Konkurs wiedzy DUŻE DRAPIEŻNIKI W POLSCE Organizator: Bytomskie Koło Terenowe Katowickiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 im. J.F. Kennedy ego, ul. Nickla 19, 41-908 Bytom Miechowice. Patronat i wsparcie: WWF Polska Katowicki Oddział PTG na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Cele konkursu: propagowanie idei ochrony przyrody poszerzenie wiedzy dotyczącej wybranych gatunków zwierząt propagowanie wiedzy na temat ochrony gatunkowej i konieczności ochrony siedlisk rozbudzenie wrażliwości ekologicznej kształtowanie aktywnej postawy ochroniarskiej dostrzeganie piękna przyrody ojczystej Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 im. J.F. Kennedy ego w Bytomiu 1
Regulamin: 1. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów gimnazjów z miasta Bytomia. 2. Organizatorki konkursu: mgr Małgorzata Bosek, mgr Karina Dyba, mgr Marta Guja, mgr Monika Maruszczyk oraz mgr Justyna Przepadło - nauczycielki ZSO nr 5 w Bytomiu. 3. Forma konkursu : test mieszany trwający 60 min. część praktyczna rozpoznawanie gatunków, ich siedlisk, odgłosów, tropów, śladów żerowania. 30 min 4. Informacji o konkursie udzielają: mgr Małgorzata Bosek i mgr Justyna Przepadło. 5. Zgłoszenia imienne uczniów należy przesyłać do ZSO nr 5 w Bytomiu na adres e-mailowy zso5.bytom@wp.pl do 13.04.2013r. (załącznik nr 1). 6. Miejsce konkursu: ZSO nr 5 Bytom Miechowice, ul. Nickla 19. 7. Termin konkursu: 29.04.2013 godz. 11 45. 8. W konkursie mogą wziąć udział maksymalnie 3 osoby z każdej zgłoszonej szkoły. 9. Wyniki: Wyniki konkursu zostaną przesłane do szkół pocztą elektroniczną, a podsumowanie i wręczenie nagród odbędzie się w ramach konferencji Ochrona dużych drapieżników w Polsce w dniu 6 maja 2013r. w siedzibie organizatora. 10. Uczniowie biorący udział w konkursie są zobowiązani do dostarczenia organizatorowi odpowiednio wypełnionego załącznika nr 2. 2
11. Zakres treści: Zagadnienia dotyczą rysia, wilka, żbika i niedźwiedzia brunatnego w Polsce. Prosimy nie uwzględniać w przygotowaniach szczegółowej budowy anatomicznej. Cechy charakterystyczne gromady ssaków Przynależność systematyczna wymienionych gatunków (królestwo, typ, podtyp, gromada, rząd, rodzina, rodzaj, gatunek) Cechy rozpoznawcze (ubarwienie, wielkość w przybliżeniu, uzębienie, tropy, ślady żerowania) Czynności życiowe: poruszanie się, oddychanie, odbiór bodźców i reakcja na te bodźce, pożywienie i sposoby polowania (podstawowe informacje na temat biologii saren, dzików, jeleni, zajęcy), wydalanie (charakterystyczne odchody rysia, żbika, niedźwiedzia, wilka, sarny, dzika, jelenia, zająca), rozród i opieka nad młodymi. Relacje w stadzie (wilki) Znaczenie tych drapieżników w ekosystemach Siedliska, wędrówki i ich cele Zasięgi i obszary występowania Umiejętność prezentacji (zaznaczania) zasięgów i obszarów na mapkach konturowych Polski Metody oznaczania miejsc występowania (siedlisk) tych gatunków Umiejętność odczytywania i analizy danych na podstawie map i wykresów Wpływ antropopresji na rozmieszczenie i życie tych zwierząt w tym bezpośrednie zagrożenia (psy, kolizje kolejowe i drogowe, hałas itp.), przyczyny wymierania. Metody zabezpieczania gospodarstw rolnych przed omawianymi zwierzętami Jak powinien zachować się człowiek (najczęściej turysta) podczas nieoczekiwanego spotkania z przedstawicielami wymienionych gatunków Status prawny, ochrona czynna i bierna oraz zagadnienia związane z restytucją. Sposób postrzegania tych gatunków przez człowieka i konieczność zmian (edukacja, informowanie) Organizacje zajmujące się ochroną tych zwierząt ze szczególnym uwzględnieniem WWF Polska i znane osoby wspierające te działania. Wybrane pojęcia: wataha, farba, wadera, gawra, ruja, miot, wykrot, kłus, szable, restytucja, szpile, barłóg, padlina, racice, reintrodukcja, rewir 12. Zalecane źródła: a. Obowiązujące podręczniki do biologii. b. Ohnesorge, Scheiba, Uhlenhaut Ślady i tropy zwierząt. c. Polska Czerwona Księga Zwierząt kręgowce. 3
d. Strony internetowe: http: //www.wwfpl.panda.org http://www.youtube.com/watch?v=pjljzfiyegs http://www.youtube.com/watch?v=aq4-f-dqyrk http://www.youtube.com/watch?v=j2bfecno1ko http://www.youtube.com/watch?v=xaka42qgbe4 http://www.youtube.com/watch?v=nam_-ncr5e0 http://www.youtube.com/watch?v=d2e11-5b21q http://www.youtube.com/watch?v=a1jqu0dd0pk http://www.youtube.com/watch?v=ynfmixvt-5k http://www.youtube.com/watch?v=czmitg8jpr8 http://www.youtube.com/watch?v=cdpmsoufusi http://www.youtube.com/watch?v=pt9dlvcsifu http://www.youtube.com/watch?v=tuzwax9vp4w http://www.youtube.com/watch?v=xptimctc0to http://www.youtube.com/watch?v=b9q-c5_ctie http://www.youtube.com/watch?v=zfoytrabxhe http://www.youtube.com/watch?v=11kiuf3nnmq http://www.youtube.com/watch?v=fb82bp46eu8 4
Załącznik 1 KONKURS WIEDZY Duże drapieżniki w Polsce ZGŁOSZENIE: Nazwa i adres szkoły:...... Nazwiska i imiona uczniów / klasa: 1.... klasa... 2.... klasa... 3.... klasa... Imię i nazwisko nauczyciela opiekuna:... Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 im. J.F. Kennedy ego w Bytomiu 5
Załącznik 2 KONKURS WIEDZY Duże drapieżniki w Polsce ZGODA RODZICÓW / OPIEKUNÓW PRAWNYCH Wyrażam zgodę na udział mojego dziecka... Nazwisko i imię ucznia w konkursie wiedzy Duże drapieżniki w Polsce organizowanym przez ZSO nr 5 im. J.F. Kennedy ego w Bytomiu. Zgadzam się na przetwarzanie danych osobowych dziecka na potrzeby konkursu i upublicznienie jego wizerunku na stronie internetowej organizatora oraz w prasie i innych mediach....... miejscowość i data podpis rodziców / opiekunów prawnych Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 5 im. J.F. Kennedy ego w Bytomiu 6