Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna 1
2 Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne połączenie metod manualnych i automatyzacji
Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne To nie tylko sprzęt diagnostyczny, lecz: System informatyczny informacje nt. historii choroby, leczenia oraz diagnostyki pacjenta w momencie przyjęcia, oraz w jego przeszłości System statystyczny analizujący dane epidemiologiczne oraz ekonomiczne Jakość = standaryzacja = automatyzacja procesów = efekt kliniczny 3
Co daje wykonywanie badań mikrobiologicznych Możliwość zmiany terapii empirycznej na w aściwą (celowaną) w przypadku wyhodowania drobnoustroju opornego na podawany lek antybiotyku o szerokim spektrum na lek o wąskim spektrum (zapobieganie narastaniu oporności) antybiotyku bardziej toksycznego na lek o mniejszych dzia aniach ubocznych drogiego antybiotyku na tańszy 4
Automatyczny system do posiewów krwi + automatyczny analizator do identyfikacji i lekowrażliwości BacT/ALERT hodowla krwi Posiew ujemny 5-7 dni Posiew dodatni 21 30 godz. Wrażliwość 5-10 godz Identyfikacja 2-10 godz. Wynik dla lekarza 26 > 40 godz. 5
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi 6
Rodzaje podłoży do hodowli krwi Dorośli - do 10 ml Dzieci do 4 ml Tlenowe Beztlenowe 7 Tlenowe Pediatryczne pacjenci w trakcie antybiotykoterapii Beztlenowe pacjenci w trakcie antybiotykoterapii
Posiew krwi Z oty standard w wykrywaniu bakteriemii 8
Czynniki wpływające na wynik posiewu krwi Sposób pobrania Czas pobrania Liczba próbek Objętość pobranej krwi Ilość i sk ad pod oża hodowlanego Czas i sposób hodowli Interpretacja wyników 9
Sposób pobrania krwi Pobierać krew powinna osoba przeszkolona Należy przestrzegać zasad aseptyki (ograniczanie fa szywie dodatnich wyników) W aściwe odkażenie skóry W aściwe odkażenie korka butelki z pod ożem 10
Sposób pobrania krwi Krew pobierać bezpośrednio z ży y, a nie poprzez cewnik naczyniowy Pod oże bez oznak uszkodzenia, kontaminacji Nie używać sch odzonych pod oży 11
Czas pobrania Szczyt gorączki Można przewidzieć Nie można przewidzieć Pobranie Ok. 30 minut przed szczytem lub w fazie narastania gorączki Przed podaniem następnej dawki antybiotyku 12
Czas pobrania Ogólne zasady W krótkim czasie pobrać 2 3 zestawy (2 butelki / zestaw) Kolejne posiewy w określonych odstępach czasowych Monitorowanie bakteriemii ciąg ej Brak dodatnich wyników posiewów po 1 dobie inkubacji 13
Liczba próbek 14 Weinstein i in.
Objętość pobieranej krwi Dorośli Jednorazowe pobranie 20-30 ml krwi Noworodki i m odsze dzieci Jednorazowe pobranie nie więcej niż 1-4% ca kowitej objętości krwi 15
Ilość i skład podłoża hodowlanego Sk ad pod oża Dostosowany do wzrostu szerokiej gamy drobnoustrojów w tym o wysokich wymaganiach odżywczych Nie ma jednego pod oża / systemu wykrywającego 100% możliwych patogenów 16
Podłoża dla beztlenowców??? 19677 hodowli krwi 5040 pacjentów 2108 dodatnich wyników posiewów krwi 994 pacjentów 30,6% Butelka AER (+) Butelka ANA (-) 50,3% Butelka AER (+) Butelka ANA (+) 19,1% Butelka AER (-) Butelka ANA (+) 17 P.Grohs i in.
Sposób hodowli Metody konwencjonalne (manualne) Metody automatyczne Wytrząsanie przyspiesza i poprawia odzyski w hodowlach tlenowych, szczególnie w 1. dobie 18
Błędy przedlaboratoryjne Posiew krwi pobrany o przypadkowym czasie, bez związku z obrazem choroby Jeden posiew krwi Nie przestrzeganie protoko u pobierania krwi zleconego przez lekarza (zamiast pobrania np. o 16, 17 i 18, pobranie rano, w po udnie i wieczorem) Zbyt ma a objętość pobranej krwi posianej do pod oża 19
Błędy przedlaboratoryjne Posiew do sch odzonego pod oża (przechowywanego w lodówce) Nie dostarczanie butelek do laboratorium bezpośrednio po posianiu Transport w nieodpowiednich warunkach 20
Problemy diagnostyczne i terapeutyczne bakteriemii Kontaminacja, czy zakażenie Brak wyhodowania czynnika etiologicznego (30-40%) Zakażenia mieszane Wymiana czynników etiologicznych Szczepy wielooporne Szczepy tolerancyjne Interakcje leków przeciwbakteryjnych z innymi lekami 21
Automatyczny system do posiewów krwi + automatyczny analizator do identyfikacji i lekowrażliwości BacT/ALERT hodowla krwi Posiew ujemny 5-7 dni Posiew dodatni 21 30 godz. Wrażliwość 5-10 godz Identyfikacja 2-10 godz. Wynik dla lekarza 26 > 40 godz. 22
VITEK 2 Compact identyfikacja i oznaczanie lekowrażliwości Prawidłowy wynik identyfikacji i lekowrażliwości kluczowa informacja wybór trafnej terapii 23
VITEK 2 Compact identyfikacja i oznaczanie lekowrażliwości Wyniki identyfikacji i lekowrażliwości tego samego dnia w ciągu 5-8 godzin Szeroki zakres bazy danych 24
Identyfikacja zakres i czas uzyskania wyniku Pa eczki Gram ujemne 2 10 godzin Ziarniaki Gram dodatnie 2 8 godzin Drożdżaki 18 godzin Neisseria, Haemophilus 6 godzin Bakterie beztlenowe / Corynebacterium 6 godzin 25
Testy Identyfikacja drobnoustrojów Czas oczekiwania w godz. - 80% izolatów E. coli 5 K. pneumoniae 5 P. aeruginosa 6 P. mirabilis 4 E. faecalis 4 S. aureus 5 S. pneumoniae 5 S. epidermidis 6 95% rutynowo identyfikowanych bakterii w ciągu 6 godzin 26
Antybiogram zakres i czas uzyskania wyniku 27 Pałeczki Gram ujemne 3 8 godzin Ziarniaki Gram dodatnie 3 8 godzin Drożdżaki 18 godzin
Interpretacja wyników Rozpoznanie mechanizmów oporności Zaawansowany System Ekspertowy (AES) U atwienie wyboru odpowiedniego antybiotyku Pomoc w osiągnięciu sukcesu terapeutycznego 28
Interpretacja wyników Wynik w postaci MIC i kategorii R, I, S Szeroki zakres wykrywanych mechanizmów oporności: MRSA, MRSE, VISA, GISA, VRE, VRSA, HLAR, ESBL, MLSB, KPC Interpretacja na podstawie dystrybucji wartości MIC w oparciu o typowość dla podanych kombinacji: gatunek-lek-mic 2000 fenotypów oporności 20 000 opisów dystrybucji wartości MIC 100 000 indywidualnych opracowań z literatury Zalecenie poprawek terapeutycznych dla rozpoznanego fenotypu oporności 29
Wynik badania mikrobiologicznego Wiarygodny Uzyskany w jak najszybszym czasie Wykrywanie szczepów wieloopornych, groźnych dla życia pacjentów Wczesne wykrywanie zakażeń szpitalnych Skrócenie czasu pobytu pacjenta w szpitalu Użyteczny klinicznie Możliwość szybkiego wdrożenia terapii celowanej Wysoki poziom bezpieczeństwa w zalecanej terapii 30
Niepowodzenia w antybiotykoterapii - przykłady Nabywanie oporności w trakcie leczenia Tworzenie biofilmu Przeżywalności wewnątrzleukocytarna Farmakokinetyczne - biodostępność leków w miejscu zakażenia Wymiana czynnika etiologicznego w toku leczenia antybiotykowego Dzia ania niepożądane 31
32