C ZAROWNICA OPOWIE O ZIELNIKACH, HERBARIACH, A TLASACH ROŚLIN I S EKRETNYCH MIKSTURACH. Adriana Sobczak, Monika Gierej, Marzena Kopińska Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
TABLICE KLINOWE Pierwsze piśmienne wiadomości o niektórych ziołach i sposobach ich stosowania pochodzą sprzed 4000 lat. Były to gliniane tablice pochodzące z Zatoki Perskiej, z zachowanymi tekstami pisma klinowego.
ZNACZENIE ZIÓŁ W OBRZĘDACH M AGII I LECZNICTWIE
Na dawnych terenach Niniwy odkopano bibliotekę króla Asurbanipala, gdzie odkryto informacje o stanie medycyny Asyrii.
T A J E M N I C Z E Z A K L Ę C I A S T O S O W A N E B Y Ł Y P R Z Y P O D A W A N I U Z I Ó Ł
W starożytnym Egipcie wiedzą leczniczą zajmowali się kapłani.
Część wiedzy zapisano w Papirusie Ebersa z Teb
INDIE WAŻNY OŚRODEK ZIELARSKI Europejczycy zawdzięczają im wiele przypraw i surowców leczniczych.
CHIŃCZYCY ROZWIJALI ZIOŁOLECZNICTWO 4000 LAT P.N.E Cesarz Shen Nung (zm. 2698 p.n.e.), zwany Boskim rolnikiem, napisał Chiński Kanon Ziół i na sobie testował opisane w nim zioła.
WIEDZĘ MEDYCZNĄ O ZIOŁACH W EUROPIE ROZWINĘLI GRECY krwawnik - Achillea - ziele związane z Achillesem bylica - Artermisia - z boginią Artemidą kosaciec - Iris - z piękną Iris, boginią tęczy grzybień - kojarzy się z nimfami
Hipokrates z Kos (460-377 r. p.n.e.) w ziołolecznictwie wykorzystywał całe rośliny, bez jakiejkolwiek obróbki, gdyż twierdził, że forma naturalna rośliny jest najlepszym lekiem dla organizmu.
W średniowieczu rozwinęła się farmacja klasztorna. Zakonnicy słynący z pracowitości, przepisywali ocalałe księgi autorów starożytnych. Uprawiali oni także zioła, sporządzali maści, wyciągi odwary i często byli jedynymi lekarzami, gdy grasowały zarazy
ZIELNIKI WYKONANE TECHNIKĄ DRZEWORYTU W tej technice używana jest deska, na którą nanosi się rysunek, a następnie przy pomocy specjalnych narzędzi wycina się tło, które na odbitce będzie białe.
W X V I W I E K U W E U R O P I E R O Z P O W S Z E C H N I A Ć S I Ę Z A C Z Ę Ł Y Z I E L N I K I Z A W I E R A J Ą C E S U S Z O N E R O Ś L I N Y. Z B I O R Y T E Z W A N E B Y Ł Y S U C H Y M I O G R O D A M I, Ż Y W Y M I Z I E L N I K A M I, N I E K I E D Y O G R O D A M I Z I M O W Y M I.
Najstarsze herbaria posiadają Ogród Botaniczny w Bolonii, Ogród Botaniczny Uniwersytetu w Padwie i Holenderski Wielki Zielnik w Lejdzie Ogród Botaniczny w Bolonii Ogród Botaniczny Uniwersytetu w Padwie
Pierwszymi drukowanymi i ilustrowanymi zielnikami w Polsce były: zielnik Falimirza, Hieronima Spiczyńskiego oraz największy wówczas w Europie zielnik Szymona Syreńskiego. Zielnik Szymona Syreńskiego Zielnik Falimirza
Anna Wazówna Izabela Czartoryska Eliza Orzeszkowa
ZIELNIK HERBARZEM ZWANY Zielnik
W ZBIORACH BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO W LUBLINIE ZNAJDUJĄ SIĘ DWA, BARDZO STARE ZIELNIKI. Tomy pochodzą z 1732 i 1751 r., a ich autorem był Johann Friedrich Zeidler
Na ostatniej karcie znajduje się spis roślin znajdujących się w zielniku.
W Y C I E C Z K A N A P O L E, Ł Ą K Ę L U B D O L A S U
ZROBIĘ ZIELNIK Potrzebne narzędzia:
Zbieramy potrzebne okazy roślin i wstępnie określamy gatunek
Rośliny po rozpoznaniu zasuszamy wkładając je między 3-4 kartki gazety codziennej.
Rośliny przyklejamy na kartkach i dodajemy opis okazu. Karta zielnikowa powinna zawierać opis okazu, wg szablonu.
TAJEMNE MIKSTURY
SEKRETNE MIKSTURY: Ocet czterech złodziei
KLEJ CZOSNKOWY, CZYLI O STOSOWANIU SOKU Z CZOSNKU D O MALOWANIA AUREOLI
ANTYWAMPIRZY KURCZAK Z 40 ZĄBKAMI CZOSNKU
MIODEK POKRZYWOWY
SZAŁWIA DO PŁUKANIA GARDŁA Przepis: łyżkę ziela należy zaparzyć w 0,5 l wrzątku i płukać gardło kilkakrotnie w ciągu dnia
BABKA LANCETOWATA Na rozbite kolana, otarcia zaleca się okład ze świeżych, umytych liści babki lancetowatej, rozbitych uprzednio na papkę wałkiem do ciasta, robimy okład na ranę.
NAPAR Z MIĘTY Przepis: pół łyżeczki liści i kwiatów mięty świeżych albo suszonych - wsypać do filiżanki, zalać gorącą wodą, zaparzać 3-5 minut.
W S P Ó Ł C Z E S N A K S I Ą Ż K A O R O Ś L I N A C H L E C Z N I C Z Y C H J E S T N A Z Y W A N A A T L A S E M R O Ś L I N L U B K S I Ę G Ą Z I Ó Ł. Książki o ziołach w BG UP w Lublinie
KSIĄŻKI O ZIOŁACH W BG UP W LUBLINIE
KAŻDY MOŻE STAĆ SIĘ C Z A R O W N I C Ą L U B C Z A R O W N I K I E M I T W O R Z Y Ć W D O M U M A G I C Z N E M I K S T U R Y
Z A P R A S Z A M Y D O B I B L I O T E K I U N I W E R S Y T E T U P R Z Y R O D N I C Z E G O!!!
Zdjęcia zamieszczone w prezentacji pochodzą z książek i czasopism znajdujących się w zbiorach BG UP w Lublinie oraz ze stron internetowych. Źródła dostępne u autorów.