urządzenia wskazujące grupa urządzeń zewnętrznych umożliwiających kontakt z komputerem za pomocą: gestów lub dotyku (np. myszy, pióra świetle, ekrany dotykowe) ruchów głowy, gałek oczu lub nawet oddechu (stosowane w warunkach specjalnych lub w przypadku osób niepełnosprawnych) Eye-tracking 1
Mysz (mouse) urządzenie wskazujące, używane podczas pracy z interfejsem graficznym systemu komputerowego. Mysz rejestruje przesunięcia po płaskiej powierzchni i naciskanie (klikanie) przycisków Informacje te są przesyłane jako impulsy elektryczne do komputera. Interpretuje je program zwany sterownikiem myszy, który odwzorowuje : ruch myszy poprzez ruch wyświetlanego na ekranie kursora kliknięcia poprzez uruchamianie jakiejś funkcji obsługiwanego programu Logitech Najprostsza mysz ma dwa przyciski i kółko do przewijania ekranu, które może również 2 pełnić rolę trzeciego przycisku
Mysz optyczna W podstawie myszy zainstalowana jest : dioda elektroluminescencyjna oświetlająca powierzchnię pod myszą oraz system czujników optycznych rejestrujących zmianę obrazu oświetlanej powierzchni Mysz laserowa stosuje się w niej diodę laserową podnosi to rozdzielczość (czułość) myszy mysz laserowa dla graczy, ma aż dziewięć przycisków 3
Mysz bezprzewodowa (głównie dla notebooków) fale radiowe w paśmie 2,4 GHz zasięg do 9 m wykorzystuje Bluetooth ma wskaźnik zużycia baterii Może też mieć odbiornik nano Mysz powietrzna to leciutki pilot reagujący na wychylenia ręki (zastosowano żyroskop) oraz przenoszący je na ruch kursora Współpracuje z systemami operacyjnymi: Android, Windows, Unix 4
Touchpad lub Trackpad - panel dotykowy, spotykany w laptopach zmianę położenia palca na panelu odczytywana jest jako przesunięcie punktu o określonej pojemności elektrycznej obok panelu znajdują się zwykle dwa przyciski, działające jak przyciski myszy 5
Ekran dotykowy reaguje na dotyk jego rozmiary sięgają rozmiarów zwykłych monitorów może być obsługiwany rysikiem lub palcem ekran dotykowy z technologią multi-touch W konstrukcji ekranów dotykowych stosuje się techniki, w których na skutek dotyku następuje: przerwanie strumienia światła podczerwonego emitowanego przez sieć diod LED, usytuowanych na krawędziach ekranu zaburzenia fali akustycznej propagującej się po powierzchni ekranu zmiany pojemności elektrycznej dotykanego ekranu zmiany oporu elektrycznego między przezroczystymi elektrodami wtopionymi w ekran 6
Klawiatura (keyboard) standardowe urządzenie do wprowadzania danych lub poleceń do komputera układ klawiszy QWERTY (od pierwszych liter w lewym, górnym rogu klawiatury) 7
Coraz częściej w klawiatury komputerowe wbudowuje się dodatkowe elementy sterujące (dodatkowe przyciski) i elementy kontrolne (diody świecące) Klawiatury ekranowe : dotykowe (dotknięcie miejsca jest równoznaczne z wprowadzeniem znaku) 8
drukarki urządzenia współpracujące z komputerem, służące do drukowania tekstu i obrazu Podstawowe rodzaje drukarek igłowa atramentowa laserowa 9
Dane do druku są magazynowane w pamięci RAM drukarki. Stąd pobiera je mikroprocesor drukarki i przetwarza na język zrozumiały dla układu sterującego mechaniczną częścią drukarki. Druk w trybie tekstowym (drukarki igłowe) każdy bajt danych jest traktowany jako numer znaku do wydrukowania (wzorce znaków są w pamięci drukarki) lub jeden ze specjalnych rozkazów sterujących; Druk w trybie graficznym (drukarki atramentowe i laserowe) komputer przesyła dane o wszystkich punktach wydruku. Jeżeli drukarka posługuje się językiem opisu strony (np. PostScript), to komputer przesyła do niej program w tym języku. Program ten jest dalej przetwarzany przez procesor drukarki, który na jego podstawie tworzy rastrowy obraz strony; 10
Drukarka igłowa, drukarka mozaikowa (dot-matrix printer) Drukowanie odbywa się za pomocą głowicy składającej się z metalowych igieł (9 lub 24) sterowanych elektromagnesem. Są też drukarki wielogłowicowe (gdzie każda głowica drukuje fragment wiersza). W trakcie wydruku igły te uderzają w nasyconą tuszem taśmę, pod którą jest papier oparty na wałku z twardej gumy. W miejscu gdzie igła uderza, na papier jest nanoszona plamka tuszu z taśmy. OKI ML 3320ECO, 1400 zł. OKI Microline 6300FB, 2100 zł.
Drukarka igłowa Zalety: niskie koszty eksploatacji możliwość drukowania kilku kopii na papierze samokopiującym; do dziś często używana do druku faktur itp. drukuje z różnymi gęstościami, od 10 do 20 cpi (characters per inch) Wady: hałaśliwa wydruk tekstu średniej jakości wydruk grafiki bardzo kiepski droga 12
Widzimy tylko światło odbite od wydruku Kolor w wydrukach tworzony jest przez odejmowanie od światła białego widma pochłanianego przez barwniki kolorów podstawowych Kolory podstawowe: C yjan (turkusowy) M agenta (purpurowy) Y ellow (żółty) blac K (czarny) 13
Drukarka atramentowa (ink-jet printer) Drukuje poprzez umieszczanie na papierze bardzo małych (od kilku do kilkudziesięciu pikolitrów) kropli specjalnego tuszu pigmentowego lub rozpuszczalnikowego. Stosowany jest tusz w czterech kolorach podstawowych - model CMYK. Ponadto w niektórych drukarkach można stosować specjalne tusze "fotograficzne" (są one nieco jaśniejsze niż standardowe) oraz inne dodatkowe kolory. 14
Drukarka atramentowa Wadą tanich drukarek atramentowych są dość wysokie koszty eksploatacji (wysoka cena tuszu). głowica (cartridge) z tuszem 15
Drukarka atramentowa Istnieją dwa główne typy głowic różniące się sposobem wystrzeliwania kropel: 1. termiczny bardzo szybkie podgrzanie niewielkiej ilości tuszu do 300 o C, powstaje pęcherzyk wyrzucany z prędkością 100 km/godz. w stronę kartki papieru. Powstała po wyrzuceniu kropli próżnia powoduje zassanie nowej porcji tuszu (HP, Canon) 2. piezoelektryczny wykorzystanie piezoelektrycznej membrany do wyrzucenia kropelek tuszu. Mają lepszą rozdzielczość wydruku (Epson) 16
Drukarka atramentowa Rozdzielczość wydruku wyrażana w dpi (Dots Per Inch punkty na cal), oznacza gęstość rozmieszczenia kropel, jakie może drukarka ulokować na długości i szerokości powierzchni papieru (podłoża). Przykład: 1200 x 2400 dpi czyli maksymalnie 1200 kropli na cal w linii przesuwu głowicy i 2400 kropli na cal w linii prostopadłej do ruchu głowicy (rozdzielczość skokowego przesuwu papieru) 17
Drukarka laserowa (laser printer) zasada działania jest bardzo podobna do działania kserokopiarek drukuje poprzez umieszczanie na papierze cząstek tonera Brother (kolorowa), 1900 zł. Drukarki laserowe charakteryzują się bardzo wysoką jakością i szybkością wydruku HP LaserJet Pro (kolorowa), 820 zł.
Drukarka laserowa wałek selenowy jest elektryzowany ujemnie a następnie naświetlany światłem laserowym (lub światłem diod LED) miejsca naświetlone zmieniają swój ładunek elektryczny na dodatni i przyciągają naładowane ujemnie cząsteczki tonera toner z wałka przenoszony jest na dodatnio naładowany papier kartka papieru przechodzi przez utrwalacz termiczny, gdzie toner jest rozgrzewany i wprasowywany w papier 19
Drukarka laserowa mechanizm laserowy promień lasera drut ładujący lampa rozładowująca pojemnik z tonerem mechanizm czyszczący bęben drukujący listwa rozprowadzająca pojemnik na toner papier nanoszenie tonera mechanizm utrwalający 20
Pojemniki z tonerami z czarnym tonerem do HP LaserJet 24A z kolorowymi tonerami do HP CB540 21
Języki opisu stron PCL (Printer Command Language) - język obsługi drukarek laserowych opracowany przez firmę Hewlett-Packard. PostScript opracowany przez firmę Adobe Systems Jest to: kompletny język programowania ze strukturami właściwymi dla języków wysokiego poziomu (skoki, pętle, instrukcje warunkowe i procedury) pozwala na precyzyjne opisanie wyglądu strony oraz na wykonywanie złożonych operacji na dostarczonych danych urządzenie drukujące otrzymuje program wydruku. O tym, jak zostanie on zrealizowany decyduje procesor tego urządzenia 22
skaner urządzenie do przetwarzania grafiki (zdjęcie, rysunek, tekst) na sygnał cyfrowy
Rodzaje skanerów: ręczne płaskie Bębnowe to profesjonalne skanery wykorzystywane w studiach poligraficznych do skanowania przezroczystych materiałów (np. klisz foto)
Skaner płaski skanowany oryginał umieszcza się na szklanym blacie, zwracając go analizowaną stroną do wnętrza urządzenia dokument jest oświetlany przez lampę ksenonową, halogenową lub fluoroscencyjną. Specjalny układ optyczny kieruje wiązkę światła tak, by stopniowo pokryć całą powierzchnię skanowanego dokumentu
Skaner płaski odbita wiązka światła, przechodzi przez filtry odpowiedzialne za poszczególne składowe koloru (Red-Green-Blue) i trafia do elementów światłoczułych CCD (Charge Coupled Device), znajdujących się na przesuwającej się wewnątrz skanera listwie. Ilość odbitego światła zależy od jasności skanowanej powierzchni. Im ciemniejsza powierzchnia, tym mniejsze natężenie odbitego światła
Skaner płaski i tym słabszy jest sygnał elektryczny wytwarzany przez elementy CCD (każdy element CCD jest miniaturowym fotometrem, który mierzy natężenie padającego nań światła) Sygnał ten jest następnie wzmacniany i przetwarzany na wartości cyfrowe w przetworniku analogowo-cyfrowym (A/D)
Skaner podstawowe parametry rozdzielczość optyczna określa liczbę analizowanych punktów obrazu na cal, jest podawana w jednostkach dpi (dot per inch) rozdzielczość pozioma zależy od liczby elementów CCD na listwie skanującej rozdzielczość pionowa zależy od precyzji układu mechanicznego, przesuwającego listwę skanującą np. 300 600 dpi, 1000 2000 dpi rozdzielczość interpolowana obraz o maksymalnej rozdzielczości optycznej jest udokładniany za pomocą specjalnego algorytmu, który oblicza barwę dodatkowych punktów na podstawie barw punktów je otaczających
Skaner podstawowe parametry dokładność reprezentacji barwnej określa liczbę bitów, opisujących jasność i natężenie barw składowych RGB przy 8 bitach na każdy kolor podstawowy mamy 2 24 możliwych do przyjęcia wartości Oprogramowanie OCR (optical character recognition - optyczne rozpoznawanie znaków) przetwarza zeskanowane dokumenty (drukowane) na pliki tekstowe, które można edytować dzięki temu nie musimy przepisywać raz wydrukowanych dokumentów