ZIELONA SZKOŁA BIESZCZADY 2016 Termin wyjazdu: 9 maja 2016 13 maja 2016 Uczestnicy: uczniowie klas IV-VI Miejsce: Przysietnica 1 S t r o n a
TURYSTYCZNY PLAN WYJAZDU ZIELONA SZKOŁA BIESZCZADY 2016 1 dzień wyjazdu: W drodze do miejsca odbywania się Zielonej Szkoły Przysietnicy koło Brzozowa w woj. Podkarpackim odwiedzone zostaną dwie atrakcje turystyczne: Osada Słowiańska k. Dębicy oraz Zamek Kamieniec w Odrzykoniu. OSADA SŁOWIAŃSKA W VIII i IXw. n.e. tereny Doliny Wisłoki znajdowały się w granicach Państwa Wiślan. Pod koniec IXw. Świętopełek Wielki z Moraw najechał Państwo Wiślan (prawdopodobnie w roku 882) i pokonał tutejszego księcia. Prawdopodobnie doszło wówczas do powierzchownej chrystianizacji terenów obecnej Małopolski i Podkarpacia w obrządku słowiańskim. Jednakże nawet jeżeli chrześcijaństwo zagościło na tych ziemiach w drugiej połowie IXw. to nie zapuściło korzeni. Na początku Xw Węgrzy najechali nizinę nad Dunajem, a sąsiednich Morawian pokonali i zniszczyli ich państwo. Wiślanie zrzucili wówczas zwierzchnictwo morawskie, a wraz z nim zapewne narzuconą religię. Wiślanie pawdopodobnie nękani byli również najazdami Węgrów, przynajmniej do czasu bitwy nad rzeką Lech w 955 roku. Następnie Kraków dostał sie pod wpływy czeskie (połowa Xw.), ale trudno dociec jak daleko na wschód sięgała ta władza. Pewne jest natomiast iż pod koniec Xw. ziemie te trafiły pod władanie Piastów, by w przyszłości stać się trzonem Królestwa Polskiego. Pozostałością po owej wczesnośredniowiecznej historii są liczne grody oraz miejsca kultu słowiańskiego usytułowane po obu stronach Wisłoki. Do najważniejszych z nich należy Trzcinica, Golesz, Przeczyca, Braciejowa oraz stosunkowo świeże stanowisko w Żyrakowie pod Dębicą. W Osadzie Słowiańskiej uczestnicy wycieczki poznają w sposób namacalny historię naszych przodków sprzed 1000 lat. Liczne słowiańskie kramy, domy, animatorzy w starodawnych odzieniach wszystko to tworzy niepowtarzalną atmosferę historii. Historii, którą każdy może poczuć. 2 S t r o n a
ZAMEK KAMIENIEC W ODRZYKONIU Kamieniec to warownia obronna z XIV w. położona na skalnym wzgórzu, na skraju Czarnorzecko Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego, jest jednym z najpiękniejszych przykładów połączenia budowli z krajobrazem. Zachowane ruiny zamku otwierają przed uczestnikami wycieczki bramy do odległej historii Polski, jej władców (pierwsze wzmianki o zamku pochodzą z 1348 roku, kiedy to Kamieniec był własnością króla Kazimierza Wielkiego), tradycji i życia dawnych Słowian na ziemiach Przedzamcza Odrzykońskiego. Zamek kryje w sobie wiele tajemnic, do których wgląd może mieć każdy zwiedzający dzięki interaktywnej wizycie w ruinach. Zamek, obok historycznej wartości, przywodzi również na myśl utwory i dzieła sztuki m.in. tutaj Aleksander Fredro ulokował bohaterów swojej Zemsty, Adam Gorczyński malował na płótnie tutejsze widoki, a Jan Matejko stworzył cykl rysunków rejestrujących wygląd Odrzykonia. W ruinach znajduje się również Muzeum Zamkowe, które powstało w roku 1995 w dwóch wyremontowanych pomieszczeniach. Początkowo eksponowane były tu pamiątki z regionu oraz etnografia. Obecnie militaria i przedmioty związane z kolejnymi właścicielami zamku. 2 dzień wyjazdu: Drugi dzień Zielonej Szkoły odbędzie się pod znakiem 14-kilometrowego marszu po Połoninie Wetlińskiej. 3 S t r o n a
POŁONINA WETLIŃSKA To pasmo górskie i połonina w Bieszczadach Zachodnich. Jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Bieszczadach. Jest to masyw o kilku wierzchołkach, a jego kontynuacją jest góra Smerek oddzielona przełęczą M. Orłowicza. Południowo-zachodnie stoki masywu są krótkie i stromo opadają w dolinę Wetlinki, zachodnie do doliny Prowczy i Nasiczniańskiego Potoku, natomiast północno-wschodnie przechodzą w długie grzbiety, które łagodnie opadają ku bardziej odległej dolinie Sanu. Poprzez Przełęcz Wyżną masyw Połoniny Wetlińskiej łączy się z Działem. Przepiękne widoki, obcowanie z przyrodą Bieszczadzkiego Parku Narodowego, niewyczerpujący szlak pieszy to główne atuty proponowanej wycieczki. Proponowana trasa: Przełęcz Wyżna - Przełęcz M.Orłowicza Smerek - Przełęcz M.Orłowicza Wielkie Sioło - Wetlina (trasa ma 14.2 km, trwa około 4:35 h). 4 S t r o n a
3 dzień wyjazdu: Trzeciego dnia wyjazdu uczestnicy będą mieli okazję poznać okolice jednej z najbardziej znanych miejscowości wypoczynkowych na Podkarpaciu Soliny oraz Zalewu Solińskiego. Spacer po tej malowniczej okolicy nastawiony będzie na poznanie przyrody i architektury tego rejonu kraju (m.in. Zapora Solińska, Zalew Soliński), a także jego historii (odwiedzenie bunkrów wybudowanych w ramach systemu umocnień zwanego Linią Mołotowa). ZAPORA SOLIŃSKA Zapora solińska jest jedną z największych atrakcji turystycznych tej miejscowości, a także całych Bieszczadów w ich granicach turystycznych. Ma 81,8 m wysokości i 664 m długości - jest najwyższa w Polsce. Po wejściu na zaporę otwiera się piękny widok zalewu. Ponadto w 2015 roku na solińskiej zaporze powstał największy na świecie mural. Rysunek - przedstawiający zwierzęta - ma ok. 3600 m kwadratowych. Wykonany został bez użycia farb, przy pomocy wysokociśnieniowej myjki (efekt uzyskano zmywając brud) a autorem projektu jest Przemysław "Trust" Truściński, znany polski ilustrator i autor komiksów. JEZIORO SOLIŃSKIE Zalew Soliński charakteryzuje się wyjątkowo dużymi wahaniami poziomu wody. Różnice osiągają 10-15m, przy czym zmiany poziomu mogą następować bardzo szybko. Z dnia na dzień poziom wody może zmienić się nawet o 1m. Jako główne powody takiego stanu rzeczy podaje się dużą zmienność przepływów Sanu, przepompowywanie wody ze zbiornika Myczkowieckiego do Solińskiego i jej oddawanie, oraz charakteryzujące się stromymi brzegami ukształtowanie dna jeziora, przez co różnice są bardziej widoczne w pionie. Południowa część jeziora dzieli się na dwie odnogi. Zachodnia dochodzi do Bukowca i ma około 14km długości, natomiast wschodnia, która jest większa powierzchniowo, dochodzi do Rajskiego, a jej odgałęzienie do Chrewtu. Odnoga ta ma ok. 27km długości. Natomiast łączna długość linii brzegowej zbiornika wynosi ok. 160km. Średnia głębokość jeziora to 25 m, a maksymalna ponad 60 m. Przystanie pełne jachtów stanowią dodatkową atrakcję obok walorów estetycznych, przyrodniczych solińskiego zalewu. 5 S t r o n a
LINIA MOŁOTOWA BUNKRY NA PODKARPACIU Linia Mołotowa to najdłuższy systemem umocnień w Polsce. Ciągnie się przez około 1300 km od Bieszczadów po Pomorze. Wspomnienia o Linii Mołotowa zatarły się, bo po wojnie większość obiektów przestała istnieć. Część bunkrów wysadzili Niemcy podczas przełamywania linii w 1941 roku. Resztę zniszczyły idące na Berlin wojska radzieckie w 1944 roku. Dzieła zniszczenia dokończyły po II wojnie światowej wojska polskie, by schrony nie stanowiły oparcia dla UPA. Jednym z najmniej znanych odcinków Linii Mołotowa, ale i najciekawszych, jest jej południowy fragment, ciągnący się od Bieszczadów, od Bóbrki przez Myczkowce, Lesko, Załuż, Olchowce, Sanok, Dobrą aż po Dynów. Na obszarze tym znajduje się wiele bunkrów, umocnień, schronów i pozostałości, które stanowią żywą historię prowadzonych na tych terenach walk. 4 dzień wyjazdu: Przedostatni dzień Zielonej Szkoły uczestnicy spędzą na kolejnym szlaku pieszym marsz czerwonym szlakiem między Rymanowem Zdrój a Puławami Górnymi. Szlak ma 11,6 km i trwa około 4 godzin. 6 S t r o n a
5 dzień wyjazdu: W drodze powrotnej z Przysietnicy uczestnicy Zielonej Szkoły odwiedzą Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce. MUZEUM PRZEMYSŁU NAFTOWEGO I GAZOWNICZEGO W BÓBRCE To jedyne muzeum położone na terenie czynnej do dzisiaj kopalni ropy naftowej. Można tu zobaczyć ropę naftową w stanie naturalnym, XIX-wieczne kopanki (szyby naftowe) oraz pospacerować pięknymi alejkami pośród lasu. Do najcenniejszych zabytków muzealnych należą obiekty, pochodzące z czasów Ignacego Łukasiewicza: ręcznie wykopane kopanki Franek i Janina, drewniany warsztat mechaniczny z 1864 roku, tzw. Dom Łukasiewicza, kuźnia kopalniana, ręczna wiertnica. 7 S t r o n a
MOŻLIWE DODATKOWE ATRAKCJE W ODWIEDZANYCH MIEJSCACH (konieczna wcześniejsza rezerwacja): 1. Pracownia Ceramiki Zamkowej w ruinach Zamku Kamieniec. o Zajęcia w interaktywny sposób prezentują tematykę produkcji wyrobów z ceramiki, oraz techniki ich zdobienia. Program zajęć został dopasowany do przedziałów wiekowych. Zajęcia mają na celu rozwój twórczego myślenia oraz wykształcenie potrzeby pracy zespołowej. Warsztat obejmuje wiele elementów o charakterze edukacyjnym, historycznym oraz animacji plastycznej ukierunkowanej na rozwój kreatywności. Kady z uczestników ma okazję stworzyć i ozdobić gliniane figurki pod okiem instruktora. 2. Warsztat tkacki oraz warsztat kolczugownictwa w Osadzie Słowiańskiej. o Każda osoba pod okiem wykwalifikowanego słowiańskiego instruktora wykona swój własny wyrób, który będzie mógł na pamiątkę zabrać ze sobą. 3. Rejs statkiem po Zalewie solińskim. o Trasa kursowania statków zmienia się nieznacznie co kilka lat - obecnie dostępne są 2 trasy: od Wyspy Małej, Wyspy Okresowej w kierunku Wyspy Dużej, zwanej też Wyspą Energetyka mając po prawej Polańczyk i z powrotem do Soliny; od Wyspy Małej, przez Półwysep Jawor i z powrotem do Soliny. 8 S t r o n a
4. Lekcja muzealna w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce. o Lekcje muzealne prowadzone są przez pracowników muzeum w formie wykładu połączonego z prezentacją multimedialną oraz bezpośrednią prezentacją wybranych eksponatów. Odbywają się w jednej z sal muzeum i trwają około 40-60 minut. W czasie zajęć dzieci mogą zobaczyć i dotknąć wiele eksponatów. Do wyboru są następujące tematy: Jak wynaleziono lampę naftową? Historia oświetlenia. Ignacy Łukasiewicz-twórca przemysłu naftowego. Geologia - nauka o ziemi. Poszukiwanie gazu w skałach. Ignacy Łukasiewicz, Tytus Trzecieski, Karol Klobassa-Zrencki prekursorzy przemysłu naftowego. Początki polskiej nafty w Karpatach. Historia wierceń naftowych. Folklor naftowy jako specyficzny folklor zawodowy. Zwyczaje i tradycje naftowe. Co to jest ropa naftowa? Przetwórstwo ropy naftowej. 9 S t r o n a
MIEJSCE ZAKWATEROWANIA OŚRODEK CZARDWOREK Uczestnicy Zielonej Szkoły będą zakwaterowani w Ośrodku Turystycznym Czardworek. Ośrodek ten położony jest na urokliwym wzgórzu, na skraju lasu, nieopodal malowniczej miejscowości Przysietnica koło Brzozowa. W ośrodku znajdują się pokoje 2-, 4- i 6-osobowe z łazienkami, wyposażone w łóżka pojedyncze lub piętrowe. Ośrodek posiada jadalnię, bufet, świetlice z TV, DVD, salę dyskotekową, salę taneczną, saunę i niezwykłe obserwatorium astronomiczne. Na terenie obiektu znajduje się letni basen i unikalny dworzec kolejki Strzała Południa, stanica koni huculskich, miejsce na ognisko. 10 S t r o n a
DODATKOWE ATRAKCJE DOSTĘPNE W OŚRODKU CZARDWOREK (konieczna wcześniejsza rezerwacja) 1. Lot miotłowy - impreza jest dla wszystkich, zarówno dużych, jak i małych, którzy choć przez chwilę chcą się poczuć jak Harry Potter czy średniowieczne czarownice. Lot odbywa się po ponad stumetrowej linie zawieszonej na wysokości 20 m nad ziemią. Do swojej przygody możesz wybrać jeden z rodzajów miotły: o ślizgacz, jedna jednostka napędowa o opływowych kształtach, przeznaczona do lotów rekreacyjnych, o speedkatamaran, z dwoma jednostkami napędowymi, chromowanymi wstawkami, po tuningu, wykorzystywana do lotów wirowych i kaskaderskich, o harleymiot, z dużą jednostką napędową, ze wstawkami chromowo-skórzanymi, do ekstremalnych lotów Rodeo. O bezpieczeństwo lotników dbają wykwalifikowani instruktorzy paraalpinizmu, którzy zapewniają pełną asekurację przez cały czas trwania zabawy. 2. Obserwatorium Trzecie Oko Ziemi - obserwatorium mieści się na najwyższym punkcie Czardworku, pod samą kopułą wieży. Jest doskonałym punktem obserwacyjnym. Z wieży rozpościera się widok zarówno na przepiękne Bieszczady, jak i rozgwieżdżone niebo. Trzecie Oko Ziemi wyposażone jest w jeden z najnowocześniejszych teleskopów, dzięki któremu możesz zbadać najodleglejszą planetę. Połączenie i sterowanie teleskopem przez zainstalowane w Bieszczadzkim NASA komputery, dodatkowo przybliży charakterystykę ciał niebieskich. 11 S t r o n a
WYŻYWIENIE Każdego dnia wyjazdu uczestnicy będą mieć zapewnione wyżywienie: śniadanie oraz obiadokolację. Na wycieczki każda osoba zostanie zaopatrzona w suchy prowiant. Wyżywienie na Zielonej Szkole rozpocznie się obiadokolacją w dniu 9 maja i zakończy śniadaniem w dniu 13 maja (na drogę powrotną każdy otrzyma również suchy prowiant). Jednego dnia wyjazdu odbędzie się dodatkowo integrujące ognisko z pieczeniem kiełbasek. TRANSPORT Uczniowie oraz opiekunowie biorący udział w wyjeździe będą mieć zagwarantowany transport ze Szkoły do Czardowrku w Przysietnicy oraz do wszystkich zaplanowanych atrakcji i szlaków górskich. 12 S t r o n a
KOSZTORYS OPCJA 1 20 uczestników + opieka KOSZT 13556 zł. 14806 zł. KOSZT NA OSOBĘ 677,80 zł. OPCJA 2 25 uczestników + opieka 592,24 zł. Lekcja muzealna w Muzeum Przemysłu Naftowego Warsztaty ceramiczne w zamku Kamieniec Osada Słowiańska warsztaty z tkactwa (10-15 os.) lub kolczugownictwa (8-12 os.) Rejs po zalewie solińskim Lot miotłowy z wieżyczki w Czardworku Obserwatorium astronomiczne w wieży Czardworku oglądanie nieba przez teleskop i prelekcja ATRAKCJE DODATKOWE 40 zł za grupę min. 20 os. 40 zł za grupę min. 20 os. 11 zł/os min. 10 os. 11 zł/os min. 10 os. 6 zł/os 6 zł/os 15 zł/os 14 zł/os 16 zł/os (min 15 os.) 16 zł/os (min 15 os.) 16 zł/os (min 15 os.) 16 zł/os (min 15 os.) 13 S t r o n a