Informacje o procesach poligraficznych Kolory... 2 Podstawowe procesy introligatorskie... 3 Podstawowe procesy uszlachetniające... 4 Metody zdobienia gadżetów... 6
Kolory CMYK Określa barwy, które oparte zostały na modelu CMYK (tzw. triada), czyli przy pomocy czterech farb procesowych: Cyjan - niebieska, Magenta - różowa, Yellow - żółta, Black czarna. CMYK zapewnia tzw. druk full color. W/w barwy mieszają się ze sobą w różnych możliwych proporcjach dzięki czemu uzyskujemy wszystkie możliwe kolory Określony skład procentowy uzyskuje się przez zastosowanie rastra. W systemie CMYK drukujemy wszelkiego rodzaju druki kolorowe full-color łącznie ze zdjęciami. PANTONE Określa barwy dodatkowe / specjalne. Barwy te ujęte są we wzorniku kolorystycznym, z którego są dobierane; nie są one oparte na modelu CMYK. Wzornikiem podstawowym dla tego systemu jest Pantone Color Formula Guide zawierający ponad 1000 próbek każda z indywidualnym numerem i opisem barwy. System ten używany jest zarówno w druku offsetowym, fleksograficznym, sitodruku oraz przy nadruku na gadżetach reklamowych. Tego modelu barw nie stosuje się w druku cyfrowym. Każdą barwę można przeliczyd z modelu CMYK na Pantone i odwrotnie. RGB Kolejny model barw - RGB. Jego nazwa powstała ze złożenia pierwszych liter angielskich nazw barwy R red (czerwonej), G green (zielonej) i B blue (niebieskiej). Jest to model stosowany np. w telewizorach czy monitorach komputerowych. Modelu RGB nie stosuje się w druku. APLA Jest to jednolite tło, pokryte jednolitą kolorystyką - pełne krycie powierzchni arkusza na wcześniej ustalonym obszarze.
Podstawowe procesy introligatorskie FALCOWANIE To proces polegający na składaniu / łamaniu (np. ulotki A4 na trzy części) wykonywany na maszynie introligatorskiej do falcowania, czyli złamywania arkuszy na określony format. Falcowanie, w odróżnieniu od omówionego niżej bigowania, charakteryzuje się ostrym grzbietem. BIGOWANIE To proces introligatorski polegający na odciskaniu (wgniataniu) rowków w papierach i kartonach o gramaturach zazwyczaj powyżej 170 g/m 2 w celu ułatwienia jego złożenia. Bigowanie, w odróżnieniu od falcowania, charakteryzuje się zaokrąglonym grzbietem. SZTANCOWANIE Polega na wykrojeniu lub przegnieceniu (tzw. bigowaniu) za pomocą wykrojnika z użyciem docisku dowolnych kształtów w papierze, kartonie, tekturze lub innym podłożu (sztancujemy np. kształty teczki, zawieszki, pudełka, etykiety euro lock ). Za pomocą sztancowania można zarówno nadawad wyrobom odpowiednie kształty zewnętrzne, jak i wykonywad w nich otwory czy linie bigujące lub perforacje Do wysztancowania określonej pracy niezbędne jest uprzednie zaprojektowanie i wykonanie wykrojnika pełniącego rolę matrycy/formy w sztancowaniu. WYKROJNIK Sztancowania (wykrawania) dokonuje się za pomocą umieszczonego na maszynie wykrojnika, którego roboczą częścią jest nóż o odpowiednio wyprofilowanym kształcie ostrza (ostrym do cięcia lub nieostrym do bigowania). Projektujemy i wykonujemy wykrojniki o odpowiednich kształtach, dostosowane do wymagao technicznych danego wyrobu (np. teczki lub pudełka). KLEJENIE Jest to łączenie kilkudziesięciu kartek wyrobu papierniczego z okładką za pomocą maszyny nazywanej oklejarką za pomocą gorącego kleju (oprawa miękka klejona). Po oklejeniu książki należy ją dociąd do formatu na maszynie zwanej trójnożem. Możemy także wykonad oprawę szyto-klejoną jest to oprawa klejona wzmocniona szyciem nidmi /pozszywanymi nicią składkami. ZBIERANIE/KOMPLETOWANIE Jest to proces obróbki introligatorskiej polegający na zbieraniu arkuszy lub gotowych użytków w określonej kolejności (np. zgodnie z numeracją stron). W zależności od rodzaju pracy wykonuje się je ręcznie lub maszynowo. SZYCIE ZESZYTOWE (BROSZUROWANIE) Szycie zeszytowe najczęściej poprzedzone jest zbieraniem, jednak traktujemy je jako komplet, tak więc zaznaczenie w zleceniu szycia zeszytowego, oznacza, iż domyślnie w jego skład wchodzi także zbieranie, więc go już nie wyszczególniamy. Istnieje możliwośd szycia zszywkami płaskimi lub oczkowymi, które umożliwiają wpięcie broszury do segregatora.
Podstawowe procesy uszlachetniające Proces uszlachetniania w zależności od wybranego sposobu można stosowad na całej powierzchni podłoża, jak i na jego części, np. pokrytej farbą lub na miejscach niezadrukowanych (np. lakierowanie wybiórcze). Najczęściej jednak wykonuje się go na arkuszach, które uprzednio zostały zadrukowane, przed procesami introligatorskimi. Wynikiem uszlachetniania jest nie tylko podniesienie walorów estetycznych wyrobów poddawanych temu procesowi, ale uzyskanie w koocowym efekcie także wzrostu ich wytrzymałości na rozciąganie, na ścieranie czy na działanie czynników zewnętrznych. LAKIEROWANIE FOTOUTWARDZALNE UV Lakierowanie UV jest procesem polegającym na powlekaniu całej powierzchni arkusza (lakierowanie pełne) lub tylko jego części (lakierowanie wybiórcze) dającym widoczne efekty dekoracyjne oraz efekty ochronne - zapewniają: elastycznośd, odpornośd na wilgod, ochronę przed ścieraniem. LAKIEROWANIE DYSPRESYJNE Lakierowanie dyspersyjne to także powlekanie całej powierzchni arkusza lub jego części. Istotną zaletą tego rodzaju powlekania jest możliwośd użycia go przy lakierowaniu opakowao żywności, gdyż utrwalona warstwa w żaden sposób nie wpływa na smak lub zapach zapakowanego produktu. Lakiery dyspersyjne nie dają tak spektakularnych efektów wizualnych i ochronny jak lakierowanie UV powodują delikatny wzrost parametrów wytrzymałościowych oraz wizualnych uszlachetnianego podłoża. LAKIEROWANIE OFFSETOWE Powlekają z reguły całą powierzchnię arkusza. Dają niewielkie efekty wizualne i ochronne. Warto je nakładad aby zabezpieczyd druk przed ścieraniem farby. FOLIOWANIE Foliowanie, czyli nakładanie cienkiej folii na całej powierzchni arkusza. Po foliowana powierzchnia charakteryzuje się większą odpornością na działanie czynników zewnętrznych, co wydłuża jej żywotnośd. Prócz zalet czysto technicznych, powierzchnia zyskuje widoczne efekty wizualne. Foliowanie ma na celu przede wszystkim uwydatnienie druku, zwiększenie wytrzymałości podłoża, poprawę właściwości optycznych. Może stanowid ono również ochronę przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak woda, wilgod czy tłuszcz. Pokrycie odbitki drukarskiej folią poprawia jej właściwości mechaniczne, a przede wszystkim zwiększa jej wytrzymałośd na ścieranie. Stosowad można folię błyszczącą, matową oraz folie strukturalne. LAMINOWANIE Laminaty są oszczędną powłoką podnoszącą walory i zabezpieczającą banery na dwa do pięciu lat przed działaniem czynników atmosferycznych, w tym promieniowania UV, wody, chemikaliów i przed zarysowaniami. Dostępne jest wykooczenie w wersji matowej i błyszczącej. Stosuje się go do zabezpieczeo billboardów, plakatów, banerów czy grafiki samochodowej. ZŁOCENIE (HOT STAMPING) Hot stamping, inaczej zwany po prostu złoceniem, ma na celu podkreślenie i wyróżnienie motywu graficznego oraz uzyskanie metalicznego efektu imitującego złoto, srebro lub inną fakturę lub kolor. Polega na nałożeniu warstwy folii za pomocą rozgrzanej matrycy i z użyciem odpowiedniego docisku na złociarkach lub specjalnie przystosowanych maszynach sztancujących. TŁOCZENIE NA SUCHO (SUCHE TŁOCZENIE) Jest to proces zbliżony do złocenia, z tą różnicą, że nie używa się w nim folii. Służy do podkreślenia i wyróżnienia motywu graficznego. Metoda polega na odkształceniu podłoża w celu uzyskania reliefu wypukłego lub wklęsłego za pomocą matrycy w przypadku tłoczenia lub kompletu matryc w przypadku przetłoczenia. Uzyskiwane rezultaty zależą w dużym stopniu od wyboru podłoża do tłoczenia i precyzji wykonania zastosowanych tłoczników. FLOK (FLOKOWANIE)
Flokowanie (zamszowanie) polega na zadrukowaniu podłoża farbą drukarską, a następnie naniesieniu na jej nieutrwaloną powierzchnię warstwy specjalnych włókien o długości 0,7-1,5 mm. Włókna przyklejają się prostopadle do powierzchni wytworu włókienniczego, papierowego lub tworzywa sztucznego, tworząc charakterystyczne runo. Druk flokowy wprawdzie nie należy do najnowocześniejszych metod uszlachetniania, jednak pozwala uzyskad efekty niemożliwe do wykonania technikami stosowanymi powszechnie. Dzięki jego zastosowaniu, uzyskujemy efekty specjalne indywidualizujące opakowanie czy okładkę książki. INNE Oprócz wymienionych w niniejszym opracowaniu technik uszlachetniania druków, istnieją również technologie hybrydowe, czyli mieszane, takie jak np.: folia matowa + lakier wybiórczy UV dające niesamowite efekty wizualne.
Metody zdobienia gadżetów Z reguły w zależności od wybranego artykułu dobieramy technikę zdobienia (nadruku). Na dobór techniki nadruku wpływ ma rodzaj produktu, kształt, materiał z jakiego jest wykonany i maksymalne pole zadruku. Na oferowanych artykułach wykonujemy znakowanie / zdobienie w technikach: TAMPODRUK Tampondruk jest techniką stosowaną dla większości rodzaii powierzchni i kształtów. Konieczne jest wykonanie matrycy (na podstawie projektu), następnie nadruk jest przenoszony na przedmiot przy użyciu gumy silikonowej tzw. tamponu. W technice tampodruku można zastosowad tzw. podwójne nakładanie farby w razie potrzeby wykonania nadruku w jasnym kolorze na ciemnym tle lub na podłożu transparentnym wymaga podwójnego nakładania farby. SITODRUK Sitodruk jest równie popularną techniką zdobienia. Konieczne jest naświetlenie klisz. Przedmiot drukowany umieszcza się bezpośrednio pod siatką i następnie przeciska się farbę przez siatkę (sito), co powoduje przeniesienie nadruku na przedmiot. W technice sitodruku można zastosowad tzw. podwójne nakładanie farby w razie potrzeby wykonania nadruku w jasnym kolorze na ciemnym tle lub na podłożu transparentnym wymaga podwójnego nakładania farby. KALKA CERAMICZNA Kalkę ceramiczną wykonuje się w technice sitodruku. Po naniesieniu na przedmiot jest on wypalany w wysokiej temperaturze co zapewnia bardzo wysoką trwałośd zdobienia. HAFT Haft jest techniką polegającą na wyszywaniu loga na przedmiotach. Haft stosuje się na różnego rodzaju tekstyliach (np. koszulkach, czapkach, torbach, itd.). Do wykonania haftu należy sporządzid specjalny program. Cena haftu nie zależy od ilości kolorów, lecz od ilości przeszyd i wielkości nadruku. GRAWEROWANIE Grawerowanie laserowe jest metodą wypalania nadruku na powierzchni metalu i innych materiałów. Jest to technika bardzo precyzyjna - promieo lasera jest kontrolowany przez komputer, można więc wykonad nadruk o wyjątkowej dokładności. Nie ma możliwości grawerowania w kolorze. Kolor zdobienia grawerem jest jednolity i zależy od koloru tła znajdującego się pod wierzchnią (wypaloną) warstwą produktu. Elementy zdobione grawerem zyskują szlachetny wygląd. TŁOCZENIE Tłoczenie wymaga wykonanie matrycy (tłocznika). Metoda polega na odkształceniu podłoża w celu uzyskania reliefu wypukłego lub wklęsłego poprzez matrycę (nadruk jest wytłaczany (odciskany) na przedmiocie). Używa się go do znakowania przedmiotów ze skóry naturalnej lub wyrobów skóropodobnych.