Dr hab. Zdzisław Kupisiński SVD Urodzony 2 X 1955 w Białaczowie; 1984 otrzymał święcenia kapłańskie; 1986- -88 był na misjach w Australii i Papui Nowej Gwinei; 1990-94 odbył studia specjalistyczne z religioznawstwa na Wydziale Teologii KUL, ukończone uzyskaniem stopnia naukowego doktora nauk teologicznych w zakresie teologii fundamentalnej na podstawie rozprawy doktorskiej Zwyczaje, obrzędy i wierzenia okresu od adwentu do Wielkanocy w regionie opoczyńskim; 1994 został zatrudniony na stanowisku asystenta przy Katedrze Historii i Etnologii Religii w Instytucie teologii Fundamentalnej Wydziału Teologii KUL, od 1998 jako adiunkt. Jest członkiem Instytutu Anthropos w Sankt Augustyn w Niemczech, Polskiego Towarzystwa Religioznawczego, Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce, Towarzystwa Naukowego KUL, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Do zakresu jego badań naukowych należą: religijność ludowa, etnologia religii, religioznawstwo, tanatologia, nowe ruchy religijne. Publikacje -2007 Druki zwarte: 1. Adwent i Boże Narodzenie w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej. Warszawa 1997. 2. Wielki post i Wielkanoc w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej. Warszawa 2000. 3. Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe oraz zaduszkowe mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. Lublin 2007. Artykuły naukowe: 1. Obrzędy i wierzenia ludowe Wielkiego Tygodnia w Opoczyńskiem. W: Z badań nad religią i religijnością ludową. Red. H. Zimoń. Warszawa 1988. Materiały i Studia Księży Werbistów nr 24 s. 116-131. 2. Adwent w życiu mieszkańców wsi. Nurt SVD 29:1995 z. 2 s. 65-71. 3. Badania etnograficzne nad religijnością ludową w regionie opoczyńskim. W: Między antropologią a filozofią i historią. Prezentacja lubelskiego środowiska antropologii kulturowej. Red. K.J. Brozi. Lublin 1995 s. 145-152.
2 Instytut Teologii Funadmanetalnej 4. Wigilia Bożego Narodzenia w regionie opoczyńskim. Nurt SVD 29:1995 z. 4 s. 71-87. 5. Zwyczaje i obrzędy adwentowe w regionie opoczyńskim. Roczniki Teologiczne 42:1995 z. 2 s. 103-114. 6. Niedziela wielkanocna w zwyczajach i obrzędach. Nurt SVD 30:1996 nr 1 s. 97-107. 7. Ostatnie dni karnawału w regionie opoczyńskim. Roczniki Teologiczne 43:1996 z. 2 s. 347-361. 8. Przemiany obrzędowości wigilii Bożego Narodzenia w regionie opoczyńskim. W: Badanie zmian i relacji międzykulturowych w Europie oraz na jej pograniczu. Red. K.J. Brozi. Lublin 1997 s. 71-79. 9. Przemiany w kulturze ludowej regionu opoczyńskiego na przykładzie okresu Bożego Narodzenia. Roczniki Teologiczne 44:1997 z. 2 s. 87-100. 10. Niedziela Palmowa w zwyczajach i obrzędach ludowych w Opoczyńskiem. Roczniki Teologiczne 45:1998 z. 2 s. 127-136. 11. Wiosenne grupy obrzędowe w Opoczyńskiem. W: Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Red. J. Czajkowski. Sanok 1998 nr 34 s. 77-92. 12. Wiosenne zwyczaje i obrzędy agrarne w Opoczyńskiem. Lud 82:1998 s. 177- -192. 13. Wiosenne zwyczaje matrymonialne w regionie opoczyńskim. W: Wokół antropologii kulturowej. Red. M. Haponiuk, M. Rajewski. Lublin 1999 s. 247-257. 14. Religijność ludowa okresu wielkiego postu w Opoczyńskiem. W: Religijność ludowa na pograniczu kulturowym i etnicznym. Red. I. Bukowska-Floreńska. Katowice 1999. Studia Etnologiczne i Antropologiczne. T. 3 s. 37-50. 15. Wielkanocne zespoły obrzędowe w Opoczyńskiem. Roczniki Teologiczne 44:1999 z. 2 s. 139-152. 16. Zwyczaje i obrzędy zaduszkowe w okresie wielkanocnym na ziemi opoczyńskiej. Roczniki Teologiczne 47:2000 z. 9 s. 155-166. 17. Ewangelizacja i dialog międzyreligijny Kościoła katolickiego w świetle nauki Magisterium Ecclesiae i Jana Pawła II. W: Stałem się sługą Ewangelii (Ef 3, 7). Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 50-lecia kapłaństwa ks. Doktora Bernarda Wodeckiego SVD. Red. E. Śliwka. Pieniężno 2001 s. 292-308. 18. Śmierć jako kontynuacja życia w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. T. 5. Red. J. Kolbuszewski. Wrocław 2001 s. 331-340. 19. Ostatnie dni Wielkiego Tygodnia w regionie opoczyńskim w zwyczajach i obrzędach ludowych. Roczniki Teologiczne 48-49:2001-2002 z. 9 s. 145-160. 20. Aksjologiczno biblijne ujecie śmierci. W: Problemy prawnicze i kanoniczne. Red. S. Kasprzak. Lublin Sandomierz 2002 s. 127-142. 21. Śmierć w tradycji mieszkańców regionu radomskiego na tle europejskiej tanatologii. W: Dawne i współczesne oblicze kultury europejskiej jedność w różnorodności. Red. H. Rusek. Katowice 2002. Studia Etnologiczne i Antropologiczne T. 6 s. 207-221. 22. Wyobrażenia o śmierci i jej aksjologia w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. T. 6. Red. J. Kolbuszewski. Wrocław 2002 s. 626-633. 23. Liderzy w obrzędowości pogrzebowej i ich znaczenie w podtrzymywaniu tradycji
Dr hab. Zdzisław Kupisiński SVD 3 na pograniczu regionów etnograficznych opoczyńskiego i radomskiego. W: Aktywność kulturalna i postawy twórcze społeczności lokalnych pogranicza. Red. I. Bukowska-Floreńska. Katowice 2003. Studia Etnologiczne i Antropologiczne. T. 7 s. 203-216. 24. Ludowa obrzędowość zaduszkowa w Opoczyńskiem jako wyznacznik tożsamości lokalnej. W: Ich małe ojczyzny. Lokalność, korzenie i tożsamość w warunkach przemian. Red. M. Trojan. Wrocław 2003 s. 425-436. 25. Ludowi śpiewacy w obrzędowości pogrzebowej regionu opoczyńskiego. Roczniki Teologiczne 50:2003 z. s. 139-153. 26. Zwiastuny śmierci w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego i radomskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. T. 7. Red. J. Kolbuszewski. Wrocław 2003 s. 285-292. 27. Znaczenie Zgromadzenia Księży Werbistów w Polsce i w świecie. Nurt SVD 37:2003 z. 3 s. 39-78 [współautor: S. Kasprzak, M. Kotowski]. 28. Elementy zaduszkowe w obrzędowości bożonarodzeniowej w regionie opoczyńskim. W: Red. J. Kolbuszewski. Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. T. 8. Wrocław 2004 s. 321-328. 29. Elementy zaduszkowe w wierzeniach oraz w obrzędowości adwentowej i bożonarodzeniowej mieszkańców regionu opoczyńskiego. Roczniki Teologiczne 51:2004 z. 9 s. 181-197. 30. Elementy zaduszkowe w obrzędach zapustnych opoczyńskiego i radomskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia humanistyka. T. 9. Red. J. Kolbuszewski. Wrocław 2005 s. 289-295. 31. Liturgia Kościoła a ludowa obrzędowość doroczna. Wartości lokalne i uniwersalne. W: Wartości uniwersalne i odrębności narodowe tradycyjnych kultur europejskich. Red. M. Marczuk. Lublin 2004 s. 241-249. 32. Elementy zaduszkowe w dorocznej obrzędowości ludowej regionu opoczyńskiego. W: Werbiści a badania religiologiczne. Red. A. Wąs. Warszawa 2005 s. 189-211. 33. Liturgia Kościoła a ludowa obrzędowość Bożego Narodzenia w Opoczyńskiem. Roczniki Teologiczne 52:2005 z. 9 s. 145-158. 34. Dzień Zaduszny w liturgii i tradycji ludowej. Roczniki Teologiczne 53:2006 z. 9 s. 139-151. 35. Elementy zaduszkowe na przełomie wiosny i lata w obrzędowości ludowej regionu opoczyńskiego i radomskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. T. 10. Red. J. Kolbuszewski. Wrocław 2006 s. 197-202. 36. Zwyczaje i obrzędy związane ze śmiercią i pogrzebem według tradycji w Radomskiem. W: Rytuał przeszłość i teraźniejszość. Red. M. Filipiak, M. Rajewski. Lublin 2006 s. 145-167. 37. Badania Katedry Historii i Etnologii Religii KUL nad religijnością ludowa w Polsce. W: Scio cui credidi. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Mariana Ruseckiego w 65. rocznicę urodzin. Red. I. Ledwoń, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, J. Mastej i A. Pietrzak. Lublin 2007 s. 1180-1200. 38. Śmierć w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego i radomskiego. Roczniki Teologiczne 54:2007 z. 9 s. 121-136. 39. Zjawisko śmierci w tradycji ludowej mieszkańców regionu opoczyńskiego i ra-
4 Instytut Teologii Funadmanetalnej domskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka. Red. J. Kolbuszewski. T. 11. Wrocław 2007 s. 351-356. Hasła encyklopedyczne i leksykograficzne: 1. Jan Aleksander Karłowicz. W: Encyklopedia katolicka. T. 8. Lublin 2000 kol. 798-799. 2. Józef Kruszyński. W: Encyklopedia katolicka. T. 9. Lublin 2002 kol. 1389-1390. 3. Religiologiczne nauki. W: Leksykon teologii fundamentalnej. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, I.S. Ledwoń, J. Mastej. Lublin Kraków 2002 s. 1034-1040 [współautor: I.S. Ledwoń]. 4. Tradycja w religiach. W: Leksykon teologii fundamentalnej. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, I.S. Ledwoń, J. Mastej. Lublin Kraków 2002 s. 1266-1271. 5. Łysik Stefan SVD. W: Encyklopedia katolicka. T. 11. Lublin 2006 kol. 659-660. Recenzje i sprawozdania: 1. Rec.: H. Zimoń SVD (ed.). Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej. Lublin 2000. TNKUL s. 653. Anthropos 96:2001 s. 657-658. 2. Rec.: H. Zimon. SVD (ed.). Dialog międzyreligijny. Lublin 2004 TNKUL s. 380. Anthropos 100:2005 s. 647-648. Artykuły popularnonaukowe: 1. Na mojej drodze. Misjonarz 6:1988 nr 2 s. 29. 2. Ogólnopolskie sympozjum naukowe w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim pt. Kultury i religie Afryki a ewangelizacja. Komunikaty 1993 nr 8 s. 114-115. 3. Pobyt o. Roberta Kollka w Lublinie. Komunikaty 1996 nr 11 s. 191-192. Publikacje 2008- Artykuły: 1. Kupisiński, Z.: Relacje żywych z duszami zmarłych w wierzeniach ludowych mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka (Red. J. Kolbuszewski). Wrocław 2008 s. 181 187. 2. Kupisiński, Z.: Sekta zagrożenie, ucieczka czy autorealizacja? W: Znaki czasu czas znaków, W trosce o Kościół 9. Lublin 2008 s. 171 182. 3. Kupisiński, Z.: Śmierć jako kontynuacja życia. Roczniki Teologiczne 55:2008 z. 9 s. 141 158. 4. Kupisiński, Z.: Badania Katedry Historii i Etnologii Religii nad religijnością ludową. W: Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy. Studia Religiologiczne 10. Lublin 2009 s. 175 195. 5. Kupisiński, Z.: Boże Narodzenie w tradycji ludowej regionu opoczyńskiego. W: O wyższości świąt Bożego Narodzenia. Lublin 2009 s. 49 62.
Dr hab. Zdzisław Kupisiński SVD 5 6. Kupisiński, Z.: Metody badawcze stosowane w pracach dyplomowych z etnologii religii. Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii 1:2009 s. 111 129. 7. Kupisiński, Z.: Pamięć o zmarłych. Tradycja a współczesność. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka (Red. J. Kolbuszewski). T. 13. Wrocław 2009 s. 29 34. 8. Kupisiński, Z.: W kręgu ogólnokulturowych treści Bożego Narodzenia. W: O wielowymiarowości badań religioznawczych. Poznań 2009 s. 227 240. 9. Kupisiński, Z.: Adwentowi święci: Katarzyna i Andrzej w tradycji ludowej. Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii 2(57):2010 s. 137 152. 10. Kupisiński, Z.: Cierpienie w świadomości mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. W: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna antropologia kultury humanistyka (Red. J. Kolbuszewski). T. 14. Wrocław: WTN 2010 s. 123 128. 11. Kupisiński, Z.: Fenomen polskiej religijności ludowej. Ateneum Kapłańskie 155:2010 z. 2 s. 216 227. 12. Kupisiński, Z.: Kult św. Marcina w tradycji ludowej. W: Pluralizm kulturowy i religijny współczesnego świata. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Henrykowi Zimoniowi SVD w 70. Rocznicę urodzin (Red. Z. Kupisińskiego, S. Grodzia). Lublin: Wydawnictwo KUL 2010 s. 391 402. Opracował: Piotr Królikowski