Załącznik nr 1 do Uchwały Nr.. Rady Gminy Oława z dnia 16.11.2015 r. w sprawie zatwierdzenia Programu działalności oraz Planu pracy Środowiskowego Domu Samopomocy w Oleśnicy Małej na 2016 rok PROGRAM DZIAŁALNOŚCI ŚRODOWISKOWEGO DOMU SAMOPOMOCY W OLEŚNICY MAŁEJ NA ROK 2016 TYP A i B 1
Rozdział I Postanowienia ogólne Środowiskowy Dom Samopomocy w Oleśnicy Małej nr 52 to ośrodek wsparcia dziennego pobytu, przeznaczony dla 30 osób przewlekle chorych psychicznie i niepełnosprawnych intelektualnie typu A i typu B z terenu Gminy Oława oraz dla Miasta Oława (dzięki umowie międzygminnej Gminy i Miasta Oława). Podstawowym zadaniem ŚDS-u jest zapewnienie systemu oparcia społecznego osobom z zaburzeniami psychicznymi, który to pozwoli im na zaspokojenie potrzeb życiowych, usamodzielnienie się i integrację społeczną ze środowiskiem lokalnym. ŚDS, będąc jednostką wsparcia dziennego, ma za zadanie poprawić funkcjonowanie uczestników poprzez indywidualne, grupowe i środowiskowe zajęcia terapeutyczno rehabilitacyjne, przy uwzględnieniu ich indywidualnych możliwości. Uczestnikami ŚDS mogą być osoby, które ukończyły 18 rok życia i zamieszkują na terenie Gminy Oława lub Miasta Oława. Skierowanie do ŚDS odbywa się na podstawie wydanej przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Oławie decyzji administracyjnej, na wniosek osoby zainteresowanej lub opiekuna prawnego. Rozdział II Cele i zadania Środowiskowego Domu Samopomocy Głównym celem działalności ŚDS jest podniesienie jakości życia i zapewnienie bezpieczeństwa oraz systemu oparcia społecznego osobom niepełnosprawnym intelektualnie i chorym psychicznie. Polega to na podtrzymaniu i rozwijaniu umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, by utrzymać uczestników w ich środowisku rodzinnym i społecznym. Prowadzone zajęcia będą zmierzały do wypracowania systemu oparcia społecznego bazującego na wspieraniu ich dążeń, podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejętności interpersonalnych, stymulacji rozwoju osobistego. Dla osób z upośledzeniem intelektualnym szczególny nacisk kładziony będzie na zajęcia z treningu umiejętności życia codziennego, natomiast dla przewlekle chorych psychicznie to pomoc psychologiczna Głównymi celami ŚDS zgodnie z jego Statutem jest: 1) stwarzanie warunków do nabycia umiejętności wykonywania podstawowych czynności życia codziennego, doskonalenie już nabytych oraz realizację zadań życiowych, 2) podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, 3) wsparcie psychologiczne i terapeutyczne, 2
4) rehabilitacja społeczna i zawodowa, 5) stymulacja osobistego rozwoju poprzez opracowanie indywidualnych planów zajęć wspierająco-aktywizujących, 6) kształtowanie właściwych postaw społecznych wobec osób z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin, zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałanie ich dyskryminacji, 7) umożliwianie udziału w terapii zajęciowej indywidualnej, grupowej, grupach wsparcia, spotkaniach klubowych, wspieranie działań samopomocowych w zakresie zdrowia psychicznego, 8) współpraca z rodzinami osób korzystających z działalności Domu, 9) poradnictwo i informację, 10) zaspokajanie w miarę możliwości tych potrzeb, które wpływają w dużym stopniu na rozwój psychiczny, bezpieczeństwo, dbałość o sprawy higieniczne, odżywiania, ruchu, odpoczynku, godności osobistej, kontaktu emocjonalnego, sensu życia, 11) zapobieganie stanom powodującym konieczność ciągłej opieki ze strony rodziny, bądź instytucji, poprzez globalną rehabilitację środowiskową, 12) zróżnicowanie usług w zależności od możliwości psychofizycznych osób, ich potrzeb, oczekiwań i zainteresowań, 13) organizowanie spotkań i zajęć integracyjnych poza Domem. Rozdział III Program działalności Środowiskowego Domu Samopomocy TYP A Oferta dla uczestników Środowiskowego Domu Samopomocy Typu A jest skierowana do osób przewlekle psychicznie chorych. Doświadczenie choroby psychicznej wiążą się z poczuciem wyobcowania i osamotnienia oraz z trudnościami w kontaktach z ludźmi. Osoby te przeżywają niechęć do podejmowania jakichkolwiek działań. Tracą wiarę we własne możliwości. Dochodzi do zerwania kontaktów towarzyskich i wcześniej zawartych znajomości. Trudno jest im znaleźć miejsce, w którym mogliby dzielić się swoimi przeżyciami i pomysłami. Niechęć otoczenia do kontaktowania się z chorymi psychicznie, często poczucie wstydu przed środowiskiem, jeszcze bardziej niż choroba zaburzają wzajemne relacje. Prowadzi do tego, że chory pozbawiony bliskości życzliwych i przyjaznych osób coraz bardziej oddala się od rzeczywistości i przestaje samodzielnie radzić sobie z sprawami codziennego życia. Podstawowym zadaniem ŚDS Typu A jest przede wszystkim zapobieganie izolacji społecznej tych osób, integracja zewnętrzna ze środowiskiem i udzielenie wsparcia psychicznego. Dom świadczy usługi w formie zajęć zespołowych lub indywidualnych. Usługi w Domu obejmują w szczególności: 1) trening funkcjonowania w codziennym życiu, 2) trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, 3) trening umiejętności spędzania czasu wolnego, 4) poradnictwo psychologiczne, 5) pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, 6) pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, 3
7) niezbędną opiekę, 8) terapię ruchową, 9) terapię zajęciową, 10) pracę socjalną. Treningi prowadzone w Środowiskowym Domu Samopomocy Treningi są dostosowywane do aktualnego stanu fizycznego, intelektualnego i psychicznego uczestników zajęć, ich umiejętności potrzeb i dążeń, i są prowadzone w ramach postępowania wspierająco-aktywizującego. 1. Trening umiejętności społecznych i interpersonalnych (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - przygotowanie do samodzielnego życia, - doskonalenie kompetencji społecznych, osobistych, komunikacji, - rozumienie świata, siebie i innych ludzi, - nawiązywanie pozytywnych relacji interpersonalnych, w tym: kształtowanie pozytywnych relacji z bliskimi (rodzina, opiekunowie, przyjaciele) i otoczeniem, -utrwalanie zasad prawidłowych zachowań potrzebnych do funkcjonowania w społeczeństwie, - kształtowanie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie na zasadach otwartości, partnerstwa i wzajemności, - wykształcenie zachowań asertywnych (asertywna odmowa, poszanowanie granic własnych i innych ludzi), - właściwe reakcje na pochwały i krytykę, - umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych, - umiejętności radzenia sobie ze stresem (identyfikowanie źródła stresu, likwidowanie źródła stresu), - wykonywanie rutynowych czynności (zakupy, korzystanie ze środków komunikacji publicznej, załatwianie spraw urzędowych, itp.), - wykształcenie zachowań asertywnych, nauka rozwiązywania sytuacji konfliktowych, - wykształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - wykształcenie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie, - wychowanie do życia w rodzinie, - nauka poprawnego posługiwania się językiem polskim, - współpraca z instytucjami. 2. Trening umiejętności życia codziennego (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - rozwijanie umiejętności praktycznych, dotyczących konkretnych czynności niezbędnych podczas wykonywaniu zajęć w gospodarstwie domowym np. obsługa sprzętu gospodarstwa domowego, - planowanie i organizacja czasu oraz miejsca pracy, 4
- trening kulinarny, odtwarzanie i podtrzymywanie umiejętności samodzielnego przygotowywania posiłków, w tym prostych gorących posiłków, - kształcenie i utrwalanie umiejętności prawidłowego przechowywania produktów, - edukacja w zakresie prawidłowego odżywiania się, - doskonalenie zasad utrzymywania higieny osobistej, wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, samodzielnego ubierania się, a) trening budżetowy - trening ekonomiczny/budżetowy, poznanie wartości pieniądza (rozpoznawanie pieniędzy, używanie ich, korzystanie z konta bankowego), - trening samodzielnego gospodarowania środkami pieniężnymi (wydawanie i oszczędzanie itp.), - trening zakupowy i planowania wydatków (planowanie i wykonywanie); b) trening wychowania do życia w rodzinie - poznawanie lub pogłębianie wiedzy związaną z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich, rodzicielskich, seksualnych człowieka, c) trening higieniczny - uczenie się lub doskonalenie przestrzegania higieny osobistej, samodzielnego mycia się, ubierania, golenia, - dbałość o stosowny i estetyczny ubiór (nauka dostosowania ubioru do pogody i okoliczności oraz dbałości o czystość ubioru), -wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, - nauka prania, prasowania, składnia ubrań, rozwieszania wypranej bielizny, - nauka obsługi sprzętu AGD/sprzętu gospodarstwa domowego, - nauka dbania o czystość i porządek, planowanie i organizacja czasu, pracy oraz obowiązków domowych, d) trening zdrowotny i lekowy - dbałość o zdrowie, w tym nauka przyjmowania leków (gotowość i systematyczność), - pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, w tym uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza, gotowość do konsultacji i leczenia się w Poradni Zdrowia Psychicznego, - pomoc w dotarciu do jednostek ochrony zdrowia; - dbałość o higienę i zdrowy tryb życia, przestrzeganie przed stosowaniem używek, - pomoc w zakupie leków, - odporność na flustrację (odporność na pojawiające się trudności w osiąganiu zamierzonych celów i w codziennym funkcjonowaniu, równowaga emocjonalna). 3. Trening umiejętności spędzania wolnego czasu (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, problemowe i asymilacji wiedzy) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - pielęgnowanie i poszukiwanie własnych zainteresowań, - rozwijanie umiejętności korzystania z takich form spędzania czasu wolnego jak: turystyka, działalność rekreacyjna, udział w imprezach kulturalnych, towarzyskich, - zaznajamianie się z rodzajami i zasadami gier zespołowych, 5
- rozwijanie zainteresowań i odkrywanie nowych źródeł spędzania wolnego czasu, - trening planowania i organizowania imprez i uroczystości, spotkań towarzyskich, a) trening arteterapii - rozwijanie umiejętności twórczego myślenia, zdolności manualnych, poczucia estetyki, - nauka wyrażania swoich przeżyć, emocji, uczuć poprzez różne techniki plastyczne, - zapoznawanie się z wieloma różnorodnymi formami zajęć plastycznych, - umożliwianie uczestnictwa i współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne), b) trening informatyczny - poznawanie i doskonalenie umiejętności pracy z komputerem, - nauka gospodarowania czasem i organizacji pracy, - nauka pisania i obsługi podstawowych programów komputerowych, - praca z Internetem. c) trening ogrodnictwa - nauka pielęgnacji roślin doniczkowych i prac ogrodowych, - poznanie podstawowych zasad higieny pracy na wolnym powietrzu, - nauka nazw i specyfiki otaczającej nas przyrody, d) trening biblioterapii - nauka pisania i czytania, - nauka słuchania teksów czytanych i opowiadania przeczytanych tekstów, e) trening kosmetyczny - nauka umiejętności korzystania z kosmetyków, - nauka dbania o wygląd zewnętrzny, - nauka wykonywania prostych zabiegów kosmetycznych i higienicznych, 4. Trening Kulinarny (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, problemowe i asymilacji wiedzy) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - doskonalenie umiejętności przygotowywania posiłków, - podstawy zdrowego odżywiania, - poznawanie i utrwalanie zasad spożywania posiłków, - nauczanie sztuki gospodarowania czasem podczas przygotowania posiłków, - nauka radzenia sobie z obsługą sprzętu AGD, 5. Trening rehabilitacji ruchowej (praca indywidualna, metody praktyczne, fizjoterapia) prowadzony przez Fizjoterapeutę. 6
- rehabilitacja ruchowa zmierzająca do wszechstronnego rozwoju uczestnika, nabycia przez niego takich umiejętności, które pozwolą mu na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku, - usprawnienie psychofizyczne, - podtrzymanie lub podwyższenie sprawności funkcji upośledzonych narządów ruchu, - ćwiczenia relaksacyjne, gimnastyka, zabawy i zajęcia sportowe, spacery, turystyka i rekreacja, - wykonywanie ćwiczeń i zabiegów fizjoterapeutycznych zleconych przez lekarza, 6. Indywidualne poradnictwo psychologiczne (praca indywidualna, metody teoretyczne) prowadzone przez Psychologa, - wsparcie psychologiczne i terapeutyczne uczestników zajęć w oparciu o indywidualne plany terapeutyczne, - psychoterapia indywidualna (wzmacnianie mocnych stron, praca nad pozytywnym postrzeganiem i akceptacją własnej choroby, radzeniem sobie w relacjach z innymi), - wspieranie samodzielności i autonomii oraz wzbudzanie współodpowiedzialności za proces leczenia i terapii, sesje indywidualne), - profilaktyka prozdrowotna, której celem ma być zwiększenie aktywności uczestnika w procesie własnego leczenia, rewidowanie poglądów na temat istoty choroby, jej przyczyn, rozróżniania objawów. 7. Grupa wsparcia (praca grupowa, metody teoretyczne) prowadzone przez Psychologa, - terapia grupowa (nauka formułowania i wypowiadania swojego zdania w sposób akceptowany przez grupę, nazywania i ujawniania swoich uczuć, opisywania swoich relacji interpersonalnych, zrozumienia funkcjonowania całej grupy poprzez słuchanie, przebywanie i poznawanie innych, odnajdywanie własnego miejsca w grupie, wzmacnianie efektywnych sposobów radzenia sobie z chorobą), - psychoedukacja, - pedagogika społeczna. 8. Wsparcie w zakresie konsultacji lekarskich w ramach, którego uczestnicy otrzymają pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych, wizyt u specjalistów medycznych niezbędnych dla poprawy jakości życia uczestników zajęć, uzyskają pomoc przy zakupie leków. 9. Współpraca z rodzinami uczestników, innymi osobami lub podmiotami działającymi w obszarze udzielania pomocy, w zakresie niezbędnym, gwarantującym jak największą efektywność wspólnie podejmowanych oraz realizowanych działań na rzecz uczestników. 10. Organizowanie spotkań okolicznościowych i integracyjnych zgodnie z kalendarzem imprez w ramach, którego uczestnicy: - skorzystają z zaplanowanych i przygotowanych imprez i wycieczek, - uczestniczyć będą we współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne), 7
- uczestniczyć będą w wyjazdach na wycieczki i imprezy integracyjne, zajęciach sportowych. Środowiskowy Dom Samopomocy prowadzi działalność przez cały rok, pięć dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 16.00. Zajęcia terapeutyczne w dziennym oddziale Środowiskowego Domu Samopomocy odbywać się będą od godziny 9.00 o 15.00. Przed każdym dniem roboczym na organizację pracy domu i zajęć dnia bieżącego poświęcone będzie 60 min. (usprawni to funkcjonowanie domu i współpracę kadry). Do godziny 9.00 planowane jest przybycie wszystkich uczestników zajęć. Analogicznie część terapeutyczna zajęć kończyć się będzie o godzinie 15.00 potem czas będzie poświęcony na indywidualne zajęcia, prace porządkowe i czas na powrót uczestników zajęć do domów oraz prace organizacyjne Zespołu Wspierającoaktywizującego. Istnieje możliwość prowadzenia w uzasadnionych przypadkach dodatkowych zajęć kulturalnych, sportowych i turystycznych w godzinach popołudniowych oraz w dni wolne od zajęć. Dopuszcza się możliwość zamknięcia Domu w czasie ferii letnich lub zimowych, na okres świąteczny, itd. na okres nie dłuższy niż 15 dni roboczych w roku kalendarzowym, po uprzednim uzgodnieniu między innymi z uczestnikami lub ich opiekunami. W ramach działalności Domu, za zgodą kierownika Domu, w wyznaczonych przez niego dniach i godzinach, mogą odbywać się zajęcia klubowe przeznaczone dla osób oczekujących na przyjęcie do Domu oraz byłych uczestników. Dom zapewnia usługi transportowe polegające na dowożeniu na zajęcia z miejsca zamieszkania lub z innego uzgodnionego miejsca i odwożeniu po zajęciach, szczególnie uczestnikom z zaburzeniami zachowań i niepełnosprawnością fizyczną. Dom umożliwia uczestnikom spożywanie gorącego posiłku, przyznanego między innymi w ramach treningu kulinarnego. Grupy terapeutyczne dobierane będą na podstawie indywidualnych cech uczestników zajęć i opracowanych planów terapeutycznych. Zajęcia terapeutyczne będą prowadzone indywidualnie i grupowo. Dobór rodzaju terapii jest zależny od planu wspierająco-aktywizującego. W ramach Środowiskowego Domu Samopomocy utworzone będą: a) Pracownia Umiejętności Społecznych i Interpersonalnych b) Pracownia Umiejętności Życia Codziennego c) Pracownia Fizjoterapii d) Pracownia Psychologiczna e) Pracownia Terapii Zajęciowej f) Pracownia Informatyczna g) Pracownia Kulinarna 8
Tygodniowy Plan Pracy: Poniedziałek Piątek 8.00 9.00 Przywóz uczestników zajęć, zajęcia indywidualne, zajęcia organizacyjne Zespołu Wspierająco-Aktywizującego (przygotowanie zajęć), zajęcia porządkowe 9.00 13.00 Zajęcia grupowe w pracowniach 13.00- Gorący posiłek / Kawiarenka / Dyżury 14.00 14.00 15.00 Zajęcia indywidualne i grupowe w pracowniach 15.00 16.00 Zajęcia indywidualne, odwożenie uczestników zajęć do domów, zajęcia Zespołu Wspierająco-Aktywizującego (bilans zajęć, określenie celów na najbliższe zajęcia), zajęcia porządkowe Tygodniowy Plan Pracy może ulegać zmianie ze względu na planowane imprezy, wycieczki oraz inne zajęcia mające na celu pomoc w rehabilitacji uczestników Środowiskowego Domu Samopomocy. Kadra ŚDS: 1. Kierownik ŚDS 2. Pracownik socjalny 3. Psycholog 4. Fizjoterapeuta 5. Terapeuta zajęciowy 6. Asystent osoby niepełnosprawnej 7. Koordynator ds. kontroli zarządczej 8. Obsługa administracyjno-księgowa W czasie działalności Środowiskowego Domu Samopomocy, planowane jest w celu zapewnienia integracji społecznej uczestników zapoczątkowanie oraz kontynuowanie współpracy z wieloma podmiotami, organizacjami, placówkami o podobnym charakterze, między innymi z : a) Rodzinami, opiekunami uczestników zajęć ŚDS i innymi osobami bliskimi, b) Ośrodkami pomocy społecznej, między innymi z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Oławie, 9
c) Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie, d) Powiatowym Urzędem Pracy w Oławie, e) Domami Pomocy Społecznej, między innymi z Domem Pomocy Społecznej w Oławie, f) Poradniami Zdrowia Psychicznego, szpitalem psychiatrycznym i innymi zakładami opieki zdrowotnej, g) Organizacjami pozarządowymi, h) Ośrodkami kultury i organizacjami kulturalno-rozrywkowymi, i) Placówkami pomocy społecznej i oświatowymi, j) Kościołami i związkami wyznaniowymi, k) Placówkami oświatowymi, l) Jednostkami świadczącymi usługi dla osób niepełnosprawnych w tym: warsztatami terapii zajęciowej, spółdzielniami socjalnymi, zakładem aktywności zawodowej, ł) Innymi osobami lub podmiotami działającymi na rzecz integracji społecznej uczestników. Rozdział IV Program działalności Środowiskowego Domu Samopomocy TYP B Nadrzędnym celem działalności Domu ukierunkowanym na osoby upośledzone umysłowo jest budowanie samodzielności i niezależności od otoczenia, zapewnienie oparcia społecznego osobom mającym trudności z kształtowaniem swoich stosunków z otoczeniem poprzez współdziałanie ze środowiskiem rodzinnym oraz rozbudzaniem i rozwijaniem działań samopomocowych wśród samych uczestników. GŁÓWNE PRIORYTETY Formy działalności Środowiskowego Domu Samopomocy to przede wszystkim treningi terapeutyczne oraz inne formy zajęć wspierająco-aktywizujących jak imprezy, wycieczki, zajęcia integracyjne. Zajęcia terapeutyczne prowadzone są w oparciu o indywidualne plany wspierającoaktywizujące, które określają zdolności uczestników zajęć i plany ramowe terapii oraz efekty do jakich ma dążyć terapia. Plany wspierająco-aktywizujące są aktualizowane minimum co 6 miesięcy przez Zespół Wspierająco-aktywizujący złożony z pracowników terapeutycznych. Zespół opracowuje plany i jest odpowiedzialny za ich wdrażanie. Zespół wspierająco-aktywizujący zbiera się w zależności od potrzeb, jednak co najmniej raz na 6 miesięcy, celem omówienia realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego i osiągniętych rezultatów a także ewentualnej możliwości ich modyfikacji. Dom świadczy usługi w formie zajęć zespołowych lub indywidualnych. Usługi w Domu obejmują w szczególności: 1) trening funkcjonowania w codziennym życiu, 2) trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, 3) trening umiejętności spędzania czasu wolnego, 4) poradnictwo psychologiczne, 5) pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, 6) pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, 7) niezbędną opiekę, 10
8) terapię ruchową, 9) terapię zajęciową, 10) pracę socjalną Treningi prowadzone w Środowiskowym Domu Samopomocy Treningi są dostosowywane do aktualnego stanu fizycznego, intelektualnego i psychicznego uczestników zajęć, ich umiejętności potrzeb i dążeń, i są prowadzone w ramach postępowania wspierająco-aktywizującego. 1. Trening umiejętności społecznych i interpersonalnych (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - przygotowanie do samodzielnego życia, - doskonalenie kompetencji społecznych, osobistych, komunikacji, - rozumienie świata, siebie i innych ludzi, - nawiązywanie pozytywnych relacji interpersonalnych, w tym: kształtowanie pozytywnych relacji z bliskimi (rodzina, opiekunowie, przyjaciele) i otoczeniem, -utrwalanie zasad prawidłowych zachowań potrzebnych do funkcjonowania w społeczeństwie, - kształtowanie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie na zasadach otwartości, partnerstwa i wzajemności, - wykształcenie zachowań asertywnych (asertywna odmowa, poszanowanie granic własnych i innych ludzi), - właściwe reakcje na pochwały i krytykę, - umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych, - umiejętności radzenia sobie ze stresem (identyfikowanie źródła stresu, likwidowanie źródła stresu), - wykonywanie rutynowych czynności (zakupy, korzystanie ze środków komunikacji publicznej, załatwianie spraw urzędowych, itp.), - wykształcenie zachowań asertywnych, nauka rozwiązywania sytuacji konfliktowych, - wykształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - wykształcenie umiejętności współpracy i komunikowania się w grupie, - wychowanie do życia w rodzinie, - nauka poprawnego posługiwania się językiem polskim, - współpraca z instytucjami. 2. Trening umiejętności życia codziennego (praca indywidualna i grupowa, metody problemowe i praktyczne) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - rozwijanie umiejętności praktycznych, dotyczących konkretnych czynności niezbędnych podczas wykonywaniu zajęć w gospodarstwie domowym np. obsługa sprzętu gospodarstwa domowego, - planowanie i organizacja czasu oraz miejsca pracy, - trening kulinarny, odtwarzanie i podtrzymywanie umiejętności samodzielnego przygotowywania posiłków, w tym prostych gorących posiłków, 11
- kształcenie i utrwalanie umiejętności prawidłowego przechowywania produktów, - edukacja w zakresie prawidłowego odżywiania się, - doskonalenie zasad utrzymywania higieny osobistej, wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, samodzielnego ubierania się, a) trening budżetowy - trening ekonomiczny/budżetowy, poznanie wartości pieniądza (rozpoznawanie pieniędzy, używanie ich, korzystanie z konta bankowego), - trening samodzielnego gospodarowania środkami pieniężnymi (wydawanie i oszczędzanie itp.), - trening zakupowy i planowania wydatków (planowanie i wykonywanie); b) trening wychowania do życia w rodzinie - poznawanie lub pogłębianie wiedzy związaną z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich, rodzicielskich, seksualnych człowieka, c) trening higieniczny - uczenie się lub doskonalenie przestrzegania higieny osobistej, samodzielnego mycia się, ubierania, golenia, - dbałość o stosowny i estetyczny ubiór (nauka dostosowania ubioru do pogody i okoliczności oraz dbałości o czystość ubioru), -wyrabianie nawyków higienicznych i dbania o czystość otoczenia, - nauka prania, prasowania, składnia ubrań, rozwieszania wypranej bielizny, - nauka obsługi sprzętu AGD/sprzętu gospodarstwa domowego, - nauka dbania o czystość i porządek, planowanie i organizacja czasu, pracy oraz obowiązków domowych, d) trening zdrowotny i lekowy - dbałość o zdrowie, w tym nauka przyjmowania leków (gotowość i systematyczność), - pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, w tym uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt u lekarza, - pomoc w dotarciu do jednostek ochrony zdrowia; - dbałość o higienę i zdrowy tryb życia, przestrzeganie przed stosowaniem używek, - pomoc w zakupie leków, - odporność na flustrację (odporność na pojawiające się trudności w osiąganiu zamierzonych celów i w codziennym funkcjonowaniu, równowaga emocjonalna). 3. Trening umiejętności spędzania wolnego czasu (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, problemowe i asymilacji wiedzy) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - pielęgnowanie i poszukiwanie własnych zainteresowań, - rozwijanie umiejętności korzystania z takich form spędzania czasu wolnego jak: turystyka, działalność rekreacyjna, udział w imprezach kulturalnych, towarzyskich, - zaznajamianie się z rodzajami i zasadami gier zespołowych, - rozwijanie zainteresowań i odkrywanie nowych źródeł spędzania wolnego czasu, - trening planowania i organizowania imprez i uroczystości, spotkań towarzyskich, 12
a) trening arteterapii - rozwijanie umiejętności twórczego myślenia, zdolności manualnych, poczucia estetyki, - nauka wyrażania swoich przeżyć, emocji, uczuć poprzez różne techniki plastyczne, - zapoznawanie się z wieloma różnorodnymi formami zajęć plastycznych, - umożliwianie uczestnictwa i współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne), b) trening informatyczny - poznawanie i doskonalenie umiejętności pracy z komputerem, - nauka gospodarowania czasem i organizacji pracy, - nauka pisania i obsługi podstawowych programów komputerowych, - praca z Internetem. c) trening ogrodnictwa - nauka pielęgnacji roślin doniczkowych i prac ogrodowych, - poznanie podstawowych zasad higieny pracy na wolnym powietrzu, - nauka nazw i specyfiki otaczającej nas przyrody, d) trening biblioterapii - nauka pisania i czytania, - nauka słuchania teksów czytanych i opowiadania przeczytanych tekstów, e) trening kosmetyczny - nauka umiejętności korzystania z kosmetyków, - nauka dbania o wygląd zewnętrzny, - nauka wykonywania prostych zabiegów kosmetycznych i higienicznych, 4. Trening Kulinarny (praca indywidualna i grupowa, metody praktyczne, problemowe i asymilacji wiedzy) prowadzony przez Zespół Wspierająco-Aktywizujący. - doskonalenie umiejętności przygotowywania posiłków, - podstawy zdrowego odżywiania, - poznawanie i utrwalanie zasad spożywania posiłków, - nauczanie sztuki gospodarowania czasem podczas przygotowania posiłków, - nauka radzenia sobie z obsługą sprzętu AGD, 5. Trening rehabilitacji ruchowej (praca indywidualna, metody praktyczne, fizjoterapia) prowadzony przez Fizjoterapeutę. - rehabilitacja ruchowa zmierzająca do wszechstronnego rozwoju uczestnika, nabycia przez niego takich umiejętności, które pozwolą mu na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku, - usprawnienie psychofizyczne, 13
- podtrzymanie lub podwyższenie sprawności funkcji upośledzonych narządów ruchu, - ćwiczenia relaksacyjne, gimnastyka, zabawy i zajęcia sportowe, spacery, turystyka i rekreacja, - wykonywanie ćwiczeń i zabiegów fizjoterapeutycznych zleconych przez lekarza, 6. Indywidualne poradnictwo psychologiczne (praca indywidualna, metody teoretyczne) prowadzone przez Psychologa, - wsparcie psychologiczne i terapeutyczne uczestników zajęć w oparciu o indywidualne plany terapeutyczne, - psychoterapia indywidualna (wzmacnianie mocnych stron, praca nad pozytywnym postrzeganiem i akceptacją własnej choroby, radzeniem sobie w relacjach z innymi), - wspieranie samodzielności i autonomii oraz wzbudzanie współodpowiedzialności za proces leczenia i terapii, sesje indywidualne), - profilaktyka prozdrowotna, której celem ma być zwiększenie aktywności uczestnika w procesie własnego leczenia, rewidowanie poglądów na temat istoty choroby, jej przyczyn, rozróżniania objawów. 7. Grupa wsparcia (praca grupowa, metody teoretyczne) prowadzone przez Psychologa, - terapia grupowa (nauka formułowania i wypowiadania swojego zdania w sposób akceptowany przez grupę, nazywania i ujawniania swoich uczuć, opisywania swoich relacji interpersonalnych, zrozumienia funkcjonowania całej grupy poprzez słuchanie, przebywanie i poznawanie innych, odnajdywanie własnego miejsca w grupie, wzmacnianie efektywnych sposobów radzenia sobie z chorobą), - psychoedukacja, - pedagogika społeczna. 8. Wsparcie w zakresie konsultacji lekarskich w ramach, którego uczestnicy otrzymają pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych, wizyt u specjalistów medycznych niezbędnych dla poprawy jakości życia uczestników zajęć, uzyskają pomoc przy zakupie leków. 9. Współpraca z rodzinami uczestników, innymi osobami lub podmiotami działającymi w obszarze udzielania pomocy, w zakresie niezbędnym, gwarantującym jak największą efektywność wspólnie podejmowanych oraz realizowanych działań na rzecz uczestników. 10. Organizowanie spotkań okolicznościowych i integracyjnych zgodnie z kalendarzem imprez w ramach, którego uczestnicy: - skorzystają z zaplanowanych i przygotowanych imprez i wycieczek, - uczestniczyć będą we współpracy z instytucjami o charakterze kulturalnym (teatr, wystawy, festiwale artystyczne), - uczestniczyć będą w wyjazdach na wycieczki i imprezy integracyjne, zajęciach sportowych. Środowiskowy Dom Samopomocy prowadzi działalność przez cały rok, pięć dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 16.00. 14
Zajęcia terapeutyczne w dziennym oddziale Środowiskowego Domu Samopomocy odbywać się będą od godziny 9.00 o 15.00. Przed każdym dniem roboczym na organizację pracy domu i zajęć dnia bieżącego poświęcone będzie 60 min. (usprawni to funkcjonowanie domu i współpracę kadry). Do godziny 9.00 planowane jest przybycie wszystkich uczestników zajęć. Analogicznie część terapeutyczna zajęć kończyć się będzie o godzinie 15.00 potem czas będzie poświęcony na indywidualne zajęcia, prace porządkowe i czas na powrót uczestników zajęć do domów oraz prace organizacyjne Zespołu Wspierającoaktywizującego. Istnieje możliwość prowadzenia w uzasadnionych przypadkach dodatkowych zajęć kulturalnych, sportowych i turystycznych w godzinach popołudniowych oraz w dni wolne od zajęć. Dopuszcza się możliwość zamknięcia Domu w czasie ferii letnich lub zimowych, na okres świąteczny, itd. na okres nie dłuższy niż 15 dni roboczych w roku kalendarzowym, po uprzednim uzgodnieniu między innymi z uczestnikami lub ich opiekunami. W ramach działalności Domu, za zgodą kierownika Domu, w wyznaczonych przez niego dniach i godzinach, mogą odbywać się zajęcia klubowe przeznaczone dla osób oczekujących na przyjęcie do Domu oraz byłych uczestników. Dom zapewnia usługi transportowe polegające na dowożeniu na zajęcia z miejsca zamieszkania lub z innego uzgodnionego miejsca i odwożeniu po zajęciach, szczególnie uczestnikom z zaburzeniami zachowań i niepełnosprawnością fizyczną. Dom umożliwia uczestnikom spożywanie gorącego posiłku, przyznanego między innymi w ramach treningu kulinarnego. Grupy terapeutyczne dobierane będą na podstawie indywidualnych cech uczestników zajęć i opracowanych planów terapeutycznych. Zajęcia terapeutyczne będą prowadzone indywidualnie i grupowo. Dobór rodzaju terapii jest zależny od planu wspierająco-aktywizującego. W ramach Środowiskowego Domu Samopomocy utworzone będą: a) Pracownia Umiejętności Społecznych i Interpersonalnych b) Pracownia Umiejętności Życia Codziennego c) Pracownia Fizjoterapii d) Pracownia Psychologiczna e) Pracownia Terapii Zajęciowej f) Pracownia Informatyczna g) Pracownia Kulinarna 15
Tygodniowy Plan Pracy: Poniedziałek Piątek 8.00 9.00 Przywóz uczestników zajęć, zajęcia indywidualne, zajęcia organizacyjne Zespołu Wspierająco-Aktywizującego (przygotowanie zajęć), zajęcia porządkowe 9.00 13.00 Zajęcia grupowe w pracowniach 13.00- Gorący posiłek / Kawiarenka / Dyżury 14.00 14.00 15.00 Zajęcia indywidualne i grupowe w pracowniach 15.00 16.00 Zajęcia indywidualne, odwożenie uczestników zajęć do domów, zajęcia Zespołu Wspierająco-Aktywizującego (bilans zajęć, określenie celów na najbliższe zajęcia), zajęcia porządkowe Tygodniowy Plan Pracy może ulegać zmianie ze względu na planowane imprezy, wycieczki oraz inne zajęcia mające na celu pomoc w rehabilitacji uczestników Środowiskowego Domu Samopomocy. Kadra ŚDS: 1. Kierownik ŚDS 2.Pracownik Socjalny 3. Psycholog 4. Fizjoterapeuta 5. Terapeuta zajęciowy 6. Asystent osoby niepełnosprawnej 8. Koordynator ds. kontroli zarządczej 7. Obsługa administracyjno-księgowa W czasie działalności Środowiskowego Domu Samopomocy, planowane jest w celu zapewnienia integracji społecznej uczestników zapoczątkowanie oraz kontynuowanie współpracy z wieloma podmiotami, organizacjami, placówkami o podobnym charakterze, między innymi z : a) Rodzinami, opiekunami uczestników zajęć ŚDS i innymi osobami bliskimi, b) Ośrodkami pomocy społecznej, między innymi z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Oławie, c) Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie, 16
d) Powiatowym Urzędem Pracy w Oławie, e) Domami Pomocy Społecznej, między innymi z Domem Pomocy Społecznej w Oławie, f) Poradniami Zdrowia Psychicznego, szpitalem psychiatrycznym i innymi zakładami opieki zdrowotnej, g) Organizacjami pozarządowymi, h) Ośrodkami kultury i organizacjami kulturalno-rozrywkowymi, i) Placówkami pomocy społecznej i oświatowymi, j) Kościołami i związkami wyznaniowymi, k) Placówkami oświatowymi, l) Jednostkami świadczącymi usługi dla osób niepełnosprawnych w tym: warsztatami terapii zajęciowej, spółdzielniami socjalnymi, zakładem aktywności zawodowej, ł) Innymi osobami lub podmiotami działającymi na rzecz integracji społecznej uczestników. 17