ul. Monte assino 6. el opracowania Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa /3 kwiecień 3r. Przedmiotem opracowania jest projekt zawierający całość zagadnień z zakresu ochrony radiologicznej, dotyczących obliczeń osłon stałych przed promieniowaniem rentgenowskim oraz opis wentylacji w Pracowni RTG. Projekt ochrony radiologicznej został opracowany na podstawie: - informacji udzielonej przez Zleceniodawcę dotyczącej grubości oraz budowy istniejących i planowanych ścian i stropów, - inwentaryzacji obiektu, - uzgodnień ze Zleceniodawcą, - danych technicznych montowanego aparatu rentgenowskiego.. Podstawa prawna. Dokumentację opracowano na podstawie obowiązujących dokumentów: - Ustawy z dnia 9 listopada r. Prawo atomowe Dz. U. z r. poz. 64), - Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 5r. w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego Dz. U. z 5r. Nr poz. 68), - Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 lutego roku w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej Dz. U. Nr 5 z r. poz.65 z późn. zm.), - Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia sierpnia 6 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z urządzeniami radiologicznymi Dz. U. z 6r. Nr 8 poz.35). - PN-86/J-8 Materiały i sprzęt ochronny przed promieniowaniem X i gamma: Obliczanie osłon stałych wydanie Alfa 986r. 3. Opis warunków i wymagań wynikających z przepisów prawnych. 3. Lokalizacja Pracownia Rentgenowska na Bloku Operacyjnym Sala Operacyjna z angiografem) zlokalizowana jest na trzecim piętrze istniejącego budynku D Szpitala przy ulicy Monte assino 6 w Przemyślu. W pracowni ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa /3 kwiecień 3r. tej planowane jest zamontowanie i stosowanie rentgenowskiego aparatu Allura V firmy Philips. Jest to aparat angiograficzny pracujący w oparciu o bezpośredni DR) cyfrowy system tworzenia obrazów. Wysokość gabinetu rtg jest równa 3, m kanały wentylacyjne stanowią obniżenia w żadnym miejscy gabinetu wysokość nie jest mniejsza niż,5 m). Powierzchnia gabinetu wynosi 63,6 m. Pomieszczenie wyposażone jest w wentylację mechaniczną klimatyzacja, filtry absolutne) zgodnie z wymaganiami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia czerwca 5 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej Dz. U. Nr 6, poz. 985 i Nr 5, poz. 5). Kratka nawiewna ścienna zlokalizowana pod sufitem wymiary 663x36x47 szt. ); kratka wywiewna ścienna zlokalizowana pod sufitem wymiary 5x35 szt. ); kratka wywiewna ścienna zlokalizowana przy podłodze wymiary 5x35 szt. ). 3. Opis pomieszczeń sąsiadujących z gabinetem rtg oraz istniejących osłon stałych Ściana A - B Jest to częściowo zewnętrzna i wewnętrzna ściana Pracowni RTG. Za ścianą znajduje się sterownia. Ściana zbudowana jest z cegły dziurawki o grubości cm na zaprawie betonowej. W ścianie znajdować się będzie okienko przeglądowe oraz drzwi do myjni Bloku Operacyjnego. Ściana B - Jest to zewnętrzna ściana Pracowni RTG. Ściana sąsiaduje z terenem zewnętrznym w odległości ok. 7 metrów zlokalizowane są dwukondygnacyjne budynki Szpitala, zaś w odległości min. 8 metrów zlokalizowane są sześciokondygnacyjne budynki Szpitala). Ściana zbudowana jest z ocieplonej, elewacyjnej, betonowej płyty prefabrykowanej o grubości cm. Ściana - D Jest to częściowo zewnętrzna i wewnętrzna ściana Pracowni RTG. Ściana sąsiaduje z pomieszczeniem technicznym maszynownią) aparatu rtg oraz pomieszczeniami Brudownika Bloku Operacyjnego). Ściana zbudowana jest z cegły ceramicznej dziurawki o grubości cm. Ściana D - A Jest to częściowo zewnętrzna i wewnętrzna ściana Pracowni RTG. Za ścianą znajduje się pomieszczenie przygotowania pacjenta oraz magazyn Bloku Operacyjnego. Ściana zbudowana jest cegły ceramicznej dziurawki o grubości cm. W ścianie zlokalizowane są drzwi do pomieszczenia przygotowania pacjenta. Na dwóch odcinkach ściany sąsiaduje ona z kanałami instalacyjnymi. Strop górny Strop stanowi wylewany żelbeton o grubości cm. Nad gabinetem znajduje się stropodach. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 3/3 kwiecień 3r. Strop dolny Strop stanowi wylewany żelbeton o grubości 3 cm. Poniżej gabinetu zlokalizowane są pomieszczenia medyczne Szpitala Oddział Dziecięcy). 4. ZAŁOŻENIA DO OBLIZEŃ: 4. Parametry techniczne aparatu rentgenowskiego Dla aparatu rentgenowskiego typu Allura V firmy Philips: Maksymalny prąd anodowy dla radiografii: 5 ma przy 8 kv ma przy kv 8 ma przy 5 kv 666 ma przy 5 kv Maksymalny prąd anodowy dla fluoroskopii: 3 ma dla 5 kv Maksymalne stosowane napięcie lampy rtg wynosić będzie 5 kv Średni prąd anodowy stosowany w czasie trwania fluoroskopii: 5 ma 4. zas pracy: Średni czas ekspozycji rtg w czasie jednego zabiegu: 5 minut łączny czas zabiegu do 6 minut), ilość rejestrowanych/nagrywanych obrazów z zastosowaniem promieni X w czasie jednego zabiegu: 5 czas trwania maks.,5 sekundy). Średnia ilość zabiegów w tygodniu: 5. Tryb pracy prąd lampy rtg [ma] średni czas jednej ekspozycji/zabiegu rtg [h] ilość zabiegów/ekspozycji w tygodniu obciążenie prądowo-czasowe [mah] fluoroskopia 5,5 5 94 nagrywanie/grafia 8 4, -5 375 3 łącznie - - - 7 4.3 Dawki graniczne Zgodnie z obowiązującymi przepisami roczne dawki graniczne wynoszą: a) dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące: D 6 msv kategoria A), ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 4/3 kwiecień 3r. b) dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące: D 6 msv kategoria B), c) dla ogółu ludności msv, W Pracowni rentgenowskiej konstrukcje ścian i stropów musza zabezpieczać: - w pomieszczeniach pracowni rentgenowskiej poza gabinetem rentgenowskim przed otrzymaniem w ciągu roku dawki przekraczającej 3 msv; - w pomieszczeniach poza pracownią rentgenowską, a także osoby z ogółu ludności przebywające w sąsiedztwie przed otrzymaniem w ciągu roku dawki przekraczającej,5 msv, W obliczeniach użyto następujących wartości: - dawka pochłonięta w tkance równa, cgy/tydzień dawka ta przeliczona na dawkę pochłoniętą w powietrzu wynosi,87 cgy/tydzień), - dawka pochłonięta w tkance równa,6 cgy/tydzień dawka ta przeliczona na dawkę pochłoniętą w powietrzu wynosi,5 cgy/tydzień). W przypadku obliczeń zredukowanej mocy dawki promieniowania rozproszonego przez tkankę albo ściany i stropy przyjmuje się, że dawka od każdego z nich nie może przekroczyć 5% wartości dawki przyjmowanej do obliczeń tj. D,87 cgy/tydzień albo D,5 cgy/tydzień. 4.4 Założenia do obliczeń zredukowanej mocy dawki, rozproszonej przez osłonę stałą. Do obliczenia zredukowanej mocy dawki, rozproszonej przez ciało, przyjmując, że rozmiar detektora DR wynosi cm x cm, wyliczona wartość powierzchni rozpraszającej s) wynosi,4 m. Dla odległości ogniska lampy od ciała rozpraszającego f min,5 m, stosunek f /s6,5 tj>. - Zakres ruchu stołu w kierunku bocznym: 8 mm - Zakres ruchu w kierunku wzdłużnym: mm. - Zakres zmiany wysokości: 785-65 mm odległość między górną powierzchnią blatu stołu a podłogą). 5. OBLIZENIA OSŁON. 5. Stosowane wzory: Obliczenia wykonano na podstawie normy PN-86/J-8 Obliczanie osłon stałych. Wymagane grubości osłon określono na podstawie zawartych tam tabel i wykresów, posługując się wzorami obliczeniowymi dla poniższych wielkości: ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 5/3 kwiecień 3r. a) zredukowana moc dawki promieniowania rozproszonego przez tkankę ) b) zredukowana moc dawki promieniowania rozproszonego przez beton lub cegłę ) c) promieniowanie uboczne 5. Obliczenia dla aparatu rentgenowskiego. Ściana A B Ściana D,6 cgy 5% limitu użytkowego 3, msv/rok I to 7 magodz T l, m D l,6 4,4 I t ) T 7, µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa, mm. D,6 cgy I to 7 magodz T l m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,6 4,8 I t ) T y s 7,4 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,4 mm. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 6/3 kwiecień 3r. Okno przeglądowe D,6 cgy 5% limitu użytkowego 3, msv/rok I to 7 magodz T l,3 m D l,6 5,9 I t ) T 7,3 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa, mm. D,6 cgy I to 7 magodz T l, m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,6 4,84,8 I t ) T y s 7,4 4 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,3 mm. Drzwi D,435 cgy 5% dawki,5 msv/rok I to 7 magodz T,5 l,4 m D l,435 5,76 I t ) T 7,5,9 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa,3 mm. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 7/3 kwiecień 3r. D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l,3 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435 5,9,8 I t ) T y s 7,5,4 7 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,5 mm. Ściana B Obliczeń nie wykonywano brak możliwości napromienienia osób teren zewnętrzny, III piętro). Ściana D D,435 cgy 5% dawki,5 msv/rok I to 7 magodz T,5 l 4 m D l,435 6 I t ) T 7,5,6 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa,7 mm. D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l 3,9 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435 5,,8 I t ) T y s 7,5,4 5 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa, mm. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 8/3 kwiecień 3r. Ściana D A magazyn D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l 3,7 m D l I t ) T,435 3,69 7,5, µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa,7 mm. D,435 cgy I to 88,7 magodz T,5 l,6 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435 6,76,8 I t ) T y s 88,7,5,4 7 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,3 mm. Ściana D A pomieszczenie przygotowania pacjanta) D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l 3,4 m D l I t ) T,435,56 7,5,9 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa,8 mm. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 9/3 kwiecień 3r. D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l 3,3 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435,89,8 I t ) T y s 7,5,4 36 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,3 mm. Strop górny D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l,5 m D l I t ) T,435,5 7,5,8 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa,8 mm. D,435 cgy I to 7 magodz T,5 l,4 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435,96,8 I t ) T y s 7,5,4 3 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,3 mm. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa /3 kwiecień 3r. Strop dolny D,435 cgy I to 7 magodz T l, m D l I t ) T,435,44 7,6 µgy h Zgodnie z punktem.5.. normy, dla napięcia 5 kv, przyjmuje się, że grubość wymaganej osłony z ołowiu jest równa 3,4 mm. D,435 cgy I to 7 magodz T l,3 m f,9 m najmniejsza odległość SID ognisko - powierzchnia detektora) s,4 m y D l f,435,69,8 I t ) T y s 7,4,4 Zgodnie z punktem.5.3. normy, grubość wymaganej osłony z ołowiu dla napięcia 5 kv, jest równa,4 mm. 6. Obliczenia dla promieniowania ubocznego: Na podstawie danych Producenta aparatu rtg oraz wymagań 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia sierpnia 6 r. w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z urządzeniami radiologicznymi lampy rentgenowskie aparatów rentgenowskich dla wszystkich rodzajów ekspozycji diagnostycznych mogą być używane jedynie w kołpakach, głowicach lub w innych urządzeniach tak zabezpieczających przed promieniowaniem ubocznym, aby w odległości m od ogniska lampy, przy całkowicie przesłoniętym wylocie wiązki promieniowania oraz przy maksymalnym napięciu i maksymalnym obciążeniu lampy w czasie godziny, moc dawki promieniowania nie przekraczała, mgy/h. Zgodnie z w/w zapisem obliczona dawka pochodząca od promieniowania ubocznego wynosi: D U, mgy/godz,35 godz.,35 mgy. Dla odległości do miejsca osłanianego wynoszącej,9 metra strop dolny), wartość promieniowania ubocznego DD U /l ) wynosi,44 mgy. Zgodnie z rysunkiem nr normy PN-86/J-8 grubość osłony na poziomie 4, mm Pb stanowi krotność osłabienia k) równą 3 5 dla napięcia 5 kv. Zgodnie ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa /3 kwiecień 3r. z zależnością D/k obliczona tygodniowa wartość dawki promieniowania ubocznego jest równa,5-8 mgy, co stanowi,5-4 % dawki, mgy tygodniowa dawka dopuszczalna). Obliczona wartość tygodniowej dawki promieniowania ubocznego dla najbardziej niekorzystnych warunków jest poniżej % dawki dopuszczalnej grubości obliczonych osłon nie ulegają zmianie. ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 7. Zestawienie osłon. Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa /3 kwiecień 3r. Istniejąca osłona - cegła ceramiczna dziurawka o grubości cm - okno przeglądowe - drzwi - płyta prefabrykowana betonowa o grubości cm + ocieplenie) - okna drewniano-aluminiowe - cegła ceramiczna dziurawka o grubości cm - cegła ceramiczna dziurawka o grubości cm - drzwi - żelbeton wylewany o grubości 3 cm - żelbeton wylewany o grubości cm Równoważnik ołowiu istniejącej osłony [mm] Obliczona grubość ołowiu [mm] Ściana A B,3,,,,,3 Ściana B,4 -, Ściana D,3,7 Ściana D A,3,,8 Strop dolny 4,7 3,4 Strop górny 3,4,4 Wymagania dodatkowe - ścianę zabezpieczyć blachą ołowianą o grubości mm - okienko przeglądowe wykonać ze szkła ołowiowego o równoważniku ołowiu, mm - drzwi wymagają zabezpieczenia blachą ołowianą o grubości,5 mm - ściana nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń* - okna nie wymagają dodatkowych zabezpieczeń* - ścianę zabezpieczyć blachą ołowianą o grubości,5 mm - ścianę zabezpieczyć blachą ołowianą o grubości,5 mm - drzwi wymagają zabezpieczenia blacha ołowianą o grubości, mm - strop nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń - strop nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9
ul. Monte assino 6 Blok Operacyjny w budynku D hirurgia Naczyniowa 3/3 kwiecień 3r. * - ściana i okna nie wymagają zabezpieczeń ze względu na ich lokalizację światło okien rozpoczyna się na wysokości na wysokości min., metra nad poziomem posadzki oraz na sąsiedztwo obiektów za oknami: w odległości ok. 7 metrów zlokalizowane są budynki Szpitala dwukondygnacyjne, zaś w odległości min. 8 metrów zlokalizowane są budynki Szpitala sześciokondygnacyjne. Uwaga: Dla ścian wykonanych z cegły ceramicznej dziurawki ze względu na wewnętrzne przestrzenie powietrzne przyjęto, że grubość wynosi 3% cegły pełnej o gęstości na poziomie,6 g/cm 3. 8. Podsumowanie Zgodnie z Ustawą z dnia 9 listopada r. Prawo atomowe Dz. U. z r. poz. 64), wykonywanie działalności związanej z narażeniem, polegającej na: - uruchamianiu i stosowaniu urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące, - uruchamianiu pracowni, w których mają być stosowane źródła promieniowania jonizującego, w tym pracowni rentgenowskich, wymaga zezwolenia albo zgłoszenia w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. Zezwolenie na uruchamianie i stosowanie aparatów rentgenowskich do celów diagnostyki medycznej, radiologii zabiegowej, radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń nienowotworowych oraz uruchamianie pracowni stosujących takie aparaty wydaje państwowy wojewódzki inspektor sanitarny. Inspektor Ochrony Radiologicznej GIS 477R/9 PAA IOR/4/ IOR-; IOR-; IOR-3 mgr inż. Andrzej Lutak ul. ybulskiego 8/7 3-7 Kraków Oddział Kraków tel. 67-9-8-9