SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA

Podobne dokumenty
SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA

POSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda

POSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CNP 84/11. Dnia 10 maja 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. SSN Marta Romańska

POSTANOWIENIE. SSN Bogusław Cudowski

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster

USTAWA z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Karol Weitz (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Marta Romańska

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Tyczka-Rote

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Bogusław Cudowski

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CNP 116/08. Dnia 3 czerwca 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz SSN Marian Kocon (sprawozdawca)

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CNP 52/18. Dnia 8 stycznia 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Monika Koba

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Helena Ciepła (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Maria Grzelka

POSTANOWIENIE. SSN Władysław Pawlak

Postanowienie z dnia 14 maja 2009 r. I BP 23/08

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CNP 44/10. Dnia 4 marca 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera

Przedsiębiorca przed sądem Środki odwoławcze. Wpisany przez Michał Koralewski

Postępowanie cywilne. Wznowienie postępowania Stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

Postanowienie z dnia 7 maja 2009 r. III BU 5/08

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 66/06. Dnia 4 października 2006 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Anna Owczarek

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Postanowienie z dnia 18 marca 2008 r. II PZ 1/08

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II BU 1/15. Dnia 25 listopada 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Jerzy Kuźniar

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II BP 11/13. Dnia 20 stycznia 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Jerzy Kuźniar

POSTANOWIENIE. SSN Bogusław Cudowski

POSTANOWIENIE. SSN Romualda Spyt

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CNP 58/17. Dnia 29 maja 2018 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Monika Koba

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 49/15. Dnia 9 lipca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 207/18. Dnia 6 lutego 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Krzysztof Strzelczyk

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera

Wykład Postępowanie cywilne 22 II 2011

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE. SSN Romualda Spyt

Postępowanie cywilne. Istota postępowania kasacyjnego. Orzeczenia, od których przysługuje skarga kasacyjna

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III PZ 4/15. Dnia 11 sierpnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II BU 5/06. Dnia 9 stycznia 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSA Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II PZ 5/17. Dnia 16 maja 2017 r. Sąd Najwyższy w składzie:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Maria Szulc

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Władysław Pawlak

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski

POSTANOWIENIE. Prezes SN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Maria Szulc (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA

POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 491/14. Dnia 21 maja 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Maciej Pacuda (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Halina Kiryło UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura...

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 7 lutego 2007 r. I BU 11/06

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Agnieszka Piotrowska SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UZ 4/10. Dnia 19 marca 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski

POSTANOWIENIE. SSN Anna Kozłowska

Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druk nr 900)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 45/18. Dnia 18 października 2018 r. Sąd Najwyższy w składzie:

Część I Komentarz praktyczny z orzecznictwem

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 9/15. Dnia 18 marca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 15/15. Dnia 24 kwietnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

Przedmowa... IX Wykaz skrótów... XI Literatura... XVII

POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

POSTANOWIENIE. SSN Bohdan Bieniek

Postanowienie z dnia 29 stycznia 2008 r. II UZ 45/07

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I UZ 45/16. Dnia 23 listopada 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Krzysztof Pietrzykowski

POSTANOWIENIE. SSN Jolanta Strusińska-Żukowska

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka

W Kodeksie postępowania cywilnego brak jest ustawowej definicji pojęcia środek zaskarżenia, Ustawa nie przewiduje również katalogu środków

POSTANOWIENIE. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada

POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca) SSN Romualda Spyt

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE. SSN Władysław Pawlak (przewodniczący) SSN Barbara Myszka SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek

POSTANOWIENIE. SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jan Górowski SSN Dariusz Zawistowski

Transkrypt:

SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA V CNP 2/12 postanow. SN 2012-10-09 LEX nr 1232820 Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia i nie może być traktowana wyłącznie jako środek prowadzący do dochodzenia roszczeń przez stronę niezadowoloną z rozstrzygnięcia sądu. Konieczne jest łączne zajście dwóch przesłanek, aby prawomocne orzeczenie mogło być przedmiotem skargi: 1) przez wydanie orzeczenia stronie została wyrządzona szkoda > musi istnieć związek przyczynowy między wydaniem orzeczenia a powstaniem szkody. 2) niemożność zmiany lub uchylenia orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych (zarówno w chwili orzekania co do skargi, jak i w przeszłości). Środki prawne = zwyczajne środki odwoławcze, inne środki zaskarżenia ( np. zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, sprzeciw od wyroku zaocznego), nadzwyczajne środki zaskarżenia, a także środki niebędące środkami zaskarżenia ale umożliwiające ponowne orzekanie w sprawie prawomocnie osądzonej Np. środkiem prawnym wyłączającym dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, w razie zmiany stosunków (art. 138 k.r.o.) jest pozew o obniżenie, podwyższenie lub wygaśnięcie alimentów (postanowienie SN z dnia 4 grudnia 2009 r., I CNP 91/09). Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest dopuszczalna, gdy zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze jednego z tak rozumianych środków prawnych nie była i nie jest możliwa (co strona musi wykazać w treści skargi art. 424 (5) 1 pkt 5). Art. 424(1) 2 umożliwia zaskarżenie prawomocnych wyroków wydanych nie tylko przez sądy drugiej, ale i pierwszej instancji > Z uwagi na szczególny charakter podstaw skargi. V CNP 96/11 postanow. SN 2012-09-19 LEX nr 1230162 Przesłanką skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji jest niemożność jego zmiany lub uchylenia (art. 424 1 1 k.p.c.). Skarga taka jest więc niedopuszczalna zarówno gdy strona nie wykorzystała możliwości zaskarżenia takiego orzeczenia przysługującą jej skargą kasacyjną jak i wówczas, gdy Sąd Najwyższy odmówił uprzednio przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej wniesionej od tego orzeczenia. 1

IV CNP 34/12 postanow. SN 2012-09-13 LEX nr 1219509 W każdym przypadku skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku, wniesionej zarówno na ogólnej podstawie z art. 424 1 1 k.p.c., czy też z powołaniem się na wyjątkowe okoliczności określone w art. 424 1 2 k.p.c., strona musi wykazać, że uchylenie lub zmiana tego wyroku w drodze przysługujących jej środków nie jest możliwe. III CNP 18/12 postanow. SN 2012-09-12 LEX nr 1229964 Zawarte w art. 424 1 1 k.p.c. sformułowanie "przez wydanie" oznacza, że między wydaniem zaskarżonego orzeczenia a powstaniem szkody musi zachodzić normalny, adekwatny związek przyczynowy, o którym mowa w art. 361 1 k.c. Brak związku przyczynowego skutkuje niemożnością uznania, że szkoda została wyrządzona przez wydanie zaskarżonego orzeczenia i sprawia, że skarga jest niedopuszczalna. Szkoda musi zatem być spowodowana przez wydanie orzeczenia, a więc powinna zostać poniesiona później niż w dacie wydania orzeczenia. II CNP 40/12 postanow. SN 2012-09-20 LEX nr 1222147 1. Nawet tak poważne i trudne wydarzenie, jakim jest śmierć członka rodziny, nie zwalnia bliskich zmarłego od obowiązku dokonania koniecznych czynności procesowych. 2. Przewidziane w art. 424 1 2 k.p.c. wyjątkowe wypadki, umożliwiające złożenie skargi od prawomocnego wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji, powinny być jednoznacznie wykazane. W razie powołania się na naruszenie podstawowych zasad porządku prawnego konieczne jest wykazanie, że dana zasada istnieje i ma podstawowe znaczenie dla porządku prawnego oraz dokładne określenie w jaki sposób doszło do jej naruszenia. IV CNP 8/12 postanow. SN 2012-10-05 LEX nr 1231326 Orzeczenie niezgodne z prawem, to orzeczenie niewątpliwie sprzeczne z zasadniczymi i nie podlegającymi różnej wykładni przepisami, z ogólnie przyjętymi standardami rozstrzygnięć albo wydane w wyniku szczególnie rażąco błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania prawa, które jest oczywiste i nie wymaga głębszej analizy prawniczej. Niezgodność z prawem rodząca odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa musi zatem mieć charakter kwalifikowany, elementarny i oczywisty, tylko bowiem w takim przypadku orzeczeniu sądu można przypisać cechy bezprawności. Z uzasadnienia: Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia i to szczególnego rodzaju, bowiem przysługuje od prawomocnych orzeczeń sądowych, ale celem skargi nie jest uzyskanie ich uchylenia lub zmiany lecz uzyskanie prejudykatu umożliwiającego realizację roszczeń odszkodowawczych co do szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej, stosownie do art. 77 ust. 1 Konstytucji oraz art. 417 1 2 k.c. Sąd Najwyższy wielokrotnie wyjaśniał, w jaki sposób - na gruncie przepisów o skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia - należy rozumieć pojęcie "orzeczenie niezgodne z prawem". W wyroku z 7 lipca 2006 r., I CNP 33/06, (OSNC 2007, Nr 2, poz. 35) Sąd Najwyższy wskazał, że stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, to ustalenie jego bezprawności, które nie może nastąpić bez sięgnięcia do istoty władzy sądowniczej, tj. orzekania w warunkach niezawisłości, w sposób bezstronny, zależny 2

nie tylko od obowiązujących ustaw, ale także od "głosu sumienia" sędziego oraz jego swobody w ocenie prawa i faktów stanowiących podłoże sporu. Swoboda ocen sędziego wynika nie tylko z władzy sędziowskiej, ale także z prawa pozytywnego, często posługującego się pojęciami niedookreślonymi i klauzulami generalnymi albo dekretującego wolność decyzji sędziego. Treść orzeczenia zależy również od rezultatów wykładni, które mogą być różne, w zależności od jej przedmiotu, metod oraz podmiotu, który jej dokonuje. Z istoty wykładni wynika więc wiele możliwych interpretacji, a sam fakt wykładni z natury rzeczy nacechowany jest subiektywizmem. Już z tych powodów uzasadnione jest, aby w odniesieniu do działalności jurysdykcyjnej sądu sformułować autonomiczne pojęcie bezprawności. Jeśli więc na gruncie odpowiedzialności cywilnej bezprawność oznacza generalnie naruszenie normy właściwego zachowania się, wynikającego z ustawy lub z umowy międzynarodowej, to w odniesieniu do odpowiedzialności za wydanie orzeczenia sądowego musi być skorygowana specyfiką władzy sądowniczej oraz jej ustrojem. Mając na uwadze zasadę niezawisłości oraz posługiwanie się przez sądy procedurami, których osnowę stanowi system zaskarżania orzeczeń, należy przyjąć, że orzeczenie niezgodne z prawem, to orzeczenie niewątpliwie sprzeczne z zasadniczymi i nie podlegającymi różnej wykładni przepisami, z ogólnie przyjętymi standardami rozstrzygnięć albo wydane w wyniku szczególnie rażąco błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania prawa, które jest oczywiste i nie wymaga głębszej analizy prawniczej. Niezgodność z prawem rodząca odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa musi zatem mieć charakter kwalifikowany, elementarny i oczywisty, tylko bowiem w takim przypadku orzeczeniu sądu można przypisać cechy bezprawności. Skarga nie ma zastosowania do zarządzeń przewodniczącego > nie są one orzeczeniami. II CNP 29/12 postanow. SN 2012-08-08 LEX nr 1231470 Za wypadek wyjątkowy, o którym mowa w art. 424 1 2 k.p.c., można uznać - przykładowo - nieskorzystanie przez stronę z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub błędnej informacji udzielonej przez pracownika sądu. II CNP 32/12 postanow. SN 2012-08-06 LEX nr 1228777 "Niemożliwość" wzruszenia zaskarżonego orzeczenia, na podstawie przepisów art. 424 1 1 k.p.c. w zw. z art. 424 5 1 pkt 5 k.p.c. nie stanowi "niemożliwości" w sensie faktycznym, ale "niemożliwość" w sensie prawnym, którą należy utożsamiać z szeroko rozumianą niedopuszczalnością środka zaskarżenia. I CNP 14/12 postanow. SN 2012-07-19 LEX nr 1228429 Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest nie tylko środkiem nowym, ale i wyjątkowym. Zasadą jest, że prawomocność, tworzy nowy stan prawny pomiędzy stronami albo erga omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa, którymi orzeczenie jest dotknięte. Z tego względu skarga ta jest środkiem wysoce sformalizowanym i wszystkie jej wymagania konstrukcyjne określone w art. 424 5 1 k.p.c. należy interpretować ściśle. V CNP 81/11 postanow. SN 2012-05-10 LEX nr 1238141 Postanowienie w przedmiocie niedopuszczalności drogi sądowej nie należy do kategorii orzeczeń, od których przysługuje skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. V CNP 63/11 wyrok SN 2012-05-09 3

LEX nr 1211174 Skarga z art. 424 1 k.p.c. nie przysługuje od postanowień wydanych w postępowaniu procesowym. Orzeczenia o kosztach procesu zapadają w formie postanowień, chociażby były zamieszczone w wyroku, dlatego skargę w tej części należy odrzucać (art. 424 8 1 k.p.c.). V CNP 42/11 postanow. SN 2012-01-25 LEX nr 1215459 Według znowelizowanego stanu prawnego przeprowadzenie odrębnego postępowania przewidzianego w art. 424(1) i nast. k.p.c. w celu uzyskania prejudykatu stwierdzającego, że prawomocne orzeczenie, które wyrządziło szkodę, jest niezgodne z prawem, stanowi niezbędny etap umożliwiający dochodzenie odszkodowania od Skarbu Państwa tylko w wypadku niektórych orzeczeń sądowych, skonkretyzowanych w przepisach. Są nimi wyroki (art. 424 (1) k.p.c.), postanowienia w postępowaniu nieprocesowym, orzekające co do istoty sprawy i kończące postępowanie w sprawie (art. 519(2) k.p.c.) oraz inne orzeczenia, co do których taką możliwość przewidziano np. w art. 1148(1) 3 k.p.c., w art. 1151(1) 3 k.p.c. czy w art. 1215 k.p.c. W wypadku pozostałych prawomocnych orzeczeń skarga o stwierdzenie ich niezgodności z prawem jest niedopuszczalna, a poszkodowany może - po myśli art. art. 4241b k.p.c. - dochodzić bezpośrednio odszkodowania od Skarbu Państwa. Art. 424(4). Skargę można oprzeć na podstawie naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność wyroku z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda. Podstawą skargi nie mogą być jednak zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Skarga o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem może być oparta na dwóch podstawach: a) naruszeniu prawa materialnego lub b) naruszeniu prawa procesowego. Musi to być naruszenie prawa, które doprowadziło do wydania orzeczenia niezgodnego z prawem. > art. 424(11) 1, Sąd Najwyższy oddala skargę w razie braku podstawy do stwierdzenia, że zaskarżone orzeczenie jest niezgodne z prawem. Podobnie, gdy mimo błędnego uzasadnienia zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu (art. 398(14) w zw. z art. 424(12) k.p.c.). Podstawy do skargi nie uzasadnia formalna li tylko niezgodność orzeczenia z prawem, gdyż konieczne jest jeszcze wyrządzenie szkody przez wydanie orzeczenia. W skardze należy szkodę uprawdopodobnić (art. 424(5) 1 pkt 4). WYMOGI FORMALNE I KONSTRUKCYJNE SKARGI Art. 424(5). 1. Skarga powinna zawierać: 4

1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości lub w części, 2) przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie, 3) wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżony wyrok jest niezgodny, 4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie wyroku, którego skarga dotyczy, 5) wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, a ponadto - gdy skargę wniesiono, stosując art. 4241 2 - że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi, 6) wniosek o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem. Skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wnosi się w formie pisma procesowego. Z art. 871 1 wynika m.in., że skarga musi być sporządzona i wniesiona przez adwokata lub radcę prawnego. Art. 130 5. Pisma procesowe sporządzone z naruszeniem art. 87(1) podlegają zwrotowi bez wzywania do usunięcia braków, chyba że ustawa stanowi inaczej > skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wniesiona przez samą stronę podlega zwrotowi bez wzywania do usunięcia braków. Skarga musi spełniać wymagania formalne wspólne dla wszystkich pism procesowych (zawarte w art. 126); usuwanie braków skargi w trybie z art. 424(6) 2 i 3. Podstawowe cechy i charakter wymagań konstrukcyjnych skargi kształtują się podobnie do wymagań odnoszących się do skargi kasacyjnej. Wymogi odnośnie do treści skargi jako kwalifikowanego pisma procesowego określone są w art. 424(5) 1. Braki w tym zakresie nie mogą być uzupełnione; skarga nimi dotknięta jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu przez Sąd Najwyższy (art. 424(8) 1). Oznaczenia orzeczenia dokonuje się przez podanie nazwy sądu, daty wydania wyroku i sygnatury akt. Wskazanie, czy wyrok jest zaskarżony w całości, czy w części (i w jakiej części) wiąże sąd rozpoznający skargę. Przytoczenie podstaw skargi polega na wskazaniu konkretnych przepisów prawa i sposobu ich naruszenia. Wnoszący skargę musi wykazać skutek naruszenia prawa w postaci niezgodności wydanego orzeczenia z prawem (ze wskazaniem przepisu prawa; może być to inny przepis od wskazanego w ramach podstawy). Należy również uprawdopodobnić wyrządzenie stronie szkody i związek przyczynowy między wydaniem orzeczenia a powstaniem szkody. Zgodnie z orzecznictwem uprawdopodobnienie szkody oznacza po pierwsze złożenie przez skarżącego oświadczenia, iż szkoda wystąpiła ze wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru, oraz po drugie uwiarygodnienie tego oświadczenia przez powołanie uzasadniających je faktów Por. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2010 r. II BP 15/09 1. Fakt wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy jest warunkiem wstępnym postępowania ze skargi, jest przyczyną tego postępowania, którą trzeba - na zasadzie uprawdopodobnienia - wyjaśnić już na samym początku. Bez zaistnienia szkody, prowadzenie tego postępowania nie ma sensu - nie zmierzałoby przecież do wyznaczonego mu celu. Stąd też w razie nieuprawdopodobnienia wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy, zbędne byłoby rozpoznawanie podstawy skargi, a właściwe staje się odrzucenie skargi jako niespełniającej wymagania określonego w art. 424 5 1 pkt 4 k.p.c. (por. art. 424 8 1. k.p.c.). 5

2. Uprawdopodobnienie szkody oznacza po pierwsze złożenie przez skarżącego oświadczenia, iż szkoda wystąpiła - ze wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru oraz po drugie uwiarygodnienie tego oświadczenia (twierdzenia) przez powołanie uprawdopodobniających je (uzasadniających) faktów i dowodów. Uprawdopodobnienie musi zachować walor wiarygodności ażeby w świetle reguł logiki i doświadczenia życiowego, ze wskazanych w skardze faktów dotyczących czasu wyrządzenia szkody, jej postaci, związku doznanego uszczerbku z wydaniem orzeczenia, którego skarga dotyczy - możliwe było rozeznanie co do podstawowej przesłanki skargi. 3. Postanowienie Sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji odrzucające skargę o wznowienie postępowania może być przedmiotem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia tylko wtedy, gdy szkoda została wyrządzona przez wydanie tego orzeczenia, a nie przez wydanie orzeczenia objętego skargą o wznowienie postępowania. Dotyczy to odpowiednio postanowienia Sądu drugiej instancji oddalającego zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji odrzucające apelację, postanowienia Sądu drugiej instancji odrzucającego zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji odrzucające apelację, postanowienia sądu drugiej instancji odrzucającego apelację. Orzeczenia o charakterze formalnym, procesowym nie prowadzą do powstania szkody, jeżeli szkoda ta polega na utracie przedmiotu sporu, a więc pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z orzeczeniem merytorycznie rozpoznającym sprawę. LEX nr 602212 Gdy dopuszczalność skargi wynika z art. 424(1) 1 należy również wykazać, że zmiana lub uchylenie zaskarżonego wyroku nie było i nie jest możliwe. Strona obowiązana jest zamieścić w skardze jedynie wniosek o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem. Nie jest konieczne formułowanie wniosku o uchylenie orzeczenia i odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania, gdy zachodzą przesłanki z art. 424(11) 3; w tym zakresie sąd orzeka z urzędu. Skarga, która nie czyni zadość wymaganiom konstrukcyjnym, podlega odrzuceniu a limie (art. 424(8) 1. Odrzucenia skargi z tego powodu może tylko dokonać Sąd Najwyższy Art. 424 8. 1. Sąd Najwyższy odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd niższej instancji, skargę wniesioną po upływie terminu, skargę niespełniającą wymagań określonych w art. 424 5 1, jak również skargę z innych przyczyn niedopuszczalną. IV CNP 23/12 postanow. SN 2012-08-21 LEX nr 1231587 1. Każde z sześciu wymagań przewidzianych w art. 424 5 1 k.p.c. jest indywidualne i niezależne, a zatem każde powinno być wyraźnie wyodrębnione i wypełnione. Brak choćby jednego z nich powoduje, że skarga jest dotknięta istotną wadą, nienaprawialną w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych i podlega odrzuceniu a limine. 2. Przytoczenie podstaw skargi nie jest równoznaczne ze spełnieniem obowiązku z art. 424 5 1 pkt 3 k.p.c. i nie może go zastąpić. Oba te wymagania są wyraźnie przez ustawodawcę odróżnione, a zatem muszą być spełnione w sposób niezależny i odrębny. I CNP 14/12 postanow. SN 2012-07-19 LEX nr 1228429 Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest nie tylko środkiem nowym, ale i wyjątkowym. Zasadą jest, że prawomocność, tworzy nowy stan prawny pomiędzy stronami albo erga omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa, którymi orzeczenie jest dotknięte. Z tego względu skarga ta jest 6

środkiem wysoce sformalizowanym i wszystkie jej wymagania konstrukcyjne określone w art. 424 5 1 k.p.c. należy interpretować ściśle. V CNP 94/11 postanow. SN 2012-06-22 LEX nr 1214609 Zgodnie z 424 5 1 pkt 5 k.p.c. skarżący musi "wykazać" (nie tylko "wskazać"), iż wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Musi więc ujawnić i przedstawić w skardze tę okoliczność w sposób wyczerpujący i niebudzący wątpliwości oraz w drodze stosownego wywodu dowieść jej istnienia i przekonująco uzasadnić. I CNP 5/12 postanow. SN 2012-05-22 LEX nr 1242988 W świetle art. 424 5 1 pkt 5 k.p.c. wymagane jest przedstawienie odpowiedniego wywodu prawnego pozwalającego uznać, że skarżący wykazał brak możliwości wzruszenia zaskarżonego orzeczenia przy pomocy dostępnych środków prawnych. Niewystarczające jest samo stwierdzenie o braku możliwości wzruszenia zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych, nie poparte stosowną argumentacją i przytoczeniem właściwych przepisów prawa. Natomiast obowiązek wskazania przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne jest wymogiem odrębnym od powinności przytoczenia w skardze jej podstaw oraz ich uzasadnienia. Wskazanie przepisów prawa materialnego lub przepisów postępowania, które zostały naruszone przez sąd, w ramach przytoczenia podstawy skargi, nie spełnia wymogu określonego w art. 424 5 1 pkt 3 k.p.c. IV CZ 82/13 postanow. SN 2013-11-14 LEX nr 1396467 Zgodnie z art. 424(6) 3 k.p.c., nieopłacona skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie podlega odrzuceniu. Do nieuregulowanej tym przepisem kwestii trybu postępowania o usunięcie braków fiskalnych skargi zastosowanie ma na podstawie art. 424(12) k.p.c. i art. 398(21) k.p.c. przepis art. 130 1 k.p.c. II CZ 2/13 postanow. SN 2013-03-21 LEX nr 1324279 1. Wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia podpisanej przez profesjonalnego pełnomocnika, zawierającej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oznacza że mają zastosowanie rygory przewidziane art. 102 ust. 4 u.k.s.s.c. Taki pełnomocnik, sporządzając pismo procesowe w imieniu strony, obowiązany jest do dokonywania wszystkich objętych nim czynności procesowych z należytą starannością i kompetentnie, czyli zgodnie z ciążącymi na nim powinnościami procesowymi. 2. Złożeniem wniosku o zwolnienie strony reprezentowanej przez radcę prawnego w rozumieniu art. 102 ust. 4 u.k.s.s.c. jest wniesienie skargi opracowanej i podpisanej przez pełnomocnika, działającego w oparciu o pełnomocnictwo ograniczające umocowanie tylko do sporządzenia skargi, stąd do przedmiotowego wniosku powinno być załączone oświadczenie, o którym mowa w art. 102 ust. 2 u.k.s.s.c. 3. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem, wniesiona w oparciu o pełnomocnictwo upoważniające radcę prawnego "do sporządzenia skargi", jest skuteczna. Do skargi - oprócz jej odpisów dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom - dołącza się dwa odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego. 7

Termin > Art. 424 6. 1. Skargę wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się. V CNP 11/13 postanow. SN 2013-12-20 LEX nr 1421820 Przewidziany w art. 424(6) 1 k.p.c. dwuletni termin do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem jest z jednej strony terminem zawitym prawa materialnego, z drugiej zaś - terminem procesowym. Procesowy charakter tego terminu wyraża się w tym, że wyznacza on okres, w którym skarga może być wniesiona, a jego niedochowanie powoduje odrzucenie skargi (art. 424(8) 1 k.p.c.). IV CZ 71/13 postanow. SN 2013-10-23 LEX nr 1386045 Możliwość wniesienia przez stronę - lub na jej rzecz przez podmioty uprawnione (art. 4242 k.p.c.) - tylko jednej skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku może dotyczyć jedynie skargi wniesionej skutecznie, tj. dopuszczalnej oraz nadającej się do poddania jej tzw. przedsądowi (art. 424(9) w związku z art. 398(9) i 424(12) k.p.c.), na którym zapada decyzja o przyjęciu jej lub odmowie przyjęcia do rozpoznania. Wniesienie przez tę samą stronę od tego samego orzeczenia skargi, która została z jakiegokolwiek powodu odrzucona, nie stoi na przeszkodzie ponownemu wniesieniu skargi od tego orzeczenia, jeżeli, oczywiście, zachowany zostanie termin przewidziany w art. 424(6) 1 k.p.c. Postępowanie przed SN > 424 10 oraz 424 11 Kpc. 8