1. IDENTYFIKACJA PREPARATU I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa: Zastosowanie: gryzoniobójczy środek ochrony roślin (gotowa przynęta w postaci ziarna) Producent: FREGATA S.A., ul. Grunwaldzka 497, 80-309 Gdańsk E-mail: fregata@fregata.gda.pl Telefon: (58) 552 00 27 do 29 Telefax: (58) 552 48 31 Telefon alarmowy: (58) 552 00 27 do 29 od 8:00 do 16:00 Telefony ośrodków toksykologicznych w Polsce p.16. karty 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Szkodliwy Zagrożenia dla zdrowia człowieka W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne gazy Zagrożenia dla środowiska Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym Zagrożenia fizyczne / chemiczne W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne gazy 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH NAZWA NR CAS / WE ZAWARTOŚĆ [%] KLASYFIKACJA Fosforek cynku Benzoesan denatonium* 1314-84-7 / 215-244-5 3734-33-6 / 223-095-2 * bardzo gorzka substancja utrudniającą spożycie przez ludzi - zwłaszcza dzieci 1,3 T+ F N < 0,1 Xn R15/29, R28, R32, R50/53 R22 R36/37/38 R52/53 4. PIERWSZA POMOC Objawy narażenia: w przypadku połknięcia - nudności, wymioty, silne bóle brzucha, ogólne osłabienie, omdlenia. Wymioty i kał posiadają charakterystyczny zapach karbidu lub czosnku. W przypadku połknięcia Natychmiast wezwać lekarza. Przed jego przybyciem spowodować wymioty sposobem mechanicznym lub przez podanie ciepłej wody z 2 łyżeczkami soli. Podawać do picia duże ilości roztworu sody oczyszczonej (1 łyżeczka na szklankę wody). Następnie podawać duże ilości węgla lekarskiego oraz środki przeczyszczające - sól gorzką (1 łyżeczka na 1/2 szklanki wody). Nie podawać mleka, jaj, tłuszczów i oleju rycynowego. UWAGA: W przypadku utraty przytomności lub wystąpienia drgawek nie podawać nic doustnie i nie wywoływać wymiotów. W przypadku kontaktu ze skórą Niezwłocznie zdjąć zanieczyszczoną odzież, a zanieczyszczone miejsca umyć wodą z mydłem. Zasięgnąć porady lekarza. W przypadku kontaktu z oczami Natychmiast przepłukać czystą wodą przez co najmniej 15 minut-w tym pod powiekami. Zasięgnąć porady lekarza. Narażenia inhalacyjne Usunąć od źródła zapylenia i wyprowadzić chorego na świeże powietrze, zapewnić odpoczynek i ciepło. Zasięgnąć porady lekarza Uwagi dla lekarza Dla produktu Antidotum: brak, stosować leczenie objawowe. Dla substancji czynnej : Po wdychaniu: Monitorowanie pracy krążenia, wątroby i nerek Po spożyciu: Natychmiast podawać 0,1% nadmanganianu potasu lub roztwór siarczanu miedzi i pozwolić na wymioty, następnie płukanie żołądka. We wszystkich przypadkach zatrucia należy leczyć w klinice intensywnej terapii (w przypadku paraliżu po 24-48 godzin) W przypadku zatrucia zwierząt podawać sól gorzką (3 łyżki stołowe w szklance ciepłej wody). Wezwać lekarza weterynarii. Data wydania: 01.2002 / Data aktualizacji: 09.2010 Strona 1 z 5
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU Środki gaśnicze zalecane: dwutlenek węgla, piana, proszki gaśnicze, piasek Środki gaśnicze niezalecane: woda Szczególne zagrożenia podczas gaszenia pożaru: produkty spalania mogą być toksyczne i drażniące. Szkodliwe dla zdrowia działanie wdychanych gazów może nastąpić z późnieniem. Przy kontakcie z wodą mogą tworzyć się w niewielkich ilościach toksyczne i palne gazy. Środki ochrony indywidualnej dla strażaków: Pełne ubranie ochronne oraz aparat oddechowy do ochrony przed oparami. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostrożności: stosować ubranie i rękawice ochronne (patrz p. 8 karty) Ochrona środowiska: chronić przed działaniem wody, zapobiegać przedostaniu się do wód i kanalizacji Metody usuwania zanieczyszczeń: zebrać mechanicznie do szczelnych i oznakowanych pojemników 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Postępowanie z preparatem: Unikać kontaktu z oczami i skórą. W czasie pracy z produktem nie jeść, nie pić i nie palić. Stosować rękawice ochronne. Po pracy umyć ręce wodą z mydłem. Zmienić odzież. Magazynowanie: produkt przechowywać pod zamknięciem, wyłącznie w oryginalnych opakowaniach, w suchych, dobrze wentylowanych pomieszczeniach, z dala od żywności, napojów i pasz oraz środków chemicznych (aby produkt nie nabrał obcego zapachu), poza zasięgiem dzieci. Chronić przed bezpośrednim nasłonecznieniem i wilgocią. 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Wartości graniczne narażenia Produkt nie określono Fosforek cynku nie określono Glikol etylenowy NDS 15 mg/m 3 NDSCh 50 mg/m 3 Kontrola narażenia w miejscu pracy - działania organizacyjne (techniczne) Ochrona dróg oddechowych Ochrona rąk zaleca się rękawice ochronne (gumowe). Ochrona oczu Ochrona skóry fartuch ochronny Natychmiast zdjąć skażoną odzież. Po pracy umyć się wodą z mydłem. Zmienić odzież. Kontrola narażenia środowiska Zabrania się stosowanie preparatu w strefie bezpośredniej ochrony ujęć wody oraz na terenie otulin parków narodowych i rezerwatów. Zapobiegać przedostaniu się do wód i kanalizacji 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE Dane ogólne Wygląd: ziarno zboża Kolor: ciemnoszary Zapach: swoisty zapach fosforku cynku (przypominający zapach czosnku) Dane techniczne Temperatura wrzenia, topnienia, krzepnięcia: Temperatura samozapłonu: Palność: w warunkach pożaru ulegnie spaleniu Własności utleniające: nie ma ph: Gęstość nasypowa: ok. 0,7 g/ml Zachowanie w wodzie: nierozpuszczalny, w kontakcie z wodą uwalnia toksyczne i palne gazy Prężność par Właściwości wybuchowe Gęstość nasypowa 0,7 0,8 g/cm3 Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach Współczynnik podziału: n-oktanol/woda Lepkość Gęstość par Szybkość parowania Data wydania: 01.2002 / Data aktualizacji: 09.2010 Strona 2 z 5
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Stabilność: Produkt trwały w normalnych warunkach przechowywania. Warunki, których należy unikać: Fosforek cynku ulega rozkładowi pod wpływem kwasów i wody. Czynniki, których należy unikać : Unikać kontaktu z wodą, kwasami, utleniaczami. Niebezpieczne polimeryzacje: brak. Niebezpieczne produkty rozkładu: W wyniku rozkładu może być uwalniany w niewielkich ilościach fosforowodór (gaz trujący i palny). 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi narażenia i objawy narażenia bezpośrednie i opóźnione Połknięcie: nudności, wymioty, silne bóle brzucha, ogólne osłabienie, omdlenia. Wymioty i kał posiadają charakterystyczny zapach karbidu lub czosnku. Działanie ostre /toksyczność ostra, działanie drażniące i żrące/ dla preparatu toksyczność ostra doustna: LD 50 szczur > 2000 mg/kg c.c. Toksyczność ostra dermalna: LD 50 szczur > 2000 mg/kg c.c. Działanie uczulające 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Ekotoksyczność dla preparatu Toksyczność ostra dla ryb /karp i pstrąg tęczowy/: LC 50 /96 h > 100 mg/l Toksyczność ostra dla rozwielitek: EC 50 /48 h > 100 mg/l Hamowanie wzrostu glonów: E r C 50 /72 h = 20,7 mg/l E y C 50 /72 h = 15,05 mg/l Toksyczność ostra dla dżdżownic: LC 50 /14 dni > 1000 mg/kg podłoża Toksyczność dla ptaków (przepiórka japońska): LD 50 /96 h > 617,4 mg/kg masy ciała Mobilność Trwałość i zdolność do rozkładu / Zdolność do bioakumulacji Fosforek cynku szybko ulega neutralizacji/biodegradacji w glebie i wodzie i nie zalega ani nie akumuluje się w nich. Wyniki oceny właściwości PBT 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Opróżnione opakowania i resztki pozostałe po akcji deratyzacyjnej traktować jako odpady komunalne. Zabrania się spalania opakowań po środku ochrony roślin we własnym zakresie. Zabrania się wykorzystywania opróżnionych opakowań po środku ochrony roślin do innych celów, w tym także traktowania ich jako surowce wtórne. Nie zanieczyszczać wód preparatem i jego opakowaniem. Przestrzegać aktualnie obowiązujących przepisów 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Nie podlega przepisom dotyczącym transportu towarów niebezpiecznych RID i ADR. 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH OZNAKOWANIE PREPARATU ZAWIERA Dane dotyczące: producenta punkt 1 karty Nazwę produktu: Przeznaczenie: Środek gryzoniobójczy Składniki niebezpieczne: fosforek cynku Klasyfikacja: R 29 R 52/53 Xn Szkodliwy W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne gazy. Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Data wydania: 01.2002 / Data aktualizacji: 09.2010 Strona 3 z 5
Oznakowanie: S 2 S 13 S 20/21 S 30 S 36/37 S 46 Chronić przed dziećmi. Nie przechowywać razem z żywnością, napojami i paszami dla zwierząt. Nie jeść, nie pić oraz nie palić tytoniu podczas stosowania produktu. Nigdy nie dodawać wody do tego produktu. Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne. W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza pokaż opakowanie lub etykietę. Przepisy prawne 1. Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006r w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń, stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) 2. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001r. o substancjach i preparatach chemicznych (DZ.U. Nr 11, poz. 84 z późn. zm.) 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003r w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (DZ.U. Nr 171 poz. 1666 z późn. zm.). 4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009r w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych. (DZ.U. Nr 53, poz.439). 5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004r w sprawie określenia wzorów oznakowania opakowań (DZ.U. Nr 94, poz. 927). 6. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r o odpadach (DZ.U. Nr 62 poz. 628 z późn. zm.) 7. Ustawa z dnia 11 maja 2001r o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (DZ.U. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.). 8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r w sprawie katalogu odpadów (DZ.U. Nr 112, poz. 1206). 9. Dyrektywa Rady Nr 75/442/EEC w sprawie odpadów, Dyrektywa Rady Nr 91/689/EEC w sprawie odpadów niebezpiecznych, Decyzja komisji Nr 2000/532/EC z 3 maja 2000r podająca wykaz odpadów, OJ Nr L 226/3 z 6 września 2000r, wraz z decyzjami zmieniającymi. 10. Ustawa z dnia 28 października 2002r o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (DZ.U. Nr 199, poz. 1671 z późn. zm.) 11. Przepisy ADR 12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DZ.U. Nr 217, poz. 1833 z późn. zm.). 13. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86 z późn. zm.) 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003r w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (DZ.U. Nr 217, poz.2141). 15. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2006 r. w sprawie wykazu ośrodków toksykologicznych odpowiedzialnych za kontrolę zatruć produktami biobójczymi oraz podmiotów odpowiedzialnych za zgłaszanie zatruć (DZ.U. Nr 161, poz. 1143 z późn. zm.). 16. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2004r w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (DZ.U. Nr 280, poz. 2771 z późn. zm.). 17. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8.02.2010 w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz.U. 27 poz.140) 16. INNE INFORMACJE Znaczenie symboli zagrożenia oraz treści zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia wymienionych w powyższych punktach T+ Produkt bardzo toksyczny N Produkt niebezpieczny dla środowiska Xn Szkodliwy F Produkt wysoce łatwopalny R22 Działa szkodliwie po połknięciu. R28 Działa bardzo toksycznie po połknięciu R 29 W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne gazy. R32 W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy R15/29 W kontakcie z wodą uwalnia skrajnie łatwo palne, toksyczne gazy R36/37/38 Działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę R 50/53 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. R 52/53 Działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Data wydania: 01.2002 / Data aktualizacji: 09.2010 Strona 4 z 5
Stosować się ściśle do zaleceń zawartych w etykiecie i instrukcji stosowania. Telefony ośrodków toksykologicznych w Polsce: Gdańsk - /58/ 682-04-04 Kraków - /12/ 411-99-99 Lublin - /81/ 740-89-83 Łódź - /42/ 657-99-00 Poznań - /61/ 847-69-46 Rzeszów - /17/ 866-40-25 Sosnowiec - /32/ 266-11-45 Warszawa - /22/ 619-66-54 Wrocław - /71/ 343-30-08 Informacja: Kartę opracowano na podstawie obowiązujących przepisów oraz posiadanej wiedzy i doświadczenia. Powyższe informacje odnoszą się wyłącznie do specyficznego materiału i mogą być nieadekwatne dla tego produktu użytego w kombinacji z innym produktem lub w procesach nie wyszczególnionych w tekście. Dane zawarte w niniejszej Karcie charakterystyki należy traktować wyłącznie jako pomoc dla bezpiecznego transportu, stosowania i przechowywania produktu. W każdym przypadku należy przestrzegać przepisów ustawowych i ewentualnych praw osób trzecich. Karta nie stanowi oszacowania zagrożeń w miejscu pracy ani nie jest świadectwem jakości produktu. Użytkownik ponosi odpowiedzialność wynikającą z niewłaściwego wykorzystania informacji zawartych w Karcie. Data wydania: 01.2002 / Data aktualizacji: 09.2010 Strona 5 z 5