Fragment pracy, która uzyskała I miejsce w konkursie :Mój Las, autor Szymon Gąsior, uczeń klasy I a Publicznego Gimnazjum w Dobrej, temat : Drewno w życiu człowieka : Przykłady użytkowania drewna w miejscu mojego zamieszkania Mieszkam w Dobrej, małej wiosce położonej w dolinie między czterema niedużymi górami. Góry te porośnięte są pięknymi lasami mieszanymi, przechodzącymi w lasy iglaste. Najpiękniejsze tereny leśne Beskidu Wyspowego to okolice Mogielicy, Łopienia, Jasienia, Ćwilina i Śnieżnicy oraz Ciecienia,. Wszystkie te góry leżą na terenie Gminy Dobra. Od 800 do 1000 m n. p. m. występują drzewostany mieszane lub bukowe, powyżej nich lasy świerkowe. W lasach mieszanych najczęściej spotykamy: jodły, modrzewie, sosny, brzozy, są też jawory, jesiony, wiązy górskie. Warunki przyrodnicze i geograficzne sprzyjają prowadzeniu różnorodnych form użytkowania drewna. W lasach państwowych jak i prywatnych trwa nieustanna wycinka ( planowana bądź nie) drzew z różnorodnym przeznaczeniem. Mogielica - widok z przełęczy w Chyszówkach. Łopień - widok z przełęczy
W najbliższej okolicy udało mi się zaobserwować następujące miejsca użytkowania drewna: a) tartaki, b) warsztaty stolarskie, c) firma Stolart w Dobrej, d). pracownie rzeźbiarskie Postanowiłem zapoznać się z funkcjonowaniem tych miejsc w związku z tematem mojej pracy, a mianowicie: rolą, znaczeniem, użytkowaniem drewna. Oprócz obserwacji udało mi się porozmawiać z pracownikami. Dzięki tym rozmowom odpowiedziałem sobie na wiele nurtujących mnie pytań. Tartak W naszym regionie prawie w każdej miejscowości znajduje się tartak. W Dobrej ( w miejscowości, w której mieszkam) jest również sporej wielkości tartak. Tu najlepiej widać, ile drewna ścina się w tutejszych lasach i poddaje dalszej obróbce. Rozmowa z pracownikiem tartaku Pyt.: Po co właściwie przywozi się ścięte drzewo do tartaku? Odp.: Tutaj właśnie kloce drzewne przeciera się na różnej grubości tarcicę nie obrzynaną i obrzynaną czyli na deski. Na dzisiejsza chwile posiadamy maszyny takie jak: dwa traki taśmowe, piłę rozdzielczą, trak tarczowy, wielosiły oraz obrzynarki Pyt.: Jakie gatunki drzewa przywożone są najczęściej do tartaku? Odp.: Najczęściej pojawia się drzewo sosnowe, jodłowe, świerk. Związane jest to z właściwościami drewna oraz z tym, że te gatunki najliczniej występują w naszym regionie. Pyt.: Czy wykorzystuje się odpady? Odp.: odpadami są u nas trociny i tzw. obrzynki. Są one wykorzystywane przez okolicznych mieszkańców jako materiał opałowy. Pyt.: Jak Pan sądzi, czy w związku z postępem cywilizacyjnym zmaleje zainteresowanie drewnem? Odp.: Wydaje mi się że nie. Widać, że zużycie drewna wciąż rośnie i ma to chyba związek z tym, iż powszechnie sądzi się, że jest to materiał do budowy najzdrowszy, a często i tani, bo pozyskany z własnego lasu. Dziękuję za rozmowę U stolarza W naszej miejscowości popularnym zawodem jest zawód stolarza. Związane jest to zapewne z łatwym sposobem pozyskiwania drewna ( jak wcześniej wspomniałam jest to rejon Beskidu Wyspowego porośniętego lasami). Udałem się do stolarza mającego warsztat w sąsiedztwie, aby uzyskać pełny obraz jego pracy i zdobyć informacje na temat materiału, w jakim pracuje.
Rozmowa ze stolarzem Pyt.: Proszę powiedzieć parę słów na temat swojego warsztatu (wielkość, maszyny) Odp. : Mam mały zakład stolarski już od 1978r. Zajmuję się stolarką budowlaną wg zamówień klientów. Zatrudniam wykwalifikowanych pracowników Wyszkoliłem również wielu uczniów, którzy albo założyli własne warsztaty albo też są moimi pracownikami. Pyt.: Jaki zakres prac Pan wykonuje, czy specjalizuje się Pan w jakimś zakresie? Odp.: Wykonuje usługi dla okolicznej ludności w zakresie stolarki budowlanej, schody, zabudowy schodów, szafy, pawlacze, garderoby, panele ścienne i podłogowe, boazerie, altany itp Pyt.: Czy drewno jest wdzięcznym materiałem do pracy? (zalety i wady stosowania). Odp.: Drewno jest materiałem tradycyjnym. Nie zostało jednak wyparte przez inne, wydawać by się mogło trwalsze i atrakcyjniejsze materiały. Obecna technologia w budownictwie mogłaby się obejść bez drewna, to jednak właśnie drewno jest wciąż popularnym materiałem. Pyt. Jakich gatunków drzew używa Pan najczęściej? Odp. Najczęściej używam drewna miękkiego, przede wszystkim: sosna, dąb, jesion, buk Pyt. Skąd pan pozyskuje drewno? Odp. Najczęściej z pobliskiego tartaku. Pyt. Jak Pan myśli, czy w przyszłości drewno zostanie wyparte przez inne materiały czy też nadal będzie popularne jak obecnie? Odp. Według mnie drewno zawsze będzie poszukiwanym surowcem do produkcji przedmiotów i urządzeń służących człowiekowi. Przemawia za tym jego naturalność, przekonanie o jego zdrowym wpływie na organizm człowieka, a także dostępność tego surowca. Dziękuję za rozmowę. Zakład stolarski Stolart w Dobrej Zakład Stolart produkuje elementy do okien dachowych. Kooperuje z innym zakładami wchodzącymi w skład grupy Fakro. W firmie Fakro podstawowym surowcem wykorzystywanym do produkcji jest drewno sosnowe. Firma pozyskuje potrzebny surowiec z rejonów północnej Europy. W rejonach tych prowadzona jest planowa gospodarka leśna ( przyrost masy drzewnej jest większa od ilości drewna pozyskiwanego. Preferowanie wyrobów z drewna, pozyskiwanego w racjonalny sposób, przyczynia się do wzrostu powierzchni lasów i daje nam szansę życia w ekologicznej atmosferze. Nowoczesne suszarnie ogrzewane są ciepłem pozyskiwanym ze spalania poprodukcyjnych odpadów drzewnych w ekologicznych piecach. W celu zabezpieczenia przed pleśnią i grzybami, wszystkie profile drewniane okien przed lakierowaniem są impregnowane próżniowo. Klejone warstwowo profile drewniane okien malowane są dwukrotnie ekologicznym lakierem akrylowym. Automatyczna linia zespalania szyb pozwala na produkcję szyb zespolonych, spełniających najbardziej rygorystyczne wymagania. Ich najwyższa jakość została potwierdzona przez prestiżowe instytuty krajowe i zagraniczne
Rozmowa z pracownikiem zakładu Stolart Pyt. Interesuje mnie bardzo jakiego drewna używacie do produkcji? Odp. Do naszego zakładu dostarczane jest nie drewno a tarcica, głównie sosnowa. Pyt. Czy przywożona tarcica jest bezpośrednio wykorzystywana do produkcji? Odp. Nie. Tarcica jest mokra, więc musi być poddana procesowi suszenia. U nas odbywa się to w specjalnych automatycznych suszarniach do drewna. Pyt. Jak długo trwa proces suszenia? Odp Średnio jest to czas około dwóch tygodni. Po tym okresie jest poddawana obróbce maszynowej na poszczególne elementy. Pyt. Co w tym zakładzie się produkuje? Odp. U nas wykonuje się elementy /półfabrykaty/ które wysyłane są do podobnego zakładu w N. Sączu i tam montowane są okna dachowe. Dodatkowym produktem wykonywanym u nas w całości są składane schody strychowe, wykonane z drewna sosnowego. Umożliwiają łatwe i bezpieczne wyjście na poddasze (strych). Po złożeniu chowają się w suficie, co przyczynia się do oszczędności powierzchni pomieszczenia Pyt. A co dzieje się z tak dużą ilością odpadów? Odp. Odpady drzewne i trociny są wykorzystywane do ogrzewania hal i suszarni /spalane są w specjalnie do tego przystosowanych piecach/. Pyt. Jaka rolę według Pana odgrywa drewno w życiu człowieka? Odp. Wydaje mi się, że drewna nie jest w stanie zastąpić żaden inny surowiec. Wysyłamy nasze produkty do wielu krajów wysoko rozwiniętych/ między innymi do USA/ gdzie drewno nadal jest bardzo cenione i nie próbuje się go zastąpić żadnym nowoczesnym wynalazkiem. Dziękuję za rozmowę. U rzeźbiarza Ciekawą formą wykorzystania drewna jest zastosowanie go jako materiału rzeźbiarskiego. W najbliższej okolicy jest paru rzeźbiarzy. Są to artyści amatorzy. Prace ich budzą ogólny podziw, są chętnie nabywane przez turystów. Jednym z takich artystów ludowych jest Pan Tadeusz Kurczaba. Tworzy w naturalnym drewnie, niektóre prace barwi bejcą. Rzeźbi postacie z legend, figury ludzkie postacie zwierząt, prace o tematyce sakralnej. W zabytkowym kościele w Dobrej jest 15 żyrandoli, które zostały przyozdobione 675 drewnianymi aniołkami wykonanymi przez p. Kurczabę. W rozmowie rzeźbiarz stwierdził, iż nie ma wdzięczniejszego materiału niż drewno. Łatwo poddaje się obróbce, ma piękne naturalne kolory, przepięknie pachnie i można z niego wyczarować fantastyczne rzeczy. Wszystkie przeprowadzone wywiady i rozmowy utwierdziły mnie w przekonaniu, że drewno jest rzeczywiście bardzo cennym surowcem w pełni doceniany przez ludzi. Drewno pełni w życiu człowieka bardzo istotna rolę i nie jest go w stanie zastąpić żaden inny materiał. Ludzie pracujący z drewnem nie wyobrażają sobie zastąpienia go czymś innym. Podsumowanie Podsumowując można stwierdzić, że drewno jest właściwie jedynym znanym materiałem, w pełni odtwarzalnym przez przyrodę. Jego masa przybywa bez żadnych ujemnych skutków dla środowiska i człowieka. Dzięki procesowi fotosyntezy produkcja
drewna jest bezpłatna, a pozostałe koszty związane z pielęgnacją lasu, pozyskaniem drewna i jego obróbką tartaczną są stosunkowo niskie. Celem tej pracy było uzasadnienie, jaką rolę odgrywa drewno w życiu człowieka. Wydaje mi się, że na miarę swoich możliwości udało mi się udowodnić, że drewno to surowiec, któremu zawdzięczamy rozwój cywilizacji, wygodniejsze i łatwiejsze życie, bliskość z naturą. Jestem przekonany, że drewno zawsze będzie obecne i będzie bardzo ważne w życiu człowieka i nie zmienią tego żadne nowoczesne technologie i wynalazki I. W tartaku Galeria zdjęć II. U stolarza
III. Prace rzeźbiarskie IV. Zdjęcia robione podczas zwiedzania zakładu Stolart