GUS z dn. 15 maja 2008 r. (M.P. Nr 40, poz. 358). 6 Dane na podstawie informacji z posiedzenia Sejmowej Komisji Obrony Narodowej ws. rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r. wraz z analizą raportu Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2055) w zakresie Część budżetowa 29 - Obrona narodowa. Informacja o realizacji budżetu MON w 2008 r. oraz informacja Ministra Obrony Narodowej o sytuacji finansowej i zobowiązaniach resortu; wypowiedź Wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli Jacka Kościelniaka: w 2008 r. wydatki budżetu państwa w części 29 Obrona narodowa, wyniosły 19.672.300 tys. zł.; w porównaniu z planem w wysokości 23.070.000 tys. zł, wydatki były niższe o 3.397.700 tys. zł, tj. o 14,7%. 7 Pismo Ministra Obrony Narodowej nr 351/S/6 z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wydatków majątkowych resortu ON. 8 Wartość PKB w 2008 r. Obwieszczenie GUS z dn. 15 maja 2009 r. (M.P. Nr 32, poz. 474). 9 Sposób wyliczenia: 22 781 808 tys. zł. = 1.271,7 mld * 0,0179144517 10 Decyzja budżetowa MON na rok 2009 Nr 39/MON Ministra Obrony Narodowej z uwzględnieniem decyzji zmieniającej z 31 marca 2009 r. i 3 czerwca 2009 r. Według informacji zastępcy dyrektora departamentu w MF, Pani Grażyny Żywieckiej udzielonej podczas posiedzenie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej z dniu 14 lipca ubiegłego roku: wraz z wydatkami zaplanowanymi w części 29 w wysokości 24.497.625 tys. zł na wydatki obronne przeznacza się kwotę 24.763.322 tys. zł. Znamy już wykonanie Produktu Krajowego Brutto w 2008 r. Wykonanie Produktu Krajowego Brutto w 2008 r. wyniosło 1271,7 mld zł. W związku z tym wskaźnik wydatków obronnych w 2009 r. po nowelizacji ustawy budżetowej osiągnie poziom 1,947% Produktu Krajowego Brutto z roku poprzedniego, co w zaokrągleniu daje określony w ustawie poziom 1,95%. 11 Przewidywane wykonanie budżetu resortu ON; Posiedzenie SKON 05.01.2010, gen. bryg. G. Sodolski. 12 Pismo Ministra Obrony Narodowej nr 351/S/6 z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wydatków majątkowych resortu ON. 13 Informacje nt. roku 2010 pochodzą z projektu budżetu resortu obrony narodowej, przedstawionego przez dyrektora Departamentu Budżetowego MON (DB), gen. bryg. Grzegorza Sodolskiego na posiedzeniu Senackiej Komisji Obrony Narodowej w dniu 10 grudnia 2009 r. 14 Jeżeli minister ON podejmie decyzję o blokowaniu środków budżetowych w kwocie 1.996,438 mln zł. to budżet cz. 29 Obrona Narodowa będzie zmniejszony do kwoty 23.451,851 mln zł. natomiast procentowy wskaźnik wydatków obronnych wyniesie jedynie ok. 1,794 % PKB z roku poprzedniego. Sposób wyliczenia: 25 718 735 tys. zł. 1 996 438 tys. zł = 23 722 297 tys. zł jest to suma wydatków obronnych przewidziana w projekcie budżetu państwa pomniejszona o planowaną blokadę środków budżetowych w cz. 29 Obrona Narodowa. 23 722 297 tys. zł. = 1 322,3 mld * 0,01794017773 15 25.448,3 mln zł - część 29 Obrona narodowa oraz 270,7 mln zł - wydatki obronne w innych częściach budżetu państwa. Sposób wyliczenia: 1 322,3 mld * 0,01945 = 25 718 735 tys. zł. jest to suma na wydatki obronne. 25 718 735 tys. zł. - 270 700 tys. zł = 25 448 035 tys. zł. jest to kwota na wydatki obronne w części 29 Obrona narodowa uzyskana po odjęciu od łącznej kwoty na wydatki obronne w projekcie budżetu państwa kwoty na wydatki obronne w innych częściach budżetu państwa dla których dysponentem są np. wojewodowie. 25 448 035 tys. zł. + 254 tys. zł. = 25 448 289 tys. zł. jest to kwota na wydatki obronne powiększona o wartość przeznaczoną na przygotowanie i sprawowanie przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. 16 Pismo Ministra Obrony Narodowej nr 351/S/6 z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wydatków majątkowych resortu ON. 17 Opracowano na podstawie danych GUS, decyzji budżetowych MON, Planu modernizacji technicznej SZ RP w latach 2009-2010, projektu budżetu MON na 2010 r., informacji z Sejmowej Komisji Obrony Narodowej, Senackiej Komisji Obrony Narodowej oraz MON. Zachowane zostały oryginalne dane. 5

W związku z powyższym sytuacja szczególnie niepokojąca zachodzi wówczas, gdy wielkość wydatków określonych w ustawie o przebudowie, modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej nie jest w pełni respektowana. W 2008 r. na wydatki związane z potrzebami obronnymi RP przeznaczono 1,67 proc. PKB 18 z roku poprzedniego, co stanowi naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy o przebudowie, modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. W 2009 r. decyzją ministra ON zablokowano wydatki obronne w Części 29 Budżetu Państwa - Obrona Narodowa, co przyczyniło się do wystąpienia różnicy pomiędzy planowaniem a wykonaniem budżetu państwa w obszarze przeznaczonym na wydatki obronne 19. Dlatego też można przewidywać, że i w tym przypadku nie zachowano ustawowego wskaźnika, co będzie można zweryfikować po zaprezentowaniu przez Ministerstwo Finansów sprawozdania rocznego z wykonania budżetu. Biorąc pod uwagę przewidywane wykonanie budżetu, podane przez przedstawicieli MON podczas posiedzenia Senackiej Komisji Obrony Narodowej w dniu 5 stycznia br. (dane w tabeli) wskaźnik ten nie zostanie zachowany. Z zablokowanej przez ministra ON w 2009 r. kwoty 1,947 mld, pod koniec ubiegłego roku przekazano Ministerstwu Obrony Narodowej 204 mln zł 20. Pozostałą kwotę, tj. 1,743 mld zł Ministerstwo Finansów, przy akceptacji ministra ON, przekazało na obsługę długu publicznego. Należy przy tym wskazać, że ubiegłoroczny budżet resortu ON przy uwzględnieniu blokady oraz zobowiązań za 2008 r., których płatność przeniesiono na 2009 r. pomniejszono o około 5,2 mld zł. W tym kontekście niezrozumiała jest decyzja ministra ON o przyjęciu jedynie kwoty 204 mln zł, nie domagając się pełnej wartości kwoty uprzednio zablokowanej co pozwoliłoby na zachowanie wskaźnika 1,95 proc. PKB z roku poprzedniego. 18 Problematyka była wielokrotnie podejmowana podczas posiedzeń Sejmowej i Senackiej Komisji Obrony Narodowej. W przedmiotowej sprawie pismo skierował również Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO-608105-IX -9001/09/ZS). 19 Wydatki obronne obejmują: część 29 Budżetu Państwa Obrona Narodowa oraz dział 752 Obrona Narodowa, w innych częściach Budżetu Państwa. 20 Informacja z posiedzenia Senackiej Komisji Obrony Narodowej z dn. 5 stycznia br. udzielona przez zastępcę dyrektora departamentu w MF, Panią G. Żywiecką. 6

Planując tegoroczny budżet, Rada Ministrów zobowiązana uwzględnieniem w projekcie ustawy budżetowej kryterium ustawowego wskaźnika 1,95 proc. z roku poprzedniego 21, wyliczyła wysokość nakładów na wydatki obronne w kwocie 25 718 989 tys. zł 22 obniżając jego wysokość w przybliżeniu do trzech miejsc po przecinku, tj. 1,945. Powyższe działania skutkują szkodą dla dysponentów wydatkujących przedmiotową kwotę, gdyż pomniejsza jej wartość o około 66 mln zł 23. Należy przy tym wspomnieć, że kwota na wydatki obronne, pomimo wyliczenia jej w przybliżeniu, może również ulec zmniejszeniu o planowaną przez ministra ON blokadę wydatków budżetowych na ok. 2 mld zł 24. Z uwagi na powyższe, wskaźnik wydatków na obronność w 2010 r. spadnie do wartości ok. 1,794 proc. PKB, co będzie równoznaczne z naruszeniem prawa. W kontekście omawianej problematyki niezbędne jest przedstawienie zasad i podstaw stosowania mechanizmu finansowego, jakim jest blokowanie planowanych wydatków budżetowych. Zgodnie z art. 177 ustawy o finansach publicznych 25 blokada oznacza okresowy lub obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków. Przesłanki blokowania planowanych wydatków budżetowych określa ust. 1 przytoczonego powyżej artykułu, w świetle którego decyzja o blokowaniu może być podjęta w przypadku stwierdzenia: 1) niegospodarności w określonych jednostkach; 21 Art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 22 Według informacji z Ministerstwa Finansów przewidywane PKB w 2009 r. wyniesie 1 322, 3 mld zł. Ministerstwo Finansów przyjęło następujący sposób wyliczeń: 1 322,3 mld * 0,01945 = 25 718 735 tys. zł. Jednocześnie Ministerstwo Finansów przekazało Ministerstwu Obrony Narodowej kwotę 254 tys. zł., która powiększyła budżet części 29 Obrona Narodowa natomiast nie uwzględniono jej we wskaźniku określającym wydatki obronne. 23 1 322,3 mld * 0,01945 = 25 718 735 tys. zł. 1 322,3 mld * 0,0195 = 25 784 850 tys. zł co daje różnicę 66 115 tys. zł. (wyliczenie nie zawiera kwoty 254 tys. zł przeznaczonej na przygotowanie i sprawowanie przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej). 24 W budżecie MON w 2010 r. planowane wydatki majątkowe to 5.720,2 mln zł, co stanowi 22% budżetu resortu. Wydatki te pomniejszono o część kwoty blokowanej, tj. 832,8 mln zł. Cała zaś kwota blokowana budżetu MON to suma 1.996,438 mln zł. Powyższe oznacza, że 41,7% tej wartości stanowi wspomniana kwota 832,8 mln zł blokowana na wydatkach majątkowych. 25 Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240; w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, brzmienie art. 177 było określone w art. 154. 7

2) opóźnień w realizacji zadań wystąpienie takich okoliczności narusza zasadę terminowości, zgodnie z którą pełna realizacja zadań powinna nastąpić w terminach określonych przepisami i harmonogramem realizacji budżetu państwa opracowanym przez Ministra Finansów w trybie określonym w ustawie o finansach publicznych; 3) nadmiaru posiadanych środków w przypadku, gdy na określony cel zaplanowano kwotę większą niż faktycznie jest niezbędna do realizacji danego zadania; 4) naruszenia zasad gospodarki finansowej przez które należy rozumieć reguły obowiązujące podczas gromadzenia i wydatkowania środków publicznych na cele publiczne. Obejmuje ono naruszenie zasad legalności, terminowości, planowości, celowości, oszczędności i efektywności oraz dopuszczalności przeniesień wydatków w budżecie państwa. Należy zaznaczyć, że minister ON nie wskazał w decyzji budżetowej, która z przesłanek wymienionych enumeratywnie w art. 154 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych 26 stanowiła podstawę do zablokowania wydatków budżetu państwa Części 29 - Obrona narodowa, w 2009 r. Niewskazanie przesłanki podważa legalność działania organu. Legitymacją prawną do takiego działania nie może być decyzja Rada Ministrów 27 zobowiązująca ministra ON do pilnego przygotowania i wdrożenia decyzji dotyczącej blokady wydatków w częściach budżetu państwa, których dysponentem jest Minister Obrony Narodowej, zgodnie z ustaleniami wynikającymi z przeglądu wydatków budżetowych dokonanego w okresie styczeń luty 2009 r. Powyższe warunkuje fakt, iż organami właściwymi do blokowania planowanych wydatków budżetu państwa są 28 : 26 Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm. 27 Pismo Sekretarza Kancelarii Prezesa Rady Ministrów nr RM 001-27-09, z 9 lipca 2009 r. 28 Zgodnie z art. 154 ust. 3 i nast. ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, obecnie art. 177 ust. 3 i nast. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. 8

1. Minister Finansów w zakresie całego budżetu państwa. O przyczynach zablokowania wydatków Minister Finansów niezwłocznie informuje Radę Ministrów, która może uchylić jego decyzję. 2. Dysponenci części budżetowych - w zakresie ich części budżetu państwa. O podjętych decyzjach odnośnie do blokowania planowanych wydatków dysponenci części budżetowych niezwłocznie informują Ministra Finansów. Prawodawca nie przewidział, by Rada Ministrów miała kompetencje w zakresie określonym w art. 177 (lub obowiązującym w 2009 roku art. 154) ustawy o finansach publicznych, zobowiązujące ministra ON do działań w tym obszarze. Pomimo ustawowych okoliczności warunkujących nałożenie blokady minister ON, wykonując zalecenia Rady Ministrów, powołał się w 19 Decyzji Budżetowej MON na 2009 rok 29 tylko na art. 154 ustawy o finansach publicznych bez wskazania co najmniej jednej z enumeratywnie wymienionych przesłanek, o których mowa w ust. 1, co nie stanowi podstawy prawnej do blokowania wydatków oraz rodzi obawę czy którakolwiek z nich wystąpiła. Niezgodne z prawem jest również utworzenie planu finansowego na ewentualne zablokowanie wydatków w ramach łącznej kwoty nakładów zaplanowanych w Części 29 Obrona Narodowa 30. Zgodnie bowiem z 23 Decyzji Nr 278/MON ministra ON z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie planowania i wykonywania budżetu resortu ON 31 dyrektor Departamentu Budżetowego występuje do ministra ON o blokowanie planowanych wydatków w przypadkach, o których mowa w ustawie o finansach publicznych. Minister ON natomiast dokonuje blokady na zasadach określonych przedmiotową ustawą. Przepisy prawa nie stanowią jednak o planowaniu blokady wydatków czy też tworzeniu planu finansowego na ewentualne zablokowanie wydatków. 29 Decyzja Budżetowa na rok 2009 Nr 39/MON Ministra Obrony Narodowej (Dz.Urz.MON.09.1a.16; z późn. zm.). 30 Informacja z posiedzenia Sejmowej Komisji Obrony Narodowej z dnia 22 października 2009 r.; wypowiedź Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, Zenona Kosiniaka-Kamysza. 31 Dz.Urz.MON.07.13.149; z późn. zm. 9

Zgodnie z art. 7 ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu SZ RP, będącego filarem procesu modernizacji udział wydatków majątkowych powinien wynieść co najmniej 20 proc. wielkości kwoty wydatków obronnych określonych w ustawie budżetowej. Dlatego też niepokojące jest, że już w 2008 r. nie dotrzymano ww. pułapu. Wyniósł on jedynie 17,3 proc. 32 Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy w 2009 r. pułap ten został zachowany gdyż pomimo, że łącznie jego wielkość stanowi 20,8 proc. (tj, 4.764,2 33 mln zł) to jednak obejmuje on wydatki nie tylko z 2009 r., lecz również zobowiązania zaciągnięte w 2008 r., których płatność przeniesiono na 2009 r. (tj. 2.117,3 mln zł). Podsumowanie: 1. Stabilne finansowanie jest niezbędnym warunkiem utrzymania, rozwoju i doskonalenia sił zbrojnych. Niedopuszczalnym jest zaniechanie działań określonych w art. 7 ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej stanowiących podstawowe warunki modernizacji SZ RP. 2. W 2008 r. przeznaczono na potrzeby obronne RP jedynie 1,67 proc. PKB z roku poprzedniego. Pomniejszenie wydatków obronnych o kwotę blokowaną w 2009 r. oraz planowanie takich działań w roku bieżącym również przyczyni się do niezachowania ustawowego wskaźnika 1,95 proc. PKB z roku poprzedniego. 3. W 2008 r. nie osiągnięto podstawowego celu modernizacji SZ RP, który zakładał osiągnięcie w terminie do 31 grudnia 2008 r. przez co najmniej 1/3 sił zbrojnych pełnej interoperacyjności w ramach NATO. 32 Posiedzenie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej z dnia 23 czerwca 2009 roku ws. rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu państwa od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r. (druk nr 2031) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2055). 33 Pismo Ministra Obrony Narodowej nr 351/S/6 z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie wydatków majątkowych resortu ON. 10

4. Zaniechanie modernizacji technicznej może przyczynić się do utraty zdolności bojowej niezbędnej do zapewnienia bezpieczeństwa Polski oraz skutkować narażeniem żołnierzy SZ RP na niebezpieczeństwo podczas prowadzonych działań w ramach NATO. Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Aleksander SZCZYGŁO 11