Projekt Leonardo da Vinci Zrównoważony rozwój przemysłowych procesów pralniczych Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 1
Treść Rodzaje wody zasilającej w pralniach Ogólny wpływ na zużycie wody - moduł kąpieli/moduł całkowity - płukanie - rodzaje maszyn pralniczych - rodzaje tekstyliów Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych - zasada przepływu kąpieli - przepływ w przeciwprądzie - wymiana kąpieli - powtórne użycie kąpieli Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 2
Cele nauczania Po ukończeniu tego rozdziału będziesz znać i będziesz zdolny omówić różne rodzaje wody zasilającej w pralniach znać czynniki wpływające na zużycie wody znać wpływy kąpieli piorącej i modułu kąpieli na proces prania wiedzieć jak obliczyć moduł kąpieli zaznajomiony z zastosowaniem przepływu wody w pralnicach tunelowych znać możliwość powtórnego użycia wody w pralnico-wirówkach Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 3
Rodzaje wody zasilającej Woda wodociągowa - świeża woda przygotowana przez społeczność (ogólne zasilanie) Zasilanie samodzielne przez zastosowanie - świeżej wody pobranej ze źródeł, rzek i wody opadowej głównie musi być uzdatniana przed stosowaniem w pralni Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 4
Rodzaje wody zasilającej woda wodociągowa Zalety prosto bez ryzyka nie jest wymagane specjalne uzdatnianie Wady kosztowne (koszty zasilania wodą i uzdatniania ścieków w komunalnych w oczyszczalniach) jedynie ekonomiczne, gdy zasilanie świeżą wodą i obciążenie ściekami jest na niskim poziomie Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 5
Rodzaje wody zasilającej zasilanie samodzielne Zalety - niższa cena lub bez kosztów - stosowanie bez uzdatniania jedynie w niewrażliwych na higienę procesach (pranie ścierek, mat) - często ekonomicznie opłacalne, gdy koszty świeżej wody są wysokie Wady - ryzyko w obecności metali ciężkich, drobnoustrojów i innych substancji szkodliwych - często konieczne uzdatnianie - stąd niezbędne są specjalne urządzenia (źródła, zbiorniki, układy łączy rurowych, instalacje analityczne do kontroli jakości wody, urządzenia uzdatniające) Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 6
Ogólne wpływy na zużycie wody Pralnica (pralnico-wirówka/pralnica, pralnica tunelowa, patrz moduł 3) - projektowanie programu prania moduł kąpieli (karta nr. 9) wpływa na czynnik mechaniczny (przepływ wody przez tekstylia, pływanie, opadanie) podczas fazy prania i płukania Tekstylia (wełna, jedwab, bawełna, PES, tkaniny mieszane) - pobór wody przez ładunek zależy od rodzaju włókna, konstrukcji tekstyliów i ich wieku, - pobór wody wpływa na moduł kąpieli (moduł kąpieli: patrz zapotrzebowanie wody przez różną bieliznę, karta nr.12) - tworzenie się pyłu w wyniku niskiego poziomu wody - Rodzaju i ilości brudu Zastosowanie (tekstyliów) - n.p. tekstylia do celów medycznych i odzieży do czystych pomieszczeń wymagają dobrego płukania w konsekwencji większe zużycie wody Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 7
Ogólne wpływy na zużycie wody płukanie Płukanie wymaga największej ilości wody podczas procesu prania Świeża woda jest stosowana do etapu płukania (niezależnie od rodzaju maszyny) Przyczyny - Płukanie determinuje rodzaj i ilość pozostałości na bieliźnie - Pozostałości mogą sprawiać różne problemy, n.p. podrażnienie skóry nie do zaakceptowania wygląd bielizny problemy prasowania w prasownicach nieckowych Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 8
Ogólne wpływy na zużycie wody moduł kąpieli Moduł kąpieli Modul kapieli = objetosc wody w bebnie[l] suchy ladunek [kg] Przykład: 10 kg ładunku bawełny wymaga 40 l wody Moduł kąpieli wynosi 40 l/10 kg = 4 l/kg powszechnie stosowany skrót to 1:4 Moduł kąpieli zależy od rodzaju maszyny pralniczej i tekstyliów Powszechnie moduł kąpieli rzędu 5 l/kg zapewnia dobrą jakość prania Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 9
Ogólne wpływy na zużycie wody moduł kąpieli Moduł kąpieli określa - Ruch wsadu - Przepływ wody przez i wzdłuż tekstyliów - Pływanie wsadu - Intensywność opadania wsadu - Szybkość ogrzewania - Stężenie detergentu - Intensywność usuwania brudu i uszkodzenia tekstyliów - Skuteczność płukania - Zużycie wody i elektryczności Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 10
Kąpiel związana, przykłady Przykłady ilości związanej kąpieli na kg suchych tekstyliów Rodzaj tekstyliów Bawełna Tkaniny ręcznikowe Tkaniny mieszankowe Kąpiel związana na kg suchych tekstyliów w l/kg 2,5 4 1,5-2 Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 11
Kąpiel całkowita, przykłady Przykłady kąpieli całkowitej Rodzaj tekstyliów Bawełna Tkaniny mieszankowe, łatwe w konserwacji Materiały wrażliwe Kąpiel aktywna w l/kg (kąpiel piorąca w bębnie) 2 3 3 5 15 20 Kąpiel całkowita w l/kg (kąpiel piorąca w bębnie i przestrzeni między bębnem i płaszczem ) 3-5 5 8 15 30 Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 12
Kąpiel piorąca: definicje Kąpiel całkowita = kąpiel związana (przez tekstylia) + kąpiel aktywna bęben płaszcz przewał Kąpiel związana Kąpiel aktywna bęben wewnętrzny bęben wewnętrzny i zewnętrzny Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 13
Ogólne zużycie wody w pralnico-wirówce w pralnicy tunelowej 20 30 l/kg suchych tekstyliów 4-10 l/kg suchych tekstyliów Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 14
Zapotrzebowanie na świeżą wodę do prania Zużycie świeżej wody w konwencjonalnym procesie prania: : Pranie wstępne Pranie główne Płukania Całkowite n.p. 250 l 180 l 600 l (3X 200 l) 1030 l właściwe zużycie wody, jeżeli wartości odnoszą się do 50 kg wsadu (zużycie wody/kg suchych tekstyliów) 1030 l/50 kg = 20,6 l/kg Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 15
Zapotrzebowanie wody dla różnego rodzaju tekstyliów Rodzaj tekstyliów Do traktów operacyjnych, odzież do czystych pomieszczeń Ciemna odzież Jasna odzież Maty Ręczniki frotte Bielizna hotelowa Zużycie wody w l/kg 10 do 20 8 do 25 7 do 12 5 do 10 4,5 do 10 4 do 10 Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 16
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych zasada przepływu kąpieli Copy-paste from chart 20: Jest stosowany ciągły przepływ kąpieli - stosując przepływ w przeciwprądzie - stosując kąpiel stojącą (przepływ wody równoległy do transportu ładunku) W pralnicach tunelowych - ciągły przepływ wody do przedziałów podczas prania i płukania W pralnico-wirówce - jedynie na początku procesu prania woda przedostaje się do bębna Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 17
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych Pralnice tunelowe są dzielone na następujące strefy zgodnie z przyjętym programem procesu prania, patrz również moduł 2 i 3 - Pranie wstępne - Pranie główne - Płukanie - Wykończenie (n.p. zmiękczacz, krochmal) Istnieją różne sposoby stosowania wody w całych pralnicach tunelowych lub oddzielnych strefach (patrz moduł 2 i 3) - Przepływ w przeciwprądzie - Kąpiel stojąca - Wymiana kąpieli Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 18
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych zasada Ładunek jest przemieszczany stopniowo z przedziału do przedziału Tunel składa się z przedziałów Pojedyńcze przedziały są łączone w strefy pranie wstępne pranie główne płukanie wykończenie Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 19
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych przeciwprąd Copy-pasted from chart 22 Przeciwprąd oznacza - Woda używana w ostatnim przedziale (n.p. numer 10) jest powtórnie używana w przedziale 9 - Woda używana w przedziale 9 jest powtórnie używana w przedziale 8 - Woda używana w przedziale 8 jest powtórnie używana w przedziale 7 - I tak dalej Dlatego jest to proces o małym zużyciu wody Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 20
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych przeciwprąd copy-paste from chart 23 Problematyczne: Stężenie detergentu w kąpieli piorącej ulega stopniowemu rozcieńczeniu Nie jest możliwe stosowanie różnych poziomów kąpieli (modułów kąpieli) w przedziałach w jednej strefie Wynika stąd brak możliwości zastosowania jednego przeciwprądu w odniesieniu do całej pralnicy tunelowej Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 21
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych przeciwprąd 2 przeciwprądy Jeden w płukaniu, drugi w praniu głównym 1 2 3 4 5 6 65 7 6 8 9 10 11 9 12 9 - pranie wstępne: równoległe do bielizny - powtórne użycie 2/3 usuniętej wody w praniu wstępnym - użycie 1/3 wody płuczącej w praniu głównym Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 22
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych przeciwprąd Świeża woda jest używana do płukania (przedział 11) Woda płucząca jest spuszczana do przedziału 9R Część (1/3) wody płuczącej jest używana do prania głównego w przedziale 8 2/3 wody płuczącej jest używane do prania wstępnego w przedziale 1 Woda z prania głównego jest spuszczana w przedziale 4 do ścieków Woda z prania wstępnego przechodzi z przedziału 1 równolegle do wsadu Woda ze strefy płuczącej (przedział 9) i woda z prasy odwadniającej (mechaniczne usuwanie wody w prasie lub wirówce) transportowana jest do prania wstępnego (przedział 1) - jeżeli jej ilość jest niedostateczna: zasilanie świeżą wodą Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 23
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych przeciwprąd Zastosowanie ciągłego przepływu kąpieli - W przepływie przeciwprądowym - Przepływ wody równoległy do kierunku transportu wsadu Przepływ oznacza - Ciągły przepływ wody do przedziału podczas całego etapu prania lub płukania W przeciwieństwie do zwykłego prania w pralnico-wirówce - Jedynie na początku etapu prania woda wpływa do bębna Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 24
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych wymiana kąpieli Wymiana kąpieli oznacza - Początek procesu prania: woda jest dodawana do pojedyńczego przedziału lub strefy - Koniec procesu prania: woda jest spuszczana z przedziału - Zasilanie świeżą wodą - Jeżeli woda spuszczana nie jest powtórnie używana, to wymiana kąpieli jest bardziej kosztowna niż przepływ w przeciwprądzie Wymiana kąpieli - Aby usunąć zanieczyszczenia wsadu (koniec prania/początek prania głównego) - Aby usunąć alkaliczność (koniec prania głównego/początek płukania) Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 25
Zastosowanie wody w pralnicach tunelowych Wymiana kąpieli Stosując wymianę kąpieli, - woda jest spuszczana i - woda musi być odnowiona - jeżeli woda spuszczona nie jest używana powtórnie, jest to znacznie kosztowniejsze niż przepływ w przeciwprądzie - brak wymiany wody między sąsiednimi przedziałami - Stąd możliwość prania różnego rodzaju bielizny w jednej strefie - Nie ma przenoszenia pyłu i/lub barwników pigmentowych z bielizny kolorowej do bielizny białej/jasnej - przykład: przedział 5: bielizna niebieska przedział 6: bielizna biała przedział 7: bielizna zielona Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 26
Przepływ w przeciwprądzie z wymianą kąpieli Przykład kombinacji Płukanie (przedział 11 do 9): przepływ w przeciwprądzie), na początku płukania w przedziale 9 część wody zostaje spuszczona (wymiana kąpieli) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 9 12 9 Na początku prania głównego w przedziale 4 część wody jest spuszczana (wymiana kąpieli) - Część wody płuczącej jest używana w praniu głównym w przedziale 4 i pozostaje w przedziale 4 podczas całego prania głównego - patrz moduł 2 i/lub 3 Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 27
Odzyskiwanie wody Pralnico-wirówka - Z ostatniego płukanie do prania wstępnego/głównego (wyjaśniono w module 2 i 3) - Niezbędne są urządzenia/zbiorniki do gromadzenia wody Pralnica tunelowa - przeciwprąd, powtórne użycie wody z prasy odwadniającej - Patrz karty 17-20 i moduł 2/3 Cała pralnia - system kaskadowy - Woda spustowa z pralni hotelowej jest używana do prania odzieży (fartuchy z garażu), woda spustowa z pralni odzieży jest używana do prania mat - Stosowanie wody płuczącej z pralni bielizny higienicznej w praniu wstępnym lub głównym bielizny niewrażliwej na higienę - (patrz moduł 3) Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 28
Odzyskiwanie wody Jest jedynie ekonomicznie, jeżeli świeża woda i/lub obciążenie ścieków są na wysokim poziomie Potrzeba dodatkowych skomplikowanych urządzeń i kosztownego wyposażenia (różne zbiorniki, układ rur, urządzenia grzewcze/chłodnicze, pompy, instalowane urządzenia do kontroli jakości wody, itp..) Ryzyko, jeżeli woda zawiera specjalne składniki - metale ciężkie, drobnoustroje i inne niebezpieczne substancje - patrz moduł 6 Moduł 1 Zastosowanie wody Rozdział 2 Zastosowanie wody w procesie prania 29