Zespół Analiz Ekonomicznych: Marta Petka - Zagajewska. Główny Ekonomista tel. (22) 585 24 61 marta.petka-zagajewska@raiffeisen.pl Dorota Strauch. Analityk Rynków Finansowych (rynek walutowy) tel. (22) 585 29 44 dorota.strauch@raiffeisen.pl Tomasz Regulski. Starszy Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy) tel. (22) 585 33 24 tomasz.regulski@raiffeisen.pl Piotr Jelonek Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy) tel. 691 222 046 piotr.jelonek1@raiffeisen.pl Michał Burek. Młodszy Ekonomista (rynek obligacji) tel. 609 921 092 michal.burek@raiffeisen.pl EUR/PLN 4,1501-0,2% USD/PLN 3,3711 0,4% EUR/USD 1,2310-0,6% WIG 20 2445,4 0,0% DJ Euro Stoxx50 3247,7 0,3% DAX 9971,8 0,4% S&P500 2074,3 0,4% KOMENTARZ EKONOMICZNY Stabilny i zrównoważony wzrost gospodarczy pozwala wierzyć w powolną odbudowę inflacji, jednak w obliczu towarzyszących mu ryzyk drzwi do dalszych cięć pozostają otwarte tak w skrócie można podsumować przesłanie płynące z zakończonego wczoraj posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej, na którym stopy procentowe utrzymane zostały na niezmienionym poziomie (z główną na poziomie 2,0%). Sama decyzja, jak i towarzyszący jej komentarz stanowią kopię swoich odpowiedników z listopada. RPP w obliczu dywergencji pomiędzy inflacją (historycznie niska) i wzrostem PKB (stabilny, oparty na solidnych podstawach popyt wewnętrzny) w dalszym ciągu większą wagę przywiązuje do tego drugiego argumentując, że nie musi w sposób gorączkowy reagować na niską inflację, jeśli wynika ona z czynników pozostających poza jej bezpośrednim oddziaływaniem i wierząc, że ścieżka stabilnego wzrostu gospodarczego będzie stanowić dla niej główne lekarstwo. Wydaje się, że perspektywy wzrostu gospodarczego pozostają jednym z głównych czynników różnicujących opinie poszczególnych przedstawicieli RPP. Stąd właśnie dane napływające z realnej gospodarki i pozwalające na bieżąco ważyć towarzyszące mu ryzyka będą w najbliższym czasie stanowić główny katalizator potencjalnych przesunięć sił w ramach Rady. Utrzymanie gospodarki na ponad 3%-owej trajektorii wzrostu (w IV kwartale RPP oczekuje wyników gospodarki zbliżonych do 3,3% r/r z III kwartału) z dużym prawdopodobieństwem oznaczać będzie brak zmian kosztu pieniądza. Pojawienie się elementów stawiających ten scenariusz pod znakiem zapytania (seria słabszych danych o produkcji przemysłowej, ponowne spadki indeksu PMI, negatywne szoki zewnętrzne) w naszej ocenie szybko zaowocować może ponowną obniżką stóp procentowych, zwłaszcza, że ostatnie rozstrzygnięcia z dużym prawdopodobieństwem dokonywane były przy przewadze zaledwie jednego głosu. W konsekwencji w naszym bazowym scenariuszu utrzymujemy wysokie prawdopodobieństwo jeszcze jednej, 25-cio punktowej obniżki stóp procentowych w horyzoncie najbliższych 3-4 miesięcy (ale raczej nie w styczniu) zaznaczając jednak, że jeśli gospodarka pozostanie na stabilnej ścieżce co najmniej 3%-owego wzrostu, szanse na nią wyraźnie zmaleją. Dziś o 13:00 swoje decyzje ogłosi Bank Anglii. Ponieważ w obliczu zaciskanej polityki fiskalnej polityka pieniężna pozostanie głównym źródłem wsparcia wzrostu gospodarczego, zakładamy, że władze monetarne co najmniej do połowy przyszłego roku nie zdecydują się na jej zacieśnienie. W konsekwencji parametry polityki pieniężnej (koszt pieniądza, QE) pozostaną dziś bez zmian (z główną stopą na poziomie 0,50%). O 13:45 decyzję o stopach procentowych ogłosi Europejski Bank Centralny. Ponieważ przy głównej stopie procentowej na poziomie 0,05% pole manewru jest niewielkie, ponownie to nie decyzja o koszcie pieniądza (ten zostanie bez zmian), ale towarzysząca jej konferencja prasowa (start o 14:30) skupią największą uwagę. W obliczu wcześniejszych sugestii przedstawicieli Banku rynek wciąż oczekuje, że EBC w najbliższym czasie może się zdecydować na dalsze rozszerzenie palety narzędzi wykorzystywanych do rozbudowy swojego bilansu o obligacje korporacyjne oraz obligacje skarbowe. W naszej ocenie oczekiwania te nie zostaną dziś zaspokojone. Kwestię potencjalnych zakupów obligacji skarbowych wyjaśnił sam wiceprezes EBC oświadczając, że Bank tą kwestią zajmie się dopiero w I kwartale przyszłego roku. Nie sądzimy także, aby już teraz zapadły decyzje odnośnie nabywania papierów korporacyjnych, ponieważ 11 grudnia przeprowadzona zostanie druga operacja TLTRO i EBC raczej wstrzyma się z nowymi działaniami co najmniej do stycznia, aby najpierw w pełni ocenić skuteczność już wdrożonych narzędzi. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 1
KOMENTARZ WALUTOWY Wczorajsze notowania rozpoczęły się od dalszych spadków EURPLN w kierunku 4,15. Złoty utrwalił umocnienie podczas konferencji RPP, która potwierdziła niższą skłonność Rady do dalszych cięć stóp. Kurs EURPLN ostatecznie dotarł do bariery 4,15, która może okazać się jednak skutecznym hamulcem dla dalszych spadków. Wymowa komunikacji z RPP zmniejszyła niepewność odnośnie stóp w Polsce w stosunku do poprzedniego miesiąca. W efekcie, mimo iż utrzymuje się ryzyko cięcia stóp, to czynnik ten nie powinien już szkodzić złotemu, tym bardziej, że rynek nadal wycenia jeszcze jedno cięcie o 25pb. Jednocześnie obok informacji z Polski dla złotego ważne w tym tygodniu będą jeszcze doniesienia z dzisiejszej konferencji EBC i piątkowe dane z USA. Retoryka EBC prawdopodobnie pozostanie gołębia, jednak raczej nie na tyle by stać się impulsem do trwałego pokonania bariery 4,15 w notowaniach EURPLN. W notowaniach kursu USDPLN w ostatnich dniach przeważa efekt silniejszego dolara. W ślad za spadkami EURUSD, które wczoraj dotarły do 1,23, para USDPLN stopniowo wraca na wyższe poziomy nad 3,37. Dolarowi sprzyjały wczoraj dane makro zza oceanu odczyt ADP Employment ponad 200tys. i znacznie lepszy od oczekiwań indeks koniunktury ISM dla sektora usług. W oczekiwaniu na jutrzejsze dane z rynku pracy w USA raczej ciężko będzie o odreagowanie siły dolara. W efekcie para powinna pozostać ponad 3,36, z ryzykiem dalszych wzrostów w kierunku pasma oporu 3,39-3,40. KOMENTARZ GIEŁDOWY W trakcie wczorajszej na głównych światowych parkietach dominował kolor zielony niemiecki DAX oraz amerykański S&P500 zyskały po 0,4%. Drugi z wymienionych indeksów wyznaczył nawet swoje nowe historyczne maksimum (zarówno w cenach zamknięcia, jak i śródsesyjnie). Dziś w centrum uwagi rynków będzie decyzja EBC ws. stóp procentowych i towarzysząca jej konferencja z wystąpieniem prezesa Banku M. Draghiego. W ostatnim czasie na rynkach nasiliły się oczekiwania na dołączenie obligacji skarbowych do skupowanych przez Bank aktywów finansowych. W naszej ocenie EBC będzie chciało się wstrzymać z takim ruchem do momentu, gdy w pełni będzie mogło ocenić wyniki uruchomionych już mechanizmów (LTRO oraz skup ABS). Dlatego w trakcie trwania konferencji w przypadku zrealizowania się tego scenariusza powinniśmy obserwować pogorszenie nastrojów oraz w konsekwencji cofnięcie się indeksów. Na krajowym parkiecie indeks polskich blue chipów przez większą cześć dnia konsolidował się przy poziomie z wtorkowego zamknięcia i zakończył notowania bez większych zmian. Nieco więcej optymizmu można było zaobserwować w przypadku notowań indeksów małych i średnich spółek, które zyskały odpowiednio po 0,2% i 0,5%. Z perspektywy analizy technicznej po wygenerowaniu w notowaniach indeksu WIG20 sygnałów wzrostowych, celem na najbliższe dni powinien być poziom 2480pkt. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 2
Waluty Stan na początek dnia Zamkn. Zmiana % Wyniki : Polska Zamkn. Zmiana % obroty (w tys PLN) EUR/PLN 4,1501 4,1528-0,23% -0,63% WIG 53801,7 0,05% 1,06% 617 082,88 USD/PLN 3,3711 3,3733 0,37% 0,95% WIG 20 2445,4-0,04% 1,02% 478 399,97 CHF/PLN 3,4472 3,4507-0,20% -0,73% WIG 30 2632,9-0,06% 0,89% 524 303,78 EUR/USD 1,2310 1,2311-0,58% -1,56% WIG50 3146,4 0,53% 1,80% 52 879,82 GBP/PLN 5,2902 5,2912 0,67% 0,27% WIG250 1172,2 0,16% 0,64% 38 779,14 *Zamkniecie z poprzedniego dnia z godziny 22:00 WIG Banki 8366,7 0,27% 2,67% 171 262,45 WIG Telkom 1027,2-0,47% -0,18% 17 364,18 WIG Budow 2181,6 0,32% 0,80% 3 299,61 WIG Paliwa 3433,4 0,63% 1,97% 60 244,12 FIXINGI Wartość Zmiana (pb) Wyniki : Świat Indeks Zamkn. Zmiana % 1M Wibor fixing 2,08 - Europa Środkowa i Wschodnia 3M Wibor fixing 2,06 - Czechy PX 1019,8 1,18% 2,45% 6M Wibor fixing 2,05 - Węgry BUX 17281,6 0,51% -1,54% *Fixing z dnia poprzedniego Rosja RTS 948,6 2,50% -7,69% Turcja BIST100 84915,1 0,00% 0,80% FIXING NBP Wartość Zmiana % Europa Zachodnia Europa DJ Euro Stoxx50 3247,7 0,29% 0,67% EUR/PLN 4,1574-0,11% Niemcy DAX 9971,8 0,38% 0,57% GBP/PLN 5,2759 0,37% UK FTSE 100 6716,6-0,38% -0,19% CHF/PLN 3,4556-0,03% Francja CAC 40 4391,9 0,08% 0,42% *Fixing z dnia poprzedniego Włochy FTSE MIB 19978,3 1,00% 0,20% Ameryka Północna i Południowa Surowiec jednostka Zamkn. Zmiana % Zmiana % USA DJIA 17912,6 0,18% 0,55% (USD) 5 USA S&P500 2074,3 0,38% 0,35% S&P GSCI punkty 480,04-0,41% -7,08% Brazylia IBX50 8863,6 1,39% -5,15% Ropa Brent barylka 69,92-0,88% -10,07% Azja Złoto uncja 1 209,43 0,93% 0,97% Japonia NIKKEI 225 17720,4 0,94% 1,94% Srebro uncja 16,41-0,34% -0,62% Chiny SSE Composite 2779,5 4,32% 6,73% Miedź tona 6 380,00-0,53% -2,91% Indie SENSEX 28442,7 0,00% 0,20% Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 3
Godz. Kraj Wskaźnik PONIEDZIAŁEK 1 GRUDNIA Kalendarium Ostateczna dana Prognoza Raiffeisen Średnia oczekiwań Poprzedni 02:00 CN Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 50,3 50,5 50,8 02:45 CN Indeks HSBC PMI dla przemysłu - ost. (Listopad, pkt.) 50,0 50,0 50,0 09:00 PL Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 53,2 50,4 51,1 51,2 09:15 ES Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 54,7 53,0 52,8 52,6 09:45 IT Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 49,0 49,5 49,4 49,0 09:50 FR Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 48,4 47,6 47,6 09:55 DE Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 49,5 50,0 50,0 10:00 EA Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 50,1 50,4 50,4 15:55 US Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 54,8 55,0 54,7 16:00 US Indeks ISM dla przemysłu (Listopad, pkt.) 58,7 57,0 58,0 59,0 WTOREK 2 GRUDNIA Brak istotnych publikacji makro ŚRODA 3 GRUDNIA Decyzja NBP ws. stóp 1,75 2,00 2,00 02:45 CN Indeks HSBC PMI dla usług (Listopad, pkt.) 53,0 52,9 09:15 ES Indeks PMI dla usług (Listopad, pkt.) 52,7 55,5 55,2 55,9 09:45 IT Indeks PMI dla usług (Listopad, pkt.) 51,8 50,3 50,2 50,8 09:50 FR Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 47,9 48,8 48,8 09:55 DE Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 52,1 52,1 52,1 10:00 EA Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 51,1 51,3 51,3 11:00 EA Sprzedaż detaliczna (Październik, %, r/r) 1,4 1,6 0,6 14:15 US Raport ADP (w tys.) 208 210,0 222,0 230,0 15:45 US Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 56,2 56,5 56,3 16:00 US ISM Non-Manufacturing (Listopad, pkt) 59,3 57,5 57,1 20:00 US Beżowa księga CZWARTEK 4 GRUDNIA 13:00 UK Decyzja BoE ws. stóp 0,5 0,5 13:45 EA Decyzja EBC ws. stóp 0,05 0,05 0,05 14:30 US Nowe wnioski o zasiłek dla bezrobotnych (w tys.) 295,0 313,0 PIĄTEK 5 GRUDNIA 08:00 DE Zamówienia w przemyśle (Październik, %, m/m) 0,6 0,5 0,8 11:00 EA PKB (III kw, %, kw/kw) 0,2 0,2 14:30 US Zmiana zatrudnienia w sektorze pozarolniczym (w tys.) 230,0 225,0 214,0 14:30 US Stopa bezrobocia (Listopad, %) 5,7 5,8 5,8 16:00 US Zamówienia w przemyśle (Październik, %, m/m) 0,3-0,2 0,8 Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 4
Raiffeisen Polbank ul. Piękna 20. 00-549 Warszawa Departament Sprzedaży Rynków Finansowych Telefon: + 48 22 585 37 86 Faks: + 48 22 585 33 68 www.raiffeisenpolbank.com Dealing: Bydgoszcz tel.: (22) 585 37 73 Gdańsk tel.: (22) 585 37 71 Katowice tel.: (22) 585 37 69 Kielce tel.: (22) 585 37 70 Kraków tel.: (22) 585 37 70 Lublin tel.: (22) 585 37 75 Łódź tel.: (22) 585 37 75 Poznań tel.: (61) 655 47 51 Rzeszów tel.: (22) 585 37 75 Szczecin tel.: (22) 585 37 71 Toruń tel.: (22) 585 37 72 Warszawa tel.: (22) 585 37 79 Wrocław tel.: (22) 585 37 74 Zielona Góra tel.: (22) 585 37 73 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności Raiffeisen Bank Polska SA: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: ekonomistarez@raiffeisen.pl. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez Departament Zgodności RBPL. RBPL wdrożył następujące rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 5