PRACOWNI BADAŃ PRAW ORIENTALNYCH

RAPORT Z DZIAŁALNOŚCI PRACOWNI BADAŃ PRAW ORIENTALNYCH 2015 prawaorientu@prawo.uni.wroc.pl www.prawaorientu.prawo.uni.wroc.pl

SPIS TREŚCI 1. O Pracowni. 3 2. Działalnośd dydaktyczna 7 Cykl wykładów Orient Daleki I Bliski 8 Przedmioty do wyboru 25 Szkolenia i warsztaty. 26 3. Działalnośd naukowa. 27 Prowadzone badania. 28 Wydawane czasopisma 29 Artykuły i publikacje.. 30 Konferencje. 32 4. PBPO w mediach i Internecie.. 35 Obecnośd w mediach 36 Zasięg działao w Internecie.. 38 2

O PRACOWNI Pracownia Badań Praw Orientalnych (PBPO) jest ośrodkiem analitycznobadawczym zajmującym się problematyką prawa państw szeroko rozumianego Bliskiego i Dalekiego Wschodu, badaniami nad relacjami tego prawa z prawem polskim i europejskim oraz analizą wydarzeń społeczno-politycznych w krajach regionu. PBPO pełni również rolę forum komunikacyjnego umożliwiającego wymianę doświadczeń i wiedzy między naukowcami, praktykami i przedsiębiorcami zainteresowanymi tematyką prawa Orientu. Pracownia działa przy Katedrze Doktryn Politycznych i Prawnych na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Powstała w 2013 r. z inicjatywy prof. dr hab. Mirosława Sadowskiego. Do głównych celów działalności Pracowni Badań Praw Orientalnych należą: pogłębianie wiedzy z zakresu prawa państw szeroko rozumianego Orientu (w tym głównie Japonii, Chin, państw muzułmańskich), analiza zmian, które zachodzą w prawodawstwie tych krajów oraz analiza dalszych tendencji rozwojowych, analiza oddziaływania prawa orientalnego, w tym zwłaszcza prawa szariatu, na prawodawstwo i orzecznictwo europejskie, popularyzowanie wiedzy na temat prawodawstwa krajów Bliskiego i Dalekiego Wschodu, w tym zwłaszcza prawa gospodarczego, cywilnego i rodzinnego, badania nad problematyką łamania praw człowieka w regionie i popularyzowanie wiedzy na temat przeciwdziałania temu zjawisku inicjowanie efektywnego dialogu międzykulturowego, wymiana doświadczeń między naukowcami i praktykami. 3

CZŁONKOWIE PRACOWNI Kierownik PBPO, prof. nadzw. UWr, dr hab. Mirosław Sadowski- zajmuje się prawem islamu, a zwłaszcza: muzułmańskim prawem rodzinnym, cywilnym, bankowym i karnym. W kontekście islamu stara się odpowiedzieć na pytanie czy terroryzm islamski ma konotacje religijne. mgr Małgorzata Kania- jej zainteresowania naukowe skoncentrowane są wokół tematyki prawa własności intelektualnej w ChRL chińskiego i międzynarodowego prawo kontraktowego oraz kultury biznesu w państwach dalekowschodnich. mgr Michał Sikora- jego zainteresowaniami badawczymi są nauki penalne, w tym przede wszystkim prawo karne materialne w Chińskiej Republice Ludowej. Zajmuje się również zagadnieniami związanymi z publicznoprawnym ryzykiem podejmowania działalności gospodarczej przez podmioty chińskie w Polsce i Unii Europejskiej. mgr major Łukasz Piątkowski- Do jego zainteresowań badawczych należy prawo przeciwojenne, prawo wojenne, prawo humanitarne a także szeroko rozumiana ochrona praw człowieka. W ramach obszarów badawczych analizuje problematykę stosowania tortur i tzw. celowanego zabijania w konfliktach zbrojnych a także poza nimi. 4

CZŁONKOWIE PRACOWNI mgr Aleksandra Spychalska- do jej zainteresowań badawczych należy problematyka zbrodni ludobójstwa i regulacje międzynarodowe jej poświęcone. Specjalizuje się głównie w tematyce ludobójstwa rwandyjskiego, zajmuje się także analizą sytuacji w państwach Bliskiego i Dalekiego Wschodu mgr Andrzej Bryl- jego zainteresowania naukowe skoncentrowane są wokół tematyki zbrodni przeciwko ludzkości, prawa humanitarnego oraz ochrony praw człowieka. mgr Urszula Muszalska- do jej zainteresowań badawczych należy przede wszystkim prawo japońskie oraz sytuacja prawno-społeczna kobiet w tym kraju. Zajmuje się także badaniami nad pozycją ustrojową cesarza Japonii, jak również badania nad etykietą biznesową Japonii w kontekście kulturowym. mgr Barbara Jelonek- do jej zainteresowań badawczych należy prawo japońskie i szeroko rozumiana ochrona praw człowieka. W ramach prawa japońskiego analizuje zagadnienia prawa cywilnego dotyczącego małżeństwa oraz współtowarzyszących mu kwestii takich jak rozwody, dziedziczenie itp. Obserwuje i analizuje kierunki rozwoju instytucji małżeństwa w Japonii. 5

CZŁONKOWIE PRACOWNI mgr Katarzyna Sadowa- do jej zainteresowań badawczych należy przede wszystkim tematyka prawa i kultury islamu oraz aspekty związane z ochroną praw człowieka i skutecznością działań podejmowanych w tym zakresie. Bada problematykę tzw. zbrodni honorowych. mgr Małgorzata Samojedny- w pracy naukowej skupia się na islamie, w szczególności w przedmiocie prawa szariatu oraz organizacji państwowości islamskiej. W kręgu zainteresowań oraz prowadzonych badań znajdują się szkoły prawa muzułmańskiego nurtu sunnickiego i szyickiego oraz ich wielowymiarowy wpływ na wykładnię doktryny islamu. mgr Agnieszka Kuriata- w pracy naukowej skupia się na kwestii praw kobiet muzułmańskich i ich statusie prawnym w krajach Bliskiego Wschodu oraz Europy Zachodniej. Zajmuje się problematyką regulacji prawnych dotyczące stroju kobiety muzułmanki. 6

DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA 7

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Kluczową z inicjatyw, którą w ramach działalności dydaktycznej zrealizowała Pracownia Badań Praw Orientalnych, był cykl wykładów Orient Daleki i Bliski. Spotkania poświęcone były problematyce prawa, sytuacji politycznej, społecznej i ekonomicznej krajów Bliskiego i Dalekiego Wschodu, a prowadzili je eksperci PBPO i zaproszeni z innych jednostek naukowych goście. W 2015 r. odbyło się dwadzieścia jeden wykładów z tej serii. Cieszyły się one ogromnym zainteresowaniem studentów zarówno z Uniwersytetu Wrocławskiego, jak i spoza niego, o czym świadczyła wysoka frekwencja na każdym ze spotkań (średnio uczestniczyło w nich ok 70 osób, w najliczniejszym- ponad 120) Szczegółowe sprawozdania z każdego spotkań znajdują się na kolejnych stronach. 8

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Prawne regulacje dotyczące stroju muzułmanki w Unii Europejskiej 13 stycznia 2015 r., mgr Agnieszka Kuriata Prowadząca zaprezentowała fundamenty islamu jako religii i systemu prawnego. Zarysowała w nim również pozycję prawną kobiety i jej rolę w społeczeństwie muzułmańskim. Następnie przedstawiła regulacje prawne dotyczące stroju kobiety muzułmanki w krajach arabskich, bądź zamieszkałych przez wyznawców islamu. Pani Kuriata omówiła jak problematyka ta została uregulowana w podstawowych źródłach prawa islamskiego Koranie i sunnie. W ostatniej części swojego wystąpienia ukazała problematykę stroju kobiety muzułmanki, ale żyjącej w krajach Europy Zachodniej. Poddała omówieniu niektóre orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Obywatela, których przedmiotem były skargi dotyczące naruszeń wolności myśli, słowa i wyznania, zawartej w art. 9 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności- zwłaszcza w kontekście zachowania laickiego charakteru publicznych placówek edukacyjnych, oddziaływania symboli religijnych na dzieci i problemu bezpieczeństwa związanego z koniecznością ustalenia tożsamości. Pokazała, że Republika Francuska, jako kraj który od lat zmaga się z problematyką wyrażania przynależności religijnej przez liczną mniejszość muzułmańską, największą w Europie, wobec fundamentalnej zasady, jaką jest laickość państwa ma najwięcej problemów w tej materii. Prowadząca stwierdziła jednoznacznie, że nakaz zakrywania ciała nie wynika bezpośrednio z Koranu, który wymaga tylko skromności i to zarówno od kobiet jak i mężczyzn- a raczej ze sposobu jego interpretacji. Z całą pewnością można się natomiast zgodzić, iż zwyczaj ten jest wytworem tradycji i kultury, a stopień i rodzaj jego praktykowania, zależy w ogromnej mierze od warunków społecznych i miejsca zamieszkania. W związku z powyższym, uzasadnione będzie stwierdzenie, iż kobiety powinny mieć wolność wyboru co do stroju, który noszą i to zarówno w przypadku kiedy decydują się na założenie zasłony, jak i wtedy kiedy wystarczającym przejawem religijności jest dla nich zachowanie tylko skromności. 9

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Zjawisko zbrodni honorowych perspektywa prawna w krajach muzułmańskich i Europie- 20 stycznia 2015 r., mgr Katarzyna Sadowa Prowadząca spotkanie zajęła się niezwykle kontrowersyjną kwestią tzw. zabójstw honorowych. Zjawisko wydaje się być tym bardziej niepokojące, jako że coraz częściej zbrodnie te mają miejsce poza krajami islamskimi, m.in. w krajach europejskich. Sprawcy wielokrotnie swoje zachowanie usprawiedliwiają dogmatami wiary, choć w rzeczywistości źródła islamu nie odwołują się w żaden sposób do tego typu czynów. Główną motywacją zbrodni popełnianych w imię honoru jest (subiektywne) poczucie zhańbienia, następujące na skutek jakiegoś niewłaściwego zachowania ze strony najczęściej kobiety. Często jedyną drogą do odtworzenia nadszarpniętego w ten sposób honoru jest w oczach bliskich czy społeczności śmierć winowajczyni. Z perspektywy kultury zachodniej taki obraz rzeczywistości jest bynajmniej nieakceptowalny, a same zabójstwa honorowe zdecydowanie zasługują na potępienie. W tym kontekście prowadząca zwróciła szczególną uwagę na problematykę karalności, a raczej bezkarności sprawców, jako że w krajach muzułmańskich mimo poczynionych w ostatnich latach pewnych zmian legislacyjnych, wciąż bardzo często są oni karani w sposób niebywale łagodny, wręcz symboliczny. Takiej tendencji należałoby się zdecydowanie sprzeciwić, zwłaszcza w samej Europie, gdzie zdaniem prowadzącej nie należy dopuszczać w odniesieniu do przemocy motywowanej honorem koncepcji tzw. obrony przez kulturę. Na koniec prowadząca omówiła przypadek zabójstwa honorowego w Polsce dokonanego przez Pakistańczyka na jego byłej zonie. Z żalem podkreśliła, że o procesie niewiele wiadomo, ponieważ został skutecznie utajniony. Mgr Sadowa zaznaczyła także, że warto zastanowić się nad zmianą nazewnictwa czynu zabójstwa honorowego, gdyż właściwszym byłoby określenia tego typu przestępstw np. jako haniebne mordy, albowiem z honorem (w rozumieniu europejskim) tego typu akty nie mają nic wspólnego. 10

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Wstęp do prawa muzułmańskiego 11 marca 2015 r., prof. Mirosław Sadowski 11 marca 2015 r. PBPO zainaugurowała kolejny semestr wykładów w ramach cyklu Orient Daleki i Bliski. Wykład inaugurujący pt. Wstęp do prawa muzułmańskiego wygłosił kierownik PBPO dr hab. Mirosław Sadowski prof. nadzw. UWr. W tym spotkaniu naukowym uczestniczyło około 80 osób. Prelegent przedstawił podstawowe pojęcia dotyczące prawa islamu i wskazał na główne różnice pomiędzy prawem rozumianym w sensie okcydentalnym, a orientalnym (islamskim) spojrzeniem na prawo. Wykład zwieńczyła się długa dyskusja uczestników spotkania z prowadzącym Katalog kar w chińskim prawie karnym 25 marca 2015 r., mgr Michał Sikora Referent w interesujący sposób przedstawił następujące zagadnienia: 1. geneza katalogu kar - filozofia, historia, uzasadnienie - tzw. racjonalizacja tego katalogu z poziomu chińskiego ustawodawcy itp. 2. katalog kar - charakterystyka; 3. szczegółowe omówienie poszczególnych kar i odniesienia porównawcze do naszego systemu penalnego - ukazywanie podobieństw i różnic; 4. kara śmierci - omówiono jej limitacje w zakresie orzekania i wykonywania - kilka odniesień procesowych i ograniczeń w chińskim kk w zakresie jej orzekania a następnie jeśli już orzeczona to limitów jej wykonywania wobec pewnych kategorii sprawców itp. 11

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Zbrodnia ludobójstwa w prawie międzynarodowym- casus Sudanu, Birmy, Nigerii 1 kwietnia 2015 r., mgr Aleksandra Spychalska Mgr Spychalska w swoim wystąpieniu przedstawiła podstawowe regulacje prawne odnoszące się do kwestii zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa w prawie międzynarodowym (przede wszystkim regulacje Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, między innymi definicję zbrodni czy kwestię odpowiedzialności sygnatariuszy Konwencji i zobowiązań wynikających dla nich z dokumentu). Następnie przeanalizowała sytuację społeczno-polityczno- prawną w trzech krajach regionu Bliskiego i Dalekiego Wschodu w kontekście problematyki zapobiegania i karania genocydu. Przedstawiła przypadek Sudanu- kraju, którego prezydentowi, Omarowi Bashirowi, postawiono oficjalny zarzut dokonywania ludobójstwa oraz Birmy i Nigerii- gdzie do akty ludobójstwa systematycznie eskalują, a społeczność międzynarodowa nie chce bądź nie potrafi im przeciwdziałać. Podczas prelekcji mgr Spychalska przedstawiła wyniki swoich badań prowadzonych w ramach Pracowni Badań Praw Orientalnych. 12

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Postawy Ideologiczne Państwa Islamskiego ISIS 15 kwietnia 2015 r., mgr Małgorzata Samojedny Autorka, na wykładzie przybliżyła podstawy ideologiczne radykalizmów islamskich, na bazie których samozwańcze Państwo Islamskie buduje swój kapitał ideologiczny. W trakcie wystąpienie mgr Samojedny, przybliżyła historyczne okoliczności powstania i budowy pierwszego Państwa Islamskiego za czasów wystąpienia Mahometa oraz rządów Kalifów Prawowiernych był to Złoty Wiek Islamu, do którego silnie odwołuje się współczesny Kalifat powstały na terenie Syrii i Iraku. Ekspertka PBPO przedstawiła proces ewolucji radykalnej myśli w islamie przez sunnickie szkoły prawa, radykalne nauki Ibn Tajmiji, przez doktrynę Wahhabizmu aż po islamski renesans w XX wieku zarys doktryny Bractwa Muzułmańskiego, nauki Saida Qutba i ruchy współczesnego salafizmu i dżihadu. Obok zaplecza ideologicznego ISIS, Autorka przedstawiła związki przyczynowo skutkowe jakie zainicjowały nasilenie się działań dżihadystycznych organizacji militarnych, jak Al.-Kaida. Autorka przybliżyła portrety najważniejszych działaczy ramienia zbrojnego współczesnego dżihadyzmu jak az-zarkawiego, bin Ladena czy obecny lider ISIS Abu Bakr al - Baghadadiego czyli Kalifa Ibrahima. Na wykładzie pojawiła się imponująca liczba słuchaczy - ponad 120 osób. Wśród obecnych pojawili się reprezentanci różnych Wydziałów UWr (Nauk Społecznych, Historii), a także Wyższej Szkoły Oficerskiej we Wrocławiu. Przedział wiekowy słuchaczy był zróżnicowany, co świadczy o szerokim zainteresowaniu tematyką spotkania. Po zakończonym wykładzie rozgorzała dyskusja na temat działań, planów i celów jakie sobie stawia ISIS, dyskusja składała się z wielu pytań i komentarzy do wykładu. Warto wskazać, iż trwała ponad 40 minut. 13

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Sprawiedliwość zwycięzców w orzeczeniach Trybunału Tokijskiego 22 kwietnia 2015 r., mgr Andrzej Bryl Autor rozpoczął wykład od krótkiej analizy narodzin koncepcji procesów wojennych po II Wojnie Światowej, wskazując na alternatywne pomysły wymierzenia sprawiedliwości przywódcom pokonanych Państw Osi, w tym lansowany przez Winstona Churchilla pomysł ich rozstrzelania bez sądu. Następnie mgr Bryl skupił się na prezentacji osoby Douglasa Mac Arthura - głównodowodzącego siłami alianckimi na Pacyfiku, którego dekret zwany Kartą Tokijską stał się prawną podstawą procesów. Podkreślone zostały zwłaszcza różnice między charakterem prawnym Karty Tokijskiej a jaj wzorem - Kartą Londyńską stanowiącą prawną podstawę Procesów Norymberskich. Jak się okazuje, fundamentalne różnice dzieliły także oba procesy w wielu innych wymiarach jak również samych oskarżonych w Norymberdze i Tokio. Autor próbował dowodzić, że wbrew dominującej narracji historycznej, Cesarstwo Japonii w czasie II Wojny Światowej nie było państwem, którego zbrodniczy charakter był tak oczywisty jak w przypadku III Rzeszy. Na szczególną uwagę zasługiwał także brak na ławie oskarżonych Cesarza Hirohito, co jak dowodził prelegent, miało ułatwić Stanom Zjednoczonym powojenną okupację Japonii. Samo postępowanie przed Trybunałem pozostawiało również wiele do życzenia biorąc pod uwagę standardy sprawiedliwego procesu karnego. Wątpliwości w tym kontekście budził przede wszystkim wybór sędziów, z których wszyscy byli reprezentantami krajów dotkniętych japońska aktywnością militarną (nie było sędziów z krajów neutralnych), utrudnianie obrońcom dostępu do dokumentów stanowiących podstawę oskarżenia czy wreszcie karygodną stronniczość w tłumaczeniu dokumentacji dostarczanej przez biuro tłumaczeń podległe szefowi oskarżycieli. Zasiadającym na ławie oskarżonych postawiono trzy rodzaje zarzutów podzielonych na następujące kategorie: Klasy A czyli zbrodnie przeciwko pokojowi, w tym planowanie, przygotowanie, rozpętanie lub prowadzenie wojny napastniczej; Klasy B czyli zbrodnie wojenne i przeciwko 14

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI w tym rozkazywanie, zatwierdzanie i zezwalanie na popełnianie okrucieństw wobec jeńców wojennych i ludności cywilnej i wreszcie Klasy C polegające na niedopełnieniu należytej staranności w celu przeciwdziałania popełnianiu w/w zbrodni przez podległych. O ile sama konstrukcja zarzutów wydawała się poprawna to już sposób dowodzenia ich popełnienia przez oskarżonych pozostawiał wiele do życzenia nasuwając najgorsze skojarzenia, które badacze (nawet amerykańscy) nazwali później "sprawiedliwością zwycięzców". Na szczególną uwagę zasługuje w tym kontekście fakt, że Trybunał orzekł winę wszystkich 25 oskarżonych, wymierzając siedmiu spośród nich karę śmierci mimo oczywistych w świetle zdań odrębnych niektórych sędziów wątpliwości dotyczących winy podsądnych. Wszystkie te wątpliwości autor wykładu umieścił w szerszym kontekście geopolitycznym, podkreślając przede wszystkim postawę samych Stanów Zjednoczonych podczas walk z Japonią, w szczególności niosące za sobą śmierć setek tysięcy cywilów niesławne naloty dywanowe na Tokio i inne miasta czy też zdaniem autora wykładu, zupełnie niepotrzebne bombardowania atomowe Tokio i Nagasaki, które miały być jedynie manifestacją siły i przewagi technologicznej USA adresowaną nie do pokonanej już Japonii ale do nowo narodzonego imperium jakim po II Wojnie Światowej stał się Związek Radziecki. Na wykładzie pojawiło się liczne grono słuchaczy, zaś po jego zakończeniu miała miejsce krótka ale rzeczowa dyskusja na temat możliwości realizacji sprawiedliwości w procesach powojennych. 15

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Targeted Killing 29 kwietnia 2015 r., mgr Łukasz Piątkowski Postęp technologiczny w ostatnich latach sprawił, że podczas konfliktu zbrojnego a także poza nim zaczęto sięgać po coraz to wymyślniejsze środki służące do eliminacji siły żywej przeciwnika. Z jednej strony środki te maja za zadanie ograniczyć straty własne a z drugiej umożliwić precyzyjną eliminację wybranego przeciwnika jednocześnie ograniczając liczbę ofiar ubocznych przeprowadzonego ataku. Podczas ostatnich konfliktów w Iraku i Afganistanie wojska koalicji a w szczególności Stany Zjednoczone zaczęły wykorzystywać drony w tym celu w ramach stosowania polityki tzw. targeted killing. Celem wykładu było przybliżenie słuchaczom tej polityki a także środków używanych do jej realizacji, w tym dronów. Podczas wykładu prelegent przybliżył słuchaczom pojęcie oraz podstawowe założenia targeted killing. Przedstawił przykłady eliminacji osób w ramach stosowania tej polityki przez podmioty międzynarodowe. Scharakteryzował środki i metody służące realizacji targeted killing, szczególna uwagę poświęcając wykorzystywaniu do tego celu bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Skupił uwagę słuchaczy na modelach produkowanych dronów, oraz ich danych taktyczno-technicznych. Omówił również przykłady stosowania polityki targeted killing przez Izrael i Stany Zjednoczone na kanwie których nastąpiły próby jej legalizacji w świetle prawa międzynarodowego i wewnętrznego porządku prawnego. Warto zaznaczyć, że w wykładzie udział wzięli nie tylko studenci WPAiE UWR, ale także żołnierze zawodowi i studenci Wyższej Szkoły Oficerskiej we Wrocławiu. 16

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Nowa Zelandia- raj dla Azjatów. Prawo imigracyjne Nowej Zelandii 13 maja 2015 r., mgr Joanna Siekiera 13 maja 2015 r. jako gość PBPO wystąpiła mgr Joanna Siekiera, która po powrocie z trzymiesięcznego stypendium naukowego na Nowej Zelandii wygłosiła niezwykle interesujący referat pt. Nowa Zelandia- raj dla Azjatów. Prawo imigracyjne Nowej Zelandii. W tym spotkaniu naukowym wzięło udział kilkadziesiąt osób, które po wykładzie pytało referentkę o zagadnienia prawne związane z kwestiami dotyczącymi możliwości osiedlenia się w Nowej Zelandii. Ach, ci Azjaci, czyli jak odróżnić Chińczyka od Japończyka? Słów kilka o problemach identyfikacji 20 maja 2015 r., dr Stefania Skowron-Markowska 20 maja 2015 r. jako gość PBPO wystąpiła dr Stefania Skowron-Markowska z Instytutu Konfucjusza w Uniwersytecie Wrocławskim, która wygłosiła referat pt. Ach, ci Azjaci, czyli jak odróżnić Chińczyka od Japończyka? Słów kilka problemach identyfikacji. W tym interesującym spotkaniu naukowym wzięło udział kilkudziesięciu uczestników, którzy żywo dyskutowali z prowadzącą po zakończeniu wykładu. 17

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Islam egzotyczny, czyli muzułmanie w Indonezji 27 maja 2015 r., mgr Agnieszka Kuriata Wykład dotyczył funkcjonowania islamu w Indonezji- kraju z największą populacją muzułmanów (200 mln). Prelegentka przedstawiła w skrócie historię napływu muzułmanów do tego wyspiarskiego państwa, rozwój religii na poszczególnych wyspach oraz proces wypierania innych religii. Mimo wszystko Indonezja nie jest krajem wyznaniowym, a sama konstytucja przewiduje wolność religijną. Doktorantka skupiła się na charakterystyce kilku grup etnicznych takich jak: Minangkabau, Bugisi, Aczinowie czy Watu Telu, przedstawiając różnorodne formy koegzystowania islamu z tradycyjnymi wierzeniami w ramach prawa zwyczajowego adat. Członkowie Minangkabau, mimo że są muzułmanami, są też największą na świecie społecznością matrylinearną, czyli taką w której dziedziczenie i pochodzenie przekazywane jest w linii żeńskiej. Z kolei Bugisi, oprócz tradycyjnych płci biologicznych, akceptują także płcie kulturowe - calabai, calalai i bissu. Watu Telu to grupa, która spożywa wieprzowinę i pije alkoholi (produkty zakazane przez islam jako haram) aby świętować urodziny Mahometa. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem (na sali zgromadziło się ponad 60 osób, w tym studentów, doktorantów oraz mieszkańców Wrocławia), zaś po prelekcji odbyła się ciekawa dyskusja, podczas której publiczność zadawała pytania dotyczące m.in. kwestii wolności religijnej w Indonezji oraz aktywności zawodowej mieszkających tam kobiet. 18

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Imigranci a sprawa polska 14 października 2015 r., prof. Mirosław Sadowski 14 października 2015 r. odbyło się pierwsze w ramach kolejnego cyklu Orient Daleki i Bliski spotkanie naukowe pt. Imigranci a sprawa polska, które poprowadził prof. nadzw. UWr dr hab. Mirosław Sadowski, kierownik Pracowni. W spotkaniu, które poświęcone było aktualnym problemom napływu imigrantów i uchodźców do Europy uczestniczyło ponad 120 osób. Prelegent wskazał na najważniejsze zagrożenie jakie niesie ze sobą napływ imigrantów do naszego kraju. Są to zagrożenia związane z kwestiami społecznymi, ekonomicznymi bezpieczeństwem państwa polskiego, ponieważ wśród napływających do naszego kraju osób mogą znajdować się terroryści. Wykładowca wskazał na brak przygotowania naszego kraju na przyjęcie imigrantów i problemy przed jakimi staną służby i instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa. Osoby zabierające głos w dyskusji podzielały obawy jakie przedstawił wykładowca. Sytuacji prawno-społecznej kobiet na japońskim rynku pracy 21 października 2015 r., mgr Urszula Muszalska Podczas spotkania omówione zostały wybrane i najbardziej istotne regulacje prawne odnoszące się do sytuacji kobiet na rynku pracy w Japonii. Punktem wyjściowym były przepisy obecnie obowiązującej Konstytucji Japonii odnoszące się do kwestii równouprawnienia i równego traktowania. Następnie prowadząca spotkanie omówiła szczegółowo regulacje prawne Labour Standards Law, które regulują sytuację kobiet będących w ciąży oraz młodych matek. Jako ostatni omówione zostały przepisy Equal Oportunity Employment Law, które szczegółowo regulują kwestie równego traktowania w środowisku pracy. Na koniec, prowadząca przybliżyła dane statystyczne dotyczące zatrudnienia kobiet w Japonii i w Polsce, celem zobrazowania przepaści w równym traktowaniu. 19

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Propaganda w służbie ludobójstwa- casus Państwa Islamskiego 4 listopada 2015 r., mgr Aleksandra Spychalska Wykład poświęcony był analizie sposobu wykorzystywania propagandy przez Państwo Islamskie w realizacji polityki ludobójczej (kolejnych etapów zbrodni). Kwestia wykorzystania propagandy do realizacji działań ludobójczych nie jest zjawiskiem nowym- dość wspomnieć o III Rzeszy i roli mediów przed podczas ludobójstwa Rwandyjskiego. Ale współcześnie zmienił się sposób prowadzenia działań propagandowych. Po rewolucji technologicznej końca XX/początku XXI w. mamy do czynienia z rozkwitem nowych technologii, rozwojem mediów internetowych, mediów społecznościowych, masowym rozwojem dostępu do Internetu (np. już ponad 50% mieszkańców Nigerii ma do niego codzienny dostęp) i idącą za tym demokratyzacją informacji. Z tych osiągnięć technologicznych bardzo umiejętnie korzysta Państwo Islamskie średni zasięg Social Media w związku z hasłem ISIS" w maju 2015 r. to ponad 75 mln osób-- na taką skalę i w taki sposób wśród organizacji terrorystycznych nie robił jeszcze tego nikt. ISIS ma swoje własne gazety, radio, nawet agencję PR-ową, produkuje profesjonalne filmy propagandowe, a wszystkie ich działania mają zasięg ogólnoświatowy. W historii nie spotkaliśmy się też z sytuacją, w której organizacja nawołująca otwarcie do ludobójstwa miała do dyspozycji tak duży zasięg propagandowy (zwykle ograniczał się on jedynie do zasięgu państwowych mediów tradycyjnych). Co więcej, z doświadczeń ISIS korzystają kolejne organizacje terrorystyczne (Boko Haram, Al Shabab, ruch 969 Wirathu), próbując naśladować działania Państwa Islamskiego. Dlatego analiza wykorzystania propagandy w celach realizacji polityki ludobójczej jest niezwykle istotna, zwłaszcza z punktu widzenia skuteczności międzynarodowego systemu zapobiegania i karania zbrodni. Wykład cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem, a informacje o nim ukazały się między innymi na stronie Uniwersytetu Wrocławskiego oraz stronie portalu Tu Wrocław. 20

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Pod czarnym czadorem, czyli fakty i mity o współczesnych Irankach 18 listopada 2015 r., mgr Agnieszka Kuriata Wykład dotyczył prawnych i społecznych aspektów funkcjonowania kobiet mieszkających w dzisiejszym Iranie. Opierając się na regulacjach ustawowych (Kodeks Karny i Kodeks Cywilny) oraz zapisach koranicznych, zostały przedstawione zagadnienia dotyczące zarówno życia rodzinnego (m.in.: małżeństwo, rozwód, poligynia oraz małżeństwa czasowe), jak i życia społecznego (m.in.: ograniczone prawa kobiet, dostęp do edukacji wykonywania zawodu, czynne i bierne prawa wyborcze oraz oparty na tradycji rozdział płci w miejscach publicznych). Prelegentka odniosła się także do tytułowego zagadnienia, mianowicie opowiedziała o regulacjach prawnych dotyczących kobiecego stroju. Iran jest bowiem jedynym krajem na świecie, którym Kodeks Karny nakłada obowiązek zachowania zasad hidżabu przez wszystkie kobiety przebywające na obszarze kraju oraz przewiduje sankcje w razie nie przestrzegania go. Oprócz regulacji prawnych, procedury egzekwowania obowiązku oraz stopnia jego faktycznego przestrzegania, prelegentka opowiedziała o historii stroju Iranek przez pryzmat zmian politycznych oraz omówiła różnice poszczególnych jego rodzajów. Kolejną częścią wykładu była próba przedstawienia ograniczonych praw Iranek, które nie mogą np. uzyskać prawa jazdy na motor, nie mogą uczestniczyć w meczach piłki nożnej czy siatkowej drużyn męskich, czy też tańczyć w miejscach publicznych. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem, zaś po prelekcji odbyła się interesująca dyskusja, podczas której publiczność zadawała pytania dotyczące m.in. stosunku władzy Ajatollaha do prezydenta w Islamskiej Republice Iranu, a jedna z słuchaczek zapytała czy to prawo czy społeczeństwo powinno się zmienić, aby doszło do faktycznej emancypacji kobiet. 21

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Kto Ty jesteś? Salafita. 25 listopada 2015 r., mgr Małgorzata Samojedny Autorka wykładu przybliżyła podstawy ideologiczne najbardziej radykalnego ruchu wśród fundamentalizmów islamskich. Ruch Salaficki stanowi bezpośrednią bazę ideologiczną dla terroryzmu islamskiego, obecnie skutkującą islamskim dżihadem wobec zarówno społeczności muzułmańskich na Bliskim Wschodzie, jak i niemuzułmanów na terenie Europy. Ruch Salaficki to ideologiczne zaplecze, w oparciu o które budowane jest samozwańcze Państwo Islamskie. Jest to odłam, który ma bezpośredni związek z radykalizacją młodych pokoleń muzułmanów w Europie. Autorka, obok podstaw ideologicznych ruchu Salafickiego, scharakteryzowała wygląd potencjalnego wyznawcy tego nurtu - z dokładnym opisem poszczególnych elementów stroju, podaniem źródeł i uzasadnieniem w naukach islamu, jako elementami identyfikującymi przynależność do grupy. W wykładzie wzięło udział około 80. osób w różnym przedziale wiekowym nie tylko studenci, lecz także osoby w wieku około 40 lat oraz parę osób starszych (+60). Zatem wykłady dotyczące fundamentalizmu islamskiego cieszą się szerokim zainteresowaniem, także poza środowiskiem studenckim. Zróżnicowane grono słuchaczy zaowocowało sporą ilością pytań i ciekawą dyskusją szczególnie w kontekście ostatnich dramatycznych wydarzeń w Paryżu, gdzie islamski dżihad przyjął rzeczywista formę. 22

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Ghayra - muzułmańska koncepcja zazdrości a przemoc wobec kobiet 2 grudnia 2015 r., mgr Katrzyna Sadowa Tematyka wybrana przez mgr Sadową bynajmniej nie była przypadkowa, jako że zajmuje się ona problematyką przemocy honorowej w kulturze muzułmańskiej, z zym koncepcje czystości i zazdrości (ghayra) w islamie są związane. Zina - cudzołóstwo, stanowi bowiem jedno z najpoważniejszych przewinień w prawie islamu, zagrożonych (na mocy już samego Koranu) surową karą, stąd tak ważną rolę pełni w kulturze muzułmańskiej instytucja małżeństwa, dozwalająca na legalne stosunki seksualne pomiędzy dwojgiem ludzi. Równocześnie swoboda czy wręcz rozwiązłość seksualna są szczególnym zagrożeniem z perspektywy wyznawców islamu, którzy krytycznie postrzegają takie zachowania rozpowszechnione z kolei w kulturze zachodniej. W przeciwstawianiu się tego rodzaju negatywnym wpływom ze strony kultury zachodniej oraz przede wszystkim w zagwarantowaniu przestrzegania koncepcji czystości istotną rolę odgrywać ma właśnie ghayra - muzułmańska koncepcja "opiekuńczej zazdrości". Prelekcja miała na celu przybliżenie tejże koncepcji i osadzenie jej w czasach współczesnych, a w szczególności - ukazanie jaką rolę odgrywa (czy może ona odgrywać) w kontekście zderzania wartości dwóch kultur: zachodniej muzułmańskiej. Prelegentka wskazała dlaczego koncepcja ta skutkować może przemocą wobec kobiet i czy może stanowić jej usprawiedliwienie. Uczestnicy byli żywo zainteresowani tematyką, o czym świadczyła długa, około dwudziestominutowa dyskusja, jaka wywiązała się po wykładzie. 23

CYKL WYKŁADÓW ORIENT DALEKI I BLISKI Wolność religijna w Japonii na przykładzie art. 24 Konstytucji 9 grudnia 2015 r., mgr Barbara Jelonek Podczas wykładu mgr Barbara Jelonek zaprezentowała swoje badania na temat wolności religijnej w Japonii oraz przedstawiła zagadnienia dotyczące problematyki art. 24 współczesnej Konstytucji Japonii na tle innych aktów prawnych. Japoński spór o zmianę art. 24 rzeczonego aktu prawnego trwa od początku 2015 roku, dlatego też omawiane przez prelegentkę zagadnienia były bardzo interesujące, ponieważ dotyczyły prawnych, administracyjnych i finansowych działań kilku dzielnic Japonii podejmowanych w okresie od marca do listopada bieżącego roku (m.in. dzielnice Shibuya i Setagaya, miasto Yokohama oraz Takarazuka). Informacje te nie znajdują swojego miejsca w polskiej literaturze naukowej, zaś zagadnienia dotyczące wolności religijnej są wręcz przez polskie wydawnictwa prawnicze, kulturoznawcze oraz religioznawcze całkowicie pomijane. Przedstawione przez prelegentkę akty prawne (GID Law, japoński Kodeks Cywilny, Ustawa Shūkyōhōjin-hō) nie posiadają polskiego tłumaczenia (za wyjątkiem Konstytucji Japonii), dlatego też wiedza jaką podzieliła się ekspertka Pracowni Badań Praw Orientalnych jest nowatorska istotna punktu widzenia działalności PBPO, której zaś celem jest szerzenie jak najbardziej aktualnej wiedzy na temat prawa krajów Orientu. Poruszona tematyka spotkała się z pozytywnym odzewem podczas dyskusji. Publiczność, która nawet po zakończeniu spotkania, żywo dyskutowała z prowadzącą i wyraziła aprobatę wobec podejmowanej przez PBPO tematyki. 24

PRZEDMIOTY DO WYBORU W 2015r. z inicjatywy członków PBPO uruchomiono także trzy przedmioty dodatkowe, adresowane do studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych prawa, administracji i ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego: 1. Prawo i biznes w Oriencie: przedmiot poświęcony podstawom prawa muzułmańskiego, japońskiego i chińskiego (cywilnego, karnego, rodzinnego, konstytucyjnego, handlowego, finansowego), miejscu i roli prawa krajów Bliskiego i Dalekiego Wschodu oraz stosunku praw krajów orientalnych wobec innych systemów prawnych 2. Kobieta w prawie islamu: przedmiot poświęcony problematyce statusu kobiety w prawie muzułmańskim; różnic w pozycji kobiet ze względu na poszczególne szkoły prawa muzułmańskiego, z szczególnym uwzględnieniem wahhabizmu; kwestii małżeństwa i rozwodu; problematyce stroju i praktyk naruszających prawa człowieka (zabójstwa honorowe, obrzezanie itd) 3. Prawo w krajach Dalekiego Wschodu - Chiny i Japonia: przedmiot poświęcony problematyce prawa chińskiego i japońskiego, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł prawa japońskiego i chińskiego, regulacji prawa cywilnego, konstytucyjnego, karnego i handlowego oraz problematyki różnic pomiędzy prawną kulturą Japonii i Chin a europejskimi systemami prawnymi Cieszyły się one ogromnym zainteresowaniem wśród studentów- zrekrutowano grupy na każdy z nich, zarówno w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym. 25

SZKOLENIA I WARSZTATY W związku z bardzo dużym zainteresowaniem podejmowaną problematyką, działalność upowszechniająca naukę oraz działalność dydaktyczna Pracowni Badań Praw Orientalnych obejmuje również prowadzenie szkoleń i warsztatów (w tym także dla podmiotów spoza Uniwersytetu Wrocławskiego) Wśród szkoleń i warsztatów, które zrealizowano w 2015r. wymienić należy zwłaszcza: warsztaty Japońska etykieta biznesowa, prowadzący: mgr U. Muszlaska Dni Japońskie MATSURI 2015, maj szkolenie Specyfika zawierania kontraktów z kontrahentem muzułmańskim, prowadzący: prof. nadzw.uwr, dr hab. M. Sadowski, Okręgowa Izba Radców Prawnych we Wrocławiu, czerwiec szkolenie pt. Zawarcie i ustanie małżeństwa w prawie muzułmańskim, prowadzący: prof. nadzw.uwr, dr hab. M. Sadowski, Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu, październik 26

DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA 27

PROWADZONE BADANIA W 2015r. ramach Pracowni Badań Praw Orientalnych prowadzone były projekty badawcze dotyczące następującej problematyki: oddziaływanie prawa szariatu na prawodawstwo i orzecznictwo europejskie małżeństwo w islamie: zasady kontraktu małżeńskiego i sposoby jego rozwiązania. Konsekwencje prawne, społeczne i kulturowe. status prawny kobiet w kulturze muzułmańskiej regulacje prawne dotyczące stroju kobiety muzułmanki na świecie problematyka prawa własności intelektualnej w Chińskiej Republice Ludowej małżeństwo w Japonii- statystyki, uregulowania prawne, tradycja. zbrodnie przeciwko ludzkości: o potrzebie międzynarodowej konwencji badania nad polityką celowanego zabijania stosowaną przez USA i Izrael Rwanda-Birma-Irak: zbrodnia ludobójstwa- mechanizmy, regulacje prawne, zapobieganie Wyniki z ww. projektów prezentowane były przez członków Pracowni na międzynarodowych i zagranicznych konferencjach naukowych oraz publikowane w formie artykułów w uznanych czasopismach punktowanych na liście Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 28

WYDAWANE CZASOPISMA Pracownia Badań Praw Orientalnych wydaje aktualnie dwa czasopisma: punktowany na liście MNiSW recenzowany rocznik Wrocławskie Studia Erazmiańskie oraz recenzowany kwartalnik studencko-doktorancki Acta Erasmiana. W 2015r ukazały się następujące numery: Wrocławskie Studia Erazmiańskie tom VIII ROZPRAWA O METODZIE PRAWA I POLITYKI Acta Erasmiana tom X Z BADAŃ NAD PRAWEM, ADMINISTRACJĄ I MYŚLĄ POLITYCZNĄ Acta Erasmiana tom IX VARIA II Acta Erasmiana tom VIII WIARA, POLITYKA I RELIGIA Wszystkie pozycje dostępne są na stronie www Pracowni (www.prawaorientu.prawo.uni.wroc.pl/czasopisma-2/) W przygotowaniu jest także pierwszy numer czasopisma Oriental Law Rewievanglojęzycznego rocznika poświęconego tematyce prawa, ekonomii i kultury państw szeroko rozumianego Bliskiego i Dalekiego Wschodu. OLR wydawany będzie we współpracy z naukowcami z kraju i zagranicy (więcej na: www.orientallawreview.prawo.uni.wroc.pl) 29

ARTYKUŁY I PUBLIKACJE W 2015r. członkowie Pracowni Badań Praw Orientalnych opublikowali ponad trzydzieści artykułów naukowych. Ich prace ukazywały się w uznanych czasopismach punktowanych na liście MNiSW. Wśród najważniejszych z nich wymienić należy: Prof. nadzw. UWr M.Sadowski, Tablighi Jamaat globalny ruch misyjny czy zaplecze islamskiego terroryzmu?; [w:] Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 11 (6) Prof. nadzw. UWr M.Sadowski, Naskh - metoda usuwania sprzeczności w prawie islamu, [w:] Wrocławskie Studia Erazmiańskie, Rozprawa o metodzie prawa i polityki, t. 8 K. Sadowa, Honour Killings in Europe as an Effect of Migration Process Perspective for Poland, [w:] International Letters of Social and Humanistic Sciences, Volume 58 A. Spychalska; The obligation to prevent the crime of genocide- the legal regulations versus practice, [w:] Opolskie Studia Administracyjno- Prawne, tom 13, z.3 K. Sadowa, A violence against women in Afghanistan after Taliban occupation outline of the issue, [w:] Opolskie Studia Administracyjno- Prawne, t. 13 z. 3 30

ARTYKUŁY I PUBLIKACJE A. Kuriata, Mowa nienawiści i mowa wrogości poziom, kierunki, środki językowe. Publikacja wyników badań dotyczących występowania i ewentualnego zasięgu mowy nienawiści i mowy wrogości wśród studentów i młodzieży gimnazjalnej, [w:] Antropologia mediacji, M. Tabernacka (red.), (wspólnie z B. Zyzda) A. Spychalska, Konflikty religijne jako podłoże zamiaru ludobójczego na przykładzie konfliktu bośniackiego, [w:] Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 36, nr 3 A. Kuriata, Wolność uzewnętrzniania wyznania poprzez ubiór w odniesieniu do muzułmanów w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] "Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne", t. 17 B. Jelonek; Zarys japońskiego systemu podatkowego, [w:] Acta Erasmiana 2015, Z badań nad prawem, administracją i myślą polityczną, t. 10 A. Spychalska; Terroryzm, wandalizm, barbarzyństwo. Rafała Lemkina koncepcja zbrodni nowego typu, [w:] Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, t. 17 K. Sadowa, Bezpieczeństwo kobiet w Afganistanie analiza skuteczności gwarancji prawnych wprowadzanych po 2001 roku, Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, t. XVII M. Samojedny; Wykładnia prawa islamu według hanbalickiej szkoły prawa, [w:] Wrocławskie Studia Erazmiańskie, Rozprawa o metodzie prawa i polityki, t. 8 Poza artykułami naukowymi wydane zostały następujące publikacje: M. Sadowski, Małżeństwo w prawie islamu. Wprowadzenie, Poznań 2015 M. Sadowski, Mahomet, [w:] Słownik historii doktryn politycznych, red. K. Chojnicka, M. Jaskólski, Warszawa 2015 M. Sadowski, Pomiędzy Kiplingiem i Saidem: myśl polityczno-prawna w dobie globalizacji, [w:] Myślenie o polityce i prawie : przedmiot, metoda, praktyka / red. nauk. Iwona Barwicka-Tylek, Agnieszka Czarnecka, Michał Jaskólski, Jacek Malczewski. - Warszawa : Wolters Kluwer, 2015 31

KONFERENCJE Członkowie Pracowni Badań Praw Orientalnych prezentowali wyniki swoich badań na ponad trzydziestu międzynarodowych (w tym także zagranicznych) i ogólnopolskich konferencjach naukowych. Wśród najwazniejszych z nich wymienić należy: KONFERENCJE ZAGRANICZNE Tokyo, Waseda Univeristy, 4th East Asian Law & Society Conference. The role of Law in Bridging Chasms. Tokyo, 4-6 sierpnia Istambuł, Maltepe University, International Conference on Female Migration, 30-31 lipca Brighton, The Second European Conference ECAH ECLL ECCS EuroMedia 'Human Rights, Justice, Media and Culture, 13-16 lipca Sarajewo, 2nd International Workshop on Law and Ideology Memories of Struggles, Struggles of Memories, 28-29 maja Brno, Masaryk University, DNY PRÁVA 2015, 18-19 listopada 32

KONFERENCJE KONFERENCJE MIĘDZYNARODOWE Wrocław, Crtical Legal Conference, 3-5 września Gdańsk, Uniwersytet Gdański, 10th International Conference A woman in culture 2015 Gender, Culture & Migration, 6-7 marca Kraków, The International Conference: 'Human Rights, Violence, Dictatorship', 3-4 grudnia Gdynia, IV Międzynarodowy Kongres Religioznawczy, 17-20 czerwca Toruń, Międzynarodowa Konferencja Naukowa Is there a New Middle East? Reshaping of the geopolitical situation in the region, 27-28 marca Toruń, II Międzynarodowy Kongres Azjatycki, 21-22 maja 2015 Poznań, Międzynarodowa Konferencja Naukowa Religia a Religijność w warunkach modernizacji i globalizacji ; 13-14 października Kraków, Uniwersytet Jagielloński, Konferencja Aspekty prawne, ekonomiczne i kulturalne działalności gospodarczej w Azji, 23 stycznia Wrocław, Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Komparatystyka prawnicza - wiele dziedzin, wiele rozwiązań prawnych", 22-24 kwietnia KONFERENCJE OGÓLNOPOLSKIE Wrocław, Ochrona zabytków i obrót dziełami sztuki w Unii Europejskiej, 18-19 maja 2015 r. Wrocław, Uniwersytet Wrocławski, Państwo a gospodarka na przestrzeni dziejów, 17-18 kwietni 2015 Wrocław, Mediacje w sferze wewnętrznej. Remedium na uwarunkowania i konflikty systemowe, Uniwersytet Wrocławski 16-17 października 2015. 33

KONFERENCJE 34

PBPO W MEDIACH I INTERNECIE 35

OBECNOŚD W MEDIACH W 2015r. działalność Pracowni Badań Praw Orientalnych nie ograniczała się wyłącznie do działalności naukowej czy dydaktycznejpublicystyczne artykuły członków PBPO czy wywiady z nimi pojawiały się także w prasie i na portalach internetowych. Jako przykład wskazać można wywiad pt. Gdzie jest ten wielokulturowy raj?, którego portalowi EUROISLAM udzielił Kierownik PBPO, prof. nadzw. UWr dr hab. Mirosław Sadowski, jego artykuł pt. Tylko kobiet żal, który ukazał się w Rzeczpospolitej czy artykuł mgr Aleksandry Spychalskiej pt. Ludobójstwo Rafała Lemkina opublikowany w czasopiśmie Temidium. Podkreślić należy przy tym, że zwłaszcza publikacje prof. Sadowskiego odbiły się szerokim echem w kraju, prowokując dyskusję na niezwykle aktualny problem imigrantów i uchodźców masowo przybywających do Europy. Na 2016r członkowie PBPO planują publikacje kolejnych tekstów w związku z dużym zainteresowaniem podejmowaną przez nich tematyką. 36

OBECNOŚD W MEDIACH Poza akademickie kręgi docierała również informacja o organizowanych przez PBPO wykładach z cyklu Orient Daleki i Bliski. Newsy na temat spotkań ukazywały się nie tylko na stronie głównej Uniwersytetu Wrocławskiego, ale też w mediach społecznościowych i na portalach internetowych. 37

ZASIĘG DZIAŁAO W INTERNECIE Działania w Internecie oraz poprzez media społecznościowe pozwalają PBPO dotrzeć do szerszego grona odbiorców. Kluczowe na tym polu są: strona internetowa oraz oficjalny profil na portalu Facebook. Te kanały komunikacji pozwalają na szerokie rozpropagowanie badań Pracowni, prezentację realizowanych projektów, publikację artykułów czy promocję organizowanych przez PBPO wydarzeń. Posty na profilu Facebook docierały średnio do ponad 1 500 odbiorców (niektóre z nich nawet do ponad 5 000 użytkowników Facebooka), zaś na stronę internetową trafiali internauci z niemal całego świata. Między innymi z tego powodu w roku 2016 planowane jest uruchomienie strony www PBPO w kolejnych, poza angielską, wersjach językowych. wejścia na stronę www-ujęcie geograficzne (na podstawie danych z Google Analitics) 38

ZASIĘG DZIAŁAO W INTERNECIE statystyki dla strony www PBPO na podstawie danych z Google Analitics 39

ul. Uniwersytecka 22/26 50-137, Wrocław Tel: +48 71 375 23 02 prawaorientu@prawo.uni.wroc.pl www. prawaorientu.prawo.uni.wroc.pl 40