OPIS SYSTEMU (PN-EN 1279-1) System (typ) to szereg izolacyjnych szyb zespolonych o jednakowych: profilu uszczelniającym obrzeże, materiałach uszczelniających obrzeże oraz elementach składowych uszczelniających obrzeże opisanych w opisie systemu; uszczelnienia obrzeży tego szeregu szyb mają podobne charakterystyki, np. wskaźnik przenikania wilgoci, szybkość ubytku gazu Opis systemu (typu) izolacyjnych szyb zespolonych to opis elementów składowych i uszczelnienia obrzeża izolacyjnej szyby zespolonej terminami istotnymi przy identyfikowaniu oraz charakteryzowaniu uszczelnienia, np. przenikanie wilgoci, szybkość ubytku gazu Produkt to izolacyjne szyby zespolone wypełnione gazem, z ramką dystansową zawierającą środek osuszający, uszczelnione szczeliwem organicznym. Opis systemu dla: Stowarzyszenie Producentów Szyb Zespolonych jednostka organizacyjna: Zakład Produkcyjny firmy Insoglas Andrzej i Karol Woźniak Spółka Jawna Zakład wyposażony jest w jedną linię produkcyjną składającą się z maszyn: 1. stoły: stół do cięcia szkła płaskiego BOTTERO MODULINEA 331BMK stół do cięcia szkła laminowanego 2. myjka LENHARDT GWSK 3.prasa stół prasujący ZAKŁAD MECHANIKI MASZYN S.PAWELCZYK 4. stanowisko oklejenia szyb stół obrotowy LISEC ER140 5.stanowisko przygotowywania ramek dystansowych ZAKŁAD MECHANIKI MASZYN S. PAWELCZYK 6. stanowisko wykonywania szprosów międzyszybowych: urządzenie wielofunkcyjne do obróbki szprosów ECONOMIC - WERFELI MASCHINENBAU AG 7. stanowisko napełniania szyb argonem Thermoseal: MULTIGAS 2 Warunki środowiskowe panujące na hali: a) temperatura 17-25 ºC (dopuszczalne okresowe spadki temperatury do 14ºC) b) wilgotność - atmosferyczna maksymalnie 50% strona 1
SUROWCE I KOMPONENTY UŻYWANE W PROCESIE PRODUKCYJNYM. 1. Szkło Produkt/ składnik Norma Producent/dostawca Szkło Float EN 572-9 Szkło laminowane EN 1449 Szkło powlekane niskoemisyjne EN 1096-4 Szkło powlekane refleksyjne EN 1096-4 Szkło barwione w masie EN 572-9 Szkło walcowane - ornamentowe EN 572-9 2. Ramka dystansowa: Guardian Industries Poland, Pilkington Polska Euroglas GmbH Glaverbel Saint Gobain A B Producent Materiał Norma Wymiary i tolerancje Rodzaj perforacji szer.a wys. B Vetrim (producent) Polver (dostawca) aluminium polipropylen pokryty warstwą metalu Norma Zakładowa WT1,WT2,WT3 IFT Rosenheim 601.25200 5,5 24,5 6,5 szeregi otworów wzdłuż całej ramki 5,5-20,5 7,5 szeregi otworów wzdłuż całej ramki Intech aluminium 5,5 24,5 6,5 szeregi otworów wzdłuż całej ramki Metal Union stalowa TUV NORD CERT GmbH&Co. KG 5,5 24,5 6,5 szeregi otworów wzdłuż całej ramki Helima aluminiowy, stalowy 5,5-24,5 6,5 szeregi otworów wzdłuż całej ramki 3. Środek osuszający: sito molekularne 3 Å Producent/dostawca nazwa GRACE PHONOSORB Wartość ΔT wg producenta Zasyp sita do boków 34ºC dwa dłuższe boki-ramki cięte, dwa sąsiednie-ramki gięte NK30 CECA 33 ºC dwa dłuższe boki-ramki cięte, dwa sąsiednie-ramki gięte Eco In ECOMOL 30ºC dwa dłuższe boki-ramki cięte, dwa sąsiednie-ramki gięte Certyfikat IFT Rosenheim 509 33586/2,3,5 CEBTP z dnia 14.07.2008 IKATES A-26/2008 A- 185-3AS/2007 strona 2
4. Uszczelniacz wewnętrzny: butyl Producent/dostawca nazwa Temperatura nakładania Certyfikat Kadmar IGS 100 135-150 ºC Instytut Szkła i Ceramiki BW/1065/05 Vetrim (prod -FENZI) Butylver 135-150 ºC Stazione Sperimentale del Vetro 77738 Kommerling GD 115 110-130 ºC TNO Scielce and ltrdustry TC-RAP-05-13164 Version 2 IGK Isolierglasklebstoffe GmbH IGK 511 Teroson 110-140 ºC Fuller PIB969 Tremco JS 5. Uszczelniacz zewnętrzny: tiokol, poliuretan, silikon Producent/ dostawca nazwa Kadmar tiokol POLIKAD Vetrim(prod FENZI) tiokol THIOVER Dow Corning silikon Dow Corning 3362 Eco In poliuretan ECOPUR Stosunek skład. A i B (wagowo) Temperatura nakładania 10:1 temp otoczenia min 16ºC 10:1 temp otoczenia min 16ºC 10:1 temp otoczenia min 16ºC 10:1 temp otoczenia min 16ºC IGK poliuretan 10:1 temp otoczenia min 16ºC Tenax tiokol TENAGLASS-2 Tremco 10:1 temp otoczenia min 16ºC Przydatności do użycia po zmieszaniu około 10-15 min około 10-15 min około 5 min około 5-10 min około 5-10 min około 10-15 min Certyfikat IFT Rosenheim 31019/1e Stazione Sperimentale del Vetro 63947 CEBTP norma NF85516, ATG 02/H637 ITB AT-15-497/2001 TNO Scielce and ltrdustry TC-RAP-05-14964 IFT Rosenheim 60131162pl IFT Rosenheim 601 31339 e LJF IGK tiokol Teroson strona 3
6. Uszczelniacz zewnętrzny: hot melt butyl Producent/dostawca Temperatura nakładania Certyfikat HB Fuller PIB969 175-185 ºC TNO Scielce and ltrdustry TQS-RAP- 07-729 Bostik EVOSTIK 170-180 ºC IFT Rosenheim 60130061e Den Braven HOTTIX 175-185 ºC IKATES N-39-3S/2007 Kommerling ISOMELT 170-180 ºC TNO Scielce and ltrdustry TQS-RAP- 06-17609 Bostik BOSTIK P5125 170-180 ºC TQS-RAP-07-1422 Bostik BOSTIK 5000 170-180 ºC TQS-RAP-07-734 Fenzi HOTVER Tremco 7. Wypełnienie przestrzeni międzyszybowej Producent/dostawca Rodzaj gazu Stopień wypełnienia BOC GAZY sp z o.o. Argon Nominalna koncentracja gazu wynosi 90% z tolerancją zgodną z normą 1279-3 ci=ci,o (+10% do -5% w liczbach całkowitych) 8. Elementy ozdobne w przestrzeni międzyszybowej - szprosy: Producent/dostawca Rodzaj i sposób montażu Werner Schmitz Fenco (Helima) Eco Instruments Intech Szpros aluminiowy malowany lub okleinowany, łączenia frezowane,montaż przy pomocy wstrzeliwanych łączników stalowych Szpros aluminiowy malowany lub okleinowany, łączenia frezowane,montaż przy pomocy wstrzeliwanych łączników stalowych Szpros aluminiowy malowany lub okleinowany, łączenia frezowane,montaż przy pomocy wstrzeliwanych łączników stalowych Szpros aluminiowy malowany lub okleinowany, łączenia przy pomocy łączników, montaż przy pomocy łączników strona 4
OPIS WYROBU (PN-EN 1279-1,2,3,4,6) 1. Opis wykonanego uszczelnienia obrzeża Szczegółowe rysunki powierzchni mających znaczenie przy uszczelnianiu obrzeży: - przekrój odnoszący się do uszczelnienia obrzeża z opisem wymagań. szkło uszczelniacz wewnętrzny szkło 9-12mm grubość masy min. 2 mm (2-4mm) uszczelniacz zewnętrzny dopuszczalne wytrącenia powietrza -pasmo pierwszego szczeliwa waga 2,0 3,0 g/mb na stronę : około 2 mm -grubość pasma drugiego szczeliwa pokrywającego grzbiet ramki dystansowej min.2 mm, -przekroje obrazujące geometrię przenikania tej części uszczelnionego obrzeża izolacyjnej szyby zespolonej, przez którą następuje przepuszczanie pary i gazu ( rys. 2 ) Przenikanie wilgoci Ubytek gazu strona 5
Nominalna koncentracja gazu wynosi 90% z tolerancją zgodną z normą 1279-3 ci=ci,o (+10% do -5% w liczbach całkowitych) Dopuszczalna wartość ubytku gazu z przestrzeni międzyszybowej 1% na rok otwory do napełniania argonem w ramkach szyba zespolona ramka dystansowa otwory do napełniania przez narożniki uszczelnienie zewnętrzne 2. Kształty i wymiary Kształty i wymiary szyb należy uzgodnić z odbiorcą. Przesunięcie szyb W szybach jednokomorowych ze szkła float niedopuszczalne jest przesunięcie szyb względem siebie powyżej 2mm. W szybach dwukomorowych niedopuszczalne jest przesunięcie szyb względem siebie powyżej 1mm, a szyb skrajnych powyżej 2mm Grubość szyby zespolonej nie powinna odbiegać od grubości uzgodnionej między producentem a odbiorcą o więcej niż odchyłki wg EN 1279-1 tablica 3 Tolerancje grubości szyb zespolonych (IGU) za szkieł float (dla szyby zespolonej ze szkła odprężonego: 2x float ±1mm) maksymalne przesunięcie szyb 2mm 2mm maksymalne przesunięcie szyb strona 6
Tolerancje wymiarów Odchylenie od wymiarów nominalnych szyby zespolonej powinny mieścić się w zakresie podanym w tabeli: Typ szyby Dopuszczalne tolerancje bok <3000mm bok>3000mm jednokomorowa ± 2mm ± 3mm dwukomorowa ±3mm ± 4mm Dla szyb o kształcie koła zaleca się aby promień szkła był nie mnniejszy niż 150mm. 3. Określenie tolerancji grubości wzdłuż obwodu szyby Grubość rzeczywista mierzona na zewnętrznych powierzchniach szkła zespolonego, przy narożu oraz blisko środkowych punktów obrzeży; z dokładnością do 0,1 mm. Tolerancje grubości izolacyjnych szyb zespolonych ze szkieł float Pierwsza tafla Druga tafla tolerancja grubości A Szkło odprężone Szkło odprężone ±1,0 mm B Szkło odprężone Szkło hartowane lub wzmocnione ±1,5 mm C Szkło odprężone Arkusz szkła warstwowego grubość 6 mm i całkowita grubość 12 mm W innych przypadkach ±1,0 mm ±1,5mm D Szkło odprężone Szkło wzorzyste ±1,5mm E Szkło hartowane lub wzmocnione Szkło hartowane lub wzmocnione ±1,5mm F Szkło hartowane lub wzmocnione Kompozyt szkło/tworzywa sztuczne ±1,5mm G Szkło hartowane lub wzmocnione Szkło wzorzyste ±1,5mm H I Kompozyt szkło/tworzywa sztuczne Kompozyt szkło/tworzywa sztuczne Kompozyt szkło/tworzywa sztuczne ±1,5mm Szkło wzorzyste ±1,5mm strona 7
Orientacyjne maksymalne powierzchnie dla szyb zespolonych Maksymalna powierzchnia m2 2,00 2,50 3,35 3,35 2,50 3,50 5,00 5,00 Maksymalna długość boku mm 2000 2500 2500 2500 2500 3000 3300 3300 Grubość szyb mm 4 5 Opis zestawu 4-6-4 4-10-4 4-12-4 4-16-4 5-6-5 5-10-5 5-12-5 5-16-5 Odstęp pomiędzy szybami mm 6 10 12 16 6 10 12 16 Całkowita grubość zestawu mm 14 18 20 24 16 20 22 26 3,00 4,50 7,00 7,00 3000 3000 3500 3500 6 6-6-6 6-10-6 6-12-6 6-16-6 6 10 12 16 18 22 24 28 -przy stosowaniu w szybie zespolonej szkła o różnych grubościach, powierzchnię ogranicza zawsze szyba o mniejszej grubości, -przy przeliczaniu grubości szkła laminowanego na grubość szyby monolitycznego stosuje się współczynnik 0,63 Tabela przeliczenia grubości szkła Typ szkła laminowanego Grubość szyby (mm) Grubość przeliczona 33.1 6,4 4,03 33.2 6,8 4,28 33.4 7,6 4,79 44.1 8,4 5,29 44.2 8,8 5,54 44.4 9,6 6,05 4. Sprawdzanie wad szkła występujących w szybie zespolonej Za wady szyb zespolonych innych niż opisanych w pktach 1,2,3 uważa się - wady punktowe - wady liniowe - wady w postaci wyszczerbień i odprysków Ocena wad następuje podczas oględzin szyby zespolonej z odległości nie mniejszej niż 60 cm pod kątem > 60º, zalecany kąt: 90º w warunkach oświetlenia dziennego ( bez bezpośredniego padania promieni słonecznych ). Wady niewidoczne z tej odległości nie są kwalifikowane jako wady Dopuszcza się występowanie wtrąceń i pęcherzy zamkniętych o kształcie kulistym o średnicy < 0,5mm oraz owalnych w ilości do 3szt/m2 Dopuszcza się wady w postaci zadrapań szkła, powłok szkła, niewidocznych w warunkach opisanych powyżej Dopuszcza się występowanie wyszczerbień krawędzi szkła, o głębokości do 1mm i długości do 5mm. strona 8
5. Elementy wewnętrzne W przestrzeni między szybami mogą być trwale zamontowane elementy dekoracyjne (tzw. szprosy międzyszybowe) o szerokościach 8, 18, 26 i 45 mm. Szprosy międzyszybowe mogą być stosowane w przestrzeniach międzyszybowych 12, 14, 15, 16 i 18 mm. Szprosy imitujące podział szyby na mniejsze pola tzw szprosy wiedeńskie o szerokościach 18,20,24,32 mm mogą być stosowane w w przestrzeni międzyszybowej o szerokości 16 mm, pozostawiając ok. 2 mm odstępu po każdej stronie pomiędzy szprosem, a szybą (rys1). W przypadku wykonywania łuków, szpros wiedeński tworzą dwie ramki dystansowe o minimalnym promieniu gięcia R 70 m rys1. W celu zapewnienia odstępu pomiędzy szprosem, a szybami ( 2 mm na stronę)oraz eliminowania niekorzystnych wpływów otoczenia, przy szprosach które mogą mogą okresowo powodować drgania oraz w celu ograniczeniu tworzenia się mostka termicznego stosowane są przezroczyste przekładki dystansowe tzw. bumpony. W przypadku ramek dystansowych szerszych niż 18 mm nie stosuje się bumponów ( nie zaleca się stosowania szprosów dla odstępów między szybami większych niż 18 mm) Ilość i rozmieszczenie bumponów zależy od ilości i długości pól szprosów i pozostaje w gestii producenta, rys2. Wzrost temperatury może powodować zwiększanie długości szprosów a co za tym idzie nieznaczne odchylenia kształtu. Widoczny materiał surowy i nieznaczne odbarwienia w obrębie cięcia, uwarunkowane są procesem wytwarzania. Istnieje możliwość łączenia różnych szerokości szprosów ora łączenia ich pod różnymi kątami Istnieje możliwość wykonania pól łukowych, przy czym należy uwzględnić minimalny promień gięcia, który wynosi odpowiednio: - dla szprosu o szerokości 8 mm - R 80 mm - dla szprosu o szerokości 18 mm - R 170 mm, - dla szprosu o szerokości 26 mm - R 200 mm, - szpros o szerokości 45 mm nie może być gięty, strona 9
Tabela nr 3.Przykłady kombinacji łączenia szprosów międzyszybowych i maksymalne wielkości pól Szpros 8mm 18mm 26mm 45mm Maks. wymiary pola (mm) 8mm TAK 800x800 18mm TAK TAK 1200x700 26mm TAK TAK 1200X700 45mm TAK TAK TAK 1200x1200 W przypadku szprosów wiedeńskich, maksymalny dopuszczalny wymiar pola nie może przekraczać 1200mm Wymiarowanie rozmieszczenia szprosów: od krawędzi szyby do osi szprosa ( w przypadku podania rozmieszczenia w milimetrach), w przypadku podania rysunku schematycznego dzieli się pole wewnątrz ramki dystansowej, tolerancja rozmieszczenia szprosów wynosi maksimum 2 mm od wymiarów nominalnych. W przypadku naklejenia szprosów zewnętrznych na szybę, należy pamiętać o stosowaniu odpowiedniego spoiwa (zalecany jest miękki silikon pogodowy),który skleja szybę ze szprosem zewnętrznym zapewniając odstęp ok. 4 mm. strona 10
1. Rozkrój szkła: PROCESY PRODUKCYJNE. Rozkrój szkła na stole BOTTERO MODULINEA 331BMK na podstawie wyników optymalizacji (program WYKROP) przekazywanych drogą elektroniczną. Wymiary: Dokładność wymiarów do 1mm nie więcej niż 2 mm( o ile nie występują indywidualne uzgodnienie pomiędzy dostawcą i odbiorcą szyb zespolonych) Dla szyby nieprostokątne; wykonywanych na podstawie rysunków i szablonów dopuszcza się tolerancje wymiarów ± 2 mm. Pocięte arkusze są opisywane, segregowane i umieszczane na stojakach kierowanych do stanowiska usuwania powłoki oraz do myjki. Sposób usuwania powłoki - przy pomocy ręcznej szlifierki wyposażonej w tarcze do usuwania powłok, o szerokości 10mm od brzegu szyby na całym obwodzie, gdzie przerwy są niedopuszczalne. Uwaga 1: Zamówienia zawierające szyby zespolone ze szkłem ornamentowym muszą zawierać określenie orientacji wzoru ornamentu względem krawędzi szyby zespolonej. W przypadku nie określenia w/w parametrów wzór ornamentu będzie zorientowany wzdłuż dłuższego boku, wzorem do wewnątrz zespolenia. Uwaga 2: Zamówienia zawierające szyby zespolone ze szkłem refleksyjnym muszą zawierać określenie pozycji warstwy refleksyjnej ( strona wew. / zewn. szyby zespolonej ) W przypadku nie określenia pozycji warstwa refleksyjna zostanie umieszczona do wewnątrz zespolenia. Uwaga 3: Zamówienia zawierające szyby zespolone o kształtach niesymetrycznych powinny zawierać rysunek kształtu szyby z jej wymiarami i określeniem widoku ( od wewnątrz lub od zewnątrz pomieszczenia). W przypadku braku opisu przyjmuje się, że rysunek przedstawia widok od wewnątrz pomieszczenia Pocięte formatki szkła należy ustawiać na stojakach przeznaczonych do tego celu, umożliwiających łatwy dostęp i transport szkła do dalszej obróbki. 2. Mycie szkła: Mycie szkła w myjce pionowej LENHARDT GWSK. Dla zapewnienia poprawnego procesu mycia czystość wody mierzona konduktometrem powinna wynosić do 30 µs. (dopuszczalna wartość 50 µs po przekroczeniu której woda musi być wymieniona ). Woda nie jest podgrzewana i jej temperatura jest zbliżona do temperatury otoczenia: (około 20ºC) 3. Ramki dystansowe: Docinane i łączone w narożach przy pomocy narożników z tworzywa lub gięte łączone łącznikiem prostym Profil dystansowy powinien być docięty w ten sposób aby zapewnić niezbędną ilość miejsca dla masy uszczelniającą ( cięte profile powinny być krótsze o 20-25 mm od wymiaru szkła) Zasyp sita molekularnego- dwie ramki dłuższe w przypadku ramek ciętych, lub w przypadku ramek giętych dwa boki sąsiednie Aktywność sita molekularnego sprawdzana jest metodą ΔT wg wskazówek producenta Badania wykonuje się dla każdej partii towaru (np:jedna patria towaru-opakowanie zbiorcze 1 paleta 500 kg) 4. Proces napełniania gazem Do przestrzenie międzyszybowej prowadzony jest za pomocą wielokanałowego urządzenia do napełniania gazem firmy Thermoseal: MULTIGAS 2 Szyby wypełnia się argonem do poziomu 90% z tolerancją zgodną z normą 1279-3 ci=ci,o (+10% do -5% w liczbach całkowitych) przez otwory o średnicy 4,1 mm wiercone w ramkach dystansowych w odległości 4-7 cm od brzegu ramki, oraz przez specjalistyczne narożniki. Otwory są zamykane przy pomocy: nitów szczelnych, tulejek i zatyczek, korków butylowych - w ramkach, lub zatyczek - w narożnikach 5. Nakładanie butylu: Nakładanie butylu na ramki, butylarka firmy LISEC. Nałożone pasma butylu na ramkę dystansową powinny być jednolite i ciągłe przylegać na całym obwodzie łącznie z narożami. Dopuszczalne są pojedyncze wytrącenia powietrza. Ilość butylu na 1 mb ramki - 2-3 g (na stronę ) strona 11
6. Proces nakładania szczeliwa zewnętrznego: Uszczelnianie szyb zespolonych masami dwuskładnikowym: tiokol (tiokolarka hydrauliczna 2KM), silikony (silikoniarka TSI) poliuretan. Kontrolowany jest proces mieszania i zachowania poprawnego doboru proporcji składników. Uszczelnianie szyb zespolonych masami jednoskładnikowymi typu hot melt butyl: ekstruder do mas (Advance Systems) Wykonane uszczelnienie (sposób łączenia ze szczeliwem wewnętrznym) dopuszczalne są nieliczne wytrącenia powietrza pomiędzy szczeliwem wewnętrznym i zewnętrznym obecność pęcherzy w szczeliwie zewnętrznym jest niedozwolona. Kontrolowanie adhezja do szkła (tiokol, poliuretan, silikon) - badanie wykonuje się dla każdej otwartej beczki masy uszczelniającej przez nałożenie masy na szkło i wciśnięcie w nią ramki dystansowej, a po stwardnieniu przez wykonanie próby rozrywania. Kontrolowanie jednorodności masy po wymieszaniu składników - próbka masy rozgnieciona pomiędzy dwoma kawałkami szkła Masy nakładane na gorąco (hot melt butyl) próba odrywania masy nałożonej na szybę zespolona tzw badanie motylkowe. strona 12
LIMITY DZIAŁANIA NA KTÓRYCH OPARTA JEST PRODUKCJA SZYB ZESPOLONYCH 1. Limity działania wartość parametru zdefiniowanego w opisie systemu który jeżeli zostanie przekroczony wówczas wymagane jest podjęcie działań naprawczych w produkcji np.: - temperatura w zakładzie - czystość wody - stan techniczny maszyn - poziom wypełnienia argonem - menisk uszczelnienia wtórnego - wtrącenia powietrza między wewnętrznym i zewnętrznym uszczelnieniem (może wystąpić w trakcie produkcji bez wpływu na ekonomicznie uzasadniony czas życia szyby). 2. Limit absolutny wartość parametru zdefiniowanego w opisie wyrobu (systemu), który jeżeli zostanie przekroczony wówczas wymagane jest podjęcie działań naprawczych w produkcji: usuniecie wyrobów z produkcji do naprawy lub zniszczenia. - przekroczone w sposób uniemożliwiający korektę: cięcia szkła, ramek, nałożenie butylu, uszczelnienia zewnętrznego, błędów (zabrudzeń, zarysowan itp) - negatywne testy komponentów (sito test DeltaT, masy uszczelniające adhezja) - trwale uszkodzony wyrób 3. Granica absolutna W wykazie nie umieszczono granic absolutnych, limity działania służą jako granice absolutne. 4. Protokoły badań laboratoriów badawczych Próbki szyb zespolonych wyprodukowanych w Zakładzie Produkcyjnym zostały poddane badaniom na zgodność z: -PN-EN 1279-2 Szkło w budownictwie - Szyby zespolone izolacyjne Część 2: Długotrwała metoda badania i wymagania dotyczące przenikania wilgoci -PN-EN 1279-3 Szkło w budownictwie - Szyby zespolone izolacyjne Część 3: Długotrwała metoda badania i wymagania dotyczące szybkości ubytku gazu oraz tolerancje koncentracji gazu -PN-EN 1279-4 Szkło w budownictwie -Szyby zespolone izolacyjne Część 4: Metody badania fizycznych właściwości uszczelnionych obrzeży. Badania wykonało notyfikowane laboratorium badawcze, szyby uzyskały wyniki pozytywne. Na deklarowaną wartość współczynnika przenikania ciepła U :protokoły badań wykonanych przez notyfikowane laboratorium badawcze oraz wyniki konfiguracji wykonywane przy pomocy odpowiednich programów kalkulacyjnych. Atesty na szkła składowe np. na badanie wytrzymałości na zginanie, odporności na ostrzał z broni palnej itp. Wymagane oznaczenie wyrobu : - Symbol CE / rok przystąpienia do oznaczania - Nazwa producenta - Data produkcji. - Opis budowy szyby np. ( 4-16-4 ) strona 13
WYJAŚNIENIE POJĘĆ 1. Interferencja Zjawisko interferencji światła zwane prążkami Brewstera pojawia sie w szybach zespolonych wówczas gdy : są one wykonane ze szkieł o bardzo małej różnicy grubości, mieszczącej się w przedziale od 400 do 700 nm, tj. długości składowych fal światła białego. Stosowane w szybach zespolonych szkło float charakteryzuje się minimalnymi różnicami grubości, co stanowi jego wielką zaletę. Zastosowanie szkła float do budowy szyby zespolonej może prowadzić do powstania niepożądanego zjawiska interferencji światła. W szkle ciągnionym, produkowanym metoda Pittsburgh, różnice grubości są znacznie większe niż w szkle float, dlatego przy zastosowaniu go w szybie zespolonej prążki Brewstera praktycznie nie występują, oraz gdy równocześnie obie tafle znajdują się względem siebie pod niewielkim kątem, tj. gdy różnica równoległości tafli jest rzędu od 400 do 700nm. Różnica ta w praktyce jest niezauważalna i nie wpływa na właściwości użytkowe szyby zespolonej. Przy zaistnieniu obu opisanych wyżej warunków, następuje interferencja światła, widoczna w postaci szerokich plam, pasów lub pierścieni, rozmieszczonych w różnych miejscach na powierzchni szyby zespolonej. Zjawisko to jest bardziej widoczne przy oglądaniu szyby pod kątem. Nie może ono być traktowane jako wada i nie może podlegać reklamacji. 2. Efekt przy stosowaniu podwójnych szyb Szkło izolacyjne ma zamkniętą objętość gazu / powietrza, którego stan ustalany jest przez ciśnienie powietrza atmosferycznego, wysokość miejsca wytwarzania ponad zerowym poziomem odniesienia ( NN ) oraz przez temperaturę powietrza w czasie i miejscu produkcji. Przy budowie szkła izolacyjnego na innych wysokościach, przy zmianie temperatur i odchyleniach barometrycznych powietrza ( wysokie i niskie ciśnienie ) powstają nieuchronnie wklęsłe i wypukłe wygięcia pojedynczych szyb i tym samym optyczne zniekształcenia. Również wielokrotne odbicia zwierciadlane mogą występować na powierzchniach szkła izolacyjnego. Wzmocnione odbicia zwierciadlane mogą być rozpoznane jeżeli np. tło oszklenia jest ciemne lub jeżeli szyby są powlekane. Zjawisko to jest fizyczną prawidłowością wszystkich jednostek szkła izolacyjnego. strona 14
3. Kondensacja na powierzchniach zewnętrznych szyb Woda kondensacyjna tworzy się, gdy wilgotne powietrze graniczy z powierzchniami o odpowiednio niższej temperaturze, oziębia się do stanu nasycenia, po czym następuje skraplanie się nadmiaru wilgoci na tych powierzchniach. Na szybach izolacyjnych może występować zjawisko kondensacji pary wodnej na jej zewnętrznej powierzchni ( od zewnątrz pomieszczenia). Przyczyna tego zjawiska jest następująca: szyba zewnętrzna stanowi zimną, uwarunkowaną atmosferycznie płaszczyznę, na której przy odpowiednio wysokiej wilgotności, może tworzyć sie kondensat. Przyczyna tych zimnych, zewnętrznych powierzchni, tkwi właśnie w dobrej ciepłochronności szyb izolacyjnych (niskie wartości współczynnika przenikania ciepła U ). Z pomieszczenia przedostaje się na zewnątrz tylko niewielka ilość ciepła, wobec czego szyba zewnętrzna posiada niską temperaturę. Efekt kondensacyjny na zewnętrznych powierzchniach szyby ze szkła izolacyjnego jest zjawiskiem uwarunkowanym przez właściwości fizyczne samego szkła oraz istniejące warunki atmosferyczne (niska temperatura i wysoka wilgotność powietrza). Całkowite wyeliminowanie tego zjawiska nie jest możliwe, z uwagi na to, że szyba zewnętrzna poddawana jest zmiennym warunkom atmosferycznym. Efekt kondensacyjny w żadnym wypadku nie świadczy o wadliwości szkła izolacyjnego. Kondensacja pary wodnej na zewnętrznej powierzchni szyby, ale od wewnątrz pomieszczenia, występuje najczęściej w pomieszczeniach o dużej wilgotności i niedostatecznej wentylacji. Występowanie kondensacji pary wodnej (zaparowania) na szybie nie jest wadą a jedynie zjawiskiem fizycznym i nie podlega reklamacji. 4. Zwilżalność szkła izolacyjnego wskutek wilgoci Zwilżalność powierzchni szkła na zewnętrznej stronie szkła izolacyjnego może być różna w zależności np. od odcisków rolek i palców, etykietek, ssawek próżniowych, pozostałości materiałów uszczelniających, środków gładzących lub ślizgowych. Przy wilgotnych powierzchniach szkła wskutek tworzenia się nalotu, deszczu lub wody, różna zwilżalność może być widoczna w postaci wyraźnych plam, teoretycznie o większej przezroczystości. Występowanie tego zjawiska na szybie nie jest wadą i nie podlega reklamacji. strona 15
5. Odchylenia barwy Szkło float teoretycznie bezbarwne, w rzeczywistości posiada odcień zielony lub niebieskozielony. Jest on spowodowany zawartością różnych surowców stosowanych do produkcji szkła. Mogą wystąpić różnice w szkłach float poszczególnych producentów. Taki odcień szkła jest naturalna cechą szkła float. Dodatkowo odcień szkłu bezbarwnemu nadają powłoki ( warstwy tlenków metali na powierzchni szkła dzięki którym ma specjalne własności np. powłoki niskoemisyjne). Widziany odcień szkła zależy od rodzaju powłoki, grubości szkła, oświetlenia, kąta patrzenia na powierzchnie szyby. Różnice w odcieniu szkła nie podlegają reklamacji 6. Pękanie szkła Szkło jest ciałem stałym bezpostaciowym, posiada znikome naprężenia wewnętrzne,dzięki czemu daje się ciąć i obrabiać. Jest ciałem jednorodnym twardym i kruchym. Pęknięciom ulega na skutek działania termicznych lub mechanicznych czynników zewnętrznych. Tego typu pęknięcia szkła powstałe po dostarczeniu szyb do klienta nie są ujęte w gwarancji i nie mogą być podstawa do reklamowania szyb. W celu zwiększenia odporności szkła na pęknięcia wywołane obciążeniami termicznymi czy mechanicznymi, szkło można poddać procesowi hartowania. 7. Mycie i czyszczenie szkła Powierzchnia szkła powinna być regularnie myta w zależności od stopnia zabrudzenia. Zabrudzeń stałych, takich jak zaprawa cementowa, nie wolno usuwać na sucho. W tym celu powierzchnie szyby należy obficie zwilżyć czystą wodą w celu odmoczenia i zmycia twardych i ostrych cząstek. Tłuszcz i pozostałości mas uszczelniających należy usuną np. spirytusem lub izopropanolem, a następnie spłukać obficie woda. Za wady szkła powstałe na skutek nieprawidłowego mycia, czy używania niewłaściwych środków myjących oraz wpływu zanieczyszczeń zewnętrznych (atmosferycznych i innych) dostawca szyb nie odpowiada. INSTRUKCJA INSTALACJI SZYB ZESPOLONYCH W celu spełnienia warunków związanych z ochroną zdrowia, bezpieczeństwem, oszczędnością energii i podczas ekonomicznie uzasadnionego okresu użytkowania zgodnie z zakresem Normy Europejskiej EN 1279-5, zaleca sie stosować poniższe wskazówki dotyczące szklenia: Odpowiednie obudowy: Wymagania te spełnia obudowa, w której brzegi szyby zespolonej są przykryte w obrzeżach mocujących lub innych elementach obudowy. Obudowa zapobiega gromadzeniu się zalegającej wody, długotrwałej kondensacji i/lub zwiększonemu ciśnieniu pary wodnej na uszczelnieniu szyby zespolonej, w celu uniknięcia chemicznego i/lub fizycznego oddziaływania na elementy składowe szyby zespolonej, w celu uniknięcia nadmiernego penetrowania pary wodnej do wnętrza szyby zespolonej Obudowa zapewnia dostateczną sztywność w celu ograniczenia ugięcia krawędzi szyby zespolonej pod obciążeniami takimi jak wiatr i śnieg, dla uniknięcia skrócenia okresu użytkowania, np z powodu utraty adhezji. Zalecenie uzyskania minimalnej sztywności obudowy jest spełnione, gdy obudowa albo na wysokości H albo na szerokości B oszklenia razem z wypełnieniem o niskiej sztywności krawędziowej, np. pojedyncza szyba, wykazuje ugięcie H/200 lub mniejsze i B/200 lub mniejsze oraz maksimum 12 mm dla każdego z nich, gdy poddane jest obciążeniom projektowym albo jako obciążenie pojedyncze, albo jako obciążenie łączne. Obudowa zapobiega wszelkim kontaktom między szybą zespoloną a tymi sztywnymi częściami obudowy, które mogą powodować wysokie miejscowe naciski. Warunki montażu i szklenia: Do szklenia nie należy używać materiałów i surowców, które mogą powodować skrócenie okresu użytkowania, poprzez niewłaściwe zainstalowanie ( kliny podszybowe powinny podpierać równo wszystkie szyby z pakietu i być wykonywane z odpowiednich surowców) lub wchodzenie w reakcje z masami uszczelniającymi uszkadzając je (silikony mogą powodować w bezpośrednim kontakcie niszczenie uszczelnienia i rozhermetyzowanie szyby zespolonej) strona 16