Opracowanie historyczne autorstwa nauczycieli historii Zespołu Szkół Sportowych w Supraślu: Marka Tołoczko i Henryka Suchockiego, 2014 r. Supraskie ofiary Katynia Ferdynand Marecki EDMUND KAROL MŁODECKI JAN KLEIN EDWARD KLEIN JAN ARCICHOWSKI STEFAN KORZECKI JÓZEF WUNSCH WŁODZIMIERZ ZAWADZKI JÓZEF ŻYLIŃSKI
Kapitan Ferdynand Marecki Jako oficer rezerwy został zmobilizowany 27 sierpnia 1939 r. Wraz z oddziałem z Białegostoku wyruszył w kierunku Grodna, a po przegranej walce z Niemcami i przekroczeniu granicy litewskiej został internowany w obozie w Birsztanach. Informację o losach męża otrzymała pani Katarzyna Marecka od jednego z żołnierzy szeregowych wypuszczonych na wolność. Oficerów natomiast skierowano do obozu w Kozielsku. Stąd też po jakimś czasie przyszła pierwsza kartka od Ferdynanda Mareckiego. Z najważniejszą informacją, że żyje, jest zdrowy, tęskni i martwi się o rodzinę. Również o spotkaniu z Edmundem Młodeckim, bratem pani Katarzyny, osadzonym w tym samym obozie. Podobne krótkie korespondencje przychodziły jeszcze do marca 1940 roku. 13 kwietnia 1940 r. Katarzyna Marecka z trojgiem dzieci znalazła się w nieogrzewanym wagonie pociągu jadącego na Syberię. Jak wielu Polaków, zesłano ich do Kazachstanu, w okolice Powładaru. Od tego czasu nie miała już żadnej informacji o losach męża. Po dwóch latach zmarła najstarsza córka Marylka mając 15 lat. Po wojnie, po sześciu latach tułaczki rodzinie Mareckiego udało się wrócić z Syberii do Supraśla w marcu 1946 roku. Dopiero tutaj po raz pierwszy dowiedziała się, że Ferdynand Marecki figuruje na liście nazwisk polskich oficerów pomordowanych w Katyniu. Opublikowanej w niemieckiej gazecie z czasów okupacji. Przy jego zwłokach znaleziono legitymację nauczycielską i telegram od rodziny. Czerwony Krzyż proszony o zwrot pamiątek po zamordowanym mężu i ojcu, wysłał odpowiedź, że Ferdynand Marecki leży w bratniej mogile na Koziej Górze pod nr 052, a pamiątki są w posiadaniu Niemców i nie ma mowy o ich odzyskaniu. Od tego czasu, aż do 1990 roku Kłamstwo Katyńskie było jedyną oficjalną wersją władz radzieckich. W okresie PRL - u nie można było o tym głośno mówić, a tym bardziej dociekać prawdy. W wolnej i demokratycznej Polsce przywrócono pamięć o polskich bohaterach. Przeprowadzono ponowne badania miejsc zbrodni, doprowadzono do budowy cmentarzy wojennych w miejscach kaźni, organizowano pielgrzymki, uroczystości. Z inicjatywy rodziny na cmentarzu w Supraślu złożono urnę z ziemią katyńską. Od 2000 roku naszej Sportowej Szkole Podstawowej patronuje Ferdynand Marecki. W 2007 roku władze państwowe nadały pośmiertnie patronowi wyższy stopień wojskowy kapitana.
Pułkownik JAN ALEKSANDER KLEIN Urodzony w 1892 r. w Łodzi DOWÓDCA 83 PUŁKU PIECHOTYPPŁK JAN ALEKSANDER KLEIN, U MIEJSCE ŚMIERCI: KATYŃ Syn Aleksandra Kleina administratora supraskich posiadłości Buchholtzów. Dwóch braci z rodziny Kleinów zginęło w Katyniu, trzeci w wojnie obronnej na początku września w okolicach Osowca. Temu Bohaterowi posadzono już DĄB PAMIĘCI adres: Gruta 10, 86-330 Mełno drzewo posadzone przez: Zespół Szkół w Grucie certyfikat nr 000170/000152/WE/2008 urodzony: 03. 06. 1894 miejsce urodzenia: Łódź miejsce śmierci: Katyń Kapitan Edward Klein Służył w 32 pułku piechoty. Bankowiec, syn Aleksandra Kleina zarządcy fabryki Buchholtza. Rodzina Kleinów zamieszkiwała w budynku obecnie zajmowanym przez Centrum Kultury i Rekreacji przy ulicy Cieliczańskiej 1. W latach trzydziestych XX wieku przeniosła się do Białegostoku. Temu Bohaterowi posadzono już DĄB PAMIĘCI adres: Cieliczańska 1, 16-030 Supraśl drzewo posadzone przez: Stowarzyszenie Kulturalne "Collegium Supresliense" w Supraślu, certyfikat nr 002664/003040/WE/2010
Kapitan EDMUND KAROL MŁODECKI Kapitan służby zdrowia WP - dr medycyny Urodzony 4 października 1903 r., w Jaśle, syn Michała i Marii. Brat Katarzyny Mareckiej 9 (z domu Młodeckiej). Studia medyczne ukończył we Lwowie na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Był lekarzem wojskowym w stopniu kapitana. Pracował do 1939 r. jako ordynator oddziału laryngologicznego 9 Okręgowego Szpitala Wojskowego w Twierdzy Brzeskiej. W 1933r. kapitan Młodecki poślubił Marię Sawicką. Wraz z dwójką dzieci przebywali do 1939 r. w Brześciu nad Bugiem. Po internowaniu przez Sowietów kapitan Edmund Młodecki przebywał w obozie w Kozielsku, razem z Ferdynandem Mareckim. Zamordowany w Katyniu w 1940 r. Pośmiertnie kpt. dr Młodecki został odznaczony krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r. Temu Bohaterowi posadzono dwa DĘBY PAMIĘCI 1.W miejscu urodzenia: Szkolna 38, 38-200 Jasło drzewo posadzone przez: Zespół Szkół Miejskich nr 3 - Gimnazjum nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle certyfikat nr 001937/003425/WE/2010 2. Przy Zespole Szkół Sportowych w Supraślu w kwietniu 2010 roku. W maju 2011 roku odsłonięto pamiątkową tablicę przy DĘBIE PAMIĘCI KAPITANA EDMUNDA KAROLA MŁODECKIEGO
Porucznik Jan ARCICHOWSKI Nauczyciel Szkoły Powszechnej w Supraślu Porucznik rezerwy JAN ARCICHOWSKI, syn Tomasza i Franciszki z Zielińskich, ur. 12 VI 1910 r. w Wólce Zamkowej k. Drohiczyna. Absolwent Seminarium Nauczycielskiego im. Zygmunta Augusta w Białymstoku (1930) i SPRPiech. nr 5 w Krakowie. Przydzielony do 42 pp.. Nauczyciel, mieszkał na stałe w Dąbrowie Wielkiej, pow. wysokomazowiecki. W supraskiej szkole nauczyciel ćwiczeń cielesnych (wychowania fizycznego), przyrody i rysunku. W latach 1937-1938 pełnił funkcję drużynowego I - szej Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego. Zmobilizowany w 1939 r., dowodził kompanią w okolicy Białej Podlaskiej i Kowla. Nie znane były dalsze wojenne losy Arcichowskiego do momentu gdy jego imię i nazwisko pojawiło się na: Liście jeńców obozu w Kozielsku zamordowanych w Lesie Katyńskim w kwietniu i maju 1940 roku, spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. Tabliczka poświęcona Arcichowskiemu jest w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie pod nr 198. Dąb pamięci poświęcony porucznikowi Arcichowskiemu został posadzony przez VI Liceum Ogólnokształcące im. Króla Zygmunta Augusta w Białymstoku przy ul. Warszawskiej (certyfikat nr 002168/004363/WE/2010). W Supraślu pamięć o dawnym nauczycielu uczczono umieszczając w 2009 roku jego nazwisko na epitafium w kościele Św. Trójcy. Jan Arcichowski - pierwszy z prawej w gronie nauczycieli i uczniów 1938 r.
Major JÓZEF WUNSCH Urodzony 5 marca 1892r. w Poznaniu. Syn Franciszka i Marii z Bocheńskich W latach 1910 1918 służył w armii niemieckiej. Wstąpił do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 28 grudnia 1918r. walczył jako podporucznik w szeregach Powstania Wielkopolskiego. Od 1920r. bierze udział w obronie Ojczyzny przed nawałą bolszewicką. Za dzielność i odwagę odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu wojny służy na różnych stanowiskach w Wojsku Polskim m.in. w Białej Podlaskiej, Czerwonym Borze koło Zambrowa i Poznaniu. W 1935 jako kapitan zostaje przeniesiony w stan spoczynku. Powołany zostaje 1 maja 1939r. do czynnej służby wojskowej. Walczy we wrześniu 1939r. w Armii Łódź. Po klęsce znalazł się w niewoli sowieckiej, więziony w obozie w Starobielsku. Polski Czerwony Krzyż poinformował żonę Marię że został zamordowany w 1940r. w Charkowie. Inicjatorką zasadzenia DĘBU PAMIĘCI, była pani Wanda Wunsch, synowa bohatera, mieszkająca w Supraślu. Dąb znajduje się na Zespole Szkół Sportowych, certyfikat nr 002663/002146/WE/2010 Aspirant WŁODZIMIERZ ZAWADZKI Starszy Przodownik policji Państwowej, urodzony 22.12.1900 w Supraślu syn Michała i Stefanii. W Wojsku Polskim od 1919 do 1921 r.. Od 1922 w Policji Państwowej. Od 1929 r. służbę pełnił w woj. białostockim. W latach 1938-1939 w wydziale III KG miejsce śmierci: Twer Temu Bohaterowi posadzono już DĄB PAMIĘCI adres: Sienkiewicza 65, 15-003 Białystok drzewo posadzone przez: Komendę Wojewódzką Policji w Białymstoku certyfikat nr 003630/008987/WE/2010
STEFAN KORZECKI Starszy posterunkowy Policji Państwowej Urodzony 9 grudnia 1905 roku w Nacewiczach, syn Antoniego i Agaty. Pełnił służbę na posterunku w Supraślu. We wrześniu 1939 roku ewakuowany ze swoim oddziałem na wschód. Stracony w Twerze (Miednoje) JÓZEF ŻYLIŃSKI Urodzony w 1893 w Augustowie, syn Piotra. Policjant, aresztowany w kwietniu 1940 r. w Supraślu. Więziony w Białymstoku. Zaginiony w 1940 r. Prawdopodobnie figuruje na dotychczas nieodnalezionej tzw. białoruskiej liście katyńskiej