RYNEK PRACY W POWIECIE NOWOTARSKIM

RYNEK PRACY W POWIECIE NOWOTARSKIM W 2013 ROKU Opracowanie: Powiatowy Urząd Pracy Nowy Targ, styczeń 2014

S P I S T R E Ś C I 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU... 3 2. POZIOM BEZROBOCIA... 6 STRUKTURA BEZROBOTNYCH ZE WZGLĘDU NA WIEK... 7 STRUKTURA BEZROBOTNYCH ZE WZGLĘDU NA WYKSZTAŁCENIE... 8 BEZROBOTNI WEDŁUG DOTYCHCZASOWEGO STAŻU PRACY... 9 BEZROBOTNI WEDŁUG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY... 10 3. OSOBY BĘDĄCE W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY... 12 BEZROBOTNI DO 25 ROKU ŻYCIA... 13 BEZROBOTNI DŁUGOTRWALE... 13 KOBIETY, KTÓRE NIE PODJĘŁY ZATRUDNIENIA PO URODZENIU DZIECKA... 14 BEZROBOTNI POWYŻEJ 50 ROKU ŻYCIA... 14 BEZROBOTNI BEZ KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH... 15 BEZROBOTNI BEZ DOŚWIADCZENIA ZAWODOWEGO... 15 OSOBY SAMOTNIE WYCHOWUJĄCE CO NAJMNIEJ JEDNO DZIECKO DO 18 ROKU ŻYCIA... 15 BEZROBOTNI, KTÓRZY PO ODBYCIU KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI NIE PODJĘLI ZATRUDNIENIA... 16 NIEPEŁNOSPRAWNI... 16 4. REJESTRACJE BEZROBOTNYCH... 17 5. WYŁĄCZENIA Z EWIDENCJI... 18 6. OFERTY PRACY... 19 7. BEZROBOTNI WEDŁUG MIAST I GMIN... 20 2

1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU Powiat Nowotarski pod względem zajmowanego obszaru należy do jednych z większych w Polsce. Położony jest na obszarze 1475 km 2. W skład powiatu wchodzą: miasto Nowy Targ, gminy miejsko-wiejskie: Rabka-Zdrój, Szczawnica, gminy: Czarny Dunajec, Czorsztyn, Jabłonka, Krościenko n/dunajcem, Lipnica Wielka, Łapsze Niżne, Nowy Targ, Ochotnica Dolna, Raba Wyżna, Spytkowice, Szaflary. Największą gminą pod względem zajmowanego obszaru jest gmina Czarny Dunajec, zajmuje 218 km 2. W Powiecie Nowotarskim na dzień 31.12.2012 roku zamieszkiwały 189 268 osób. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba ludności powiatu zwiększyła się o 666 osób (0,4%). Procentowy rozkład mieszkańców miast i wsi wyniósł 28% i 72%. W przekroju miast i gmin największy wzrost liczby ludności wystąpił w gminie Spytkowice o 1,3%, następnie w gminach: Jabłonka, Łapsze Niżne oraz Raba Wyżna po 0,7%. Wykres. Mieszkańcy Powiatu Nowotarskiego wg ekonomicznych grup wieku wiek poprodukcyjny 28837 wiek produkcyjny 118775 wiek przedprodukcyjny 41656 2012 2011 W odniesieniu do poprzedniego roku, w 2012 roku odnotowany został spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym o 872 osoby (2,1%). Składa się na niego spadek w grupach wiekowych: od 0 do 6 lat o 0,4%, od 7 do 13 lat o 2,0%, od 14 do 16 lat o 3,5%, od 17 do 19 lat o 4,0%. Biorąc pod uwagę miasta i gminy powiatu, największy spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym wystąpił w gminie Czarny Dunajec o 4,1% oraz w gminie Nowy Targ o 2,5%. Liczba osób w wieku produkcyjnym zwiększyła się w porównaniu z rokiem poprzednim o 798 osób (0,7%). W przekroju miast i gmin największy wzrost wystąpił gminach: Spytkowice o 2% oraz Czorsztyn 1,6%. Wzrosła również liczba osób w wieku poprodukcyjnym o 740 osób (2,6%). 3

Tabela. Mieszkańcy Powiatu Nowotarskiego w kategoriach wiekowych Przedział Dynamika 2011 2012 wiekowy 2012 : 2011 0 do 14 lat 34 410 33 841 98,3 15 do 19 lat 14 114 13 660 96,8 20 do 29 lat 30 694 30 699 100,0 30 do 39 lat 28 480 28 782 101,1 40 do 49 lat 25 358 25 538 100,7 50 do 59 lat 23 054 23 318 101,1 60 do 64 lat 9 385 9 701 103,4 65 i więcej lat 23 107 23 729 102,7 Razem 188 602 189 268 100,4 Źródło: Obliczenia własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS Powiat nowotarski pod względem struktury demograficznej jego mieszkańców prezentuje się bardzo korzystnie na tle Małopolski oraz całego kraju. Średni wiek mieszkańców powiatu nowotarskiego wynosi 36,5 lat (mężczyźni 35,2 lat, kobiety 37,9 lat). Osoba zamieszkująca ten powiat jest średnio o 2,4 roku młodsza od statystycznego mieszkańca Polski. Analizując poziom zróżnicowań wewnątrz powiatowych należy stwierdzić, że do gmin o najwyższym średnim wieku mieszkańców należą gminy miejsko wiejskie Rabka Zdrój i Szczawnica oraz miasto Nowy Targ. Z kolei najmłodszych mieszkańców posiadają gminy: Lipnica Wielka, Jabłonka, Ochotnica Dolna. Tabela. Średni wiek mieszkańców powiatu małopolskiego w 2012 roku Jednostka terytorialna Ogółem Mężczyźni Kobiety Nowy Targ (miasto) 38,23 36,40 40,16 Szczawnica (gmina miejsko-wiejska) 38,31 36,37 40,42 Szczawnica (obszar miejski) 37,18 37,09 41,57 Szczawnica (obszar wiejski) 34,51 33,64 35,57 Czarny Dunajec (gmina wiejska) 36,54 35,07 38,19 Czorsztyn (gmina wiejska) 35,98 35,47 36,65 Jabłonka (gmina wiejska) 34,29 33,31 35,43 Krościenko na Dunajcem (gmina wiejska) 37,13 35,70 38,75 Lipnica Wielka (gmina wiejska) 33,73 33,06 34,54 Łapsze Niżne (gmina wiejska) 36,25 35,68 36,99 Nowy Targ (gmina wiejska) 35,61 34,81 36,61 Ochotnica Dolna (gmina wiejska) 34,76 34,39 35,34 Raba Wyżna (gmina wiejska) 35,62 34,53 36,90 Rabka-Zdrój (gmina miejsko-wiejska) 38,74 36,80 40,83 Rabka-Zdrój (obszar miejski) 39,73 37,52 42,04 Rabka-Zdrój (obszar wiejski) 35,69 34,71 36,88 Spytkowice (gmina wiejska) 34,70 33,85 35,75 Szaflary (gmina wiejska) 35,71 34,69 36,94 Powiat nowotarski 36,53 35,21 37,89 Małopolska 38,38 36,65 40,19 Polska 39,01 37,28 40,78 Źródło: Obliczenia własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS 4

W całym powiecie wg stanu na dzień 31.12.2012 roku w gospodarce narodowej 1 według sekcji PKD pracowało łącznie 45 301 osób. Zatrudnienie w poszczególnych sektorach ekonomicznych przedstawiało się następująco: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 47%, przemysł i budownictwo 16%, handel; naprawa poj. samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja 15%, działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości 1%, pozostałe usługi 20%. Na dzień 31.12.2012 roku w powiecie były zarejestrowane 14 564 podmioty gospodarcze, z tego: w sektorze publicznym 3,1%, w sektorze prywatnym 96,9%, z tego 83,3% należało do osób fizycznych. W porównaniu do 2011 roku ilość podmiotów gospodarczych wzrosła o 3,3% (470 podmiotów). W ciągu 2012 roku w powiecie nowotarskim zarejestrowanych zostało 1591 nowych jednostek gospodarczych, natomiast 1093 zostały wykreślone z rejestru. Najwięcej podmiotów gospodarczych działa w sekcji: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle 3873, budownictwo 2165, przetwórstwo przemysłowe 1780, transport i gospodarka magazynowa 957. W powiecie nowotarskim dominują podmioty gospodarcze zatrudniające do 9 osób. Stanowią one 95,3% wszystkich zarejestrowanych podmiotów. 1 Pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym 5

2. POZIOM BEZROBOCIA Na koniec 2013 roku w powiecie nowotarskim było zarejestrowanych 9939 osób bezrobotnych. W stosunku do 2012 liczba bezrobotnych wzrosła o 9%. Wzrost bezrobocia wystąpił we wszystkich grupach, w największym stopniu dotyczył: osób bez prawa do zasiłku o 12%, mężczyzn o 11%, mieszkańców wsi oraz osób poprzednio pracujących po 9%. Wykres. Ilość zarejestrowanych osób bezrobotnych 10000 8000 6000 4000 2000 5323 4808 7583 6942 6467 5912 8729 7802 9939 9114 2012 2013 0 mężczyźni poprzednio pracujący mieszkaocy wsi bez prawa do zasiłku ogółem Osoby uprawnione do pobierania zasiłku dla bezrobotnych stanowiły nieco ponad 12% wszystkich zarejestrowanych. Głównie były to osoby zamieszkałe na wsi 69% oraz będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy 82%. Ponad 38% wszystkich zasiłkobiorców zostało zwolnionych z przyczyn zakładu pracy. W 2013 roku liczba uprawnionych do zasiłku spadła o 8%. Mężczyźni stanowili 54% wszystkich zarejestrowanych. Od początku roku liczba zarejestrowanych mężczyzn wzrosła o 11%. Wzrost w równym stopniu dotyczył mężczyzn zarówno z terenów wiejskich jak i z miasta po 11%. Większość 65% - zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkuje na terenach wiejskich. Ich ilość w omawianym okresie wzrosła o 9,5%. Większość z nich to mężczyźni, a 13% uprawnionych było do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Spośród bezrobotnych mieszkańców wsi 2% posiadało gospodarstwo rolne. Dwukrotnie wzrosła ilość osób zwolnionych z przyczyn zakładu pracy. Na koniec roku były zarejestrowane 822 osoby. Do pobierania zasiłku dla bezrobotnych było uprawnionych 56% z nich. Z przyczyn zakładu pracy najczęściej zwalniano z: handlu 12%, przetwórstwa przemysłowego 12%, budownictwa 11%. Stopa bezrobocia w powiecie nowotarskim w ciągu ostatniego roku wzrosła. Najwyższy poziom osiągnęła w lutym i marcu br., kiedy to bezrobotni stanowili 14,9% aktywnych zawodowo. W grudniu 2013 roku stopa bezrobocia wyniosła 14,8%, w tym czasie w województwie i kraju osiągnęła poziom 11,6% i 13,4%. 6

Wykres. Stopa bezrobocia w powiecie nowotarskim grudzieo'13 listopad'13 październi wrzesieo'13 sierpieo'13 lipiec'13 czerwiec'13 maj'13 kwiecieo'13 marzec'13 luty'13 styczeo'13 grudzieo'12 14,1% 13,9% 13,6% 13,7% 13,7% 14,1% 13,8% 14,8% 14,7% 14,7% 14,9% 14,9% 14,6% 12,5% 13,0% 13,5% 14,0% 14,5% 15,0% Struktura bezrobotnych ze względu na wiek W odniesieniu do 2012 roku, w strukturze wiekowej osób bezrobotnych nie wystąpiły znaczące zmiany. Spadek udziału procentowego w ogółem zarejestrowanych wystąpił wśród osób w wieku od 18 do 34 lat łącznie o 1,1 punktu procentowego. Wśród osób po 45 roku życia obserwujemy nieznaczny wzrost zarejestrowanych. Wiek 2012 2013 różnica w punktach ilość udział % ilość udział % procentowych 18 24 lat 2726 30,0 2909 29,3-0,7 25 34 lat 2509 27,5 2682 27,0-0,5 35 44 lat 1562 17,1 1700 17,1-45 54 lat 1480 16,2 1622 16,3 01, 55 59 lat 630 6,9 742 7,5 0,6 60 64 lat 207 2,3 284 2,8 0,5 Razem 9114 100,0 9939 100,0 - Na koniec 2013 roku najliczniejszą grupę stanowiły osoby w wieku od 18 do 24 lat. W grupie tej było zarejestrowanych 2909 osób, co stanowiło 29% ogółu. Większość stanowili mężczyźni 7

51,4%. Bez pracy ponad rok pozostawało 31% z grupy, tj. o 3,5 punktu procentowego więcej niż rok wcześniej. Drugą pod względem liczebności grupę reprezentowały osoby w wieku od 25 do 34 lat, w której zarejestrowane były 2682 osoby, tj. 27% wszystkich bezrobotnych. Kobiety stanowiły 52% w grupie. Biorąc pod uwagę czas przebywania w rejestrze bezrobotnych, powyżej 12 miesięcy bez pracy pozostawało 44% z grupy. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego, było to więcej o 4,1 punktu procentowego. Powyżej 55 roku życia zarejestrowanych było 1026 osób. Więcej niż połowa z nich przebywała w rejestrze ponad 12 miesięcy, było to o 0,4 punktu procentowego mniej niż rok wcześniej. Wykres. Bezrobotni według wieku 55-59 lat 742 osoby 8% 45-54 lat 1622 osoby 16% 35-44 lat 1700 osób 17% 60-64 lat 284 osoby 3% 18-24 lat 2909 osób 29% 25-34 lat 2682 osoby 27% Struktura bezrobotnych ze względu na wykształcenie Porównując do analogicznego okresu roku ubiegłego najbardziej podniósł się odsetek osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym o 1,3 punktu procentowego, natomiast spadł odsetek osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej o 2,3 punktu procentowego. Poziom wykształcenia 2012 2013 różnica w punktach ilość udział % ilość udział % procentowych wyższe 777 8,5 918 9,2 0,7 policealne i średnie zawodowe 1572 17,2 1720 17,3 0,1 LO 1203 13,2 1332 13,4 0,2 zasadnicze zawodowe 2676 29,4 3044 30,7 1,3 gimnazjalne i poniżej 2886 31,7 2925 29,4-2,3 Razem 9114 100,0 9939 100,0 - Wykształceniem wyższym legitymowało się 918 osób. Stanowiły one niewiele ponad 9% wszystkich zarejestrowanych. Wśród osób z wykształceniem wyższym dominowały kobiety 63% z grupy. Najwięcej 22% pozostawało bez pracy od 6 do 12 miesięcy. Na koniec 2013 roku udział procentowy osób z wyższym wykształceniem pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy przekroczył 31% zarejestrowanych. Oznacza to spadek o 2,1 punktu procentowego w odniesieniu do roku poprzedniego. 8

Pod względem liczebności najwięcej zarejestrowanych było osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym 3044 osoby oraz gimnazjalnym i poniżej 2925 osób. Najdłużej (ponad 12 miesięcy) w rejestrze urzędu przebywały osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 49%. Lepiej wykształcone były kobiety. Zdecydowanie dominowały wśród osób z wykształceniem wyższym 63%, średnim ogólnokształcącym 61% oraz policealnym i średnim zawodowym 56%. Mężczyźni większość stanowili wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 63% oraz zasadniczym zawodowym 61%. Wykres. Bezrobotni według wykształcenia gimnazjalne i poniżej 2925 osób 30% wyższe 918 osób polic. I średnie 9% zawodowe 1720 osób 17% zasadnicze zawodowe 3044 osoby 31% LO 1332 osoby 13% Bezrobotni według dotychczasowego stażu pracy W porównaniu do 2012 roku odsetek osób w poszczególnych przedziałach stażu pracy nie zmienił się. Najliczniej bezrobotnych reprezentowały osoby dotychczas niepracujące 2356 osób, tj. 24% z ogółem. W większości byli to mężczyźni 51%. Odsetek osób pozostających bez pracy ponad 12 miesięcy w omawianej grupie wyniósł 44% i w ostanim roku podniósł się o 1,4 punktu procentowego. Staż pracy 2012 2013 różnica w punktach ilość udział % ilość udział % procentowych do 1 roku 1063 11,7 1238 12,5 0,8 1 5 lat 2369 26,0 2480 25,0-1,0 5 10 lat 1209 13,3 1318 13,2-0,1 10 20 lat 1289 14,1 1399 14,1-20 30 lat 745 8,2 830 8,3 0,1 30 lat i więcej 267 2,9 318 3,2 0,3 bez stażu 2172 23,8 2356 23,7-0,1 Razem 9114 100,0 9939 100,0 - Spośród osób wcześniej pracujących najliczniejszą grupę stanowiły osoby ze stażem pracy od 1 do 5 lat 2480 osób (25% ogółu). Co trzecia osoba z grupy zarejestrowała się ponad rok temu. Najdłużej w rejestrze pozostają osoby posiadające staż pracy od 5 do 10 lat 46% z nich rejestrowało się ponad rok temu. 9

Wykres. Bezrobotni według stażu pracy 30 lat i więcej 318 osób 3% bez stażu 2356 osób 24% 20-30 lat 830 osób 10-20 lat 8% 1399 osób 14% do 1 roku 1238 osób 1-5 lat 13% 2480 osób 25% 5-10 lat 1318 osób 13% Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy W ostatnim roku zmniejszył się udział procentowy osób zarejestrowanych do 3 miesięcy. Spadek wyniósł łącznie 3,1 punktu procentowego. Największy wzrost odnotowany został wśród osób zarejestrowanych ponad 24 miesięcy (3,0 punktu procentowego). Czas bez pracy 2012 2013 różnica w punktach ilość udział % ilość udział % procentowych do 1 miesiąca 670 7,4 713 7,2-0,2 1 3 miesięcy 1815 20,0 1693 17,0-3,0 3 6 miesięcy 1407 15,4 1527 15,4-6 12 miesięcy 1649 18,1 1822 18,3 0,2 12 24 miesięcy 1789 19,6 1951 19,6 - powyżej 24 miesięcy 1784 19,5 2233 22,5 3,0 Razem 9114 100,0 9939 100,0 - Na koniec 2013 roku w urzędzie były zarejestrowane 4184 osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy. Stanowiły one 42% wszystkich zarejestrowanych. Udział procentowy kobiet i mężczyzn rozłożył się po połowie. Przy ogólnym wzroście bezrobocia w powiecie o 9%, liczba osób pozostających bez pracy dłużej niż rok zwiększyła się o 17%. Bardziej na długotrwałe bezrobocie narażone są osoby starsze oraz osoby posiadające niskie kwalifikacje. Wśród bezrobotnych najczęściej występowały następujące zawody: zgłoszone w 2013 roku oferty pracy w tych zawodach ilość bezrobotnych na 1 ofertę pracy sprzedawca 2023 osoby 77 ofert 26,3 robotnik budowlany 826 osób 18 ofert 45,9 kucharz małej gastronomii 442 osoby - - krawiec 361 osób 8 ofert 45,1 robotnik gospodarczy 345 osób 115 ofert 3,0 stolarz 343 osoby 8 ofert 42,9 kucharz 309 osób 18 ofert 17,2 murarz 308 osób - - fryzjer 281 osób 21 ofert 13,4 mechanik pojazdów samochodowych 263 osoby 19 ofert 13,8 magazynier 256 osób 14 ofert 18,3 kelner 241 osób 10 ofert 24,1 cieśla 235 osób 3 oferty 78,3 pomoc kuchenna 226 osób 11 ofert 20,5 flisak 225 osób - - 10

Od 01 czerwca 2004 roku osobom bezrobotnym uprawnionym do pobierania zasiłku przysługuje dodatek aktywizacyjny, jeżeli z własnej inicjatywy lub ze skierowania przez PUP podjęły zatrudnienie i otrzymują wynagrodzenie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2013 roku, w wyniku podjęcia pracy z własnej inicjatywy, dodatek aktywizacyjny przyznany został dla 226 osób, w tym dla 95 kobiet. Osobom bezrobotnym bez kwalifikacji zawodowych, które w okresie 12 miesięcy od dnia zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy podjęły dalszą naukę w szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych, będącej szkołą publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej albo w szkole wyższej gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych, po spełnieniu warunków dochodowych, mogą mieć przyznane stypendium z tytułu podjęcia dalszej nauki. W 2013 roku stypendium pobierała 1osoba, która kontynuowała naukę w szkole wyższej. Oprócz osób bezrobotnych, na koniec 2013 roku w rejestrach urzędu przebywało 199 osób poszukujących pracy, w tym 89 osób niepełnosprawnych. Od początku roku zarejestrowało się 90 osób poszukujących pracy, natomiast 101 osób zostało wyłączonych z ewidencji. 11

3. OSOBY BĘDĄCE W SZCZEGÓLNEJ SYTUACJI NA RYNKU PRACY Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy definiuje grupy osób bezrobotnych szczególnie zagrożonych na rynku pracy, do których kierowane są szczególne formy pomocy. Należą do nich osoby: do 25 roku życia, bezrobotni długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego, albo kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, powyżej 50 roku życia, bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego, samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia, niepełnosprawne. Na koniec 2013 roku, co najmniej do jednej kategorii osób bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na ryku pracy, należało 93,5% wszystkich zarejestrowanych. niepełnosprawni po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatr. samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia bez wykształcenia średniego bez doświadczenia zawodowego bez kwalifikacji zawodowych powyżej 50 roku życia kobiety, które po urodzeniu dzie nie podj. zatr. długotrwale bezrobotni do 25 roku życia 284 261 100 80 546 445 919 819 2907 2652 2523 2500 1898 1637 2909 2726 5969 5562 5140 4417 0 2000 4000 6000 8000 2013 2012 W poszczególnych grupach, udział procentowy był zróżnicowany, w największym stopniu dotyczył osób: bez wykształcenia średniego 64%, długotrwale bezrobotnych 55%, bez doświadczenia zawodowego 31%, do 25 roku życia 31%, bez kwalifikacji zawodowych 27%. 12

W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, liczba zarejestrowanych wzrosła we wszystkich grupach, w szczególnie wśród: samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia o 23%, długotrwale bezrobotnych o 16%, osób powyżej 50 roku życia o 16%, kobiet, które po urodzeniu dziecka nie podjęły zatrudnienia o 12%. Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni do 25 roku życia to osoby, które do dnia zastosowania wobec nich usług lub instrumentów rynku pracy nie ukończyły 25 roku życia. Na koniec 2013 roku w urzędzie było zarejestrowanych 2909 osób z tej grupy. Grupa obejmowała 29% wszystkich zarejestrowanych. Wyższy udział procentowy mieli mężczyźni 51%. Blisko połowa osób do 25 roku życia jeszcze nigdy nie pracowała. Zaledwie 4% było uprawnionych do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Od początku roku zarejestrowało się 3731 osób do 25 roku życia, natomiast rejestr opuściło 3177 osób. Do głównych przyczyn wyłączeń z ewidencji zaliczyć należy podjęcie pracy 43%, niepotwierdzenie gotowości do pracy 36% oraz rozpoczęcie stażu 11%. Osoby z omawianej grupy najczęściej posiadały wykształcenie zasadnicze zawodowe 33% oraz policealne i średnie zawodowe 22%. Co trzecia osoba z całej grupy pozostawała bez pracy ponad 12 miesięcy. Działaniami aktywizującymi urząd objął 457 osób do 25 roku życia w następujących formach: prace interwencyjne 14 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 28 osób, wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy 8 osób, szkolenie 55 osób, staż 351 osób, wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy PFRON 1 osoba. Bezrobotni długotrwale Bezrobotni długotrwale to osoby pozostające w rejestrze urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych. W grudniu 2013 roku w rejestrze było 5140 osób spełniających ten warunek, co stanowiło 52% wszystkich bezrobotnych. W grupie osób długotrwale bezrobotnych większość stanowili mężczyźni 51%. Status osoby długotrwale bezrobotnej od początku roku nabyło 3891 osób, z czego 54% to mężczyźni. Rejestr bezrobotnych opuściło 3168 osób. Wśród wyłączonych wyższy udział procentowy mieli mężczyźni 53%. Głównymi przyczynami wyłączeń z ewidencji osób długotrwale bezrobotnych było podjęcie pracy 41%, niepotwierdzanie gotowości do pracy 35% oraz dobrowolna rezygnacja ze statusu 9%. Na długotrwałe bezrobocie najbardziej narażone są osoby z wykształceniem: gimnazjalnym i poniżej 34%, zasadniczym zawodowym 30%. Udział procentowy poszczególnych grup wiekowych w omawianej kategorii bezrobotnych jest zróżnicowany i rozkłada się następująco: 13

do 25 lat 23%, 25 do 35 lat 29%, 35 do 45 lat 18%, powyżej 45 lat 30%. Co czwarta osoba zakwalifikowana do osób długotrwale bezrobotnych jeszcze nigdy nie pracowała. Celem ograniczenia długotrwałego bezrobocia działaniami aktywizującymi urząd objął 427 osób w następujących formach: prace interwencyjne 16 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 86 osób, wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy 2 osoby, szkolenia 98 osób, staż 158 osób, prace społecznie użyteczne 67 osób. Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka Kobiety, które po urodzeniu dziecka nie podjęły zatrudnienia, to grupa licząca 919 osób. Od początku roku zarejestrowało się 428 kobiet, natomiast 157 podjęło pracę. Osoby te charakteryzuje: brak wykształcenia 37% posiada wykształcenie gimnazjalne i poniżej, brak doświadczenia zawodowego 35%, długi okres pozostawania bez pracy 68% przebywało w rejestrze ponad 12 miesięcy. Bezrobotni powyżej 50 roku życia Bezrobotni powyżej 50 roku życia to osoby, które w dniu zastosowania wobec nich usług lub instrumentów rynku pracy ukończyły co najmniej 50 rok życia. Powyższe warunki spełniało 1898 osób, co stanowiło 19% wszystkich zarejestrowanych. W grupie tej dominowali mężczyźni 64%. W ciągu omawianego okresu status osoby bezrobotnej powyżej 50 roku życia nabyło 1512 osób. Z rejestru wyłączonych zostało 1251 osób, najliczniej z powodu podjęcia pracy 42%, nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego oraz niepotwierdzenia gotowości do pracy po 17%. Bezrobotni z omawianej grupy wiekowej to głównie osoby: bez wykształcenia 41%, legitymujące się wykształceniem zasadniczym zawodowym 35%, posiadające długoletni staż pracy od 20 do 30 lat 32%, zarejestrowane dłużej niż rok 49%. Działaniami aktywizującymi urząd objął 114 osób powyżej 50 roku życia w następujących formach: prace interwencyjne 11 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 13 osób, szkolenia 19 osób, staż 39 osób, prace społecznie użyteczne 32 osoby. 14

Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych Do grupy osób bez kwalifikacji zawodowych zaliczani są bezrobotni nieposiadający kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, zaświadczeniem instytucji szkoleniowej lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. Grupa ta na koniec 2013 roku liczyła 2523 osoby, z czego 9% pobierało zasiłek dla bezrobotnych. Kobiety stanowiły 51% w grupie. Od początku roku zarejestrowało się łącznie 2121 osób bez kwalifikacji zawodowych, tj. 23% wszystkich rejestracji. Pracę podjęło 777 osób. Do najliczniejszych należą grupy wiekowe w przedziale od 18 do 24 lat 29% oraz od 45 do 54 lat 20%. Bezrobotni bez kwalifikacji to przede wszystkim osoby, które w rejestrze urzędu przebywają ponad 12 miesięcy 49%. Bezrobotni bez doświadczenia zawodowego Bezrobotny bez doświadczenia zawodowego to osoba, która była zatrudniona, wykonywała inną pracę zarobkową lub prowadziła działalność gospodarczą przez łączny okres krótszy niż 6 miesięcy. Grupa ta, na koniec 2013 roku, liczyła 2907 osób, tj. 29% wszystkich zarejestrowanych. Udział procentowy kobiet i mężczyzn wyniósł po 50%. Osoby bez doświadczenia zawodowego to głównie osoby: młode, do 24 roku życia 58%, bez wykształcenia 29%, zarejestrowane dłużej niż rok 43%. Od początku roku zarejestrowało się 2981 osób bez doświadczenia zawodowego. Pracę podjęły 983 osoby, co stanowiło 22% wszystkich podjęć pracy. Bezrobotni bez wykształcenia średniego Szkoły średniej nie ukończyło 5969 osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie. Było to 60% wszystkich bezrobotnych. Blisko połowa 45% grupy bez wykształcenia średniego to osoby do 34 roku życia. Spośród osób bez wykształcenia średniego: 51% posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe, 45% przebywało w rejestrze ponad 12 miesięcy, 17% nigdy wcześniej nie pracowało. W ciągu 2013 roku zarejestrowały się 5132 osoby nie posiadające wykształcenia średniego, było to 53% wszystkich rejestracji. Zatrudnienie znalazły 2133 osoby (49% podjęć pracy ogółem). Osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia Osoby samotnie wychowujące dzieci to osoby, które samotnie wychowują co najmniej jedno dziecko w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ewidencji urzędu z tej grupy ryzyka przebywało 546 osób, a 6% z nich uprawnionych było do zasiłku dla bezrobotnych. Od początku roku zarejestrowały się 362 osoby, z tytułu podjęcia pracy z ewidencji zostało wyłączonych 149 osób. Bezrobotni samotnie wychowujący dzieci to przede wszystkim osoby: do 35 roku życia 61%, z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 38%, bez pracy ponad 12 miesięcy 55%. 15

Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia Jest to najmniejsza grupa bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Na koniec 2013 roku liczyła 100 osób. Zdecydowana większość (65%) nie posiadała wykształcenia, a 48% posiadało udokumentowany staż pracy krótszy niż 5 lat. Osoby z omawianej grupy dominowały w kategorii wiekowej od 25 do 34 lat 31%. W 2013 roku zarejestrowało się 97 osób które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia. Pracę podjęło 13 osób. Niepełnosprawni Według stanu na dzień 31.12.2013 roku w ewidencji bezrobotnych przebywały 284 osoby niepełnosprawne. Udział procentowy mężczyzn i kobiet wynosił po 50%. Zdecydowana większość 68% przedstawiło orzeczenie lekarskie o lekkim stopniu upośledzenia. Spośród 253 osób włączonych do ewidencji: 74% zarejestrowało się po raz kolejny, 78% wcześniej pracowało, 28% z zarejestrowanych nie posiadało kwalifikacji zawodowych, 34% ukończyło 50-ty rok życia. Spośród 227 osób wyłączonych z ewidencji 37% podjęło pracę, natomiast 20% utraciło status osoby niepełnosprawnej. Osoby niepełnosprawne dominowały w kategorii wiekowej od 45 do 54 lat 23%. Charakteryzował ich brak wykształcenia lub jego niski poziom łącznie 66%, oraz ponad roczny okres pozostawania bez pracy 56% z ogółem. Działaniami aktywizującymi urząd objął 27 osób niepełnosprawnych w następujących formach: wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy 1 osoba, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarcz. 2 osoby, prace interwencyjne 1 osoba, szkolenie 3 osoby, staż 14 osób, prace społecznie użyteczne 6 osób. 16

4. REJESTRACJE BEZROBOTNYCH W 2013 roku zarejestrowały się łącznie 9763 osoby bezrobotne. Było to o 7% więcej niż w roku ubiegłym. Wśród zarejestrowanych mężczyźni stanowili 56%, mieszkańcy wsi 67% a osoby uprawnione do zasiłku dla bezrobotnych 26%. Spośród rejestrujących się bezrobotnych, 24% do dnia rejestracji nigdzie nie pracowało. W większości byli to mężczyźni. Wzrost rejestracji osób wcześniej nie pracujących wyniósł 6%. Liczba zarejestrowanych osób pracujących wcześniej wzrosła o 7% w stosunku do roku ubiegłego. Najliczniej rejestrowały się osoby zwolnione z następujących działów gospodarki narodowej: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów 24%, samochodowych, włączając motocykle budownictwo 21%, przetwórstwo przemysłowe 15%, działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 9%. Osoby powracające do rejestru bezrobotnych po raz kolejny stanowiły 70% wszystkich rejestracji, 28% z nich było uprawnionych w dniu rejestracji do zasiłku dla bezrobotnych. Więcej niż jeden raz rejestrowali się głównie mieszkańcy wsi 66% oraz mężczyźni 57%. W stosunku do danych sprzed roku, liczba osób powracających do rejestru wzrosła o 10%, natomiast osób rejestrujących się po raz pierwszy wzrosła o 1,4%. W 2013 roku najliczniej rejestrowały się osoby: bez wykształcenia średniego 53%, do 25 roku życia 38% oraz bez doświadczenia zawodowego 31%. Sposród osób zarejestrowanych w 2013 roku, 1797 osób nie posiadało zawodu, natomiast pozostali najliczniej reprezentowali następujące zawody: sprzedawca 933 osoby, robotnik budowlany 459 osób, flisak-retman 244 osoby, cieśla 229 osób, kucharz małej gastronomii 188 osób, murarz 182 osoby, stolarz 174 osoby, mechanik pojazdów sam. 155 osób, fryzjer 150 osób, magazynier 141 osób, kucharz 137 osób, kelner 126 osób, robotnik gospodarczy 120 osób, krawiec 114 osób, pomoc kuchenna 109 osób, cieśla szalunkowy 108 osób. 17

5. WYŁĄCZENIA Z EWIDENCJI W 2013 roku z ewidencji zostało wyłączonych łącznie 8938 osób, tj. o 14% więcej niż rok wcześniej. Rejestr bezrobotnych częściej opuszczali mężczyźni 55%. Odsetek wyłączonych mieszkańców wsi w stosunku do ogółu wyłączonych wyniósł 68%. Wykres. Główne przyczyny wyłączeń z ewidencji: 5000 4000 3000 4375 3603 2440 2676 2000 1000 126 162 554 527 597 603 0 podjęcie pracy rozpoczęcie szkolenia rozpoczęcie stażu niepotwierdzenie gotowości do pracy dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrob. 2012 2013 Z ogółu wyrejestrowanych, 4375 osób (tj. 49%) podjęło pracę. W większości byli to mężczyźni 55% oraz osoby mieszkające na wsi 67%. Spośród osób podejmujących pracę, 96% zatrudnionych zostało na miejscach pracy niesubsydiowanej. Pracę podejmowały najczęściej osoby zarejestrowane w urzędzie krócej niż 6 miesięcy 59%, osoby młode do 35 roku życia 62% oraz z wykształceniem: zasadniczym zawodowym 28%, gimnazjalnym i poniżej 21%. Liczba osób podejmujących pracę wzrosła w stosunku do roku ubiegłego się o 21%. Z tytułu niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy wyłączonych zostało 2676 osób, co stanowiło 30% wszystkich wyłączonych. W porównaniu do sytuacji sprzed roku ich liczba wzrosła o 10%. Liczba osób rezygnujących ze statusu bezrobotnego nie zmieniła się. Z tego tytułu wyłączone zostały 603 osoby (7% wyłączeń ogółem). Zdecydowana większość 77% pochodziła z obszarów wiejskich. Wzrosła liczba osób, które rozpoczęły staże w zakładach pracy, prace społecznie użyteczne oraz szkolenie. Z tego tytułu zostały wyłączone łącznie 764 osoby, tj. 9% z ogółem wyłączonych (w 2012 roku było to 756 osób). 18

6. OFERTY PRACY W porównaniu z danymi z 2012 roku, liczba ofert wpływających do urzędu spadła o 5%. W roku 2013 urząd miał do dyspozycji 1019 wolnych miejsc pracy, z czego: 69% pochodziło od pracodawców z sektora prywatnego, 65% dotyczyło pracy subsydiowanej, 30% dotyczyło pracy okresowej lub sezonowej. Najliczniej wolne miejsca pracy zgłaszały jednostki administracji publicznej oraz pracodawcy prowadzący działalność związaną z handlem oraz rekreacją. Wykres. Ilość ofert pracy wpływająca do urzędu w 2013 roku 220 127 145 170 113 129 53 67 66 13 4 31 30 70 5 37 53 85 11 45 50 32 51 74 w tym subsydowanej ogółem Pracodawcy najczęściej składali zapotrzebowanie na pracowników w zawodach: technik prac biurowych 118 ofert, robotnik gospodarczy 115 ofert, sprzedawca 77 ofert, sekretarka 27 ofert, fryzjer 21 ofert, kierowca samochodu ciężarowego 21 ofert, asystent nauczyciela przedszkola 20 ofert. 19

7. BEZROBOTNI WEDŁUG MIAST I GMIN Liczba zarejestrowanych Bezrobotni Z prawem do zasiłku Poszukujący pracy ogółem kobiety w tym niepełnosprawni ogółem kobiety ogółem kobiety w tym niepełnosprawni 31.12.2013 ogółem kobiety ogółem kobiety Powiat nowotarski 9939 4616 284 142 1210 509 199 85 89 37 Miasto Nowy Targ 2169 972 77 43 238 113 64 32 28 13 Gminy miejskowiejskie Rabka-Zdrój 1090 480 37 20 85 41 25 10 6 3 Rabka/o.miejski 841 356 33 19 66 32 19 7 5 2 Rabka/o.wiejski 249 124 4 1 19 9 6 3 1 1 Szczawnica 555 266 13 7 81 39 10 3 7 2 Szczawnica/o.miejski 461 221 12 7 69 33 9 3 7 2 Szczawnica/o.wiejski 94 45 1 0 12 6 1 0 0 0 Gmina Czarny Dunajec 851 394 15 9 71 28 11 4 4 1 Czorsztyn 507 174 16 4 163 36 6 4 3 3 Jabłonka 739 402 8 4 97 38 22 3 9 1 Krościenko 431 193 16 6 88 34 9 3 5 2 Lipnica Wielka 298 151 9 4 36 9 2 1 1 0 Łapsze Niżne 334 171 8 4 41 19 4 1 3 1 Nowy Targ 1175 539 35 20 124 57 16 7 10 4 Ochotnica Dolna 364 187 11 6 41 23 4 4 1 1 Raba Wyżna 707 334 24 10 80 40 18 11 8 4 Spytkowice 235 129 6 3 22 10 3 1 2 1 Szaflary 483 224 9 2 43 22 5 1 2 1 bez adresu 1 20

Rejestracje i wyłączenia z ewidencji rok 2013 Napływ: Odpływ: Podjęcia pracy w okresie sprawozdawczym z tytułu: Wyłączeni z ewidencji w okresie sprawozdawczym z tytułu: w okresie sprawozdawczym w okresie sprawozdawczym ogółem pracy niesubsydiowanej prac interwencyjnych otrzymanych środków na podjęcie działal.gosp. refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego inne rozpocz. szkolenia rozpocz. stażu rozpoczęcia przygotow. zawodowego rozpoczęcia prac społecznie użytecznych rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego Powiat nowotarski 9763 8938 4375 4183 42 136 13 1 162 527 0 75 8 Czarny Dunajec 773 709 320 306 3 10 1 14 36 5 Czorsztyn 617 541 361 354 2 5 4 5 2 Jabłonka 791 689 370 359 3 8 10 43 5 Krościenko n/dun. 425 380 206 200 6 2 10 5 Lipnica Wielka 320 295 146 145 1 2 11 7 Łapsze Niżne 408 378 184 177 1 6 9 45 3 Nowy Targ 1156 1020 469 437 12 19 1 24 79 6 5 Ochotnica Dolna 422 429 208 203 1 4 6 34 15 Raba Wyżna 731 695 296 276 8 11 1 11 56 7 Rabka m. 666 617 312 297 13 2 18 17 6 Rabka 184 173 74 71 3 2 15 1 Spytkowice 201 177 85 80 3 2 2 11 3 Szczawnica m. 467 392 205 200 1 4 6 8 6 Szczawnica 95 88 38 38 2 4 1 Szaflary 467 461 191 180 1 9 1 16 17 m. Nowy Targ 2040 1894 910 860 7 35 7 1 34 136 6

Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy 31.12.2013 Ogółem w wieku do 25 r.ż. które ukończ. szk. Wyższą do 27 lat długotrwale bezrobotne kobiety, nie pracujące po urodzeniu dziecka pow. 50 r.ż. bez kwali fikacji zawodow. bez doświadczenia zawodowego bez wykształcenia średniego samotnie wych. dziec. do 18 r.ż. po odbywaniu kary pozbawienia wolności niepełnosprawni Powiat nowotarski 9295 2909 152 5140 919 1898 2523 2907 5969 546 100 284 Czarny Dunajec 821 284 6 455 90 129 191 244 597 47 9 15 Czorsztyn 453 147 10 111 19 110 101 87 311 15 1 16 Jabłonka 693 287 9 357 88 101 170 220 431 32 5 8 Krościenko n/dun. 398 121 12 205 36 98 118 103 255 26 4 16 Lipnica Wielka 284 115 4 146 33 43 73 91 195 13 2 9 Łapsze Niżne 313 142 5 148 33 36 91 136 197 10 3 8 Nowy Targ 1118 420 15 610 111 178 304 386 718 43 13 35 Ochotnica Dolna 344 144 16 177 32 64 100 143 216 15 2 11 Raba Wyżna 657 222 10 360 67 130 138 208 428 29 6 24 Rabka m. 780 171 13 508 68 187 197 271 445 56 16 33 Rabka 229 73 3 146 32 45 54 92 149 14 1 4 Spytkowice 223 86 7 127 22 33 60 79 141 11 6 Szczawnica m. 422 99 14 229 42 114 100 115 236 39 2 12 Szczawnica 89 31 2 46 7 17 23 24 60 8 1 1 Szaflary 473 151 4 253 55 93 175 176 355 31 4 9 m. Nowy Targ 1997 415 22 1262 184 520 628 532 1235 157 31 77 bez adresu 1 1 22

Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy i wieku 31.12.2013 Czas pozostawania bez pracy do 1 1-3 3-6 6-12 12-24 pow. 24 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 lata Wiek Powiat nowotarski 713 1693 1527 1822 1951 2233 2909 2682 1700 1622 742 284 Czarny Dunajec 52 129 116 179 188 187 284 227 154 114 49 23 Czorsztyn 54 259 58 59 47 30 147 129 79 102 31 19 Jabłonka 58 120 143 118 138 162 287 214 100 88 37 13 Krościenko n/dun. 44 109 61 63 83 71 121 117 66 76 44 7 Lipnica Wielka 38 29 53 58 56 64 115 78 43 36 19 7 Łapsze Niżne 29 65 60 69 56 55 142 87 47 37 16 5 Nowy Targ 80 183 198 232 241 241 420 320 184 160 64 27 Ochotnica Dolna 23 65 75 59 73 69 144 79 58 40 29 14 Raba Wyżna 54 105 123 141 149 135 222 188 118 118 43 18 Rabka m. 53 104 101 154 170 259 171 257 136 169 78 30 Rabka 12 24 33 46 56 78 73 78 37 40 17 4 Spytkowice 14 33 44 38 40 66 86 53 45 31 16 4 Szczawnica m. 34 98 74 74 92 89 99 135 79 87 48 13 Szczawnica 9 17 16 15 18 19 31 28 13 16 5 1 Szaflary 26 78 80 89 100 110 151 118 83 81 37 13 m. Nowy Targ 133 275 292 427 444 598 415 574 458 427 209 86 bez adresu 1 1 23

Bezrobotni według wykształcenia i stażu pracy Wykształcenie Staż pracy 31.12.2013 wyższe polic i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej do 1 roku 1-5 5-10 10-20 20-30 30 lat i więcej bez stażu Powiat nowotarski 918 1720 1332 3044 2925 1238 2480 1318 1399 830 318 2356 Czarny Dunajec 44 116 94 293 304 104 246 115 103 60 19 204 Czorsztyn 40 95 61 182 129 78 112 62 107 70 19 59 Jabłonka 65 99 144 230 201 63 222 114 78 50 16 196 Krościenko n/dun. 42 84 50 140 115 65 101 61 63 47 23 71 Lipnica Wielka 26 31 46 106 89 43 85 37 41 20 2 70 Łapsze Niżne 36 57 44 124 73 34 81 37 44 16 6 116 Nowy Targ 85 193 172 375 350 168 306 140 151 65 34 311 Ochotnica Dolna 46 69 33 109 107 45 81 39 43 28 10 118 Raba Wyżna 65 130 84 241 187 88 172 105 85 55 31 171 Rabka m. 119 158 115 198 251 134 171 95 123 79 30 209 Rabka 23 57 24 75 70 37 59 24 29 15 6 79 Spytkowice 23 39 32 71 70 26 57 29 35 15 5 68 Szczawnica m. 38 111 76 111 125 54 111 60 69 49 23 95 Szczawnica 8 15 14 27 30 8 36 10 14 8 1 17 Szaflary 18 65 45 156 199 51 127 55 47 31 14 158 m. Nowy Targ 239 401 298 606 625 240 513 335 367 222 79 413 bez adresu 1 1 24