LITERATURA LISTA TEMATÓW DO USTNEGO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 W ZESPOLE SZKÓŁ W GŁOGÓWKU 1. Ostoja polskości czy świat zepsuty? Literacki wizerunek szlachty w wybranych utworach różnych epok. 2. Fascynacja obrzędami ludowymi w literaturze polskiej. Omów zjawisko, analizując wybrane przykłady tekstów. 3. Młodzi buntownicy na przestrzeni epok. Omów na podstawie wybranych utworów z 4. Miejsce listu w utworach literackich, Analizując właściwie dobrane przykłady, przedstaw sposób wykorzystania listu w dziele literackim i omów jego role. 5. Walka dobra ze złem. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw literackie ujęcia tego tematu. 6. Moralne konsekwencje złych wyborów i ich wpływ na życie człowieka. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie. 7. Różne kreacje kobiet w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie. 8. Obraz sarmatyzmu i jego dziedzictwo w literaturze późniejszych epok. Omów na podstawie wybranych utworów 9. Carpe diem opiewanie radości życia i urody codzienności w wybranych utworach literackich różnych epok. 10. Małżeńskie trójkąty w literaturze. Omów na podstawie wybranych dzieł z literatury polskiej i obcej. 11. Literackie portrety zdrajców ojczyzny. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł 12. Literackie pary kochanków. Zaprezentuj zagadnienie na podstawie wybranych dzieł 13. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli II wojny światowej i próbują odbudować świat wartości. 14. Dramat młodzieży polskiej w czasie II wojny światowej. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów 15. Ewolucja dramatu na przestrzeni epok. Wskaż podobieństwa i różnice, analizując wybrane dzieła z 16. Motyw pożegnania. Omów na wybranych przykładach z literatury. 17. Exegi monumentum... jako topos poetycki w literaturze w świetle wybranych przykładów. 18. Motyw zdrady małżeńskiej w literaturze. Omów na podstawie wybranych dzieł z 19. Literacki portret żony. Omów na wybranych przykładach z
20. Małe ojczyzny w literaturze. Omów na podstawie wybranych dzieł. 21. Przedstaw polskie utwory, które Twoim zdaniem, zasługują na miano arcydzieła. Umotywuj swój wybór. 22. Różne kreacje syna w literaturze. Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej. 23. Rola mistrza w duchowym rozwoju człowieka. Omów temat na wybranych przykładach 24. Uniwersalizm poezji i dramatów Karola Wojtyły. Udowadniając tezę dokonaj analizy i interpretacji wybranych dzieł twórcy. 25. Omów różne rodzaje widzeń sennych ukazanych w literaturze. Swoją prezentację oprzyj na analizie wybranych dzieł 26. Literacki portret despoty. Przedstaw sposoby funkcjonowania tego motywu w literaturze. 27. Portrety dzieci w literaturze polskiej różnych epok. Omów na podstawie wybranych utworów 28. Pokora jako motyw w literaturze. Przedstaw i omów jego funkcjonowanie w wybranych utworach. 29. Hiob naszych czasów problematyka cierpienia w literaturze powojennej. Zaprezentuj temat analizując wybrane utwory. 30. Utopia i antyutopia. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackich podejmujące ten motyw. 31. Mieszczanin jako bohater literacki. Omów na podstawie wybranych utworów 32. Motyw rycerza i rycerskiej walki. Przedstaw ujęcia na serio i parodystyczne, analizując wybrane dzieła literackie. 33. Demaskowanie form konwenansów, pozorów w wybranych utworach Omów zjawisko na wybranych przykładach 34. Chłop, jego życie i praca. Zaprezentuj na podstawie wybranych utworów 35. Satyra jako gatunek aktualny na przestrzeni wielu epok. Zaprezentuj zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 36. Scharakteryzuj i skomentuj wymowę wielkich monologów bohaterów wybranych tragedii Szekspira. 37. Sonet ewolucja gatunku na przestrzeni epok. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 38. Motyw deszczu w literaturze. Omów na wybranych przykładach utworów literatury polskiej i obcej. 39. Motyw wiosny w literaturze. Omów na podstawie wybranych utworów literackich różnych epok. 40. Motyw przyjaźni w literaturze. Omów na podstawie wybranych dzieł 41. Motyw przebaczenia w literaturze. Omów na wybranych przykładach dzieł różnych epok. 42. Galeria literackich portretów polskiego inteligenta. Omów temat analizując wybrane przykłady z literatury.
43. Moralne dylematy człowieka wobec zła. Omów na przykładzie wybranych utworów literatury współczesnej. 44. Bunt jako postawa wobec świata. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł 45. Lekturowe doświadczenia bohaterów Przedstaw problem, analizując wybrane utwory 46. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów na przykładach wybranych dzieł. 47. Ballada przedstaw specyfikę i realizację gatunku na wybranych przykładach z literatury polskiej 48. Różne kreacje bohatera romantycznego. Zaprezentuj zagadnienie na podstawie wybranych dzieł 49. Bohater tragiczny w literaturze. Omów zagadnienie, charakteryzując wybrane postacie literackie. 50. Literackie portrety ojców. Porównaj sposoby ich ukazania, analizując wybrane dzieła 51. Biesiady, wesela, bale i długie nocne rodaków rozmowy. Zaprezentuj motyw zabawy w wybranych dziełach 52. Fraszka jako forma wypowiedzi artystycznej. Omów na wybranych przykładach utworów 53. Literatura w służbie ideologii. Omów problem, analizując wybrane utwory. Ustosunkuj się do tego zjawiska. 54. Męska godność jako temat literacki. Omów zagadnienie na wybranych dziełach 55. Kobieta matka w literaturze. Przedstaw temat na wybranych przykładach dzieł 56. Realizm i groteska w dramacie XX wieku. Omów na wybranych przykładach 57. Inteligenci jako bohaterowie literaccy. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 58. Bohaterowie literaccy i ich uzależnienia. Omów zagadnienie, opierając się na wybranych przykładach z 59. Trudne pojęcie tolerancji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach dzieł 60. Porównaj sposoby funkcjonowania tragizmu na podstawie analizy wybranych dramatów różnych epok. 61. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów. 62. Trudne wybory moralne bohaterów Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł 63. Wskaż funkcje pieniądza w wyborach życiowych bohaterów literackich różnych epok. 64. Literackie mezalianse. Zaprezentuj najciekawsze, według Ciebie, analizując wybrane przykłady dzieł 65. Poezja, która pomaga znaleźć sens życia - analiza i interpretacja wybranych dzieł ulubionego poety współczesnego.
66. Kreacje Niemców w literaturze polskiej. Przedstaw na przykładzie wybranych dzieł z literatury. 67. Kreacje Rosjan w literaturze polskiej. Zaprezentuj na przykładzie wybranych dzieł z literatury. 68. Jest się takim jak miejsce, w którym się jest. (Z. Nałkowska). Literackie portrety ludzi zdeterminowanych przez los, historię i otoczenie ( na wybranych przykładach). 69. Człowiek ma w życiu dwa wyjścia: kształtować rzeczywistość lub poddać się jej (J. Brodski). Rozwiń myśl, analizując właściwie dobrane teksty literackie. 70. Kat i ofiara jako motyw literatury współczesnej. Przedstaw na podstawie wybranych dzieł 71. Motyw zbrodni i zbrodniarza w literaturze polskiej i obcej. Przedstaw temat na przykładzie wybranych tekstów 72. Literatura faktu. Omów zjawisko analizując wybrane dzieła literackie. 73. Scharakteryzuj różne typy bohaterów H. Sienkiewicza. Zanalizuj ich postawy i sposoby kreacji. 74. Wiara w utopce, strzygi, zmory i inne postacie nadprzyrodzone, czyli magiczne postrzeganie świata wśród śląskiej ludności. Omów na podstawie zapisanych w literaturze śląskich podań, legend i wierzeń. 75. Duchy, diabły i czarownice. Omów rolę postaci fantastycznych w wybranych dziełach 76. Portret plebejusza w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 77. Obraz szlacheckiego dworku. Omów temat, analizując utwory z różnych epok 78. Kreacje księży w literaturze. Zaprezentuj na podstawie wybranych dzieł 79. Pieśni ważne dla Polaków. Omów zagadnienie na wybranych utworach różnych epok. 80. Nazwiska i imiona mówiące w literaturze. Omów sposób ich funkcjonowania w wybranych utworach. JĘZYK 1. Komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok. 2. Nazwy miejscowe Twojego regionu. Zanalizuj na wybranych przykładach. 3. Bazując na wybranych przykładach reklam, oceń, na czym polega fenomen języka reklamy. 4. Imiona, nazwiska i przezwiska w Twoim miejscu zamieszkania. Zanalizuj wybrane przykłady. 5. Stylizacja gwarowa w wybranych tekstach Omów zjawisko na podstawie wybranych dzieł. 6. Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język trzech wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter. 7. Neologizmy ich typy i funkcje stylistyczne. Omów zjawisko, analizując słownictwo wybranych dziedzin życia.
8. Kolokwializmy w literaturze i ich funkcje. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 9. Scharakteryzuj środki wymowy artystycznej w tekstach piosenek wybranej grupy muzycznej i omów ich funkcje. 10. Scharakteryzuj i skomentuj nowomowę w wybranych przykładach polskiej powieści produkcyjnej z lat 50.XX wieku. 11. Komizm językowy jego źródła i sposoby realizacji w wybranych utworach różnych autorów i epok. 12. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj wybrane przykłady ze współczesnej polszczyzny. 13. Symbolika zwierząt w bajkach, baśniach i przysłowiach polskich. Zrealizuj temat na wybranych przykładach. 14. Na podstawie wybranych fragmentów dzieł literackich romantyzmu określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki. 15. Język współczesnej młodzieży. Zaprezentuj i omów jego bogactwo na wybranych przykładach. 16. Język sprawozdawców sportowych. Omów zagadnienie na podstawie zebranych materiałów telewizyjnych i prasowych. 17. Mechanizmy powstawania błędów frazeologicznych w wypowiedziach uczniów. Zaprezentuj na podstawie zapisanych wypowiedzi kolegów i analizy wypracowań domowych i klasowych. 18. Zaprezentuj i omów idiolekt wybranej osoby medialnej. 19. Wzbogacenie zasobu leksykalnego współczesnej polszczyzny. Omów 20. na konkretnych przykładach wpływ rozwoju cywilizacji, źródła i typy zapożyczeń, mechanizmy tworzenia nowych wyrazów. 21. Uczucia zapisane w związkach frazeologicznych. Omów, analizując zgromadzony materiał językowy. 22. Stylizacja biblijna w wybranych tekstach literackich różnych epok. 23. Bazując na wybranych przykładach z różnych czasopism, zanalizuj język nagłówków prasowych. 24. Liryka apelu. Scharakteryzuj język i styl wybranych tekstów poetyckich reprezentujących ten sposób wypowiedzi lirycznej. 25. Omów zjawiska powodujące niejednoznaczność wypowiedzi (homonimie, anakoluty, elipsy, paradoksy). Do prezentacji wykorzystaj teksty z języka potocznego i ogólnego. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Na podstawie wybranych utworów przedstaw najciekawsze, według Ciebie, realizacje motywu pojedynku w literaturze i innych dziedzinach sztuki. 2. Ku pokrzepieniu serc. Analizując wybrane przykłady dzieł literackich i malarskich wyjaśnij, jak tę ideę realizowała polska sztuka XIX wieku. 3. Motyw wędrówki w sztuce. Przedstaw najciekawsze realizacje. Wypowiedź zilustruj odpowiednimi przykładami z literatury i innych dziedzin sztuki.
4. Dworzanin jeden z wzorców osobowych. Jaki powinien być? Odpowiedz, analizując wybrane teksty kultury. 5. Modele świętości w kulturze europejskiej. Przedstaw na podstawie wybranych przykładów tekstów kultury. 6. Bohater literacki i jego filmowe kreacje. Porównaj sposób przedstawienia postaci 7. w wybranych dziełach literackich i filmowych. 8. Sztuka o Oświęcimiu. Przedstaw i porównaj różne sposoby realizacji tematu w wybranych dziełach literackich i innych dziedzinach sztuki. 9. Syberia polskie piekło. Omów różne ujęcia tego tematu, analizując wybrane dzieła literackie i innych dziedzin sztuki różnych epok. 10. Porównaj obraz powstania styczniowego w wybranych utworach literackich i sztukach plastycznych, analizując przykłady. 11. Bohaterowie w masce. Omów problem opierając się na wybranych dziełach literackich i filmowych. 12. Motyw czarownicy w kulturze. Omów na podstawie wybranych dzieł. 13. Motyw przemijania. Omów na wybranych przykładach z literatury i innych dziedzin sztuki. 14. Motyw ucieczki w sztuce. Omów na podstawie dzieł polskich i obcych. 15. Góry jako źródło inspiracji artystycznej. Przedstaw na wybranych przykładach literatury i innych dziedzin sztuki. 16. Topos miasta w literaturze i innych tekstach kultury. Zanalizuj wybrane dzieła. 17. Na podstawie dzieł literackich i malarskich omów różne kreacje bohatera romantycznego. 18. Filmowe adaptacje dzieł literackich jako przykład interpretacji tekstu pierwowzoru. Omów na wybranych przykładach i dokonaj oceny. 19. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje literatury polskiej. Omów wybrane przykłady dzieł. 20. Literackie, malarskie i filmowe powroty do młodości. Omów problem na wybranych przykładach dzieł. 21. Różne ujęcia Sądu Ostatecznego w sztuce. Zanalizuj wybrane teksty kultury. 22. Konszachty z nieczystymi siłami. Przedstaw najciekawsze, Twoim zdaniem, realizacje tego tematu w wybranych tekstach literackich i innych dziedzin sztuki. 23. Motyw rewolucji jako temat sztuki. Omów na podstawie analizy wybranych dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 24. Portrety dekadentów w sztuce. Omów na podstawie wybranych przykładów dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 25. Historie mityczne jako inspiracja dla literatury i sztuki. Omów na wybranych przykładach dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 26. Młodzieżowy idol na miarę swoich czasów. Omów na przykładzie literatury współczesnej i filmu. 27. Impresjonizm w literaturze i malarstwie przełomu XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach. 28. Topos starości w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych przykładach dzieł sztuki.
29. Cztery pory roku jako motyw w sztuce. Omów zagadnienie na wybranych przykładach dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 30. Literacka i filmowa wizja PRL-u. Zanalizuj i zinterpretuj wybrane teksty kultury lat 70. XX wieku. 31. Ekspresjonizm w literaturze i malarstwie. Przedstaw, analizując wybrane przykłady, zwróć uwagę na środki artystyczne charakterystyczne dla tej konwencji i ich role. 32. Fascynacja ludową obyczajowością. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 33. Paraboliczny charakter baśni. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 34. Dzieła sztuki jako inspiracja dla literatury. Omów na podstawie wybranych tekstów kultury. 35. Analizując wybrane teksty kultury, porównaj różne ujęcia nieszczęśliwej miłości w filmie i literaturze. 36. Totalitaryzm w literaturze i filmie. Omów zjawisko na podstawie wybranych dzieł. 37. Przedstaw i omów sceniczne i filmowe interpretacje Dziadów A. Mickiewicza w XX wieku. Porównaj pierwowzór literacki i jego ekranizację i inscenizacje. Przygotował zespół przedmiotowy w składzie: Mgr Barbara Stolarewska przewodnicząca, Mgr Anna Kałamarz, Mgr Iwona Stochmiałek.