Potęga energetyczna 2015-06-01 11:48:48
2 Przemysł chemiczny, spożywczy i branża budowlana to główne gałęzie gospodarki Opolskiego. Rozwija się też przemysł cementowo-wapienniczy, metalowy i meblarsko drzewny. Region staje się także potęgą energetyczną, dzięki inwestycjom w Elektrowni Opole. Fabryka quadów amerykańskiej firmy Polaris w Opolu, PAP/Krzysztof Świderski Głównymi ośrodkami przemysłu są: Opole (m.in. przemysł spożywczy, metalowy), Kędzierzyn-Koźle (przemysł chemiczny), Brzeg (przemysł spożywczy), Nysa (przemysł spożywczy, motoryzacyjny) oraz Kluczbork (przemysł metalowy). Wśród opolskich firm wiele jest tych z kapitałem zagraniczym.
3 źródła: GUS (marzec 2015 r.) Największe i najbardziej znane w regionie firmy to: Elektrownia Opole, Polaris Polska, producent quadów, a także potentat cementowy Górażdże-Heidelberg, producent okien Velux. Swoje zakłady mają tu także: producent rur spawanych ze stali węglowej Marcegaglia, wytwórca systemów do inteligentnych budynków oraz systemów wnętrz i akumulatorów samochodowych - Johnson Controls. W Zdzieszowicach swoją koksownię ma największy na świecie koncern hutniczy ArcelorMittal. Obecne są też znane spożywcze koncerny Danone-Nutricia, Zott czy Mondelēz International.
4 źródła: GUS (marzec 2015 r.) Największy udział w regionalnej produkcji ma przemysł spożywczy (16,2 proc. ogółu). Szczególnie istotną rolę odgrywają produkcja wyrobów mleczarskich, przetwórstwo owoców i warzyw, produkcja wyrobów piekarskich, ciastkarskich i cukierniczych czy produkcja cukru. Ważny wkład w produkcję regionu ma też przemysł chemiczny, bazujący na produkcji podstawowych chemikaliów, a w mniejszym stopniu na produkcji wyrobów chemii gospodarczej. Udział produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych w produkcji sprzedanej przemysłu ogółem wynosi 14,9 proc. Trzecim działem ze względu na udział w produkcji sprzedanej przemysłu jest produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych (12,3 proc.). Szczególne znaczenie mają przemysł cementowo-wapienniczy, produkcja wyrobów betonowych oraz gipsowych, a także produkcja szkła i wyrobów ze szkła. Znaczącą rolę odgrywa także przemysł metalowy. Rozwojowi przemysłu chemicznego sprzyjają niskie koszty produkcji czy wykwalifikowana kadra i zaplecze naukowo-badawcze (Politechnika Opolska, Uniwersytet Opolski, Instytut Ciężkiej Syntezy; Organicznej Blachownia w Kędzierzynie - Koźlu, Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu, Laboratorium badawcze Blachownia Sp. z o.o. - Kędzierzyn Koźle). Z danych Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarki (OCRG) wynika, że najważniejsze firmy z sektora chemicznego w woj. opolskim to: ZAK S.A należące do Grupy Azoty; Petrochemia - Blachownia S.A. KędzierzynKoźle; Intersilesia McBride Polska Sp. z o.o. ze Strzelec Opolskich; Brenntag Polska Sp. z o.o. z KędzierzynaKoźla; Global Colors Polska S.A. Kędzierzyn-Koźle czy ICSO Chemical Production Sp. z o.o także z KędzierzynaKoźla. Według analiz OCRG rozwojowi sektora spożywczego w woj. opolskim sprzyjają z kolei m.in. dogodne walory klimatyczne regionu; wysoka jakość gleb sprzyjające produkcji rolnej; ukształtowanie terenu; a także duża liczba poddostawców oraz duży, dynamicznie rozwijający się i chłonny kilkumilionowy rynek zbytu (z wyliczeń Centrum wynika, że w promieniu 100 km od Opola m.in. na Dolnym Śląsku i w woj. śląskim mieszka kilka milionów
5 osób). Najważniejsze firmy z sektora spożywczego na Opolszczyźnie to jak podaje OCRG - Danone (Nutricia) w Opolu; Mondelēz w Skarbimierzu; Nestle Polska w Namysłowie; ZT Kruszwica (BUNGE Ltd) w Brzegu; ZOTT Polska w Opolu; GoodMills Polska w Walcach; Südzucker w Polskiej Cerekwi; OSM Głubczyce; Młyny Polskie z Kluczborka; Intersnack czy Bioagra z Nysy; ZPC Otmuchów/ODRA - Otmuchów i Brzeg; Karol Kania i Synowie z Pawłowiczek; Browar Namysłów; Browar Głubczyce; producent słodkich i słonych przysmaków oraz płatków śniadaniowych ZPC Otmuchów; Cukry Nyskie; OSM Prudnik; TopFarms Głubczyce, AgroAs Grodków; Lesaffre Wołczyn, a także nowy gracz na rynku producent schłodzonych lazanii PastaFood z Opola czy producent ślimaków, firma Helixia z Lewina Brzeskiego. Opole, Fabryka ZOTT z lotu ptaka, PAP/Krzysztof Świderski Na Opolszczyźnie od lat nie brakuje także firm z branży budowlanej. Przemysł rozwinął się dzięki m.in. 209 udokumentowanym złożom surowców mineralnych: węglanowych, naturalnych kruszyw piaskowo-żwirowych, wapieni i margli, iłów ceramicznych, piasków kwarcowych, formierskich i posadzkowych. Obecni są tu np. Heidelberg Cement Górażdże Cement S.A.; Miebach Projektgesellschaft - Cementownia Odra S.A. w Opole, Lhoist Opolwap S.A. z Tarnowa Opolskiego; Knauf - Norgips Polska z Brzezia; Monier Polska Sp. z o.o. z Opola; Global Colors Polska z Kędzierzyna-Koźla; Velux z Namysłowa; Bazalt Gracze; Stora - Enso czy Vitroterm z Murowa; Kronospan ze Strzelec Opolskich; Schattdecor Sp. z o.o. z Głuchołaz; Lode z Paczkowa czy Izobud z Leśnicy. Największą, prowadzoną w regionie inwestycją jest rozbudowa Elektrowni Opole, warta 11,6 mld zł. Wykonawcą jest konsorcjum firm Rafako, Polimex-Mostostal i Mostostal Warszawa wraz z Alstom Power. Zgodnie z postanowieniami kontraktu, przekazanie do eksploatacji bloku nr 5 nastąpi w III kwartale 2018 r., natomiast bloku nr 6 w I kwartale 2019 r. Opolska elektrownia powiększana jest o dwa nowe bloki na węgiel kamienny o łącznej mocy 1800 megawatów.
6 Za tę kwotę można wybudować sześć Stadionów Narodowych lub 370 kilometrów autostrad. Bloki nr 5 i 6 powstaną w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction projektowanie, dostawa, budowa, rozruch, przekazanie do eksploatacji, serwis w okresie gwarancyjnym). Będą spełniać wszystkie krajowe i unijne normy z zakresu ochrony środowiska. Dzięki wysokiej sprawności umożliwią eksploatację z niską emisyjnością CO2 oraz konkurencyjnymi kosztami paliwowymi. Centrum innowacyjności regionu znajduje się w dwóch ośrodkach: Opolu oraz Kędzierzynie-Koźlu, gdzie koncentruje się działalność badawczo-rozwojowa oraz większość działań instytucji pośredniczących. Warto dodać, że w trakcie prac prowadzonych w ostatnim czasie nad identyfikacją tzw. smart specialisation w Opolskiem, czyli inteligentnych specjalizacji regionu - gałęzi gospodarki woj. opolskiego, które mają stanowić o przewadze konkurencyjnej - zidentyfikowano 25 najbardziej innowacyjne przedsiębiorstwa regionu. Ranking powstał m.in. na podstawie zestawień firm korzystających z dotacji na innowacje i firm wyróżnianych takimi nagrodami, jak Opolska Marka czy Gazele Biznesu. Wśród wskazanych w zestawieniu przedsiębiorstw znalazły się: Galmet Sp. z.o.o. zajmująca się produkcją m.in. kolektorów słonecznych, kotłów centralnego ogrzewania i pomp ciepła; Chespa Sp. z.o.o. oferująca m.in. klisze fotopolimerowe, wykrojniki, farby graficzne, zajmująca się też projektowaniem graficznym; przedsiębiorstwo Nowoczesne Technologie Produkcji S.A., które zajmuje się produkcją odlewów ciśnieniowych z magnezu i aluminium; Stegu Sp. z.o.o. - producent wysokiej jakości kamienia dekoracyjnego; Eurosystem Polska Sp. z o.o. dostarczająca materiały stanowiące uzupełnienie systemów wykorzystywanych w budownictwie mieszkaniowym, wykończeniowym czy przemysłowym oraz Zakłady Przemysłu Cukierniczego Otmuchów S.A. - producent słodyczy i np. płatków śniadaniowych. Warte uwagi są też przedsiębiorstwa, które - choć nie znalazły się w omawianym zestawieniu - to zajmują się niezwykle innowacyjną produkcją. Są wśród nich np. firma Explomet, która na skalę przemysłową stosuje technikę wybuchowej obróbki metali czy MovieBird oferującą nowoczesne krany i wysięgniki do kamer, z których korzystają telewizje oraz producenci polscy i światowi. Opolskie marki to również znane globtroterom i miłośnikom dobrego wypoczynku z całego kraju opolskie Biuro Podróży Itaka czy oferujące regularne przewozy w całej Europie Biuro Podróży Sindbad. Regionalna Strategia Innowacji wymienia także wspomniane specjalizacje inteligentne, które mają stanowić kierunek rozwoju woj. opolskiego. Określono je po ustaleniu wyjątkowych cech i aktywów regionu i na podstawie jego przewag konkurencyjnych. Do opolskich specjalizacji inteligentnych zaliczono: otrzymywanie i przetwórstwo materiałów polimerowych; produkty chemiczne wytwarzane na bazie surowców odnawialnych; chemię specjalistyczną; technologie chemiczne organiczne; technologie budownictwa niskoenergetycznego; technologie cementu, wapna i betonu, a także drewna; technologie układów napędowych; technologie projektowania i wytwarzania maszyn i urządzeń; technologie metali; technologie wytwarzania energii; technologie silników; technologie wysokich napięć; technologie produkcji roślinnej czy technologie produkcji i przetwarzania żywności w szczególności przetwarzanie mleka. Wiodącym sektorem eksportowym województwa jest branża chemiczna (przede wszystkim chemikalia organiczne i nawozy), a przykładem aktywnego eksportera - Zakłady Azotowe SA w Kędzierzynie-Koźlu, które znalazły się na liście 100 największych polskich eksporterów. Pozostałe najbardziej znaczące branże województwa w obszarze eksportowym to jak podało COIE - branża paliw mineralnych (m.in. paliwa mineralne, substancje bitumiczne, woski mineralne), maszynowa (m.in. maszyny i urządzenia mechaniczne, elektryczne, pojazdy nieszynowe) oraz rolno-spożywcza (m.in. przetwory ze zbóż, mąki, mleka, pieczywa cukiernicze i inne przetwory spożywcze). Wiodące branże importowe województwa, to np. paliw mineralnych, chemikaliów, maszyn mechanicznych, maszyn elektrycznych i tworzyw sztucznych.
7 Niemal połowa wartości eksportu z regionu przypada na gospodarkę niemiecką. Spośród wszystkich eksporterów, najwięcej z nich wysyła swoje produkty do Niemiec (300) oraz do: Czech, na Ukrainę, Słowację, do Austrii oraz Holandii. Aktywa eksportowane są łącznie do ponad stu krajów.
8
9