CENTRALNY OŚRODEK BADAWCZO - ROZWOJOWY OPAKOWAŃ LABORATORIUM BADAŃ MATERIAŁÓW I OPAKOWAŃ JEDNOSTKOWYCH PL-02-942 WARSZAWA, ul. Konstancińska 11 Tel.: (48-22) 842-20-11 Fax: (48-22) 842-23-03 e-mail: kalinowski@cobro.org.pl SPRAWOZDANIE Z BADAŃ Nr DOJ-531-18/3/10 "Ocena organoleptyczna oraz badania migracji globalnej kubków EPS o symbolu F7sc" Badania wykonano dla: Veriplast Poland Sp. z o.o. 96-100 Skierniewice, ul. Mszczonowska 75/83 Podstawa: Zlecenie z dnia 12.01.2010 r. Wykonawcy: Maria Bissenik mgr inŝ. Małgorzata Pawlicka Opracowała: mgr Zofia Pogorzelska Zatwierdził: mgr inŝ. Wojciech Kalinowski Warszawa, 12.02.2010 r.

DOJ-531-18/3/10 Stron 4 Strona 2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Wyniki badań odnoszą się wyłącznie do badanego przedmiotu. Niniejsze sprawozdanie nie moŝe być powielane fragmentarycznie bez pisemnej zgody Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych. Dopuszcza się powielanie sprawozdania w całości. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Opis próbki Przedmiot badań stanowiły, zgodnie z deklaracją Zleceniodawcy, kubki EPS o symbolu F7sc, z nadrukiem zewnętrznym, o pojemności 200 ml (reprezentant kubków 75ml - 600ml oraz pojemników 100ml - 1000ml wraz z przykrywkami, bez nadruku i z nadrukiem). W/w wyroby produkowane są z następujących surowców: Polistyren D833B/D933B produkcji firmy Ineos Nova Farby graficzne: UVAROLID/UVACURID prod. Zeller+Gmelin GmbH, Seria O80UV, produkcji firmy RUCO Druckfarben A.M. Ramp Co GmbH WyŜej wymienione wyroby przeznaczone są do następujących środków spoŝywczych: zimne i gorące (do 80 C) napoje, sałatki owocowo-warzywne, potrawy mięsne, lody. Próbki do badań były pobrane, oznakowane i dostarczone do laboratorium COBRO w dniu 15.01.2010 r. przez Zleceniodawcę tj. firmę Veriplast Poland Sp. z o.o. w Skierniewicach. Zakres badań Stosownie do zlecenia, zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia (WE) Nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z Ŝywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. Urz. UE L 338 str. 4) i wymaganiami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225), odpowiednio do przewidywanego zastosowania zakres badań obejmował: 1. Ocenę organoleptyczną. 2. Oznaczenie migracji globalnej do wody destylowanej, 3% kwasu octowego oraz izooktanu. Metodyka badań 1. Ocenę organoleptyczną wykonano przy zastosowaniu próby trójkątowej w oparciu o normy: PN-87/O-79114 "Oznaczanie przekazywania zapachu i smaku przy bezpośrednim kontakcie". DIN 10955:2004 Sensorische Prüfung - Prüfung von Packstoffen und Packmitteln für Lebensmittel. Ocenę przeprowadzono po zastosowaniu wody wolnej od zapachu i smaku jako substancji wzorcowej w następujących warunkach kontaktu: 10 dni w temperaturze 40 C 1 h w temperaturze 80 C 2. Badania migracji globalnej wykonano zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. ze zmianą z dnia 30 października 2008 r. (Dz. U. 2007 Nr 129, poz. 904; 2008 Nr 205, poz. 1285), Dyrektyw 85/572/EWG ze zmianą 2007/19/WE i 82/711/EWG ze zmianą 93/8/EWG, 97/48/WE oraz według zaleceń normy PN-EN 1186-1:2005 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Przewodnik dotyczący wyboru warunków i metod badań migracji globalnej.

DOJ-531-18/3/10 Stron 4 Strona 3 Badania migracji do izooktanu wykonano zgodnie z normą PN-EN 1186-14:2005 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Część 14: Metody badań migracji globalnej z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z produktami spoŝywczymi zawierającymi tłuszcze w testach substytucyjnych z zastosowaniem izooktanu i 95% etanolu jako mediów substytucyjnych. Migrację oznaczono zgodnie z normą PN-EN 1186-9:2006 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Część 9: Metody badań migracji globalnej do wodnych płynów modelowych przez napełnienie wyrobu. Stosownie do przewidywanego zastosowania, w oparciu o warunki badań podane w Dyrektywie 97/48/EC oraz Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. (Dz. U. Nr 129, poz. 904), migrację oznaczono po zastosowaniu następujących warunków kontaktu: I. Woda destylowana 3% kwas octowy 1 h w temperaturze 80 C 1 h w temperaturze 80 C II. 3% kwas octowy 10 dni w temperaturze 40 C, izooktan 2 dni w temperaturze 20 C. Wyniki badań 1. W ocenie organoleptycznej przeprowadzonej przy zastosowaniu skali oceny natęŝenia zapachu i smaku od 0 do 4, nie stwierdzono istotnej róŝnicy w zapachu i smaku próbek badanych i kontrolnych. Wyniki oceny organoleptycznej przedstawiono w tabeli 1. Tabela 1. Wyniki oceny organoleptycznej Warunki kontaktu Zapach Smak Ocena 10 dni, 40 C 0 1 Pozytywna 1 h, 80 C 0 0 Pozytywna Skala oceny natęŝenia zapachu/smaku: 0 niewyczuwalne; 1 ledwo wyczuwalne; 2 słabe; 3 wyraźne; 4-silne 2. Wyniki badań migracji globalnej (wartość średnia z odchyleniem standardowym) do zastosowanych płynów modelowych przedstawiono w tabeli 2 i 3. KaŜdy wynik jest średnią z trzech oznaczeń. Tabela 2. Wyniki badań migracji globalnej Płyn modelowy Warunki kontaktu Poziom migracji (mg/kg) Woda destylowana 1 h, 80 C 2,7 ± 0,7 3% Kwas octowy 1 h, 80 C 2,1 ± 1,0

DOJ-531-18/3/10 Stron 4 Strona 4 Tabela 3. Wyniki badań migracji globalnej Płyn modelowy Warunki kontaktu Poziom migracji (mg/kg) 3% Kwas octowy 10 dni, 40 C 1,7 ± 0,4 Izooktan 2 dni, 20 C 24,3 ± 4,3 * * Wynik migracji globalnej bez zastosowania współczynnika redukcji - odpowiednio do rodzaju pakowanej Ŝywności wynik migracji globalnej do izooktanu naleŝy podzielić przez współczynnik redukcji tj. cyfry od 2 do 5 (zgodnie z Dyrektywą 85/572/EWG ze zmianą 2007/19/WE oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r., Załącznik nr 2 Tabela 3, ze zmianą z dnia 30 października 2008 r.) Limit migracji globalnej, według wymagań Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. ze zmianą z dnia 30 października 2008 r. (Dz. U. 2007 Nr 129, poz. 904; 2008 Nr 205, poz. 1285) oraz Dyrektywy 2002/72/WE z późniejszą zmianą 2007/19/WE, wynosi 60 mg/kg lub 10 mg/dm 2. Wszystkie badania wykonano w dniach 26.01-11.02.2010 r.

CENTRALNY OŚRODEK BADAWCZO - ROZWOJOWY OPAKOWAŃ LABORATORIUM BADAŃ MATERIAŁÓW I OPAKOWAŃ JEDNOSTKOWYCH PL-02-942 WARSZAWA, ul. Konstancińska 11 Tel.: (48-22) 842-20-11 Fax: (48-22) 842-23-03 e-mail: lab_opak_jedn@cobro.org.pl SPRAWOZDANIE Z BADAŃ Nr DOJ-531-328/10 "Badania jakości zdrowotnej pojemników FC4 z nadrukiem zewnętrznym wykonanych z EPS " Badania wykonano dla: Veriplast Poland Sp. z o.o. 96-100 Skierniewice, ul. Mszczonowska 75/83 Podstawa: Zlecenie z dnia 23.08.2010 r. Wykonawcy: Maria Bissenik mgr Adam Fotek mgr inŝ. Małgorzata Pawlicka Opracowała: mgr Zofia Pogorzelska Zatwierdził: dr Karol Bal Warszawa, 23.09.2010 r.

0DOJ-531-328/10 Stron 4 Strona 2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Wyniki badań odnoszą się wyłącznie do badanego przedmiotu. Niniejsze sprawozdanie nie moŝe być powielane fragmentarycznie bez pisemnej zgody Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych. Dopuszcza się powielanie sprawozdania w całości. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Opis próbki Przedmiot badań stanowiły, zgodnie z deklaracją Zleceniodawcy, pojemniki FC4 z nadrukiem zewnętrznym, o pojemności 100 ml (reprezentant opakowań EPS z nadrukiem i bez nadruku o pojemności od 75ml do 1000ml). W/w wyroby produkowane są z następujących surowców: Polistyren D833B/D933B produkcji firmy Ineos Nova Farby graficzne: UVAROLID/UVACURID prod. Zeller+Gmelin GmbH, Seria O80UV, produkcji firmy RUCO Druckfarben A.M. Ramp Co GmbH WyŜej wymienione pojemniki FC4 przeznaczone są do serwowania gorących posiłków. Próbki do badań były pobrane, oznakowane i dostarczone do Laboratorium COBRO w dniu 23.08.2010 r. przez Zleceniodawcę tj. firmę Veriplast Poland Sp. z o.o. w Skierniewicach. Zakres badań Stosownie do zlecenia odpowiednio do przewidywanego zastosowania zakres badań obejmował: 1. Ocenę organoleptyczną. 2. Oznaczenie migracji globalnej do 3% kwasu octowego oraz izooktanu. 3. Oznaczenie zawartości monomeru styrenu. Metodyka badań 1. Ocenę organoleptyczną wykonano przy zastosowaniu próby trójkątowej w oparciu o normy: PN-87/O-79114 "Oznaczanie przekazywania zapachu i smaku przy bezpośrednim kontakcie". DIN 10955:2004 Sensorische Prüfung - Prüfung von Packstoffen und Packmitteln für Lebensmittel. Ocenę przeprowadzono po zastosowaniu wody wolnej od zapachu i smaku jako substancji wzorcowej w następujących warunkach kontaktu: 0,5 h w temperaturze 100 C 2. Badania migracji globalnej wykonano zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. ze zmianą z dnia 30 października 2008 r. (Dz. U. 2007 Nr 129, poz. 904; 2008 Nr 205, poz. 1285), Dyrektyw 85/572/EWG ze zmianą 2007/19/WE i 82/711/EWG ze zmianą 93/8/EWG, 97/48/WE oraz według zaleceń normy PN-EN 1186-1:2005 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Przewodnik dotyczący wyboru warunków i metod badań migracji globalnej. Badania migracji do izooktanu wykonano zgodnie z normą PN-EN 1186-14:2005 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Część 14: Metody badań migracji globalnej z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z produktami spoŝywczymi zawierającymi tłuszcze w testach substytucyjnych z zastosowaniem izooktanu i 95% etanolu jako mediów substytucyjnych. Migrację oznaczono zgodnie z normą PN-EN 1186-9:2006 Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spoŝywczymi - Tworzywa sztuczne - Część 9: Metody badań migracji globalnej do wodnych płynów modelowych przez napełnienie wyrobu.

DOJ-531-328/10 Stron 4 Strona 3 Stosownie do przewidywanego zastosowania, w oparciu o warunki badań podane w Dyrektywie 97/48/EC oraz Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. (Dz. U. Nr 129, poz. 904), migrację oznaczono po zastosowaniu następujących warunków kontaktu: 3% kwas octowy 0,5 h w temperaturze 100 C, izooktan 0,5 h w temperaturze 60 C. 3. Oznaczenie zawartości monomeru styrenu wykonano metodą chromatografii gazowej opracowaną na podstawie normy PN-87/C-89061 Polimery i kopolimery styrenu. Oznaczanie wolnych monomerów i związków nie ulegających polimeryzacji metodą chromatografii gazowej". Badania wykonano z uŝyciem n-butylobenzenu jako wzorca wewnętrznego. Wyniki badań 1. W ocenie organoleptycznej przeprowadzonej przy zastosowaniu skali oceny natęŝenia zapachu i smaku od 0 do 4, nie stwierdzono istotnej róŝnicy w zapachu i smaku próbek badanych i kontrolnych. Wyniki oceny organoleptycznej przedstawiono w tabeli 1. Tabela 1. Wyniki oceny organoleptycznej Warunki kontaktu Zapach Smak Ocena 0,5 h, 100 C 0 1 Pozytywna Skala oceny natęŝenia zapachu/smaku: 0 niewyczuwalne; 1 ledwo wyczuwalne; 2 słabe; 3 wyraźne; 4-silne 2. Wyniki badań migracji globalnej (wartość średnia z odchyleniem standardowym) do zastosowanych płynów modelowych przedstawiono w tabeli 2. KaŜdy wynik jest średnią z trzech oznaczeń. Tabela 2. Wyniki badań migracji globalnej Płyn modelowy Warunki kontaktu Poziom migracji (mg/kg) 3% Kwas octowy 0,5 h, 100 C 20,1 ± 2,9 Izooktan 0,5 h, 60 C 1,0 ± 0,0 * * Wynik migracji globalnej bez zastosowania współczynnika redukcji - odpowiednio do rodzaju pakowanej Ŝywności wynik migracji globalnej do izooktanu naleŝy podzielić przez współczynnik redukcji tj. cyfry od 2 do 5 (zgodnie z Dyrektywą 85/572/EWG ze zmianą 2007/19/WE oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r., Załącznik nr 2 Tabela 3, ze zmianą z dnia 30 października 2008 r.) Limit migracji globalnej, według wymagań Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. ze zmianą z dnia 30 października 2008 r. (Dz. U. 2007 Nr 129, poz. 904; 2008 Nr 205, poz. 1285) oraz Dyrektywy 2002/72/WE z późniejszą zmianą 2007/19/WE, wynosi 60 mg/kg lub 10 mg/dm 2.

DOJ-531-328/10 Stron 4 Strona 4 3. Wyniki badań zawartości (QM) monomeru styrenu w pojemnikach FC4 przedstawiono w tabeli 3. Tabela 3. Zawartość monomeru styrenu Lp % mg/kg 1 0,0139 ± 0,0001 139 ± 1 Według wymagań Dyrektywy 2002/72/WE z późniejszymi zmianami (Dyrektywy: 2004/1/EC, 2004/19/WE, 2005/79/WE, 2007/19/WE, 2008/39/WE i Rozporządzenie (WE) Nr 975/2009) oraz Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. ze zmianą z dnia 30 października 2008 r. oraz 24 września 2009 r. (Dz. U. 2007 Nr 129, poz. 904; 2008 Nr 205, poz. 1285; 2009 Nr 173, poz. 1350), dla monomeru styrenu brak jest ograniczeń, co oznacza, Ŝe dla tej substancji nie ustalono limitu maksymalnej ilości (QM/QMA) lub migracji specyficznej (SML). Wszystkie badania wykonano w dniach 30.08-03.09.2010 r.