Analiza częstotliwości cytowania poszczególnych mediów przez inne media na podstawie przekazów prasowych, telewizyjnych i radiowych z okresu od 1 do 29 lutego 2004 roku Warszawa, marzec 2004
2 1. Metodologia badania Analiza obejmuje wszystkie przekazy prasowe, telewizyjne i radiowe, w których cytuje się lub powołuje na doniesienia, które pierwotnie pojawiły się w innych środkach przekazu. W większości wypadków są one rozpoznawalne za pomocą następujących sformułowań: stwierdzenie jest umieszczone w cudzysłowie oraz podane jest jego źródło, przed artykułem (lub po) jest wyraźnie zaznaczone, że jest to przedruk oraz jest podane jego źródło, pojawiają się sformułowania typu: - czwartkowa napisała, że, - dziennikarze Rzeczpospolitej zauważyli, że, - Nasz Dziennik poinformował o, - w wywiadzie dla Życia Warszawy X stwierdził, że, - według badań przeprowadzonych przez tygodnik Wprost, Głównym kryterium decydującym o zakwalifikowaniu danego wycinka jest jednak bezpośrednie odwołanie się do konkretnego artykułu, stwierdzenia, wypowiedzi opublikowanej na łamach gazety lub wyemitowanej w programie telewizyjnym/radiowym. Jeżeli w jednym przekazie kilkakrotnie powoływano się na tę samą gazetę/stację telewizyjną/radiową/internet, ale w różnych kontekstach, to w końcowych zestawieniach brano pod uwagę wielokrotność cytowania, a nie wielokrotność odniesienia do innego medium. W zakres monitoringu nie wchodzą materiały, które: omawiają profil działalności danego środka przekazu, bądź umieszczają wypowiedzi dziennikarzy na tematy niezwiązane z treścią pisanych przez nich artykułów, powołują się na prasę zagraniczną, zostały opublikowane w gazecie, na strukturę której składają się wyłącznie przedruki z innych gazet (Angora, Forum). Analiza obejmuje całą prasę (ponad 400 tytułów gazet i czasopism) oraz stacje telewizyjne (6) i wybrane programy w 5 rozgłośniach radiowych monitorowanych przez IMM. Szczegółowe informacje dotyczące zakresu monitoringu można znaleźć na stronie www.instytut.com.pl. Raport uwzględnia wszystkie, cogodzinne serwisy informacyjne w PR 1 PR, PR 3 PR, Radiu Zet i RMF FM oraz serwisy emitowane co pół godziny w Radiu PiN. Ponadto monitoringiem zostały objęte następujące programy: Program 1 PR (Sygnały dnia 5.58; Radio biznes 8.32; Notowania z giełdy i komentarz 12.2; Radio Kierowców 15.05; Z pierwszej ręki 16.30), Program 3 PR (Salon polityczny Trójki - 8.15; Niedzielny Salon Trójki - 9.15; Zapraszamy do Trójki - 6.00-9.15 i 16.00-19.00; Wiadomości ekonomiczne - 8.45 i 1.50; Informator ekonomiczny - 9.34; Wrzuć Trójkę - 15.4), Radio Zet (Gość Radia Zet - 8.15; Siódmy dzień tygodnia - 9.15), RMF FM (Fakty ekonomiczne -.33, 12.10, 16.33), PIN (Magazyn Bankowy - 12.12; Magazyn PIN 1.00; Marketing Mix - 10.40; Garaż otwarty - 13.45).
3 2. Przedmiot badania Badanie przeprowadzono na podstawie 3585 wycinków prasowych oraz programów radiowych i telewizyjnych z okresu 1-29 lutego 2004 r. Dziennikarze odnosili się do wiadomości podawanych na łamach innych mediów 5452 razy (34 razy w prasie, 515 w radiu i 1190 w telewizji). (Wyk. 1) Wykres 1 Procecntowy podział mediów powołujących się na doniesienia z innych źródeł 21,8 9,5 68, prasa radio telewizja Najczęściej powoływano się na doniesienia prasowe (4583), następnie radiowe (526), telewizyjne (181) oraz internetowe (162). (Wyk. 2) Wykres 2 Procentowy podział cytowanych mediów 2,9 3,32 9,65 84,06 prasa radio telewizja internet
4 W lutym najczęściej powoływano się na informacje ukazujące się w dziennikach, na drugiej pozycji uplasowały się tygodniki, a następnie: miesięczniki i dwutygodniki. (Wyk. 3) Wykres 3 Procentowy podział cytowanych przekazów prasowych ze względu a częstotliwość ich ukazywania się 15,92 4,8 0,02 0,02 1,39,8 dziennik kwartalnik rocznik miesięcznik tygodnik dwutygodnik
5 3. Wyniki badania W lutym na pozycję lidera powraca nieobecna od dwóch miesięcy, Gazeta Wyborcza znajduje się na drugiej pozycji. Na trzecim miejscu uplasowało się - podobnie jak w zeszłych miesiącach - Życie Warszawy. Wśród rozgłośni radiowych wciąż prym wiedzie Radio Zet, które uplasowało się na 5. pozycji, a także Radio RMF FM i PR 3 PR. W odróżnieniu do innych miesięcy w pierwszej 15-tce cytowanych mediów znalazła się jedna stacja telewizyjna TVN, natomiast na 15. pozycji, jak w poprzednim miesiącu, znalazł się portal internetowy Onet.pl. (Wyk. 4) Wykres 4 Najczęściej cytowane media Życie Warszawy Super Express Radio Zet Newsweek Polska Trybuna Fakt 316 21 200 19 196 191 939 929 Wprost Gazeta Prawna Polityka Radio RMF FM PR 3 PR TVN Onet.pl 124 98 9 96 92 85 81 0 200 400 600 800 1000
6 Poniższy wykres zawiera porównanie ostatnich trzech miesięcy. Wykres 5 Analiza najczęściej cytowanych mediów (grudzień, styczeń. luty) 0 200 400 600 800 1000 806 61 6 59 929 93 Życie Warszawy Super Express Trybuna Radio Zet Newsweek Polska 96 288 316 316 19 14 21 223 186 196 149 192 200 191 19 Wprost 100 124 250 Fakt 121 162 191 grudzień styczeń luty
Cytowane materiały podzielono ze względu na poruszoną w nich tematykę. Przekazy dotyczące afer zostały przyporządkowane do sześciu działów: Ujawnienie choroby dyrygenta chóru Polskie Słowiki, afera przetargu na uzbrojenie Irackiej armii, afera starachowicka, afera Rywina, afera Stella Maris, afera mostowa, afery pozostałe (sprawa Wieczerzaka,). Zdecydowana większość przekazów to przeglądy prasy. Na drugiej pozycji uplasowały się materiały dotyczące polityki. W kontekście aferalnym najczęściej informowano w analizowanym okresie o ujawnieniu choroby dyrygenta chóru Polskie Słowiki. (Wyk. 6)
8 Wykres 6 Tematyka przekazów, w których powoływ ano się na doniesienia z innych źródeł przegląd prasy 1363 polityka 50 życie tow arzyskie 403 ekonomia, rynek, finanse 328 rankingi, sondaże 28 rynek mediów 262 afera dyrygenta chóru Polskie Słow iki 244 Ostrow ski Arms 212 życie społeczne 155 integracja Polski z UE 132 spraw y lokalne 120 ustawodastwo 118 afera starachow icka 92 sport 84 przestępczość 8 kultura/sztuka 69 nauka 63 afera gabinetu Marka Pola 58 szkolnictw o 52 spraw y sądow e 52 zdrow ie 50 spraw y kościoła 50 dochodzenia prokuratorskie 49 afera Ryw ina 49 w ydarzenia na świecie 4 nieruchomości 39 afery: pozostałe 39 afera Stella Maris 35 bezpieczeństw o 28 plebiscyty 26 działalność policji 24 służba zdrow ia 23 technologie 19 nagrody 19 rolnictw o 18 afera mostow a 15 0 10 0 20 0 30 0 40 0 50 0 60 0 0 0 80 0 90 0 10 00 11 00 12 00 13 00 14 00 15 00
9 Wśród najczęściej cytowanych przekazów prasowych na pierwszej pozycji przewagą trzech publikacji znalazła się. Artykuły publikowane na jej łamach wielokrotnie były komentowane w radiowych i telewizyjnych przeglądach prasowych. (Wyk.,8) Wykres Ranking najczęściej cytowanych tytułów prasowych 939 929 Życie Warszawy Super Express 21 316 Newsweek Polska Trybuna Fakt Wprost Gazeta Prawna Polityka Życie Przekrój Puls Biznesu Przegląd Sportowy Przegląd 19 196 191 124 98 9 69 63 52 49 45 0 200 400 600 800 1000
10 Wykres 8 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Rzeczpospolitą przegląd prasy 23 rankingi, sondaże Ostrowski Arms 111 10 polityka ekonomia, rynek, finanse 86 integracja Polski z UE afera gabinetu Marka Pola 59 58 rynek mediów ustawodawstwo kultura/sztuka sprawy sądowe afera starachowicka dochodzenia prokuratorskie afery: pozostałe afera mostowa 34 26 12 10 9 8 0 50 100 150 200 250 300
11 W przypadku Gazety Wyborczej na drugim miejscu uplasowała się informacja o ujawnieniu choroby dyrygenta chóru Polskie Słowiki, a Życia Warszawy materiały związane z polityką. (Wyk. 9-10) Wykres 9 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Gazetę Wyborczą przegląd prasy afera dyrygenta chóru Polskie Słowiki polityka afera starachowicka ekonomia, rynek, finanse sprawy lokalne życie towarzyskie życie społeczne afera Rywina rynek mediów Ostrowski Arms kultura/sztuka ustawodawstwo sport przestępczość afera Stella Maris 59 32 29 28 28 22 21 18 18 16 12 11 11 106 125 30 0 50 100 150 200 250 300 350
12 Wykres 10 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Życie Warszawy przegląd prasy polityka życie towarzyskie sport ekonomia, rynek, finanse sprawy lokalne ustawodawstwo integracja Polski z UE dochodzenia prokuratorskie rynek mediów wydarzenia na świecie życie społeczne 21 13 13 12 10 9 5 5 5 180 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 Wykres 11 Kontekst, w którym najczęściej cytowano Super Express afera dyrygenta chóru Polskie Słowiki przegląd prasy polityka życie towarzyskie rynek mediów dochodzenia prokuratorskie sport przestępczość 5 4 4 14 29 28 4 93 0 20 40 60 80 100
13 Wśród stacji telewizyjnych najczęściej powoływano się na informacje podawane w TVN24TVN. (Wyk. 12-14) Wykres 12 Ranking najczęściej cytowanych stacji telewizyjnych TVN 85 TVP 1 36 TVN 24 24 Polsat 15 TVP 3 Warszawa 10 0 10 20 30 40 50 60 0 80 90
14 Wykres 13 Kontekst, w którym najczęściej cytowano doniesienia z TVN polityka 23 przestępczość 12 Ostrowski Arms życie towarzyskie afery: pozostałe życie społeczne 8 8 0 5 10 15 20 25 Wykres 14 Kontekst, w którym najczęściej cytowano doniesienia z TVP 1 polityka 14 ekonomia, rynek, finanse 5 rynek mediów 4 życie towarzyskie 3 0 2 4 6 8 10 12 14 16
15 Wśród rozgłośni radiowych najczęściej powoływano się na informacje podawane w Radiu Zet, Radiu RMF FM oraz Programie III Polskiego Radia. (Wyk. 15-1) Wykres 15 Ranking najczęściej cytownych rozgłośni radiowych Radio Zet 200 Radio RMF FM PR 3 PR 96 92 PR 1 PR Radio Tok FM 50 45 Radio PiN Radio Wawa 12 0 50 100 150 200 250 Wykres 16 Konteks, w którym najczęściej cytowano Radio Zet polityka 90 Ostrowski Arms 30 życie towarzyskie 24 afera Rywina 14 ekonomia, rynek, finanse rynek mediów afera starachowicka 6 8 8 0 20 40 60 80 100
16 Wykres 1 Konteks, w którym najczęściej cytowano Radio RMF FM polityka przestępczość afera starachowicka życie towarzyskie ekonomia, rynek, finanse rynek mediów Ostrowski Arms 4 9 9 10 15 2 0 5 10 15 20 25 30 Wykres 18 Kontekst, w którym najczęściej cytowano PR 3 PR polityka 42 integracja Polski z UE Ostrowski Arms 16 15 afera dyrygenta chóru Polskie Słowiki życie towarzyskie ekonomia, rynek, finanse 4 4 4 0 10 20 30 40 50
1 Dziennikarze powoływali się również na przekazy internetowe, z czego 81 razy na doniesienia z Onet.pl, a 23 razy źródłem informacji były artykuły z Wirtualnej Polski. (Wyk. 19-21) Wykres 19 Ranking najczęściej cytowanych stron internetowych Onet.pl 81 Wirtualna Polska 23 Presserwis 1 Interia.pl 1 Gazeta.pl 4 0 20 40 60 80 100 Wykres 20 Kontekst, w którym najczęściej cytowano doniesienia z Onet.pl życie towarzyskie 3 ekonomia, rynek, finanse 11 sport 6 życie społeczne 5 przestępczość kultura/sztuka 3 3 0 5 10 15 20 25 30 35 40
18 Wykres 21 Kontekst w którym najczęściej cytowano doniesienia z Wirtualnej Polski życie towarzyskie polityka 5 ekonomia, rynek, finanse 3 rynek mediów 2 0 1 2 3 4 5 6 8
19 Wśród mediów, które z największą częstotliwością korzystały z doniesień innych środków masowego przekazu na pierwszej pozycji podobnie jak w zeszłym miesiącu - uplasował się TVN24, drugie miejsce zaś zajął Program I Polskiego Radia. Wynik ten wiąże się z codziennymi, bardzo szczegółowymi przeglądami prasy emitowanymi w wyżej wymienionych stacjach. (Wyk. 22) Wykres 22 Media najczęściej powołującee się na doniesienia innych środków masowego przekazu w podziale na rodzaj TVN24 PR1 TVP1 Super Nowości Trybuna TVP 3 Warszawa Przegląd Express Bydgoski PR3 Metropol TVP2 Życie Życie Warszawy 68 44 229 249 10 210 212 191 140 22 11 132 131 44 85 125 9 104 105 99 618 0 100 200 300 400 500 600 00 przegląd prasy pozostałe
20 Na poniższych wykresach przedstawiono pierwszą piętnastkę cytowanych mediów w podziale na środek przekazu, w którym dany cytat został umieszczony. W telewizji i prasie najczęściej cytowano Gazetę Wyborczą, w radiu Rzeczpospolitą. (Wyk. 23-25) Wykres 23 Media najczęściej cytowane w prasie 526 548 Radio Zet Newsweek Polska Super Express 180 14 194 Życie Warszaw y Wprost Radio RMF FM Fakt PR 3 PR Onet.pl Polityka Trybuna TVN Gazeta Praw na 119 98 95 88 85 81 80 8 5 54 0 100 200 300 400 500 600
21 Wykres 24 Media najczęściej cytowane w radiu 153 120 Życie Warszawy 51 Super Express 40 Trybuna 32 Fakt Życie Newsweek Polska Wprost TVN 18 12 10 10 10 Przegląd Puls Biznesu Gazeta Zachodnia Polityka Przekrój 5 5 4 4 4 0 50 100 150 200
22 Wykres 25 Media najczęściej cytowane w telewizji 261 260 Życie Warszawy 146 Trybuna Fakt 86 85 Super Express 5 Gazeta Prawna Życie Przegląd Sportowy Puls Biznesu Wprost Polityka Nasz Dziennik Przekrój Głos Szczeciński 44 40 29 23 16 13 13 12 9 0 50 100 150 200 250 300
23 Na poniższych wykresach przedstawiono listę piętnastu mediów cytujących inne media w podziale na środek przekazu, w którym został umieszczony dany cytat. (Wyk. 26-28) Wykres 26 Gazety najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów Super Nowości 212 Trybuna 168 Przegląd Metropol Express Bydgoski Życie 132 125 113 112 105 Polityka Kurier Szczeciński Dziennik Polski Życie Warszawy Głos Wybrzeża Gazeta Pomorska 82 80 6 2 68 Trybuna Łódzka 58 0 50 100 150 200 250
24 Wykres 2 Rozgłośnie radiowe najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów PR 1 PR 23 PR 3 PR 129 Radio PiN Radio Zet 39 49 Radio RMF 11 0 50 100 150 200 250 300 Wykres 28 Stacje telewizyjne najczęściej powołujące się na doniesienia innych mediów TVN24 686 TVP1 220 TVP3 TVP2 113 139 Polsat TVN 16 13 0 100 200 300 400 500 600 00 800
25 Poniższe wykresy obrazują częstotliwość powoływania się na inne media przez czołowe polskie dzienniki, tygodniki oraz stacje telewizyjne i radiowe. (Wyk. 29-42) Wykres 29 Media najczęściej cytowane przez Rzeczpospolitą 30 Super Express Radio Zet Trybuna 12 13 14 Newsweek Polska Życie Warszawy 0 5 10 15 20 25 30 35 Wykres 30 Media najczęściej cytowane przez Gazetę Wyborczą Gazeta Radomska Trybuna TVN Newsweek Polska Radio Zet Wprost Życie Warszawy Polityka 8 16 14 13 12 10 36 0 5 10 15 20 25 30 35 40
26 Wykres 31 Media najczęściej cytowane przez Super Express 8 Newsweek Polska 6 Gala 4 Radio Zet Przekrój 3 3 0 2 4 6 8 10 Wykres 32 Media najczęściej cytowane przez Trybunę 36 Radio Zet 22 23 Życie Warszawy 9 Super Express TVP 1 6 Radio RMF FM 5 0 5 10 15 20 25 30 35 40
2 Wykres 33 Media najczęściej cytowane przez Politykę 5 Dziennik Bałtycki 5 Życie Warszawy 4 4 Nasz Dziennik 4 0 1 2 3 4 5 6 Wykres 34 Media najczęściej cytowane przez Wprost 5 3 PR 3 PR 2 PR 1 PR 2 Trybuna 2 0 1 2 3 4 5 6
28 Wykres 35 Media najczęściej cytowane w TVP 1 51 41 Życie Warszawy 32 Trybuna 26 Fakt 22 Gazeta Prawna 12 0 10 20 30 40 50 60 Wykres 36 Media najczęściej cytowane w TVP 2 2 Życie Warszawy Super Express Fakt 16 15 14 13 Życie 9 0 5 10 15 20 25 30
29 Wykres 3 Media najczęściej cytowane w TVN 4 PR 3 PR 2 2 Fakt 2 0 1 2 3 4 5 Wykres 38 Media najczęściej cytowane w TVN24 169 Życie Warszawy Trybuna 58 8 156 Super Express Fakt Gazeta Prawna Życie 3 36 28 2 0 50 100 150 200
30 Wykres 39 Media cytowane w Polsacie 5 Fakt 3 0 1 2 3 4 5 6 8 Wykres 40 Media najczęściej cytowane w Programie I PR 63 53 Życie Warszawy 33 Trybuna 25 Super Express 19 Fakt 9 0 10 20 30 40 50 60 0
31 Wykres 41 Media najczęśćiej cytowane w Programie III PR 42 35 Super Express 15 Życie Warszawy 13 Fakt 0 10 20 30 40 50 Wykres 42 Media najczęściej cytowane przez Radio Zet 14 9 TVN 5 Newsweek Polska 3 Wprost 3 0 5 10 15
32 Wyselekcjonowano nazwiska 8 dziennikarzy, którzy w monitorowanym okresie z największą częstotliwością powoływali się na doniesienia innych mediów. W analizowanym okresie czołowe miejsce zajął dziennikarz Rzeczpospolitej Bronisław Wildstein, tuż za nim uplasowała się Renata Gluza, dziennikarka z gazety Press. W poniższym zestawieniu nie wzięto pod uwagę dziennikarzy prowadzących poranne przeglądy prasy. (Tab.1) Tabela 1 gazeta/stacja autor liczba cytatów Bronisław Wildstein 28 Życie Maciej Kamiński 11 Przekrój Piotr Najsztub 9 Małgorzata Solecka 9 Nasz Dziennik Andrzej Stachowicz 9 Nowa Trybuna Opolska Zbigniew Górniak 8 Trybuna Jarosław Karpiński 8
33 4. Podsumowanie Badanie zostało przeprowadzone na podstawie 3585 wycinków prasowych oraz programów radiowych i telewizyjnych z okresu od 1 do 29 lutego 2004 roku. Na ich podstawie wysunięto następujące wnioski: 1. zdecydowana większość cytowanych przekazów to artykuły prasowe, wśród nich prym wiodą dzienniki (,8 proc.) oraz tygodniki (15,925 proc.); 2. wśród najczęściej cytowanych tytułów prasowych na pierwsze miejsce powróciła, drugie miejsce zajmuje lider z poprzedniego miesiąca - a trzecie Życie Warszawy. - stacjami telewizyjnymi, które były dla innych mediów najczęstszym źródłem informacji były TVP 1 i TVN, - w rankingu najczęściej cytowanych rozgłośni radiowych na pierwszej pozycji uplasowało się, jak przed miesiącem, Radio Zet, - w zestawieniu stron internetowych, zdecydowanym liderem pozostaje Onet.pl, drugie miejsce zajmuje Wirtualna Polska, natomiast trzecie zajmują dwa serwisy internetowe Presserwis i Interna.pl 3. wśród gazet powołujących się na doniesienia innych środków masowego przekazu jak przed miesiącem liderem pozostaje oraz Super Nowości, wśród rozgłośni radiowych PR 1 PR i PR 3 PR, a wśród stacji telewizyjnych TVN24 oraz TVP 1; 4. lider wśród najczęściej cytowanych mediów najczęściej powoływała się na informacje publikowane na łamach Gazety Wyborczej, Super Expressu, oraz Radia Zet; 5. Wśród dziennikarzy, którzy w monitorowanym miesiącu z największą częstotliwością powoływali się na doniesienia innych mediów, na pierwszej pozycji uplasował się: dziennikarz Rzeczpospolitej Bronisław Wildstein.. 6. W lutym wysokie pozycje tygodnika Newsweek oraz dziennika Super Expres wynikają z: - w przypadku Super Expressu na wysoki wynik wpłynęło ujawnienie przez gazetę choroby dyrygenta chóru Polskie Słowiki - do wysokiej pozycji Newsweeka przyczynił się jak przed miesiącem sondaż prezydencki, w którym Tomasz Lis uzyskał drugie miejsce.